source_text,target_text,source_lang,target_lang,dialect,domain "take, receive Holy Communion", okhusita khumesa,en,luy,Luwanga,dictionary foreigner; person of another tribe; neighbor, omurende,en,luy,Luwanga,dictionary Nikisema ya kwamba rika ndogo wakikaa pmoja na vijana watafanya wizi usiku. Wale vijana wanaotembea usiku., Ni mbola mbu tsindulo tsindidi etsiulire hubole nende avasiani valala avaholanga obwifi msiro. Abasiani avakendanga msirima.,sw,luy,Marachi,translations "And I brought him to thy disciples, and they could not cure him."," Emureerire khubeechibo, ne nibalanyala okhumuhonia ta""",en,luy,Luwanga,bible Khwechuba khu Wele Omunyali Owa biosi., Tuliapa mbele ya Mungu mweza vyote.,luy,sw,Bukusu,translations Walitafuta wa kumchoma kutoka mbali., Venyanga musambi kutula ihale.,sw,luy,Maragoli,translations sister- or brother-in-law; brother or sister of wife or husband; husband or wife of sister or brother, mulamwa,en,luy,Luwanga,dictionary Kitabu yiki keveyemu ne tsinyimbu na vidandawili., Kitabu hiki kina nyimbo na vitendawili.,luy,sw,Maragoli,translations Mukeere uyo yakagulika Aniigoke., Mama huyu alimpa msichana wake jina Aniiogoke,luy,sw,Maragoli,translations "And he sent away the multitudes, and entered into the boat, and came into the borders of Magadan."," Mana Yesu nabaseebula, niyenjila muliaro natsia mutsimbali tsia Magadani.",en,luy,Luwanga,bible okhunyakhana, labour; work hard; be busy; suffer,luy,en,Luwanga,dictionary Mwana wa mbiri., Kifungua mimba.,luy,sw,Maragoli,translations Ndege analete sufi, Likolove lireta luvuva,sw,luy,Maragoli,translations okhufumira, prick; stab; pierce; spear,luy,en,Luwanga,dictionary Kale mmandiku yago munwa gwa twula," Amri ilitolewa, enzi ya mfalme",luy,sw,Maragoli,translations okhung'ong'ofula, be slow; give stupid and nonsensical answers,luy,en,Luwanga,dictionary milimo chisasaba, Saturday,luy,en,Luwanga,dictionary amaduuma, Mahindi,luy,sw,Maragoli,translations Lyeta lilye lyeng'ine;, Jina lake tu;,luy,sw,Maragoli,translations mungila yino wele aruunga Abimeleki kamamayaanu niko akholela raraawe nga ne eera bawaandaye kamakhumi saba., kwa njia hii mungu akamlipa Abimeleki maovu aliyofanyia babake wakati alipoua ndugu zake sabini.,luy,sw,Bukusu,translations -umu," dry; hard; withered; firm; strong (e.g. cloth, omumu, eshumu, etc.)",luy,en,Luwanga,dictionary Ng'ombe ni mnyama yule ambaye tunafuga nyumbani kwetu. Ng'ombe ni mnyama mzuri sana utapata kuwa ng'ombe wametofautiana., Ing'ombe niisolo iriya eya khurukanga mudala riefu. Ing'ombe ni isolo indayi munO: Olanyola tsingombe tsikabukhane.,sw,luy,Marachi,translations "die right out; become extinct; disappear, as a whole family or sp.", okhusikha,en,luy,Luwanga,dictionary Khola murio nio Wele Omunyali Omunyali Owa Bioosi akhabona sisiindu siosi siosi tawe., Fanya hivyo ndipo mungu mweza wa vyote asione kitu chochote.,luy,sw,Bukusu,translations rat, lichungu,en,luy,Luwanga,dictionary eshifwabi, filth; stupidly,luy,en,Luwanga,dictionary titiero," color, in femal animal",luy,en,Luwanga,dictionary Mama aleraa, Mama analea.,luy,sw,Maragoli,translations """Akirudi nyumbani kwao aende apande mboga, nyanya na vitunguu kasha alete kuuza huku anaweza kupata pesa mingi."," ""Ningalukha ingo wefwe ndatsia ndaaraka eliani, nende tsinyanya nebituunguo mana ndreera okhukusia ino shindskhanyoola amapesa amanji,",sw,luy,Marachi,translations The strong go to war, Abamani batsia mwihe,en,luy,,proverbs "make smaller or fewer, etc.", okhututuyia,en,luy,Luwanga,dictionary Nookalukha noikalukhania noiberesia amatsi. Eing'ombe noorinda bilayi ni yoosi ikhuberesia amabeere bilayi.," Unamchukua unamgeuza na kumpea maji, ng'ombe ukimtunza vyema yeye pia anakupea maziwa vizuri.",luy,sw,Marachi,translations And his parents went every year to Jerusalem at the feast of the passover., Ne buli khumuyika abebusi ba Yesu batsitsanga Yerusalemu khulwa lisabo lia Pasaka.,en,luy,Luwanga,bible "Khandi niyetsa olwakhataru, nabareeba ari, ""Mushikonanga tsindoolo nimuhuluukha? Tsihelile! Eshise bulano shiakhoola. Lole, Omwana womundu ahaanilwe mubunyali bwabandu abonooni."," And he cometh the third time, and saith unto them, Sleep on now, and take your rest: it is enough; the hour is come; behold, the Son of man is betrayed into the hands of sinners.",luy,en,Luwanga,bible "Yava vamedangaa kwibara kumwami,", Hawa wazidi kumuasi Bwana,luy,sw,Maragoli,translations eshibakhwa," bridesmade, female relative of the bride who accompanies her to her husband's home to take evidence of her virginity back to her old home and to keep her company in her new surroundings for a few days",luy,en,Luwanga,dictionary alituacha na huzuni tukikosa kujua tutakapotoa ndugu yetu kama huyo., yarureha nende sivera ni hukorwa hulanyole yena msiani wefu undi kama oyo.,sw,luy,Marachi,translations Kulisha mtoto kulifanywa tu na mtu mzima kwa sababu yaya angeweza kumnyonga mtoto na chakula iwapo angejaribu., Ligagula lyali vutswa linyala kokolwa no mundu uduki kigira muleri yali anyala kumiga mwana niva yakagerizi kokola ku.,sw,luy,Maragoli,translations straighten out; stretch out; also used figuratively of straightening out tangles affairs, okhukololokha,en,luy,Luwanga,dictionary Tubu usamehewe, Weyame ulasamefwa.,sw,luy,Maragoli,translations What is in the belly supports the load on the head., Eshiomunda shiachinga eshiomurwe,en,luy,,proverbs "Emuboolela khandi mbu, neliangu ingamia okhubirira munduhu yeisindani, okhushila omuyinda okhwinjila mubwami bwa Nyasaye."""," And again I say unto you, It is easier for a camel to go through a needle's eye, than for a rich man to enter into the kingdom of God.",luy,en,Luwanga,bible "kinachomfanya mtu afuge ng'ombe ni kwa maana hutafuta chakula mwenyewe, akishatafuta chakula atakula akimaliza atakamwa maziwa. Kutokana na faida hizi,binadamu anapenda ng'ombe kuliko kitu kingine, hata kwa maisha ya binadamu ng'ombe ni muhimu sana."," Esikeranga mumdu naaruka ing'ombe ni khuberaikonyanga biakhuria yene, niyakhamala khukonya biakhuria ilaria niimala ilakherwa amabeere. Khuluakhubera tsifaida tsino, binadamu yakheera tsing'ombe khushira sindu sindi, kata khubulamu bua binadamu ing'ombe niindayi lukari.",sw,luy,Marachi,translations Wapelelezi wa Asheri walioishi na wakanaani waliokuwa hapo waliona mtu akiwa anatoka shambani nao kwa sababu hawakuwafukuza wakatoka mji huo na akaeenda kisha hawakumuona akiondoka.," Bayooti Ashera bamenya ne Bakanaani ba baaba abo babona omundu alikho arura musumbi ne nabo sikila se babaoona barura lukoba omwo ne acha, mala bamuboona aruramo tawe.",sw,luy,Bukusu,translations "And he departed thence, and went into their synagogue:"," Yesu yarulaho niyenjila musinagogi,",en,luy,Luwanga,bible OLUKANO KHULONDANA NENDE OBULWALE BWA KORONA., HADITHI KUTOKANA NA UGONJWA WA KORONA,luy,sw,Marachi,translations ukiwa na ng'ombe hauwezu ukamchinjia mgeni mmoja kwa sababu unapomchinjia ng'ombe mgeni atala kisha abakishe., S. Nori nende ing'ombe sonyala khumusichila omucheni mulala tawe khubera nomusichira ing'ombe mucheni alaria khandi arekhe.,sw,luy,Marachi,translations "wakati walipokuwa hao walikuwa, wakafukuza Yeftha aondoke kwa boma."," Nga babaoona abo ne bakhola, baoona Yefuta arura mungo .",sw,luy,Bukusu,translations -layi, good; right; pretty; nice; pleasing; etc.,luy,en,Luwanga,dictionary malaika mtukufu, Ingelosi wa Nyasaye,sw,luy,Maragoli,translations okhuchetulula," pour off or strain off water from vegetables, etc.",luy,en,Luwanga,dictionary """Ne mushilo hakari bachaaka okhuhulila olukhu mbu, ‘Lole, omwene shiselelo ngwoyo yetsanga! Rule elwanyi mwitse mumwakanile.'"," But at midnight there is a cry, Behold, the bridegroom! Come ye forth to meet him.",luy,en,Luwanga,bible MIUNGU, MISAMBWA,sw,luy,Maragoli,translations oburambani, disagreement,luy,en,Luwanga,dictionary olumarachi ni sina?, kimarachi ni nini?,luy,sw,Marachi,translations omwayi, shepherd; cowherd; etc.,luy,en,Luwanga,dictionary mumera kange nangwa lucy wa wesonga., jina langu ni lucy wesonga.,luy,sw,Marachi,translations S: nange ndula mulukongo lulangwa akany., nami natoka katika kijiji kiitwacho akany.,luy,sw,Marachi,translations Chamanyia musungu kwivika Ekofia- Liuva, Imemfunza mzungu kuvaa kofia - Jua,luy,sw,Maragoli,translations "Hambi mwinye, kuvugane mu buyanzi bwa Nyasaye;"," Njooni wote, tushiriki pamoja upendo wa Mungu",luy,sw,Maragoli,translations obuyu, warm; fresh,luy,en,Luwanga,dictionary amasirisi, secretly; privately,luy,en,Luwanga,dictionary okhubanza, go again and again to s.o. to collect a debt,luy,en,Luwanga,dictionary 5. Aviri vaakolaki kuye?, Walimfanyia nini nyanya huyo?,luy,sw,Maragoli,translations and all that heard him were amazed at his understanding and his answers., Ne boosi abamuhulila bahuchisibwa nende obuchesibwe khandi nende amakalusioke.,en,luy,Luwanga,bible Malaika wa mungu muweza wa vyote akamwambia tena kuwa nitazidisha uzao wako uwe mwingi usioweza kuhesabika., Malaika owa wele omunyali owa bioosi amuboolela lundi ali ndakucha lisaaye liowo libe likali likhabalikha tawe.,sw,luy,Bukusu,translations Mvua haitawahi nyesha kazi zenu zote zitasimama., Efula se likwa tawe kilimo kienywe kioosi kikheme.,sw,luy,Bukusu,translations Omukhasi nakhulobire akhuhamba liloko, Omukhasi nakhulobire akhuchiikha liloko (198) When a woman dislikes you she accuses you of witchcraft.,luy,en,,proverbs Andika jina lako na mahali unakoenda kwa kila mizigo., Handika eliiralio nende ahotsia khubuli omusiko.,sw,luy,Marachi,translations Mundu mlala yeetsa munyuba ya bafungiramo khungamira matsi., Mtu mmoja alikuja kuniletea maji kwa hiyo nyumba walionifungia.,luy,sw,Marachi,translations """Inywe muli shinga omunyu kweshialo. Ne omunyu nikuba nikutsinziba, eshiuya shiakwo shinyala okhukalusibwamwo shirie? Shikukaasila eshindu shiosi shiosi khandi ta, habula kusukunwa elwanyi, nende okhusenelwa hasi nabandu."," Ye are the salt of the earth: but if the salt have lost its savor, wherewith shall it be salted? it is thenceforth good for nothing, but to be cast out and trodden under foot of men.",luy,en,Luwanga,bible "Ne mukhwechesiakhwe, Yesu nababoolela ari, ""Mube meeso nende ahandichi bamalako, abachamanga okhuchendachenda nibefwalile tsikanzu tsirambi, nende okhushiesibwa nibali mubiiro."," And in his teaching he said, Beware of the scribes, who desire to walk in long robes, and [to have] salutations in the marketplaces,",luy,en,Luwanga,bible okhuboola, speak; say,luy,en,Luwanga,dictionary Ameniketisha penye giza kama waliokufa zamani.," 6 U nzikalidzi ha veye nekisundi, kuli avakudzuzu KU inyinga intambi.",sw,luy,Maragoli,translations "Mukitabu kyosi kya Nyasaye,", Katika Kitbu cha M ungu,luy,sw,Maragoli,translations Ndafwa masinjira, I am as good as dead I am a walking dead.,luy,en,,proverbs Mu Yerusalemi Impya, Katika Jerusalemi mpya,luy,sw,Maragoli,translations Mbona hamkuhitaji laana pale mlipokuwa., Ne mukhalaangilile silaamo nio muli.,sw,luy,Bukusu,translations Mwana wange aveye ne virengevine na sianyala kogenda mba - Emesa, Mwanangu ana miguu lakini hawezi tembea -Meza,luy,sw,Maragoli,translations Umundu mukali Wangari Maathai yamanyandi ukulinda ivigulu ne militu ja avasatsa valogooli kwagotwa ikivuni kye Vigulu ne militu?, Bi. Wangari Mathai alijua vipi kuhifadhi milima na misitu ambayo wanaume wamaragoli hawakujua umuhimu wa milima na misitu?,luy,sw,Maragoli,translations compel s.o. to do something unwillingly, okhumina,en,luy,Luwanga,dictionary "Ndiye Bwana wa mbingu, Tangu milele Mungu", Tsingelosi vandi vika avanyingi kuli lihe,sw,luy,Maragoli,translations T.Ghafla Muteenyo akamuliza babuye kuwa angependa aendelee na hadithi ya mzee Okwaro., Mana Muteenyo nareeba kuukanyene mbu nachama atsiliilile nende olukano lwomukofu Okwaro.,sw,luy,Marachi,translations "Olunyuma lwokhubaseebula, yatikulukha khushikulu okhusaaya."," And after he had taken leave of them, he departed into the mountain to pray.",luy,en,Luwanga,bible omukhulundu, elder; senior; old man; eldest of the family; person having authority or seniority,luy,en,Luwanga,dictionary Oba nakhokho olubutso lwatunduma, Make a contribution if you want to enjoy life with your friends.,luy,en,,proverbs Moya ka ingokho nyanga kakhayale, TManyoya ya kuku siku moja yatahukumiwa,luy,sw,Marachi,translations jealousy; spite, amala amalulu,en,luy,Luwanga,dictionary ashes; embers, likoshe,en,luy,Luwanga,dictionary "And they set up over his head his accusation written, THIS IS JESUS THE KING OF THE JEWS."," Nibara lihandiko hekulu homurwekwe niliboola aka yenjililwekhwo itookho mbu, ""Uno niye Yesu, Omuruchi wa Abayahudi.""",en,luy,Luwanga,bible SHULE YETU., SIKULI SIEFU.,sw,luy,Marachi,translations exalt oneself; be conceited; give oneself airs, okhwichinjimisia,en,luy,Luwanga,dictionary Vinywere vi tsitsanga yiyi na yiyi kukyo., Mbweha hutembea juu yake huku na kule.,luy,sw,Maragoli,translations AGANO LA MUNGU NA ABURAMU, ENDAKANO EYA WELE NE ABURAMU.,sw,luy,Bukusu,translations Luya lwangolobe lwakonia omusinde indulo, Oluya lweingolobe lwakonia omusinde erwanyi (SOW39) The warmth at dusk made a young man sleep in the cold.,luy,en,,proverbs eyo," there, over there (see also eyi)",luy,en,Luwanga,dictionary obulimbo," gum; glue; anything sticky, for instance the stickiness of a spider's web",luy,en,Luwanga,dictionary "Tsimbavasi tsia yahova Nyasaye,", Neema zaka Mungu Baba,luy,sw,Maragoli,translations Likabiki lievumbu - Mukali oveye ninda, Kabichi mviringo -Mke na mume,luy,sw,Maragoli,translations "And it came to pass, when Elisabeth heard the salutation of Mary, the babe leaped in her womb; and Elisabeth was filled with the Holy Spirit;"," Ne olwa Elisabeti yahulila amashiesio aka Mariamu, omwana yerunda mundamwe, mana Elisabeti niyetsulwamwo Roho Omutakatifu,",en,luy,Luwanga,bible Ya kwamba mtesi na adui wangeingia katika malango ya Yerusalemu., Mudambidzi na musigu nkano vakingira mu Viribwa vya Yerusalemi.,sw,luy,Maragoli,translations okhulasa," shoot; throw stones or other missiles at; sting, as a bee; pierce",luy,en,Luwanga,dictionary go moldy or rusty, okhupwa olukukhu,en,luy,Luwanga,dictionary "Wakati Aburamu aliposikia ati wamenshika jamaa wake, alitanguliza majeshi wa kiume mia tatu na kumi na nane aliokuwa amewafunza vita, wale waliozaliwa nyumbani kwake, kisha akawafuata akikimbia kwa wafalme wanne hao kufikia Dani."," Nga Aburamu ne aulila ali baambile omulebe wewe, arangirira banamae be siseecha chimia chitaru ne likhumi lilala ne munane nibo ekesia liie, ba basaalwa munju yewe, mala abaloondakho, Atima khu baami bane abo khukhwola Dani.",sw,luy,Bukusu,translations miguu kuonyesha kwamba ni mtu aliyefanyiwa TAMBIKO, virenge ukumanyia ndi no mundu wakolwa ku IMIIMA.,sw,luy,Maragoli,translations swallow, iminyi,en,luy,Luwanga,dictionary millet field, eshibere,en,luy,Luwanga,dictionary Enyuma mala mukhamuria niye., Nyuma kisha msimuogope yeye.,luy,sw,Bukusu,translations one stick of firewood, olukhwi,en,luy,Luwanga,dictionary "take undue credit; say one has heard or done something, when actually it is one's own invention", okhwicherekha,en,luy,Luwanga,dictionary traitor; one who spreads harmful rumors, omutswanzania,en,luy,Luwanga,dictionary Hebu taja, Tariku koo.,sw,luy,Maragoli,translations """Ndemeye, Ndemeye"""," ""Ndemeye a ndemeye"",",sw,luy,Maragoli,translations "Naye yaativula ""Mwoki gunzitsaa mmoni."""," Naye akamjibu "" Moshi unaniwasha machoni,""",luy,sw,Maragoli,translations okhuresia, shake; cause to tremble,luy,en,Luwanga,dictionary Avandu yava nivo ko avavika amakono ku mwami uvikiywi., Hawa ndio watu ndio pia waliokuwa wakimtawaza kiongozi alyeteuliwa.,luy,sw,Maragoli,translations "Ilipowadia siku za kupanda njugu, kidiri alimwambia nyanya kuwa ukitaka njugu hizo zimee vizuri, chukua njugu hizo ukaange, kisha uchukue maji utokoshe, uwekemo majani na sukari"," Yari yakhoola tsinyanga tsia khuraka tsinjugu, simuna siaborera kukhu mbari niwiinya tsinjugu etsio tsimere bilayi, bukula tsinjugu etsio okarange alafu obukule matsi orokosie, oreemo majani nende isukari.",sw,luy,Marachi,translations "And Jesus came to them and spake unto them, saying, All authority hath been given unto me in heaven and on earth."," Yesu nasita ahambi khubo, ne nababoolela ari, ""Nyasaye yambelesia obunyali bwosi mwikulu nende khushialo.",en,luy,Luwanga,bible Omushiere yali natsire mjokoni okhufuka obusuma bwae yali namarire nabulere mnzu khongo nabukula inyeni nachaka okhudekha., Bikizee alikuwa ameenda jikoni amesonga sima yake akawa amemaliza kisha akaweka kwa nyumba na kuchukua samaki kuanza kukaanga,luy,sw,Marachi,translations mumbaka, in the gap or space,luy,en,Luwanga,dictionary Akanifungua mikono zangu ili niweze kunywa maji., Nafungula mikhono kiange ili ngwe matsi.,sw,luy,Marachi,translations Wakati ukristo ulianza duniani watu walianza kuishi katika boma na waliwajengea watoto vyumba vya malazi., Lwo vukristayo vwatanga mukivala avandu vatanga limenya mu madala na mumadala yimu vombakira avang'elele tuyumba two kogona mu.,sw,luy,Maragoli,translations "Yenjila munzu ya Nyasaye, mana ye, halala nende abandube nibalia emikaate echiahaanilwa Nyasaye. Ne lilako shiliali nibafuchilila ta, habula abesaaliisi bonyene nibo abali nibafuchililwa okhuliakhwo khumikaate echio."," how he entered into the house of God, and ate the showbread, which it was not lawful for him to eat, neither for them that were with him, but only for the priests?",luy,en,Luwanga,bible "Khasoonyakhana khukula ebia mumaduuka, kata noori nende einyumba ya bunyasi nende eliloba niweekhonyera amasingo khuoma."," Hata hauwezi kununua vitu kwa duka, hata ukiwa na nyumba ya nyasi na udongo unatumia zamadi kuboma.",luy,sw,Marachi,translations "Watu wangu, nawaomba mfuge mfugo huyu kwa wingi, mmutunze vyema kwa maana yeye pia ni mfugo wa muumba wetu alimuumba na anatusaidia sana kwa shida zetu tunazozikumba wakati wowote"," Abandu basiange basaba muruke siruki sino mubungi, musiriinde bilayi lukari khuluakhubera siosi ni siruki sia omulongi wefwe yasilonga ni sirukhonyanga likari mu tsishida tsiefwe tsia khunyolanga bikha biosi biosi.",sw,luy,Marachi,translations Yijii nigyo miyinzi gyo mundu musatsa adukana ave nagyo muliviluka lilye., Haya ndiyo majukumu ya mwanaume anayestahili awe nayo tangu utotoni hadi uto uzima.,luy,sw,Maragoli,translations "Mwana ws Nyasaye Muderwa,"," Mwana wa Mungu mpendwa,",luy,sw,Maragoli,translations "huwa wanapanda wimbi, mtama, mahindi, mihogo, viazi, korosho, njugu, ndizi, miwa na miti, nyasi na nyasi ya nepi."," barakanga obule, amabere, amadumwa, emioko, amabuoni, tsimbande, tsinjugu, amaremwa, emikachi nende emisala, obunyasi nende olusi.",sw,luy,Marachi,translations Maria anasonga ugali polepole, Maria alugaa galaha,sw,luy,Maragoli,translations "And she went away unto her house, and found the child laid upon the bed, and the demon gone out."," Kho omukhasi oyo nakalukha ingowe ne nanyoola omukhaanawe niyeyalisiye khushitali, eshishieno nishimurulilemwo. Yesu ahonia owekala amarwi khandi wolulimi lwahanda",en,luy,Luwanga,bible "Bring forth therefore fruits worthy of repentance, and begin not to say within yourselves, We have Abraham to our father: for I say unto you, that God is able of these stones to raise up children unto Abraham."," Mumanyisie okhubirira mubikhole bienywe mbu mwikalukhasiye. Ne muleshe okhuchaaka okhwiyitsiala nimuboola muri, Aburahamu niye kuuka wefwe/ Emuboolela toto mbu, Nyasaye anyala okhubuusilia Aburahamu olwibulo okhurula mumachina kano!",en,luy,Luwanga,bible "yea, Father, for so it was well-pleasing in thy sight."," Nakahabwene Papa, okhuba nolwa kakhukasila iwe mbu kekholeshe kario.",en,luy,Luwanga,bible hiccup, eshirikisa,en,luy,Luwanga,dictionary Anzemo yirukaa enzogu., Anzemo alitoroka Ndovu,luy,sw,Maragoli,translations wetoyi," sweet potato, a white-skinned variety",luy,en,Luwanga,dictionary okhuloka," bewitch; cause illness, failure, or other misfortune by looking, pointing, touching, praising, etc., the evil eye",luy,en,Luwanga,dictionary "And as ye go, preach, saying, The kingdom of heaven is at hand."," Mana mutsie nimuyaala muri, ‘Obwami bwa Nyasaye buli ahambi!'",en,luy,Luwanga,bible From a tree without thorns to a thorny one., Orula khumusembe nonina khumunyenya,en,luy,,proverbs okhukhulukunya," rub off, hard",luy,en,Luwanga,dictionary Ukiangalia juu gizani utajigonga mguu, Niwumika yigulu mukisundi uliiduya kerenge.,sw,luy,Maragoli,translations "Ni omuyaka omululu okuraandala khubirira khu abaandu khunyoolana mu amasika, khusamula nende abandu obudinyu bwa khuyeera."," Ni maradhi mabaya, husambazwa kupitia kwa njia ya watu kukusanyika pamoja kwa matanga, kusafiri na watu walio na ugumu wa kupumua.",luy,sw,Marachi,translations "Je, huyu mwanake ana uhusiano gani na mwezi?", Umundu mukali uyu vaganila hayi no mweli?,sw,luy,Maragoli,translations "Tangu tufike katika nhi ya ugenini,eneo alilolitoa mwenyezi Mungu mwenyewe."," orio khukhwola nga khwingila mu sibabala sikeni,Mumaloba niko Wele omwene aana.",sw,luy,Bukusu,translations in Baganda style, eshiganda,en,luy,Luwanga,dictionary "Naye amemteketeza Yakobo kama moto uwakao, Ulao pande zote."," U sambi yakobo kuli muliru hi dedimanga , u gu sambanga tsimbenga tsyosi.",sw,luy,Maragoli,translations Hao waliobakia hapo ni wale wamekubaliana kupigana., Vatigala mu yavo avavugirizani kulwana.,sw,luy,Maragoli,translations Okwaro pia alikuwa amesema kuhusu kifo chake, Okwaro yesi yaboolanga khukokhufwakhwe.,sw,luy,Marachi,translations Mana nibamukwakhwo ne nibamutiila.," And they laid hands on him, and took him.",luy,en,Luwanga,bible "Petero yaboola ario shichila shiyali namanyile eshianyala okhuboola tawe, okhuba bali nali nende oburi obunji muno.", For he knew not what to answer; for they became sore afraid.,luy,en,Luwanga,bible "drive out; cause to run, or to go quickly, e.g. by chasing (s.o.); by peddling hard (a bicycle); or by driving (a vehicle)", okhwirusia,en,luy,Luwanga,dictionary "Kristo ave Uyanzeywi, Krito ave Mwami wetu"," Seyidi wa amani, Ametoka mbinguni",luy,sw,Maragoli,translations "The second is this, Thou shalt love thy neighbor as thyself. There is none other commandment greater than these."," Ne eliakhabili ndielino mbu, 'Okhuula omuheelenje owashio shinga olwa wiheela omwene/ Libulaho lilako lindi elishila kabili ako tawe.""",en,luy,Luwanga,bible faith; trust; hope, obusubiri,en,luy,Luwanga,dictionary "fall, drop on (a tree falling on the house or s.o. falling on another)", okhukwira,en,luy,Luwanga,dictionary Blessed are they that have been persecuted for righteousness' sake: for theirs is the kingdom of heaven.," Nabeikhabi abasandibwa khulwa okhukhola akokhwenya khwa Nyasaye, okhuba obwami bwa Nyasaye nobwabwe!",en,luy,Luwanga,bible Tena mtoto akiwa tumboni mwa mwanamke usiseme atakuwa tu humo., Kandi umwana naveye munda yo mundu mkali utavola aligunza mu vutswa dave.,sw,luy,Maragoli,translations Ing'ombe yosi ni inyama eyo okhoyere khuruka mudala khubera onyala khunyolwa nende ishida nokusia ing'ombe inyala khukhukhonya khumala ishida eyo., Ng'ombe pia ni mnyama ambaye unafaa kufuga nyumbani kwa sababu unaweza patwa na shida na unamuuza ng'ombe anawezakukusaidia kumaliza shida hiyo.,luy,sw,Marachi,translations Ubukumi bwibe bwosi, Utukufu wake wote,luy,sw,Maragoli,translations "Nebutwa lwomubasu kwasamba, yaniala ne olunyuma niyuma."," and when the sun was risen, they were scorched; and because they had no root, they withered away.",luy,en,Luwanga,bible Bu ye bweligali;, Yake ya kweli,luy,sw,Maragoli,translations "5 Yahova u gwiye kuli musigu, u miri Israeli."," Bwana amekuwa kama adui, Amemmeza Israeli.",luy,sw,Maragoli,translations "3 Kali vibwe vi twulidza tsimbeere, nokunyuunya avana vavyo."," Hata mbwa mwitu hutoa matiti, na kuwanyonyesha watoto wao.",luy,sw,Maragoli,translations "Yeyote kwa wa vuzao wao alikuwa akitembea akiwa kwa uzao, utaingia kuwaponya nyinyi na kuwaua maadui kwa mkusanyiko wa watu wa mungu wenu.", Yesi yesi khu be lisaaye liabwe akeendangamo akhaba mu selukho eye olingila khumuonia enywe ne khukhwira basiku mu libuusiana lie babaandu ba Wele benywe.,sw,luy,Bukusu,translations Mwanamke huzaa ama kupata mimba akisha ona hedhi kasha huzaa watoto jinsi vile mwezi hujaa nyota., Mkali yivula naho ahelitsa natula mu mweli mayivula avana kuli mweli kandi gwivula Tsing'ereng'ani.,sw,luy,Maragoli,translations "Ne abalimi abo nibamutiila, nibamukhupa, nibamulonda nakalukhayo eshikhaya nibalamuhelesiyekhwo eshindu shiosi tawe."," And they took him, and beat him, and sent him away empty.",luy,en,Luwanga,bible eshimosi, calf,luy,en,Luwanga,dictionary mudala hulondekhana nende tsifaida tsinyingi tsiairerera khuvandu., Nyumba kulingana na faida nyingi ambazo analeta kwa watu,luy,sw,Marachi,translations Debe, Lidebe,sw,luy,Maragoli,translations "Jesus looking upon them saith, With men it is impossible, but not with God: for all things are possible with God."," Yesu nabahenga, ne nababoolela ari, ""Khubandu shikanyalikha ta, nebutswa khu Nyasaye, kanyalikha, shichila amakhuwa koosi kanyalikhanga khu Nyasaye.""",en,luy,Luwanga,bible omuyere, young child; baby,luy,en,Luwanga,dictionary okhukalusiamo, answer; reply; repeat,luy,en,Luwanga,dictionary Aliio omundu niko niye enyile khuura khu wasie oyo., Yupo mtu ambayo yeye alitaka kuweka kwa mwenzake huyo.,luy,sw,Bukusu,translations "And his father Zacharias was filled with the Holy Spirit, and prophesied, saying,"," Roho Omutakatifu niyetsula mu Zakaria, samwana Yohana, mana niyetsoomia Nyasaye naboola ari,",en,luy,Luwanga,bible Lola mama numwana., Ona mama na mtoto.,luy,sw,Maragoli,translations Banyala bebasia bali babeene nibo babaulile mala balobe khukhumba ese efuma., wanaweza wakadhania kuwa wenyewe Ndio wameshinda kisha wakatae kunipa mimi sifa.,luy,sw,Bukusu,translations "waisraeli walifululiza kumfuatia Yabini, mfalme wa kanaani kufika wakati walimsifia."," Baisiraeli bachiililila khuloondesia Yabini,omwami owa kanaani khukhwola nga bamubunia.",sw,luy,Bukusu,translations nya khulomaloma sa olumarachi., nataka kuzungumzia tu kimarachi.,luy,sw,Marachi,translations "Wele Omunyali Owa Bioosi, Wele lukoba olwo bubweyaangu bwe khu wenywe owamureesia enywe khukhwama wareerao kumuleembe akari wenywe e Misiri, ali nanywe."," Mungu mweza wa vyote, mungu mji huo kwa nafasi ya kutaka aliyewashinda nyinyi kutoka kea aliyeleta amani katikati yenu Misri yuko nanyi.",luy,sw,Bukusu,translations imbeko, seedling,luy,en,Luwanga,dictionary 34. Kutsia hanyangi eveeye nutula halukuzu., Kwenda mahali pa sherehe baadaa ya kutoka palipo matanga,luy,sw,Maragoli,translations "menstruate (see also okhutaya omwesi, okhwitukha isyongo)", okhuswamira,en,luy,Luwanga,dictionary not at all! denial indicating complete ignorance or innocence, apo!,en,luy,Luwanga,dictionary "Emikanda emikhongo nichimuloondakhwo, naye nabahonia.", and great multitudes followed him; and he healed them there.,luy,en,Luwanga,bible "For [it is] as [when] a man, going into another country, called his own servants, and delivered unto them his goods."," ""Mubise ebio, Obwami bwa Nyasaye bwakhachelaasibwe nende omundu owali nali okhutsia muluchendo lwehale. Ne nalanga abakhalabanibe, nabalaka okhusinjilila emianduchie.",en,luy,Luwanga,bible Imbwa yolanywesia shioyira olwala mukhanwa, Don't put a finger in the mouth of a strange dog. Imbwa yolakhusia shiochira eshitere mumunwa (DWA182) Do not put a finger in the mouth of a dog you did not bring up.,luy,en,,proverbs "ceremonial confinement of a woman who has just had a baby, three days for a girl, and four for a boy", omwibo,en,luy,Luwanga,dictionary "So the last shall be first, and the first last."," Mana Yesu namaliila okhuboola ari, ""Kho abo abamalilikha baliba abeimbeli, ne abeimbeli baliba abokhumalilikha "" Yesu aboola olwakhataru khukokhufwakhwe",en,luy,Luwanga,bible obwina, hole in the ground,luy,en,Luwanga,dictionary okhwilaasia, lead into evil ways; spoil the character of; accuse of evil habits,luy,en,Luwanga,dictionary meat; flesh, inyama,en,luy,Luwanga,dictionary Siku ya tatu walifanya makumbusho., Mu lidiku lia kavaga vakola lovego.,sw,luy,Maragoli,translations Tulikuwa tumefungiwa kwa nyumba., Khwari khwafungirwa mtinyumba.,sw,luy,Marachi,translations eshifumunde," round; more particularly spherical, but also used of circular objects",luy,en,Luwanga,dictionary The hare blamed whoever revealed its hide-out., Ehituyu shialira omufumbulusia,en,luy,,proverbs "ne naboola nomwoyo omukhongo ari, ""Oli oweikhabi muno mubakhasi boosi, khandi omwana owolebula noweikhabi muno!"," and she lifted up her voice with a loud cry, and said, Blessed [art] thou among women, and blessed [is] the fruit of thy womb.",luy,en,Luwanga,bible Bibi mvivu amefunga nyama kwenye magamba ya ndizi., Mkali mugata yaavoha inyama mumakoola.,sw,luy,Maragoli,translations Your strength is your source of food., Amani okalila,en,luy,,proverbs "Kwa maana tuliiona nyota yake mashariki, nasi tumekuja kumsujudia"," Kigira kwa lola ingerengani yeye ivugwe,kuzi kumsigamira",sw,luy,Maragoli,translations Ng'ombe ni kitu ya ajabu kwa sababu pia hulima kwa mashamba yetu, Ing'ombe ni siindu sia maangalimu khubeera yosi irimanga mumikunda kiefu.,sw,luy,Marachi,translations amahenjera, dry maize and beans boiled together until soft,luy,en,Luwanga,dictionary okhukatulusia," spell; pronounce slowly, syllable by syllable",luy,en,Luwanga,dictionary U va linde kazozo., U mlinzi kila siku,luy,sw,Maragoli,translations okhuhalabira, scold,luy,en,Luwanga,dictionary okhwononekha, spoil; be spoilt; go bad,luy,en,Luwanga,dictionary Kandi yindi nyama yommbulimu yatsa na Nyasaye yamuha tsingulu naaguuta., Na mnyama mwingine wa mwituni pia alikuja na Mungu akampa nguvu akamshinda mnyama huyo.,luy,sw,Maragoli,translations "lick; suck, as a sweet", okhukhomba,en,luy,Luwanga,dictionary Inula irulanga butoro, Good health begins from childhood.,luy,en,,proverbs Nuyanza unzingirizi., Kwa mapenzi yako unikubali,luy,sw,Maragoli,translations A thief is caught stealing., Omwifi nomuhambe,en,luy,,proverbs Ndipo Yaeli akachukua nyundo na kikingi ya hema akamwendea kisha akamuua lwa kumugonga kikingi., Nio Yaeli abukula enyundo ne sichangi sie liiema amuchao mala amwiira khulwe khumukhoma sichangi.,sw,luy,Bukusu,translations okhumina, mean,luy,en,Luwanga,dictionary Mahali pengine wavulana kabla ya kubaleghe walikuwa wakiishi katika chumb kimoja na wasichana lakini hawakutumia kitanda kimoja., Havundu halala avana vayai vakiri kuduka mu luyai vagonanga mu nyumba ndala na vakana nitali si vasanganga vogono dave.,sw,luy,Maragoli,translations mana, then,luy,en,Luwanga,dictionary "Lolele khumanyonyi akokhwikulu, shikarakanga kata okhuchesa kata okhubiikha mubiachi ta, nebutswa Senywe ouli mwikulu akalisinjia. Nenyu shimushila muno amanyonyi ako?"," Behold the birds of the heaven, that they sow not, neither do they reap, nor gather into barns; and your heavenly Father feedeth them. Are not ye of much more value then they?",luy,en,Luwanga,bible contribute (e.g. food for a feast), okhutura,en,luy,Luwanga,dictionary "Omuruchi namureeba ari, ‘Owashianje, winjiile muno orie nolafwalile tsingubo tsieshiselelo ta?' Naye omundu oyo nalaboolakhwo eshindu ta."," and he saith unto him, Friend, how camest thou in hither not having a wedding-garment? And he was speechless.",luy,en,Luwanga,bible put in; cause s.o. or thing to go in; receive; welcome, injisia,en,luy,Luwanga,dictionary Kichaka husaidia wanyama wetu ndege wengine hujenga kwa miti kwa matawi yazo., sitsakha sikhonyanga tsisolo tsiefwe amayoni kandi kaombokhanga khumisala mumasaga kakio.,sw,luy,Marachi,translations okhunyiririsia, cool,luy,en,Luwanga,dictionary MWITSA WA NDAMJAMA., RAFIKI NINAYE MPENDA.,luy,sw,Marachi,translations mound; heap of earth; tall ant heap, litulo,en,luy,Luwanga,dictionary olulikho, scapular; shoulder blade,luy,en,Luwanga,dictionary "mala alome ali, 'Kano niko kakekholekhe.", Kisha niseme kuwa haya ndiyo yaliyofanyika.,luy,sw,Bukusu,translations okhwikhoya, rejoice; be glad; be happy,luy,en,Luwanga,dictionary Kengele, Egengere,sw,luy,Maragoli,translations okhupa, beat; hit,luy,en,Luwanga,dictionary quiet; soothe; calm; tame; make peace; pacify, okhuhotseresia,en,luy,Luwanga,dictionary Tutafanya nini ili kujenga msingi wa dada mmaragoli na mama Kalyesa?, Kokola ki mbula kuladinyiliza nu kuyuminya uluvaamba lwa dada mulogolina mma kalyesa?,sw,luy,Maragoli,translations naye, and he; and she,luy,en,Luwanga,dictionary KUMBUKUMBU, LIIKHEBULILA 4,sw,luy,Bukusu,translations obubambalifu," breadth (of road, river, ribbon, board, or some object of apparently unlimited length, cf. obuchikha 'breadth of a rectangular object')",luy,en,Luwanga,dictionary "And straightway, when they were come out of the synagogue, they came into the house of Simon and Andrew, with James and John."," Ne olwa barula musinagogi, Yesu nende abeechibe nibali halala nende Yakobo nende Yohana, benjila munzu yabwe Simoni nende Andereya.",en,luy,Luwanga,bible vyitu amatsi gagota muvyo kigira ki?, Kwa nini maji yalipotea kwa mito yetu?,luy,sw,Maragoli,translations "Akaota ndoto nyingine tena na akawaambia ndugu zake, angalieni nimeota ndoto nyingine."," Naye yalota liloto lindi naa volera avamwavo veve na avola,henza ndoti liloto lindi",sw,luy,Maragoli,translations "WAZAZI WA WATOTO HAO WALIOKUWA KATIKA HARAKATI ZA KUHAKIKISHA WATOTO HAO WANAHUDHURIA SHULE HAPO KESHO,WALILALAMIKIA GHARAMA YA JUU YA VITABU NA SARE ZA SHULE.", BABEBUSI BE BABANA ABO BALI MUMBILO CHE KHUBONA MBO BABANA BABWE BOLA MUBISOMELO ENDALO YA MUCHULIHULI BELOCHELE KHUNINA KHWE BUKUSI BWE BITABU NE CHINGUBO CHE EBISOMELO,sw,luy,Bukusu,translations Pay what you owe and graze freely., Orunga likofi waya,en,luy,,proverbs "Mwanaume anayeshiriki ngono na mamake,dadake,shangazi,nyanya,binamu na wengineo hakubaliki katika jamii na mtoto huyo akizaliwa asinyonyeshwe na mamake na pia akifa azikwe mbali"," Luswa umundu musatsa ogoni no mkali umwiko kuli nnyia,mbotso, senge,guku mushara navandi lugano lugano vavola ugwiyi uluswa nagadukana mundumwene uyu atuli muhili yeye na umwana uyu wivuliywi avuli kununa kutsembere tsia nnyia na mwana mwenye uyu atevwe ihale nakutsi",sw,luy,Maragoli,translations Atanichukua., A la vugula inze.,sw,luy,Maragoli,translations "Hawakujali nafsi za wale makuhani, Hawakuwaheshimu wazee wao.", Vavula kwelidza ku liva lyavasalisi si va tovolannya ku vakulundu.,sw,luy,Maragoli,translations Yarula khandi natsia mushiiro ahambi saa tsitaru tsiomumabwibwi nalola abandu bandi nibasinjiile butswa nibalakholangakhwo emilimo chiosi chiosi tawe.," And he went out about the third hour, and saw others standing in the marketplace idle;",luy,en,Luwanga,bible Yivulwa mu lidala lye Bethlehemu., Amezaliwa mji wa Betjhlehem,luy,sw,Maragoli,translations Se baba ne buuri khu bakuuka befwe akhuyeete efwe., Hawakuwa na uoga kwa mababu zetu atusaidie sisi.,luy,sw,Bukusu,translations "Ng'ombe anapenda kukula vitu kama nyasi, mabingobingo, mbegu ya viazi vitamu ili unapo kama upate maziwa. Maziwa humletea mtu pesa na husaidia mtu akiwa na mtoto mdogo awe na afya bora."," Ing'ombe yajama khuria ebiindu nga bunyasi, lusi, milabi ili nookhera onyolemo amabeere . Amabeere kagamiranga mundu tsisende ni kakhonyanga mundu naari mwana mudidi abe nende bulamu bulayi.",sw,luy,Marachi,translations okhwikatambia, leave those you are walking with and lag behind; go off your work; speak haltingly in a foreign language,luy,en,Luwanga,dictionary 48. Mukali kutsia ku vukumu., Mwanamke kuenda kwa waganga wa kienyeji,luy,sw,Maragoli,translations Niliamka asubuhi na mapema kuelekea shuleni., Ndabukha itsuli nende mapema khutsia msikuli.,sw,luy,Marachi,translations litikho, hole in ground; pit; rubbish pit,luy,en,Luwanga,dictionary "Naye akamwambia ,niende na Kedesh pamoja na Baraka"," 20 Naye ya mbolera, ive u tsia Kedesh halala na Baraka.",sw,luy,Maragoli,translations "He therefore that sweareth by the altar, sweareth by it, and by all things thereon."," Kho owitsuba narumbula eshimalilo shiemisango, yetsubanga khushio khandi khubihaanwa biosi ebilikhwo.",en,luy,Luwanga,bible Anatoroka hakika, Yiirukaa ligali,sw,luy,Maragoli,translations fry; roast, okhusiyira,en,luy,Luwanga,dictionary okhwabukha," crack; split; of a thing split down the center, divided in two",luy,en,Luwanga,dictionary "Wakati wa kuzaliwa mtoto kutoka tumboni mwa mama yake, hufanya sawia na migurumo ya mvua itakayo kunyesha.", Umwana niyenya kwivulwa kutula mu inda yo umundu mkali akola kuli IMBULA IHIZA niyenya kwivulwa.,sw,luy,Maragoli,translations Masuku, Mapafu,luy,sw,Maragoli,translations Wele alaanga Aburamu, Mungu akaamwita Abrahamu,luy,sw,Bukusu,translations HUZUNI, ALELUYA UMUMONYI,sw,luy,Maragoli,translations "And if thy hand or thy foot causeth thee to stumble, cut it off, and cast it from thee: it is good for thee to enter into life maimed or halt, rather than having two hands or two feet to be cast into the eternal fire."," ""Ne omukhonokwo noho eshilenjeshio nishiba nishiakhachila wenjila mubwonooni, oshikhalache mana oshisukune! Okhuba nobulayi khwiwe okhwinjila mubulamu bweinziayo, nobula omukhono noho eshilenje, okhushila okhuba namakhono nende ebilenje, ne osukunwe mumulilo okulasimanga tawe.",en,luy,Luwanga,bible start up; set going; etc., okhurekula,en,luy,Luwanga,dictionary Kwa hayo wakatengana., Kwako baukhana.,sw,luy,Bukusu,translations ndahurira vumarachi handi kata nifwa ndalasihwa vumarachi., nilikuzwa kwa wamarachi na hata nikifa nitazikwa kwa wamarachi.,luy,sw,Marachi,translations jirani wefwe yamenya nende mwana ulari waye mana yamenya nahuyananga nende jirani oyo sana., jirani yetu anaishi na mtoto asiye wake hivyo kila mara hupigana na jirani huyo sana.,luy,sw,Marachi,translations fish with a net, okhunaaba,en,luy,Luwanga,dictionary ikhole," male goat, uncastrated; billy-goat",luy,en,Luwanga,dictionary make obusuma; paddle (a boat); row (a boat), okhufuka,en,luy,Luwanga,dictionary "strange or novel sayings or doings, hard to understand", amayia,en,luy,Luwanga,dictionary paternal aunt; father's sister or female cousin, senje,en,luy,Luwanga,dictionary "the drought of 1908, when a rainmaker named Choka, or Odongo, was killed for not bringing rain", inzala ya choka,en,luy,Luwanga,dictionary "smart, ambitious person; careful person", omunina,en,luy,Luwanga,dictionary eshiamo, fruit,luy,en,Luwanga,dictionary I miss you deeply my love, Ekhwikomba shipensi shianje.,en,luy,Luwanga,translations "Ne Eliya shiyarumwakhwo khumundu undi yesi yesi mu Isiraeli ta, habula khumukhasi omulekhwa, owali niyamenya Zarefatsi mushialo shia Sidoni."," and unto none of them was Elijah sent, but only to Zarephath, in the land of Sidon, unto a woman that was a widow.",luy,en,Luwanga,bible "Mana Yesu nakalukha Galilaya, ne obunyali bwa Roho Omutakatifu bwali muye. Mana ifumaye niyitswana mutsingongo tsiosi tsiebweneyo.", And Jesus returned in the power of the Spirit into Galilee: and a fame went out concerning him through all the region round about.,luy,en,Luwanga,bible okhwiyalisia, lie down; go to bed,luy,en,Luwanga,dictionary Olerakhwo shinga litakho liera khushinama, Don't stick yourself like the buttock on the thigh.,luy,en,,proverbs Alibeba dhambi zangu., Ya ngingira bwoni bwane.,sw,luy,Maragoli,translations Omususumi yasundulwa amatsi mumoni, He who roams from home to home gets dirty water spattered on his face.,luy,en,,proverbs "Muhonja,Muhonja, Muhonja, Muhonja Ndula kwaya Muhonja Vyayo vyosi Muhonja Vya magondi Muhonja vye tsiang'ombe Muhonja tsigulira Muhonja"," Muhonja, Muhonja, Muhonja, Muhonja natokakuchunga Muonja mifugo wote Muhonja mifugo wa kondoo Muhonja mifugo wa ng'ombe Muhonja nifungulie Muhonja",luy,sw,Maragoli,translations Eyehoya yanula, The patient animal fattens.,luy,en,,proverbs Imani yote ni yangu, Lisuuviridza lyosi ni lyange.,sw,luy,Maragoli,translations La kushangaza ni kuwa wazee walijua kusoma na kuandika haraka.," Lingana lyo kogenya avandu vakulundu vamanyanga vwangu kosoma, no kuhandika.",sw,luy,Maragoli,translations "Wele omunyali owa bioosi abonekhela Aburamu mala amuboolela ali,"" Ndielesia lisaaye liowo sibala sino."" Nio Aburamu ombakhilayo Wele omunyali owa Bioosi,owaba ne amubonekheele ,alutare."," Mungu mweza yote akamwonekanaia Abrahamu na kumwambia, ""Nitakupea uzao wako nchi hii,"" Ndiposa Abrahamu akamjengea mungu mweza yote madhabau mahali hapo.",luy,sw,Bukusu,translations tsisende," cents, money, tsisende tsinditi 'one cent', tsisende tsingali 'two cents' (1- rupee, which was larger in size than the 1/- unit)",luy,en,Luwanga,dictionary Nimemaliza yangu duniani, Inze maliye gange mulilova x2,sw,luy,Maragoli,translations The old man catches the naughty child at meal time. Omwana omutirira khushiteru (DWA156) A naughty child is caught at the time of eating., Omukofu atiriranga khushikaye,en,luy,,proverbs Kuduka alonde mu gwandangu atsie mu magomia naho atsie mmbulimu., Ilibidi apitie mlango wa nyuma aende kwa shamba la ndizi au kichakani,luy,sw,Maragoli,translations Ukipatwa na shida unachukua mmoja unauza unapata pesa ambayo unaweza tumia. Nyama unayoona watu wakila huwa inakuwa ya ng'ombe. Hata ukikausha tu nyama hiyo vizuri inaweza kuishi siku mingi sana," Ishida ni khunyola, onyala wabukula ndala nookusia noonyola amapesa akoonyala khuekhonyera. Inyama yoololanga abandu nibaria ibetsanga tsing'ombe. Kata noosika sa inyama eyo bilayi inyala khuikhala tsinyanga tsisai munO:",sw,luy,Marachi,translations Akhoya engo wowo., Anastahili kama wako.,luy,sw,Bukusu,translations Umfuate Yesu leo hii, U mu londe Yesu nunundi;,sw,luy,Maragoli,translations kizazi hiki kilijitegemea kwa ufugaji na kilimo., luwivulo luno lwehihirira sa khumiruko nende vulimi.,sw,luy,Marachi,translations rest, okhuulukha,en,luy,Luwanga,dictionary Firigisi ni sehemu inayopatikana ndani ya kuku., Imondo neshindu shinyorekhananga mungokho.,sw,luy,Marachi,translations Ochelewe Florence ochelewe x2, Umechelewa Florence umechelewa x2,luy,sw,Marachi,translations "And Jesus answered and said unto them, Take heed that no man lead you astray."," Mana Yesu nabakalusia naboola ari, ""Mube meeso, omundu aleshe okhumukoyasiakhwo tawe.",en,luy,Luwanga,bible Ne nibababoolela shinga olwa Yesu yali nababooleele. Mana nibalekha abandu abo ne nibatsia., And they said unto them even as Jesus had said: and they let them go.,luy,en,Luwanga,bible "Mbukula ebikha bino khuborera bala abaruka tsing'ombe bulayi bua tsing'ombe. Ing'ombe ni siruke sia Nyasaye nga mundu, noolola ing'ombe ilole sa nga owaasio.", Nachukua furusa hii kuwaambia wale ambao wamefuga ng'ombe umuhimu wang'pmbe. Ng'ombe ni mfugo wa Mungu kama mtu. Ukimwona ng'ombe mwuone tu kama mwenzio.,luy,sw,Marachi,translations that thou mightest know the certainty concerning the things wherein thou wast instructed., Ekholanga endio kho mbu iwe omanyile elala obwatieli bwamakhuwa kawechesibwa. Omumalaika Gaburieli arumbula akokhwibulwa khwa Yohana Omubatiisi,en,luy,Luwanga,bible inda, stomach; abdomen; also olubereshero 'uterus',luy,en,Luwanga,dictionary "And he came again and found them sleeping, for their eyes were heavy."," Ne khandi niyetsa nanyoola abeechibe nibali mundoolo, shichila bali nibashili netsindoolo tsinyinji.",en,luy,Luwanga,bible njivulwa mwaka kenda huthia imberi mvamarachi nende khueka lumarachi., nilizaliwa mwaka kenda mia kwendelea mbele kwa wamarachi na kujifunza kimarachi.,luy,sw,Marachi,translations guide; leader, omwimirisi,en,luy,Luwanga,dictionary "mud prepared for a special purpose, pottery, plaster, building, etc.", litoyi,en,luy,Luwanga,dictionary "Lwa wita mundu yatsanga, musakulu yamwaganira vwangu nu vwanga mumugitsi namuviida."," Alipowasili mwuaji, mzee alikutana naye bustani mwake kwa haraka na kumutakasa",luy,sw,Maragoli,translations He who suppresses his hunger dies., Akhwesimirisia inzala yeera,en,luy,,proverbs beckon; make signs, okhukhomola,en,luy,Luwanga,dictionary Mbeye na vasungu vange vaviri vandu vosi vavayaanza tsia tsindala na tsisaa tsindi vavasuula - Imbula no mbasu, Nina wazungu wangu wawili watu huwapenda wakati mwingine na wakati mwingine wanawakataa -Jua na Mvua,luy,sw,Maragoli,translations "Upepo ukipotea, urejeapo huanzia milimani na pia katika Ziwa au msituni au kwenye mabonde.", Imbutsa niyagota niyilana yilanila kuvigulu ma kandi Munyanza no mumilitu no muvivanda.,sw,luy,Maragoli,translations "alipofika alimwambia nyanyake kuwa,"" nipikie uji ile sufuria kubwa, "" kisha akaenda kulala.", siali siula nisibolela kukhu waye ndehela busela sifuria sikhongo eso nathia nakona.,sw,luy,Marachi,translations luwivulo luno lwehihirira sa khumiruko nende vulimi., kizazi hiki kilijitegemea kwa ufugaji na kilimo.,luy,sw,Marachi,translations Avakana vagima va Yerusalemi vinaminya mitwe gyavo kuhenzidza hasi, Wanawali wa Yerusalemu huinama vichwa vyao Kuangalisha chini.,luy,sw,Maragoli,translations snake; worm, inzokha,en,luy,Luwanga,dictionary defend oneself; make excuses, okhwitetsa,en,luy,Luwanga,dictionary In holiness and righteousness before him all our days.," kho mbu, khube abatakatifu khandi khube abalunjishi imbeliwe mubulamu bwefwe bwosi.",en,luy,Luwanga,bible "And they come, bringing unto him a man sick of the palsy, borne of four.", Abandu bane betsa nibachinjile omundu owafwokoya khushitali nibamureera aha Yesu yali.,en,luy,Luwanga,bible red soil, olukusi,en,luy,Luwanga,dictionary Engonile obulayi, My night was just fine,luy,en,Luwanga,translations The sheep's tail lags behind., Omusembe kulonda likondi,en,luy,,proverbs Emenyaa haliki?, Anaishi wapi?,luy,sw,Maragoli,translations okhuchenya, be amazed; be puzzled,luy,en,Luwanga,dictionary ford, inyambukho,en,luy,Luwanga,dictionary Alibandika maji kwa kichwa akatembea pole pole hadi nyumbani akapata wazazi wake wamekaa kwa kiwanja cha boma., Yedukha khumurwe yakenda kala ngawa yola mdala yanyola bebusi bae nibekhale lwanyi.,sw,luy,Marachi,translations okhufwola," shame; disgrace; degrade; despise; used idiomatically in amareo kamufwola 'the examination despised him', i.e. 'he failed the exam'",luy,en,Luwanga,dictionary Sisera elukha acha engila mu liiema lia Yaeli., Sisera alitoroka akaenda akaingia kwa hema la Yaeli.,luy,sw,Bukusu,translations "Mala Sarai aaba omukuumba ,se aaba no mwana tawe."," Alafu Sarai akawa tasa, hakuwa na mtoto.",luy,sw,Bukusu,translations Miaka sabini imepita na watu wamefika umri ambao babazao walikuwa wakikutana pembeni., Mihiga amakoni saba giviti avandu vaduki velikula lya vise vana vavugananga mu luhya.,sw,luy,Maragoli,translations Huu ugonjwa unatuhangaisha kwa njia mingi., Obulware buno bwarusandia mchingira chisavi.,sw,luy,Marachi,translations Lulwakha lwe Baamoni lwaba simbi sie bikulu bia Lebanoni lubeka lwe mumbo., Mpaka wa Waamoni ulikaribia milima ya Lebanoni upande wa magharibi.,luy,sw,Bukusu,translations Mwarula nimutsia okhulola shiina? Omundu owifwalile tsingubo tsindayi etsiobukusi noho? Abandu abefwala tsingubo shinga etsio bamenyanga mutsinzu tsiabaruchi!," But what went ye out to see? a man clothed in soft [raiment] ? Behold, they that wear soft [raiment] are in kings' houses.",luy,en,Luwanga,bible "Kho nibareerera Yesu omusiani oyo. Ne olwa eshishieno eshio shialola Yesu, habwene nahabwene shiatechesia omusiani oyo, nishimukwisia hasi nishimukalakasia, ne lifilo nilirula mumunwakwe."," And they brought him unto him: and when he saw him, straightway the spirit tare him grievously; and he fell on the ground, and wallowed foaming.",luy,en,Luwanga,bible "railway station; any township, whether there is a station there or not", eshitesheni,en,luy,Luwanga,dictionary cut down bush and dig up ground; break new ground, okhuremaka,en,luy,Luwanga,dictionary to coil, okhukanya,en,luy,Luwanga,dictionary Lakini watu kunyoa nywele ndiyo iliyofanyika., Nitali litulitsa vutswa amasu nilio liakolwa.,sw,luy,Maragoli,translations 5 Ava litsanga vigasu va lekeywi vengine ku Tsinzira tyelidala., Wale waliokula vitu vya anasa wameachwa peke yao njiani.,luy,sw,Maragoli,translations "Ne olwa bali nibamalile okhwimba olwimbo, barula nibatsia khushikulu shia Miseituni. Yesu arumbula mbu Petero yakhamwikaane"," And when they had sung a hymn, they went out unto the mount of Olives.",luy,en,Luwanga,bible obulangwi, call; being called,luy,en,Luwanga,dictionary "Mana Yesu namuboolela ari, ""Khulwa likalusiolio elo, kalukha ingowo. Eshishieno eshio shimalile okhurula mumukhaanawo"," And he said unto her, For this saying go thy way; the demon is gone out of thy daughter.",luy,en,Luwanga,bible "that it might be fulfilled which was spoken through the prophet, saying, I will open my mouth in parables; I will utter things hidden from the foundation of the world. ["," Yakhola ario okhuusia akomulakusi yali niyaboola mbu; ""Ndakhekhoonyele tsinjelo olwa emboola ninabo; ndakhabafwimbulile amakhuwa akabalaamanyakhwo okhurula khukhulongwa khweshialo tawe."" Yesu yenoosia eshisina shioluchelo lwelibanze",en,luy,Luwanga,bible okhusota, have sexual intimacy (referred formerly to intimacy between girls and boys sanctioned under native custom),luy,en,Luwanga,dictionary mama yeetha hunanga nasi ndari ngororwe esya nangiranga, mama alikuja kuniita na sikujua alichokuwa akiniitia,luy,sw,Marachi,translations lituli, flock; herd; crowd,luy,en,Luwanga,dictionary "Nabeikhabi abasandibwa khulwa okhukhola akokhwenya khwa Nyasaye, okhuba obwami bwa Nyasaye nobwabwe!", Blessed are they that have been persecuted for righteousness' sake: for theirs is the kingdom of heaven.,luy,en,Luwanga,bible Alisahau kwamba alikuwa na msichana na hivyo akaanza mbio hadi kwao., Yebilira mbu yali nende mukhana nende khuchaka tsimbiro mpaka wabu.,sw,luy,Marachi,translations "Khulweshio, omusaala omulayi kwamanga ebiamo ebilayi; nebutswa omusaala omubi, kwamanga ebiamo ebibi.", Even so every good tree bringeth forth good fruit; but the corrupt tree bringeth forth evil fruit.,luy,en,Luwanga,bible Ndi ku alagenda ne miri nayaatse kuvisa ha vundu ma nayatse kutulitsa ho., Sasa atatembea na mizizi na aende kuficha mahali na kisha aje kuzitoa.,luy,sw,Maragoli,translations Mana Yesu nalaka abeechibe okhwikhasia abandu hasi khubunyasi mumikanda., And he commanded them that all should sit down by companies upon the green grass.,luy,en,Luwanga,bible okhufushira," look for a thing and not see it, although it is there",luy,en,Luwanga,dictionary okhurenga, shake; tremble; quiver; be afraid,luy,en,Luwanga,dictionary "Kumsalaba Yesu yavambwa,", Msalabani Yesu Alisulubiwa,luy,sw,Maragoli,translations "Ni Yesu,Ni Yesu."," Ni Yesu, Ni Yesu.'",sw,luy,Maragoli,translations strip of leather; strap; belt; thong, olukhoba,en,luy,Luwanga,dictionary Tuwe macho tusubiri tukiomba, Kogelihe kulindi na kusale,sw,luy,Maragoli,translations Hunger does not kill those who eat little., Shiyiiranga onyanyile,en,luy,,proverbs Babaana bowo basoleeli ne bakhaana balaanwa nga banasiobi ewe ne ololelee., Watoto wako wavulana na wasichana watapeanwa kama watumwa wewe ukiwa unatazama.,luy,sw,Bukusu,translations Nashio nishisaaya Yesu muno mbu aleshe okhubilonda okhurula mushialo eshio., And he besought him much that he would not send them away out of the country.,luy,en,Luwanga,bible olukoshakoshe," hazo, usually of smoke",luy,en,Luwanga,dictionary okhukhulumama, be confident,luy,en,Luwanga,dictionary Unajua kunao watu wengi wasiopenda kuvaa barakoa., Omanyire khuli nende bandu bangi sibenyanga okhufwala sifunikhiro dawe.,sw,luy,Marachi,translations Kamakheese kowo kalaelisibwa khu basiku bowo., Kondoo wako watapeanwa kwa maadui wako.,luy,sw,Bukusu,translations "Nio babalekhwa bekha becha Khu Baandu be efuma, babaandu ba wele omunyali owa bioosi beekha bacha khwise baula babaandu ba efuma."," Ndipo walioachwa wakashuka wakaenda kwa watu wa utukufu, watu wa mungu mweza wa vyote, wakashuka wakaenda kwangu wakateka watu wa utukufu.",luy,sw,Bukusu,translations "Jesus said unto him, Verily I say unto thee, that this night, before the cock crow, thou shalt deny me thrice."," Yesu naboolela Petero ari, ""Ekhuboolela toto mbu, eshilo shino itaywa niyilashialakula ta, olanzikaana akhandi khataru """,en,luy,Luwanga,bible okhukakula, feed (an infant or helpless person) by holding gruel etc. in the cupped hand against the patient's mouth until she swallows it,luy,en,Luwanga,dictionary emiimo," the games and feasting in honor of a man who has died, usually held about a year after his death; used in a more general sense, of any festival, sports gathering, etc.",luy,en,Luwanga,dictionary Uganagananga chagira Avalogooli nivalonda mwima yigu niki?, Unafikiria kilichowafanya Wamaragooli kuzingatia mila hii ni kipi?,luy,sw,Maragoli,translations tsisalache," marks incised, engraved or imprinted (e.g., on the body or on a pot)",luy,en,Luwanga,dictionary """Nebutswa olwa mulola amatinyu amakhongo kokhuhuchisia nikarecheekhwe aha kalakhoyile okhuba ta Ousoma akhoyile okhumanyilisia eshisina, muleshe abandu abali mu Yuda belushile nibatsia mubikulu."," But when ye see the abomination of desolation standing where he ought not (let him that readeth understand), then let them that are in Judaea flee unto the mountains:",luy,en,Luwanga,bible S:Olumarachi no lukuwa lwa bakukhu befwe kata efwe khwakharula mlwibulo olo nano fwesi nga khwenyola mbu khulusunganga nano kata nende lwiblo lwa sai nalwo lwadong'a husungwa kata ngefwe khurula mulwivulo luo husunga olumarachi ni bulala burio kata nende befwe beene ni viene viryo. T:, Kimarachi ni jina la nyanya zetu na hata sisi tulitoka kwa uzao huo na sasa tulijipata tukikizungumza na hata uzao wa sai ulibaki kukizungumza na hata kama sisi kuzungumza kimarachi ni umoja na ni vivyo hivyo.,luy,sw,Marachi,translations Matendechere," name of child put on path by tradition after a mother has lost previous children in infancy, from amatendechere 'old, worn out articles'",luy,en,Luwanga,dictionary "mother; nyina mwana 'mother of the child'; nyinefwe 'my mother'; nyinenywe 'my mother', nyinabwe 'their mother; mawo 'your mother'", nyina,en,luy,Luwanga,dictionary okhwanguyirisia, hurry; hasten,luy,en,Luwanga,dictionary siku ya nne mungu aliumba ndege na mto., inyanga yokhunee nyasaye yalonga mayoni nende mwalo.,sw,luy,Marachi,translations "But he denied before them all, saying, I know not what thou sayest."," Nebutswa Petero yekaana imbeli wabwe boosi naboola ari, ""Shiemanyile akoboolanga tawe.""",en,luy,Luwanga,bible The viewer is not superior to the maker., Owokhulola shashira owakasia,en,luy,,proverbs A leopard often takes a poorman's goat, Ingwe isira imbusi yomutakha,en,luy,,proverbs okhubukana nende, meet (with),luy,en,Luwanga,dictionary Msalabani Yesu alisulubiwa., Kumsalaba Yesu yavambwa,sw,luy,Maragoli,translations Nikinduki kikukoonyaa kulola mukisundi?, Ni nini hutusaidia kuona gizani?,luy,sw,Maragoli,translations Tumtukuze Yesu., Kwidzominye Yesu.,sw,luy,Maragoli,translations "Mana abeechi nibetsa khuye mumasilisi nibamureeba bari, ""Mbushiina nikhulanyalilwe okhuyinia eshishieno eshio?"""," Then came the disciples to Jesus apart, and said, Why could not we cast it out?",luy,en,Luwanga,bible Tuesday, milimo chibiri,en,luy,Luwanga,dictionary "And if ye are willing to receive [it], this is Elijah, that is to come."," Ne nimuba nimwakhafuchilila oburume bwabwe, Yohana niye Eliya owali mbu alitsa.",en,luy,Luwanga,bible tangia utotoni mwangu nilikwa najua kimarachi lakini nilipoenda shuleni niligeuzwa nikajua kiswahili na kiingereza nikaanza kusahau kimarachi., khulula muvutiti bwange ndali ndamanya olumarachi lakini ngi ndatsia mwisomero baangaluhania nimanya oluswairi nende lusungu niinjaka khuibilira olumarachi.,sw,luy,Marachi,translations "Vayuda vazama Yesu,", Wayahudi walimsaliti Yesu,luy,sw,Maragoli,translations "Ndavukula matsi ndakenda mpaka msimba ya lihere, ndesinga alafu ndaatsia mnyumba khwefwala tsinguvo.", Nilichukua maji nikaenda bafu kuoga na nikarudi kwa nyumba kuvaa nguo.,luy,sw,Marachi,translations Atukuzwe Bwana Yesu, Yidzominywe Mwami Yesu:,sw,luy,Maragoli,translations amasika," funeral; tears; the time of mourning after a death, when relations and friends are expected to pay visits of sympathy and respect, and to wail; food must be provided for these mourners",luy,en,Luwanga,dictionary okhukalusibwa, be returned; be given back; be answered; be inherited as wife by a relation of one's husband,luy,en,Luwanga,dictionary "Avami va la mwidzominya,", Watasujudu watawala,luy,sw,Maragoli,translations island, lichinga,en,luy,Luwanga,dictionary munane, eight,luy,en,Luwanga,dictionary "Vandu, vandu voosi vimbe.", Na wote na wote wamshangilie.,luy,sw,Maragoli,translations Chikholo che sibala nisio alikho amuelesia Ne mukhola murio aba enywe se mulaba tunywe., Koo za nchi ambayo ako anawapa na mfanye hivyo itakuwa nyinyi hamtakuwa,luy,sw,Bukusu,translations stone; slate used in school, lichina,en,luy,Luwanga,dictionary "Mana mutsie nimuyaala muri, ‘Obwami bwa Nyasaye buli ahambi!'"," And as ye go, preach, saying, The kingdom of heaven is at hand.",luy,en,Luwanga,bible Tabia nzuri hufurahisha wazazi, Miima mirahi giyanzitsa avivuli.,sw,luy,Maragoli,translations A child will soil his own dish., Omwana ania khushikaye,en,luy,,proverbs Anataka anunue, Yenya agule,sw,luy,Maragoli,translations TFaini ya shilingi elfu moja x2, . Ifaini ya shilingi elfu ndala x2,sw,luy,Marachi,translations collect into one place; pile up, okhubunjikha,en,luy,Luwanga,dictionary Good afternoon, Keshitere,en,luy,Tsotso,translations 3 Ligali ya girunkannya mukono gwigwe ku inze Hali kanyingi mbasu Bei, Hakika juu yangu augeuza mkono wake mara kwa mara mchana wote.,luy,sw,Maragoli,translations Na wanapoita baadhi ya majina walio nayo., Na nivalanga ku meta gavali nago.,sw,luy,Maragoli,translations Lugembe luvega liisu., Wembe hunyoa nywele.,luy,sw,Maragoli,translations Walifika huko na kurudi huku vizuri., Vaaduuka vulahi na viirana yinu vulahi,sw,luy,Maragoli,translations Msichana akifika miaka kumi na mbili alikuwa akihama kutoka kwa nyumba ya mamake na kwenda kulala na wengine palipotengewa wasichana kulala., Mukana naduka mu mihiga komi na mbili yamanya atula mu nyumba ya mama wewe atsia kogona na vandi mu chavogono.,sw,luy,Maragoli,translations crocodile, ikwena,en,luy,Luwanga,dictionary Tuna paka wa mwituni wale ambao waligeuka na kuwa simba, Khuri nende ipusi eyomsichuru iria yakalukhana nende khuba elisimba,sw,luy,Marachi,translations "Olwa abandu boosi bali nibamalile okhubatiisibwa, Yesu yesi yabatiisibwa. Ne olwa yali nasaayanga, likulu liekukha."," Now it came to pass, when all the people were baptized, that, Jesus also having been baptized, and praying, the heaven was opened,",luy,en,Luwanga,bible okhwikhuuna, amazement; fear; wonder,luy,en,Luwanga,dictionary Mtu mchafu alikuwa na kitu ambacho unafanya kwa nchi ambacho kwenu sababu ameota usiku akiwa kwa ukoo unaenda kuishi., Omundu omunyaalu aaba ne sisiindu nisio okhola mu sibala nisio mwinywe sikila aroorire siilo ne ali mukholo ocha khumenya.,sw,luy,Bukusu,translations Muhana bamuonya lakini yomarania likosi mana huulira ao ndahamanya mbuu ndekesibwa nende mamuao sialo silakhuekesia., Msichana alionywa lakini alikaidi na kufikia hapo nimejua kuwa ukikaidi kufunzwa na mama yako utafuzwa na ulimwengu.,luy,sw,Marachi,translations "And he came down to Capernaum, a city of Galilee. And he was teaching them on the sabbath day:"," Mana Yesu nakholomokha niyoola Kaperinaumu, litaala lia Galilaya, ewa yechesia abandu khunyanga eya Isabato.",en,luy,Luwanga,bible Gasunduka kukinanwa., Ikamwagika kwa kidevu.,luy,sw,Maragoli,translations Mwana wa mbiri ni chekoyero., Kifungua mimba ni mtoto wa kujivunia.,luy,sw,Maragoli,translations Awezaye kutawala ulimwengu na mila na desturi za watu., Unyala kusingilila ikivala nokusingilila miluka ja vandu.,sw,luy,Maragoli,translations Sauti inayosikika, kumumilo kuuliilikhana.,sw,luy,Bukusu,translations "62 Minwa gya yavo avasingira ku kuya inze, na lisaavira lyavo ku inze mmbasu bei.", Kile adui zangu wanachonongʼona na kunungʼunikia dhidi yangu mchana kutwa.,luy,sw,Maragoli,translations Inzikura inyasia, Too much satisfaction results in waste.,luy,en,,proverbs I am fine., Endisa mulamu,en,luy,Luwanga,translations Mataifa yatafika, Vetsihiri va la duuka,sw,luy,Maragoli,translations "foot-bridge; light fence of reeds across a river, forming a series of fishtraps", obulalo,en,luy,Luwanga,dictionary Adukana ave itilu ye inyumba yeye., Yafaa awe tegemeo wa nyumba yake,luy,sw,Maragoli,translations inside, mukari,en,luy,Luwanga,dictionary "Ne shibamanyilisia akali nikekholekhanga ta, okhuula lwomuyembo kwetsa nikubamulula boosi pe. Nolwa kakhabe olwa Omwana womundu yakhetse."," and they knew not until the flood came, and took them all away; so shall be the coming of the Son of man.",luy,en,Luwanga,bible "Ati jioni,mungu wako kumfanyia aoge kisha jua likizama arudi kitu chochote, usiache kufanya kwa kambi."," oli ekolooba Wele wowo khumukholela esiinge, mala oli enyanga ekwa akobole sisiindu siosi siosi, okhalekha khukhola mu kambi.",sw,luy,Bukusu,translations oluluyia, the language of the Bantu people of North and Central Kavirondo,luy,en,Luwanga,dictionary take out; drive out; remove, okurusia,en,luy,Luwanga,dictionary teach; show, okhwechesia,en,luy,Luwanga,dictionary sisera amanya ali baraka aba aniinile Khu sikulu sia Tabori., sisera alijua kuwa baraka alikuwa amepanda kwa mlimawa Tabori.,luy,sw,Bukusu,translations "Amalako kano kari mbu, abandu beefwale chimaski,beekhale are nende abanda nende ukhwiisaba amakhono kaabwe."," Sheria hizi zikuwa kuwa watu wavae barakoa, wakae mbali na watu na kunawa mikono zawa",luy,sw,Marachi,translations Nyenyanga wiganire, Nataka utubu,luy,sw,Maragoli,translations Wacha aletwe azunguke.," "" kho ererwe obotookhelesie.",sw,luy,Bukusu,translations okhuboya, tie; fasten; shut up; secure; imprison,luy,en,Luwanga,dictionary Umundu umuguulu ukutumikila ikivala na Nyasaye., Mtu mwenye bidii wa kumhudumia ulimwengu na pia mungu,luy,sw,Maragoli,translations Tsiola msaa ekhumi khwabora senge khubwao odonge bilai efwe khubwao lakini senge siyari asangalire nga khwefwalire tsingubo tsiefwe yarukania khwahaya sikhurusiamo dawe khwamrekha ao khwabwao., Ilifika saa kumi jioni tukamwambia shangazi tunarejea nyumbani yeye abaki salama lakini shangazi hakufurahia jinsi tulivyokuwa tumevalia akatukataza nasi tukakaidi.,luy,sw,Marachi,translations ingwe, a plant whose very severe ash is used for healing the wounds of boys who have been circumcised,luy,en,Luwanga,dictionary TSINGANO, HADITHI,luy,sw,Maragoli,translations Kadenyeka amejifunga kamba tumboni -, Kadenyeka mugoye munda - Likukunyu,sw,luy,Maragoli,translations "Kho ebifwalobie nibing'inang'ina, nibiba ebilafu tswe okhushilakhwo shinga lwomundu wokhushialo khuno anyala okhubiosia nibilaba."," and his garments became glistering, exceeding white, so as no fuller on earth can whiten them.",luy,en,Luwanga,bible Yakambalala alijishika mgongo, Yakambala ya hamba ku mugongo,sw,luy,Maragoli,translations Shangazi akikataa tumpe amu., Senge nasuye kohe kotsa.,sw,luy,Maragoli,translations "Bana besikuli nabo banyala khuikhala mumadala, bikuli ni bifunga biosi musibala siefwe sya Kenya ikhuae hala mudala."," Wanafuzi wa shule waaliweza kukaa nyumbani, shule zikafungwa zote nchini Kenya tukasalia nyumbani.",luy,sw,Marachi,translations Bindu biosi bibukulwe ne ololeleele ne ne chisike., Kila kitu kimichukuliwa ukiangalia na nzige.,luy,sw,Bukusu,translations obuchetsihi, advice; persuasion,luy,en,Luwanga,dictionary Kupuuza wasia wa shangazi, kusilla ku mang'ana ga senge.,sw,luy,Maragoli,translations tsinzeshe," beer-drinking tubes, carried in bamboo",luy,en,Luwanga,dictionary Na siku yenyewe watu waliofika kwenye makumbusho., Ma lidiku liene yilio avandu vaduuka mu lovego.,sw,luy,Maragoli,translations T Manyoya ya kuku siku moja yatahukumiwa, Moya ka ingokho nyanga kakhayale,sw,luy,Marachi,translations okhurundukha, explode; go off,luy,en,Luwanga,dictionary Kutsilomba tsive amalwa vinikanga kandi ma vavika mu amamera., Ili kutengeneza pombe kutoka kwa mchanganyiko huo walikua wakiiwacha igande tena.,luy,sw,Maragoli,translations "And after he had sent the multitudes away, he went up into the mountain apart to pray: and when even was come, he was there alone."," Ne olwa yali naseebule abemikanda, yatikulukha yenyene mushikulu, natsia okhusaaya. Olwa obwile bwola, yaliyo yenyene.",en,luy,Luwanga,bible okhufubirana, throw to each other; blame one another,luy,en,Luwanga,dictionary curd in milk, ikubuli,en,luy,Luwanga,dictionary "maternal uncle; any man one's mother calls ""brother,"" but particularly her own full brothers", khotsa,en,luy,Luwanga,dictionary "Kho olwa Abafarisayo bandi balola, bareeba abeechibe abo bari, ""Mbushiina Omwami wenywe nalitsanga nende abonooni?"""," And when the Pharisees saw it, they said unto his disciples, Why eateth your Teacher with the publicans and sinners?",luy,en,Luwanga,bible "Anyala alikho akona ne omukhaana niye aloma ali nakhwa omukhasi yuno, ne muondu okundi akhwele.", Anaweza kuwa analala na msichana ambaye alisema kuwa alimposa mke huyu na mtu mwingine apose.,luy,sw,Bukusu,translations "Ne kata omundu nakhwinjilila itookho, kho mbu abukule lishatilio, muleshele abukule kata likotilio."," And if any man would go to law with thee, and take away thy coat, let him have thy cloak also.",luy,en,Luwanga,bible "Mukhafwa kimiooyo khuuba ne kumuleembe ne nanywe tawe, mukhaba baari khu basiku benywe tawe ne kakhali baarobora khu khuupana tawe, namwe mwareenga mwaayaaya botookhelela lukoba olwo."," Hata mkifa mioyo kuwa na amani na nyinyi hapana, msiwe waoga kwa maadui zenu ingawa waliteua kupigana ama mlitetemeka mkahangaika, zunguka mji huo.",luy,sw,Bukusu,translations Kupakua huku hakukuwa kupakua kutoka kwenye chungu bali kutumwa kwa jirani iwapo wana mboga walizopika wawasaidie wale kwao., Kwinula yiku si koveye kwinula mu luvindi dave navutswa nu kutumwa wo mutende nivaveye ne tsingutsa tsya vadeki vavahe ku vaatse kuliira mu nyumba mwavo.,sw,luy,Maragoli,translations Ing'ombe yabeene oshelanga nohenga mushilibwa, You milk someone's cow while watching the gate,luy,en,,proverbs make happy; rejoice, okhutsatsasia,en,luy,Luwanga,dictionary Tena ni nani anayependa wote?, Kandi ni wina a yanza voosi?,sw,luy,Maragoli,translations likhumbo," paw of an animal which withdraws its claws, like the cat",luy,en,Luwanga,dictionary "Kwa hivyo mimi nilikuwa nasema kwamba kuku ni kitu ambacho kila mtu anafaa afuge, kwa sababu ni kitu kizuri sana. Hayo ni mawazo yangu kwa kuku."," Khalano esie mbere niimbola mbari ingokho ni sindu sia burimundu akhoyere aruke, khubera ni esindu silayi rukari. Ako ni maparo kange khu ingokho.",sw,luy,Marachi,translations okhubukanira, go to meet,luy,en,Luwanga,dictionary "Na mkikopesha pesa, ama chakula ama kitu kingine chochote kwa kulinda kambi ya muisaraeli mwenzake, hata akiweka riba."," ""Ne wikopia chirupia, namwe siakhulia namwe sisindu sisiindi siosi siosi khu Khuliinda ekambi eye Muisiraeli wasio, okharaakho bukhala.",sw,luy,Bukusu,translations Kumbuka siku ambayo mlisimamia kwa mlima wa sinai mbele ya mungu mweza wa vyote., Khebulila endaalo niyo mwemela a sikulu sia sinai ebweeni wa wele omunyali owa bioosi.,sw,luy,Bukusu,translations "Boosi bali abalunjishi imbeli wa Nyasaye, khandi bamenyanga okhulondana nende amalako nende amechesio aka OMWAMI Nyasaye nibalalikhwo neshikha shiosi shiosi tawe."," And they were both righteous before God, walking in all the commandments and ordinances of the Lord blameless.",luy,en,Luwanga,bible senje, paternal aunt; father's sister or female cousin,luy,en,Luwanga,dictionary "Then came the disciples to Jesus apart, and said, Why could not we cast it out?"," Mana abeechi nibetsa khuye mumasilisi nibamureeba bari, ""Mbushiina nikhulanyalilwe okhuyinia eshishieno eshio?""",en,luy,Luwanga,bible "0mwamiwe namuboolela ari, 'Okholile obulayi, oli omukhalabani omulayi khandi omwisiikwa; obeele omwisiikwa khubindu ebituutu, ndalakhwemekha okhusinjilila ebindu ebinji. Winjile mubusangaali bwomwamiwo/"," His lord said unto him, Well done, good and faithful servant: thou hast been faithful over a few things, I will set thee over many things; enter thou into the joy of thy lord.",luy,en,Luwanga,bible Yesu a ku yanza ive., Yesu anakupenda wewe.,luy,sw,Maragoli,translations okhulula," be furious, hungry, troublesome, dangerous, bitter, sour; hot",luy,en,Luwanga,dictionary "for there shall arise false Christs and false prophets, and shall show signs and wonders, that they may lead astray, if possible, the elect."," Okhuba Kristo bobubeeyi nende abalakusi bobubeeyi, bakhetse nibalolesia ebilolelo, akamakana nende akokhuhuchisia, mbu nikaba nikanyalikha bakoyasie abalobole ba Nyasaye.",en,luy,Luwanga,bible Ngozi hiyo wlikuwa wanachukua na kuanika kwa jua hadi ikauke kama jiwe.ikimaliza siku chache wanatengeneza kitu cha kulalia., Erikhoba erio babukulaanga nibabakala mumubasu mpaka riume nga rikina. Nirimala tsinyanga tsindindi ni bakaasia siindu sia khukonaangakhO:,sw,luy,Marachi,translations "Okhubirira mushitsubo eshiayetsubila Aburahamu kuuka wefwe,"," The oath which he spake unto Abraham our father,",luy,en,Luwanga,bible Kila kiumbe chakutegemea," Nyasaye; kase u lindanga vyosi,",sw,luy,Maragoli,translations Jifikirie kabisa ujihurumie, Wiganangane ligali no kuverera,sw,luy,Maragoli,translations "In that hour said Jesus to the multitudes, Are ye come out as against a robber with swords and staves to seize me? I sat daily in the temple teaching, and ye took me not."," Habwenaho Yesu naboolela abemikanda abo ari, ""Murulile nende tsinganga nende ebikong'o okhundiila shinga abatiila omunuuli? Buli nyanga ndekhalanga nimwechesia muhekalu neshimwayandiila ta.",en,luy,Luwanga,bible okhwerera," swing, or sway, as a pendulum or a draped cloth",luy,en,Luwanga,dictionary ihonjekhu, still,luy,en,Luwanga,dictionary olukuku, coast; shore; banks,luy,en,Luwanga,dictionary "Nina furaha kwa sababu alisema,"," Inze nyanzanga kigira ya voola,",sw,luy,Maragoli,translations Makumbusho yalikuwa yakimpa mjane nafasi ya kuwazia jinsi atakavyoishi., Lovego lwahananga vwiyangu ku mundu mukunzakali atigale naaganagana kuli yemenyia.,sw,luy,Maragoli,translations Makandi iligaka likoonya mukilibwa haango., Tena mshubiri unasaidia sana nyumbani.,luy,sw,Maragoli,translations growth; up-bringing, obukhusi,en,luy,Luwanga,dictionary usimulizi wangu umeishia hapo., olukano lwange lwahavwera ao.,sw,luy,Marachi,translations "But he that received the one went away and digged in the earth, and hid his lord's money."," Ne omukhalabani owali nanyoolile italanda ndala oyo, yatsia nayabila hasi amapesa aka omwamiwe.",en,luy,Luwanga,bible cow-pea, ing'oli,en,luy,Luwanga,dictionary here; to this place (see also ano), eno,en,luy,Luwanga,dictionary Tsiveye kuyavo avegehizu., Ni kwa wale wanaonyenyekea,luy,sw,Maragoli,translations "Musungu inyuma musiani naye opara mbu yebulirwa mumathi naye muhana bila hudonga inyuma yaani situng'uo, muhana waiti, yaani muhana siyombo.", Mvulana alikuwa mtanashati kipimo zaidi ya mzungu naye msichana bila,luy,sw,Marachi,translations Ng'ombe ni kitu ambacho watu wanapenda kwa maana ana manufaa mengi sana kwa watu., S. Ing'ombe ni sindu sia abandu bajama hubera ili nende obuhkonyi bungi muno khu bandu.,sw,luy,Marachi,translations """Khulweshio, shimularitsanga abandu ta, shichila libulaho elifuunishilwa, elilafuunulilwa ta, kata elibiswa, elilabisulwa tawe."," Fear them not therefore: for there is nothing covered, that shall not be revealed; and hid, that shall not be known.",luy,en,Luwanga,bible okhuunyirisia, smell; smell out,luy,en,Luwanga,dictionary "Mtoto analia ""Ng,aa, Ngaa"" msituni -Shoka"," Mwana alira ""Ngaa, Ngaa,"" mu mulitu - Imbatsi",sw,luy,Maragoli,translations niligutuka kama mwendawazimu., ndavuha thimbiro nga mulalu.,sw,luy,Marachi,translations 28 Kisa Marama Tsotso and Wanga, Libuko lilumiranga obufwiro,en,luy,,proverbs "in the morning, roughly 8 - 10 a.m.", musenya,en,luy,Luwanga,dictionary """Nabo abandu balamutiila inywe nibamuyila mukhusandibwa ne nibamwiira. Abamahanga kandi boosi balamusila khulwa isie."," Then shall they deliver you up unto tribulation, and shall kill you: and ye shall be hated of all the nations for my name's sake.",luy,en,Luwanga,bible "Na nitakufanya uwe jamii kubwa , nitakupea baraka na nifanye jina lako lisikike ndo uwe wa baraka."," Ne ndakhukhola obe ekholo emboofu.Ndakhuelesia chikhabi mala khole lisisna liowo lifumikhane,nio obe owe chikhabi.",sw,luy,Bukusu,translations okhutsuba, curse,luy,en,Luwanga,dictionary Mukeere Uyo yaali novoveereri ligali kigira siyaalolaa muyayi mulahi ulimuhira mba., Mama huyo alikuwa na huzuni kwa kuwa hakuona mvulana mzuriwa kumuoa mwanawe,luy,sw,Maragoli,translations Kuishu tumboni huwa anatako kama amefariki, Mlimenya muinda amanya atula mu na kutsi.,sw,luy,Maragoli,translations Kesoni Chicho chivula kizienzie., kilembekeza chako kikazaa_kilembwe kilembekezwa,luy,sw,Maragoli,translations """Nabeikhabi abamanani mumioyo, okhuba obwami bwa Nyasaye nobwabwe!", Blessed are the poor in spirit: for theirs is the kingdom of heaven.,luy,en,Luwanga,bible "And behold, thou shalt conceive in thy womb, and bring forth a son, and shalt call his name JESUS."," Ne lola, olahela inda, ne olebula omwana omusiani, mana olamukulikha eliira mbu, Yesu.",en,luy,Luwanga,bible last child born to a woman, omwikalanda,en,luy,Luwanga,dictionary omukafwiri; abakafwiri, pagan ( keep quite quiet,luy,en,Luwanga,dictionary shave oneself, okhwibeka,en,luy,Luwanga,dictionary Kutuchukua kwenda nawe, Na u la kuhila.,sw,luy,Maragoli,translations okhufundukhulula, undo or untie a knot,luy,en,Luwanga,dictionary a ray of sunlight, inenje,en,luy,Luwanga,dictionary sungura alimwambia kuwa kaanga njugu hizi zitamea vizuri., siduyu nisimbolela mbu siila chinjugu thino thilamela vilai.,sw,luy,Marachi,translations The walking stick which used to thrash finger-millet now thrashes chaff.," Indabushi yahuulanga obule, leero ihuulanga amatere",en,luy,,proverbs speed; quickly, omuribiri,en,luy,Luwanga,dictionary "Mana Omuruchi yakhabakalusie ari, ‘Emuboolela toto mbu, shinga olwa mwakholelanga mulala khubatuutu abokhubaana befwe bano, nolwa mwakholelanga isie/"," And the King shall answer and say unto them, Verily I say unto you, Inasmuch as ye did it unto one of these my brethren, [even] these least, ye did it unto me.",luy,en,Luwanga,bible "Sisi sote na twimbe, Nao wale wajumbe", Ga la va ga vandu voosi. Krito Mwami wivuliywi.,sw,luy,Maragoli,translations example; way; method, injero,en,luy,Luwanga,dictionary blanket, lirungeti,en,luy,Luwanga,dictionary Shule yangu inapatikana katika mtaa wa Bumala., sikuli siange sinyolekhana mulukongo lwa Bumala.,sw,luy,Marachi,translations Ni nani anayengoja mbingu?, Wina u linda Mwigulu nunu?,sw,luy,Maragoli,translations okhufulukhana," wander about aimlessly, as a child does; go on repeated and unnecessary journeys; go for a stroll",luy,en,Luwanga,dictionary Ndari nde buyendi sana., Nilikuwa na wasiwasi sana.,luy,sw,Marachi,translations Walimu walikuwa wakilipwa pesa kidogo lakini walijitolea kufunza., Avegitsi vatungangwa kindu kidididi muno kandi vali avihani ku gasi.,sw,luy,Maragoli,translations Baaba mu butinyu bukali., Wakawa kwa shida nyingi.,luy,sw,Bukusu,translations Vyalula vingi hutoka kwenye miti kama vile machungwa na mimea zinginezo, Biakhulia bindi bilura khumusala nga amachungwa nende ebiamo bindi.,sw,luy,Marachi,translations Alikuwa mzee mwenye busara mno, Yaali musakulu mugeri muno.,sw,luy,Maragoli,translations itch; irritate; sting; suck; kiss, okhutsunzuna,en,luy,Luwanga,dictionary "going; ""go,"" as in a game. Obutsi nobwa wina?, Whose go (turn) is it?", obutsi,en,luy,Luwanga,dictionary Ha Yesu ya kudza;, Alipofia Yesu,luy,sw,Maragoli,translations "Omukhaana oyo narula natsia elwanyi nareeba nyinamwana ari, ""Esabe shiina?"" Nyinamwana namukalusia ari, ""Saba omurwe kwa Yohana Omubatiisi."""," And she went out, and said unto her mother, What shall I ask? And she said, The head of John the Baptizer.",luy,en,Luwanga,bible Soma isaabu vulahi, Soma hesabu vizuri,luy,sw,Maragoli,translations ANAKAMUNA NA ANAKANANI (II), ANAKAMUNA NA ANAKANANI (II),luy,sw,Maragoli,translations "die for, at; die out gradually", okhufwirira,en,luy,Luwanga,dictionary -mwamu, black; dark,luy,en,Luwanga,dictionary "Waliuharibu kabisa Ndipo wakaukita kuwa Horima, Yuda akachukua mashamba yao, Ashikeloni na mashamba yao na Ekironi na mashamba yao."," Balwonakila elala Nio balutiuukha bali Horima, Yuda aamba kamaloba kwalo, Ashikeloni ne kamaloba kwalo Ashikeloni ne kamaloba kwalo ne Ekironi ne kamaloba kwalo.",sw,luy,Bukusu,translations disagree; be unable to get along with each other, okhurambana,en,luy,Luwanga,dictionary "Yesu nalanga owomukhono kwafwokoya oyo namuboolela ari, ""Yitsa hano."""," And he saith unto the man that had his hand withered, Stand forth.",luy,en,Luwanga,bible . Kama mtu anapokutana na mwingine hujuana na kuleta pamoja uhusiano wao," Kuli umundu vagana no undi mundu ni venya ku manyana,ku vahambane uvurina vwavo",sw,luy,Maragoli,translations mama yange yamborera mbu mwanange mbaranga mbu bekho bange bafua kata nisiebulwa mana., mamangu aliniambia mwanangu nafikiria kuwa jamaa zangu waliaga hata kama sijazaliwa.,luy,sw,Marachi,translations A nyambura, Wa Nyambura,luy,sw,Maragoli,translations ingano, wheat,luy,en,Luwanga,dictionary Ikishagonga utakimbia., Niimali kukuba ulanyagula.,sw,luy,Maragoli,translations become weak and tired; become thin; become soft, okhutora,en,luy,Luwanga,dictionary amatsi mayu, pit of the stomach,luy,en,Luwanga,dictionary Nyumbani ni mbali -Mbinguni, Yengo ni ihale - Nwigulu,sw,luy,Maragoli,translations "nasio alipokuwa akirudi nyumbani na mwili wa mamake, alikutana na nyani mkubwa; kumbe njia hiyo ilikuwa ya nyani.", nasio ngalwa yari nakaluha ingo nende muviri kwa mama waye yavukanana nende erinani rikhongo hane ingira eyo yali ya manani.,sw,luy,Marachi,translations E nakuimba tumbo likiniuma aee, E khuimba indaa ninjuna aee,sw,luy,Marachi,translations "Kumwezesha mtoto atembee haraka,walichukua matawi na kuyachemsha kisha kufinyilia kwernye viungo vya miguu.O: Mugamba zuri ligali vatulanga no mwana vagenda naye ni vamugеnditsa mu liime ndi vu aluhe anale.", Kolomba mwana anale ligenda vwangu vavugulanga amasambu ge viroka vahyuhitsa ku luuya na vaminira mu vyungu vye virenge.,sw,luy,Maragoli,translations sickle, olukhayiro,en,luy,Luwanga,dictionary Nosoma amakuva yaga galakuha uvugeeri nelimanya, Ukisoma matukio haya yatakupa hekima na maarifa.,luy,sw,Maragoli,translations "Ye hypocrites, well did Isaiah prophesy of you, saying,"," Inywe abekaati! Omulakusi Isaya yali habwene olwa yarumbula akobulakusi khwinywe naboola mbu, Nyasaye aboola ari,",en,luy,Luwanga,bible Bakhulu abo bali nende kimima kiabwe kie ekholo., Wazee hao wana utamaduni wao wa kiukoo.,luy,sw,Bukusu,translations Askari wakaanza kurusha vilipuzi., Mana avasikari ni vachaka hulipuwa tsibomu.,sw,luy,Marachi,translations "mzee yule alisema, ""ewe kidiri, unanijua vizuri au la?""", mukofu ulia nabola ewe simuna; ewe waamanya bilai kose tawe.,sw,luy,Marachi,translations safety pin, shikwasi,en,luy,Luwanga,dictionary "Or thinkest thou that I cannot beseech my Father, and he shall even now send me more than twelve legions of angels?"," Shimumanyilekhwo mbu enyala okhusaaya obukhoonyi okhurula khu Papa wanje, ne habwene nahabwene niyarumila emikanda chiabelihe ekhumi nachibili, echia abamalaika abanji ta?",en,luy,Luwanga,bible Linani yilio liamanya nilililomba indumba kutula ku kihanga chatigala., Zimwi hilo liliunda ngoma kutoka kwa mifupa iliyokuwa imebaki.,luy,sw,Maragoli,translations Avakana vagoosi avatali avahenzahenzi vatovolangwa vava yivo avanyala kuhila chokulia., Wasichana wenye tabia nzuri waliteuliwa kuwapa waliotahiriwa chakula.,luy,sw,Maragoli,translations Agizo lako., lilaka liowo.,sw,luy,Bukusu,translations why?, mbushina?,en,luy,Luwanga,dictionary Otanga inyekungwa niyili khushisia," Otanga yamania inyekwa niyifutare (WOY78) ""Otanga"" the tough elephant's wrinkles are mentioned only when it has turned its back.",luy,en,,proverbs babaandu boosi bafwa kimiooyo., Watu wote wakafa moyo.,luy,sw,Bukusu,translations Tii amri za hawa akina Sihoni na Oku.," Ria kamalaka ka abo, Sihoni ne Oku.",sw,luy,Bukusu,translations Olulimi noluheni, The tongue is lightening.,luy,en,,proverbs Kuosha dhambi zote, Ku twulidza bwosi,sw,luy,Maragoli,translations "Lawi yali omwana wa Simoni, owali omwana wa Yuda, owali omwana wa Yosefu, owali omwana wa Yohana, owali omusaini wa Eliakimu."," the [son] of Symeon, the [son] of Judas, the [son] of Joseph, the [son] of Jonam, the [son] of Eliakim,",luy,en,Luwanga,bible your, abenyu,en,luy,Luwanga,dictionary okhwinikha," dip; immerse; sink; soak, become wet",luy,en,Luwanga,dictionary "Yesu nabareeba ari, ""Shikali nikano akachilanga nimukorwa, mbu obulamanya Amahandiko nende obulamanya obunyali bwa Nyasaye shinga olwa buli ta?"," Jesus said unto them, Is it not for this cause that ye err, that ye know not the scriptures, nor the power of God?",luy,en,Luwanga,bible okhukora, be lost,luy,en,Luwanga,dictionary girl; female child, omwana omukhana,en,luy,Luwanga,dictionary Khwako khe mumurie mala muliinde kamalaka kewe koosi niko ese ndikho emuelesia enywe endaalo yino., Kwa hayo mmtii kisha mlinde sheria zake yote ambayo mimi ninawapa nyinyi siku ya leo.,luy,sw,Bukusu,translations Olwana lwenjia liswi khumurwe (AMI221) Childishness colours the hair with dust., Olukhaaye omwene olwiha (JWA66)] Olusaatsa niwe omwene owiheresia (TWA6) Olusiani omwene olwiha Self respect breeds respect from others. 386. Olwana lwenjia liswi,en,luy,,proverbs lump of flour not properly mixed in with the water in making obusuma, imbundu,en,luy,Luwanga,dictionary "Mana nabaruma okhutsia Betselehemu, ne nababoolela ari, ""Tsie mukhaabilisie omwana oyo obulayi, ne olwa nimube nimumunyoolile, muumanyiekhwo, kho mbu isie siesi enzie emwinamile """," And he sent them to Bethlehem, and said, Go and search out exactly concerning the young child; and when ye have found [him], bring me word, that I also may come and worship him.",luy,en,Luwanga,bible okhuchinga olukhu, cry aloud,luy,en,Luwanga,dictionary "Bindu viindi byosi byafungwa. Tsikanisa, tsibaa, tsikoledgi, tsiunibasiti nde biro."," Vitu zote zilifungwa. Makanisa, baa, vyuo vikuu na soko.",luy,sw,Marachi,translations Take the longer route and reach., Ochenda ehale wola,en,luy,,proverbs A - Vagavo? -Vagavo Ninga, Vagavo mtoto wa Ninga,luy,sw,Maragoli,translations "And he that sweareth by the heaven, sweareth by the throne of God, and by him that sitteth thereon."," Ne owitsuba narumbula mwikulu, yetsubanga khushifumbi shia Nyasaye nende khumwene oyo owikhalangakhwo.",en,luy,Luwanga,bible okhukanya, to coil,luy,en,Luwanga,dictionary Andika ibarua ohotsia obamanyie, Andika barua unakoenda uwajulishe,luy,sw,Marachi,translations Moyo wangu umegeuka ndani yangu; Maana nimeasi vibaya sana., Mwoyo gwange gu gwirani mu inze kigira nzebaaye nobululu.,sw,luy,Maragoli,translations ALIPOANZA KUUGUA WALIJARIBU KUMPELEKA HOSPITALI LAKINI IKASHINDIKANA., LANO NGAYACHAKA HULWALA VATEMA HUMWIRA MSIVITALI LAKINI VIAHAYA.,sw,luy,Marachi,translations "Shichila ndali inzala, nimulambelesiakhwo eshiokhulia ta, ndali nobuloho, nimulambelesiakhwo eshiokhunywa ta,"," for I was hungry, and ye did not give me to eat; I was thirsty, and ye gave me no drink;",luy,en,Luwanga,bible sling, imburusi,en,luy,Luwanga,dictionary obulimo, uncultivated land; bush; any cultivatable land,luy,en,Luwanga,dictionary Mmoja alimdang'anyaje mwenzake?, Mulala yagaada ndi wundi?,sw,luy,Maragoli,translations "Lifananyia lie LIUVA liveye kuli Nyasaye yalomba kutanga umundu Musatsa Adamu, yaga agamanyia ILIUVA niye musatsa wo Mweli guvalanga vudiku yigu."," Kufananisha kwa jua ni kama vile Mungu aliumba kwanza mwanaume Adamu, hii ikionyesha kwamba jua ndiye bwana wa huu mwezi unaoangaza usiku.",luy,sw,Maragoli,translations chingoba echo chisilaangwa bali birekere via Yairi khukhwola Luno., miji hizo zingali kuitwa kuwa vijiji vya Yairi kufika leo.,luy,sw,Bukusu,translations "be obedient; faithful, law-abiding, docile", okhwitemberesia,en,luy,Luwanga,dictionary "And those are they that were sown upon the good ground; such as hear the word, and accept it, and bear fruit, thirtyfold, and sixtyfold, and a hundredfold."," ""Nebutswa imwo eyamiitswa khwiloba lilayi, nibo abandu abahulilanga likhuwa lia Nyasaye, nibalifuchilila mana baama ebiamo, akhandi amakhumi kataru, abandi akhandi amakhumi kasasaba, ne abandi akhandi eshikhumi "" Itaha yirenjekhungwa khushichibi shiayo",en,luy,Luwanga,bible Kwa hivyo bwanangu mimi napia magoti mbele yako nikuomba msamakha, Khalano omusatsa wange skama imbeli wao nikhusaba esilekhelo.,sw,luy,Marachi,translations eshibirirwa, forgetfulness; absent-mindedness,luy,en,Luwanga,dictionary """Muli neikhabi inywe abanyekwa nimusandibwa nende okhuchikhwa amakhuwa koosi amabi shichila mbu muli abaloondi banje."," Blessed are ye when [men] shall reproach you, and persecute you, and say all manner of evil against you falsely, for my sake.",luy,en,Luwanga,bible "Ebweeneyo Mulaba ne njala, bulesia ne sichula, mulakholela bawele ba babeechwa mulataamba buli siindu."," Huko mtakuwa na njaa, kiu na uchi, mtawatumikia miungu waliochongwa mtakosa kila kitu.",luy,sw,Bukusu,translations eshichira, reason; cause,luy,en,Luwanga,dictionary LIIKHEBULILA, KUMBUKUMBU,luy,sw,Bukusu,translations "Khandi olwa baba nibarula khushiiro, shibafuchililungwa okhulia eshiokhulia eshia barusiye khushiiro nishishili okhwosibwa obulayi, kata nibashili okhwisiiya abeene tawe. Khandi chiliho emilukha chindi ebinji, echiabahebwa, echiabakholanga, njiechino mbu, okhwosia ebikombe, tsinyungu nende ebikaye, ebiakaasibwa okhurula khumukasa."," and [when they come] from the marketplace, except they bathe themselves, they eat not; and many other things there are, which they have received to hold, washings of cups, and pots, and brasen vessels .)",luy,en,Luwanga,bible be or become black, okhumwama,en,luy,Luwanga,dictionary Huyu ndiye aliyeitwa au mambo yaharibike., Uyo nu mundu walangangwa naho umwulia gwoneka.,sw,luy,Maragoli,translations "Aliona kuwa nyanya nne zinauzwa kwa shilingi moja, nazo ndizi tatu pekee zinauzwa pia kwa shilingi moja! Kwa hivyo aliwaza moyoni mwake yakwamba ;"," Yalola mbu tsinyaanya tsine tsikusibwa ishilingi, nako amaramwa kataru konyone kakusibwa khjandi ishilingi! Kho yapara mumwoyokwe ari:",sw,luy,Marachi,translations "Now late on the sabbath day, as it began to dawn toward the first [day] of the week, came Mary Magdalene and the other Mary to see the sepulchre."," 01wa Isabato yali niyihwele, nibushietsanga inyanga yambeli yomwihonga, Mariamu wa Magadalene nende Mariamu undi oyo, bakalukha okhulola ing'ani.",en,luy,Luwanga,bible Kimeme/kibuli wakaanza kunyonya ng'ombe tulienda tukaanza kukama hatukuwa tumejua ni nini kimemsababisha ng'ombe asitoe maziwa, Abaana ba tsimbusia batsia nibatsaaka khununa tsing'ombe.Khuatsa nikhutsaka khukhera nikhukororue mbari ni sina esikera ing'ombe niirarusia amabeere.,sw,luy,Marachi,translations Na si nda tia kindu mba, Wala sitaogopa mabaya,luy,sw,Maragoli,translations Anachimba hii yake., Ayavaa iyeeye yiyi,sw,luy,Maragoli,translations Hufanya hivyo kwa kutumia mizizi ya kuweka udongo pamoja, Kikholanga kirio nikiekhonyera emisi kiakudisia riloba alala. Riloba ria akulu ribetsanga riangu,sw,luy,Marachi,translations LIMANYISIA LIE BITABU BIA DETUROKANONI, UFAHAMUSHO WA VITABU VYA DEUTEROKANONI.,luy,sw,Bukusu,translations U ku konye kumuguute uyu umusigu wetu.," Pamoja katika vita, tumshinde shetani",luy,sw,Maragoli,translations "dust, death", olufu,en,luy,Luwanga,dictionary For he perceived that for envy the chief priests had delivered him up.," Yabareeba ario okhuba yali namanyile mbu, abesaaliisi abakhulundu bahaana Yesu khuye shichila imbalikha.",en,luy,Luwanga,bible explode; go off, okhurundukha,en,luy,Luwanga,dictionary brew beer, okhuyenga,en,luy,Luwanga,dictionary Never skip the morning meal., Obweitsuli sholekha,en,luy,,proverbs eshilumira mushira," scorpion; lit., the thing that bites with the tail",luy,en,Luwanga,dictionary Kuminyi Nyasaye voosi., Alipokwisha yanena,luy,sw,Maragoli,translations "Ne habwene nahabwene olwa abomukanda abo balola Yesu, besundukha muno, nibatsia tsimbilo ewa yali okhumushiesia."," And straightway all the multitude, when they saw him, were greatly amazed, and running to him saluted him.",luy,en,Luwanga,bible "Kuna ng'ombe wa aina mbili, ng'ombe wa gredi na ng'ombe wa kawaida"," Tsiruo tsing'ombe tsia aina tsibili, tsing'ombe tsia igiredi nende etsia kawaida.",sw,luy,Marachi,translations Olukhaaye omwene olwiha (JWA66)] Olusaatsa niwe omwene owiheresia (TWA6) Olusiani omwene olwiha Self respect breeds respect from others. 386. Olwana lwenjia liswi, Olwana lwenjia liswi khumurwe (AMI221) Childishness colours the hair with dust.,luy,en,,proverbs eshifwalo, garment; clothes,luy,en,Luwanga,dictionary okhupa ipicha, take a photograph,luy,en,Luwanga,dictionary omutwi, anus; rectum,luy,en,Luwanga,dictionary "But he turning about, and seeing his disciples, rebuked Peter, and saith, Get thee behind me, Satan; for thou mindest not the things of God, but the things of men."," Nebutswa Yesu yashiukhana, nahenga abeechibe, nakondeshela Petero namukania naboola ari, ""Rula ahendi, iwe Setani! Okhuba shioli owelubeka lwa Nyasaye ta, habula oli elubeka lwabandu.""",en,luy,Luwanga,bible Lisimba shiliria omurechi, A mongoose does not fear its trapper.,luy,en,,proverbs "Okurula olwa leelo enzia okhuteemanga okhupaara kho emboole likhuwa.""", Kuanzia leo naenda kujaribu kufikiria ndipo niseme neno.,luy,sw,Marachi,translations noise; uproar, omuumo,en,luy,Luwanga,dictionary Khandi ing'ombe irugamiranga masingo. Masingo khubusianga khalala ni khukasia imbolera eya khurakira. Nikhurakira masingo ako madimwa kefu kakhola bilayi bia makana., Tena ng'ombe hutuletea zamadi tunasanya pamoja kutengeneza mbolea ambayo tunapandia. Tukipandia zamadi hayo mahindi yetu yanafanya vizuri sana.,luy,sw,Marachi,translations imesa, table,luy,en,Luwanga,dictionary okhuserera, ask in marriage; propose; seek a wife,luy,en,Luwanga,dictionary "When you are proud of a herd of cattle it is because yours is included. Etsiefwe tsiaya ebulebe nende eyiyomwo (PMU10) There they are grazing,' is best said if yours is among the herd."," ‘Etsiebulebe tsiakhomera', eyiyo ebetsanga nelimwo",en,luy,,proverbs "And there came a cloud overshadowing them: and there came a voice out of the cloud, This is my beloved Son: hear ye him."," Mana lileesi nilitsa nilibafwimba nibaba mushiinikha shialio, nakwo omwoyo nikurula mwileesi elo nikuboola kuri, ""Uno niye Omwana wanje omuheelwa, mumuhulilenje!""",en,luy,Luwanga,bible "Kwa hayo, vitabu vya Deutrokanoni ni: Tobiti,Yudithi, Esta,ambacho katika kigiriki ni(kitabu kilichotangulia kuandikwa katika kiebrania kisha baadaye kufafanuliwa Zaidi katika kigiriki) kitabu cha Hekima au Eklesiastikusi,Baruku,barua ya Yeremia na sala ya Asaria."," Khwako, bitabu bia Deturokanoni bili: Tobiti; Yutiisi: Esta mu Lukiriki (sianyoa Handikwa mu Lueburania mala siabalaaywa lukali mu Lukiriki); Limanya lia Solomoni: In bamwe Ekelesiasitikusi); Baruku, Ebarwa eya Yeremia (Baruku 6); Esala eya aAsaria",sw,luy,Bukusu,translations okhwakha, burn; glow; give light,luy,en,Luwanga,dictionary "Mana omwoyo nikuhulilikha okhurula mwikulu nikuboola kuri, ""Uno niye omwana wanje omuheelwa, ounjamisinjia muno."""," and lo, a voice out of the heavens, saying, This is my beloved Son, in whom I am well pleased.",luy,en,Luwanga,bible "bikulu biaterema ebweeni wa wele omunyali owa bioosi, niye wele omunyali owa sinai wele owe Baisiraeli."," vilima vikatetemeka mbele ya mungu mweza wa vyote, aliye mungu mweza wa sinai mungu wa waisraeli.",luy,sw,Bukusu,translations "Amakhuwako niko akakhakhukhalachile eshiina nikakhukhola okhuba omulunjishi noho oweshikha "" Abeechesia bamalako nende Abafarisayo benya eshilolelo eshiamakana"," For by thy words thou shalt be justified, and by thy words thou shalt be condemned.",luy,en,Luwanga,bible YIDZOMINYWE MWAMI YESU, ATUKUZWE BWANA YESA,luy,sw,Maragoli,translations Kumsalaba Yesu yavambwa., Msalabani Yesu alisulibiwa,luy,sw,Maragoli,translations omunabii, prophet ( injuku,en,luy,Luwanga,dictionary "Abeechi nibatsia khuye nibamubuusia nibaboola bari, ""Omwami okhuhonie; khuli ahambi okhusikha """," And they came to him, and awoke him, saying, Save, Lord; we perish.",luy,en,Luwanga,bible Lino nilio lilako likhongo muno khandi likhulundu mukosi., This is the great and first commandment.,luy,en,Luwanga,bible "And Jesus came and touched them and said, Arise, and be not afraid."," Nebutswa Yesu yetsa nabatiilakhwo naboola ari, ""Buushe, mularie ta""",en,luy,Luwanga,bible okhwaana, cry for help,luy,en,Luwanga,dictionary OTOVOLE LIVA MWOYO, Chagua Kuishi,luy,sw,Maragoli,translations Lwali lugano lwa changuba, Paka alikuwa akinihadaa.,luy,sw,Maragoli,translations Manyi lyeta Yesu Mwami, Najua jina Yesu Bwana,luy,sw,Maragoli,translations "But when Jesus saw it, he was moved with indignation, and said unto them, Suffer the little children to come unto me; forbid them not: for to such belongeth the kingdom of God."," Nebutswa olwa Yesu yalola ario, yasinyikha, nababoolela ari, ""Leshe abaana abatiiti betse khwisie, shimulabekalila ta, okhuba Obwami bwa Nyasaye nobwa abandu shinga abaana bano.",en,luy,Luwanga,bible last night, eshiro shino,en,luy,Luwanga,dictionary "condemn, pass sentence", okhukhalaka eshina,en,luy,Luwanga,dictionary Twakuhitaji wewe, Vagehi venya ive.,sw,luy,Maragoli,translations Lakini ukoo wa mwanaume huishi miaka na miaka, Navutswa ihiili yo mundu musatsa emenya vutswa mihiga ne mihiga.,sw,luy,Maragoli,translations "dig up all the potatoes in a patch, leaving it ready to plant some other crop", okhusiinya,en,luy,Luwanga,dictionary beat together; mix; beat; thresh, okhupasia,en,luy,Luwanga,dictionary Niwumika yigulu mukisundi uliiduya kerenge.," Ikiangalia juu wakati wa giza, utajikwaa mguu.",luy,sw,Maragoli,translations one who attempts to harm or kill others by means of charms or a fish, omushinji,en,luy,Luwanga,dictionary okhupwotola, beat hard with a stick; thresh,luy,en,Luwanga,dictionary squeeze through a tight place; be willing to bear pain; carry on in spite of pain or danger, okhwitsunirisia,en,luy,Luwanga,dictionary "for then shall be great tribulation, such as hath not been from the beginning of the world until now, no, nor ever shall be."," Shichila mutsinyanga etsio amatinyu kakhabeho, akashili okhubakhwoho okhurula khukhuchaaka khweshialo okhuula bulano ta, ne khandi shikakhabekhwoho inziayo tawe.",en,luy,Luwanga,bible Dadako ni nani? Atondee, Dada wovo ni vwaha? Atondee,sw,luy,Maragoli,translations For he that is not against us is for us., Okhuba oulali omusuku wefwe ta nowolubeka lwefwe.,en,luy,Luwanga,bible You may suffer from the smoke coming from the very firewood you gathered., Olukhwi olwawirenyera lukhulisia omwosi,en,luy,,proverbs "Lukoba Iwaba aleeyi, omundu akhalakilwa khu makhiikha amulebe oyo anyala eera omwiiri namwe kamamayaanu niko akholile baandu oyo nakhenyekha afwe tawe.", Mji uliokuwa mbali mtu aliamuliwa kwa maovu jamaaa huyo anaweza akaua muuaji ama maovu ambayo amefanyia watu huyo mbona asistahili kifo.,luy,sw,Bukusu,translations moisten; sprinkle, okhusama,en,luy,Luwanga,dictionary Ijinde ku jinyangananga vuza, Wengine wanasumbuka bure,luy,sw,Maragoli,translations lightning (in the sky); likulu lyakhupa inzu 'lightning struck the house', oluwenu,en,luy,Luwanga,dictionary humerus; upper bone of arm; foreleg of animal, lichenda,en,luy,Luwanga,dictionary "No mwana akatsia kusuma, akima Ndiegu"," Naye mtoto akaenda kujitafutia, akamunyima Ndiegu",luy,sw,Maragoli,translations "harrow; go over an already dug patch of ground, breaking up the clods", okhubusa,en,luy,Luwanga,dictionary "Hii ndiyo iliyosababisha Waluyia wakasema kuwa ""mtoto anashinda mamake akili"," ""Neshichilanga Abaluyia nibaboola mbu ""Namwana ahila nyina amachesi""",sw,luy,Marachi,translations piece of work; job, omulimo,en,luy,Luwanga,dictionary And he charged them that they should tell no man of him.," Naye nabakaania obutinyu mbu shibalaboolelakhwo omundu yesi yesi tawe. Yesu aboola khukokhunyakhana, okhufwa nokhulamukhakhwe okhurula mubafu",en,luy,Luwanga,bible "Nibamureba yenyangasina, ""khane newe mlala khubalaghai abo."""," Wakamuuliza huyo mwizi anataka nini, ""kumbe ni wewe mmoja wa hao walaghai?""",luy,sw,Marachi,translations hakuna kisichoisha kilicho kwa mungu., siri wa nyasaye sivulawo silawethanga.,sw,luy,Marachi,translations okhulolekha, appear; seem; be visible,luy,en,Luwanga,dictionary Mvulana mkaidi., musoleeli omureengu,sw,luy,Bukusu,translations "Olwa bahulila amakhuwa ako, bahuka, nibamulekha nibatsia. Yesu yechesia khukobulamushi bwabafu"," And when they heard it, they marvelled, and left him, and went away.",luy,en,Luwanga,bible Kazi zake tupende, Khu yanze miyinzi gye,sw,luy,Maragoli,translations Beyikalila mukari mala baniina mu sisuli., wakajifungia ndani kisha wakapanda kwa paa.,luy,sw,Bukusu,translations KIMARACHI KWANGU NI KIGUMU., OLUMARACHI HUISIE LUMBERANGA OLUDINYU.,sw,luy,Marachi,translations Kuku aliamua kuenda kwa rafike yake mwewe amsaidie na wembe., Ongokho yamua khutsia hu omwitsa wae liungu amukhonyere lumwo.,sw,luy,Marachi,translations "isipokuwa Yeftha alijibu kuwa nyinyi mlinichukia mimi sana, mkanifukuza nikatoka lwa nyumba ya baba."," Ne kakhali Yefuta akobosia ali enywe mwambiila ese lukali, mwamboona narura munju eya paapa.",sw,luy,Bukusu,translations huri nende vevusi vaange awo vakolwa husunga luswairi nomba lusungu., nina wazazi wangu hapo hawajui kuzungumza kiswahili au kiingereza.,luy,sw,Marachi,translations Nitaimba pamoja na malaika," Ndimba ne tsingelosi,",sw,luy,Maragoli,translations "Umeiweka nafsi yangu mbali na Amani, nikasahau kubarikiwa."," 17 U Mali kuvika mwoyo gwange gu ve ihale nemirembe, nziviriye ligasidzwa.",sw,luy,Maragoli,translations maveere, Maziwa,luy,sw,Maragoli,translations ibasha, envelope ( Mtoto akiwa tumboni mwa mama yake anaskia na kuona vyote ambavyo wazazi wake wanafanya,luy,sw,Maragoli,translations "Alipohisi anaungua, aliteremka chini haaraka na kukimbia mtoni.", Lwayaahulira naahitsanga yiika hasi vwangu naanyagula mukivanda.,sw,luy,Maragoli,translations A khu honie efwe fwesi., Atuponye sisi sote.,luy,sw,Maragoli,translations Ndazya mwiguru ndasinga simbi dione, Nilienda juu nikamwoosha Simbi Dione,luy,sw,Maragoli,translations for he had healed many; insomuch that as many as had plagues pressed upon him that they might touch him.," Shichila yali nahoniiye abandu abanji, ne abalwale boosi bafindikana nibasita nibenya okhumutiilakhwo.",en,luy,Luwanga,bible Mama akienda matembezi, Mama natsiye kuvaya.,sw,luy,Maragoli,translations kongo!, indicating absolute denial or repudiation,luy,en,Luwanga,dictionary obusolo, strife; quarrelling; war,luy,en,Luwanga,dictionary trouble; annoy, okhunyasia,en,luy,Luwanga,dictionary obwinjiriro, entrance,luy,en,Luwanga,dictionary tin; can, omukepe,en,luy,Luwanga,dictionary "Ng'ombe ni muhimu sana kwa kuwa hutupea maziwa, nyama na pesa"," Ing'ombe niindai lukari khulwa khuba irurereranga amabeere, inyama nende amapesa.",sw,luy,Marachi,translations personality, obundu,en,luy,Luwanga,dictionary Amelazwa kihorini, U lingiywi mu tuguvo,sw,luy,Maragoli,translations "But when he heard that Archelaus was reigning over Judaea in the room of his father Herod, he was afraid to go thither; and being warned [of God] in a dream, he withdrew into the parts of Galilee,"," Ne olwa Yosefu yahulila mbu Arikelao niye ourukanga Ebuyahudi mushilenje shia Herode samwana, yaria okhutsiayo. Ne olunyuma lwomumalaika owa OMWAMI Nyasaye okhumuchetsiyia mwilooro, yamala natsia mumbali tsia Galilaya.",en,luy,Luwanga,bible Amang'ana malala gafanana nagandi gavukana na gandi mulikola mu miima., Mambo mengine yalifanana na mengine kutofautiana katika kutekeleza mila.,luy,sw,Maragoli,translations Ing'ombe niisiri indidi khasiiritsanga bunyasi kata khandi khasiiritsaka amasafu khaba., Ng'ombe akiwa akali mdogo huwa hali nyasi hata tena huwa hali matawi.,luy,sw,Marachi,translations Lubada, Chapii.,luy,sw,Maragoli,translations obubeyi, lying; falsehood; untruth,luy,en,Luwanga,dictionary """Ningalukha ingo wefwe ndatsia ndaaraka eliani, nende tsinyanya nebituunguo mana ndreera okhukusia ino shindskhanyoola amapesa amanji,"," ""Akirudi nyumbani kwao aende apande mboga, nyanya na vitunguu kasha alete kuuza huku anaweza kupata pesa mingi.",luy,sw,Marachi,translations river; creek; stream, omuchera,en,luy,Luwanga,dictionary Baba amevaa kanzu -Kumbekumbe, Baba niganza - Iswa,sw,luy,Maragoli,translations okhunyikula, have a large udder and be almost ready to calve (of cow),luy,en,Luwanga,dictionary okhwinjira irumbi," wait on a brother or cousin who has been circumcised, of a girl",luy,en,Luwanga,dictionary indulge in unkind gossip, okhwikhalira,en,luy,Luwanga,dictionary U mlinzi kila siku, U va linde kazozo.,sw,luy,Maragoli,translations "Udze Roho Muhonyi, U Ia ku vuulikira"," Njoo roho ya mwokozi, utufunukie",luy,sw,Maragoli,translations Koo ambazo mnaenda kujinyoa na manyoa ya kondoo.," ""Chikholo nicho mucha khukhwifura ne bufuumbo bwe kamakheese.",sw,luy,Bukusu,translations ifula yeimbumbuyeka, rain with strong wind,luy,en,Luwanga,dictionary "Baba munene, mama mudi na vaana komi na mbili -Isa", Baba mkubwa mama mdogo na watoto kumi na wawili -saa,luy,sw,Maragoli,translations Wiulira orie nyangaino?, How are you feeling today?,luy,en,Luwanga,translations Huko walikoishi kazaliwa Yesu, Lwa va menyanga yeyo Yesu yivulwa.,sw,luy,Maragoli,translations okhulibwa ling'ang'a," be amazed, bewildered, dumb-founded",luy,en,Luwanga,dictionary Woo-ohoo ni mimi lledi., Woo-ohoo! Ninze Lledi,sw,luy,Maragoli,translations "sikuli sia abasiani sia Bujumba sisikholanga sa obulayi khumarebo konyone bakholanga bulayi khumibayo kiosi nga omubayo kwa lisibo, bali nende obujusi bwa lisibo", Shule ya wavulana ya Bujumba haifanyi tu vizuri kwa masomo bali pia katika michezo mbalimbali kama vile mchezo wa kandanda. Wavulana katika shule hii wanaujuzi wa kucheza kandanda.,luy,sw,Marachi,translations Mtu anyewasaidia watu., Omundu oyeeta babaandu.,sw,luy,Bukusu,translations The animal that gets to the river cannot die of thirst., Eyulilemwo shiifwa obuloho,en,luy,,proverbs KUGUMIRA AVIIVI, KUNASA WEZI.,luy,sw,Maragoli,translations Nitakupikia chai lala.," Nangodekere ichai, gona",sw,luy,Maragoli,translations have sexual intercourse, okhusanga,en,luy,Luwanga,dictionary "Naye nabakalusia ari, ""Eshishieno shieimbia eyo shishinyala okhurusibwa nende eshindu shindi shiosi shiosi ta, habula amasaayo nende okhwiyima ebiokhulia khulwa okhusaaya "" Yesu aboola khandi khukokhufwakhwe"," And he said unto them, This kind can come out by nothing, save by prayer .",luy,en,Luwanga,bible """Inywe abeshialo shia Zebuluni nende eshia Nafutali, inywe abokhunjila eyihenjile khunyanza, injelekha womwalo kwa Yorodani, Iwe Galilaya, eshialo eshiabamahanga!"," The land of Zebulun and the land of Naphtali, Toward the sea, beyond the Jordan, Galilee of the Gentiles,",luy,en,Luwanga,bible Mutsuli neyinda okhulia khwa chweya, You will still have to eat tomorrow.,luy,en,,proverbs "Rafiki yangu alipoona vyakula alinidanganya awe mgeni nami nikuwe mwenyeji, tulielewana vyakula vya wageni ni vyake na vyakula vya mwenyeji ni vyangu."," Mwitsa wange nga yalola viakhulia yamua khumbatsa nie abe mukeni na esie mbe mwenyeji, lano khwaulirisania vyakhulia vya mukeni ni vyae na vya mwenyeji ni vyange.",sw,luy,Marachi,translations thus; yasunga ari nanwa 'he spoke thus'; khola ori nanwa 'do it like this', nanwa,en,luy,Luwanga,dictionary "Karibu na iyo, kama mungu mweza wa vyote kwa hayo wasikivu."," siimbi ne nayo, nga Wele Omunyali Owa bioosi Khwako ba barekerefu.",sw,luy,Bukusu,translations eshitsubo, oath; vow; solemn promise,luy,en,Luwanga,dictionary "Toto mwene emuboolela mbu, abandu balaleshelungwa obwonooni bwabwe bwosi kata amanyeko kabanyeka Nyasaye,"," Verily I say unto you, All their sins shall be forgiven unto the sons of men, and their blasphemies wherewith soever they shall blaspheme:",luy,en,Luwanga,bible cold; damp; wet, -nyifu,en,luy,Luwanga,dictionary obuyi," ground that has just been burnt over, either entirely bare and black, or with young grass just springing up",luy,en,Luwanga,dictionary okhunywesia, give to drink; cause to drink; yabanywesia amaatsi konyene 'he gave them only water to drink'; okhunywesia omupira 'to shoot a goal',luy,en,Luwanga,dictionary "Uwalipe kile wanachostahili, Ee Bwana, kwa yale ambayo mikono yao imetenda."," 64 U la ha tunga litunga, o Yahova, kuli miyinzi gya makono gavo.",sw,luy,Maragoli,translations Hizi zote zinaitwa kitoeo au vitoeo, Bino biosi bilangwa sinulu nomba binulu.,sw,luy,Marachi,translations "finger millet; dwarf millet (Swahili wimbi); principal varieties: obukali, indere, and namafura", obule,en,luy,Luwanga,dictionary "And his mother answered and said, Not so; but he shall be called John."," Nebutswa, nyinamwana nakaana naboola ari, ""Tawe. Alalangwa mbu, Yohana.""",en,luy,Luwanga,bible Naye natsia naboolelakhwo abali nibabeelenje nende Yesu. Ebise ebio bali nibashiikhuulanga nibalila amasika.," She went and told them that had been with him, as they mourned and wept.",luy,en,Luwanga,bible isurwari, shorts; trousers; knickers; bloomers; pants,luy,en,Luwanga,dictionary "Mtazame Yesu wa Kalvari,"," Hena ku Yesu ha Kalvary,",sw,luy,Maragoli,translations "Ni siku kuu leo, ni siku kuu leo"," Ni siguku lero, ni Siguku lero;",sw,luy,Maragoli,translations "Gokuyanzidza avandu voosi"""," Walimwengu waokoke nwote""",luy,sw,Maragoli,translations Ma a ye mu kego.," Malazi hapana.""",luy,sw,Maragoli,translations "look out!, (see also atse!)", batse!,en,luy,Luwanga,dictionary heavy black rain clouds; crop of simsim covered with blue-black pods, olucheka,en,luy,Luwanga,dictionary ANAKAMUNA NA ANAKANANI (II), ANAKAMUNA NA ANAKANANI (II),sw,luy,Maragoli,translations "8 Yee, Ni nkupa lwanga nokwenya mukonyi, a haniranga kyova lisaala lyange."," Hata ninapoita au kulia ili kuomba msaada, anakataa kupokea maombi yangu.",luy,sw,Maragoli,translations Oli mulayi omukhaye wanje., You are so beautiful my lady.,luy,en,Luwanga,translations SIKU WALIOENDA KUTOA MWILI MAKAVANI WATOTO WAKE WOTE WALIKUWEPO., INYANGA YA BATHIA HURUSIA MUVIRI MUMOCHARI VANA VAE VOSI VARIO VOSI.,sw,luy,Marachi,translations Ouli elwanyi yekomba ouli munzu, He who is outside covets the one in the house.,luy,en,,proverbs Ni wimbo upi alizoea kuimba?, Yaahongera kwimba Iwimbuki?,sw,luy,Maragoli,translations Ku genya kigira, Tunashangaa kwa sababu,luy,sw,Maragoli,translations Nomundu waluganoki uveeye nekederu?, Ni mtu wa aina gani aliye na kidevu?,luy,sw,Maragoli,translations Tulipomaliza tulienda kuoga tukaanza kujipodoa hadi tukaona tunapendeza kijijini na kila mtu alikuwa amevalia nguo za kubana., Ngekhwamala khwatsia khwesinga khwachaka khwepodoa mana khwepodoa mpaka khwalola khuribajamisia ba mlukongo alafu bulimundu yari afwalire achwiti birunapire.,sw,luy,Marachi,translations before; first; ekhola mberiyo 'do this first', mberi,en,luy,Luwanga,dictionary okhuulirisiana, live or associate with others in unity; get on well together; agree,luy,en,Luwanga,dictionary Kuna siku ambayo magari yalikuwa yanakuja madogo?," ""ilikho inyanga eyemitoka chibetsanga mititi?",sw,luy,Marachi,translations burn; glow; give light, okhwakha,en,luy,Luwanga,dictionary push; shove, okhusindikha,en,luy,Luwanga,dictionary persuade rather forcibly, okhunichirisia,en,luy,Luwanga,dictionary "Kwidzominya; Kwimbe ne mirembe,"," Tuabudu, tuimbe, tukae kwa amani",luy,sw,Maragoli,translations "field dug up roughly for planting. sg., imba 'clod'", tsimba,en,luy,Luwanga,dictionary INYANGA YANDALAKHEBIRIRE DAA., SIKU SITAWAHI SAHAU KAMWE.,luy,sw,Marachi,translations Tunajua alisulubishwa hapo, Ku manya asungwa yaho,sw,luy,Maragoli,translations "and Andrew, and Philip, and Bartholomew, and Matthew, and Thomas, and James the [son] of Alphaeus, and Thaddaeus, and Simon the Cananaean,"," Andereya, Filipo, Batsolomayo, Matayo, Tomasi, Yakobo wa Alufayo, Tsadayo, Simoni omukanani,",en,luy,Luwanga,bible Wembe, Lugembe,sw,luy,Maragoli,translations Acha ne alikho akhuelesia ewe., Akaenda akiwa akikupatia wewe.,luy,sw,Bukusu,translations hare ao ndari nende kuhu wanje mumarachi yamborera mbari niye yevulwa vumarachi yadekha vumarachi ng'ina mwana ni mumarachi.," hapo awali nilikuwa na nyanya yangu mumarachi aliyeniambia kuwa yeye alizaliwa umarachini, akaoleka umarachini na mama yake ni mumarachi.",luy,sw,Marachi,translations MUHONJA NE LINANI., MUHONJA NA ZIMWI,luy,sw,Maragoli,translations wall, lisisi,en,luy,Luwanga,dictionary Basiku benywe ne bamwibwaakala mu chingoba chenywe ne kimikuunda kienywe., Adui zenu watawavamia kwa miji zenu na mashamba yenu.,luy,sw,Bukusu,translations mad; insane, -lalu,en,luy,Luwanga,dictionary atutu, a little; slightly (see also atiti),luy,en,Luwanga,dictionary okhwitsusia, fill,luy,en,Luwanga,dictionary Muyaka ngekwatsaka abandu balama ni babola ee mama., Ugonjwa huu ulipoanza walishtuka na kuomba.,luy,sw,Marachi,translations Vatuli muvandu vaveye avakuzu, Enyi mlotoka kwa wafu,luy,sw,Maragoli,translations "Rehema zake Bwana,"," Tsimbabasi tsya Nyasaye,",sw,luy,Maragoli,translations "where their worm dieth not, and the fire is not quenched."," Ebweneyo Tsinyende etsibalitsanga shitsifwitsanga ta, khandi omulilo okubasambanga shikusimibungwa tawe\",en,luy,Luwanga,bible Hapo kitambo tulikuwa na msichana mzuri kuliko kila mtu katika hii Kijiji., Halehale hualio nende mukhana mlai khushira buli mundu mlukongo muno.,sw,luy,Marachi,translations okhutamasia, twist the meaning of words,luy,en,Luwanga,dictionary And the disciples did as Jesus appointed them; and they made ready the passover.," Mana abeechi nibakhola shinga olwa Yesu yali nabalachilisiye, ne nibarechekha lisabo lia Pasaka.",en,luy,Luwanga,bible """Baisiraeli, ria kamalaka koosi niko Wele Omunyali amwekisia mwesi."""," ""Waisiraeli,tii sheria ambazo mulipewa na Mwenyezi Mungu.",luy,sw,Bukusu,translations Alisema yote yamekwishwa, Yavola lero gafweye x2,sw,luy,Maragoli,translations Mukeere uvuyiyiki mmbwasi -Liengu, Nyanya ni mgonjwa jikoni - Ndizi,luy,sw,Maragoli,translations "Vigulu kandi vivanda, misala no vimuli,"," Milima na mabonde, miti na hata maua",luy,sw,Maragoli,translations ASIESKIA ALIENDA NAYO UKWE, NANDAULIRA YATHIA NAKO NABUKHUE,sw,luy,Marachi,translations dense bush or undergrowth, eshitsafu,en,luy,Luwanga,dictionary winnow with baskets instead of trays, okhubisia,en,luy,Luwanga,dictionary But he passing through the midst of them went his way., nebutswa yabirila hakari mubo natsia butsia. Yesu ahonia omundu owali nebishieno,en,luy,Luwanga,bible "Omundu oyo yaboola ario okhuba Yesu yali naboolile ari, ""Rula mumundu uno iwe eshishieno"," For he said unto him, Come forth, thou unclean spirit, out of the man.",luy,en,Luwanga,bible Eliani lioleka nilio eliawikurira, Eliani lia oleka nilio elimala obusuma (AMI44) Eliani lilekwa nelimalanga eshiteru (WOY92) The dish that you despise may eventually satisfy your needs.,luy,en,,proverbs -isikwa," trustworthy; faithful; reliable (omwisikwa, abesikwa, etc.)",luy,en,Luwanga,dictionary dig up a field ready for planting, okhulima amapwoni,en,luy,Luwanga,dictionary Luvuvi, Spider/……….,luy,sw,Maragoli,translations TUPU, Vuza,luy,sw,Maragoli,translations take out of water, okhwinulula,en,luy,Luwanga,dictionary Good morning my son., Busheree mwana wanje.,en,luy,Luwanga,translations "Ing'ombe ikhwetsanga amasingo kaa khuomera tsinyumba, kata kario ing'ombe yosi ikiranga nikhunyola amang'ondo."," Ng'ombe hutupea zamadi ya kuboma nyumba, hata hivyo ng'ombe pia husababisha kupata pesa.",luy,sw,Marachi,translations Inyanga ndala yarula nende khutsia mumwalo khudaya matsi musebere., Siku moja alitoka na kuenda kwa mto kuchota maji.,luy,sw,Marachi,translations amabatswa, bones of buttocks; haunch bones,luy,en,Luwanga,dictionary "Naye nabakalusia ari, ""Khulwa obuleemu bwobusuubili bwenywe. Emuboolela toto mbu, nimwakhaba nobusuubili kata obuhela shinga olufwa lwomutarakwe, munyala okhuboolela, eshikulu shino mbu, ‘Rula hano, otsie halia/ nashio shilatsia, ne eshindu shiosi shiosi shishilamukhayakhwo inywe tawe "" Yesu aboola khandi khukokhufwakhwe"," And he saith unto them, Because of your little faith: for verily I say unto you, If ye have faith as a grain of mustard seed, ye shall say unto this mountain, Remove hence to yonder place; and it shall remove; and nothing shall be impossible unto you.",luy,en,Luwanga,bible """Akhaba enyuma we khumenya ""Endaalo niyo Wele Omunyali Owa bioosi mu sibala khulwe siise sileeyi ne khu Bioosi aalomaloma khwinywe ali Saala babaana ne babechukhulu, lundi mwasaakhulua, mukhakhola bubwoni yesi yesi oweaana khucha mala khukhwik holela sifwaani kule babaandu be ekholo khukhwama le sisiindu siosi siosi."," Hata baada ya kuishi siku ambayo mungu mweza wa vyote kwa nchi kwa muda mrefu na kwa wote alizungumza kwenu kuwa zaa watoto na wajukuu, tena mkizeeka,msifanye dhambi yoyote, aliyejitolea kwenda kisha kujifanyia sanamu kwa watu wa ukoo kutoka kwa kitu chochote.",luy,sw,Bukusu,translations Obulwaye bwa korona bwera abandu bangi musialo., Ugonjwa wa korona uliua watu wengi duniani,luy,sw,Marachi,translations liru," banana leaf; probably also other large leaves, e.g. maize",luy,en,Luwanga,dictionary "watoto wetu pia watawale, wajukuu na vitukuu ; wamarachi tungali mpaka miaka ijayo mbeleni.", vana vefu vosi vatawale vithuhulu nende vithuhulu; vamarachi husiri mpaka miaka kiichanga imberi.,sw,luy,Marachi,translations "But Jesus said unto them, Ye know not what ye ask. Are ye able to drink the cup that I drink? or to be baptized with the baptism that I am baptized with?"," Nebutswa Yesu yabakalusia ari, ""Shimumanyile elia musabanga tawe. Mana inywe munyala okhunywa eshikombe eshia isie nditsa okhunywa, noho okhubatiisibwa shinga olwa isie ndabaatiisibwa?""",en,luy,Luwanga,bible Nzia ebulebe shakosa oluchendo, Always ready to travel must be on a mission.,luy,en,,proverbs okhurekula omurondo, fire a gun,luy,en,Luwanga,dictionary "Haango mukiliibwa usimiki iliyilinzu mukilibwa halala na kinagozi anoho ilikuvu na titovo,yivi vilakukuungila tsimoni tsi ndaamanu.", Kando ya boma upande miti ambayo itakiinga maovu,luy,sw,Maragoli,translations Biakhuria bia khunyala khudedera tsing'ombe mana tsibe nende mubiri mulayi ni lusi nende obunyasi. Tsingombe tsia igiredi nitsio etsi khurakiranga lusi lusabi ili irusie amabeere mangi.," Vyakula ambavyo tunaweza katia ng'ombe kisha wawe na afya bora ni mabingobingo na nyasi, ng'ombe wa gredi ndio wale ambao tunawapandia mabingobingo mengi ilia toe maziwa mengi.",luy,sw,Marachi,translations "Mana omuruchi nabeelela muno. Nebutswa khulwa eshitsubo eshia yali niyetsubile imbeli wabachenibe, shiyayenya okhuchweya okhuusia eshia yali nasuubisiiye omukhaana oyo tawe."," And the king was exceeding sorry; but for the sake of his oaths, and of them that sat at meat, he would not reject her.",luy,en,Luwanga,bible Jini alikuwa mnene kwelikweli, Gwali ugukomeru muno.,sw,luy,Maragoli,translations limp; hobble, okhutyechera,en,luy,Luwanga,dictionary "And he sighed deeply in his spirit, and saith, Why doth this generation seek a sign? verily I say unto you, There shall no sign be given unto this generation."," Nebutswa Yesu niyeshia amahumo amasiro, ne naboola ari, ""Mbushiina abandu bolwibulo luno benyanga eshilolelo shiamakana? Emuboolela toto mbu, eshilolelo shiamakana shishilamanyibwakhwo abandu bolwibulo luno tawe.""",en,luy,Luwanga,bible "Wherefore that field was called, the field of blood, unto this day."," Niko akachila omukunda okwo nikulangwa mbu, ""Omukunda kweshitsayi"" okhuula olwa leelo.",en,luy,Luwanga,bible "And after he had taken leave of them, he departed into the mountain to pray."," Olunyuma lwokhubaseebula, yatikulukha khushikulu okhusaaya.",en,luy,Luwanga,bible omusango," sacrifice; charm to bring illness or bad fortune (see also omusambwa, omumali)",luy,en,Luwanga,dictionary Kwenye mlima mbali unao msalaba," Ku Kigulu hale, musala gu ve yo,",sw,luy,Maragoli,translations The good man out of his good treasure bringeth forth good things: and the evil man out of his evil treasure bringeth forth evil things.," Omundu omulayi, arusinjia mwibishilolie liebindu ebilayi, ebindu ebilayi, ne omundu omubi, arusinjia mwibishilolie liebindu ebibi, ebindu ebibi.",en,luy,Luwanga,bible minister; serve; work; toil, okhukhalabana,en,luy,Luwanga,dictionary "Ni Yesu, Ni Yesu.'"," Ni Yesu,Ni Yesu.",luy,sw,Maragoli,translations be taken by surprise; do something unintentionally, okhwitsukhana,en,luy,Luwanga,dictionary "Ngoma za usiku kwa matanga zikaisha, watoto tukakaa nyumbani tukilala."," Miziki rero kumao, vana khuihala mumadala nikhokona,",sw,luy,Marachi,translations Na vyosindio vitula ivuugwe ma vitsia imadioli wa vigona nivihulitsana ku miyinzi jiavo., Nazo zote huchomoza mashariki na kutua magharibi amboko hulala zikiafikiana ju ya majukumu yao,luy,sw,Maragoli,translations "Omwamiwe oyo yakhamuhelesie eshinyasio, ne namura mushisango shilala nende abekaati. Ebweneyo yakhalile nende okhulumasia ameenoke """," and shall cut him asunder, and appoint his portion with the hypocrites: there shall be the weeping and the gnashing of teeth.",luy,en,Luwanga,bible Uponyaji uko juu yenu, Vohonyi bwizuye ku mwinye.,sw,luy,Maragoli,translations release; let go, okhulekhula,en,luy,Luwanga,dictionary okhutekha, cook; a general term but applied specifically to boiling or stewing,luy,en,Luwanga,dictionary "And if thy hand cause thee to stumble, cut it off: it is good for thee to enter into life maimed, rather than having thy two hands to go into hell, into the unquenchable fire."," Ne omukhonokwo, nikuba nikukhukhola okhwonoona, okukhalache kuruleho. Nobulayi okhwinjila mubulamu bweinziayo nobula omukhono mulala, okhushila okhutsia mumulilo kulasimanga ta noli nemikhono chibili.",en,luy,Luwanga,bible Reply:I was in the house, Reply:-Ndabere munzu,en,luy,Tsotso,translations be slow; give stupid and nonsensical answers, okhung'ong'ofula,en,luy,Luwanga,dictionary "Mtahiri kila mtoto wa kiume wa siku nane kati yenu, kwa vizazi vyenu vyote."," Mukhebe buli mwana owe sisoleeli owe chindalo munaane mwinywe, mu selukho chenywe choosi.",sw,luy,Bukusu,translations "Ne ahambi khusaa yekhumi nandala khungoloobe, yarula khandi nanyoola abandu bandi nibasinjiile nabareeba ari, ‘Mbushiina nimusinjiile hano eshiteere shiosi nimulakholakhwo omulimo kwosi ta?'"," And about the eleventh [hour] he went out, and found others standing; and he saith unto them, Why stand ye here all the day idle?",luy,en,Luwanga,bible """Olunyuma butswa lwamanyakhano komutsinyanga etsio, eshialo shiakhelime ti, ne omwesi shikwakhaashekhwo ta, natsio tsing'ining'ini tsiakhakwe okhurula mwikulu, nabwo obunyali bwomwikulu bwakhatechesibwe."," But immediately after the tribulation of those days the sun shall be darkened, and the moon shall not give her light, and the stars shall fall from heaven, and the powers of the heavens shall be shaken:",luy,en,Luwanga,bible midwife, omwibusia,en,luy,Luwanga,dictionary "And as [were] the days of Noah, so shall be the coming of the Son of man.", Okhwitsa okhwa Omwana womundu khwakhabe shinga akekholekha tsinyanga tsia Noa.,en,luy,Luwanga,bible Amasahi go Mwami Yesu, Damu yake Bwana Yesu,luy,sw,Maragoli,translations "For this is he that was spoken of through Isaiah the prophet, saying, The voice of one crying in the wilderness, Make ye ready the way of the Lord, make his paths straight."," Yohana uno niye owa omulakusi Isaya yaboolakhwo ari, ""Omundu alanjilisinjia mushitsiimi, ari, ‘Mukaasie injila eya Omwami abirirakhwo; mukololosie emihanda echia achendelakhwo.' """,en,luy,Luwanga,bible wrap up; coil up, okhukanyira,en,luy,Luwanga,dictionary Kikombe kilavita kuduka ku ive ulahambika nokuenavula kuva kyahonyo., Hata kwako kikombe kitapita na utalewa hata kuvua nguo ubaki uchi.,luy,sw,Maragoli,translations olumarachi nolusungo olusungungwa nende abandu ba butula., kimarachi ni lugha inayozungumzwa na watu wa butula.,luy,sw,Marachi,translations Wina u linda Mwigulu nunu?, Ni nani anayengoja mbingu?,luy,sw,Maragoli,translations okhulanga, call; invite; name,luy,en,Luwanga,dictionary pile up, okhubunjikha eshituli,en,luy,Luwanga,dictionary growl (an animal); hawk (clearing the throat), okhukhasa,en,luy,Luwanga,dictionary Twafurahia kumsifu Yesu., Kwinye kuyanza kwidzominya Yesu.,sw,luy,Maragoli,translations "Tangu siku hiyo, ndiegu hajawhi kumunyima mwanawe chakula, na vivyo hivyo mototo hajawahi munyima mamake chakula."," Kutula Iwene yilwo Ndiegu kandi siyamanya yime mwana weve chokulia mba, kandi mwana siyima mama weve chokulia mba.",sw,luy,Maragoli,translations "khukhila ekholo ekiindi yosi yosi niyo Musa, ne basaayi Balawi baboolela aabuumba.", Kushinda ukoo mwingine yoyote ambayo Musa na waombezi walawi waliambia akaumba.,luy,sw,Bukusu,translations MSICHANA MZURI, OMUKHANA OMULAYI,sw,luy,Marachi,translations Kuuitana kwa watu wa ukoo, Lilaang'ana Lia Vandu Mu Vwiiko,sw,luy,Maragoli,translations Inze ndamusuvira mu vindu vyosi, Ninamwamini katika kila hali,luy,sw,Maragoli,translations """Mwaaba ne muria Wele ""Omundu yesi yesi otiimia bung'ali Wobwo omukwa omufuubi ne namulekhwa alaamwe."," Mlikuwa mkimtii mungu , mtu yeyote anayepoteza ukweli wa huyu aliye yatima na mjane alaaniwe.",luy,sw,Bukusu,translations "Uguuti vyosidza, Udze ku kwameha Muhindiri."," Juu ya yote, njoo ututawale",luy,sw,Maragoli,translations Blessed are the pure in heart: for they shall see God.," Nabeikhabi abemioyo emieleleshe, okhuba balalola Nyasaye!",en,luy,Luwanga,bible "Yee, avaprofeti veve so va lolanga malola ga twulanga KU Yahova."," Naam, manabii wake hawapati maono Yatokayo kwa Bwana.",luy,sw,Maragoli,translations hivyo nasio alitembea njiani akiimba wimbo huo mpaka nyani walipomnyang'anya mwili wa mama yake wote., mana nasio yakenda huingira niyemba olwimbo olo mpaka nga manani kamunyula inyama ya mama waye yosi pe.,sw,luy,Marachi,translations "Olwa Abafarisayo bahulila mbu Yesu aholelesiye Abasadukayo, bakhung'ana halala,"," But the Pharisees, when they heard that he had put the Sadducees to silence, gathered themselves together.",luy,en,Luwanga,bible "Sababu mungu mweza wa vyote,mungu wenu ana wivu kufuatana jinsi moto unavyowaka."," Sikila Wele Omunyali Owa Bioosi, Wele wenywe ali ne likhendekha, nge Engaani khuloondekhana nga kumulilo kuburukha.",sw,luy,Bukusu,translations Kitu hiki huwapa watu maziwa na nyama, Sindu sino siberesianga abaandu mabeere nende inyama.,sw,luy,Marachi,translations Ebindu ebio biosi bili shinga okhuchaaka khwomukhasi okhulumwa inzibula., But all these things are the beginning of travail.,luy,en,Luwanga,bible ibarwa," letter; epistle ( T:Na hata watu wengine hutoka katika jamii hii ya marachi na kwenda sehemu zingine na bado huongea kimarachi.,luy,sw,Marachi,translations imbamba," upper arm, near shoulder",luy,en,Luwanga,dictionary exalt oneself; give oneself airs., okhwikhulumamia,en,luy,Luwanga,dictionary "Ne lola abandu bamureerera omundu owafwokoya, niyalisibwe khushitali. Ne olwa Yesu yalola shinga olwa bali nobusuubili obunji yaboolela owafwokoya oyo ari, ""Mwana wanje, tinya omwoyo, olesheelwe obwonoonibwo """," And behold, they brought to him a man sick of the palsy, lying on a bed: and Jesus seeing their faith said unto the sick of the palsy, Son, be of good cheer; thy sins are forgiven.",luy,en,Luwanga,bible noise; okhupa obuyoka 'make a noise', obuyoka,en,luy,Luwanga,dictionary Anaweza lalia mayayi siku ngapi?, Inyala kugonera mavuyu madiku ganga?,sw,luy,Maragoli,translations okhutora, become weak and tired; become thin; become soft,luy,en,Luwanga,dictionary okhufisukha, be revealed,luy,en,Luwanga,dictionary "Ne olwa isaa yakhasasaba yeshiteere yola, eshialo shiosi shielima, okhuula khusaa ya shienda yokhungoloobe."," And when the sixth hour was come, there was darkness over the whole land until the ninth hour.",luy,en,Luwanga,bible Hulala katika uchafu., OLigonda mulose.,sw,luy,Maragoli,translations Nzisundanga ku ive wengine, Naja kwoko wewe pekee,luy,sw,Maragoli,translations "Kung'ooka kwa mimea na kuvunjwa kwa nyumba, hufanyika katika vijiji visivyokuwa na miti."," Kwiyaka emimera nende khukwisia tsinyumba, biekholanga mutsingongo tsibula emisala.",sw,luy,Marachi,translations "And when he was come to the other side into the country of the Gadarenes, there met him two possessed with demons, coming forth out of the tombs, exceeding fierce, so that no man could pass by that way."," Ne olwa Yesu yola injelekha mushialo eshia Abagerasi, yabukaana nende abandu babili abali nebishieno, nibarulanga mubilindwa. Bali abahalaba muno, mbu kata abulaho omundu yesi owabirilanga khunjila eyo tawe.",en,luy,Luwanga,bible Muduya vakuvula ku magodo., Waliandaa kitoweo cha maharagwe kwa kuondoa ganda lake.,luy,sw,Maragoli,translations LEO NI SIKU KUU, NI SIGUKU LERO,sw,luy,Maragoli,translations "Baabao baabami bane, Amurafeli omwami owa Sinari, Arioki omwami owa kooimu."," Palikuwepo viongozi wanne Amurafeli mfalme wa Sinari ,Arioki mfalme wa Elasari , Ketorilaomari mfalme wa Elamu na Titali mfalme wa Koiimu .",luy,sw,Bukusu,translations Nimekutana na shangazi kama amevalia nguo nyeupe -Kumbekumbe, Ndangana na senge niyiviki tsinguvu tsindavu - Tsiswa,sw,luy,Maragoli,translations "Msisalimiane kwa mikono na msikae karibu karibu, mnafaaa kukaa mita moja na nusu na unawe kwa maji."," Mwalakhesania mumikhono ta mumila, mwalekhana ambi ta mwikhala stimita indula nende inusu, wasaba mumatsi.",sw,luy,Marachi,translations "Mwana alira ""Ngaa, Ngaa,"" mu mulitu - Imbatsi"," Mtoto analia ""Ng,aa, Ngaa"" msituni -Shoka",luy,sw,Maragoli,translations "Mtazamo ukawa na kila wacha atafanya hivo ne bure atafanya hivyo ya waongo, mungu alikuwa akiishinda vitani, kisha mtu mwingine tu mwenzake."," Buloli bwaaba ne buli Lekha akhola ario, ne busa akhola ario bwe bubeeyi, omundu aaba ne akiikhila eererwa mwiie, mala omundu okundi busa owasie,",sw,luy,Bukusu,translations "And they went forth, and preached everywhere, the Lord working with them, and confirming the word by the signs that followed. Amen.", Kho abeechibe abo nibarulaho nibatsia okhuyaala Injiili buli habundu. Naye Omwami Yesu mwene nakhola halala ninabo nende okhutinyisia likhuwalie nebilolelo biamakana ebialoondana halala neinjiili ya Yesu eyo. Amina.,en,luy,Luwanga,bible "Japo, maovu aliyotenda ilikuwa mbaya sana ya kutotakasika, basi mhusika alifukuzwa asiishi miongoni mwa jamiii yake."," Amahiolo gavasuulanga koholitsa amadamanu, vakunganga mundu zana atula hagati havo",sw,luy,Maragoli,translations "yet I say unto you, that even Solomon in all his glory was not arrayed like one of these."," nebutswa emuboolela toto mbu, kata omuruchi Solomoni neing'oonoye yosi shiyafwalakhwo obulayi shinga elala khuko tawe.",en,luy,Luwanga,bible Abimeleki akaishi sehema iliyoitwa Aruma., Abimeleki amenya abuundu bali Aruma.,sw,luy,Bukusu,translations "The book of the generation of Jesus Christ, the son of David, the son of Abraham."," sino nitsio tsinzibulo tsiabakuukanyene Yesu Kristo, owomulwibulo lwa Daudi, owali womulwibulo lwa Aburahamu.",en,luy,Luwanga,bible Yafaa awe na jembe nzuri ya kulima (asiwe, Adukana ave ne imbago indahi yokulima (utali ikitsili),sw,luy,Maragoli,translations Omulembe kulia okundi, Peace nourishes on peace.,luy,en,,proverbs keya," K.A.R., King's African Rifles, name of many children born during the drought of 1918 (inzala ya keya), during which relief was distributed by the K.A.R",luy,en,Luwanga,dictionary Mu lidiku lia kavaga vakola lovego., Siku ya tatu walifanya makumbusho.,luy,sw,Maragoli,translations Haya yafuatayo ni baadhi ya mambo muhimu yaliyoandikwa katika kitabu cha Kumbukumbu la Torati:, Biloondakho bino bili bilalakho khu biindu bie bifuno biboofu bibiaandikwa mu sitabu sie Likhebulila:,sw,luy,Bukusu,translations "2 Ya nzimirira nokungendidza mukisundi, si mwa li mu bulavu.", Ameniongoza na kuniendesha katika giza wala si katika nuru.,luy,sw,Maragoli,translations "Hata hauwezi kununua vitu kwa duka, hata ukiwa na nyumba ya nyasi na udongo unatumia zamadi kuboma."," Khasoonyakhana khukula ebia mumaduuka, kata noori nende einyumba ya bunyasi nende eliloba niweekhonyera amasingo khuoma.",sw,luy,Marachi,translations Yaagulanga inzagayaga nenzagu., Aliangua matunda.,luy,sw,Maragoli,translations "Ndiposa washirikiane naye, alimwambia Sisera akaya kusanya magari yake yote njoo, ntakuonyesha mtu pamoja na magari elfu tano kama unataka"," 13 Kunangwa kuvugana na ya mu volera, Sisera ya vungidza magari gege gosi Hamba, nda ku mannya mundu wa halala , amagari tsimia tsitano na wenyangaa",sw,luy,Maragoli,translations obulaywi," praise; fame; notoriety; being commended or praised, either for good or for evil",luy,en,Luwanga,dictionary drink quickly; gulp down, okhwikopola,en,luy,Luwanga,dictionary "Tukaanza kujikinga na barakoa na kutokaribiana na mtu, huku watu nao wakiwa wanaaga dunia kwa wingi. Tutaenda wapi jameni!!"," Lano khwachaka okhuelinda nende bindu bio khuedimbia minua nende khwikhala ale nende wasio, naye eno bandu bafwa mubunji. Khulatsire yena bayiee!!",sw,luy,Marachi,translations "Now after John was delivered up, Jesus came into Galilee, preaching the gospel of God,"," Ne olunyuma lwokhutiilwa khwa Yohana Omubatiisi, Yesu yatsia Galilaya nayaalanga Amakhuwa Amalayi ka Nyasaye,",en,luy,Luwanga,bible "Wafu wengine walikuwa wameshaoza, na wengine walikuwa bado."," Vakuzu valala vali nivamala kugunda ligali, navandi vali nivakikiri.",sw,luy,Maragoli,translations "Msichana Yule aliona mmoja wao kuwa mzuri, alipomuona aliyekuwa mzuri."," Namukaana uyo wayalolaa ava kuye mulahi, wayalolaa ava kuye mulahi.",sw,luy,Maragoli,translations Ukhulisia akhuba mao niwikhale., Anayekulisha anapiga mamako kama umeketi.,luy,sw,Marachi,translations akatuma wajumbe kwa nchi ya manase yote wamfuate., aruma baruma mu sibala sia Manase yoosi khubalanga bamuloondekho.,sw,luy,Bukusu,translations "S. Ing'ombe ni indayi khubulamu bwa bandu bosi mshialo, niwenya ing'ombe ibee obulayi okhoyele khumukasiria eshitwoli, shitwoli eshio shikhoyere huka silafu muno."," Ng'ombe ni muhimu kwa maisha ya watu wote ulimwenguni, ukitaka ng'ombe awe salama wafaa kumjengea zizi na zizi hiyo inafaa iwe safi sana.",luy,sw,Marachi,translations "Wakati huo Debora,nabii,wako?"," 4 24 4 Inyinga yeyo Debora,muprofeti, wowo?",sw,luy,Maragoli,translations Tsisaate gwali umwima gwa vakaana vavitiranga mu., Kuweka alama mwilini ilikuwa tambiko walilopitia wasichana.,luy,sw,Maragoli,translations "Ne olwa tsinyanga tsiokhuchesa tsiola, yaruma omukholi undi khubalimi abo, mbu bamuhelesiekhwo khubiamo biemitsabibu."," And at the season he sent to the husbandmen a servant, that he might receive from the husbandmen of the fruits of the vineyard.",luy,en,Luwanga,bible Lovego lwahananga vwiyangu ku mundu mukunzakali atigale naaganagana kuli yemenyia., Makumbusho yalikuwa yakimpa mjane nafasi ya kuwazia jinsi atakavyoishi.,luy,sw,Maragoli,translations okhunuunia, suckle; feed at the breast or with a bottle; cause to suck,luy,en,Luwanga,dictionary shenda, nine,luy,en,Luwanga,dictionary eshumu," dry; hard; withered; firm; strong (e.g. cloth, cl. 7, -umu)",luy,en,Luwanga,dictionary "having heard the things concerning Jesus, came in the crowd behind, and touched his garment."," Yali niyahulilakhwo ifuma ya Yesu, ne yali mumukanda okwo, naloondanga Yesu munyuma, mana natiila khungubo ya Yesu.",en,luy,Luwanga,bible okhubusia, awaken; arouse; raise,luy,en,Luwanga,dictionary Omusuku shetani owalera obulwaye buno humukemea anyole hushirwa., Tunamkemea mwovu shetani aliyeleta huu ugonjwa akapatwe kushindwa.,luy,sw,Marachi,translations Busaliri bwibwe;, Rehema zake;,luy,sw,Maragoli,translations khukhwola nga ne khwambukha litooma, Hadi tulipovuka bonde.,luy,sw,Bukusu,translations night, eshiro,en,luy,Luwanga,dictionary "Kho Yesu nende abeechibe nibarulaho nibatsia khunyanza ya Galilaya. Mana omukanda omukhongo kwabandu nikumulondakhwo. Abandu bano barula Galilaya, Yuda,"," And Jesus with his disciples withdrew to the sea: and a great multitude from Galilee followed; and from Judaea,",luy,en,Luwanga,bible "Ne nababoolela ari, ""Kahandikwa mumahandiko mbu, Nyasaye yaboola ari, ‘Ihekalu yanje yilalaangwa mbu inzu yamasaayo/ Nebutswa inywe muchikholile okhuba imbinga yabanuuli!"""," and he saith unto them, It is written, My house shall be called a house of prayer: but ye make it a den of robbers.",luy,en,Luwanga,bible akamakana, signs; miracles; strange or remarkable happenings (see also amangalimwa),luy,en,Luwanga,dictionary Avajesi kumbalabala - Tsiswa, Wanajeshi barabaran i-Kumbekumbe,luy,sw,Maragoli,translations indeshero, kitchen (see also ijikoni),luy,en,Luwanga,dictionary Orie, Hi/hello,luy,en,Tsotso,translations "swellings; pimples; excrescences; lumps, on the skin of s.o., bark of a tree, etc.; used of the rash appearing in a disease such as chickenpox, or of any roughness of the skin", amaundukunyu,en,luy,Luwanga,dictionary Katika kupigana huko mmoja anafaa kumwangusha mwingine chini., Lirwana lyavo livolanga mulala atule undi hasi.,sw,luy,Maragoli,translations shi?, short form of shina? 'what?',luy,en,Luwanga,dictionary Hakuruhusiwa kuguza ile nyama, Kandi inyama yiyi siadila ku mba.,sw,luy,Maragoli,translations Shiyiiranga onyanyile, Hunger does not kill those who eat little.,luy,en,,proverbs "S. Ing;ombe iri nende thifaida thiayo, thifaida ethio ni : ing'ombe irweresingia inyama yabandu bakusingia mbucha, ing'ombe yosi irweresingia amabere, imbolera ya kuretsanga khumadimwa kefu"," Ng'ombe anafaida zake, faida hizo ni kama ng'ombe hutupa nyama ambayo watu huuza buchani hadi ng'ombe pia hutupa maziwa, pia hutupa mbolea tunayoweka kwenye mahindi yetu",luy,sw,Marachi,translations Kubwa kama hii kilichofanyika., siboofu nga sino sisiekholekhakho.,sw,luy,Bukusu,translations "Daudi yali omwana wa Yese, owali omwana wa Obedi, owali omwana wa Boazi, owali omwana wa Salimoni, owali omwana wa Nashoni."," the [son] of Jesse, the [son] of Obed, the [son] of Boaz, the [son] of Salmon, the [son] of Nahshon,",luy,en,Luwanga,bible oweshiribwa, head of a eshiribwa who form the chief council of advisors,luy,en,Luwanga,dictionary "Nibamureeba bari; ""Omwechesia, Musa yaboola mbu, ‘Omundu nafwa nabula nabaana, omusiani wabwe akhoyile okhukalusia omukhasi omulekhwa oyo, yebulile omusiani wabwe abaana/"," saying, Teacher, Moses said, If a man die, having no children, his brother shall marry his wife, and raise up seed unto his brother.",luy,en,Luwanga,bible okhunia," relieve the bowels; defecate; excrete (more polite form is okhutsya erwanyi, lit. 'go outside')",luy,en,Luwanga,dictionary indika, bicycle; wheel,luy,en,Luwanga,dictionary "pia tuna walimu kumi. Kwa hao kumi, wanawake ni watano na vilevile wanaume.", alafu valimu huriende valimu ehumi. Huehumi avo vakhasi ni varano alafu vasatsa vosi ni varano.,sw,luy,Marachi,translations cut; chop; snip (not used for chopping wood), okhuteta,en,luy,Luwanga,dictionary "Nyumbani unapofuga ng'ombe unapata faida nyingi kwa sababu ng'ombe akijifungua unapata maziwa, unaweza kuuza maziwa hayO: Ukifuga ng'ombe wakike unakuwa na faida mingi"," Mudala nooruka ing'ombe onyola tsifaida tsisabi khubera ingombe niibula onyola mabeere, onyala wakusia amabere akO: Nooruka ing'ombe ikhasi ori nende ifaida isabi.",sw,luy,Marachi,translations Alilia eloi eloi, Yalila eloi loi,sw,luy,Maragoli,translations on the veranda; near the doorway, mumulyiango,en,luy,Luwanga,dictionary Nyanya huyu alikuwa vpi baada ya kitendo hicho?, 6. Mukeere uyo yaamanya naavandi?,sw,luy,Maragoli,translations Ukimwi ni ugonjwa unaofamfanya mtu akose nguvu mwilini., Bukimwi ni bulwaye bukelana mundu akose maani mumbiri.,sw,luy,Marachi,translations Siguku, sikukuu,luy,sw,Maragoli,translations orange, lichungwa,en,luy,Luwanga,dictionary Aaa! Ni mimi kichomanguo, Aaa!ninze ingoyi,sw,luy,Maragoli,translations do in advance; prepare beforehand, okhwikholera,en,luy,Luwanga,dictionary okhukabula, divide; share,luy,en,Luwanga,dictionary Umeziita kama katika siku ya mkutano wa makini; Hofu zangu zije pande zote.," 22 U langi, kuli mu lidiku lyelivugana, vyokutihidza vyange vi veye tsimbega tsyosi.",sw,luy,Maragoli,translations okhuma, sigh; roar; bellow,luy,en,Luwanga,dictionary "Omusesia oyo nakalusia namuboolela ari, ""Omwami, iwe shiokhoyile okhwinjila munzu yanje ta, nebutswa laka butswa likhuwa, ne omukhalabani wanje alahona."," And the centurion answered and said, Lord, I am not worthy that thou shouldest come under my roof; but only say the word, and my servant shall be healed.",luy,en,Luwanga,bible olumarachi luno ni lwa maana huvera avulao omumarachi ulia unyala yalomaloma nende mumarachi wasie tsinomanoma tsindi khurula mutsinzya tsiindi tsia vakororwe khaandi tsia valanyala huulira nende huelewa., kimarachi hiki ni cha maana kwa sababu hakuna mumarachi anayeweza kuongea na mumarachi mwenzake lugha zingine kutoka makabila mengine wasiyoyajua na wasiyoweza kusikia na kuelewa,luy,sw,Marachi,translations isumuni, a fifty-cent piece,luy,en,Luwanga,dictionary "Okhurula khusaa yakhasasaba eshiteere okhuula khusaa yashienda, eshialo shiosi shielima.", Now from the sixth hour there was darkness over all the land until the ninth hour.,luy,en,Luwanga,bible okhumekula," break off a large portion of obusuma, etc.",luy,en,Luwanga,dictionary Wayo safi na nzuri huonekanaje?, Induvatiru indavu neindahi irolekaa ndi?,sw,luy,Maragoli,translations okhupa eshyachi, erect a grain store,luy,en,Luwanga,dictionary Omwimirisi nabolera mwibusi wache ari sikhunyala okhumufuchilira omwana wao nasiri okhulipa amang'ondo tawe., Mwalimu mkuu akamwambia mzazi wangu kwamba hatuwezi kumruhusu mwanao kama bado haujalipa pesa,luy,sw,Marachi,translations Indohi iveeye kuligondi., ……… iko kwa kondoo,luy,sw,Maragoli,translations be obstinate, okhubiha omurwe,en,luy,Luwanga,dictionary at night, mushiro,en,luy,Luwanga,dictionary "Efue huwabagamire ichai humesa, babere bamala hung'ua ichai ni baulukha adidi hubera bari bajong'ere."," Sisi tukawaletea chai kwa meza, baada ya kumaliza kunywa chai kasha wakapumzika kidogo kwa sababu ya uchovu mwingi.",luy,sw,Marachi,translations "And the soldiers led him away within the court, which is the Praetorium; and they call together the whole band."," Mana abelihe nibarusia Yesu nibamuyila mulwanyi lwomukari lweitookho, olulangwa mbu, Puritoriamu. Kho nibalanga omukanda kwa belihe nibakhung'ana halala boosi.",en,luy,Luwanga,bible raw cotton; cotton plants; cotton wool, ipamba,en,luy,Luwanga,dictionary "bajama ingokho khulokhubera inyala khukhuberesia ebindu bingi nga amabuyu, eriana kata amapesa, amapesa akandi onyala khukurira ebindu bingi ebiawenya."," Watu wanapenda kuku kwa kuwa anaweza kukupea vitu vingi kama vile mayai, mboga na hata pesa, pesa zingine unaweza ukanunua vitu vingine ambavyo unataka",luy,sw,Marachi,translations "Mivayo eko ni shinga mpira, tsimbiro, nende kindi misavi.", Hizo michezo ni kama mpira na ingine mingi.,luy,sw,Marachi,translations "Ing'ombe yiinyikhana irindwe bilayi. Yenyekhana inyole biakhuria bilayi nga matsi, bunyasi, lusi nende bunyasi buwa sisungu. Ing'ombe yosi yinyikhana irindwe bilayi nga mundu. Yiinyikhana ikone abundu alayi."," Ng'ombe anafaa alindwe vizuri. Anafaa apate vyakula bora kama maji, nyasi, mabingobingo na nyazi ya kizungu. Ng'ombe pia anafaa alindwe vyema kama mtu. Anafaa alale mahala pasafi.",luy,sw,Marachi,translations esie ndulanga mulukongo lwa nyabera., natoka katika kijiji cha nyabera,luy,sw,Marachi,translations Okhola kho walia, Work and eat.,luy,en,,proverbs Anakanani alimfuatilia na akajua wimbo wa kufunguliwa mlango., Anakanani yaamulondehitsa naamanya Iwimbu Iwokwigulihitsa.,sw,luy,Maragoli,translations Inonga iratsa, Even the humble one kicks.,luy,en,,proverbs Malaika owa wela omunyali owa wa bioosi amuboolela ali kobola wo omukhaaye wowo mala wiboombie., Malaika wa mungu muweza wa vyote akamwambia kuwa rudi kwa mwanamke wakio kisha unyenyekee.,luy,sw,Bukusu,translations omululu, brave person; warrior; fierce person; troublesome person; strong; powerful; troublesome; dangerous; bitter; sour; hot,luy,en,Luwanga,dictionary And he was preaching in the synagogues of Galilee., Kho nayaala mutsisinagogi tsiomulukongo lwa Galilaya tsiosi.,en,luy,Luwanga,bible "Kho akaboolwa mu Amahandiko nikoosibwa, akaboola mbu, yabasilibwa halala nende abakhayi.]", (Ommitted),luy,en,Luwanga,bible Wanafunzi walirejea nyumbani kusubiri angalau maradhi yapungue., Bana bakalukha mu madala khurinda angalau bupungukhekho.,sw,luy,Marachi,translations pinch; dislocate; separate bones at the joints; remove an unborn calf from the uterus of a dead cow, okhufwona,en,luy,Luwanga,dictionary "And again he denied with an oath, I know not the man."," Khandi Petero niyekaana, nakalusia ari, ""Nditsuba mbu shiemumanyilekhwo omundu oyo tawe!""",en,luy,Luwanga,bible "and when they had fulfilled the days, as they were returning, the boy Jesus tarried behind in Jerusalem; and his parents knew it not;"," Mana olwa lisabo liahwa, bachaaka okhukalukha nango wabwe, ne omuraaka Yesu natong'a Yerusalemu abebusibe nibalamanyile tawe.",en,luy,Luwanga,bible ahulola nga adui., anakuona kama adui.,luy,sw,Marachi,translations light fall of rain; shower; drizzle of rain, olunyirira,en,luy,Luwanga,dictionary naye yali mwalimu wo bukheri., naye alikwa mwalimu wa upendo.,luy,sw,Marachi,translations Siku ya kufa ya Okwaro kulipowadia waliochimba kaburi yake ya kumzika.," Olweinyanga yakhufwa khwa Okwaro yoola, bayaba ing'ani eyo khumusiikhamwo",sw,luy,Marachi,translations The dog is propelled by its tail., Wanambwa asukumungwa nende okushira kukwe,en,luy,,proverbs for our part; on our account, khulwefwe,en,luy,Luwanga,dictionary Emanyanga yitsanga olunyuma (AMI153) I wish I knew comes later., Shilamboleranga yitsanga olunyuma,en,luy,,proverbs restless, okhuyoba,en,luy,Luwanga,dictionary Pa watu wako; Bwana Mungu wa Israeli," Ha vandu vovo; Yahova, Nyasaye wa Israeli",sw,luy,Maragoli,translations INZOFU YAVOOLA MBU ISOLO YOSIYOSI NIIHUSHIRA NI HUHUHUYA.SIDUYU SIAVOLA ATI NI ENDIO SA ISOLO YOSIYOSI NIIHUSHIRA THIMBIRO NI MUKHUYA., NDOVU AKAMWAMBIA SUNGURA KUWA IWAPO UTASHINDWA NA MNYAMA YEYOTE TUTAKUCHAPA. NAYE SUNGURA AKAKUBALI KUWA IWAPO ATASHINDWA NA MNYAMA YEYOTE ACHAPWE.,luy,sw,Marachi,translations "Yesu nabakalusia ari, ""Mukalushe muboolele Yohana akamuhulilanga nende akamulolanga mbu,"," And Jesus answered and said unto them, Go and tell John the things which ye hear and see:",luy,en,Luwanga,bible flock; herd, liyitso,en,luy,Luwanga,dictionary "Shichila mutsinyanga etsio, omuyembo kweifula nikushili okwitsa, abandu balia nende okhunywa. Ne abasaatsa nabakhasi nibateshiania okhuula khunyanga ya Noa yenjililakhwo muliaro yene."," For as in those days which were before the flood they were eating and drinking, marrying and giving in marriage, until the day that Noah entered into the ark,",luy,en,Luwanga,bible Ng'ali omuandiki eenya khu khwekesia bubwabukhani bwe siise esio ne siise sie bulayi ne buruki bwa daudi nende bwa solomoni., Kweli mwandishi alitaka kutuonyesha utengano wa wakati huo na wakati mzuri wa uongozi wa daudi na solomoni.,luy,sw,Bukusu,translations Ingaw siku hii mko mnaenda kupigana watu wa mji huo na hawakukubaliana na maadui zenu., Ne kakhali Endaalo yino mulikho mucha khuupana babaandu be lukoba olwo ne bakhafukiilila ne basiku benywe.,sw,luy,Bukusu,translations taste, okhukonyerera,en,luy,Luwanga,dictionary Engoko engomeru eteraa mavuyu ganga mumuhiga?, Kuku munono hutaga mayayi ngapi kila mwaka.,luy,sw,Maragoli,translations Soma kitabu kyavalevi 15:19., Mambo ya Walawi 15: 19.,luy,sw,Maragoli,translations Mama aveeye mukali mulahi, Mama ni mwanamke mzuri,luy,sw,Maragoli,translations Tsikhurimiranga thindalo tsiefu tsiri nende amani wachi khumubili tsing'ombe etsio nitsisatsa., Huwa wanatulimia shamba zetu wana nguvu nyingi mwilini na ng'ombe hao ni wakiume,luy,sw,Marachi,translations okhukalukhasia, change into; exchange; turn right around; to turn inside-out,luy,en,Luwanga,dictionary Kwinye kwosi ku mu yanze;, Sisi sote tumpenda;,luy,sw,Maragoli,translations hivyo mimi nilikuwa nimeanza kucheka akaniambia ninyamaze ilhali ilikuwa imenipendeza alipoanguka chini., lano esie ndari ndakhachaka hutheha namborera mburere iva vyari vinjamisie ngilwa yakwa asi.,sw,luy,Marachi,translations Two bones confused a dog., Amakumba kabili kakanakania imbwa,en,luy,,proverbs How have you been?, Waverenje orie?,en,luy,Luwanga,translations Ebio bili bibiindu nibio Wele wenywe aelesia babaandu babaandi boosi., Hivyo ni vitu ambavyo mungu wenu aliwapatia watu wengine wote.,luy,sw,Bukusu,translations okhunuuna," suck, as child sucking the breast",luy,en,Luwanga,dictionary life; health, obulamu,en,luy,Luwanga,dictionary Ng'ombe wengi na mifugo wengi.," "" Chikhaafu chingali ne bibiaayo bikali.",sw,luy,Bukusu,translations Ivale., Kaskazini.,luy,sw,Maragoli,translations Mana boosi nibalia nibekura.," And they all ate, and were filled.",luy,en,Luwanga,bible Msitseha omo ndakutana nde basikari balindanga misala kwe khumbakha tsinyumba msijiji., Katika hicho kichaka nilikutana na askari wanaolinda miti za kujenga nyumba kijijini.,luy,sw,Marachi,translations Teua watu wasio waovu., Robora babaandu bakhali bamayaanu tawe.,sw,luy,Bukusu,translations Yu wapi? Tunamtafuta, A li hena? Khumweyigine,sw,luy,Maragoli,translations Wajukuu na vitukuu ndio muwaonao angaza chini usiku wakati kuna giza., Visukulu ne visukululwi nivyo ivyamulola hasi vudiku mu ing'inga ye kisundi.,sw,luy,Maragoli,translations okhurimukha, slip away; slip out; escape,luy,en,Luwanga,dictionary Mumabwibwi olwa Yesu yali nakalukhanga mwitookho yahulila inzala niyimuluma.," Now in the morning as he returned to the city, he hungered.",luy,en,Luwanga,bible What you say is what you will be judged by., Eliobola nilio elikhuyala,en,luy,,proverbs hold; seize; retain; grasp; catch; touch, okhutira,en,luy,Luwanga,dictionary Eyisola ikwa mubuko, The animal that wanders away falls.,luy,en,,proverbs NYIMBO BEMBELEZI, TSINYIMBU TSIOKOHOBERITSA MWANA.,sw,luy,Maragoli,translations Yaagaleta hango namama numwana vagayaanza., Alipowaleta nyumbani mama na mtoto waliwapenda,luy,sw,Maragoli,translations make a phone call, okhupa isimu,en,luy,Luwanga,dictionary okhurambana, disagree; be unable to get along with each other,luy,en,Luwanga,dictionary "roar, e.g. wild animal; sound of rain in the distance; retch", okhuola,en,luy,Luwanga,dictionary Ni lugha iliyotoka kwa hao wamarachi, No lusungo olwarula khulivo abamarachi.,sw,luy,Marachi,translations "Kwenya ku musaale, ku lidiku yili,"," Kwake siku ya leo, tunataka kuomba",luy,sw,Maragoli,translations Mbeye igulu kandi mbeye hasi, Niko mbinguni na duniani,luy,sw,Maragoli,translations okhuba nende," have, lit. 'be with'",luy,en,Luwanga,dictionary suffer, okhusanda,en,luy,Luwanga,dictionary Omurumwa shiyarungwa olukuma (AMI247) A messenger should not be beaten., Omurumwa shakhupungwa olukuma,en,luy,,proverbs Desturi za wamaragoli, Uluhya lwa murogooli,sw,luy,Maragoli,translations one banana, olwala iwe liramwa,en,luy,Luwanga,dictionary "Naye Yesu nabakalusia ari, ""Abandu abalamu shibakhabanga omusilishi ta, habula abalwale nibo abakhabanga omusilishi."," And Jesus answering said unto them, They that are in health have no need of a physician; but they that are sick.",luy,en,Luwanga,bible different; various; unfamiliar; often seems to convey an implication of inferiority, tsyambanga,en,luy,Luwanga,dictionary Maziwa na nyama tunatoa kwa ng'ombe. Ukinywa maziwa unakuwa mchangamfu sana, Mabeere nende einyama khuinianga muing'ombe . Noonywa ababere oba nende eisangalo isabi.,sw,luy,Marachi,translations Kuku, Engoko,sw,luy,Maragoli,translations "Abasadukayo bandi ababoolanga mbu obulamushi toto bubulaho, betsa ewa Yesu yali nibamureeba bari,"," And there come unto him Sadducees, who say that there is no resurrection; and they asked him, saying,",luy,en,Luwanga,bible Mamba akifika kuwatega mamba., Chigwena nichiola huloba chigwena,sw,luy,Marachi,translations Kamalaka likhumi, Amri kumi,luy,sw,Bukusu,translations "Then one of the twelve, who was called Judas Iscariot, went unto the chief priests,"," Kho mulala khubeechi ekhumi nababili owalangwa mbu; Yuda Isikarioti, yatsiila abesaaliisi abakhulundu,",en,luy,Luwanga,bible namulekhwa wewe se alateekha khu Misiri., Mjane wake hatapika kwa Misri.,luy,sw,Bukusu,translations "Kaleefu alikwa mtu aliyependa kujisifu kila wakati alipokuwa akifanya kila kitu. Alikuwa anajisifu ""Mimi Kaleefu nitakufa kwa kujuta!"""," Kaleefu yali omundu owachama okwilaya. Buli lwosi olwa yakholanga eshindu, yelahanga mbu ""Isie Kaleefu ndilifwila bukuunyila!""",sw,luy,Marachi,translations okhubeka lituma, shave a sharply defined edge to the hair of the head,luy,en,Luwanga,dictionary Mjazwe roho wa Mungu, Navuza mwizulwi na roho wa nyaseye,sw,luy,Maragoli,translations these are the things which defile the man; but to eat with unwashen hands defileth not the man.," Ako niko akafwabinjia omundu. Nebutswa okhulia nolasaabile amakhono ta, shikhufwabinjiakhwo omundu tawe."" Omukhasi owali nobusuubili",en,luy,Luwanga,bible now; already, bulano,en,luy,Luwanga,dictionary "Ng'ombe na mbuzi ni mifugo wa nyumbani, siku moja ng'ombe walienda kuchunga na mbuzi wakabaki nyumbani, walianza kulia wakitaka kula, lakini mtu hakuwepo wa kuwachunga. Ng'ombe walipomaliza kuchunga na mbuzi wakanyamaza. Hivyo basi hatukuwa tumejua kuwa mbuzi walikuwa na ujanja mwingine hapo. Mbuzi walikata Kamba wakajificha."," Ing'ombe nende imbusi ni biruke bia mudala. Inyanga ndala tsing'ombe tsiatsa khuaya ni tsimbusi tsiadong'a mudala. Tsimbusi tsiatsaka khuana nitsiinya khuria, lakini omundu khasiyariio owa khuaya. Tsing'ombe nga tsiamala khuaya ni tsimbusi tsiurera. Khalano khuari khukorirwe mbari tsimbusi tsiari nende obukora bundi awendio. Tsimbusi tsiakhalaka mukoye ni tsiekisa.",sw,luy,Marachi,translations Ilhali ukoo wa msichana au mwanamke hufifia haraka kama mwezi unaoenda au unaotokea kunapopambazuka ama unaotokezea jioni kwa muda mchache tu kisha unapotelea magharibi ama kwa ziwa, Navutswa ihili yo mwana mkana naho mundu mukali yanguha kufa vwangu kuli umweli gutsitsa anaho gutula nivwenya kucha naho gutula hamugolova ma gwanguha kugwa imadioli naho Munyanza,sw,luy,Maragoli,translations Omusolili omulayi ne ikofia yasamwana, Omusolili omulayi neshimwata shiasamwana A child's good conduct earns his father respect and praise.,luy,en,,proverbs Kwinye kwosi ku lakuule, Sisi sote tuwachilie,luy,sw,Maragoli,translations "Mana Yesu narula Galilaya niyetsa mumwalo kwa Yorodani, ewa Yohana yali mbu abatiisibwe."," Then cometh Jesus from Galilee to the Jordan unto John, to be baptized of him.",luy,en,Luwanga,bible Niwenya khutsia msikuli sia Bujumba wula Bumala obukula sipikipiki khu shilingi amakhumi kataruthionyone, Ukitaka kuja katika shule ya Bujumba unafika Bumala unachukua pikipiki kwa shilingi thelathini,luy,sw,Marachi,translations Damu yake ilitiririka, Masahi gege ga tadza,sw,luy,Maragoli,translations A kaviri, Wa kaviri,luy,sw,Maragoli,translations Miti huzui upepo na umomonyoko wa maji., Emisala kikaliranga omuyaka nende omukhula kwa matsi.,sw,luy,Marachi,translations "And with him they crucify two robbers; one on his right hand, and one on his left.", Yesu yabambwa halala nende abanuuli babili. Mulala khumukhonokwe musaatsa ne oundi khumukhonokwe mukhasi. [,en,luy,Luwanga,bible persecute; ill-use, okhusakania,en,luy,Luwanga,dictionary bundle carried on a journey; load, omukuku,en,luy,Luwanga,dictionary Isavalu yi ivugwi., Kusini mashariki.,luy,sw,Maragoli,translations okhukhwererana," become engaged to each other, by the payment of dowry; be betrothed",luy,en,Luwanga,dictionary okhutinyira, press down; press out; express; squeeze; strain; hold on to; retain,luy,en,Luwanga,dictionary I want some space, Ndenyanga obwiyangu vutiti.,en,luy,Tsotso,translations Inyinga yivulwa., Azaliwapo Bwana,luy,sw,Maragoli,translations "husks, chaff of simsim", amakuyira,en,luy,Luwanga,dictionary "Nga Aburamu na akobola ne aulile Ketorilaomari ne babbami ba baba ne naye, omwami wa Sodomu arura khucha khumwakanila mu litooma lia siaba (litooma lio omwami)."," Wakati Aburamu akiwa anarudi na amewashinda Kedorilaomari na wafalme ambao alikuwa nao, mfalme wa Sodomu alitoka kuja kumkutanisha kwa bonde la shaba (bonde la mfalme).",luy,sw,Bukusu,translations Omusala kukwiranga okundi A tree falls on another. 431. Omusala kukololosibungwa nikushiri omutoro, A tree is straightened while it is still young.,luy,en,,proverbs Yavo valiva vatovole vu mwami., Wlio wateule wa Mungu,luy,sw,Maragoli,translations And they went away and told it unto the rest: neither believed they them., Nabo nibakalukha okhuboolela abeechi bandi. Nebutswa abeechi bandi abo shibasuubila abashiabwe abo tawe. Yesu aloleshela abeechibe ekhumi namulala,en,luy,Luwanga,bible okhwitsunirisia, squeeze through a tight place; be willing to bear pain; carry on in spite of pain or danger,luy,en,Luwanga,dictionary Amakhuwa ako koosi Yesu yaboolelanga abemikanda mutsinjelo. Shiyababoolelakhwo likhuwa liosi liosi halali mutsinjelo tawe., All these things spake Jesus in parables unto the multitudes; and without a parable spake he nothing unto them:,luy,en,Luwanga,bible Mpokee, UMWINGIRIZI,sw,luy,Maragoli,translations Alitoroka akapita akicheka, Yiiruka naavita naaseka,sw,luy,Maragoli,translations Mana abandu abalunjishi bakhaashe shinga eliuba mubwami bwa Sabwe. Abali namarwi bahulile. Oluchelo olwelibishilo eliabiswa," Then shall the righteous shine forth as the sun in the kingdom of their Father. He that hath ears, let him hear.",luy,en,Luwanga,bible "Vilevile vitabu vya vijana watatu watakatifu miongoni mwa (Danieli 3.23,24)Susana(Danieli13):Beli na Wiremu(Danieli14):Wamakabayo1 na Wamakabayo 2.", ne Kumwenya kwe Baele Bataru (akari wa Dan. 3.23-24): Susana (Danieli 13); Beli ne Wiremu (Danieli 14); 1 Bamakabayo nende 2 BamakabayO:,sw,luy,Bukusu,translations nyanya yake alimjibu kuwa umepoa., kuhu ng'ine namkalusia mbu bunyilile.,sw,luy,Marachi,translations nation, lihanga,en,luy,Luwanga,dictionary Omundu oyeeta babaandu., Mtu anyewasaidia watu.,luy,sw,Bukusu,translations "And if thy right eye causeth thee to stumble, pluck it out, and cast it from thee: for it is profitable for thee that one of thy members should perish, and not thy whole body be cast into hell. ["," Kho imoniyo eyokhumukhono omusaatsa niyikhwinjisia mubwonooni, ochitsomole, mana ochisukune ehale, shichila bwakhaba obulayi okhukosia shilala khubiungobio bimubilikwo, okhushila omubilikwo kwosi okusukunwa mumulilo kulasimanga tawe.",en,luy,Luwanga,bible sehemu, I kyova Lidala;,sw,luy,Maragoli,translations "Vindu yivi nivikikiri kokolwa, musatsa sianyala koleeta mukali wundi mba."," Kabla ya kutekelezwa kwa hayo, mume huyo hangeruhusiwa kuoa tena.",luy,sw,Maragoli,translations Ndabulira mtibi mama wange natema khundeba khubanakhabari baangi., Niliskiza kwenye runinga mama yangu akiniulizia kwa wanahabari wengi.,luy,sw,Marachi,translations "Liidza lilye si lila manywa mu lirova lyosi,", Kuja kwake ni kwa wale wanaoamini,luy,sw,Maragoli,translations Huu ugonjwa ulifanya wasanii wote Kenya wakatoa nyimbo za korona., Bulwale buno bwakila bembi bosi mkenya balusia tsi nyimbo tswa korona.,sw,luy,Marachi,translations otechire!, you've got it!,luy,en,Luwanga,dictionary mtu yeyote anayekubali hongo kuwa yawe hivyo.," ""Omundu yesi yesi ofukiilila asoya bali ""Kabe kario.",sw,luy,Bukusu,translations "Sungura aliwaza na kujiuliza : "" Nitajuaje ukweli?"""," Kisungura chaganagana nicheteva: ""Namanye ndi uvulungi?""",sw,luy,Maragoli,translations okhukalushira, return to,luy,en,Luwanga,dictionary And Mary Magdalene and Mary the [mother] of Joses beheld where he was laid., Nabo Mariamu Magadalene nende Mariamu nyinamwana Yosefu nibalola aha Yesu yali niyalisiibwe.,en,luy,Luwanga,bible "Lwa Anakanani yaamanya yaga yeenya kutsia kumulia, Anakamuna yaali niyeganihitsa nnya atligulira wundi mundu."," Wakati Anakanani alijua haya alitaka kwenda kumla, Anakamuna alikuwa amemtahadharisha mamake asimfungulie mlango mtu mwingine.",luy,sw,Maragoli,translations omukofu oyo yali nende indalo yaye., mzee huyo alikuwa na shamba lake.,luy,sw,Marachi,translations Mu lilindirira lyetu kulindiranga ihiri I ta nyala kuhonya., Katika kungoja kwetu tumengojea taifa lisiloweza kutuokoa.,luy,sw,Maragoli,translations "And there come his mother and his brethren; and, standing without, they sent unto him, calling him."," Nyinamwana Yesu nende abasiani babwe betsa nibasinjila elwanyi nibarumana mbu, Yesu yetse.",en,luy,Luwanga,bible khalekhale huali nende simuna nende omukofu yaliyatong'a mulukongo., hapo zamani za kale paliondokea mzee aliyekuwa amebaki kijiijini.,luy,sw,Marachi,translations likanya, coil; inzokha ikanyire likanya 'the snake has coiled itself up',luy,en,Luwanga,dictionary "And as the people were in expectation, and all men reasoned in their hearts concerning John, whether haply he were the Christ;"," Obunaayi bwabandu nibuchaaka okhwimeeta, ne nibachaaka okhukanakania nikakhaba mbu, Yohana niye Kristo watsana noho.",en,luy,Luwanga,bible "teaching them to observe all things whatsoever I commanded you: and lo, I am with you always, even unto the end of the world."," Khandi mubechesie okhulonda koosi akemulachilisia okhukhola. Nasi ndalabetsanga ninenywe buli lwosi, okhuula khushihesi shieshialo",en,luy,Luwanga,bible Nimaririsia nyenya khubola mbari mukhoya murinde ing'ombe muno. Kata mukhoya murinde biruke, Nikimalizia nataka kusema kuwa mnastahili kulinda ng'ombe sana. Hata mnafaa kulinda mifugo.,luy,sw,Marachi,translations okhwitsula, contain; be filled with; be near to calving (of a cow),luy,en,Luwanga,dictionary watu walikuwa wakisema:?, bandu bari:,sw,luy,Marachi,translations Moyo unapiga ukizungusha damu, Mwoyo gukubagaa masahi nigagenda.,sw,luy,Maragoli,translations "Zile zilizokubalika katika Makanisa mengine na kuongezwa kwa vitabu vya hutokanoni vliitwa Deutrokanoni au (vya pili),Septwaginta.", Ne bibiafukiililwa mu Chikanisa chindala mala biataswa khu bitabu bia Hutokanoni bilaangwa bali Deturokanoni (namwe bia khabili).,sw,luy,Bukusu,translations Walikuwa wakimwangalia mtoto aliyezaliwa mwili mzima, Vahenzelitsanga mwana wivuliywi mmbiri gwosi.,sw,luy,Maragoli,translations swing around; whirl, okhuungutsa,en,luy,Luwanga,dictionary "Ne balala khubahandichi bamalako bali nibetsile okhurula Yerusalemu, baboola bari, ""Eshishieno Belizebuli shimwinjilemwo! Khandi yekhoonyelanga obunyali bwomukhongo webishieno okhurusia ebishieno."""," And the scribes that came down from Jerusalem said, He hath Beelzebub, and, By the prince of the demons casteth he out the demons.",luy,en,Luwanga,bible Moyo uko jinsi unavyouona katika picha hii., Mwoyo guveeye kuli ugulola mubicha yiyi.,sw,luy,Maragoli,translations "Nio babaandu chielefu kamakhumi khabili na babili bakobola engo, ne chielefu likhumi bekhala."," Ndipo watu elfu ishirini na wawili wakarudi nyumbani, ba elfu kumi wakakaa.",luy,sw,Bukusu,translations Tukifuga ng'ombe aew mkubwa na ukiwa na shida yoyote kama hauna pesa unaweza uza upate pesa mingiunatumia kumaliza., T. Nikhuruka ing'ombe yaba ikhongo nibiri mbari orio nende itsida yoso yosi ni obula amapesa onyala khukusia wanyola amapesa mangi weekhonyera khumala.,sw,luy,Marachi,translations UPENDO ULIMWENGUNI/DUNIANI, OBUKHERI MUSHIALO,sw,luy,Marachi,translations NITENENA NDIMI ELFU MOJA, NYENYA TSINIMI ELFU MOJA,sw,luy,Maragoli,translations "Ukiwa kwenye miinuko ua Pisikia, unaweza kutazama maeneo ya yaliyoko kasikazini, kusini, magharibi na mashariki."," Noli khumiikha kia Pisika ne wolilekho, onyala walola ebunaswa, ebunafubo, emumbo nende ebukwe.",sw,luy,Bukusu,translations "And they that were in the boat worshipped him, saying, Of a truth thou art the Son of God."," Mana abeechi abali muliaro nibamwinamila Yesu, nibaboola bari, ""Toto iwe oli Omwana wa Nyasaye!"" Yesu ahonia abalwale mulukongo lwa Genesareti",en,luy,Luwanga,bible "Mana Yesu narulaho natsia ehale mungongo tsia Tiro nende Sidoni. Mana niyenjila munzu nalenya omundu yesi yesi okhumanya mbu alimwo ta, nebutswa, shikanyalikha okhubiswa tawe."," And from thence he arose, and went away into the borders of Tyre and Sidon. And he entered into a house, and would have no man know it; and he could not be hid.",luy,en,Luwanga,bible okhukhuyunga, swing and hurl; throw as one does a stick,luy,en,Luwanga,dictionary "Ne olwa barula musinagogi, Yesu nende abeechibe nibali halala nende Yakobo nende Yohana, benjila munzu yabwe Simoni nende Andereya."," And straightway, when they were come out of the synagogue, they came into the house of Simon and Andrew, with James and John.",luy,en,Luwanga,bible "Petero nakalusia ari, ""Arunganga."" Ne olwa Petero yenjila munzu, Yesu yaranjilila okhumureeba ari, ""Simoni, olola orie? Abaruchi bokhushialo khuno basololanga obushuru okhurula khu wina? Okhurula khubandu abebule belihanga liabwe noho okhurula khubarende?"""," He saith, Yea. And when he came into the house, Jesus spake first to him, saying, What thinkest thou, Simon? the kings of the earth, from whom do they receive toll or tribute? from their sons, or from strangers?",luy,en,Luwanga,bible siku hiyo nilienda kanisani na kanisani naona watu wakiomba sala., inyanga eyo ndaathia mkanisa na mkanisa ndalola vandu ni valama thisala.,sw,luy,Marachi,translations lisokore, maize-cob with grain removed,luy,en,Luwanga,dictionary okhulama, bequeath; leave to,luy,en,Luwanga,dictionary okhukhalaka olunyali, draw a straight line,luy,en,Luwanga,dictionary Tutawale siku zote kwa pedo llisilo pungua, U kwamihe kwinye uta kuleka mba wobuyanzi,sw,luy,Maragoli,translations ache; hurt; pain, okhutsuna,en,luy,Luwanga,dictionary okhunywa, drink; nywa indaba 'smoke'; nywa olukata 'smoke a pipe' nywa isikara 'smoke a cigarette',luy,en,Luwanga,dictionary Yaka nakaana koko, Haka ni katoto kako,luy,sw,Maragoli,translations And pray ye that it be not in the winter.," Musaaye mbu, kaleshe okhwikholekha kario mutsinyanga tsiomunyiri.",en,luy,Luwanga,bible Ulifanya watu wakajua vile vitu ambavyo hawakua wameona, Kwakira vandu vamanya makhuwa karia kavasiri khulolaho.,sw,luy,Marachi,translations "ndali eshiechenye nimuufwala ebifwalo, ndali omulwale nimwitsa okhungoonya, khandi ndali mumbohe nimwitsa okhundolayo/"," naked, and ye clothed me; I was sick, and ye visited me; I was in prison, and ye came unto me.",luy,en,Luwanga,bible jamii ya nyumba mllikotekea maovu walilazimika kuhama punde baada ya tambiko kufanya na kuiache mahame., Inyumba ya matava yang'anywangwa lwene nu lwene yilwo.,sw,luy,Maragoli,translations And all flesh shall see the salvation of God.," Mana abandu boosi balalola obuhonia bwa Nyasaye/ """,en,luy,Luwanga,bible Omukofu atiriranga khushikaye, The old man catches the naughty child at meal time. Omwana omutirira khushiteru (DWA156) A naughty child is caught at the time of eating.,luy,en,,proverbs """Inze ndalwana naye."""," ""Mimi nitapigana naye.""",luy,sw,Maragoli,translations mushitere, noon; the middle of the day,luy,en,Luwanga,dictionary Ukiitwa leo, Iye u langwa nunu,sw,luy,Maragoli,translations marry each other; get married, okhuteshiana,en,luy,Luwanga,dictionary Ubaya wowote unasababisha mkagombezwa., Buubi bwosi bwosi bukila mwekiichibwa.,sw,luy,Bukusu,translations Mbuli kugelizwa kuvita kegero, Nisijaribiwe na maovu,luy,sw,Maragoli,translations "Baba kutumia fito za nyumba ya mwanawe kujengea yake, (mtoto anaweza kujengea fito kutoka kwa nyumba ya baba yake)"," 18. Dada kutumikira misala jinyumba yu mwana weve kwumba kira yeye, (Navutswa mwana anyala kutumikira misala jitula kunyumba ya dada weve kwumbakira yeye.)",sw,luy,Maragoli,translations "Yesu nabeechibe niboola Kaperinaumu. Ne olwa yali niyenjiile munzu, yareeba abeechibe ari, ""Muyingaanenje shiina khunjila?"""," And they came to Capernaum: and when he was in the house he asked them, What were ye reasoning on the way?",luy,en,Luwanga,bible omuyeka," wind; a cold, esp. with symptoms such as blisters or sores on lips or face, sore eyes, ear-ache, toothache, etc.",luy,en,Luwanga,dictionary omwitsusio, reminder,luy,en,Luwanga,dictionary Omwifi nomuhambe, A thief is caught stealing.,luy,en,,proverbs "Mwanamke alikuwa akimsihi mumewe, ""Ujue ugonjwa unakulemea sana, uende kwa mawe."," mundu mukali yamanyanga aniga mundu musatsa, ""umanye vulwaye vutsitsanga ni vokoyemberera muno, utsie ku magina.",sw,luy,Maragoli,translations Nio banamae babukula kimiandu kioosi kia Sodomu ne Komora ne biakhulia biabwe boosi mala barekukha., Ndipo majeshi wakachukua mali yote ya Sodomu na Gomora na vyakula vyao vyote kisha wakaondoka.,luy,sw,Bukusu,translations itakanyi, syphilis ( Dada, Mwana, Roho!",sw,luy,Maragoli,translations "Soma ameta yaga: Jumapili, Jumatatu, Jumanne, Jumatano, Alhamisi, ljumaa, Jumamosi"," Soma malina haya: Jumapili, Jumatatu, Jumanne, Jumatano, Alhamisi, ljumaa, Jumamosi",luy,sw,Maragoli,translations okhukokobokhana," carry lots of odds and ends of things, in the arms, and even tied on",luy,en,Luwanga,dictionary Naye atatujaza baraka, Naye alameda amadanyi.,sw,luy,Maragoli,translations Nikimalizia nataka kusema kuwa mnastahili kulinda ng'ombe sana. Hata mnafaa kulinda mifugo., Nimaririsia nyenya khubola mbari mukhoya murinde ing'ombe muno. Kata mukhoya murinde biruke,sw,luy,Marachi,translations gizzard; umbilicus; navel, imondo,en,luy,Luwanga,dictionary "day, the whole day of 24 hours; time; period; hour", inyanga,en,luy,Luwanga,dictionary Mapua, amuulu,sw,luy,Maragoli,translations "savory odor, of meat etc.", isakakha,en,luy,Luwanga,dictionary Anapeana, Ahaana,sw,luy,Maragoli,translations okhutsya erwanyi, relieve the bowels,luy,en,Luwanga,dictionary Olumbe shilwamulala tawe, Death does not come to only one person.,luy,en,,proverbs Ha Yesu Kristo ya khu khudera., Alipotufia Yesu.,luy,sw,Maragoli,translations blow with the mouth, okhufura,en,luy,Luwanga,dictionary """Obwami bwa Nyasaye buli shinga libishilo eliabiswa mumukunda, eliomundu yanyoola ne nalibisa; ne khulwa okhwikhoya yatsia nakusia ebia yali ninabio biosi, mana nakula omukunda okwo. Oluchelo lweyinyuma yobukusi"," The kingdom of heaven is like unto a treasure hidden in the field; which a man found, and hid; and in his joy he goeth and selleth all that he hath, and buyeth that field.",luy,en,Luwanga,bible "Ne bulano abeechi ba Yohana omubatiisi nende aba Abafarisayo bali nibeyimile eshiokhulia. Kho abandu nibetsa khu Yesu nibamureeba bari, ""Mbushiina abeechi ba Yohana omubatiisi nende aba Abafarisayo nibeyimanga eshiokhulia, nabo abeechibo shibeyimangakhwo eshiokhulia tawe?"""," And John's disciples and the Pharisees were fasting: and they come and say unto him, Why do John's disciples and the disciples of the Pharisees fast, but thy disciples fast not?",luy,en,Luwanga,bible Hapo hapo wakaambiana la kufanya., Aheene yaho vavoolerana kuli vakola.,sw,luy,Maragoli,translations MBOOLANDI:, NASEMA HIVI:,luy,sw,Maragoli,translations "Avana vadoto va saavanga ubukima, na si ha veye nomundu u VA megeranga."," Watoto wachanga waomba chakula, wala hakuna hata mmoja awamegeaye.",luy,sw,Maragoli,translations Watoto pamoja na wazazi nyumbani walilia, Avana alala nende avevusi mumadala valira.,sw,luy,Marachi,translations Ing'ombe ni indayi lukari khubera igamanga mabeere nende khulipira abaana befu mapesa musikuli., Ngombe ni muhimu sana kwa maana huleta maziwa tunalipia watoto wetu karo shuleni.,luy,sw,Marachi,translations "Tumeteseka kwa hofu kuu na shida ya ghafula, uharibifu na maangamizi."," 47 Ubutii na bogo vi duki ku kwinye, ubudivi na bwoneku.",sw,luy,Maragoli,translations Ng'ombe ni mfugo mzuri. Mfugo huyu huwapea watu nyama na vitu vingine., Ing'ombe ni siruke silayi. Esiruke sino siberesianga abaandu inyama nende ebiindu bindi.,sw,luy,Marachi,translations Asporo ku musaala - Mavi ge linyonyi, Asporo kwa mti juu -Mavi ya ndege,luy,sw,Maragoli,translations huaria huamala huakona., tulikula kisha tukalala.,luy,sw,Marachi,translations "Mwalakhesania mumikhono ta mumila, mwalekhana ambi ta mwikhala stimita indula nende inusu, wasaba mumatsi."," Msisalimiane kwa mikono na msikae karibu karibu, mnafaaa kukaa mita moja na nusu na unawe kwa maji.",luy,sw,Marachi,translations Omwenelio ne eecha khu aane sitonyi siboofu khukhwola khabili muenja muelesie., Mwenyewe akija kupeana kipande kikubwa kufika mara ya pili mtatafuta mmpatie.,luy,sw,Bukusu,translations Nomalile okhuula ewotsiilenje handiichila aboleshele inyuma obamanyie., Ukishafika mahali ulikuwa unaenda andikia wale ambao umewaacha nyuma uwajulishe,luy,sw,Marachi,translations In like manner he also that [received] the two gained other two.," Munjila ndala eyo, omukhalabani owali nanyoolile tsitalanda tsibili, yakhola inganga ne nanyoola tsitalanda tsindi tsibili.",en,luy,Luwanga,bible Anaweza tembea mchana kutwa akitafuta mahali anaweza kula. Nawaomba wazee wote wa vijiji wawaitishe hawa vijana kwa mhadhara na wasema wanachotaka., Anyala hukenda sidere siosi nahava abundu wa anyala hulia. Ebasava bazee bosi avomtsingongo bavachesie vasiani vano muibarasa Mana vavole siavenyanga.,sw,luy,Marachi,translations Ndolere ingo bulayi., I reached home safely.,luy,en,Luwanga,translations "Lay not up for yourselves treasures upon the earth, where moth and rust consume, and where thieves break through and steal:"," ""Shimulebunjishila abeene amabishilo khushialo khuno, okhwa amatsilili nende tsindebelende bisasinjia, khandi okhwa abefi bafunakanga nibeba tawe.",en,luy,Luwanga,bible "For John said unto Herod, It is not lawful for thee to have thy brother's wife."," Okhuba Yohana yali niyakaania Herode naboola ari, ""Nomusilo iwe okhubukula omukhasi womusiani wenywe, naye omwene nashiliho mwoyo",en,luy,Luwanga,bible Ferry me across shallow waters and I shall ferry you through deeper waters., Nyambusiekhwo mukayinjikhane nasi ndakhamwambusie muketsule,en,luy,,proverbs mana nasio yakenda huingira niyemba olwimbo olo mpaka nga manani kamunyula inyama ya mama waye yosi pe., hivyo nasio alitembea njiani akiimba wimbo huo mpaka nyani walipomnyang'anya mwili wa mama yake wote.,luy,sw,Marachi,translations Lilonda ku niva umukali walekwa uyu niiva yakola ku ovoheyi musatsa wewe nakutsi nivakili kulomba olovego sasiena ku hakilindwa yiki mba., Kulingana na miiko kama mjane aliyeachwa alikuwa mzinzi mume wake akifariki kama bado hawajafanya kumbukumbu hakufaa kukaribia kaburi la mumewe,luy,sw,Maragoli,translations "Ing'ombe ikhonyanga mundu lukari, oori nende budinyu akobanga akoobanga musiiro naakusia ni anyola mapesa niyeekhonyera. Ingombe ni siruke sikhongo sishira mundu ni shiri nende amakulu kane.", Ng'ombe humsaidia mtu sana ambaye ana ugumu humpeleka sokoni anamuuza na anapata pesa na anatumia. Ng'ombe ni mfugo kubwa anayeshinda mtu na ana miguu minne.,luy,sw,Marachi,translations "Ni vahonanga vatumikira vwiyangu vunyingi kuhima no kwita tsimbeva kigira valitsanga tsimbeva. Majungu dave, kigira majungu galange kunu dave. Agene yaga gaatsira mutsimeeri.", Waliopashwa tohara walitumia muda wao mwingi kuwinda fuko wala si panya.,luy,sw,Maragoli,translations "Noori musialo muno okhoere khubulukha einyanga ya saba. Einyanga eyo khukoya khutsia mukelesia ya Nyasaye, khandi norula mukelesia okhoya khukhola mirimo kia mudala.", Ukiwa duniani humu unapaswa kupumzika siku ya saba. Siku hiyo tunastahili kwenda katika kanisa la Mungu. Tena unapotoka kanisani unapaswa kufanya kazi za nyumbani.,luy,sw,Marachi,translations Baabana bano baba ne chingoba kamakhumi kataru mu sibala sia Kileati., watu hawa walikuwa na miji thelathini kwa nchi ya Gilead.,luy,sw,Bukusu,translations E khuimbanga maveka nikanjuna aee, E nakuimba mabega yakiniuma aee,luy,sw,Marachi,translations "And I also say unto thee, that thou art Peter, and upon this rock I will build my church; and the gates of Hades shall not prevail against it."," Khandi ekhuboolela, iwe Petero mbu, niwe olwanda, ne khulwanda luno ndalombakhakhwo ikanisa yanje, ne kata lifwa shililachihula tawe.",en,luy,Luwanga,bible Oukhulisia akhupa mao nolola, Oukhulisia akhupa mao niwikhale (JWA31) He who feeds you may beat your mother in your presence.,luy,en,,proverbs Majikolo gaveeye kumaduuma getu, Tai wako kwa mahindi yetu.,luy,sw,Maragoli,translations "And Jesus looked round about, and saith unto his disciples, How hardly shall they that have riches enter into the kingdom of God!"," Kho Yesu nahenga eyi nende eyi, ne naboolela abeechibe ari, ""Bwakhabe obutinyu muno khubali nobuyinda okhwinjila Mubwami bwa Nyasaye!""",en,luy,Luwanga,bible Ouhendera omurwe niye oukuchinga, He who worries about a load ends up carrying it.* Owekana omurwe niye owakuchinga (WOY102) He who declined to carry the ‘head' carried it in the end.,luy,en,,proverbs three, tsitaru,en,luy,Luwanga,dictionary Ne kehengera, Kikitazama.,luy,sw,Maragoli,translations Ndipo Yothamu akatoroka akaenda akaishi Beeri kwa sababu alikuwa ameogopa Abimeleki nduguye., Nio Yotamu elukha acha amenya a Beeri sikila aba ariire Abimeleki waandaye.,sw,luy,Bukusu,translations Kaleefu alikuwa akidhani kuwa ni mchezo kumbe alikuwa anafungua yatakayofanyika kwake kweli., . Paara akoboola. Chelaasia obulayi eshifune shielikhuwa elo noshiili okhuliboola.,sw,luy,Marachi,translations U mu londe Yesu nunundi;, Umfuate Yesu leo hii,luy,sw,Maragoli,translations amahinje, arguments,luy,en,Luwanga,dictionary "Ne olwa mwakhahulile kamahe, nende kamahe nikarumbulwa buli habundu, shimulahendakhwo tawe, okhuba ako kakhoyile okhwikholekha, nebutswa shikamanyisinjia mbu kho eshihesi shiulile tawe.", And ye shall hear of wars and rumors of wars; see that ye be not troubled: for [these things] must needs come to pass; but the end is not yet.,luy,en,Luwanga,bible bride, omweya,en,luy,Luwanga,dictionary okhwambachirira, follow up at a slow pace (see also okhwambachirarira),luy,en,Luwanga,dictionary okhubetsakala, belch; bring up wind,luy,en,Luwanga,dictionary "The men of Nineveh shall stand up in the judgment with this generation, and shall condemn it: for they repented at the preaching of Jonah; and behold, a greater than Jonah is here."," Khunyanga eyokhukhalachilwa eshiina, abandu ba Nineve bakhasinjile mumuse okhumukhalachila inywe eshiina, shichila bekalukhasia okhurula mubwonooni bwabwe, olwa bahulila Yona nayaala; kho emuboolela mbu, aliho hano omukhongo okhushila Yona!",en,luy,Luwanga,bible Watenda dhambi watesekao;, Avoni va divanga;,sw,luy,Maragoli,translations okhusema, put one off; dissuade; discourage; advise against (s.o. or s.t.); bark (a dog),luy,en,Luwanga,dictionary Mungu hapendi majivuno," Nyasaye siayanzanga, vigingiriri,",sw,luy,Maragoli,translations be faithful; be reliable; be independent; be trusting, okhwisika,en,luy,Luwanga,dictionary okhuyungubala," be mischevious, restless, impatient",luy,en,Luwanga,dictionary "Ne olwa Yesu yali narulileyo, ne nabiranga, yalola omundu oweliira mbu, Matayo, niyekhaale aha basololelanga obushuru, namuboolela ari, ""Unondekhwo."" Naye nasinjila namulondakhwo."," And as Jesus passed by from thence, he saw a man, called Matthew, sitting at the place of toll: and he saith unto him, Follow me. And he arose, and followed him.",luy,en,Luwanga,bible eshironyeresi, drop; spot; point; dot; any punctuation mark,luy,en,Luwanga,dictionary "indicating amazement, surprise, shock, amusement", wale!,en,luy,Luwanga,dictionary "shoot; send forth shoots, e.g. an apparently dead tree, or one that has been burnt", okhusebukha,en,luy,Luwanga,dictionary Tovola ma utoove vulahi, Chagua kasha utaje vizuri.,luy,sw,Maragoli,translations Yesu aliyetulipia yupo, Yesu Mutungiri ave',sw,luy,Maragoli,translations "Ku Mwami yammbolera, ""Katsie na Nyasaye Woovo avehalala niive."""," Kiongozi akwamwambia, ""Basi enda na Mungu wako awe pamoja nawe.""",luy,sw,Maragoli,translations by yourself; you alone, wenyene,en,luy,Luwanga,dictionary Nibwaadodo eing'ombe irukhoonyanga khurima tsindalo tsikhongokhongO:, Niukweli ng'ombe anatusaidia kulima shamba kubwakubwa.,luy,sw,Marachi,translations Uyu uyanzanga ivyelilova., Wewe mpenda dunia,luy,sw,Maragoli,translations Blessed are they that mourn: for they shall be comforted.," Nabeikhabi abali neshibeela, okhuba Nyasaye alabalemia emioyo!",en,luy,Luwanga,bible And when it was evening he cometh with the twelve.," Ne bwela, Yesu niyetsa nende abeechi ekhumi nababili abo.",en,luy,Luwanga,bible Induvatiru indavu neindahi irolekaa ndi?, Wayo safi na nzuri huonekanaje?,luy,sw,Maragoli,translations ruryo, diminitive of 'they are like that',luy,en,Luwanga,dictionary Apiyo oli mukhana mlai ndakhuyanza khubuli sindu khushira bana bandi bano.," ""Apiyo wewe ni msichana mlai nakupenda kwa kila kitu kuliko hawa watoto wengine.""",luy,sw,Marachi,translations 2.Kuvilukitsa lulimi ne limoloma lia vaana, Hukuza matamshi wakati wa kuzungumza kwa wanafunzi,luy,sw,Maragoli,translations Where shall I take my ears?, Nambire hena amarwi,en,luy,,proverbs Latufanya jasiri," Li khunga uburhii bwosi,",sw,luy,Maragoli,translations Tsimbabasi tsitsye;, Rehema zake;,luy,sw,Maragoli,translations 2. Nivaaha avo musakulu yalanga?, Ni kina nani Yule mzee aliita ?,luy,sw,Maragoli,translations okhureba, ask (a question); question; examine (by means of questions),luy,en,Luwanga,dictionary "Tukatua hiyo, nikamwambia kuwa kazi ya kwa mlima wa sinai ni nyingi sana kisha tukapita kwa pori pana hiyo yote tena inatisha, nikiwatangulia nyinyi."," Khwarura esio, namuboolela ndi, 'Kimilimo kie khu sikulusia Sinai kili kimikali likali mala khwabira mu sichiimi sibalayi esio siosi, murangirira enywe lundi siriisia.",sw,luy,Bukusu,translations Sijakuwa mwoga ama sijasahau chochote kwa maagizo yako siku hiyo ambayo mlivukia mto Yordani kisha mkaingia kwa nchi., Se nabeele omureengu namwe se nebiliile liosi liosi khu malaka kowo ndaalo niyo mwambukhilakho luluuchi lwa Yoritani mala mwingile mu sibala.,sw,luy,Bukusu,translations "Tena nasema kwamba ukimfuga tu ng'ombe vizuriatakupea maziwa. Maziwa ya ng'ombe ni nzuri n ahata mtoto akilia na unampa maziwa hayo,", Khandi mboola mbari nooruka sa ing'ombe bilayi ilakhuba mabeere.Amabeere ka ing'ombe ni malayi ni kata omwana naalira nooweresia amabeere ako.,sw,luy,Marachi,translations "medicine or charm procured from a medicine man, to cause illness or death or bad fortune; poison; okhushinga obufira 'place obufira in s.o.'s way, so as to cause them harm'", obufira,en,luy,Luwanga,dictionary tale-bearer; one who seeks to influence another against some third person or against some proposed action, omusemi,en,luy,Luwanga,dictionary Nyote njoni awaita Fanya hima tuje wote Ndiyue mweza wa yote, Yesu alanganga mwinye Yenya voosi kudza bwangu A lombanga vindu vyosi.,sw,luy,Maragoli,translations "Then certain of the scribes and Pharisees answered him, saying, Teacher, we would see a sign from thee."," Mana abandi khubeechesia aba Amalako nende Abafarisayo bamureeba bari, ""Omwechesia, khwenya okhukholelekhwo eshilolelo shiamakana """,en,luy,Luwanga,bible Kho nahuka muno khulwa obulasuubila bwabwe mu Nyasaye. Yesu aruma abeechibe ekhumi nababili Mana Yesu natsia mumataala kalondokhane niyechesinjia abandu., And he marvelled because of their unbelief. And he went round about the villages teaching.,luy,en,Luwanga,bible lihambo," Kavirondo mat, made of papyrus stalks (see also liambo)",luy,en,Luwanga,dictionary """Kho bulano, mweche elieko khumusaala kwomukhuyu, ndielino mbu, olwa lisaka liakwo libetsanga nilihalulushe ne amasafu kalio nikakhachaaka okhusebukha, nimumanya mbu, eshimiyu shili hambi okhuula."," Now from the fig tree learn her parable: when her branch is now become tender, and putteth forth its leaves, ye know that the summer is nigh;",luy,en,Luwanga,bible Vihaanwa vyavandi., Vipaji vya wengine.,luy,sw,Maragoli,translations amafira, pus; discharge from a wound or sore,luy,en,Luwanga,dictionary Aliona ni vyema awaite waje ili awaulize, Yaalola nuvulahi avalange vaduukiho avateeve,sw,luy,Maragoli,translations okhutematemia, try; attempt; test; tempt,luy,en,Luwanga,dictionary "yet hath he not root in himself, but endureth for a while; and when tribulation or persecution ariseth because of the word, straightway he stumbleth."," Nebutswa shilinjila muye ta, mana ahunzukha nalekha obusuubilibwe. Kho lwobutinyu noho obusandibwi bwitsa khulwa likhuwa, nakosia obusuubilibwe lwangu.",en,luy,Luwanga,bible Kifungu kimemaliza kamba ya ganda la ndizi, Livoho limaliye likoola,sw,luy,Maragoli,translations nebutswa yabirila hakari mubo natsia butsia. Yesu ahonia omundu owali nebishieno, But he passing through the midst of them went his way.,luy,en,Luwanga,bible Ofubire lishere mumatsi, You have thrown a frog into the water.,luy,en,,proverbs Wasichana wangu mabikira na wavulana wangu Wameanguka kwa upanga., Avakana vagima vange navasoleli vange va gwiye ku kivavi.,sw,luy,Maragoli,translations S.Simuuna siakalukha mudala niyeebakhire riloba. Yakadia kukhu mbari amarire khuraka, Kidiri alirudi nyumbani akiwa amejipaka udongo. Alidanganya nyanya kuwa amemaliza kupanda.,luy,sw,Marachi,translations liuko, wonder; marvelous thing (see also lihuko),luy,en,Luwanga,dictionary bwangu," soon; at once; quick, quickly, easy, easily, light, lightly, cheap, cheaply",luy,en,Luwanga,dictionary Nikutaaga matunda kulakoleraki?, Tukipanda matunda nini itafanyika?,luy,sw,Maragoli,translations 22. Avak ali kuyava kilindwa nukuyavila avakuzu., 22. Wanawake kuchimba kaburi na kuzika wafu.,luy,sw,Maragoli,translations omurembe," tree with red flowers and round, greenish leave, used in taking a oath (see also tsindeyindeyi)",luy,en,Luwanga,dictionary omuremero," short, heavy, hooked knife fixed to a long straight handle; used for slashing down weeds (see also omuholo)",luy,en,Luwanga,dictionary Babaa bataru ebukwe we luluuchi lwa Yoritani., Walikuwa watatu mashariki ya mto wa Yordani.,luy,sw,Bukusu,translations "second planting season, following irotso, beginning in July or August, during which maize, simsim, beans, and peas are planted and then harvested; also called eshiubwe", eshirumbi,en,luy,Luwanga,dictionary UGONJWA WA KORONA, BULWAYE BWA KORONA.,sw,luy,Marachi,translations 3. Kigiraki yavalanga?, Kwa nini aliwaita ?,luy,sw,Maragoli,translations Khwihoyere mwaka muyakha bana ba Nyasaye., Happy new year people of God,luy,en,Luwanga,translations "hurula ao vana ndoa avo vevula vana varano, vasiani vadaru vakhana vaviri."," kutokea hapo wanandoa hao walijaliwa wana watano, wavulana watatu na wasichana wawili.",luy,sw,Marachi,translations "And he shall go before his face in the spirit and power of Elijah, to turn the hearts of the fathers to the children, and the disobedient [to walk] in the wisdom of the just; to make ready for the Lord a people prepared [for him] ."," Ne niyetsuulemwo Roho Omutakatifu nende obunyali shinga bwomulakusi Eliya yali nabwo, naranjilile okhutsia okhusaasania abasamwana abaana nende abaana babwe halala nende okhukalusia abakhayi, nabakhola okhuyililisia akobulunjishi, Yesu mwene nashili okhwitsa. Ne alirecheshela Omwami Yesu abandu, Yesu mwene nashili okhwitsa.""",en,luy,Luwanga,bible """Omundu yesi yesi okharia kamalaka kano ne ""Omundu yesi yesi osendia lulwakha lwo owasie alaamwe.""", Mtu yeyote asiyeogopa maagizo haya na mtu yeyote anayesongeza mpaka wa mwenzake alaaniwe.,luy,sw,Bukusu,translations okhuyumba, be destitute; be without relations; be neglected; be overgrown; become overgrown,luy,en,Luwanga,dictionary Kudze ive Yesu;, Twende nawe Yesu,luy,sw,Maragoli,translations Yeye mwenyewe alituponya sisi, Mwene ya honya kwinye.,sw,luy,Maragoli,translations dip or take out in small quantities, okhuyoya,en,luy,Luwanga,dictionary Mlima wangu unatoa moshi -Mavi, Kigulu change kivuya mwoki - Amavi,sw,luy,Maragoli,translations kwa ndeda, Mara ndeda,sw,luy,Maragoli,translations okhubombolokha," subside; go down, of a swelling",luy,en,Luwanga,dictionary "Teua watu werevu, mungu mweza wa vyote akampa wenye busara tena waliowahi kufanya kazi kuwajulisha."," Robora babaandu bakesi, Wele Omunyali Owa Bioosi amuelesia be limanya lundi babakholakho kimilimo kino khubaboolela.",sw,luy,Bukusu,translations Khusunga abuadodo buno ni obulware bundi lobuakhasya abandu khuakhasya msyalo asua Kenya., Kwa kusema ukweli huu ni ugonjwa mwingine ulioshinda watu kwa nchi ya Kenya.,luy,sw,Marachi,translations Nivanga avamanyi linyonyi yiri?, Ni wangapi wanamjua huyu ndege?,luy,sw,Maragoli,translations Musa akubaanga egengere., Musa alipiga kengele,luy,sw,Maragoli,translations obusiba, venom; poison from snake,luy,en,Luwanga,dictionary "Injila yolitsilayo, bola nikuliba omutokaa, noho likari", Njia ambayo utaendea wajulishe kama utaenda kwa kutumia gari.,luy,sw,Marachi,translations Kumsalaba Yesu yapambwa, Msalabani Yesu Alisulubiwa,luy,sw,Maragoli,translations "Ne nyakhufialanyene Simoni oweshikhasi yali nakonile mushitali nalwala omurengo. Ne olwa Yesu yenjila munzu, bamuboolela akobulwale bwa nyakhufialanyene Simoni oyo.", Now Simon's wife's mother lay sick of a fever; and straightway they tell him of her:,luy,en,Luwanga,bible eshichinjwinjwi, wag-tail,luy,en,Luwanga,dictionary okhunyika, pull tightly and tie or fasten,luy,en,Luwanga,dictionary Nyanya huyo alikuwa akipumzika katika chumba cha kulala., Mkeere uyo yiivisa havuliri mumalala naagonaho galaha.,sw,luy,Maragoli,translations "Ne Yesu namukalusia naboola ari, ""Ndarumwa khubandu ba Isiraeli bonyene, abakora shinga amakondi akabula omwayi."""," But he answered and said, I was not sent but unto the lost sheep of the house of Israel.",luy,en,Luwanga,bible If you walk with a thief you may end up being a thief., Nochenda nomwifi wesi wakhebe,en,luy,,proverbs 3. Kwenda mahali watu wanatwanga mtama usipokuwa na shughuli nao., 3. Kutsia ahavandu vahuulanga ovolo nivatangi lihuula nutavee.,sw,luy,Maragoli,translations "Naye nababoolela ari, ""Emanyile toto mbu, mwakhambooleele oluchelo luno muri, ‘Omusilishi, wihonie omwene.' Khandi mwakhambooleele muri, ‘Khukholelekhwo mwitaala mwefwe muno akakhwahulila mbu, okholanga Kaperinaumu/"," And he said unto them, Doubtless ye will say unto me this parable, Physician, heal thyself: whatsoever we have heard done at Capernaum, do also here in thine own country.",luy,en,Luwanga,bible okhwimana, be mean; be tightfisted; be miserly,luy,en,Luwanga,dictionary Kunwetsa amatsi na maveere., Tunakunywa maji na maziwa.,luy,sw,Maragoli,translations "Ne okhulondokhana khumakhuwa kabafu shinga olwa balamusibungwa, shimwasoomakhwo mushitabu shia Musa, khumakhuwa akeshitsakha, eshiali nishiakhanga omulilo, nebutswa shishiayitsanga ta? Kahandikwamwo mbu, Nyasaye yaboolela Musa ari, ‘Nisie Nyasaye wa Aburahamu, Nyasaye wa Isaka nende Nyasaye wa Yakobo/"," But as touching the dead, that they are raised; have ye not read in the book of Moses, in [the place concerning] the Bush, how God spake unto him, saying, I [am] the God of Abraham, and the God of Isaac, and the God of Jacob?",luy,en,Luwanga,bible "look all around, turning the head in all directions", okhwiunza,en,luy,Luwanga,dictionary "Mumanyisie okhubirira mubikhole bienywe mbu mwikalukhasiye. Ne muleshe okhuchaaka okhwiyitsiala nimuboola muri, Aburahamu niye kuuka wefwe/ Emuboolela toto mbu, Nyasaye anyala okhubuusilia Aburahamu olwibulo okhurula mumachina kano!"," Bring forth therefore fruits worthy of repentance, and begin not to say within yourselves, We have Abraham to our father: for I say unto you, that God is able of these stones to raise up children unto Abraham.",luy,en,Luwanga,bible Tena nyumbani ng'ombe anafaa awe msafi. Mnafaa muipulizie dawa ili kupe watoke. Ng'ombe hupeana maziwa. Ata mtu anaweza peleka maziwa hayo sokoni naapate pesa. Ndiyo maana Mungu aliumba mifugo hao akijua kuwa ni muhimu kwa maisha ya mtu., Khandi mudala ing'ombe ikhoye ibe nende obusafi. Mukhoikhane muifure msala ili tsingua tsiirulekhO: Ing'ombe iberesinianga amabeere. Kata mundu anyala khukooba mabere ako musiiro nibanyola mapesa. Sakira Nyasaye yalonga biruke ebio namanyire mbari ni ebia muhimu khurimenya eria mundu.,sw,luy,Marachi,translations lift up on high; lift oneself up, okhuhenula,en,luy,Luwanga,dictionary Ga la va ga vandu voosi. Krito Mwami wivuliywi.," Sisi sote na twimbe, Nao wale wajumbe",luy,sw,Maragoli,translations Yatula hango natsia kuluta mulimi gwavo gwa maduma, Alitoka nyumbani akaenda kuona shamba yao ya mahindi,luy,sw,Maragoli,translations Kadenyeka mugoye munda - Likukunyu, Kadenyeka amejifunga kamba tumboni -,luy,sw,Maragoli,translations Kata mukanisa sihuathithanga da mana niva rano sa mashaliti handikari sa kasilalu.," Hata hatukuwa tunaenda kanisa, hii ikawa sheria za kijinga tu.",luy,sw,Marachi,translations omukate, bread; loaf of bread ( And it came to pass, when Jesus had finished these words, the multitudes were astonished at his teaching:",luy,en,Luwanga,bible "Nio wele omunyali owa bioosi aboolela Gidioni ali, osiili ne babaandu bakali lukali."," Ndipo mungu mweza wa vyote akamwambia Gidioni kuwa, ungali na watu wengi sana.",luy,sw,Bukusu,translations "Naamali kutulaho, mundu undi kuvayayi vaamusiivulaa yatsa vudiku nyiiva tsisiringi mumusiigo, musakulu uyo naakikiri kwirana."," Akishatoweka, mmoja wa wale waliomuaga akaja usiku akamuibia pesa kwa mfuko kabla mzee huyo hajarudi",luy,sw,Maragoli,translations Thitsanga ingo, I am going home,luy,en,Tsotso,translations mumabwibwi," 4 a.m., 5 a.m.; in the early morning",luy,en,Luwanga,dictionary 12. Bibi kuketi kwenye kiti cha bwana., 12. Mukali kwik ala kondeve yo musatsa.,sw,luy,Maragoli,translations okhusaya, beg; pray; plead,luy,en,Luwanga,dictionary "Kho Yohana natsia mutsingongo tsiosi etsiali hambi nomwalo kwa Yorodani, nayaala naboola ari, ""Mwikalukhasie okhurula mubwonooni mana mubatiisibwe, naye Nyasaye alamuleshela obwonooni bwenywe."""," And he came into all the region round about the Jordan, preaching the baptism of repentance unto remission of sins;",luy,en,Luwanga,bible YA VIKWA ITAJI YA MAFWA, ALIVISHWA TAJI YA MIBA,luy,sw,Maragoli,translations Nga ndola mdala ndanyola bandu nibetsule mlwanyi lwefwe., Nilipofika nyumbani niliwapata wtu wamejaa kwa kiwanja chetu.,luy,sw,Marachi,translations This is the great and first commandment., Lino nilio lilako likhongo muno khandi likhulundu mukosi.,en,luy,Luwanga,bible Tsingubo tsinga?, Nguo ngapi?,luy,sw,Marachi,translations owe kumuliuliu lundi omumeesi., Wa tamaa tena mlevi.,luy,sw,Bukusu,translations ndavuha thimbiro nga mulalu., niligutuka kama mwendawazimu.,luy,sw,Marachi,translations be unconscious, okhuulikha,en,luy,Luwanga,dictionary "Ni jina gumu na pia baya kwa sababu mjane aliyebaki watu walimwogopa,hata kukaa naye na pia kujumuika naye wakati wa mlo"," Niliyeta ilidinyu kandi ilivi ligali kigila utigaye uyu avandu vamutitsa kali ukugunza naye, ukusanga naye iliita ku kedelu kilala",sw,luy,Maragoli,translations ndi, I (spoke) thus,luy,en,Luwanga,dictionary "For the kingdom of heaven is like unto a man that was a householder, who went out early in the morning to hire laborers into his vineyard.", la Obwami bwa Nyasaye buli buri nanwa; Yaliho omundu owarula mumabwibwi natsia okhuhandika abakhalabani abokhukhola emilimo mumukundakwe kwemitsabibu.,en,luy,Luwanga,bible tsikubuli, curds,luy,en,Luwanga,dictionary "And he forsook all, and rose up and followed him."," Naye Lawi nasinjila nalekha ebindu biosi, ne namulondakhwo.",en,luy,Luwanga,bible quantity; large number; yakhaywa okhulola khulwa obunji bwabandu 'he couldn't see for the large number of people', obunji,en,luy,Luwanga,dictionary "become engaged to each other, by the payment of dowry; be betrothed", okhukhwererana,en,luy,Luwanga,dictionary nyanya zetu hawajui kuzungumza kiswahili ama hata wengine hawasikii kiswahili., kuhu vefu vakorwa husunga luswairi nomba vaandi sivauriranga da luswairi.,sw,luy,Marachi,translations Kivune si vali vanyala kusia amaduma kuli vasietsanga ovolo na mavere dave., Sababu maalumu ikiwa hawakuwa na njia ya kusaga mahindi jinsi walivyokuwa wakisiaga wimbi na mtama.,luy,sw,Maragoli,translations Guuga uyu ni Baba wa baba wovo (isee Baba wovo) Guuku uyu ni mama wa mama wovo (Nyia mama wovo), Baba huyu ni baba wa baba yako ( baba mzaa baba)Nyanya huyu ni mama wa mama yako,luy,sw,Maragoli,translations Mamure ne bawandaaye Eshikoli ne Aneri baba baulilishana na Aburamu., Mamure na nduguze Eshikoli na Aneri walikuwa wakisikizana na Aburamu.,luy,sw,Bukusu,translations Hali kanyingi avaluti valetanga vyokulia kuli vihaanwa ku nyumba yo mwana yivuliywi mu., Mara nyingi waliomtembelea walitenga vyakula kama zawadi kwa nyumba ya Yule aliyejifungua,luy,sw,Maragoli,translations "animal (leopard, snake, etc.) supposed to be kept by an omulosi (witch), which embodies her familiar spirit", liloko,en,luy,Luwanga,dictionary "A menyanga hagati he tsihiri, si a veye nobwelemeridzi Kali hakuzuzu."," Anayeishi kati ya koo za makafiri, hana raha hata kidogo.",luy,sw,Maragoli,translations "And in praying use not vain repetitions, as the Gentiles do: for they think that they shall be heard for their much speaking."," ""Khandi, olwa musaaya, mulelakalakaniekhwo butswa shinga olwa Abamahanga bakholanga ta, shichila bo bapaaranga mbu, Nyasaye alabahulila khulwa amakhuwa kabwe amanji.",en,luy,Luwanga,bible "Shichila mutsinyanga etsio, amatinyu kakhabeho amakhongo, akashili okhubakhwoho okhurula khukhuchaaka khweshialo okhuula bulano tawe. Khandi shikakhabekhwoho shinga ako tawe."," For those days shall be tribulation, such as there hath not been the like from the beginning of the creation which God created until now, and never shall be.",luy,en,Luwanga,bible Obukona bulangwa obuchieni, Today's dish is tomorrow's leftovers.,luy,en,,proverbs "ne mulala khubo, owali omwechesia wamalako, namureeba khulwa okhumuteema ari,"," And one of them, a lawyer, asked him a question, trying him:",luy,en,Luwanga,bible "Ne baliho abakhasi bandi, abali nibasinjiile ehale nibahenganga. Ne mubelihe abo, Mariamu Magadalene, Mariamu nyinamwana Yakobo owali omushe nende, Yose nende Salome bosi balimwo."," And there were also women beholding from afar: among whom [were] both Mary Magdalene, and Mary the mother of James the less and of Joses, and Salome;",luy,en,Luwanga,bible "Mana nibelukha nibarula hang'ani, shichila bali nibaiire khandi nibatechelanga. Mana nibalaboolelakhwo omundu likhuwa liosi liosi tawe shichila bali nibariire. Yesu aloleshela Mariamu Magadalene"," And they went out, and fled from the tomb; for trembling and astonishment had come upon them: and they said nothing to any one; for they were afraid.",luy,en,Luwanga,bible Hata hivyo najikumbusha neno hili na kwa hiyo ninalo tumaini.," 21 Nziyidzulitsa likuva yili, kigira yaga mbeye nelisuvira.",sw,luy,Maragoli,translations water-jar with narrow neck, isiongo,en,luy,Luwanga,dictionary stick; adhere, okhuhanda,en,luy,Luwanga,dictionary Wayahudi walimsaliti Yesu," Vayuda vazama Yesu,",sw,luy,Maragoli,translations olumarachi ni iluga yefwe., kimarachi ni lugha yetu.,luy,sw,Marachi,translations okhwikhuna, be stunted,luy,en,Luwanga,dictionary Nina kuku wangu wemgi mgeni akija siwezi mchinjia -Panya," Mbeye ne tsingoko tsiange tsinyingi, mugeni niyatsa nyala kumusinzira ku dave - Amajuungu",sw,luy,Maragoli,translations sinows of the neck, amakhanu,en,luy,Luwanga,dictionary "But afterward he sent unto them his son, saying, They will reverence my son."," 01unyuma lwene yaruma omwanawe khubo, naboola ari, ‘Balahelesia omwana wanje oluyali.'",en,luy,Luwanga,bible "Na walipotoka huko na vyakula, mke huyo mgeni hakufaa kula.", Kandi Iwavatulayo ne viukulia mukali mugeni uyu ataliaku mba.,sw,luy,Maragoli,translations mamangu alimwambia kuwa amenileta shuleni., mama nge yamvolera mbu yahandera muisomero.,sw,luy,Marachi,translations 566. Shibaho shiahuma oukhuha (DWA193) It was there but there was nobody to give it to you., Shesibwa okaale,en,luy,,proverbs okhuenukha, fall from a height,luy,en,Luwanga,dictionary Sikila ali omu Khuuba sisienywe tawe., Sababu ni mtu asiyewapa chenu.,luy,sw,Bukusu,translations Ivulili livola ndi avuli kutsia na kugona no mkeere wewe ulwasamula kumiyinzi yigi mba., Katika chumba cha malazi kumaanisha asihusiane na mkewe kimapenzi anapoenda kutekeleza shughuli hizi.,luy,sw,Maragoli,translations Kandi umundu mwene uyu yahilangwa haluvega ukumugeridza valole niiva udukani avidi., Tena mtu huyu alikuwa akipelekwa kando ili kumjaribu waone iwapo anafaa kutibu.,luy,sw,Maragoli,translations Ouriranga?, Are you Listening ?,luy,en,Tsotso,translations "Kongwa la makosa yangu, limefungwa na mkono wake."," 14. Inira ya mahyolo gange, mukono gwigwe gu gi bohi.",sw,luy,Maragoli,translations owenyu, your,luy,en,Luwanga,dictionary "Lwa mmali khweyama,", Vile nimekiri,luy,sw,Maragoli,translations okhuyiririsia, consider; ponder; meditate; think deeply,luy,en,Luwanga,dictionary truth; real; true; genuine; very much, obwatyeri,en,luy,Luwanga,dictionary obufwoli, weakness; unrighteousness; degradation,luy,en,Luwanga,dictionary "Ogwakhana ni mwami,", Uwakao kwa nguvu za Mungu,luy,sw,Maragoli,translations okhwipula, go inside the house repeatedly,luy,en,Luwanga,dictionary Na sikunwetsa uvwinu dave., Hatunywi wino.,luy,sw,Maragoli,translations Gugu changa ng'ombe hali kamwe !, Olumbuku ludoto eng'ombe siiria po!,sw,luy,Marachi,translations urine; semen (see also amenyali), amanyi,en,luy,Luwanga,dictionary ingwe yeendelea khukhuya mukhasi waye., chui aliendelea kumcpapa mkewe.,luy,sw,Marachi,translations A king may lack a needle., Isindani yakhaya omwami,en,luy,,proverbs Omusolili omulayi neshimwata shiasamwana A child's good conduct earns his father respect and praise., Omusolili omulayi ne ikofia yasamwana,en,luy,,proverbs "Yesu nakalusia mbu, ""Abacheni beshiselelo bakhanyala barie okhubeelela olwa mwene eshiselelo ashili ninabo? Nebutswa tsinyanga tsiakhoole lwomwene eshiselelo yakhabe nayinibwe khubo, kho nilwo olwa bakheyime ebiokhulia."," And Jesus said unto them, Can the sons of the bridechamber mourn, as long as the bridegroom is with them? but the days will come, when the bridegroom shall be taken away from them, and then will they fast.",luy,en,Luwanga,bible "efula mu siise sisienyekha khukhwama Kamaraba kano kalaba ne nanywe mu ngaaki, mala abiite chikhabi kimilimo nabwila mufwa."," Mvua kwa wakati unaotakikana kutoka majanga haya yatakuwa na nyinyi kwa juu, kisha awape baraka kazi na sababu mnafariki.",luy,sw,Bukusu,translations OLUMARACHI NI LUSUNGO LWEFWE., KIMARACHI NI LUGHA YETU.,luy,sw,Marachi,translations huamala humusikha mana natsia mwikulu mwa nyasaye., tulimzika na akaenda mbinguni kwa mungu.,luy,sw,Marachi,translations Kwa kusema ukweli huu ni ugonjwa mwingine ulioshinda watu kwa nchi ya Kenya., Khusunga abuadodo buno ni obulware bundi lobuakhasya abandu khuakhasya msyalo asua Kenya.,sw,luy,Marachi,translations Umanyi tsing'ano tsianga tsietsislimindwa?, Unafahamu ngano ngapi za teleka?,luy,sw,Maragoli,translations run (from); travel quickly; okhwirukha eshindu 'to run from s.t', okhwirukha,en,luy,Luwanga,dictionary level, okhukwalalasia,en,luy,Luwanga,dictionary anyoola chingila tawe., Hatapata njia.,luy,sw,Bukusu,translations Akashikwa hasira., Aambwa lirima.,sw,luy,Bukusu,translations "Ako niko akafwabinjia omundu. Nebutswa okhulia nolasaabile amakhono ta, shikhufwabinjiakhwo omundu tawe."" Omukhasi owali nobusuubili", these are the things which defile the man; but to eat with unwashen hands defileth not the man.,luy,en,Luwanga,bible okhukhongoyia, enlarge; make bigger,luy,en,Luwanga,dictionary LIIKHEBULILA 1, KUMBUKUMBU,luy,sw,Bukusu,translations ladder, ingasi,en,luy,Luwanga,dictionary "Se balaba ne kamaloba, wele wenywe abiila babaandu bakhola bibii nga chikholo chichiindi tawe, sitonyi bie khusinya bino."," Hawatakuwa na ardhi, mungu wenu alichukia watu wanaofanya mabaya kama ukoo zingine hapana, vipande vya kuudhi huku.",luy,sw,Bukusu,translations go mad; become insane; become furiously angry, okhulalukha,en,luy,Luwanga,dictionary kwa wamarachi kuna aina za watu wengine wasiojua Kimarachi; kuna wanafunzi waliozoea kuzungumza kiswahili na kiingereza.," mubamarachi baliwo tsimbia tsia bandu bandi abalamanyire olumarachi da, bariwo abaana basomi abanasinjia okhulomaloma oluswairi nende lusungu.",sw,luy,Marachi,translations except, habula,en,luy,Luwanga,dictionary "Ne olwa bamureera mushiina shimulahenda mbu naboole shiina noho mbu namuboole murie ta; olwa ebise biula, mulahebwa akamuboola."," But when they deliver you up, be not anxious how or what ye shall speak: for it shall be given you in that hour what ye shall speak.",luy,en,Luwanga,bible Bakhubisiakhwo okhulima balakhubisiakhwo eshimwero, Better be by-passed during ploughing than at harvest.,luy,en,,proverbs "Nebutswa Yesu yaholeela butswa tsi, nalakalusiakhwo likhuwa liosi liosi tawe. Khandi Omwisaaliisi omukhulundu namureeba ari, ""Niwe Kristo watsana, Omwana wa Nyasaye Mwene ikhabi?"""," But he held his peace, and answered nothing. Again the high priest asked him, and saith unto him, Art thou the Christ, the Son of the Blessed?",luy,en,Luwanga,bible Ne Petero yamulondangakhwo inyuma ehale okhuula mulwanyi lwomwisaaliisi omukhulundu. Niyenjila mulwanyi niyekhala hasi nende abelihe okhulola shinga olwa nakabe mukhumalilikha.," But Peter followed him afar off, unto the court of the high priest, and entered in, and sat with the officers, to see the end.",luy,en,Luwanga,bible Babu nakuunga mkono kwa neno hilo ambalo umesema ati tufikirie kabla hatujanena jambo lolote.," Kuuka ekhuunga omukhono khwikhuwa elo elia oboola mbu khupaarenje nikhushiili okhuboola likhuwa liosi""",sw,luy,Marachi,translations "join together, side by side", okhuhamasia,en,luy,Luwanga,dictionary okhusama, moisten; sprinkle,luy,en,Luwanga,dictionary eshiaba, upper arm,luy,en,Luwanga,dictionary Komenye ne mirembe mu Yesu Kristo, Tuishi kwa amani ndani ya Yesu Kristo.,luy,sw,Maragoli,translations Ndipo akampatia nyinyi kisha akaenda navyo kila walipoishi wawe na vitu vyote mahali palipoteuliwa kuombea., nio amuelesia enywe mala ache nabio buli niio bamenya babe ne bibiindu bioosi abuundu aaroborwa e khusaaya.,sw,luy,Bukusu,translations Kwani wewe na vanene veve VA veye mu tsihiiri tyelilaga li ta veye mutsyo., Mfalme wake na wakuu wake wanakaa Kati ya mataifa wasio na sharia.,luy,sw,Maragoli,translations "Kumuliango kwa 17.21ano nao, khuboolelwa nga kamakhuwa ne kaba kamabi siise esio, siise nisio Baisiraeli baba ne basili khunyoola omwami tawe ."," Mlango wa 17.21 hapa napo, tunaambiwa vile mambo yalivyokuwa mabaya wakati huo wakati ambao waisraeli walikuwa wangali kupata mfalme.",luy,sw,Bukusu,translations Mwitsa wange oyo huwathakana nihusiri mu nasari., Urafiki wetu ulianza tukiwa shule ya chekechea.,luy,sw,Marachi,translations "And pray ye that your flight be not in the winter, neither on a sabbath:"," Musaaye Nyasaye mbu, ebise biokhwilukha okhwo bilabakhwoho munyanga tsiomunyiri noho khunyanga eya Isabato tawe.",en,luy,Luwanga,bible "Nasi emuboolela mbu, aliho hano oushila Ihekalu."," But I say unto you, that one greater than the temple is here.",luy,en,Luwanga,bible Wa Ninga, A ninga,sw,luy,Maragoli,translations "Mundu urinende bulwaye bwa bukimwi yekesianga thidalilikama kama thino; mundu angaya, riswiri liebeka khumurwe, mundu akosa maani mumubili."," Mtu anaye ugua ugonjwa wa ukimwi huonyesha dalili kama hizi; mtu hukonda, nywele huang'ooka kutoka kwa kichwa, mtu hukosa nguvu mwilini",luy,sw,Marachi,translations open; omuliango kwikushe 'the door is open', okhwikula,en,luy,Luwanga,dictionary okhukalikha," spread the hands, palm upwards, at about waist level, to indicate ignorance or helplessness",luy,en,Luwanga,dictionary trade; profit; interest, inganga,en,luy,Luwanga,dictionary obukala, quickly; in gulps,luy,en,Luwanga,dictionary carpenter's plane, iranda,en,luy,Luwanga,dictionary Handi bienyakhananga booesie nende amatsi amalafu mpaka shilabe thwe., Na tena huhutajika kuoshwa na maji safi hadi king'are.,luy,sw,Marachi,translations "And Jesus said unto them, Verily I say unto you, that ye who have followed me, in the regeneration when the Son of man shall sit on the throne of his glory, ye also shall sit upon twelve thrones, judging the twelve tribes of Israel."," Yesu nababoolela ari, ""Emuboolela toto mbu, olwa Omwana womundu alikhala khushifumbishie shioluyali mushialo eshiyia nilwo olwa inywe ekhumi nababili abalondi banje, mwesi mulikhala khubifumbi bioburuchi, nimukhalachila tsimbia ekhumi natsibili etsia Isiraeli eshiina.",en,luy,Luwanga,bible Mwana wa Mungu mpendwa., Mwana wa Nyaaye Muderwa.,sw,luy,Maragoli,translations Unajifunza nini kutokana na hadithi hii?, 10. Lugano yiru lukwigitsangaki?,sw,luy,Maragoli,translations Omukayi niye oukhupungwa, The peacemaker may end up the victim.,luy,en,,proverbs Alikuwa angali kukataa mjane na huyo atamwendea mbele., Aaba ne asiloba khukobosia namulekhwa nende oyo alamuchaakho ebweeni.,sw,luy,Bukusu,translations "Buushe, chende khutsie. Lole, omukhobi wanje amalile okhuula!"" Okhutiilwa khwa Yesu"," Arise, let us be going: behold, he that betrayeth me is at hand.",luy,en,Luwanga,bible Ngome iliyokuwa nzuri kwetu Arinoni kuelekea hadi kwenye mlima wa Herimoni., Lukoba lulwaba lulaayi khwifwe Arinoni khukhwola khu sikulu sia Herimoni.,sw,luy,Bukusu,translations under the eaves of the house; close to the house; on the veranda, mushitsafu,en,luy,Luwanga,dictionary prophecy, obulakuli,en,luy,Luwanga,dictionary EFWE HULOMALOMANGA OLUMARACHI; HUNYALA HULOMALOMA MULUMARACHI., SISI HUA TUNAZUNGUMZA KIMARACHI; TUNAWEZA KUZUNGUMZA KWA KIMARACHI.,luy,sw,Marachi,translations "Khandi abandu bakhakhobe abasiani babwe beene okhwiirwa, abasamwana abaana bosi bakhakhole bario, ne abaana nabo bakhabuushile khu bebusi babwe, nibachila niberwa."," And brother shall deliver up brother to death, and the father his child; and children shall rise up against parents, and cause them to be put to death.",luy,en,Luwanga,bible Naye amewasha moto katika Sayuni ulioteketeza misingi yake., U fwani mulilu muzioni nagwo gusambi mise gyigye.,sw,luy,Maragoli,translations "Nebutswa inywe, kata liswi liokhumirwe chienywe liosi, Nyasaye alimanyile.", but the very hairs of your head are all numbered.,luy,en,Luwanga,bible The person who is satisfied will not cook for the hungry., Owikure shafuchira ouli inzala,en,luy,,proverbs Ing'ombe niisolo ya khuruka mudala. Inyala khurera inyama khandi inyala khurera mabere. Ing'ombe yoosi inyala khunyua matsi. Onyala khuiremera lusi. Nibilayi ing'ombe ninyola khuria bilayi.," Ng'ombe ni mnyama wa kufuga nyumbani. Anaweza leta nyama tena anaweza leta maziwa. Ng'ombe pia anaweza kunywa maji, unaweza mkatia mabingobingo. Ni vizuri ng'ombe akipata kula vizuri.",luy,sw,Marachi,translations Lero giviti mihiga giduuka makomi gatano nagiviri Yaaliho musaakulu mulala waali mutugi muno.," Zaidi ya miaka 12 iliyopita, paliishi mzee mmoja aliyekuwa na mali nyingi sana.",luy,sw,Maragoli,translations Ulitufia sote, Wa kudzera kwosi;,sw,luy,Maragoli,translations okhututa," spin, e.g., beans, a top",luy,en,Luwanga,dictionary eshibeere," teat, of a cow, etc.; rubber teat of a feeding bottle; scrotum",luy,en,Luwanga,dictionary Handle with care so as to marry., Otembelesia wateshia,en,luy,,proverbs one of the molars; a double tooth; also called ameno ketsinyanda, elino licheko,en,luy,Luwanga,dictionary """Lero waavugula tsisiringi alalola."""," ""Aliyeiba pesa leo ataona""",luy,sw,Maragoli,translations Ndenyakho okhulola owanje., I want to see you dear.,luy,en,Luwanga,translations Mwana wa Nyasaye Muderwa., Mwana wa Mungu mpendwa.,luy,sw,Maragoli,translations "Dhambi zisiongezeke, wala wahalifu"," Ubwoni si bu nyala mba, Kwameha avandu:",sw,luy,Maragoli,translations -ng'ang'afu, stupid; dull,luy,en,Luwanga,dictionary okhusara," imprint, marks cut on the body, ornamentation on pots, printing in books, etc.",luy,en,Luwanga,dictionary "Iwapo nyama ilikuwa nyekundu na kama maini haikuwa nzuri, wangeamua"," Inyama neveye inzakanyu ligali ma kandi amakudumani nigataveye amalahi dave, vamanya",sw,luy,Maragoli,translations Ananyonya, Anuunaa,sw,luy,Maragoli,translations lest coming suddenly he find you sleeping., Yakhetsukhana yetsa matetekhana namunyoola nimukonanga tsindoolo.,en,luy,Luwanga,bible abamahanga, all foreigners; Gentiles; lit. people of the nations,luy,en,Luwanga,dictionary Wakizungu ndio tunakunywa maziwa nawa nyama ndio tunaokula., Etsia sisungu nitsio etsia khunywetsanga amabere netsa inyama nitsi etsia khuritsanga.,sw,luy,Marachi,translations Ninaamuru Waisireali wapate ardhi ambayo utaona., Nenya Baisiraeli banyoole kamaloba niko olabona ako.,sw,luy,Bukusu,translations grind, okhusya,en,luy,Luwanga,dictionary Kuwaponda chini ya nyayo wafungwa wote duniani., 34 Ku va duvagira isi wevirenge vyavo ava bofwa vosi vomu lirova.,sw,luy,Maragoli,translations -mali," black; dark in color; dirty; intensified by the particle ti; tsingubotsye netsimali ti 'his clothes are jet black', 'his clothes are absolutely filthy'",luy,en,Luwanga,dictionary "Ndipo, anasema atafagia hii yako", Yee avolaa aleeya iyoyo,sw,luy,Maragoli,translations Twaomba kwako Oh Bethlehemu," 0, Mwana wa Bethelehemu ku saala ku lve;",sw,luy,Maragoli,translations "Ameinyosha hiyo kamba, Hakuuzuia mkono wake usiangamize."," U nyiye mugoye, na so yegaliye mukono gwigwe gu vule kudividza mba.",sw,luy,Maragoli,translations Walipokuwa karibu kumtumbukiza kaburini waliona bangili ikiwa ingali mkononi mwa marehemu. Hivyo walisema waweke mwili wa Okwaroi chini watoe bangili kwa mkono.," Olwabali Nibali ahambi okhumwishia mung'ani, balola mbu omukasa kwali kushiili khumukhono kwomufu. Kho baboola mbu bare omulaambo kwa Okwaro, hasi batanyule omukasa khumukhono",sw,luy,Marachi,translations Kitu kingine kinachoonekana ni mambo ya watu kukataa kuungana na wenzao na kuwa kitu kimoja, Sindu sindi silolokhanga ni abandu hukhaya hutirana nende basiabo nende huba esindu silala,sw,luy,Marachi,translations Dadangu aliniambia kwamba mama na baba wamepata ajali wakitoka Murumba kununua sukari., Mkhana wefwe nambolera mbu mama nende baba vanyolere ajali nibarula Murumba khukula isukari.,sw,luy,Marachi,translations Kigira sigenyekana ulwavatsitsa kutema kilova ave nasioma anaho nalila amaliga dave., Maanake wakati wa kuchimba kaburi hakupaswa kulia.,luy,sw,Maragoli,translations "Yesu a yanna inze,"," Yesu anipenda,",luy,sw,Maragoli,translations "The land of Zebulun and the land of Naphtali, Toward the sea, beyond the Jordan, Galilee of the Gentiles,"," ""Inywe abeshialo shia Zebuluni nende eshia Nafutali, inywe abokhunjila eyihenjile khunyanza, injelekha womwalo kwa Yorodani, Iwe Galilaya, eshialo eshiabamahanga!",en,luy,Luwanga,bible "and the Holy Spirit descended in a bodily form, as a dove, upon him, and a voice came out of heaven, Thou art my beloved Son; in thee I am well pleased."," Mana Roho Omutakatifu oufwana shinga lihusi niyekha namuyelakhwo. Ne Omwoyo okhurula mwikulu nikuboola kuri, ""Iwe niwe omwana wanje omuheelwa. Enjamisibungwa ninawe muno Aka Tsinzibulo tsiabakuukanyene Yesu Kristo",en,luy,Luwanga,bible "Mimi niliyekuwa nimepotea,"," Inze iwa nda diva bei,",sw,luy,Maragoli,translations measure; examine; weigh ( okhupima,en,luy,Luwanga,dictionary Tutapita karibu na mpaka wa Moabu., Khulla iubirira siimbi ne lulwakha lwa Moabu.,sw,luy,Bukusu,translations "Ye know that after two days the passover cometh, and the Son of man is delivered up to be crucified."," ""Shinga olwa mumanyile, olunyuma lwetsinyanga tsibili, lisabo lia Pasaka litsiokhubaho, ne Omwana womundu alahaanwa mbu abambwe""",en,luy,Luwanga,bible okhung'oonekha, become beautiful; be adorned,luy,en,Luwanga,dictionary everywhere; each place, buli hosi,en,luy,Luwanga,dictionary Vidzominye Yesu., Wamsifu Yesu.,luy,sw,Maragoli,translations "Sulunguta kuduka ha viribwa,", Teremka kufika kwa viribwa,luy,sw,Maragoli,translations "kaboole enywe mukeendelea Khu punda chiwaanga, enywe mumwikhalila kamasisinwa kamalayi, ne nanywe mubira Khu ngila."," yaseme nyinyi mnaotembelea kwa punda nyeupe, nyinyi manaokalia mazulia mazuri, na nyinyi mpitao kwa njia.",luy,sw,Bukusu,translations okhulola," see (has irregular perfective forms taking the stem -lutsi: endutsi, ndalutsi, etc.)",luy,en,Luwanga,dictionary olubala," sting of bee, hornet, etc.",luy,en,Luwanga,dictionary Yimbeli itsibwa yebulwa abalwani In future heroes will be born. 605. Yuyukhana yayia ameno, Matetekhana yayia ameno (PMU21) The greedy one burnt his teeth.,luy,en,,proverbs "And Jesus rebuked him, saying, Hold thy peace, and come out of him."," Nebutswa Yesu yahalabila eshishieno eshio nashilaka ari, ""Holeela tsi! Khandi orule mumundu uno!""",en,luy,Luwanga,bible 16. Kuona mgonjwa na mfu kwa siku moja., 16. Kolola mulwaye nu mukuzu lidiku lilala.,sw,luy,Maragoli,translations Waamuzi hawakuchunguza?, Bakhalaki balaloleelesia tawe?,sw,luy,Bukusu,translations Bikha bindi bakusinga khubanyole matongolo kakhukobera abana babwe musikuli nende abene khuekhonyera., Wakati mwingine huuza ili wapate pesa yakupelekea watoto wao shuleni na wao wenyewe kutumia.,luy,sw,Marachi,translations take out; withdraw; extract; remove, okhuyinia,en,luy,Luwanga,dictionary Nio echa engila mala Yaeli amubiimba liruungeti., Ndipo akaingia kisha akamfunika blanketi.,luy,sw,Bukusu,translations Reply:-Ndabere munzu, Reply:I was in the house,luy,en,Tsotso,translations Yee gaveeye malahi.," Ndio, mambo haya ni sawa.",luy,sw,Maragoli,translations frown; look displeased. Usually khunia mumoni., okhukhunia,en,luy,Luwanga,dictionary "Kata imoniyo niyiba niyakhachila wenjila mubwonooni, ochitsomole mana ochisukune! Okhuba nobulayi okhwinjila mubulamu bweinziayo noli neyimoni ndala, okhushila okhuba ninatsio tsiosi mana osukunwe mumulilo okulasimanga tawe. Oluchelo lwelikondi eliakora"," And if thine eye causeth thee to stumble, pluck it out, and cast it from thee: it is good for thee to enter into life with one eye, rather than having two eyes to be cast into the hell of fire. [",luy,en,Luwanga,bible Wakati mwingine alioonekana kwao walikua wagonjwa ama kuwafanya wengine wazima kugonjeka.," Tsing'inga tsindala avayalolekanga ku yavo valange avalwaye, na vandi valwala.",sw,luy,Maragoli,translations "Ng'ombe hutusaidia kwa vitu vingi, kwanza kabla niseme hayo tuna aina nyingi za ng'ombe. Tuna ng'ombe wa kienyeji na wa gredi. Ng'ombe wa kienyeji ni ndume. Inapowadia wakati wa kulima huwa tuna tumia ndume wa gredi."," Ing'ombe irukhonyanga khu biindu bisabi, mberi nisiabola ako, khuri nende imbia isabi eya tsing'ombe. Khuri nende tsing'ombe tsia kienyeji nende etsia igiredi. Tsing'ombe tsia kienyeji ni tsisurusi. Nibiula ekhikha bia khuremaka khurumikhiranga tsisuurusi tsia igiredi.",sw,luy,Marachi,translations olumarachi ni lusungo lwa bebusi vanje no lusungwangwa nende abandu baria benya huchakira khu makutano ko mwanda kwa bumala b nokhwitha butula khuula bumala a., kimarachi ni lugha ya wazazi wangu na huzungumzwa na wale watu kuanzia kwa mikutano ya barabara ya bumala b ukija butula kufika bumala a.,luy,sw,Marachi,translations khu ngila saba mala chikholo che khu sibala chikhareenge, Kwa njia saba kisha mbari za kwa nchi zitatetemeka.,luy,sw,Bukusu,translations grow and develop from a little girl into a woman, okhukubuya,en,luy,Luwanga,dictionary Wamependa maovu, Vayeki kuvudamanu,sw,luy,Maragoli,translations Omuchimba achimbira ewuwe, The rainmaker is a rainmaker in his own home.,luy,en,,proverbs Oshinekho abandu bakhulole aee, Cheza watu wakuone aee,luy,sw,Marachi,translations Alikuwa akiweka ndani kuku au kitu atakachopewa ili ale akifika nyumbani., mala avika mu Engoko anoho ikindu kya manuliywimu atsie kulira yengo.,sw,luy,Maragoli,translations Nmesimama walipo nyuki -Ulimi, Singiyi hagati he tsinzuki - Lulimi,sw,luy,Maragoli,translations Wale waliokuzwa kuvaa nguo nyekundu wakumbatia jaa., Ava vikanga tsingubo tsinzakanyu va hambani nesina.,sw,luy,Maragoli,translations "Robora babaandu bakesi, Wele Omunyali Owa Bioosi amuelesia be limanya lundi babakholakho kimilimo kino khubaboolela."," Teua watu werevu, mungu mweza wa vyote akampa wenye busara tena waliowahi kufanya kazi kuwajulisha.",luy,sw,Bukusu,translations "Tulipoanza safari ndege walikuwa wanaimba hapo ndipo tulipojua siku njema huonekana asubuhi, tulipofika kule rafiki yangu niliye mwalika alikuwa amepoteza vyakula."," Nga khwachaka lukendo mayoni kali kemba ao nio wa khwamanyira ati inyanga indai ilolohanga itsuli, nga khwola eria mwitsa wange wanzalika yali akosisie viakhulia.",sw,luy,Marachi,translations obumenyi, dwelling place,luy,en,Luwanga,dictionary amasira, trouble; sorrow; bereavement,luy,en,Luwanga,dictionary Akwiyendela yakwibwanira, He who cares too much for self causes problems for himself.,luy,en,,proverbs lipaka, domestic cat,luy,en,Luwanga,dictionary sababu mkiacha sheria ambazo niko nawapa siku hii kisha mkaabudu yatafanyika kwenu., sikila Ne mukhalekha kamalaka niko ndikho muelesia endaalo yino mala mwasaaya kamwikholekha khwinywe.,sw,luy,Bukusu,translations mimi kwa majina naitwa ezel atieno., esie mumera nangwa ezel atieno.,sw,luy,Marachi,translations roll over and over; revolve, okhukomamgoma,en,luy,Luwanga,dictionary "Naye Yoda yali omwana wa Yoanani, owali omwana wa Resa, owali omwana wa Zerubabeli, owali omwana wa Shealitieli, owali omwana wa Neri."," the [son] of Joanan, the [son] of Rhesa, the [son] of Zerubbabel, the [son] of Shealtiel, the [son] of Neri,",luy,en,Luwanga,bible "Yesu yasinjila imbeli womukafuna Omuroma, mana omukafuna oyo namureeba ari, ""Iwe niwe Omuruchi wa Abayahudi noho?"" Yesu namukalusia, ""Niwe ouboolile """," Now Jesus stood before the governor: and the governor asked him, saying, Art thou the King of the Jews? And Jesus said unto him, Thou sayest.",luy,en,Luwanga,bible Oli endiena lero?, How are you today?,luy,en,Tsotso,translations Lola ese namwekisia enywe kamalaka kabalinda mwi menya lienywe., Tazama mimi nimewaonyesha sheria zinazowalinda katika maisha yenu.,luy,sw,Bukusu,translations """Omundu yesi yesi okona nende mkha rarawe alaamwe.", Mtu yeyote akilala na mke wa babake alaaniwe.,luy,sw,Bukusu,translations "Naye khaandi bali ne emiliango emingi muno etsilangwa mbu etsinono ni nitsiyo etsilenyekhananga okhudeshaniya nga nan'gayo, nafoyo, nasimalwa,nabonwe, namudu, nebele nende tsiindi tsiosi nga etso sibadeshanianga dawe!."," Vilevile wana milango mingi mno iitwayo ukoo ambazo hazikubaliki kuoana miongoni mwao kama vile nang'ayo, nafoyo, nasimalwa, nabonwe, namudu, neebele, pamoja na nyingine kama hizo zisizooana.",luy,sw,Marachi,translations omusumi, one who comes to get food but expects to work a little for it,luy,en,Luwanga,dictionary olubereshero, uterus; womb,luy,en,Luwanga,dictionary "Mana Yesu natsia nende abeechibe habundu ahalangwa mbu Getsisemane, ne nababoolela ari, ""Mutong'e hano nasi neshitsiakhwo halia okhusaaya"""," Then cometh Jesus with them unto a place called Gethsemane, and saith unto his disciples, Sit ye here, while I go yonder and pray.",luy,en,Luwanga,bible Nataka kuuliza nani anataka," Nyenya khurheva, wina wenyanga",sw,luy,Maragoli,translations Korona ilifanya tukawapoteza watu wetu wakubwa wakubwa., Korona bwakira khwakosia bandu befu bakhongokhongo.,sw,luy,Marachi,translations "Khandi Yesu nalanga abandu okhwitsa ewa yali, ne nababoolela ari, ""Mumbulile inywe mwesi mana mumanyilisie eshisina shielikhuwa lino."," And he called to him the multitude again, and said unto them, Hear me all of you, and understand:",luy,en,Luwanga,bible 19. Kuchukua moto kwa majirani iwapo umefiwa., 19. Kutsia kwanzala muliru mu vatende niva ukuziywi.,sw,luy,Maragoli,translations ANAYETOA KAFARA, MUSWAKILI,sw,luy,Maragoli,translations ipamba, raw cotton; cotton plants; cotton wool,luy,en,Luwanga,dictionary "But forasmuch as he had not [wherewith] to pay, his lord commanded him to be sold, and his wife, and children, and all that he had, and payment to be made."," Ne omukhalabani oyo shiyali nende ebindu ebihela okhurunga likofi elo ta. Kho omuruchi oyo nalaka mbu omukhalabani oyo akusibwe, ye omwene halala nende omukhasiwe, nabaanabe, nemianduchie chiosi, khulwa okhurunga likofi elo.",en,luy,Luwanga,bible lwa benyanga khutsia mudala bakendanga msichuru., Walipokua wakitaka kwenda nyumbani walikua wakitembea kwenye misitu.,luy,sw,Marachi,translations Naho., Au.,luy,sw,Maragoli,translations sponsor; godparent, omusinjiriri,en,luy,Luwanga,dictionary doze off to sleep; toss and turn in a light and broken sleep, okhurenjetsa,en,luy,Luwanga,dictionary "Lano ebikuli, mutsikanisa, viiro, tsibaa nende mutsiarusi na masabo koosi kemibwa."," Hivyo basi shule, kanisa, soko, baa, harusi na mila za kitamaduni zote zikapigwa marufuku.",luy,sw,Marachi,translations "sisi tunaishi na baba, mama alienda kitambo sana tukiwa tungali wadogo.", efwe huamenya nende baba mama yabuao hale wamakana nihusiri badidi.,sw,luy,Marachi,translations Navuza valala vamali kwebala kuye., Ila baadhi yetu tumemuasi,luy,sw,Maragoli,translations okhubikinya," moan and groan, usually with pain",luy,en,Luwanga,dictionary "Now while the bridegroom tarried, they all slumbered and slept."," Ne lwomwene shiselelo yashinda okhwitsa, boosi ekhumi barenjetsa nibakona tsindoolo.",en,luy,Luwanga,bible amabere, millet,luy,en,Luwanga,dictionary "Ndimba ne tsingelosi,", Nitaimba pamoja na malaika,luy,sw,Maragoli,translations Alipofika nyumbani alimpata fisi akila nyama., Ngasiola mdala sianyola ifisi nilithanga inyama.,sw,luy,Marachi,translations "Ne lola, ingubo yomuhekalu niyirandukhamwo ebitonye bibili, okhurula ikulu okhuula hasi. Eshialo nishirenga, tsinyanda nitsiatikha,"," And behold, the veil of the temple was rent in two from the top to the bottom; and the earth did quake; and the rocks were rent;",luy,en,Luwanga,bible "Hambi kulole Yesu Mwami wetu,", Amezaliwa jumbe wa la mbinguni,luy,sw,Maragoli,translations bask; warm oneself in the sun, okhworamira,en,luy,Luwanga,dictionary Ya kudza kuhonnya., Amekuja kuponya,luy,sw,Maragoli,translations "Mizeituni hapana, sababu yangali zeituni na misabibu kwa bustani yataanguka chini na matunda ya misabibu hapana"," kimiseituni tawe, sikila chisili chiseituni ne kimisabibu mwiruuti chilakhukhumukha asi ne kamatuunda ke kimisabibu tawe.",sw,luy,Bukusu,translations How are you?, Ori endiena?,en,luy,Tsotso,translations "And he sat down, and called the twelve; and he saith unto them, If any man would be first, he shall be last of all, and servant of all."," Ne yamala niyekhala hasi, nalanga abeechibe ekhumi nababili ne nababoolela ari, ""Omundu yesi yesi niyakhenya okhuba owambeli, okhuula abe owokhumalilikha muboosi khandi okhuula abe omukhalabani wa boosi.""",en,luy,Luwanga,bible "Mushili kata okhumanyilisia? Shimwitsulilanga emikaate chirano echia abandu ebikhumila biraano balia, nende obunji bwebimweelo bia mwabunjelesia ta?"," Do ye not yet perceive, neither remember the five loaves of the five thousand, and how many baskets ye took up?",luy,en,Luwanga,bible Bad manners, Emima emibii.,en,luy,Luwanga,translations For whosoever would save his life shall lose it; and whosoever shall lose his life for my sake and the gospel's shall save it.," 0khuba owenya okhuhonia obulamubwe omwene, alabukosia. Nebutswa oukosia obulamubwe khulwanje nende khulwa Injiili, alabuhonia.",en,luy,Luwanga,bible "And he arose, and straightway took up the bed, and went forth before them all; insomuch that they were all amazed, and glorified God, saying, We never saw it on this fashion."," Mana owafwokoya nabuukha nabukula eshitalishie bwangu ne narula imbeli wabwe. Ne boosi nibahuchisibwa, nibaboola bari, ""Khushili okhulolakhwo eshindu shinga shino tawe."" Mana nibetsoomia Nyasaye. Yesu alanga Lawi okhuba omuloondiwe",en,luy,Luwanga,bible Nilimpata mpenzi wangu akiwa ameningoja kwa njia ya kuenda kwao. Nilipata akiwa amenunua vyakula; soda na keki nikafurahia nilipoona vyakula.," Ndanyola wange na anindire khwingira ya khutsia wabu. Ndanyola nakurire bindu bwa khulia, isoda nende ikeki mani ndasangala khu mwoyo na ndalola biakhulia.",sw,luy,Marachi,translations Jina lako halitakuwa tena Aburamu bali litakuwa Aburahamu kwa sababu nimekufanya baba wa mbari nyingi., Lisina lioowo se lilaba lundi bali Aburamu tawe ne kakhali lilaba Aburahamu sikila nakhukholile papa wa chikholo chingali.,sw,luy,Bukusu,translations tulianza kufuatilia maneno hayo ndio baadaye tukapata ukweli kuwa alikuwa amefariki., huanza hulondohesia amakhuwa khukhwanyola ukweli mbu yari afwire.,sw,luy,Marachi,translations nyumba yetu ni kubwa lakini watu walijaa wengine wakabaki na kukaa nje., inyumba yefu ni ihongo lakini vandu vechula vandi vaadong'a vehala ruanyi we inyumba.,sw,luy,Marachi,translations count; number; reckon, okhubasia,en,luy,Luwanga,dictionary okhumbakha, build; better spelt umbakha,luy,en,Luwanga,dictionary Wa Mang'ure, A mang'ure,sw,luy,Maragoli,translations Abafarisayo barula nibatsia okhwirechekha shinga olwa bakhareka Yesu namarebo.," Then went the Pharisees, and took counsel how they might ensnare him in [his] talk.",luy,en,Luwanga,bible "And Jesus said unto them, Can the sons of the bridechamber fast, while the bridegroom is with them? as long as they have the bridegroom with them, they cannot fast."," Mana Yesu nakalusia nabareeba ari, ""Abacheni beshiselelo bakheyima barie eshiokhulia, lwomwene eshiselelo aba nashili ninabo? Oluhoono lwomwene eshiselelo ashili ninabo, shibanyala okhwiyima eshiokhulia tawe.",en,luy,Luwanga,bible "Ili kuvipa viungo vya mtoto nguvu, mlezi aliweza kumpakata.O: Ni yakahagata mayikalitsa hasi nadiririra magulu ma ahagata", Kudinyia vigumba vyo mwana muleri yatulitsanga mwana ku magulu ma ahagata.,sw,luy,Maragoli,translations mulembe," usual greeting, lit. 'peace'",luy,en,Luwanga,dictionary Wa soma kuli ya henza yaho?, Ulisoma jinsi alivyoangalia hapo?,luy,sw,Maragoli,translations naye alikwa mwalimu wa upendo., naye yali mwalimu wo bukheri.,sw,luy,Marachi,translations Milima ikayeyuka mbele yao kilicho kwa kwa Mungu," 5 Vigulu vya degera imbiri wal avekitinya kyavo ki veye mu Yahova,",sw,luy,Maragoli,translations Endohi eveeye kuligondi., Kupe yuko kwenye kondoo,luy,sw,Maragoli,translations eshiembekho," cemetery; burial grove; grove of trees where chiefs and other important men (at one time, all men who had been circumcised) were buried",luy,en,Luwanga,dictionary inyanga indi sao ndari nziire husokoni ende mwitha wange ulangwa jack., siku moja nilikuwa nimeenda sokoni na na rafiki yangu anayeitwa Jack.,luy,sw,Marachi,translations be part full, okhuyinjikhana,en,luy,Luwanga,dictionary bape lukali nga bunyala., Wapige sana mnavyoweza.,luy,sw,Bukusu,translations "Mana Yesu namalilisia naboola ari, ""Abanji balaangwa, nebutswa nibatiiti abalobolwa."" Lireebo khukokhurunga obushuru khumuruchi wa Roma"," For many are called, but few chosen.",luy,en,Luwanga,bible "And then will I profess unto them, I never knew you: depart from me, ye that work iniquity."," Nilwo olwa nasi siesi ndilibaboolela habulafu endi, ‘Shindamumanyakhwo ta, muurulekhwo inywe abandu abamayanu!' Inzu eyombakhwa khulwanda nende eyombakhwa khumuyeshe",en,luy,Luwanga,bible akatsana, those same ones,luy,en,Luwanga,dictionary Biekholanga mtsingongo tsibula emisala., hali hii hufanyika katika jamii ambapo haina miti.,luy,sw,Marachi,translations "Ing'ombe ni siruke silayi , balukhya bajama khubiruka mubungi, khasiwakhatsia mudala mwa mundu wakosa ing'ombe."," Ng'ombe ni mfugo mzuri, Walukha wanapenda kuwafuga kwa wingi, hauwezi ukaenda kwa boma ya mtu ukakosa ng'ombe",luy,sw,Marachi,translations "And he went forth again by the sea side; and all the multitude resorted unto him, and he taught them."," Mana Yesu khandi narula natsia khuluchinga lweinyanza ya Galilaya. Omukanda omukhongo nikukhung'anila aha yali, naye nabeechesia.",en,luy,Luwanga,bible Mweri, Mwezi,luy,sw,Maragoli,translations "Yea and thou, child, shalt be called the prophet of the Most High: For thou shalt go before the face of the Lord to make ready his ways;"," ""Nawe iwe mwana wanje, olalangwa mbu, omulakusi wa Nyasaye, Omukhongo Muno. Olaranjilila okhutsia okhukaasia tsinjila etsia Omwami Yesu abirirakhwo, omwene nashili okhwitsa,",en,luy,Luwanga,bible Aleyo yania naniina, Aleyo alikunya akikwea,luy,sw,Maragoli,translations plant; dig the scattered seed into the ground, okhuraka,en,luy,Luwanga,dictionary so-and-so, wane,en,luy,Luwanga,dictionary exceed or surpass by or with, okhushirira,en,luy,Luwanga,dictionary -enyu, your,luy,en,Luwanga,dictionary Paka wa mwituni huwa hatari tena sana huwa wanatembeawakishika kuku wa watu wakila., Ipusi eyomusichuru ibechanga imbi handi muno ikendanga niidira tsingikho tsia abandu nitsiria.,sw,luy,Marachi,translations Nuvulahi avandu vakoleki kumatunda?, Ni nini watu wanaweza fanya kwa matatunda?,luy,sw,Maragoli,translations Ila baadhi yetu tumemuasi, Navuza valala vamali kwebala kuye.,sw,luy,Maragoli,translations ripen, okhwenga,en,luy,Luwanga,dictionary "And if I by Beelzebub cast out demons, by whom do your sons cast them out? therefore shall they be your judges."," Muboolanga mbu, isie erusinjia ebishieno khulwa obunyali bwa Belizebuli. Kali habwene, ne bulano ouhelesinjia abalondi benywe obunyali bwokhubirusia niwiina? Akabalondi benywe bakholanga kamanyisinjia mbu akamuboolanga shikali akahabwene tawe.",en,luy,Luwanga,bible Hapo zamani palikua na mschana aliyeoleka kwa bwana," Kale muno ligali, yaliyo mukaana wavahira ku musatsa",sw,luy,Maragoli,translations "43 U kuniki nobutima bubwo nokulonderera, wiiti, si u veye netsimbavasi.", Umejifunika mwenyewe kwa hasira na kutufuatilia; umetuchinja bila huruma.,luy,sw,Maragoli,translations tulienda paka ofisini mwa mwalimu mkuu ambaye ni kichwa cha shule hiyo., huathia paka muofisi ya mukhongo wa muisomero uli mbu ni mulwe wa muisomero.,sw,luy,Marachi,translations NI MIMI LLEDI., NINZE LLEDI,sw,luy,Maragoli,translations singer, omwimbi,en,luy,Luwanga,dictionary "Yesu yabakaania obutinyu mbu omundu yesi yesi alamanyakhwo likhuwa elo tawe. Ne nababoolela mbu, bahelesiekhwo omukhaana oyo eshiokhulia alie.", And he charged them much that no man should know this: and he commanded that [something] should be given her to eat.,luy,en,Luwanga,bible Oli wanje okhula okhufwa., You are mine till death,luy,en,Luwanga,translations Yesu Kristo tTupate kuokolewa," U Mwana wowo, va ta kudza mba,",sw,luy,Maragoli,translations bow-legged person, owamakatswa,en,luy,Luwanga,dictionary -lunji, straight; right,luy,en,Luwanga,dictionary lilaka liowo., Agizo lako.,luy,sw,Bukusu,translations Ala mbugirira., Atanikubali.,luy,sw,Maragoli,translations 20 Kigiraki u kwiviranga madiku gosi., Mona watusahau siku zote?,luy,sw,Maragoli,translations "Kandi vahenzelidza munyumba yalange ku ne miluka jene jovuvidi yigi, sivagwilananga ku mundu ndi vuyu avidi mba."," Tena walitafuta katika nyumba iliyokuwa na matambiko hayo ya kupaka dawa, hawakukumbilia mtu yeyote tu.",luy,sw,Maragoli,translations porridge that has stood in a warm place for some hours and is slightly, obusera bwe imbutwe,en,luy,Luwanga,dictionary "Wakuu wake walikuwa safi kuliko theluji, walikuwa weupe kuliko maziwa."," 7 Avanene veve va li avesiyeku kuvita likonza, Va li avalavu kuvita maveere.",sw,luy,Maragoli,translations and they were astonished at his teaching; for his word was with authority.," Abandu boosi nibahuka muno khukhwechesiakhwe, shichila yechesia nobunyali.",en,luy,Luwanga,bible "Ne olwa boosi benjila muliaro, omuyeka kwalenjela."," And when they were gone up into the boat, the wind ceased.",luy,en,Luwanga,bible annoy intensely; disgust; get on one's nerves; tire out; nauseate, okhusinya,en,luy,Luwanga,dictionary siku ya sita mungu aliumba watu na wanyama na sote tukaanza kuzaana na tukawa wengi duniani., inyanga ya sita nyasaye yalonga bandu nende tsisolo ni fwesi huchaka huibulana nokhuba baanji musialo siefwe.,sw,luy,Marachi,translations "On that day went Jesus out of the house, and sat by the sea side."," Khunyanga yene eyo, Yesu yarula munzu natsia khuluchinga lweinyanza ne niyekhala hasi nachaaka okhwechesia.",en,luy,Luwanga,bible Wawalola yaali wavu?, Uliyemuona alikuwa wa nani?,luy,sw,Maragoli,translations Nitahubiri wema wake, Nkhonye khwililwadzira,sw,luy,Maragoli,translations Nyota humsaidia mtu kuona gizani, Eng'ereng'ani ikoonyanga mundu kulola mukisundi.,sw,luy,Maragoli,translations Paka pia anafaida zake., Ipusi iri nende bulayi bwayo,sw,luy,Marachi,translations Alifikiria kuingia ndani aone iwapo mnyama yeyote amejikinga ndani.," Yaganagana ndi nuvulahi vivien mu, ma ihigili niiva inyama yosi yakaatsi kwigama mu.",sw,luy,Maragoli,translations "Mungu mweza wa vyote wa waliofanywa na watu, waliokuja wakapenda mababu wenu, kisha kwa miti na kwa kumteua nyinyi,mwenyewe alimtoa kwa mawe."," Wele Omunyali Owa ba bakholwa ne babaandu, bababechwa Bioosi asiima bakuuka benywe, mala khukhwama khu mirongooro ne khu aamurobora enywe, omwene aamurusia emaabaale.",sw,luy,Bukusu,translations khaandi bombakha tsikanisa na masomero ka bana khusomeramo., tena walijenga kanisa na shule za kusomea ndani.,luy,sw,Marachi,translations emikhono, hands (as parts of the body),luy,en,Luwanga,dictionary likunia, sack; piece of hessian ( Kulagira vuchima ne tsingutsa,sw,luy,Maragoli,translations "And they bring the colt unto Jesus, and cast on him their garments; and he sat upon him."," Nabo abeechi nibareerera Yesu eshimoosi shieisishili eshio, ne nibara ebifwalo biabwe khumukongo kwashio, naye Yesu niyekhalakhwo.",en,luy,Luwanga,bible "But know this, that if the master of the house had known in what watch the thief was coming, he would have watched, and would not have suffered his house to be broken through."," Nebutswa mumanye mbu, mwenengo naba niyakhamanyile eshise shiomwifi yetselamwo mushilo, yakhabeele meeso ne shiyqakhafuchilile inzuye okhufunakwa tawe.",en,luy,Luwanga,bible okhwikoniola, stretch oneself; writhe; wriggle; be jolted about,luy,en,Luwanga,dictionary Havundu yaha niho havali vanyala koleta mwana osoleye vasakulu vamukumbiriza vamuha mageri., Hapa ndipo wangeweza kumleta mtoto asiyeheshimu wazee na kumzunguka huku wakimpa ushauri.,luy,sw,Maragoli,translations Maragoli forest na Maragoli Hills ilienda wapi?, Ndeva ndi Maragoli Hills na Maragoli Forest yatsia hayi?,sw,luy,Maragoli,translations Na ina ubaya upi?, Eveeye navudamanuki?,sw,luy,Maragoli,translations Se mucha mumanye muli niye ali Wele ne khumenyamo siise sileeyi tawe., Si muende mjue kuwa yeye ni mungu na tusiishi humo muda mrefu.,luy,sw,Bukusu,translations basket smaller in size than omuyinda, akhandamwa,en,luy,Luwanga,dictionary KUTIA NYASAYE, HESHIMU MUNGU,luy,sw,Maragoli,translations Khalano esie Mbukula ebikha bino khubola mbari ing'ombe ni sindu silayi lukari niiri muridala. Ing'ombe ni siruke esiamenya mudala ni sikhonyanga mundu mu ebindi bisabi., Kwa hivyo mimi nachukua muda huu kusema kuwa ng'ombe ni kitu kizuri sana akiwa nyumbani. Ng'ombe ni mfugo anayeishi nyumbani na humsaidia mtu kwa vitu vingi.,luy,sw,Marachi,translations "Avandi navo vatevananga vuki sikolohola amagaasu mu miima ja vaguuga kandi kolole amagaasu mu miima ja kalunu ma kugazuganyie halala, gave nigo aga kwumbakira uluhya", Wengine walikuwa na maoni ya kwamba tuchukue miila na desturi za kale tuchanganye na za hivi sasa na mwishowe kuanza kujijenga upya na waliyoyapata,luy,sw,Maragoli,translations "And he answered and said unto them, Unto you it is given to know the mysteries of the kingdom of heaven, but to them it is not given."," Yesu nakalusia nababoolela ari, ""Inywe mwahebwa obumanyilisi bwokhumanya amabiso kobwami bwomwikulu, nebutswa bo shibahebwa tawe.",en,luy,Luwanga,bible Haswa katika mtihani wa kitaifa na pia uhusiano wa walimu na wanafunzi ni bora Zaidi., khushira muno khumarebo ka shialo shiefu sia Kenya. Handi obukholi bwa balimu nende abasomi nibulia obulayi sana.,sw,luy,Marachi,translations He who sought trouble talked Amarenga., Oulwenyanga yobolela Amarenga,en,luy,,proverbs "Wengine wanapenda kuchoma ng'ombe hadi ikauke wakimaliza wanakula, nyama hiyo huweza kuishi kwa muda mrefu sana.", O: Abandi bakhera khusamba ing'ombe mpaka yuume nibamala bairia. Inyama eyo inyala khumenya khu bikha birambi lukari.,sw,luy,Marachi,translations KIMARACHI NI CHA NYUMBANI., OLUMARACHI NI LWEINGO.,sw,luy,Marachi,translations Mabere nende inyama khurusianga khung'ombe nonywa amabere oba msangafu mkilasi, Maziwa na nyama huwa tunatoa kwa ng'ombe ukinywa maziwa unakuwa mchangamfu darasani.,luy,sw,Marachi,translations walk in single file; be in line; talk on and on, okhuruba,en,luy,Luwanga,dictionary collect; grab, okhukhwaya,en,luy,Luwanga,dictionary Ubamira ki tuvuri twange?, Mbona unapiga mbuzi wangu?,luy,sw,Maragoli,translations Ukweli tuwe watu wakushughulikia ng'ombe kila wakati tena tumpee maji. Ukifuga ng'ombe wa gredi anafaa ale mabingobingo hadi apate maziwa mingi tena mzuri yale ambayo ukinywa unahisi utamu wake. Ni vyema ulishe ng'ombe wako vizuri kwa sababu ukitaka kumuuza unapata faida. Ng'ombe ni kitu nzuri sana anasaidia," Buatoto khubetsenge abandu bashughulikira ing'ombe burisikha khandi khuiberesie amatsi. Noorukire ing'ombe ya sisungu ikhoere khuria lusi mpaka inyole mabeere mangi khandi mabofu karia aka noongwa nourira bulayi buakO: Ni bilayi orisie ing'ombe yao bilayi, khubera niwinya khukusia onyola inganga. Ing'ombe ni sindu silayi lukari, ikhonya",sw,luy,Marachi,translations Yefuta elukha bawaandaye mala acha amenya mu sibala sia Tobu., Yeftha akatoroka ndugu zake kisha akaenda akaishi lwa nchi ya Tobu.,luy,sw,Bukusu,translations "bandu bari ?""", watu walikuwa wakisema:?,luy,sw,Marachi,translations Alikuwa mtu aliyeishi katika jamii pana hiyo na mara nyingi aliwajua watu wengi waliotaka kusaidiwa., Yalange mundu omenyi mu losoma zana hali kanyingi yali niyamanya avandu avanyingi avali vanyala live avalagule.,sw,luy,Maragoli,translations abeirumbi, circumcision candidates; those who have just been circumcised,luy,en,Luwanga,dictionary Huhukaribisha ingo., Welcome home,luy,en,Luwanga,translations sikuli syefwe siri nende valimu vandi vari nende thimotoka., shule yetu ina walimu wengine walio na magari.,luy,sw,Marachi,translations Avandu vavalikiranga mu makula ge vikevo., Walihesabiwa marika kulingana na jinsi walivyotahiriwa.,luy,sw,Maragoli,translations Imbongo ikhasi ahayirula isakula obukono, The female deer destroys her lair before departing.,luy,en,,proverbs "Naye alilia sana ,lakini alikuwa na imani aliyeiba alikuwa mmoja wa wale vijana ambao walikuwepo wakati wa kupalilia"," Naye yaalira muno, navutswa yaali nerisuuvira uwiiva yaali mulala kuvayayi vaaliho mulisiivula.",sw,luy,Maragoli,translations okhwing'ona, adorn oneself; dress up,luy,en,Luwanga,dictionary Yesu anakupenda wewe., Yesu a ku yanza ive.,sw,luy,Maragoli,translations "and before him shall be gathered all the nations: and he shall separate them one from another, as the shepherd separateth the sheep from the goats;"," Ne abandu bamahanga koosi bakhakhung'asibwe imbeliwe, ne yakhabakabulemwo emikanda chibili, shinga omwayi yahukhasinjia amakondi nende tsimbusi.",en,luy,Luwanga,bible and shall cast them into the furnace of fire: there shall be the weeping and the gnashing of teeth.," Yakhabasukune mumulilo, ne ebweneyo bakhalile nibalimasia ameeno.",en,luy,Luwanga,bible Avandu veve vamuhenzanga kolola niva udukani kutula mu likunzakala., Watu wake walikuwa wakimuangalia kuona iwapo amefikia kutoka katika ujane.,luy,sw,Maragoli,translations "And there were also women beholding from afar: among whom [were] both Mary Magdalene, and Mary the mother of James the less and of Joses, and Salome;"," Ne baliho abakhasi bandi, abali nibasinjiile ehale nibahenganga. Ne mubelihe abo, Mariamu Magadalene, Mariamu nyinamwana Yakobo owali omushe nende, Yose nende Salome bosi balimwo.",en,luy,Luwanga,bible "And again he went out from the borders of Tyre, and came through Sidon unto the sea of Galilee, through the midst of the borders of Decapolis."," Mana Yesu nachelela okhurula mungongo tsia Tiro ne nabirira mu Sidoni, nakholomokha khunyanza ya Galilaya, nabira okhutsia mungongo tsia Dekapoli.",en,luy,Luwanga,bible nyenya huchaka nende imbakha ya kharehare kuka yange yahubiranga imbakha vile varithingi vadidi ., nataka kuanza na hadithi ya hapo awali babu yangu alikuwa akinihadithia jinsi walipokuwa wadogo.,luy,sw,Marachi,translations uncover; reveal, okhufwimbula,en,luy,Luwanga,dictionary She is unwell, Shauliranga obulayi tawe,en,luy,Tsotso,translations Mkeere uyo yiivisa havuliri mumalala naagonaho galaha., Nyanya huyo alikuwa akipumzika katika chumba cha kulala.,luy,sw,Maragoli,translations "Kimarachi ni ile lugha iliyo na aina ya majina ya watu, wanyama, mimea, vyakula, ndege, na mengineyo."," Olhumarachi nolusungo lhuria lhuri nde tsimbia etsia amera ka abandu,aketsisolo,akevyamo, akebilibwa,akamayoni nende akandi kaliyo.",sw,luy,Marachi,translations Lengo kuu kwa lugha yetu hawa walikuwa wasimamizi wa vita wakati wa ugumu na wa amani., Sifuno siboofu mu lulomo lwefwe bano baba babemeelesi be liie siise sie butinyu nende sie kumulembe.,sw,luy,Bukusu,translations Atava musatsa uyanza ivindu vyokuhambikitsa., Asiwe mume anaye pendelea vitu vya kuulevya.,luy,sw,Maragoli,translations Luulu anaona goti., Luulu alolaa liiru,sw,luy,Maragoli,translations chameleon, likhaniafu,en,luy,Luwanga,dictionary Wanaona mahindi ni mazuri, Galola maduuma gaveeye malahi.,sw,luy,Maragoli,translations Abraham akiwa Misiri, Aburamu ne ali mu Misiri,sw,luy,Bukusu,translations ". O! Leka gave! Leka! Mukeere uyo yilduuda, niyigibula viguma, naakuba kivi naasaalira ligali.", Lo! Nyanya huyo aliteseka na kuhisi uchungu na maumivu zaidi.,luy,sw,Maragoli,translations La hasha! Naenda kwetu., Awa! Nzizanga witu.,sw,luy,Maragoli,translations omutwerere, pipe or flute made from a reed,luy,en,Luwanga,dictionary "And all that heard them laid them up in their heart, saying, What then shall this child be? For the hand of the Lord was with him."," Boosi abakahulilakhwo, nibakayililisia mumioyo chiabwe nibeereeba bari, ""Omwana uno aliba owambia shiina?"" Okhuba obunyali obwa OMWAMI Nyasaye bwali muye. Olwimbo lwa Zakaria",en,luy,Luwanga,bible NG;OMBE, ING'OMBE,sw,luy,Marachi,translations Msalabani Yesu alisulubiwa., Kumsalaba Yesuyavambwa,sw,luy,Maragoli,translations "And Jesus answered and said unto them, Go and tell John the things which ye hear and see:"," Yesu nabakalusia ari, ""Mukalushe muboolele Yohana akamuhulilanga nende akamulolanga mbu,",en,luy,Luwanga,bible Idlers struggle to clear food remains from a cooking stick., Abasusumi bafunana okhukhuura omwikho,en,luy,,proverbs beetle, likutere,en,luy,Luwanga,dictionary okhuriririra, be nervous; be shy; dither; hesitate because of nervousness or fear,luy,en,Luwanga,dictionary Kwa damu yake, Na masahi gege;,sw,luy,Maragoli,translations "Yesu natsia nasinjila aha yali nakonile ne nalaka omurengo okwo mbu kumurulemwo. Omurengo nikumurulamwo ne habwene nahabwene nabuukha, nachaaka okhubakhalabanila khumeesa."," And he stood over her, and rebuked the fever; and it left her: and immediately she rose up and ministered unto them.",luy,en,Luwanga,bible Kanga hawakunipa mabawa bure., Na makanga sigakamba vutswa.,sw,luy,Maragoli,translations chui akamwuliza kwani hujamchapa mkeo?, ingwe nirulao nimureva mbu nawe sohuire mukhasi wao tawe?,sw,luy,Marachi,translations Ing'ombe ni siruke sirukwangwa nende abandu bangi lukari. Abandu baikhera lukari. Obwatoto ni khuba ing'ombe imenyanga nende abandu mungo mwabwe.," Ng'ombe ni mfugo anwyefugwa na watu wengi sana, watu wanampenda sana, ukweli ni kwamba ng'ombe anaishi na watu kwa boma zaO:",luy,sw,Marachi,translations 14 Na Debora ya volera, Na Debora akamwambia,luy,sw,Maragoli,translations Yengo ni ihale - Nwigulu, Nyumbani ni mbali -Mbinguni,luy,sw,Maragoli,translations Vaana vetu niinze lledi woo, Ni mimiLledi mtoto wetu,luy,sw,Maragoli,translations "And some of them stood there, when they heard it, said, This man calleth Elijah."," Balala khubandu abali nibasinjiileho bahulila, ne nibaboola bari, ""Alanganga Eliya!""",en,luy,Luwanga,bible envelope ( ibasha,en,luy,Luwanga,dictionary wakati Abimeleki na watu wake walipoona Gaali akitoka nje kisha akasimama kwa lango la mji huo wakaamka waliokuwa wamejificha., nga Abimeleki ne babaandu bewe babaoona Kaali arura enje mala eema a silibwa sie lukoba olwo benyokha niio baba ne bekisile.,sw,luy,Bukusu,translations Nyasaye yali nikivuni kuviguru ekenene kyene kulilova., Mungu alikuwa na sababu kuu juu ya milima kwa dunia.,luy,sw,Maragoli,translations shule yetu ina jikoni., sikuli siefwe siri nende ijikoni.,sw,luy,Marachi,translations "Au ""Kegoli"" aliweka mtoto na daktari wa kienyeji ataenda kutoa vitu alivyoviweka."," Naho ""Kegoli"" yavika mwana nu mukumu alatsia kutulitsa vindu vya yavika zana vila.",sw,luy,Maragoli,translations "Ne mulala khu abahandichi bamalako niyetsa aha bali. Mana nahulila nibayingananga nende Yesu. Ne olwa yalola mbu Yesu abakalusiye obulayi, yamureeba ari, ""Ne lilako shiina eliambeli mu koosi?"""," And one of the scribes came, and heard them questioning together, and knowing that he had answered them well, asked him, What commandment is the first of all?",luy,en,Luwanga,bible In desperation a circumcision candidate seeks help from an uncircumcised person., Noharirwe nomusinde akhubalikha,en,luy,,proverbs okhuyenga, look; look at,luy,en,Luwanga,dictionary Tuliwaskia wasomi wakisema kunao ungonjwa unaogopesha maisha yetu, Khwaurira abasomi nibabola mbu buriwo obulwaye obukhurisya obulamu bwefwe.,sw,luy,Marachi,translations "VA koli liyoga mu inyumba ya Yahova, kuli Lya li KU lidiku lyelivugana.", Wamepiga kelele ndani ya nyumba ya Bwana Kama katika siku ya kusanyiko la makini.,luy,sw,Maragoli,translations Cha miguu mine kimeketi kwa cha miguu mine kinasubiri cha miguu minne -Paka, Cha vine chikaye ku cha vine kihigira cha vine - Kibusi (Kibaga),sw,luy,Maragoli,translations "Umwinulie mikono yako; Kwa uhai wa watoto wako wachanga wazimiao kwa njaa, Mwanzo wa kila njia kuu."," Ginga makono gogo kuhenzidza kuye kigira livamwoyo lyavana vovo vadoto, yavo avakudza Myoyo kigira inzala ku kiheri kyelihasi sa lilala.",sw,luy,Maragoli,translations "a large buck, the omusiro of the Abawanga", imbongo,en,luy,Luwanga,dictionary . Kuku tena humletea faida, S. Ingokho handi imurereranga ifaida.,sw,luy,Marachi,translations Sanduku hili ndilo maiti itazikiwa ndani au kitanda?, Lisanduku lino nilio basiikhilamo omufu namwe sitanda.,sw,luy,Bukusu,translations lifwetere, large edible flying ant,luy,en,Luwanga,dictionary Ujumbe wa amani anoaulete Yesu Kristo, Ni va vola Yesu yadza ku mu ha mirembe.,sw,luy,Maragoli,translations "Shichila yali nahoniiye abandu abanji, ne abalwale boosi bafindikana nibasita nibenya okhumutiilakhwo.", for he had healed many; insomuch that as many as had plagues pressed upon him that they might touch him.,luy,en,Luwanga,bible Even so every good tree bringeth forth good fruit; but the corrupt tree bringeth forth evil fruit.," Khulweshio, omusaala omulayi kwamanga ebiamo ebilayi; nebutswa omusaala omubi, kwamanga ebiamo ebibi.",en,luy,Luwanga,bible Obubeyi bwikalanga injira (JWA48) A debt shuts the way., Likofi liekala injira,en,luy,,proverbs Tunaomba lakini hatuwezi kamwe," Kusalanga navuza sikonyola mba,",sw,luy,Maragoli,translations Alipotufia Yesu., Ha Yesu Kristo ya khu khudera.,sw,luy,Maragoli,translations Mtoto wa baba lala, Omwana wa baba gona.,sw,luy,Maragoli,translations "a worn-down hoe, knocked together to keep time at European dances", eshisiri,en,luy,Luwanga,dictionary Nio Kalebu khuumwa che Khu bikele bangalaanga baelesia Akisa chisebele che kameechi che angaaki bitonyi bie biakhulia bibiakwichanga nende che mwaalo., Ndipo Kalebu akazugua vya kwa miguu wakiokota wakampa Akisa visima vya maji ya juu vipande vya vyakula vilivyokuwa vikianguka na za chini.,luy,sw,Bukusu,translations niri ifula efwe hunyola., kama ni mvua tunapata.,luy,sw,Marachi,translations ndavukula mapesa ni nzia thimbiro thia makana., t:nilichukua pesa na kwenda mbio za ajabu.,luy,sw,Marachi,translations """Omundu yesi yesi okona ne masalaawe alaamwe.", Mtu yeyote anayelala na mkwe wake alaaniwe.,luy,sw,Bukusu,translations Lihanga lililirie eyo?, How is the weather over there?,luy,en,Luwanga,translations Ndipo msimamizi huyo akamdunga Abimeleki mkuki akafa., Nio omwimeelesi oyo auna Abimeleki lifumo afwa.,sw,luy,Bukusu,translations "Uluswa umundu musatsa ugoni no mutugu anaho no musatsa undi, gavola ndi ugwi uluswa,naatuli muhili yeye atsie ihale", Mwanaume anayezini au kulala na mwanaume mwingine anakuwa mtu ambaye hakubaliki katika jamii,luy,sw,Maragoli,translations "And he stood over her, and rebuked the fever; and it left her: and immediately she rose up and ministered unto them."," Yesu natsia nasinjila aha yali nakonile ne nalaka omurengo okwo mbu kumurulemwo. Omurengo nikumurulamwo ne habwene nahabwene nabuukha, nachaaka okhubakhalabanila khumeesa.",en,luy,Luwanga,bible okhurekula omutoka, start up a motorcar,luy,en,Luwanga,dictionary Msalabani Yesu Alisulubiwa, Kumsalaba Yesu yapambwa,sw,luy,Maragoli,translations nazungumza kimarachi kwa sababu hufanya tusikilizane na watu wengi., esunganga olumarachi huvera lukiranga huurisania nende vaandu vaangi.,sw,luy,Marachi,translations Wele akhakhole busa ario khu bwami nibwo muelesie enywe., Mungu atatimiza ipasavyo kwa ufalme ambao nimawapa.,luy,sw,Bukusu,translations "Ne abeechibe bali nibebiliile okhubukula emikaate echibahela, bali butswa nende omukaate mulala kwonyene muliaro.", And they forgot to take bread; and they had not in the boat with them more than one loaf.,luy,en,Luwanga,bible Mundu Musatsa ihili emenyanga mihiga kuli ILIUVA., Ukoo wa mwanaume unaishi miaka mingi kama jua,luy,sw,Maragoli,translations Kulingana na miiko kama mjane aliyeachwa alikuwa mzinzi mume wake akifariki kama bado hawajafanya kumbukumbu hakufaa kukaribia kaburi la mumewe, Lilonda ku niva umukali walekwa uyu niiva yakola ku ovoheyi musatsa wewe nakutsi nivakili kulomba olovego sasiena ku hakilindwa yiki mba.,sw,luy,Maragoli,translations Ngwegwe vayanza, Ngwengwe mtoto wa Vayanza,luy,sw,Maragoli,translations Khwigalikhira ubwoni bwange, Yeye ataosha dhambi zangu,luy,sw,Maragoli,translations Vaaduuka vulahi na viirana yinu vulahi, Walifika huko na kurudi huku vizuri.,luy,sw,Maragoli,translations "And he saith unto them, Why are ye fearful, O ye of little faith? Then he arose, and rebuked the winds and the sea; and there was a great calm."," Nabareeba ari, ""Nishiina eshichila nimuria murio? Inywe muli abobusuubili obututu?"" Mana nabuukha, ne nahalabila omuyeka namarunda, mana omulenjeelo omukhongo nikubaho.",en,luy,Luwanga,bible "Baba na mama mtoto na watoto wao –Jua,Mbalamwezi na Nyota"," Baba na mama mwana na vaana vavo - Liuva,Mweri neTsingerengani",sw,luy,Maragoli,translations "Thou blind Pharisee, cleanse first the inside of the cup and of the platter, that the outside thereof may become clean also.", Iwe Omufarisayo omubofu! Ranjilila wosie eshikombe mukari mwashio kho shibe eshilafu kata elwanyi washio!,en,luy,Luwanga,bible okhwilera, give in,luy,en,Luwanga,dictionary Watu wa kale walikua wakichukua ng'ombe ambaye anauhai wanamchinja wakishamchinja wanachukua ngozi hiyo na kukausha kwenye jua hadi ikauke kama jiwe," Abandu ba khale babechanga nibabukula ing'ombe inamu nibasinja, nibakhamala khusinja nibakhamala husinja babukula lisero erio nibaomia khumubasu mpaka liume nga likina.",sw,luy,Marachi,translations Maswali haya ni ya nini?, Mateeva yaga gavoola ki?,sw,luy,Maragoli,translations Aliyekuja kuniponya, Yadza ku mbonnya;,sw,luy,Maragoli,translations milk, amabeere,en,luy,Luwanga,dictionary Vali vayegitswa navakeere kuli vanyala kukala lulera no kolovoha mwana avule kutaatsa dave., Walikuwa wamefunzwa na kina mama jinsi wanavyoweza kukata mshipa wa kitovu mtoto asimwage damu nyingi,luy,sw,Maragoli,translations Nobukumi bwibwe., Na ukuu wake.,luy,sw,Maragoli,translations Msiongeze jambo lolote kwa yale ambayo Mungu Awezye yote amewaahidi., Mukhatasakho liosi liosi khu koosi niko Wele Omunyali Owa Biosi amulakile.,sw,luy,Bukusu,translations "Naho ""Kegoli"" yavika mwana nu mukumu alatsia kutulitsa vindu vya yavika zana vila."," Au ""Kegoli"" aliweka mtoto na daktari wa kienyeji ataenda kutoa vitu alivyoviweka.",luy,sw,Maragoli,translations Orunga likofi waya, Pay what you owe and graze freely.,luy,en,,proverbs Eng'ende neveeye mu kerenge ulasaalira., Funza akiwa mguuni utaumia.,luy,sw,Maragoli,translations "And Judas, who betrayed him, answered and said, Is it I, Rabbi? He saith unto him, Thou hast said."," Yuda, owakhoba Yesu nachinguula omwoyo nareeba ari, ""Omwechesia, nisie owoboolangakhwo noho?"" Naye Yesu nakalusia naboola ari, ""Lwokhali Omwene niwe ouboolile Lisabo elia Omwami",en,luy,Luwanga,bible Nitaleta sisera mkuu wa majeshi ya Tabini qpigane na wewe kwa mto wa kishoni., Ndareera sisera omukhulu we banamae ba Tabini akhupane ne nawe a luuchi lwa kishoni.,sw,luy,Bukusu,translations "Boosi nibamwitsoomia khandi nibahuchisibwa namakhuwa amalayi kayaboola. Ne nibareeba bari, ""Wuno shiali niye omwana wa Yosefu?"""," And all bare him witness, and wondered at the words of grace which proceeded out of his mouth: and they said, Is not this Joseph's son?",luy,en,Luwanga,bible """Mulamiicha bumiicho bukali ne kumuusi mulakesa busa bikeekhe bibiaamo bienywe sikila chisike chilalia mala mulatiimatiima busa.", Mtapanda mbegu nyingi na mchana mtavuna tu vichache vitakvyotoka humo vyenu sababu nzige watakula kisha mtapoteapoteatu.,luy,sw,Bukusu,translations Jina la watu walioishi pamoja.Isipokuwa mfaime Simioni na Amori walioitwa Basamusumi.," Lisina lie babaandu babamenyangamo., ""Ne kakhali omwami Sihoni nende Amori babalanganga bali Basamusumi- Heshiboni.",sw,luy,Bukusu,translations S: ata esie ndi mluhya lakini nalukorwa., hata mimi ni mluhya lakini sikijui.,luy,sw,Marachi,translations imoni, eye,luy,en,Luwanga,dictionary olumarachi ni inomanoma isungwanga nende baluhya varulanga vumarachi nende vandu varulanga mulukongo lundi., kimarachi ni lugha inayonenwa na waluhya wanaotoka kwa wamarachi na watu wanaotoka kijiji kingine.,luy,sw,Marachi,translations Nkhonye khwililwadzira, Nitahubiri wema wake,luy,sw,Maragoli,translations "If the learner was humble, he would have been better than his teacher.", Omweka niyetembelesiye yakhashilile omwechesia wuwe namachesi,en,luy,,proverbs "Shichila mubetsanga nende abamanani tsinyanga tsiosi, ne buli olwa mwenya lwosi, munyala okhubakholela amalayi. Nebutswa shimulabetsanga ninasi tsinyanga tsiosi tawe."," For ye have the poor always with you, and whensoever ye will ye can do them good: but me ye have not always.",luy,en,Luwanga,bible Ng'ombe ni mnyanma wa miguu mine. Ng'ombe anafugwa, Ing'ombe ni eisolo ya makulu kanee. Ing'ombe irukwangwa,sw,luy,Marachi,translations omung'ang'afu, one who is rather slow and absent-minded and has to be kept up to date by others,luy,en,Luwanga,dictionary Eyana yanilanga tsiosi," When the cow bellows, it bellows for all cows in the herd.",luy,en,,proverbs Utwae moyo wangu, Vugula mwoyo gwange.,sw,luy,Maragoli,translations "Na mulava vasuvirifu mu lyeta, lilye.", Na mtakuwa waminifu wake,luy,sw,Maragoli,translations "rags; old, worn-out clothes", amatasi,en,luy,Luwanga,dictionary indabushi, walking stick; stick carried for protection and used in fights; heavy stick picked up for the purpose of beating someone,luy,en,Luwanga,dictionary cause suffering; trouble; oppress; persecute, okhusandia,en,luy,Luwanga,dictionary "Lakini wakati mwingine mwakani miezi ya kufunga mwaka wa mavuno wa maharagwe na kuanza kupanda wimbi, wakati mwingine iwapo mvua ingepotea watu wangefurahia kucheza michezo ya kufurahisha."," Navutswa inyinga ndala mu muhiga myeli gyo kumala muhiga gwe livuna lya maganda ni litanga lyo kulima ovolo, Inyinga yiyi imbula yalange niyagoti na vandu valange no vusangali kokola mikinu josi jo kuyanzitsa.",sw,luy,Maragoli,translations okhuchelula, reduce; choose out; subdivide; tip out part,luy,en,Luwanga,dictionary "And he bought a linen cloth, and taking him down, wound him in the linen cloth, and laid him in a tomb which had been hewn out of a rock; and he rolled a stone against the door of the tomb."," Mana Yosefu nakula isanda yeikitani, narusia omubili kwa Yesu khumusalaba nakura hasi, ne nakukanyila musanda yeikitani eyo. Niyalisia omubili kwa Yesu mung'ani, eyali niyayabwa mulwanda, ne naserenjesia lichina likhongo nalifuunikha khung'ani eyo.",en,luy,Luwanga,bible "Na ku la ku londa,", Tutakufuate wewe,luy,sw,Maragoli,translations "Liseero. Nooba nende tsing'ombe tsinyingi oli nende mapesa masabi. Khandi tsing'ombe tsino tsirukhonyanga khurima tsindalo tsiefu, nori nende tsindalo tsikhongo irakho sa ijoki niweerakho khutsirimia."," Ngozi. Ukiwa na ng'ombe wengi unapesa mingi, tena ng'ombe hawa hutusaidia kulima mashamba yetu ukiwa na mashamba makubwa unaweka fao na unawaweka kulima",luy,sw,Marachi,translations Ni wangapi bado hawajafahamu?, Nivanga avakikiri kumanya?,sw,luy,Maragoli,translations "Tembea kwa dunia hii uone urefu na upana wake kwa sababu nitakupatia wewe.""", Keenda mu sibala sino obone buleyi ne bukhikha bwasio sikila khakhuelesie ewe.,sw,luy,Bukusu,translations "Ne olwa Yesu nende abeechibe bali nibarulanga Yeriko, omukanda omukhongo kwabandu kwamulondakhwo."," And as they went out from Jericho, a great multitude followed him.",luy,en,Luwanga,bible eshiteru, wicker plate or tray,luy,en,Luwanga,dictionary Engoko isasage yagwa luswa itsie kwitwa., Kuku aliyechinjwa na kukatwa vipande aletwe.,luy,sw,Maragoli,translations "Harani alitangulia kufa babake Tera akiwa bado, alikufa akiwa inchi ya Uri ya Bakalitayo ambayo alizaliwa."," Harani anyoa afwa,Tera raraawe ne asiili.Afwila mu sibala nisio asaalilwamosia Uri sie Bakalitayo.",sw,luy,Bukusu,translations large and deadly snake, lini,en,luy,Luwanga,dictionary old and venerable (compare with okhukofula 'grow old and worn out and be of little use'), -khulu,en,luy,Luwanga,dictionary "Na mimi nakusongezea, nakumshtua Jaeli mke wa Heberi Mukeni; ya kishon, Sisera, mkubwa wa vita kwa sabasbu hakukuwa na amani kati ya Jabin pamoja na magari yake labda Jabin mkuu wa Hazuru, na nyumba nyingi za watu wake; nilmpa Heberi Mukeni."," 7 Na inze nda ku sundira, ha mugera Jaeli mukali wa Heberi Mukeni;gwa Kishon, Sisera,munene welihe kigira ha li nemirembe hagati ha lya Jabin, halala na magari gege nobu-Jabin mwami wa Hazoru,nenyumba nyingi bwavandu veve;nan da mu ya Heberi Mukeni.",sw,luy,Maragoli,translations okhupa orio, thank,luy,en,Luwanga,dictionary A li khwosia ni khwikhonya, Atatusaidia,luy,sw,Maragoli,translations "venom (of snake, etc.)", obufisi,en,luy,Luwanga,dictionary "And they went away, and found a colt tied at the door without in the open street; and they loose him."," Kho nibatsia nibanyoola eshimoosi shieisishili nishiboyilwe elwanyi mushilibwa, khunjila yomwitookho elo, ne nibashiboholola.",en,luy,Luwanga,bible reason; cause, eshichira,en,luy,Luwanga,dictionary 23. Mukali kukuba mundede yo musatsa., 23. Mke kupiga sehemu nyeti za mumewe.,luy,sw,Maragoli,translations okhushiring'ana, be quiet,luy,en,Luwanga,dictionary Magelitsu na manyingi muno x2, Majaribio ni mengi mno.,luy,sw,Maragoli,translations Boosi abahulilakhwo amakhuwa kabaayi abo bahuka muno., And all that heard it wondered at the things which were spoken unto them by the shepherds.,luy,en,Luwanga,bible 15. Kuona uchi wa baba mkwe na mama mkwe., 15. Kolola chahonyo cha navizala wovo.,sw,luy,Maragoli,translations 10. Kuva nu mukali naveeye mu vusinga., 10. Kujihusisha na mke akiwa kwenye hedhi.,luy,sw,Maragoli,translations Wala hapana hata mmoja aliyepona wala kusalia Katika siku ya hasira ya Bwana.," Si ha veye Kali mulala wa hona, Kinga wa tigala mu lidiku lyobutima bwa Yahova.",sw,luy,Maragoli,translations "01wa bachinguula tsimoni tsiabwe, shibaalola omundu undi ta, habula Yesu yenyene."," And lifting up their eyes, they saw no one, save Jesus only.",luy,en,Luwanga,bible "Now from the fig tree learn her parable: when her branch is now become tender, and putteth forth its leaves, ye know that the summer is nigh;"," ""Kho bulano mweche elieko okhurula khumusaala kwomukhuyu mbu, olwa amasaka kakwo kachakanga butswa okhuhalulukha amasafu nikarulakhwo, nikumanyia mbu, tsinyanga tsieshimiyu tsiulanga.",en,luy,Luwanga,bible Na ewe wamwene okhafwe kamakora mala osiikhwe mu mulembe., Na wewe mwenyewe utakufa kwa uzee na kisja uzikwe kwa amani.,luy,sw,Bukusu,translations agree with one another; come to an agreement; be of one mind; get on wall together, okhufuchirisiana,en,luy,Luwanga,dictionary Tsinyinga tsindi visundanga kuhambana kali no losoma lwa himbi lwa valwanangi nalwo ku lwana no losoma lundi ihale ho hadi, Wakati mwingine wangekuja pamoja na wale kutoka jamii ya hapo karibu walilokuwa wakipigana nalo ili wapigane na wale kutoka jamii nyingine ya mbali..,luy,sw,Maragoli,translations Mwaba ne sileka khu malaka yeng'ene niye olikabona., Mlikuwa na kiburi kwa sheria pekee ambayo utayaona.,luy,sw,Bukusu,translations Kitsanga ku vatugi na vadaka kerengani - Imbula, Inakujia matajiri na maskini kwa usawa -Mvua,luy,sw,Maragoli,translations "Shemesi na Bethnadi hawakutoka humo Ndipo akawaonyesha kisha wa kwa Efuraimu watu wa Nafutali walioishi na Manase waliua kila mtu kwa nchi ya wakanaani waliokuwa karibu nao, wa hapo, isipokuwa waliacha mtu isipokuwa waliwalazimisha wawafanyie huyu na wa nyumba yake."," Shemesi ne Betinati khururamo tawe Nio abekesia mala be owa Efuraimu Babaandu ba Nafutali bamenya ne Manase Beera buli mundu mu lukoba lwa Bakanaani ba baaba siimbi ne nabo, ba omwo, ne kakhali balekha omundu ne kakhali bayingiilila nabakholele yuno nende be enju yewe.",sw,luy,Bukusu,translations And every evening he went forth out of the city.," Khubwile, Yesu nende abeechibe barula mwitookho elo. Eliechesio khumukhuyu okwaniala",en,luy,Luwanga,bible olwanziro, something arranged; list,luy,en,Luwanga,dictionary "omwene hulusungo lwosilwosi nokhululomaloma nuenasia nokhuba tsinjero, thingano, minae, tsingado, amakerake nende akandi."," mwenyewe kwa lugha yoyote ni kuizungumza na kujizoesha kwa kupiga masimulizi, hadithi, vitendawili, misemo, mafunzo na mengineyo.",luy,sw,Marachi,translations nyinenywe, your mother,luy,en,Luwanga,dictionary . Mwana ni yivisanga mu si yali anyala kololeka dave., Mtoto akijicha hapo haikuwa rahisi kupatikana,luy,sw,Maragoli,translations Siku ya Jumatatu nilienda shuleni kama kawaida nikarudi nyumbani nikapata watu wakilia., Jumatatu ndatsia msikuli nga kawaida nindakalukha mdala ndanyola bandu nibalira.,sw,luy,Marachi,translations kando nende tsing'ombe tsia kienyeji khuri nende etsia igiredi. Tsing'ombe tsia igiredi tsirukhonyanga lukari bikha bia itsuri ebia khudekha itsai., Kando na ng'ombe wa kienyeji tuna wa gredi. Ng'ombe wa gredi hutusaidia sana wakati wa asubuhi tunapopika chai,luy,sw,Marachi,translations Lugembe luveeye navuguliki?, Wembe huuzwa kwa bei gani,luy,sw,Maragoli,translations "Naye nababoolela ari, ""Omusaatsa yesi yesi oulekhana nomukhawe ne nateeshia omukhasi undi, akhola obuheyi namwonoonela omukhasiwe."," And he saith unto them, Whosoever shall put away his wife, and marry another, committeth adultery against her:",luy,en,Luwanga,bible KHULONDEKHA KAMARABA AKO BAMENYA KHUNDULO KHWE KUMUANDA OKWO BALIKHABAREBA BATIMI BE CHIPIKIPIKI NEBALIMO BAKHALABANI BA BODA BODA KHUBA MESO KHUMIANDA BISE BIE EFULA BINO.BAMAKHUREBA SEREKALI KHURA BIKHINGILILI BIE LISERENGEKHA LIE KAMATOKA –BUMPS KHUMUANDA OKWO KHUKHINGILILA KAMARABA KA KHASE NA KHASE MUMBEKA ECHO.," Kufuatia ajali hiyo, wenyeji wa sehemu hizi wametoa wito kwa waendeshaji pikipipi na wahudumu wa bodaboda kuwa waangalifu hasa wakati huu wa mvua. Wameiomba serikali kuweka matuta kwenye barabara hiyo ili kuzuia visa vya ajali katika sehemu hizo.",luy,sw,Bukusu,translations Kukhula kho kwanyoola ikhombe, A tree matures before it develops a cavity.,luy,en,,proverbs kitukuu chako kikazaa kilembwe, Kisukulu chicho chivula kisukululwi.,sw,luy,Maragoli,translations Umundu mukali uyu vaganila hayi no mweli?," Je, huyu mwanake ana uhusiano gani na mwezi?",luy,sw,Maragoli,translations "wakamwambia Yeftha kuwa, tumekuja kwako leo kwa sababu tunataka wewe ushirikiane na sisi, twende kisha tupigane na waamoni kisha mungu mweza wa vyote atafanya tushinde na utakuwa mfalme kwetu."," Baboolela Yefuta bali, khwicha khwise Luno sikila khwenya ewe oambaane ne nafwe, khuche mala khupane ne Baamoni mala wele omunyali owa bioosi akhola khwaule ndaba omwami khwinywe.",sw,luy,Bukusu,translations "Yavo Ava li Ni VA mwidzominya va mu lega, kigira va Loli kyahonyo kikye."," Wote waliomheshimu wanamdharau, kwa maana wameuona uchi wake.",luy,sw,Maragoli,translations okhusasara, itch; sting; burn,luy,en,Luwanga,dictionary "Hapa ni pazuri sana, mwamba imara,"," Ya ha na halahi muno, Lukaka ludinyu,",sw,luy,Maragoli,translations "And he called them unto him, and said unto them in parables, How can Satan cast out Satan?"," Kho Yesu nabalanga okhwitsa aha yali, nabareeba mutsinjelo ari, ""Setani yakhanyala arie okhulonda Setani washie?",en,luy,Luwanga,bible Hutagia wapi mayai yake?, Tsiteeraa haliki mavuyu gatsio?,sw,luy,Maragoli,translations HAANDI HADUYU HAVIRA INGIRA INYIMBIKITI HANDI HARURIA IMBERI YA THISOLO THIASIE., SUNGURA MARA TENA AKAPITIA NJIA ILEILE FUPI NA AKAWA MBELE YA WANYAMA WOTE.,luy,sw,Marachi,translations "Khwarura esio, namuboolela ndi, 'Kimilimo kie khu sikulusia Sinai kili kimikali likali mala khwabira mu sichiimi sibalayi esio siosi, murangirira enywe lundi siriisia."," Tukatua hiyo, nikamwambia kuwa kazi ya kwa mlima wa sinai ni nyingi sana kisha tukapita kwa pori pana hiyo yote tena inatisha, nikiwatangulia nyinyi.",luy,sw,Bukusu,translations "Nuvulahi asambwi"".", Ni vizuri achomwe.,luy,sw,Maragoli,translations Valala, Baadhi,luy,sw,Maragoli,translations "5 Wombaki KU inze, nokunkumbiridza nendulwe neliluha.", Amejenga nyumba juu yangu na kunizungusha kwa uchungu na uchovu.,luy,sw,Maragoli,translations Alikufa kwa sababu ya wenye dhambi, Ya kudzira avoni.,sw,luy,Maragoli,translations Kigulu nikyo inda yo mundu mukali umwana naveye mu., Mlima ndio tumbo ya mwanamke akiwa mjamzito.,luy,sw,Maragoli,translations orutsi, tiny drop of water,luy,en,Luwanga,dictionary okhutaya, draw water,luy,en,Luwanga,dictionary "And he saith unto them, My soul is exceeding sorrowful even unto death: abide ye here, and watch."," Mana nababoolela ari, ""Omwoyo kwanje kuli neshibeela eshinji. Shienya okhunzira, mutoonye hano, ne mube meeso.""",en,luy,Luwanga,bible Eshiseeri shiluma khandi eshiseerwa shiluma, The invader bites as well as the invaded.,luy,en,,proverbs hwesinga huafwala thinguvo thiarikho thia kisasa yani thia vasiro., tulioga na kuvaa nguo zilizokuwa za kisasa yaani za wazito.,luy,sw,Marachi,translations "Kigira kusalanga novudamanu,", Sababu tumejaa dhambi sisi waombaji,luy,sw,Maragoli,translations 17 Tsimoni tsyetu kuvuki kulihenza likonywa lyetu Lya vutswa., Macho yetu yamechoka kwa kutazamia bure msaada wetu.,luy,sw,Maragoli,translations Bana bakalukha mu madala khurinda angalau bupungukhekho., Wanafunzi walirejea nyumbani kusubiri angalau maradhi yapungue.,luy,sw,Marachi,translations Ajapo mawinguni," A la loleka mu malesi,",sw,luy,Maragoli,translations be driven out of home by invaders, okhwatikha,en,luy,Luwanga,dictionary "In like manner also the chief priests mocking [him], with the scribes and elders, said,"," Munjila ndala eyo, abesaaliisi abakhulundu nende abeechesia bamalako nende abakofu bamutseshelela, nibaboola bari,",en,luy,Luwanga,bible "Kho Yesu nareeba abeechibe ari, ""Eshichila nimuria nishiina? Mubula obusuubili noho?"""," And he said unto them, Why are ye fearful? have ye not yet faith?",luy,en,Luwanga,bible Sungura alikimbia mbio kuenda kuwaangalia watoto wake., Siduyu sierukha thimbiro khutsia khuringala bana vaye.,sw,luy,Marachi,translations "Na ukichuma matunda useme kuwa, shemeji sitaki jina la mizeituni usirudi uchume ya yaliyobaki."," Ne obuta kamatuunda alome ali, 'Mulamwa se eenya lisina lia ke kumuseituni okhakobolayo khubuta kasikalekho tawe.",sw,luy,Bukusu,translations live or associate with others in unity; get on well together; agree, okhuulirisiana,en,luy,Luwanga,dictionary "Mmoja kwa hao aliyeitwa kuwa HL na sisi tutaenda tumusaidie Kalebu alisema kuwa, mtu yeyote atakayenipigania ardhi ni yenu."," Mulala khu nibo owalaangwanga bali HL ne fwesi khukhache khumuyeete Kalebu aloma ali, omundu yesi yesi oli hukhupanila kamaloba keenywe.",sw,luy,Bukusu,translations "Naye Yesu nabakalusia ari, ""Shimwasomakhwo amakhuwa ka Daudi yakhola olwa ye nende aba yali ninabo bali inzala nibenyanga eshiabalia ta?"," And he said unto them, Did ye never read what David did, when he had need, and was hungry, he, and they that were with him?",luy,en,Luwanga,bible Mwokozi wangu alinikomboa, Muyeti wange ga njosia.,sw,luy,Maragoli,translations over at that side, elubeka eyi,en,luy,Luwanga,dictionary """Khulweshio, mube meeso, okhuba shimumanyile inyanga eya Omwami wenywe yakhakalushe tawe.", Watch therefore: for ye know not on what day your Lord cometh.,luy,en,Luwanga,bible -nefu, fat and healthy (of a baby),luy,en,Luwanga,dictionary hurry; bustle; usually implying undue haste and lack of care, okhutetekhana,en,luy,Luwanga,dictionary "Abalimi abo nibatiila abakholibe, mulala nibanywekha, oundi nibeera, noundi nibamulasa namachina."," And the husbandmen took his servants, and beat one, and killed another, and stoned another.",luy,en,Luwanga,bible "Ne tsinyanga tsiola etsia Yosefu nende Mariamu okhukhola omulukha kwokhusiiywa khwabwe, shinga olwa lilako lia Musa liali. Kho nibabukula omwana Yesu nibatsia Yerusalemu, nibamuhaana imbeli owa OMWAMI Nyasaye,"," And when the days of their purification according to the law of Moses were fulfilled, they brought him up to Jerusalem, to present him to the Lord",luy,en,Luwanga,bible "And when they could not come nigh unto him for the crowd, they uncovered the roof where he was: and when they had broken it up, they let down the bed whereon the sick of the palsy lay."," Ne shichila abandu bali nibahachile mumuliango, bakhaywa shinga olwa bamubisia mbu yoole aha Yesu yali. Kho nibaniina khushilama shieinzu, nibashilisambula mana nibenjisiliaho owafwokoya oyo okhuula aha Yesu yali.",en,luy,Luwanga,bible Khulwa ako ndehale sa sindalakalukhiramo dawe., Kutokana na hayo sitarudia tena,luy,sw,Marachi,translations Nandachenda yakhwa mungo, Nandachenda yateshia mungo (DNA1) He who does not venture out may marry from his home.,luy,en,,proverbs Omuchesi wokhulia aranjirira okhusaaba, A person of great appetite is the first to wash his hands.,luy,en,,proverbs Nakuamini, Nda suuvira ive,sw,luy,Maragoli,translations "59 O Yahova, u Loli likolerwa lidamano lyange, kalaga likuva lyange."," Umeona, Ee Bwana, ubaya niliotendewa. Tetea shauri langu!",luy,sw,Maragoli,translations "and Josiah begat Jechoniah and his brethren, at the time of the carrying away to Babylon.", Yosia yali samwana Yekonia nende abaana babwe. Etsio tsiali tsinyanga tsia Abayahudi bahuyilibwamwo nibayilwa mubuhambe Babuloni.,en,luy,Luwanga,bible baraka aliyafukuza magari na majeshi kufika Harosheti-hakoimu kisha majeshi ya Sisera wote wakauawa na hakuna mtu aliyebaki., baraka atimania kamaakari ne banamae khukhwola Harosheti-hakoimu mala banamae ba siseera boosi berwa se aliio omundu owarama tawe.,sw,luy,Bukusu,translations Magari ya vita na farasi za majeshi.," Kamakaari ke mwiie, ne chifarasi ne banamae.",sw,luy,Bukusu,translations "And when they drew nigh unto Jerusalem, and came unto Bethphage, unto the mount of Olives, then Jesus sent two disciples,"," Olwa Yesu nende abeechibe bali ahambi okhuula Yerusalemu, boola Betsifage, hashikulu shia Miseituni. Mana Yesu naruma abeechi babili imbeliwe",en,luy,Luwanga,bible What is your name?, Lira liawo ni wina?,en,luy,Luwanga,translations okhusasia, destroy; break down; spoil,luy,en,Luwanga,dictionary lininiro, step,luy,en,Luwanga,dictionary nindeva mundu mulala hari vilaro ni shilingi thinga; naanjiva na makhumi munane., nikauliza mtu mmoja ati viatu ni pesa ngapi; akanijibu ni themanini.,luy,sw,Marachi,translations "woman (only of a married woman, esp. one who has had a child); wife (also omuteshi); omukhasi wanje 'my wife'; omukhasi omukhulundu", omukhasi,en,luy,Luwanga,dictionary "Na watu wa Misri watakapokuona watasema , Ona mkewe "" wataniua kasha wakuache wewe uishi."," Nga Bamisiri ne kane bakhobone kane balome bali, ‘Lola omukhasi wewe ,' balanjira ese mala bakhulekhe ewe omenye.",sw,luy,Bukusu,translations okhutsuna, ache; hurt; pain,luy,en,Luwanga,dictionary Makhuwa ako kakira Apiyo yachaka khulira., Haya maneno yalifanya Apiyo akaanza kulia.,luy,sw,Marachi,translations ndari ndamanya lusamia luong'ane., nilijua najua tu kisamia.,luy,sw,Marachi,translations litala," village; kraal; group of houses belonging to members of a family, the father and his wives, and the married sons",luy,en,Luwanga,dictionary lilesi, cloud; a rain-cloud is called olucheka,luy,en,Luwanga,dictionary MWOYO GWANGE GUVEYE NO BUYANZI, NIKO NA FURAHA MOYONI,luy,sw,Maragoli,translations "and the second took her, and died, leaving no seed behind him; and the third likewise:"," Omusiani wabwe wakhabili nakalusia omuklhasiwe naye yesi nafwa, nalalekhwo omwana tawe. Khandi omusiani wabwe wakhataru yesi ario.",en,luy,Luwanga,bible "name of child put on path by tradition after a mother has lost previous children in infancy, from amatendechere 'old, worn out articles'", Matendechere,en,luy,Luwanga,dictionary Mbolea ya ng'ombe inaitwa zamazi. Huwa tunachukua zamadi na tunaweka pamoja na yanaoza. Mblea hiyo ni nzuri hata kuliko ya kizungu., Imbolera ya tsing'ooombe ilangwangwa mbari masingo. Khubukulanga masiko kano nikhura alala nikabola. Imbolera eyo niindai kata khushira eya sisungu,sw,luy,Marachi,translations okhuyaba amapwoni," dig potatoes, only taking one or two from each plant",luy,en,Luwanga,dictionary olutayiro, large basket cage for holding about a dozen quail,luy,en,Luwanga,dictionary Kuuwa mtu asiye na mtu yeyote asiyemtii mamake alaaniwe.," khukhwira оmundu okhali ne ""Omundu yesi yesi okharia maawe tawe alaamwe.",sw,luy,Bukusu,translations "and he saith unto him, Friend, how camest thou in hither not having a wedding-garment? And he was speechless."," Omuruchi namureeba ari, ‘Owashianje, winjiile muno orie nolafwalile tsingubo tsieshiselelo ta?' Naye omundu oyo nalaboolakhwo eshindu ta.",en,luy,Luwanga,bible Msichana nipige -Chai, Mukaana nguba - Chai,sw,luy,Maragoli,translations Muhane nu vuyanzi Yahova avolanga," Toeni kwa furaha, Mungu asema",luy,sw,Maragoli,translations Kufaya katika muda ulioratibiwa., khukholelamo biise bino tawe.,sw,luy,Bukusu,translations Emisala kikaliranga omuyaka nende omukhula kwa matsi., Miti huzui upepo na umomonyoko wa maji.,luy,sw,Marachi,translations you've got it!, otechire!,en,luy,Luwanga,dictionary Baba ni baba yako aliyekuzaa kabisaa ama ( Baba)Mama(m'maa) huyu ni mama yako, Baba ni Baba wovo uwakwivula ligali naho (Dada) Mama (m'maa) Uyu ni mama wovo uwageligali uwakwivula Senge Uyu ni Mbotso Baba wovo.,sw,luy,Maragoli,translations noomba," or; used mainly in questions, yetsire nohomba achweyire? 'did he come, or did he stay away?'",luy,en,Luwanga,dictionary Zamadi yayatokayo kwenye ng'ombe huwa tunatumia kutengenezea nyumba hadi zionekane vizuri, . T. Hata zamadi hiyo ukibeba kisha upeleke kwenye shamba yanaweza kutoa mazao bora.,sw,luy,Marachi,translations yaruvukula nende mwitha wange yaruira vusamia wefu., alituchukua na rafiki yetu akatupeleka samia kwetu.,luy,sw,Marachi,translations "Lya li ho Lisaavira Ligali Lye Lwa inzenda vuka, mama mu myoyo.", Kulikuwepo na maombi kabisa vile mimi niliamka mama kwa roho,luy,sw,Maragoli,translations in an orderly way; tidily; neatly, eshironyo,en,luy,Luwanga,dictionary Bebusi bange sibelewanga dawe., Wazazi wake hawakuwa wanaelewa,luy,sw,Marachi,translations "Alitembeanga na majasusi amabao hawangekawia kusema wavulana amabao amekutana nao, lakini tafakari kwamba tamaa iliua fisi."," Yakendanga na mshaliro nako sikasinda da hubula basiani bakutanire nabo, lakini para mbu buluma bwira ifisi.",sw,luy,Marachi,translations shake liquid in a vessel; but not used of churning milk, okhutsukunzula,en,luy,Luwanga,dictionary Tunakunywa maji na maziwa., Kunwetsa amatsi na maveere.,sw,luy,Maragoli,translations Ya kudzera lve., Alikufa kwa ajili yako,luy,sw,Maragoli,translations Akaenda kumla., Nelitsia kulia.,sw,luy,Maragoli,translations "Omusala kwekhonyerwanga kwimbakha tsinyumba, amaaro nende hukasia ebindu biesimbao."," Mti hutumika kejenga nyumba, mashua na kutumika pia kutengeneza raslimali za mbao.",luy,sw,Marachi,translations Please help me. I am stuck," Nochama khonya, endiishe.",en,luy,Luwanga,translations Gali amalago amanene go mundu yali avule kusiira ku dave., Hii ilikuwa ni amri kuu ambayo mtu hangeepuka.,luy,sw,Maragoli,translations "intensifying verbs, adjs., etc.; denoting emptiness; munzu nomukhaya kuru 'the house is absolutely empty'", kuru,en,luy,Luwanga,dictionary "And after these days Elisabeth his wife conceived; and she hid herself five months, saying,"," Ne olunyuma lwetsinyanga tsindiiti, omukhasiwe Elisabeti yahela inda, mana khulwemiesi chirano nalarulakhwo elwanyi tawe. Yebisa butswa munzumwe ne naboola mumwoyokwe ari,",en,luy,Luwanga,bible The cow that calves twins must also produce enough milk to feed them. [Owibula amakhwana yesika amabeere (AMI295) If you give birth to twins be ready to provide milk., Eyibula amakhwana yisika amabeere,en,luy,,proverbs Ni va vola Yesu yadza ku mu ha mirembe., Ujumbe wa amani anoaulete Yesu Kristo,luy,sw,Maragoli,translations Great to see you again my sister, Ni bulayi okhulolakho omukoko.,en,luy,Luwanga,translations "and crying out with a loud voice, he saith, What have I to do with thee, Jesus, thou Son of the Most High God? I adjure thee by God, torment me not."," Mana nalila nomwoyo omukhongo, nareeba ari, ""Unzenyangakhwo shiina iwe Yesu, Omwana wa Nyasaye Omukhongo Muno? Ekhusaaya muliira lia Nyasaye mbu nochama shiolaasandiakhwo tawe.""",en,luy,Luwanga,bible tsindeberende, rust,luy,en,Luwanga,dictionary Shitabu shi voola ndi., Maandiko yanasema.,luy,sw,Maragoli,translations "Mimi ninalia kwa sababu ya mambo haya,jicho langu, jicho langu, linatitirika machozi."," 16 Inze ndiranga kigira vindu yivi, imoni yange, imoni yange, yidoolanga amadzi.",sw,luy,Maragoli,translations "Ne olwa bamunyoola, bamuboolela bari, ""Buli mundu akhukhaabanga """," and they found him, and say unto him, All are seeking thee.",luy,en,Luwanga,bible Obulwaye bwa Korona buwenjira musialo Sefu sia konga taree 13-3-2019., Ugonjwa wa korona uliingia kwa dunia yetu mnamo tarehe kumi na tatu mwezi wa Desemba mwaka wa elfu mbili kumi na tisa.,luy,sw,Marachi,translations Msichana akapiga nduru akiitisha usaidizi., Omukhaana aakukuula khulaanga buyeeti.,sw,luy,Bukusu,translations airplane; flared skirt ( indeke,en,luy,Luwanga,dictionary very small insects often infesting fowls, obukukhuna,en,luy,Luwanga,dictionary okhureresia, make smooth; level (ground),luy,en,Luwanga,dictionary "And they took him, and killed him, and cast him forth out of the vineyard."," Kho nibamutiila nende okhumwiira, nibamusukuna elwanyi womukunda kwemitsabibu okwo.",en,luy,Luwanga,bible Nyuki, Inzuki,sw,luy,Maragoli,translations "marriage, not the ceremony, but the whole married state; probably used only of the woman's side", lilia,en,luy,Luwanga,dictionary Hili lilifanyika baaada ya kutoka kwa kila ukoo wa mungu mweza wa vyote kushinda kisha mimi nitawafanya wawe wasimamizi mfalme Sihoni wa Waamori mtawala wenu., Lino liekholekha enyuma khukhwama buli mu kholo wa Wele Omunyali Owa Bioosi khuula mala ese ndabakhola babe babemeelesi Omwami Sihoni owe Baamori owamiia- benywe.,sw,luy,Bukusu,translations droppings of fowls, amafumala,en,luy,Luwanga,dictionary MIIMA JI LIHOLITSA NI LILEKERANA, TAMBIKO ZA UTAKASO NA KUSAMEHEANA,luy,sw,Maragoli,translations "Ng'ombe ni muhimu kwa maisha ya watu wote ulimwenguni, ukitaka ng'ombe awe salama wafaa kumjengea zizi na zizi hiyo inafaa iwe safi sana."," S. Ing'ombe ni indayi khubulamu bwa bandu bosi mshialo, niwenya ing'ombe ibee obulayi okhoyele khumukasiria eshitwoli, shitwoli eshio shikhoyere huka silafu muno.",sw,luy,Marachi,translations makasi, scissors (see also amakasi),luy,en,Luwanga,dictionary be weary; be tired; give in through weariness, okhuluba,en,luy,Luwanga,dictionary Yohana Omubatiisi nalolekha mushitsiimi nabatiisinjia nende okhuyaalila abandu mbu bekalukhasie nibalekha obwonooni bwabwe.," John came, who baptized in the wilderness and preached the baptism of repentance unto remission of sins.",luy,en,Luwanga,bible MKALI NO MWELI, MWANAMKE NA MBALAMWEZI,luy,sw,Maragoli,translations eshitsimi," desert; bush; wilderness; an uninhabited, wild stretch of country",luy,en,Luwanga,dictionary "Huku ng,oo!kule Ng,oo -Giza", Yiyi ng'oo kandi yiyi ng'oo - Kisundi,sw,luy,Maragoli,translations Linyinya nerinyonyi naho nenyama?, Popo ni ndege au ni mnyama?,luy,sw,Maragoli,translations unclean, -samukhu,en,luy,Luwanga,dictionary "orderly, neat person", oweshironyo,en,luy,Luwanga,dictionary Chagua Kuishi, OTOVOLE LIVA MWOYO,sw,luy,Maragoli,translations okhurunga, pay,luy,en,Luwanga,dictionary Yesu anituze taji, Yesu aduke kumba itaji.,sw,luy,Maragoli,translations Alitenda jambo ambalo si nzuri., Akholile sisiindu sikhali silayi tawe.,sw,luy,Bukusu,translations "Kho Yesu nende abeechibe nibatsia nibenjila mwitaala lia Kaperinaumu. Mana khunyanga eya Isabato, niyenjila mu Sinagogi ne nachaaka okhwechesia.", And they go into Capernaum; and straightway on the sabbath day he entered into the synagogue and taught.,luy,en,Luwanga,bible Kila siku kabla y jua kuzama mungu wenu anawapa kazi ya siku hiyo.," Buli endaalo enyanga ne siili khukwa tawe, Wele wenywe alikho amuelesia kimilimo kie ndaalo eyo.",sw,luy,Bukusu,translations "Gona omwana, gona", Lala mtoto lala.,luy,sw,Maragoli,translations Piga magoti., Kuba magulu,sw,luy,Maragoli,translations Ardhi nzuri ambayo nilihakikishia mababu zenu haitakuwa hivyo.," Kamaloba kamalayi niko nasuubisia bakuka benywe se ""Kakhabe kario tawe.",sw,luy,Bukusu,translations che khu buli ndaalo olaluiilila chimoni chowo bekopia nibo tawe., za kila siku utachoka macho zako hawawakopeshi hao.,luy,sw,Bukusu,translations Nani anayetaka kukombolewa?, Bwaha wenyanga kubohololwa?,sw,luy,Maragoli,translations quiet; ease; silence, okhuwoleleresia,en,luy,Luwanga,dictionary Ave umusatsa umunifu ligali ulinda umbili gwigwe vulahi., Awemume nadhifu kabisa anayetunza mwili wake vizuri,luy,sw,Maragoli,translations obutondobani, middle; disorder; confusion; mess,luy,en,Luwanga,dictionary A fly will not land on you except by its own free will., Isiye eyilakhuchomire shiyikhukwakhwo,en,luy,,proverbs Hivyo ni vitu ambavyo mungu wenu aliwapatia watu wengine wote., Ebio bili bibiindu nibio Wele wenywe aelesia babaandu babaandi boosi.,sw,luy,Bukusu,translations "Eshialo shiumile, embula mapesa tawe.", I am broke. I don't have money.,luy,en,Luwanga,translations Wacheni pombe ikalete ungonjwa tofauti kwenye mwili., Mulekhe malwa karera bulware bukabukhane mumubili.,sw,luy,Marachi,translations "vary; differ with regard to size, quantity, price, quality, etc.", okhushirashira,en,luy,Luwanga,dictionary olulobo, fishhook,luy,en,Luwanga,dictionary -biri, two,luy,en,Luwanga,dictionary Yule mwanaume aliyeshiriki naye uzinzi vilevile hangekaribia lile kaburi ama kula nyama hiyo ama pia kupitia kwa ile damu, Na musatsa wayagenda naye kandi malala mele siasila muvosee naho kulia ku inyama yiyi naho kuvitila mu masahi yaga mba.,sw,luy,Maragoli,translations Wele owe bakuuka benywe amuelesie sibala sia Kanaani., Mungu wa mababuu zetu amewapa nchi ya Kanaani.,luy,sw,Bukusu,translations "And they come to Jericho: and as he went out from Jericho, with his disciples and a great multitude, the son of Timaeus, Bartimaeus, a blind beggar, was sitting by the way side."," Mana nibetsa Yeriko. Ne olwa Yesu yali narulangayo, nali nabeechibe nende omukanda kwabandu omukhongo. Ne omwana wa Timayo owalangwa mbu, Batimayo, omubofu wasabasabanga, yali niyekhaale khundulo womuhanda.",en,luy,Luwanga,bible bubwoni khu Wele Omunyali Owa Bioo nga akhola e Misiri., Dhambi kwa mungu mweza wa vyote jinsi alivyofanya misri.,luy,sw,Bukusu,translations He that loveth father or mother more than me is not worthy of me; and he that loveth son or daughter more than me is not worthy of me.," ""Yesi ouheelanga samwana noho nyina okhushila isie, shiakwanile okhuba omulondi wanje tawe. Yesi ouheela omusianiwe noho omukhaanawe okhushila isie, shiahelile okhuba omulondi wanje tawe.",en,luy,Luwanga,bible huwa naongea kimarachi hicho na wazazi pia., nomanomanga olumarachi olo nende vevusi vosi.,sw,luy,Marachi,translations "And these in like manner are they that are sown upon the rocky [places], who, when they have heard the word, straightway receive it with joy;"," Ne imwo eyamiitswa niyikwa khwiloba liokhulwanda, nibo abandu abahulilanga likhuwa, ne bwangu bwene balinjisia mumioyo chiabwe nobusaangaali.",en,luy,Luwanga,bible Abimeleki aambiwa hili., Abimeleki aboolelwa lino.,sw,luy,Bukusu,translations MUSAKULU HERMAN ASAVA NIYIKAYE KUKIGULU CHA KILIMANJARO MOSHI TANZANIA NAVEYE MU LISAALA, Mzee Herman Asava akiwa ameketi kwenye Mlima Kilimanjaro Moshi Tanzania akiwa katika maombi,luy,sw,Maragoli,translations nurse or look over a baby; amulera khumakulu 'she nurses it on her knee'; wane aleranga 'so-and-so has gone to be a nurse', okhulera,en,luy,Luwanga,dictionary HUETSA KHUVA NENDE TSISOLO THIA LUMARACHI., TULIKUJA TUKAWA NA WATU WA KIMARACHI.,luy,sw,Marachi,translations baadaye niliudhika na kuanza kulia., nasi ndamala nisinyiha niinjaka hulira.,sw,luy,Marachi,translations okhunanachira, hesitate when speaking,luy,en,Luwanga,dictionary Obumesi ni bubi., Ulevi ni ubaya.,luy,sw,Marachi,translations Nono Kaali okhwa Ebeti acha e Shekemu ne bawaandaye mala babaandu ba shekemu baba ne lilieyikinwa mu niye., Sasa Gaali wa Ebedi alienda shekemu na ndugu zake kisha watu wakawa na matumaini kwake.,luy,sw,Bukusu,translations Fatuma mchafu -Kifagio, Fatuma umuchafu - Ameyo,sw,luy,Maragoli,translations "Ng'ombe ni mnyama wa kufuga nyumbani. Anaweza leta nyama tena anaweza leta maziwa. Ng'ombe pia anaweza kunywa maji, unaweza mkatia mabingobingo. Ni vizuri ng'ombe akipata kula vizuri.", Ing'ombe niisolo ya khuruka mudala. Inyala khurera inyama khandi inyala khurera mabere. Ing'ombe yoosi inyala khunyua matsi. Onyala khuiremera lusi. Nibilayi ing'ombe ninyola khuria bilayi.,sw,luy,Marachi,translations "the games and feasting in honor of a man who has died, usually held about a year after his death; used in a more general sense, of any festival, sports gathering, etc.", emiimo,en,luy,Luwanga,dictionary okhuchenda obubi, live an evil life,luy,en,Luwanga,dictionary Debora akaenda na yeye., Debora acha ne naye.,sw,luy,Bukusu,translations okhukala, sit idly with others instead of attending to one's work,luy,en,Luwanga,dictionary "Abandu bomushialo bali mushilaamo shiobubi khulwa amateemo akachila nibenjila mubwonooni. Okhuba amateemo toto kakhoyile okhubaho, nebutswa ali mushilaamo shiobubi omundu ouchila amateemo ako nibabaho.", Woe unto the world because of occasions of stumbling! for it must needs be that the occasions come; but woe to that man through whom the occasion cometh!,luy,en,Luwanga,bible "harusi eyo yari nende mahuwa malayi handi vandu varia ikeki, muchele nende matunda."," harusi hiyo ilikuwa na maneno mazuri na tena watu wakala keki, wali na matunda.",luy,sw,Marachi,translations eshibale," something in the nature of a pebble, e.g., in the clay a potter is working",luy,en,Luwanga,dictionary take a photograph, okhupa ipicha,en,luy,Luwanga,dictionary liwang'i, Kavirondo crane,luy,en,Luwanga,dictionary "Mtoto akiwa tumboni mwa mama yake ,alikuwa akisumbua mle tumboni mwa mama yake sana"," Umwana naveye muinda ya mama weve, vanyanganitsanga muinda ya mama wewe ligali.",sw,luy,Maragoli,translations Bakuuka babwe baba Baisiraeli baria kamalaka Niko wele omunyali owa bioosi aba ne aele bakuuka boosi., Babu zao walikuwa waisraeli walitii maagizo ambavyo mungu mweza wa vyote alikuwa amewapa mababu zao.,luy,sw,Bukusu,translations "Mulalia vilahi vyekivala yiki,", Mutakula vyote vitamu vya dunia,luy,sw,Maragoli,translations "TMaji yamewasaidia watu wengi sana na inatumika katika kuoga,", Amatsi kabakhonyere abandu bangi sana karumikhirwangwa khwesinga.,sw,luy,Marachi,translations Miti zingine huwa na mizizi ambayo ni dawa ya kutibu baadhi ya maradhi., Emisala kindi misikiako nomusaala kwokhunywa ata amasafu kaoningia amalwaye kandi.,sw,luy,Marachi,translations Khubola bwa dodo ing'ombe iri nende ifaida eya ekulu., Kusema kweli ng'ombe anafaida ya juu.,luy,sw,Marachi,translations Waliotekeleza unyama huo walicheka sana, Aviguliri yavo vosi vagotera museko-nivaluha ligali.,sw,luy,Maragoli,translations "Ive lidigi lyomukana wa Zioni, amaliga gi doole kuli mugera mbasu nobudiku."," Ee ukuta wa binti Sayuni, Machozi na yachuruzike kama mto Mchana na usiku.",luy,sw,Maragoli,translations steal; rob; obtain dishonestly, okhwiba,en,luy,Luwanga,dictionary Paka alinidanganya atanichumbia., Kibuusi changaada kirambolitsa.,sw,luy,Maragoli,translations Huonyesha kuwa paka anauzuri wake na ubaya wake., Biekesia mbu ipusi iri nende obulayi bwayo nende obubi bwayo,sw,luy,Marachi,translations okhuniala, wither; fade; droop; dry out,luy,en,Luwanga,dictionary Ipusi eyomusichuru ibechanga imbi handi muno ikendanga niidira tsingikho tsia abandu nitsiria., Paka wa mwituni huwa hatari tena sana huwa wanatembeawakishika kuku wa watu wakila.,luy,sw,Marachi,translations amakanda, beans,luy,en,Luwanga,dictionary "yinyokha Baraka okhwa Abinoamu, yimeelela baambe be mwiie bowo"," Amka Baraka wa Abinoamu, simamia washike wa vitani mwako.",luy,sw,Bukusu,translations "Woe unto you, scribes and Pharisees, hypocrites! for ye build the sepulchres of the prophets, and garnish the tombs of the righteous,"," ""Muli mushilaamo shiobubi inywe abahandichi bamalako nende Abafarisayo! Inywe abekaati! Muloonganga ebilindwa ebiabalakusi obulayi mana mukaasia ebilindwa biabandu abalunjishi,",en,luy,Luwanga,bible natoka katika kijiji cha nyabera, esie ndulanga mulukongo lwa nyabera.,sw,luy,Marachi,translations soldier; policeman ( omusikari,en,luy,Luwanga,dictionary "01unyuma lwene yaruma omwanawe khubo, naboola ari, ‘Balahelesia omwana wanje oluyali.'"," But afterward he sent unto them his son, saying, They will reverence my son.",luy,en,Luwanga,bible "blood (see also amalasire, amabanga)", amatsayi,en,luy,Luwanga,dictionary obusimbiro, standing firm; steadfastness; standing place,luy,en,Luwanga,dictionary Mtu anapovuna mahindi kisha ahifadhi kwenye nyumba halafu panya waje yeye hufuga paka kisha mahindi hayo yanabaki kuwa salama, Omundu nafuna amadimwa nabikha munyumba tsimbeba tsiitsire niye arukanga ipusi mabimwa ako kadong'a huwa amalayi.,sw,luy,Marachi,translations okhuyengana, look at each other,luy,en,Luwanga,dictionary unity, obulala,en,luy,Luwanga,dictionary Oukhunyeka nakhuha ashira oukhwima (WOY83) He who gives you with abuses is better than one who does not give you., Oukhumonya abetsanga nakhurire,en,luy,,proverbs "Majirani waliposikia jinsi alivyoenda kuomba chakula akapika na kumunyima mwanawe, walimuuliza:"," Avatende lwavahulira kuli yatsia kusuma nadeka niyima umwana weve, vamuteva:",sw,luy,Maragoli,translations take an evening walk in the open air, okhwikolola,en,luy,Luwanga,dictionary Ili nisiteseke:, Inze ni nta diva mba:,sw,luy,Maragoli,translations Niende niende niende kupanda, Nzie nzie nzie nzie kumitsa,sw,luy,Maragoli,translations Alilia kwa uchungu na kusema, Yaalira niyikuula navoola,sw,luy,Maragoli,translations Mwili wako uko hapa," Umuviri gugwo goveye hano,",sw,luy,Maragoli,translations Inyanga ndala khuaba nende ingokho yalangwangwa mbari jojo. Ingokho eyo yareeranga mabuyu. Mani basaba muruke tsingokho eng'we muesi., Siku moja tulikuwa na kuku alikuwa anaitwa Jojo. Kuku huyo alikuwa akitaga mayai. Nawasihi mfuge kuku nyinyi wote.,luy,sw,Marachi,translations elyulu, nostril,luy,en,Luwanga,dictionary mvua pia hutupa maji safi ya kuosha nguo naya kunywa. Maji ni muhimu kwa uhai., ifula yosi irueresianga matsi malafu ka khuosia tsingubo nende ka okhunywa. Maji ni malayi khu bulamu.,sw,luy,Marachi,translations makalama, on one's back; recumbent,luy,en,Luwanga,dictionary ESIKULI SIANGE, SHULE YANGU,luy,sw,Marachi,translations Ing'ombe ni siindu sia maangalimu khubeera yosi irimanga mumikunda kiefu., Ng'ombe ni kitu ya ajabu kwa sababu pia hulima kwa mashamba yetu,luy,sw,Marachi,translations "Mube meeso, nimusaaya, kho mbu muleshe okhwinjila mukhuteemwa. Omwoyo kwenyanga, nakwo omubili nomuteshele."""," Watch and pray, that ye enter not into temptation: the spirit indeed is willing, but the flesh is weak.",luy,en,Luwanga,bible Khandi khusaba mbu osabe mikhono kiao khulwa busirikho., Tena nakuomba unawe mikono zote kwa kuwa bado ungalipo.,luy,sw,Marachi,translations "but he shall receive a hundredfold now in this time, houses, and brethren, and sisters, and mothers, and children, and lands, with persecutions; and in the world to come eternal life."," owakhachweye okhunyoola ebindu bino, tsinzu, nende abasiani babwe, nabakhana babwe, nabanyina, nabaana, nemikunda, akhandi eshikhumi shilala mutsinyanga tsino, halala nende okhusandibwa tawe. Ne khandi mutsinyanga tsiolunyuma, yakhanyoole obulamu bweinziayo.",en,luy,Luwanga,bible Bandu bari nende bulwaye buno babolerwa barehe khutira muchimoni kose obueni bwabu., Watu waliyo na huu ugonjwa wanaambiwa wawache kujisha kwa uso.,luy,sw,Marachi,translations okhuera, love; like intensely,luy,en,Luwanga,dictionary mpatie nyinyi baraka kwa nchi ambayo ako anawapatia., mubiita enywe chikhabi mu sibala nisio alikho amuelesia.,sw,luy,Bukusu,translations Nyama nayo hutusaidia unakuwa na nguvu., Einyama nayo irukhoonyanga oba nende amaani.,sw,luy,Marachi,translations patch, shilaka,en,luy,Luwanga,dictionary Alilia kwa ajili yangu., Ya lira kigira inze.,sw,luy,Maragoli,translations "Nio Debora ne baraka okhwa Abinoamu bemba kumwenya Khu ndaalo eyo bali, Babemeelesi barangirira babaandu mu israeli Nio babaandu beaana babeene."," Ndipo Debora na Baraka wa Abinoamu wakaimba nyimbo kwa siku hiyo kuwa, Wasimamizi waliwatangulia watu wa Israeli na watu wakajitoa wenyewe.",luy,sw,Bukusu,translations okhwichika, attempt something beyond one's powers; bite off more than one can chew,luy,en,Luwanga,dictionary Niimbara wakharula amasika kaandonya sa mutsimoni., Nikiweza machozi hunitirika tu,luy,sw,Marachi,translations Aliye na sikio na asikie," Uyu oveye nu gutu ahuriri,",sw,luy,Maragoli,translations Kiongozi watu alisema kuwa njia zote zifungwe., Omuruki wefwe yaboola mbu tsingira tsiosi tsiikalwe.,sw,luy,Marachi,translations okhuebwa, be given,luy,en,Luwanga,dictionary okhubula," be missing, not there, non-existant, absent; be without; lack",luy,en,Luwanga,dictionary ingurumani, liver (see also eshikurumani),luy,en,Luwanga,dictionary "Ne olwa abeechi bamulola nachendanga khumaatsi, ikholo yabarumukha nibaboola bari, ""Shino neshishieno!"" Ne nibayula obutinyu khulwa oburi."," And when the disciples saw him walking on the sea, they were troubled, saying, It is a ghost; and they cried out for fear.",luy,en,Luwanga,bible "And they feared exceedingly, and said one to another, Who then is this, that even the wind and the sea obey him?"," Bahuka muno, nibareebana abeene khu beene bari, ""Kho uno naye niwiina, mbu kata imbumbuyeka nende amarunda keinyanza bimuhulilanga?""",en,luy,Luwanga,bible "Okhuba Yohana yali niyakaania Herode naboola ari, ""Nomusilo iwe okhubukula omukhasi womusiani wenywe, naye omwene nashiliho mwoyo"," For John said unto Herod, It is not lawful for thee to have thy brother's wife.",luy,en,Luwanga,bible okhukhola, make; do,luy,en,Luwanga,dictionary Uone kipaza sauti kimoja, Ole lirere lirala,sw,luy,Maragoli,translations holes in ground; ditches, amako,en,luy,Luwanga,dictionary "Mana abandu abanji nibetsa nibachaaka okhureeba Pilato mbu, abakholele shinga olwa yabakholelanga buli lwosi.", And the multitude went up and began to ask him [to do] as he was wont to do unto them.,luy,en,Luwanga,bible Vagavo mtoto wa Ninga, A - Vagavo? -Vagavo Ninga,sw,luy,Maragoli,translations Ga nyala kwogidza vosidza., Ina uwezo kusafisha kabisa.,luy,sw,Maragoli,translations abamarachi bajama omulembe. Bombakha tsikanisa tsio khunyoreramo tsikhabi okhurula khunyasaye omulongi wa buli sindu siasi., wamarachi hupenda amani. Wao hujenga kanisa za kupatia baraka kutoka kwa mungu mwumba wa vyote duniani.,luy,sw,Marachi,translations "Nebutswa oundi khubali nibasinjiileho yatsomola olukangalwe, nakhalaka eshirwi shiomukhalabani womwisaaliisi omukhulundu."," But a certain one of them that stood by drew his sword, and smote the servant of the high priest, and struck off his ear.",luy,en,Luwanga,bible "Ing'ombe yajama khuria ebiindu nga bunyasi, lusi, milabi ili nookhera onyolemo amabeere . Amabeere kagamiranga mundu tsisende ni kakhonyanga mundu naari mwana mudidi abe nende bulamu bulayi."," Ng'ombe anapenda kukula vitu kama nyasi, mabingobingo, mbegu ya viazi vitamu ili unapo kama upate maziwa. Maziwa humletea mtu pesa na husaidia mtu akiwa na mtoto mdogo awe na afya bora.",luy,sw,Marachi,translations take a short cut; cut through, okhukhalasia,en,luy,Luwanga,dictionary another one (in the diminitive), akhandi,en,luy,Luwanga,dictionary Vulandaa ahekituunda kiveeye., Hutambaa yaliko makazi ya kumbikumbi.,luy,sw,Maragoli,translations "And they come to the house of the ruler of the synagogue; and he beholdeth a tumult, and [many] weeping and wailing greatly."," Olwa boola munzu mwa Yairo, Yesu yalola abandu abanji nibakholanga obuyoka obunji, nibekhuulanga nibakhupa tsimbungu muno.",en,luy,Luwanga,bible hakari, in the middle,luy,en,Luwanga,dictionary Usiku huo mungu mweza wa vyote alimwambia Gidioni kuwa chukua fahali ya baba na fahali nyingine ya umri wa miaka saba, siilo esio wele omunyali owa bioosi aboleela Gidioni ali bukula euunwa eya papa ne euunwa ekiindi eya bukhulu bwe kimiiko saba.,sw,luy,Bukusu,translations Wapige sana mnavyoweza., bape lukali nga bunyala.,sw,luy,Bukusu,translations Umeniita mbinguni kwako baba, Unangi kuza yahoo mwigulu,sw,luy,Maragoli,translations Wanaiba ile yako, Viiva agogo gala,sw,luy,Maragoli,translations Ndakhuchama mwana wa nakhufiala.," Daughter to my mother-in-law, I love you!",luy,en,Luwanga,translations "be stationary (of an anthill, s.o. standing still in one spot, s.t. looming through the dusk and not clearly seen)", okhurumba,en,luy,Luwanga,dictionary obuloho, thirst; obuloho bundya 'I am thirsty',luy,en,Luwanga,dictionary Nio Yefuta aba omunamae omunyindafu khukhwama e Kileati ne kakhali aba omwana owe mukhasi omueeyani., Ndipo Yeftha alikuwa mwanajeshi jasiri kutoka Kileati isipokuwa alikuwa mtoto wa mwanamke muasherati.,luy,sw,Bukusu,translations eshichenga, fire-brand; torch,luy,en,Luwanga,dictionary okhucheresia," bring back; take back; e.g., cows from pasture",luy,en,Luwanga,dictionary okhuulirikha, be audible; be heard,luy,en,Luwanga,dictionary Miti iliyopo huvutia., Misaala jiveeyeho jirolekaa vulahi,sw,luy,Maragoli,translations "Halafu akaniambia kwamba, imetosha, usirudie tena yale ambayo amefanya!"," Mala kamboolela ali,wanyalile orio ne okhakholarakho khu kano lundi tawe!",sw,luy,Bukusu,translations "Eliaro liali niliakhoola munyanza hakari, nilirundungwa eyi nende eyi namarunda, shichila omuyeka kwali nikuhutsanga okhurula imbeli weliaro."," But the boat was now in the midst of the sea, distressed by the waves; for the wind was contrary.",luy,en,Luwanga,bible "But whereunto shall I liken this generation? It is like unto children sitting in the marketplaces, who call unto their fellows"," ""Bulano nishiina eshia ndakhachelasiakhwo abolwibulo lwa leelo? Bali shinga abaana abekhaale mushiiro. Omukanda mulala kulanjilisinjia okundi kuri,",en,luy,Luwanga,bible efibi, evil acts; feces; bad; wrong; evil; ugly; unpleasant; dirty; anything which is offensive,luy,en,Luwanga,dictionary "Hata hivyo ng'ombe huwa na maziwa mazuri, maziwa hayo yanaweza kupelekwa viwandani na kutengenezwa kwa kupitia njia tofauti tofauti, kuna yale maziwa ambayo huundwa na kuwa kama unga na yanapouzwa huwa na faida kubwa sana."," S.Kata kario ing'ombe ibetsanga nende amabere amalayi mabere ako kanyala hukobwa mdairi nende hukasibwa hunjira thiabukhane, kario amabere karia kakasibungwa nikaba nga obusie nikakusibwa kabetsanga nende inganga muno.",sw,luy,Marachi,translations big; large; important, eshikhongo,en,luy,Luwanga,dictionary Ndavugura uvuyaro wa ndeda, Nitawashtaki kwa Ndeda,luy,sw,Maragoli,translations YESU YANZA KUVUGULA LIVUGANA, YESU ANAKUJA KUCHUKUA KANISA,luy,sw,Maragoli,translations "Musatsa mvu vamanya naloleka ng""ani yali linani.", Bwana mwenyewe alionekana kuwa Ni zimwi,luy,sw,Maragoli,translations A ninga, Wa Ninga,luy,sw,Maragoli,translations Lisanduku lino nilio basiikhilamo omufu namwe sitanda., Sanduku hili ndilo maiti itazikiwa ndani au kitanda?,luy,sw,Bukusu,translations "Si ha veye Kali mulala wa hona, Kinga wa tigala mu lidiku lyobutima bwa Yahova.", Wala hapana hata mmoja aliyepona wala kusalia Katika siku ya hasira ya Bwana.,luy,sw,Maragoli,translations set (a hen on eggs), okhukonesia,en,luy,Luwanga,dictionary "But he said unto them, Not all men can receive this saying, but they to whom it is given."," Yesu nabakalusia ari, ""Amechesio kano shikali akabandu boosi ta, habula aba Nyasaye anyalila bonyene.",en,luy,Luwanga,bible Ne muchiile nabo., Na mlienda nao.,luy,sw,Bukusu,translations Abamesi ba malwa sibakhonyanga bakhasi nende baana da., Walevi huwa hawasaidii mke na watoto wao.,luy,sw,Marachi,translations Luyali khuye, Uyukufu kwake,luy,sw,Maragoli,translations "Ndipo mfalme akatoa amri kwa wafanyakazi wake kuwa, ''ondoka mtuache pekee yetu,'' wote wakatoka nje."," Nio omwami arusia lilaka Khu bakholi bewe ali rura mukhulekhe fweng'ene, boosi barura enje.",sw,luy,Bukusu,translations esie kata mama wanje nanduma huduka nzithanga thimbiro., mimi hata mama yangu anitumapo dukani mimi huenda mbio.,luy,sw,Marachi,translations snore (of s.o.); purr (of a cat), okhuyirira,en,luy,Luwanga,dictionary nilieenda nikawaamsha wazazi wangu waje wanywe chai., ndathia ni vusia vevusi vaange veethe vang'we ichai.,sw,luy,Marachi,translations "Inyinga Va hulira, va genya voosi,", Kwa mshangao mkuu waliwasikiza,luy,sw,Maragoli,translations Na makanga sigakamba vutswa., Kanga hawakunipa mabawa bure.,luy,sw,Maragoli,translations "Wasimamizi wa koo hizi, walikucha kanaani kutoka wakati ambao waisraeli walianza kuhamia nchi hiyo kufika wakati wakati ambao walipata mfalme wa kwanza (labda mwaka wa elfu moja na mia mbili na elfu moja)."," Babemeleesi be chikholo bano, becha e kanaani khukhwama siise nisio baisiraeli barakikhira khukhwaamiia sibala esio khukhwola siise nisio banyoolelamo omwami owe khunyoa ( wakana kumwiiko kwe eleefu ndala ne chimia chibili nendeeleefu ndala).",sw,luy,Bukusu,translations "And they spat upon him, and took the reed and smote him on the head."," Nibamufutsakhwo amare, nibabukula indabushi eyo nibamunyweshela khumurwe.",en,luy,Luwanga,bible olubemde," flat, coarse grass used in thatching",luy,en,Luwanga,dictionary "Mungu mweza wa vyote, mungu wenu alifanya na akaniambia mimi mjifunze nanyi sheria zote."," Wele omwami Owa Bioosi, Wele wenywe akhola ne amboolela ese mweyikie nanywe kamalaka koosi.",sw,luy,Bukusu,translations obwibule, freedom,luy,en,Luwanga,dictionary Wimbi haukuwa wangu., Na ovolosivwakali vwange,sw,luy,Maragoli,translations "NGAVAMALA HUSIKHA MKOFU OYO, VAKOFU VA TSINGONGO VAMALA MASIKA VATHIA HUKONYA A SINIKHA SIRI HUMUSALA VACHAKA HUPANGA HUTSIA HUREVA UMANYIREKHO NGA OMUKOFU OYO YAFWIRE NI YAFWIRE SI?"," WALIPOMALIZA KUMZIKA MZEE HUYO, WAZEE WA VIJIJI WALIMALIZA MATANGA WAKAENDA KUTAFUTA KIVULI CHINI YA MTI WAKAANZA KUPANGA KWENDA KUULIZA ANAYEJUA JINSI MZEE HUYO ALIKUFA NA NI NINI KILICHOMWUA.",luy,sw,Marachi,translations Ikhabi yitsanga lulala, Luck comes once.,luy,en,,proverbs "And the superscription of his accusation was written over, THE KING OF THE JEWS."," Nalio lihandiko eliamanyia obumayanu bwachila Yesu nabambwa liali liri, ""Omuruchi Owa Abayahudi.""",en,luy,Luwanga,bible Akhoya aebwe oyo kumubili., Anastahili apewe huyo mwili.,luy,sw,Bukusu,translations nilipofika nyumbani niliwapata wazazi wangu wameketi chini ya mti wakisoma magazeti na kusikiliza redio., nga ndaavere sa muungo ndanyorere vevusi vange veehale asi we msala ni vasoma magazeti haandi nivaurira iredio.,sw,luy,Marachi,translations "And Jesus, full of the Holy Spirit, returned from the Jordan, and was led in the Spirit in the wilderness"," Yesu yachelela okhurula mumwalo kwa Yorodani niyetsulwemwo Roho Omutakatifu, ne niyemililwa nende Roho watsana oyo okhutsia mushitsiimi,",en,luy,Luwanga,bible sasa kutokea hapo Gidioni akaitwa Yerubaali jina lililo na sifa kuwa wacha Baali ajipiganie mwenyewe kwa sababu Gidioni ameangusha alutare ya Baali.," nono khukhwamila ao Gidioni alaangwa Yerubaali, lisina liili ne sifuno lili, lekha Baali ekhupanile omwene sikila Gidioni akwiisia alutare eya Baali.",sw,luy,Bukusu,translations "Mukhoosia be khumuria niye,"," Msiteketeze wa kumtii yeye,",luy,sw,Bukusu,translations Akhoya anyoole bukhupe bukali khuloondekhana ne kamakhiikha niko akholile., Anastahili apate kichapo sana kufuatana na mabaya ambayo amefanya.,luy,sw,Bukusu,translations Mulala ahenza undi mu lusoma lundi ma amutovola., Mmoja anamtafuta mwingine kwenye koo lingine na kumchagua,luy,sw,Maragoli,translations in the middle, hakari,en,luy,Luwanga,dictionary "32 Kigira Kali na a vereridza, naye Kandi a la Vera kuli ubunene bwetsimbabasi tsitsye."," Ingawa huleta huzuni, ataonyesha huruma, kwa kuwa upendo wake usiokoma ni mkuu.",luy,sw,Maragoli,translations not at all; not in the slightest; not under any circumstances, nahatutu ta,en,luy,Luwanga,dictionary "Sisi tukawaletea chai kwa meza, baada ya kumaliza kunywa chai kasha wakapumzika kidogo kwa sababu ya uchovu mwingi."," Efue huwabagamire ichai humesa, babere bamala hung'ua ichai ni baulukha adidi hubera bari bajong'ere.",sw,luy,Marachi,translations penis, imbolo,en,luy,Luwanga,dictionary Alikomboa dhambi zetu zote, Yakugutira uvwoni vwosi x2,sw,luy,Maragoli,translations "for they understood not concerning the loaves, but their heart was hardened.", Okhuba shibamanyilisia eshisina shiabandu ebikhumila birano okhulia emikaate tawe. Bali nibashisiluhalile butswa. Yesu ahonia abalwale Genesareti,en,luy,Luwanga,bible How are you feeling?, Ouliriranga endiena?,en,luy,Tsotso,translations "And brother shall deliver up brother to death, and the father his child; and children shall rise up against parents, and cause them to be put to death."," Khandi abandu bakhakhobe abasiani babwe beene okhwiirwa, abasamwana abaana bosi bakhakhole bario, ne abaana nabo bakhabuushile khu bebusi babwe, nibachila niberwa.",en,luy,Luwanga,bible Yaali musakulu mugeri muno., Alikuwa mzee mwenye busara mno,luy,sw,Maragoli,translations Daudi niyie waavakwa maguta., Daudi ndiye aliyepakwa mafuta.,luy,sw,Maragoli,translations Lundanga mmagomia - Mulogi, Fito kwa mandizi -Murogi,luy,sw,Maragoli,translations tsimbiro, speed; quickly,luy,en,Luwanga,dictionary khurerera kukhu., Ilikuwa imefika siku ya kutoa njugu na kidiri akaenda kuiba kwa shamba ya wenyewe njugu na kuletea nyanya yake,luy,sw,Marachi,translations "Wenyanga khulolana na Yesu mwigulu,"," Ukitaka kumwona Yesu mbinguni,",luy,sw,Maragoli,translations Nyumbani kwa Mungu., Hango ha Nyasaye.,sw,luy,Maragoli,translations Nina mzungu wangu ananifanana - Picha, Mbeye no musungu wange yafanana na inze - Ipicha,sw,luy,Maragoli,translations Ehudi aaba abasile embalu buleeyi bwe liraango eyokiia chimbeka chombi., Ehudi alikuwa amenoa upanga urefu wa paja iliyokuwa na makali pande zote.,luy,sw,Bukusu,translations Naye Herodia yali niyabishila Yohana likhobo mumwoyokwe khandi nakhabanga okhumwira. Nebutswa shiyanyalilwa tawe.," And Herodias set herself against him, and desired to kill him; and she could not;",luy,en,Luwanga,bible Aakhola enywe alamusalanisia muulile kumumilo kwewe khukhwama mu baandu Be chikholo chichiindi mwikulu., Alifanya nyinyi atawatawanisha msikie sauti zake kutoka kwa watu wa zingine mbinguni.,luy,sw,Bukusu,translations Siduyu siakenda khula mu saa thirano bila khunyola siosisiosi., Sungura alitembea kufikia saa tano bila kupata chochote.,luy,sw,Marachi,translations WAGENI NYUMBANI KWETU., BAKENI MDALA MWEFU.,sw,luy,Marachi,translations first husband, omusatsa wanje,en,luy,Luwanga,dictionary omusangalo, celebration; merry-making,luy,en,Luwanga,dictionary a bird; possibly applied particularly to edible birds. Also in forms liyoni and linyonyi, loyoni,en,luy,Luwanga,dictionary Akajificha, Nabama,sw,luy,Maragoli,translations "Nebutswa Abafarisayo baboola bari, ""Arusinjia ebishieno khulwa obunyali bwomwami webishieno."" Yesu atililwa abandu tsimbabasi"," But the Pharisees said, By the prince of the demons casteth he out demons.",luy,en,Luwanga,bible omusiani wefu yakholanga ikasi Nairobi., kakangu alikwa akifanya kazi Nairobi.,luy,sw,Marachi,translations prophet ( omunabii,en,luy,Luwanga,dictionary Waliobaki hapa duniani, Vamutigaye hano mulilova,sw,luy,Maragoli,translations Mama natsiye kuvaya aletanga mugadi, Mama akirudi ataleta mkate.,luy,sw,Maragoli,translations okhubaatsa," cut or carve from wood; work wood; peel, as of potatoes",luy,en,Luwanga,dictionary "And the Pharisees came forth, and began to question with him, seeking of him a sign from heaven, trying him."," Mana Abafarisayo bandi nibetsa khu Yesu ne nichaaka okhuyingana ninaye. Nibamureeba mbu, akholekhwo eshilolelo shiamangaliimwa, nibamureka okhwenya okhumanya nikali mbu ali nobunyali okhurula khu Nyasaye.",en,luy,Luwanga,bible Masahi gege ga tadza, Damu yake ilitiririka,luy,sw,Maragoli,translations Nabo Mariamu Magadalene nende Mariamu nyinamwana Yosefu nibalola aha Yesu yali niyalisiibwe., And Mary Magdalene and Mary the [mother] of Joses beheld where he was laid.,luy,en,Luwanga,bible pots (general), tsinyungu,en,luy,Luwanga,dictionary "Kale ligali mumadiku gaavita, Anakamuna na Anakanani vavayaa halala."," Hapo zamani, Anakamuna na Anakanani walitembea kwa pamoja.",luy,sw,Maragoli,translations Mimi mwenyewe ndiye ninaye kutuma., Ese samwene niise olikho okhuruma.,sw,luy,Bukusu,translations Tumetenda dhambi na kuasi nawe hujasamehe.," 42 Ku site lwako nokwebaala, ive si u sameha mba.",sw,luy,Maragoli,translations eshimuna, ground squirrel (see also akhamuna),luy,en,Luwanga,dictionary show pictures, okhulolesia efifwanani,en,luy,Luwanga,dictionary "new; young (omuya, efiya, imbya, etc.)", -ya,en,luy,Luwanga,dictionary huri nende vevusi vandi avalahanyala husunga lumarachi ; esie husunganga lumarachi hukiranga vandu vathia hukona., tuko na wazazi wengine wasioweza kuzungumza kimarachi; mimi kuzungumza kimarachi huwa kunafanya watu kwenda kulala.,luy,sw,Marachi,translations Avana vange vasyezanga ambere ga ndeda, Watoto wangu walikuwa wakisiaga mawele kwa Ndeda,luy,sw,Maragoli,translations okhutsia erwanyi, relieve the bowels (lit. 'go outside'),luy,en,Luwanga,dictionary "Hutuletea maziwa tukikunywa asubuhi na jioni, ukinywa maziwa ya ng'ombe ni tamu sana."," Ikhurereranga amabere nikhunywa ichuli nende msidhiambo, nonywa amabere kaa ing'ombe ni malayi muno.",sw,luy,Marachi,translations okhunyololokha, creep along slowly and stealthily,luy,en,Luwanga,dictionary "Nibasinjila nibakhwesa Yesu nibamurusia mwitaala elo, nibamuyila hashikholomokho khubutenje bweshikulu shielitaala liabwe liali niliombakhwakhwo. Benya okhumusindikha mbu akwe mafumama mwibanda,"," and they rose up, and cast him forth out of the city, and led him unto the brow of the hill whereon their city was built, that they might throw him down headlong.",luy,en,Luwanga,bible How was your day?, Inyanga yao ibere irie?,en,luy,Luwanga,translations "Ipusi ni isolo iria eya menya mudala, khuri nende tsipusi tsikabukhane."," Paka ni mnyama anayeishi nyumbani, tuna aina nyingi za paka",luy,sw,Marachi,translations how?, karye!,en,luy,Luwanga,dictionary Eshili obushindu shishimanyibwa omuliro, Eshili omunyiri shishimanyibwa omuliro ta (TWA195) One feeling cold does not need to be shown the fire.,luy,en,,proverbs Yaeli akatoka akaenda akamkutanisha Sisera kisha akamwambia mfalme njoo kwa hema yangu usiogope.," Yaeli arura acha akaanila Sisera mala amubolela ali omwami, yiicha mu liiema liase okharia tawe.",sw,luy,Bukusu,translations Kukhunyene yaamua huira Siakhaya musikuli yendelee nende masomo kaye. Siakhaya yakholere class eight handi sa yavirire vilayi yalaangwa mu sikuli sikhongo. Kukhunyene Siakhaya mapesa kari nako sikaera Siakhaya khutsia msikuli., Nyanya yake aliamua kumpeleka Siakhaya shuleni ili aendelee na masomo yake. Siakhaya akafanya mtihani wa darasa la nane akapita vizuri na akaitwa kwa shule kubwa. Nyanya yake Siakhaya pesa aliyonayo haimwezeshi Siakhaya kwenda shuleni.,luy,sw,Marachi,translations Alari korona bwaruekesea khuikhala nikhuli abalafu., Isipokuwa korona ilitufunza kukaa tukiwa safi.,luy,sw,Marachi,translations Mama:Amugovolio tsia usie vusie., Mama: Amugovolio nenda usiage unga.,luy,sw,Maragoli,translations okhutima, wander aimlessly; be lost,luy,en,Luwanga,dictionary "And he said unto them, Why are ye fearful? have ye not yet faith?"," Kho Yesu nareeba abeechibe ari, ""Eshichila nimuria nishiina? Mubula obusuubili noho?""",en,luy,Luwanga,bible okhukokonya, sneer; mock; be sarcastic,luy,en,Luwanga,dictionary Ng'ombe ni mnyama mzuri sana. Ng'ombe ni mnyama tunayeishi nay eye nyumbani. Tena ng;ombe ni mnyama tunaye mpenda., Ing'ombe ni isolo indayi lukari. Ing'ombe niisolo eya khumenyanga ninayio mudala. Khandi ing;ombe neisolo eya khuayanza.,sw,luy,Marachi,translations obusye, flour; meal; any finely ground powder,luy,en,Luwanga,dictionary "Ne okhumeeta khumabi kandi koosi aka Herode yali niyakhola, yatiila Yohana namura mumbohe. Okhubatiisibwa khwa Yesu"," added this also to them all, that he shut up John in prison.",luy,en,Luwanga,bible Busheree mnoo Papa/ Mama, Good morning Dad/ Mum,luy,en,Luwanga,translations mekhala, sitting down; seated; akholanga mekhala 'he does it sitting down',luy,en,Luwanga,dictionary okhusubirira, trust in; believe in,luy,en,Luwanga,dictionary naye yamkaribisia alala ninasi., naye akamkaribisha pamoja nami.,luy,sw,Marachi,translations Lwayilarana mkeere weeve naamuvoolera kuli aviivi viiva tsisiringi.," Aliporejea, bibi yake akamusimulia jinsi wezi walivyoiba pesa zake.",luy,sw,Maragoli,translations Ekhwikomba shipensi shianje., I miss you deeply my love,luy,en,Luwanga,translations porcupine, isekese,en,luy,Luwanga,dictionary "Ne olwa bahulilakhwo, basaangaala, ne nibamusuubisia okhumuhelesia amapesa. Naye nachaaka okhukhaaba obwiyangu obulayi bwokhumuhaana mumakhono kabwe. Yesu alia eshiokhulia shia Pasaka halala nende abeechibe"," And they, when they heard it, were glad, and promised to give him money. And he sought how he might conveniently deliver him [unto them] .",luy,en,Luwanga,bible ilikuwa siku ya alkhamisi tulikuwa tumeenda kuiba mizabibu ya mtu usiku., yari oludalu ya kine khwari khuthire khwiba khwiba misabibu ekio mundu esiro.,sw,luy,Marachi,translations Nikimalizia nataka kusema neno langu. Ukiwa na ng'ombe nyumbani usikose kumpea chakula na maji. Ukifuga ng'ombe hautateseka kamwe. Mtu anampenda ng'ombe kwa maana ni nzuri, Niimaririsia ndakha khubola rikhua riange. Noori nende ing'ombe mudala orakosa khuiberesia ebiakhuria nende matsi. Nooruka ing'ombe soolasanda khaba. Mundu yajama ing'ombe khuluobera ni indayi.,sw,luy,Marachi,translations Mbuzi hao walikuwa karibu kunigonga., Twali kunduya no lwiga lwe mbongo.,sw,luy,Maragoli,translations "Nda Iekha hango zana Khuduukha hasi hanu,"," Nitawacha nyumbani penyewe na kushuka chini,",luy,sw,Maragoli,translations okhulinda, wait; wait for; mind; look after; help; nekhulinde 'I will wait for you',luy,en,Luwanga,dictionary uncover, okhufunula,en,luy,Luwanga,dictionary "And many false prophets shall arise, and shall lead many astray.", Khandi abalakusi bobubeeyi abanji balabuushilamwo nibakoyasia abandu abanji.,en,luy,Luwanga,bible Better be by-passed during ploughing than at harvest., Bakhubisiakhwo okhulima balakhubisiakhwo eshimwero,en,luy,,proverbs "Yosefa ya ka tsia ha Bethlehemu,", Yusuf kaondoka kwenda Bethlehem,luy,sw,Maragoli,translations "Ndiyo Abrahamu akafanya vile Mungu mueza vyote alikuwa amemueleza.Luti akaenda naye ,Abrahamu akatoka Harani akiwa na miaka sabini na tano.", Nio Aburamu acha nga Wele omunyali owa Bioosi aaba ne amubooleele. Luti aacha ne naye.Aburamu arura Harani ne ali ne bukhulu bwe kimiiko kamakhumi saba na kiraano.,sw,luy,Bukusu,translations "rock; ameno ketsinyanda 'double teeth, molars'", olwanda,en,luy,Luwanga,dictionary "Glory to God in the highest, And on earth peace among men in whom he is well pleased."," ""Oluyali lube khu Nyasaye ikulu mwikulu, nakwo omulembe kube khushialo, mubandu abamuchamisinjia """,en,luy,Luwanga,bible promise, obusibisi,en,luy,Luwanga,dictionary Musungu wange natula mmba atula niinzala na niyingira mu yingira niyiguti - Isiongo, Mzungu wangu akitoka kwa nyumba anatoka akiwa na njaa akirudi ameshiba - Chungu,luy,sw,Maragoli,translations Omwalo kwolashiambukha ochereranga likata, Use a reed to know the depth of a river if you have not crossed it before.,luy,en,,proverbs Niliwapa wimbi wangu., Ndagaha ovolo vwange.,sw,luy,Maragoli,translations madness; lunacy; insanity, amalalu,en,luy,Luwanga,dictionary Teleza ivo -Njia," Teleka mbo - Inzira, Kedera",sw,luy,Maragoli,translations 107. Eshikhaya shiuma omusala (AMI63) A vacuum has no medicine., Eshikhaya owamaru owobunyasi shianyala ta,en,luy,,proverbs "Tsingelosi va lindanga, Voosi va yanzanga"," Malaika washika dhamu, wote washangilia",luy,sw,Maragoli,translations "ndahuchapa, opalile ndi ilika yao, khaandi okalukhe luundi."," ""nitakuchapa, unafikiri mimi ni rika yako! Tena urudi siku nyingine.""",luy,sw,Marachi,translations okhwiyama, acknowledge; confess; agree,luy,en,Luwanga,dictionary -lengafu, equal; regular; e.g. the sides of a square,luy,en,Luwanga,dictionary run quickly; stride; sit with legs wide apart (of women), okhurakalala,en,luy,Luwanga,dictionary sumba," island-hill in Lake Victoria, near Port Victoria, which either is the omusamba or spirit, or is the dwelling place of the omusambwa, worshipped and feared by the Banyala people",luy,en,Luwanga,dictionary Enyoolangandi vaana vayo?, Hupataje watoto wake?,luy,sw,Maragoli,translations "Abandu bosi banyala khufuya ifula nikwa bulayi khunyala okhunyola ebiakhuria, ifual yosi ni bulamu."," Watu pia wanaweza aga dunia na mvua inaponyesha vizuri tunaweza kupata chakula, mvua pia ni uhai",luy,sw,Marachi,translations nina miaka kumi na mitatu., ndi nende miaka ehumi nende kidaru.,sw,luy,Marachi,translations okhukholyokha, crow,luy,en,Luwanga,dictionary continue; persevere, okhulumirira,en,luy,Luwanga,dictionary You cannot swear to disown your place of birth., Ewenyu shiwitsuba,en,luy,,proverbs Fito kwa nyasi ya kujenga -Murogi, Ludanga mmbembe (kulusimbu) - Mulogi,sw,luy,Maragoli,translations injeso, knife; sickle,luy,en,Luwanga,dictionary eshimumu, chin,luy,en,Luwanga,dictionary divide amongst themselves; share, okhukabana,en,luy,Luwanga,dictionary Vakiraho vananchi vehandngaho mumadala kavu., Ulifanya wananchi wakaa kwa maboma yao.,luy,sw,Marachi,translations "Kimeme akizaliwa yeye pia hufanya watu wanywe maziwa ya mbuzi, mbuzi pia hupeana maziwa kama ng'ombe maziwa hayo humsaidia mtu. Kupata pesa baada ya kuyauza. Nbuzi pia unastahili kumpa maji mazuri ya kunywa ili awe na afya bora.", Omwana owa imbusi niyeembuluwa yesi akeranga abandu banyua amabeere aka imbusi. Imbusi yoosi iberesiananga mabeere nga ing'ombe. Amabeere ako kakhonyanga nundu khunyola tsisende naamala khukakusia. Imbusi yoosi okhoyikhane oiberesie amatsi malayi aka khunyua khu ibe nende obulamu bulayi.,sw,luy,Marachi,translations OMUSANI MULALA AMAKHUFWA ABWENE NA ABWENI NGA EYI OWASIE OKUNDI NASALILA CHINYAMA BUBI ENYUMA WE KHUKHWITUBA MUMARABA KE KHUMUANDA MUMBEKA CHA SAVANA AKARI WA MAKHESE NE EMISIKHU KHUMUANDA KUMUBOFU KUKWAMA EWEBUYE KHUCHA EKITALI., Mwanamume mmoja amefariki papo hapo huku mwenzake akipata majeraha mabaya kufuatia ajali ya barabarani sehemu za Savana kati ya Makemo na Misikhu kwenye barabara kuu ya kutoka Webuye kuelekea Kitale.,luy,sw,Bukusu,translations "Ne omusuku owamiitsa libanze, niye Setani. Nalio lichesa, nishio eshihesi eshieshise shino, ne abachesi, nibo abamalaika.", and the enemy that sowed them is the devil: and the harvest is the end of the world; and the reapers are angels.,luy,en,Luwanga,bible "Ne olwa Yesu yali niyekhaale khushikulu shia Miseituni, ahahengana nende Ihekalu, Petero, Yakobo, Yohana nende Andereya nibamureeba mumasilisi bari,"," And as he sat on the mount of Olives over against the temple, Peter and James and John and Andrew asked him privately,",luy,en,Luwanga,bible "Mana olwika lwamayoosi amakhongo lwakhakhupwe, naye naruma abamalaikabe mutsimbeka tsine tsieshialo, ne bakhakhung'asie abalobole ba Nyasaye okhurula mutsimbeka tsiosi tsieshialo. Eliechesio khumusaala kwomukhuyu"," And he shall send forth his angels with a great sound of a trumpet, and they shall gather together his elect from the four winds, from one end of heaven to the other. [",luy,en,Luwanga,bible Musiara uyu ni mwana wa senge wovo Mwifa uyu ni mwana wo mkana winyu. ( Mama mamako), Binamu ni mtoto wa shangazi yako _huyu ni mtoto wa dada wenye.(,luy,sw,Maragoli,translations "Inayoweza kuosha dhambi,"," Ga nyala khwogidza bwoni,",sw,luy,Maragoli,translations ALIKUJA KUNIOKOA, YADZA KUMBONNYA,sw,luy,Maragoli,translations noise (of voices), olukhu,en,luy,Luwanga,dictionary Ikishapiga utakimbia, Niimali kukuba ulanyagula.,sw,luy,Maragoli,translations Ga nyala khwogidza, Inatakasa,luy,sw,Maragoli,translations run quickly, okhuratsukha,en,luy,Luwanga,dictionary become; be converted into; change round; fade, okhukaklukhana,en,luy,Luwanga,dictionary Ingwe yali isiru omutsi wamatsi yachiechesia amachesi (AMI117) Ingwe yali isiru owali namuchera yachibalira (FSU3) The leopard was foolish until it learnt to be wise from the person who went to draw water from the stream., Ingwe yali isiru abatsia mumwalo bachiechesia,en,luy,,proverbs okhuyindasia, enrich; make wealthy,luy,en,Luwanga,dictionary Vyote tulipewa., Ivindu vyosi ni vya nkhayerwa.,sw,luy,Maragoli,translations okhusesa," spread (hole, ulcer, etc.); winnow",luy,en,Luwanga,dictionary Eshibi tsia okwe mumbo, Trouble go and land west.,luy,en,,proverbs Tabia/ desturi, miima,sw,luy,Maragoli,translations uvula, olumiriro,en,luy,Luwanga,dictionary "And the devil said unto him, To thee will I give all this authority, and the glory of them: for it hath been delivered unto me; and to whomsoever I will I give it."," Ne namuboolela ari, ""Ndalakhuhelesia obunyali khumahanga kano koosi nende obuyinda buno bwosi, shichila bwamala okhuhaanwa mumakhono kanje, ne enyala okhukabilakhwo yesi yesi owenzenya.",en,luy,Luwanga,bible "Ne abanji abali imbeli baliba abokhumalilikha, ne abokhumalilikha baliba abeimbeli """, But many shall be last [that are] first; and first [that are] last.,luy,en,Luwanga,bible nawe, and you,luy,en,Luwanga,dictionary Omukofu asabila tsimoni, An adult begs with his eyes.,luy,en,,proverbs Ng'ombe ni yule mnyama ambaye akifunzwa kufanya kazi yoyote anaweza kufanya vizuri sana tena kwa makini., Ing'ombe ni isolo iria noiyekesia khukhola emirimo kiosikiosi inyala khukhola bilayi muno handi abwene.,sw,luy,Marachi,translations Musalabani alipofia., Khu Musalaba khu ga fwira.,sw,luy,Maragoli,translations Ekambi eye Bamidiani yaba mu litooma ebunaswa siimbi ne lukulu lwa More., Kambi ya wamidiani ilikuwa kea bonde kaskazini karibu na mlima wa More.,luy,sw,Bukusu,translations "and saying, Thou that destroyest the temple, and buildest it in three days, save thyself: if thou art the Son of God, come down from the cross."," Nibaboola bari, ""Iwe ounyala okhulikulula Ihekalu nochiumbakha khandi mutsinyanga tsitaru, wihonie omwene! Noba noli Omwana wa Nyasaye, yikha hasi okhurula khumusalaba.""",en,luy,Luwanga,bible lirambusio, step; pace; length of a step,luy,en,Luwanga,dictionary Inzuki, Nyuki,luy,sw,Maragoli,translations hind-quarter; buttock, litakho,en,luy,Luwanga,dictionary Utumwa husababisha upendo na kupewa kile kilichofichwa., Uvutumwa vugiranga uyanzwa kandiohevwa ikivisiywi.,sw,luy,Maragoli,translations Khubukulanga amasingo ka ing'ombe nikhura mumadimwa nikamera luangu., Huwa tunachukua zamadi ya ng'ombe tunaweka kwa mahindi yanastawi haraka.,luy,sw,Marachi,translations Utanipeleka., Nombiri,sw,luy,Maragoli,translations Mdadisi mioyo yenu, Muhendele myoyo gwenyu mwinye x2,sw,luy,Maragoli,translations Mungu mweza wa vyote atawapatia kwa nchi ambayo mko karibu kuenda., Wele Omunyali Owa Bioosi alamuelesia musibala nimwo muli siimbi khucha.,sw,luy,Bukusu,translations "Watch and pray, that ye enter not into temptation: the spirit indeed is willing, but the flesh is weak."," Mube meeso nimusaaya kho mbu, muleshe okhukwa mukhuteemwa. Toto omwoyo kwenyanga, nebutswa omubili nomutofu """,en,luy,Luwanga,bible """omwikholela shikufubanga ta"""," ""Unachojifanyia haifi""",luy,sw,Marachi,translations great-great-grandfather; great-great-grandson or daughter, eshisuku,en,luy,Luwanga,dictionary No mwimani kalondo eee! Kalondo, Ukoko una uchoyo Eee! Ukoko.,luy,sw,Maragoli,translations amachishi, unripe; green,luy,en,Luwanga,dictionary Babu zetu waliotenda dhambi hata hawako., 7 Avaguga vetu vakola ubwoni na sivaveyeho.,sw,luy,Maragoli,translations Inyumba yange eveye na madirisha manying- Keyonzo, Nyumba yangu ina madirisha mengi -Kufuli,luy,sw,Maragoli,translations banana tree, likoko,en,luy,Luwanga,dictionary Ndipo wakapiga tarumbeta kisha wakavunjavunja mitungi waliyokuwa wameshika., Nio baapa chikhoombi mala barakaka chisaachi nicho abeleele ne batilile.,sw,luy,Bukusu,translations EVELIA NA KIDEGE CHAKE, EVELIA NA KANYONYI KEKE,sw,luy,Maragoli,translations repeat; go over again, okhukalukhamwo,en,luy,Luwanga,dictionary "Ng'ombe anafaida nyingi sana. Faida ya kwanza ni watu kulimia shamba, ukiwa na shamba kubwa na hauna pesa ya kulimia utatafuta tu ndume wawili"," Ing'ombe iri nende tsifaida tsisabi. Ifaida eyamberi ni bandu khurima tsindalO: Nori nende indalo ikhongo noobula amapesa kakhulimira, olakhaba sa tsisurusi tsibiri.",sw,luy,Marachi,translations obukara, laziness,luy,en,Luwanga,dictionary okhusunda, add fuel to fire; stoke; move the long sticks further into the fire; incite; provoke; cause to do; persuade to action,luy,en,Luwanga,dictionary "And again he sent unto them another servant; and him they wounded in the head, and handled shamefully."," Khandi nabarumila omukhabaniwe undi. Omwenoyo naye nibamwara tsinguma, nibamukholela akeshifimbwa murwe.",en,luy,Luwanga,bible kuna siku ambayo kidiri alikuwa ameketi chini ya mti wa mukuyu akila njugu alizokuwa ameiba., ilio inyanga ya simuna siali siikhale asi wo musala kwa omukhuyu nisilia chinjugu thia siali nisiibile.,sw,luy,Marachi,translations weave; knit, okhulukha,en,luy,Luwanga,dictionary 599. Wikumula emwalo olekumula emukulu (AMI316) Better stumble in your steps than stumble in your mouth., Wetindi yabiira omwanawe mbu mbashiawalia weyama,en,luy,,proverbs "Kuhonya mwoyo gwange,", Moyo wangu kuuponya,luy,sw,Maragoli,translations hiyo ni shida iliyo shuleni humu na tunaomba wewe kama mzee wetu ukisema kitu watu watasikia kwa hivyo ni hayo tu kwa lugha ya pili., eyo sa niihida iri muisomero yefu ino husava sa ewe kama mzee wefu novolaho sindu vandu valaurira hosa lano nako sa mulusungo lwa haviri.,sw,luy,Marachi,translations "Watu wazee wangekagua nyama ya mfugo huyo, utumbo wake na maini yake, damu yake na hata nyama yake.", Avandu vakulundu vahenzanga kuinyama yene yiyi makandi vahenza kuvyo munda kuli Kim MARA ne LIKUDUMANI namasahi gene halala ne inyama yene.,sw,luy,Maragoli,translations "and the cares of the world, and the deceitfulness of riches, and the lusts of other things entering in, choke the word, and it becometh unfruitful."," habula okhuhendela amakhuwa komushialo, okhuchama obuyinda nende obwikombi bwebindu bindi, binjilanga mubo mana bitiiya likhuwa elo nibilikhola okhulekha okhwama ebiamo.",en,luy,Luwanga,bible Kukuwa kwa mtu, Liviruka lyo mundu,sw,luy,Maragoli,translations And he commanded the multitude to sit down on the ground;, Kho Yesu nalaka abandu abo okhwikhala hasi.,en,luy,Luwanga,bible eshisicharasio, stumbling block; obstacle,luy,en,Luwanga,dictionary Nazo zote huchomoza mashariki na kutua magharibi amboko hulala zikiafikiana ju ya majukumu yao, Na vyosindio vitula ivuugwe ma vitsia imadioli wa vigona nivihulitsana ku miyinzi jiavo.,sw,luy,Maragoli,translations akagonga ikapita kwa fuvu ikaingia kwa mchanga., Akhoma siabira mu sianga siengila mwiloba.,sw,luy,Bukusu,translations Yesu yarulayo nalondoola khunyanza ya Galilaya. Natikulukha mushikulu niyekhala hasi.," And Jesus departed thence, and came nigh unto the sea of Galilee; and he went up into the mountain, and sat there.",luy,en,Luwanga,bible fall; drop; become; change into, okhukwa,en,luy,Luwanga,dictionary clever; intelligent; wise; bright, abachesi,en,luy,Luwanga,dictionary giraffe ( itika,en,luy,Luwanga,dictionary Zoea matamshi ya mama Kalyesa, Nala lulimi lwa mma**Kalyesa,sw,luy,Maragoli,translations okhuberekha omwana, conceive a child,luy,en,Luwanga,dictionary "vary; differ with regard to size, quantity, price, quality, etc.", okhushirana,en,luy,Luwanga,dictionary olumwo, blade used for shaving; razor,luy,en,Luwanga,dictionary -akhanyu," red, or color approximating to red—brown, orange, etc. (akhakhanyu, eshiakhanyu, etc.)",luy,en,Luwanga,dictionary Mwanamke huonekana mchovu na pia mgonjwa sawia na jinsi milima huonekana mvua itakapo kunyesha., Umundu mkali alolekaa mulufu kandi mulwaye kuli vigulu vilolekitsa imbula niyenya kukuba.,sw,luy,Maragoli,translations cold; dampness, obunyifu,en,luy,Luwanga,dictionary Ng'ombe wako watauawa na hutakula nyama kama kwa mateka ya vita., chikhaafu chowo chilakhoonyelwa ne se olaliaakho enyama nga mu mbaambe eye liie.,sw,luy,Bukusu,translations Korona ni buluaye bubi sana buuma mubayo kwoosikwoosi khulwa khubwa bunyala khudira buri mundu., Korona ni ugonjwa mbaya sana ambao hauna mzaha wowote kwa kuwa unaweza kumpata kila mtu.,luy,sw,Marachi,translations okhwirobotsa," rant and rave; become furiously angry, and try to force a quarrel on others who do not respond",luy,en,Luwanga,dictionary Vavoolere vahere yahoo., Waambie wakife hapo.,luy,sw,Maragoli,translations "Oli Tera ali ne bukhulu bwe kimiiko kamakhumi saba asaala Aburamu, Naori ne Herani."," Tera alikuwa na umri wa miaka sabini na saba akamsaha Aburahamu, Naori na Herani.",luy,sw,Bukusu,translations """Mana abalunjishi abo bakhamukalusie nibamureeba bari, ‘Omwami, niliina olwa khwakhulola noli inzala nikhukhuhelesia eshiokhulia, kata noli nobuloho nikhukhuhelesia eshiokhunywa?"," Then shall the righteous answer him, saying, Lord, when saw we thee hungry, and fed thee? or athirst, and gave thee drink?",luy,en,Luwanga,bible "15 U nzizulitsi litsunwa, u nzigutidzi nekilulu kikye."," Amenijaza uchungu,amenikinaisha kwa pakanga.",luy,sw,Maragoli,translations Hapo zamani kulikuwa na urafiki kati ya kuku na mwewe., Kale muno engoko yali nuvulina ne liive.,sw,luy,Maragoli,translations omumali weshikwoli, avenger,luy,en,Luwanga,dictionary "Ne Yesu nabiboolela ari, ""Tsie "" Nabio nibirula nibitsia mumbitsi etsio, ne lola, lituuli lietsimbitsi elo niliminina nilikholomokha munyanza nilisishilamwo liosi pe."," And he said unto them, Go. And they came out, and went into the swine: and behold, the whole herd rushed down the steep into the sea, and perished in the waters.",luy,en,Luwanga,bible "cut or carve from wood; work wood; peel, as of potatoes", okhubaatsa,en,luy,Luwanga,dictionary "saying unto them, Go into the village that is over against you, and straightway ye shall find an ass tied, and a colt with her: loose [them], and bring [them] unto me."," nababoolela ari; ""Mutsie mwitaala elihengaane ninenywe, habwene yaho mulanyoolaho isishili niyiboyilwe nende eshimoosi shiayo halala. Mubiboholole, mubindeerere.",en,luy,Luwanga,bible Khandi mudala ing'ombe ikhoye ibe nende obusafi. Mukhoikhane muifure msala ili tsingua tsiirulekhO: Ing'ombe iberesinianga amabeere. Kata mundu anyala khukooba mabere ako musiiro nibanyola mapesa. Sakira Nyasaye yalonga biruke ebio namanyire mbari ni ebia muhimu khurimenya eria mundu., Tena nyumbani ng'ombe anafaa awe msafi. Mnafaa muipulizie dawa ili kupe watoke. Ng'ombe hupeana maziwa. Ata mtu anaweza peleka maziwa hayo sokoni naapate pesa. Ndiyo maana Mungu aliumba mifugo hao akijua kuwa ni muhimu kwa maisha ya mtu.,luy,sw,Marachi,translations "and they bound him, and led him away, and delivered him up to Pilate the governor."," Nibamuboha mumakhono nibamuyila khu Pilato, owali nali omukafuna. Okhufwa khwa Yuda",en,luy,Luwanga,bible okhunsia, accustom; make familiar with,luy,en,Luwanga,dictionary Omwami wenywe mu liekhoya ne busangaafu alamubukula enywe aakhaba ne mwabeele nende buli siindu., Mfalme wenu kwa upendo na furaha atawachukua nyinyi hata ikiwa mlikuwa na kila kitu.,luy,sw,Bukusu,translations "Yesu nabakalusia ari, ""Eliya toto alaranjilila okhwitsa, ne alarechekha ebindu biosi."," And he answered and said, Elijah indeed cometh, and shall restore all things:",luy,en,Luwanga,bible Ugonjwa huu ulipoanza walishtuka na kuomba., Muyaka ngekwatsaka abandu balama ni babola ee mama.,sw,luy,Marachi,translations Bala akhoya abiikhe mu sikono sitonyi sie wele nende nibo omenyile nabo., Hesabu anastahili aweke kwa kikapu kipande cha mungu na ambao unaishi nao.,luy,sw,Bukusu,translations ikanisa, church ( Handi nuetha sa nga sindi sindi sia makana.,sw,luy,Marachi,translations temptation, amarechekho,en,luy,Luwanga,dictionary "Anitaka kila mara,", Yenyanga inze nunu.,sw,luy,Maragoli,translations Hawa watoto walilete miba., Avaana yava valeta mafa,sw,luy,Maragoli,translations Inyinga yiyi imbula yalange niyagoti na vandu valange no vusangali kokola mikinu josi jo kuyanzitsa., Wakati huo mvua haikuwa na watu walikuwa watu walifurahia michezo iliyowapa furaha.,luy,sw,Maragoli,translations "Ewe Utatu, tunakusifu", Wetsimbabasi ku ku gohanga.,sw,luy,Maragoli,translations "Ugonjwa huu ulileta kuhaingaika sana, watu wengi walifariki, watoto wengi wakabaki na huzuni sana."," Bulware buno bwagama manyakhano mangi, bandu bangi bafwa, bana bangi badong'a nende butsuni bunji.",sw,luy,Marachi,translations okhuhenula, lift up on high; lift oneself up,luy,en,Luwanga,dictionary short-handled hoe; jembe; a former form of dowry payment, imbako,en,luy,Luwanga,dictionary jealously; polygamy, imbalikha,en,luy,Luwanga,dictionary Kumbuka Mungu huona nyoyo zetu, Umanye Yahova ahenza mumwoyo,sw,luy,Maragoli,translations eshitonye," portion; fraction; bit; part; very often means half, but may mean any fraction less than the whole.",luy,en,Luwanga,dictionary Nimiyinziki jolugembe lukolaa?, Wembe unafanya kazi gani?,luy,sw,Maragoli,translations "And behold, one came to him and said, Teacher, what good thing shall I do, that I may have eternal life?"," 01undi omusaatsa undi yetsa khu Yesu naboola ari, ""Omwechesia, nishiina eshilayi eshiekhoyile okhukhola kho mbu enyoole obulamu bweinziayo?""",en,luy,Luwanga,bible "And when the sabbath was past, Mary Magdalene, and Mary the [mother] of James, and Salome, bought spices, that they might come and anoint him."," Ne olwa Isabato yali niyihwele, Mariamu Magadalene, Mariamu nyinamwana Yakobo nende Salome, bakula marashi keshing'ari eshilayi mbu, batsie batsushilile khumubili kwa Yesu.",en,luy,Luwanga,bible Okolanga kehenyehenye, Wewe uliye na kiburi,luy,sw,Maragoli,translations take more than one should, okhumulula,en,luy,Luwanga,dictionary Hiyo tabia yake nzuri alinifunza hadi akafanya walimu kwa shule wakatujua kwa sababu ya kupita mtihani na tabia nzuri katika shule yote., Mima kiae milai ekiendio yantsekesia mpaka yakera balimu musikuli barumanya hubera hubira marebo nende emima milai musikuli silamba. Khubera bima bilai siniburumwa dawe.,sw,luy,Marachi,translations Baada ya mtu ambaye waamuzi waliacha waamoni wakafinyina watu wakaenda kwa nchi ya wahiti kisha Ukoo wa Dani wakarudi kwa mashamba yao waliyojenga mji ambao waliuita mlima kwa sababu hawakuwakubali wakashuka kwa bonde., Enyuma we kano omundu niye bayooti balekha Baamoni baminakilisha babaandu be khaacha mu sibala sie Bahiti mala Ekholo eya Dani bakobole mu maloba ke ombakhayo lukoba nilwo atiuukha bikulu sikila se babafukiiliila bekha mu maayo tawe.,sw,luy,Bukusu,translations ukitaka kuita mtungi kwa kimarachi unaitwa [sikube], niwenya hulanga sibuyu mlumarachi kamili valanga mbu sikube.,sw,luy,Marachi,translations MALENGE YA ANZEEZE, MAONDO GA ANZEEZE,sw,luy,Maragoli,translations obukabukhani, separation; division; divorce,luy,en,Luwanga,dictionary "Anawezaambaye hajazongeza mpaka wa mwenzake waliokata mti aangushe na iliyoulizwa zamani kwa nchi ambayo mungu, shoka ipasuke kisha iuwe mwanzake."," Anyala ""Okhasendia lulwakha lwo owasio, Abaarema kumurongooro akwisie ne lulwarebwao khale mu sibala nisio Wele eyayo esabukhamo mala yiira owasie.",sw,luy,Bukusu,translations Nochenda nende shikanda nokanda, If you walk with the idle you may end up idling.,luy,en,,proverbs Ameniongoza na kuniendesha katika giza wala si katika nuru.," 2 Ya nzimirira nokungendidza mukisundi, si mwa li mu bulavu.",sw,luy,Maragoli,translations broad; wide; vast, eshibambalifu,en,luy,Luwanga,dictionary "Kata isaino korona bwakira sialo siefwe siabiya, khula isaino bafunga abulao okhuchenda khuu masaa kesiro."," Hata sasa hivi Korona ilifanya dunia yetu ikazorota, kufikia sasa walipiga marufuku hakuna anae tembea saa za usiku.",luy,sw,Marachi,translations "Kuli umundu vagana no undi mundu ni venya ku manyana,ku vahambane uvurina vwavo", . Kama mtu anapokutana na mwingine hujuana na kuleta pamoja uhusiano wao,luy,sw,Maragoli,translations Mungu muweza wa vyote., Wele Omunyali Owa bioosi.,sw,luy,Bukusu,translations change; make into; translate; interpret, okhukalula,en,luy,Luwanga,dictionary Aliyekuja kuniponya, Yadza kumbonnya.,sw,luy,Maragoli,translations Adekaa amuumu, Anapika ilokauka,luy,sw,Maragoli,translations Yegehidza na a leka ubukumi bwibwe bwosi.," Vunja kicha cha nyoka, Sura zako andika",luy,sw,Maragoli,translations "Nebutswa akarulanga mumunwa kabetsanga nikarulile mumwoyo, nako niko akafwabinjia omundu.", But the things which proceed out of the mouth come forth out of the heart; and they defile the man.,luy,en,Luwanga,bible Omulosi aloka eyasheramwo (HWA29) A witch bewitches the very cow she milks., Omulosi aloka eyashera,en,luy,,proverbs Njia zenu nzuri na zijulikane, Uvulungi bwenyu vumanyekane,sw,luy,Maragoli,translations A hide does not remain with the professional tanner., Liselo shilitong'anga ahaliahalwa,en,luy,,proverbs siduyu siamkalusia siathiakho mndalo.," sungura alimjibu, ""sijawahi enda shambani.""",luy,sw,Marachi,translations Huwa tunachukua zamadi ya ng'ombe tunaweka kwa mahindi yanastawi haraka., Khubukulanga amasingo ka ing'ombe nikhura mumadimwa nikamera luangu.,sw,luy,Marachi,translations Esie mwene ndi muluhya na khandi amabanga kaange ni ka bamarachi. Omundu wikhalanga mubuluhya ni sindu sikhongo na khaandi omundu sakhoyere khulerakho omubayo kwosikwosi ., Mimi mwenyewe ni mluhya na tena damu yangu ni ya kimarachi. Mtu anayekaa uluhyani ni kitu kikubwa na tena mtu hafai kuleta mchezo wowote.,luy,sw,Marachi,translations "Oli Reu ali ne bukhulu bwe kimiiko kamakhumi kataru na kibili asaala Seruki, ne enyuma we lisaalwa lia Seruki,Reu amenya kimiiko chimia chibili, mala asaala babaana babaandi basoleeli ne bakhaana."," Reu akiwa na miaka thelathini na miwili akamzaa Serugi na baada ya hapo akaishi miaka mia mbili na saba kasha akawazaa watoto wengine wavulana na wasichana.""",luy,sw,Bukusu,translations -lamu, alive; well; living,luy,en,Luwanga,dictionary "Utukufu na waone, haki yake itendeke", Ku mwidzominyanga Iyeta lilye kalunu:,sw,luy,Maragoli,translations sikukuu, Siguku,sw,luy,Maragoli,translations "And every one that heareth these words of mine, and doeth them not, shall be likened unto a foolish man, who built his house upon the sand:"," Ne buli mundu ouhulila amakhuwa kanje kano, ne nalakakhola ta, ali shinga omuyingwa, owombakha inzuye khumuyeshe,",en,luy,Luwanga,bible Ulanyola liva mwoyo., Upate tena kuishi,luy,sw,Maragoli,translations "Bulano, okhwibulwa khwa Yesu Kristo khwali khuri nanwa. Olwa Mariamu, nyinamwana Yesu yali nashikhwebungwa nende Yosefu, nibashili okhuteshiania, yanyoolekha nali inda eya Roho Omutakatifu."," Now the birth of Jesus Christ was on this wise: When his mother Mary had been betrothed to Joseph, before they came together she was found with child of the Holy Spirit.",luy,en,Luwanga,bible display for sale, okhuhonia,en,luy,Luwanga,dictionary Kuni zetu twauziwa., Tsinku tsyetu ku gulidzangwa.,sw,luy,Maragoli,translations uncultivated land; bush; any cultivatable land, obulimo,en,luy,Luwanga,dictionary "Hakekeke, Kisungura chatsa nikiduka ha kiliango."," Punde si punde, sungura akaja mlangoni.",luy,sw,Maragoli,translations "Malaika areeba ali, Hakari nasioobi owa Sarai wama wae ne olikho ocha waena? Hakari akoboosia ali ndikho nilkha omukhaye Sarai.", Malaika akamuuliza kuwa Hagari mtumishi wa Sara unatoka wapi na unaenda wapi? Hagari akajibu kuwa namtoroka mwanamke Sara.,luy,sw,Bukusu,translations "barakanga obule, amabere, amadumwa, emioko, amabuoni, tsimbande, tsinjugu, amaremwa, emikachi nende emisala, obunyasi nende olusi."," huwa wanapanda wimbi, mtama, mahindi, mihogo, viazi, korosho, njugu, ndizi, miwa na miti, nyasi na nyasi ya nepi.",luy,sw,Marachi,translations Wengine waliona kuwa wangepata taabu wakishikilia desturi za kina babu, Navandi vavoola kuladiva nikutirana ku mwiima gwa vaguuga.,sw,luy,Maragoli,translations "Khuli Yakobo ya lola tsinyinga tsia khale,"," Jinsi Yakobo alivyoota enzi za kale,",luy,sw,Maragoli,translations "Balanyoola sitonyi sieLisuubisia lie khuruma Omung'oosi khunyoa sie biakhulia, endali ne kamalwa.", Watapata kipande kiakachowaaminisha ya kutuma nabii kuanza ya vyakula divai na pombe.,luy,sw,Bukusu,translations "owakhachweye okhunyoola ebindu bino, tsinzu, nende abasiani babwe, nabakhana babwe, nabanyina, nabaana, nemikunda, akhandi eshikhumi shilala mutsinyanga tsino, halala nende okhusandibwa tawe. Ne khandi mutsinyanga tsiolunyuma, yakhanyoole obulamu bweinziayo."," but he shall receive a hundredfold now in this time, houses, and brethren, and sisters, and mothers, and children, and lands, with persecutions; and in the world to come eternal life.",luy,en,Luwanga,bible tribe; clan, oluyia,en,luy,Luwanga,dictionary Unajua mtu yeyote ambaye hutembea nyumbani kwako usiku?, Wamanya ku umundu umanya agendaa hango vudiku?,sw,luy,Maragoli,translations "And he stretched forth his hand towards his disciples, and said, Behold, my mother and my brethren!"," Kho yamala namanyia omukhonokwe khubeechibe naboola ari, ""Lole! Bano nibo mama wanje nende abaana befwe!",en,luy,Luwanga,bible It is as hard as a hippopotamus' skin., Biumire shinga lisero lie imbongo,en,luy,,proverbs And they said unto them even as Jesus had said: and they let them go., Ne nibababoolela shinga olwa Yesu yali nababooleele. Mana nibalekha abandu abo ne nibatsia.,en,luy,Luwanga,bible okhwama, bear fruit,luy,en,Luwanga,dictionary Bikha bindi onyala khukusia amabere nende hunyola amang'ondo kaa khurumihira handi onyala khurumihira humeda tsing'ombe tsindi., Wakati mwingine unaweza kuuza maziwa na kupata pesa ya kutumia na unaweza tumia kuongeza ng'ombe wengine,luy,sw,Marachi,translations shelter from the rain, okhwiikama,en,luy,Luwanga,dictionary hata sijui kimarachi vizuri lakini nimejaribu nilipowezewa., kata ngorurwe lumarachi vilayi lakini ndemere winyarirwa.,sw,luy,Marachi,translations wash clothes; do laundry ( okhufuwa,en,luy,Luwanga,dictionary Nandaulila yarandula lisombo (AMI 169) Insatiable appetite tore the stomach. 287. Nandebula arumanga eshilenjeshie (86) Ouuma omwana aruma lirango (AMI278) A childless woman sends her thigh ( leg). 288. Nandebula akalukha omukumba, The barren one returns childless.,luy,en,,proverbs "man or woman who has been cured of some sickness which included a period of unconsciousness, said to be caused by emisambwa, and therefore is able to cure others", omukanda,en,luy,Luwanga,dictionary Ikawa kuwa mzazi hangeweza kumwambia chochote akatii. Jua kwamba alikuwa akaulie mtihani wa darasa la nane., Biaba mbu mwibusi siyaha mubolera siosi siosi yalonda da. Manya mbu yali yehalire marebo ka ikilasi ya munane.,sw,luy,Marachi,translations in the gap or space, mumbaka,en,luy,Luwanga,dictionary "munch, e.g. a raw potato", okhumenena,en,luy,Luwanga,dictionary "Nga khwachaka lukendo mayoni kali kemba ao nio wa khwamanyira ati inyanga indai ilolohanga itsuli, nga khwola eria mwitsa wange wanzalika yali akosisie viakhulia."," Tulipoanza safari ndege walikuwa wanaimba hapo ndipo tulipojua siku njema huonekana asubuhi, tulipofika kule rafiki yangu niliye mwalika alikuwa amepoteza vyakula.",luy,sw,Marachi,translations "Kho nishiina eshiachila nimutsiayo? Okhulola omulakusi noho? Emuboolela toto mbu, ye ashilakhwo omulakusi."," But wherefore went ye out? to see a prophet? Yea, I say unto you, and much more than a prophet.",luy,en,Luwanga,bible Wazazi wake walianza kumwambia., Bebusi baanza khumubolera.,sw,luy,Marachi,translations "Kalunu mulava avalungi veve,", Leo mtakuwa mtakubalika kwake,luy,sw,Maragoli,translations Mukumu yirana kukuba mu magina gege ma atovola ku kindu kilala naho viviriku vyatevangi kuli ayanzi ma avolera mwene mulwaye amagina gange gasingiye ku kindu yiki., Mganga wa kienyeji alikuwa akirejelea kupiga mawe na kuuliza kwa kitu kimoja au viwili alivyoulizia hapo awali na kuuliza aliye na mgonjwa mawe yangu yamesimama kwa kitu hiki.,luy,sw,Maragoli,translations "And when the seven among the four thousand, how many basketfuls of broken pieces took ye up? And they say unto him, Seven."," ""Khandi olwa ndasonyola emikaate musafu khulwa abandu ebikhumila bine, mwabunjelesiye ebitonye nibitsula ebimwelo binga biosi halala?"" Nibakalusia bari, ""Musafu.""",en,luy,Luwanga,bible Enyanga indi eredio yaatangasia iri abasomi balantsa mubikuli ta khulwa khubwa omulwaye bwa korona bwaabiririire abasirikhi nibasiiri bakonya omusala., Kuna siku radio ulitingza kuwa wanafunzi wasikwende shule kwa kuwaa ugonjwa wa korona umewaua madaktari kama bado wanatafuta dawa.,luy,sw,Marachi,translations He that findeth his life shall lose it; and he that loseth his life for my sake shall find it., Yesi outeema okhuhonia obulamubwe alabukosia; nebutswa yesi oukosia obulamubwe khulwanje alabunyoola. Omurungo,en,luy,Luwanga,bible Kimaragoli., Lulogoli.,sw,luy,Maragoli,translations Huu ugonjwa uliwafanya wasanii wote Kenya wakatoa nyimbo za Korona, Bulware buno bwakila basani bosi mu Kenya balusia tsinyimbo tsia Korona.,sw,luy,Marachi,translations ijela, prison; gaol ( Wanafunzi waliweza kusalia nyumbani shule zote zikafungwa nchini Kenya.,luy,sw,Marachi,translations batse!," look out!, (see also atse!)",luy,en,Luwanga,dictionary olubutso," place where people gather to sit, chat, and pass the time (okhubutsa)",luy,en,Luwanga,dictionary "pester; persuade, against his will", okhuyunjia,en,luy,Luwanga,dictionary amaofu, a great longing for some person or place at a distance; homesickness,luy,en,Luwanga,dictionary be many, okhulala,en,luy,Luwanga,dictionary "Naye Yosefu yali omwana wa Matatsia, owali omwana wa Amosi, owali omwana wa Nahumu, owali omwana wa Hesili, owali omwana wa Nagai."," the [son] of Mattathias, the [son] of Amos, the [son] of Nahum, the [son] of Esli, the [son] of Naggai,",luy,en,Luwanga,bible "Gaali akasema tena kuwa, tazama! Watu wako wanashuka katikati ya mlima wakaenda, kisha kikosi kimoja kiko kinaendea kwa njia ya kwa mti mwalimu wa meonenimu."," Kaali aloma lundi ali, lola! Babaandu balikho beekha mu luongwa lwa sikulu becha, mala sipupu silala silikho siichila Khu muyila kwe a murongooro kumukhoonge kwo mlakusi.",sw,luy,Bukusu,translations obusiru, stupidity; ignorance; dumbness; feeble-mindedness,luy,en,Luwanga,dictionary give forth a ringing sound; jingle, okhusaala,en,luy,Luwanga,dictionary Mtoto aliyejinyonga kama mtu mzima alifanya hivo akishindwa nan chi aishipo., Umwana yisunga kuli umundu muhindila yisunganga natamiki ne kivala chamenyi mu.,sw,luy,Maragoli,translations One never knows when the one with a hump goes to sleep, Oweshikufu olwakona shomanya ta,en,luy,,proverbs Kwa sababu Mungu atauza Sisera naye alifungua chupa ya maziwa na kumwekea kwa mkono wa mwanamke.," Kigira ki yahova a la gulidza Sisera naye ya kunula ichupa ya amavere,nokumuvika mu mukono gwomukali",sw,luy,Maragoli,translations Munyolo, Nyororo,luy,sw,Maragoli,translations mushilenje shia, in place of; instead of,luy,en,Luwanga,dictionary Na voosi ku la sangala, Na sote tutafurahia,luy,sw,Maragoli,translations Kama tsifamilia tsiria tsiri nitsifwiirirwe nende abandu babu okhulondana nende obulware buno., Kama familia zilizokuwa zimefiwa na wapendwa wao kutokana na huu ugonjwa,luy,sw,Marachi,translations "And Jesus began to say unto them, Take heed that no man lead you astray."," Mana Yesu nachaaka okhubaboolela ari, ""Mube meeso, omundu yetsukhana yamukaatia namukoyasia.",en,luy,Luwanga,bible "Tuepukane na kuenda kwa harusi, matanga yaani mahali ambapo kuna watu wengi."," Huepukane nende hukenda huthia muthiarusi, mumasika yaani muivunjihi bwa bandu.",sw,luy,Marachi,translations "Kwa siku hiyo, mungu muweza a vyote alifanya agano na aburamu na akasema kuwa, nitapatia uzao wako nchi hii , kutoka kwa mto wa misri kufika kwa mkubwa wa efurati nchi ya wakanayo, wakeini wakatimoni, wahiti waperisi, warefaimu, waamori wakirikashi nay a wayebusi."," Khu ndaalo eyo , wele omunyali owa bioosi akhola endakano na Aburamu ne aloma ali , ndaelesia lisaaye liowo sibala sino , khwama khu luuchi lwa misri khukhwola khu luuchi luboofu lwa efurati , sibala sie Bakenayi , Bakeini Bakatimoni, Bahiti, Baperisi Barefaimu , Baamori , Bakirikashi nende Bayebusi.",sw,luy,Bukusu,translations Indolo ikwilanga oulali omunachi, Obukhuyo bukwilanga oulali omunachi (WOY41),luy,en,,proverbs See you later, Kholane badaye,en,luy,Tsotso,translations isende, cent,luy,en,Luwanga,dictionary libotsero, crop of a bird,luy,en,Luwanga,dictionary Oriena aah Ominde oriena aee oriena Ominde oriena aee, Uko wapi aah Ominde uko wapi aee uko wapi Ominde uko wapi aee.,luy,sw,Marachi,translations "wakati Gidioni alisikia ndoto na fasiri yake, alianguka chini akapiga magoti kisha akamwabudu mungu."," Nga Gidioni ne aulila kamarooro ne liboola liako, akwa asi asikama mala asaaya wele.",sw,luy,Bukusu,translations Wakwa vola kuye kulamenya isi we kiriri kikye hagati he tsihiri., Ambaye tulisema chini ya kivuli chake kuwa tutakaa kati ya mataifa.,luy,sw,Maragoli,translations Kunywa supu acha nyama -Muwa, Unwe umunyu na uleke inyama - Mukonye,sw,luy,Maragoli,translations "Yesu nabakalusia nabareeba ari, ""Nishiina eshia Musa yamulaka okhukhola?"""," And he answered and said unto them, What did Moses command you?",luy,en,Luwanga,bible "white ants; general term for many varieties of ants, though particularly indicating the termite", amache,en,luy,Luwanga,dictionary okhuupa olwami, make shrill cry (of women when dancing),luy,en,Luwanga,dictionary Kikatambbacho ama samaki hapana., simoola namwe eng'eeni tawe.,sw,luy,Bukusu,translations okhufwirwa inganga, lose on a business transaction,luy,en,Luwanga,dictionary working in iron, oburuli,en,luy,Luwanga,dictionary Nikienda Bujumba Ominde hata simuoni aee, Ni njaa Bujumba Ominde kata simulola aee,sw,luy,Marachi,translations esie ndi nende miaka ehumi nende kirano., mimi nina miaka kumi na mitano.,luy,sw,Marachi,translations okhuyakala," whet; sharpen, as a knife on a stone",luy,en,Luwanga,dictionary Olwikho shineyingubo yirandukha ta (44) Blood relationship is not like a dress., Olwikho shineingubo,en,luy,,proverbs "Khandi narulaho natsia nasaaya, ne nakalushila okhuboola amakhuwa malala tsana ako."," And again he went away, and prayed, saying the same words.",luy,en,Luwanga,bible Liduudu lirala, Liduudu (aina ya ndege) mmoja,luy,sw,Maragoli,translations become familiar with; become accustomed to, okhunalana nende,en,luy,Luwanga,dictionary huamala ikasi eyo sa tano., tulimaliza kazi hiyo saa tano.,luy,sw,Marachi,translations Mwaka oko kwari mumu khuvandu khandi mwangu., Huo mwaka ulikuwa mgumu kwa watu wengine na pia ulikuwa mwepesi kwa wengine.,luy,sw,Marachi,translations "But I say unto you, that Elijah is come, and they have also done unto him whatsoever they would, even as it is written of him."," Nebutswa isie emuboolela mbu, Eliya oyo yamala okhwitsa, ne abandu bamukholela koosi kabeene balola mbu namalayi okhumukholela, shinga olwa Amahandiko kahandikwa khuye Yesu ahonia omusiani owali neshishieno",en,luy,Luwanga,bible Nokukuleka inyinga yiyi intambi?, Na kutuacha kwa muda huu mwingi?,luy,sw,Maragoli,translations "Mhana oyo yari athia khudaya mathi, kukhu nyene yalinda mathi khurula itsuli mpaka ingolobe musirima."," Huyo msichana alienda kuchota maji, nyanya yake alingoja maji kutoka asubuhi hadi usiku.",luy,sw,Marachi,translations okhukhomwa, be crucified,luy,en,Luwanga,dictionary akhandamwa, basket smaller in size than omuyinda,luy,en,Luwanga,dictionary Opili yibula opili, A spotted cow gives birth to a sported calf. Opili begets Opili,luy,en,,proverbs Ni buadodo nga sidere sia mubasu niimbola mbu niinywa amabeere ka ing'ombe iri nende amabere malayi muno. Obaamo mani. Amabanga ka ingombe kosi ni malayi mumubiri kua mundu. Mabanga ako sonywa tawe nikasiri mabisi. Barua abakangwetsanga nikari mabisi lakini noolajila khasiwakhakanywa., Ni ukweli kama mchana wa jua nikisema kuwa nikinywa maziwa ya ng'ombe ambaye anamaziwa mazuru sana. Unakuwa na nguvu. Damu ya ng'ombe pia ni mzuri kwa mwili ya mtu. Damu hiyo haunywi yakiwa mabichi. Kuna wale ambao hunywa yakiwa mabichi lakini kama haujazoea hauwezi kunywa,luy,sw,Marachi,translations Kumbuka Mungu huona nyoyo zetu, Umanye Yahova ahenza mu mwoyo,sw,luy,Maragoli,translations "make foolish, stupid, dumb", okhusirwasia,en,luy,Luwanga,dictionary lichesa, harvest,luy,en,Luwanga,dictionary Fanyeni uamuzi mtoke kwa zambi., Mutovole bwangu mutuli mu bwoni,sw,luy,Maragoli,translations Taja majina ya nyasi zinazomea mtoni, Tivula amiita govulimu vulandaa mukivanda.,sw,luy,Maragoli,translations "as it is written in the book of the words of Isaiah the prophet, The voice of one crying in the wilderness, Make ye ready the way of the Lord, Make his paths straight."," Shinga olwa kahandikwa mushitabu shiomulakusi Isaya mbu, ""Omwoyo kulanjilisiinjia mushitsiimi kuri, ‘Mukaasie injila eya OMWAMI Nyasaye, mukololosie tsinjilatsie.",en,luy,Luwanga,bible okhumira obukala, swallow whole,luy,en,Luwanga,dictionary "But as touching the resurrection of the dead, have ye not read that which was spoken unto you by God, saying,"," Ne okhulondana nende akokhulamusibwa khwabafu; mushili okhusomakhwo aka Nyasaye yamuboolela? Yaboola ari,",en,luy,Luwanga,bible Eshiakhaya imbatsi omuyeka nikwo okulikwisia, Eshikhaya imbatsi shikwisibwa nomuyeka (PMU9) Whatever has defeated the axe the wind will blow down.,luy,en,,proverbs Omukhasi wanje omurembo, My beautiful,luy,en,Tsotso,translations And they understood not the saying which he spake unto them., Nabo nibalamanyilisia eshisina shiamakhuwa aka yababoolela ako tawe.,en,luy,Luwanga,bible "sp. of sacred indigenous tree, tall and straight", omurumba,en,luy,Luwanga,dictionary "Na Melikisedeki mfalme wa Salemu, tena kuhani aliyekuwa akimtumikia mungu wa juu sana alibeba mkate na divai kumkutanisha Aburamu."," Ne Melikisedeki , omwami owa Salemu ,lundi omusaaye owarumikhiranga wele owa angaki lukali , asuta kumkaati ne ndali khukhwakanila Aburamu .",sw,luy,Bukusu,translations Mbukula bikha bino khuandika ibarua khulwa khusaba esilekhelo., Nachukua huu nafasi kukuandikia huu waraka kwa ajili ya kukuomba msamaha,luy,sw,Marachi,translations "They say unto him, Caesar's. Then saith he unto them, Render therefore unto Caesar the things that are Caesar's; and unto God the things that are God's."," Nibamukalusia bari, ""Nebia omuruchi wa Roma."" Kho Yesu nababoolela mbu, ""Kho murunje khumuruchi wa Roma ebili ebia omuruchi wa Roma, ne khu Nyasaye ebili ebia Nyasaye.""",en,luy,Luwanga,bible try to avoid blame by putting it onto someone else, okhwifubula,en,luy,Luwanga,dictionary okhwifumba, bend o.s.,luy,en,Luwanga,dictionary "Kata kario mukhana yadonga musirima, yapara mbu khuyolere khane kuanyolekhane."," Hata hivyo msichana alibaki kwa giza, alidhania kuwa amepata na kumbe ndio ameptwa.",luy,sw,Marachi,translations "lie on the face, lie prone", okhukona mafumama,en,luy,Luwanga,dictionary Akisa akamujibu kuwa walisema kuwa.," Akisa amukoboosia ali, paloma bali.",sw,luy,Bukusu,translations Chemichemi ya furaha, Kisinuku kyobuyanzi.,sw,luy,Maragoli,translations sikuwa nimewahi ona maiti huwa aje., ndari sialolaho mundu ufuire mbu avetsanga arie.,sw,luy,Marachi,translations "Mutsinyanga etsio, Yohana Omubatiisi yetsa nachaaka okhuyaala mushitsiimi eshia Ebuyahudi naboola ari,"," And in those days cometh John the Baptist, preaching in the wilderness of Judaea, saying,",luy,en,Luwanga,bible Aliyetulipia yupo, Mutungri ave',sw,luy,Maragoli,translations Walidhani alikuwa akijigamba na wakawa na haraka ya kumfukuza arejee kuchunga kondoo wa baba yao., Vaaganaganaa aveeye mwigiingiri Vaaniga kuvoola akungwe vwangu ylirane kwaya mitugu jaise.,sw,luy,Maragoli,translations okhuiindira, live very long (see also okhuyindira),luy,en,Luwanga,dictionary Nofisa ing'u iba yakhakhulie (AMI185) If you hide a hyena it may eat you in due course., Nofisa ifisi yakhakhulie,en,luy,,proverbs kimarachi ni lugha inayozungumzwa na watu wa butula., olumarachi nolusungo olusungungwa nende abandu ba butula.,sw,luy,Marachi,translations Huo ndio ubaya wa kukwikwi, Ni kivu cho kusegesera,sw,luy,Maragoli,translations "Ninze ingoyi woo, ninze ingoyi woo"," Ni mimi kichoma nguo,ni mimi kichoma nguo",luy,sw,Maragoli,translations "Ndakhola endakano yase akari wowo ne nase, ne lisaaye liowo enyuma wowo, mu selukho choosi chichiicha, ebe endakaano eya mindali, mbe wele wowo lundi wele we lisaaye liowo enyuma wowo."," Nitafanya agano yangu kati yako na mimi, na uzao wako nyuma yako, kwa vizazi vyote vijavyo, iwe agano ya milele, niwe mungu wako tena mungu wa uzao wako lilo nyuma yako.",luy,sw,Bukusu,translations Evelia yali muyayi mugeri ligalli muno, Evelia alikuwa mvulana mwerevu Sana,luy,sw,Maragoli,translations Nekesa alienda mtoni kuchota maji ya kunywa., Nekesa yathia mumwalo khudaya mathi kokhunywa.,sw,luy,Marachi,translations dew; moisture clinging to grass after rain (see also limera), lime,en,luy,Luwanga,dictionary Mbeye ku nomujiru mba - Mudoga, Sina kimila - Gari,luy,sw,Maragoli,translations foam; froth, lifiro,en,luy,Luwanga,dictionary "Ne habwenaho mulala khubo natsia tsimbilo nabukula eshiangwe, niyenikha mudivai, nashira khulikata liolusi, namuha mbu anywe."," And straightway one of them ran, and took a sponge, and filled it with vinegar, and put it on a reed, and gave him to drink.",luy,en,Luwanga,bible okhubola, rot; go bad; putrefy,luy,en,Luwanga,dictionary omukhula, flood; streams of rainwater draining away after a heavy fall of rain,luy,en,Luwanga,dictionary """Aliyeiba pesa leo ataona"""," ""Lero waavugula tsisiringi alalola.""",sw,luy,Maragoli,translations "Tumwamini leo,"," Ku suuvire nunu,",sw,luy,Maragoli,translations Ulisoma jinsi alivyomponya mwizi, Wa soma kuli ya honnya mwivi,sw,luy,Maragoli,translations "Then went the Pharisees, and took counsel how they might ensnare him in [his] talk.", Abafarisayo barula nibatsia okhwirechekha shinga olwa bakhareka Yesu namarebo.,en,luy,Luwanga,bible Shule yangu ina idadi ya wanafunzi mia nane na kumi na saba (817)., sikuli siange sili nende abana thimia munane nende kumi na saba (817),sw,luy,Marachi,translations "Ya vola, ""Nzidzulitsa."""," Aliyesema, ""unikumbuke!""",luy,sw,Maragoli,translations I am sorry, Mbera,en,luy,Tsotso,translations mind; care, okhuteba,en,luy,Luwanga,dictionary "Mana nibetsa Yeriko. Ne olwa Yesu yali narulangayo, nali nabeechibe nende omukanda kwabandu omukhongo. Ne omwana wa Timayo owalangwa mbu, Batimayo, omubofu wasabasabanga, yali niyekhaale khundulo womuhanda."," And they come to Jericho: and as he went out from Jericho, with his disciples and a great multitude, the son of Timaeus, Bartimaeus, a blind beggar, was sitting by the way side.",luy,en,Luwanga,bible arguments, amahinje,en,luy,Luwanga,dictionary "Kalunu kwigi likora uvulungi,", Tupende kutenda mema,luy,sw,Maragoli,translations ask each other, okhurebana,en,luy,Luwanga,dictionary tsingubo, clothes,luy,en,Luwanga,dictionary "Yesu nababoolela oluchelo lundi ari; ""Obwami bwa Nyasaye buli buri nanwa: Omundu abukulanga olufwa lwomutarakwe namiitsa mumukundakwe."," Another parable set he before them, saying, The kingdom of heaven is like unto a grain of mustard seed, which a man took, and sowed in his field:",luy,en,Luwanga,bible "Kwa sababu mluhya mmoja alipigana na mjaluo kisha akamshinda nguvu, naye mjaluo akamwambia ati ‘marachi!' kimafumbo ""mluhya ni mtu mbaya"," Khulwokhuba mbu omuluhya mulala yalwana nende omunyolo namala namyinga amaani; naye omunyolo namborera mbu marachi! mbwitsifumbi "" mluhya ni mundu mbi"".",sw,luy,Marachi,translations "Mariamu yesundukha muno khulwa amakhuwa aka omumalaika oyo yali namubooleele, okhuba shiyamanya eshisina shiamakhuwa ako tawe."," But she was greatly troubled at the saying, and cast in her mind what manner of salutation this might be.",luy,en,Luwanga,bible Nduuke naye hango he., Nifike naye nyumbani kwake.,luy,sw,Maragoli,translations meso, awake; alert; obetsenje meso 'be constantly on the alert'; okhukona meso 'lie awake',luy,en,Luwanga,dictionary Mwanaume anapofariki huzikwa alipozaliwa, Mundu musatsa nakutsa atevangwa ahayivulwa,sw,luy,Maragoli,translations khu lisaaye lienywe mindali na mindali., Kwa uzao wenu milele na milele.,luy,sw,Bukusu,translations khabiri, twice,luy,en,Luwanga,dictionary Anakamuna yaalomba ikiyayi manaavoolera Anakanani kuniina kumusaala., Sungura akawasha kitita cha moto,luy,sw,Maragoli,translations liima, spleen (see also lihima),luy,en,Luwanga,dictionary Ing'ombe ino ikhonyanga mundu abundu wa ari nende bundinyu bukhongo., Ng'ombe humsaidia mtu mahali ambapo ana shida kubwa.,luy,sw,Marachi,translations "nor by the earth, for it is the footstool of his feet; nor by Jerusalem, for it is the city of the great King."," Kata shimuletsubakhwo nimurumbula eshialo ta, okhuba nishio eshialambisinjiakhwo ebilenjebie, kata khulwa Yerusalemu ta, okhuba nilio litookho liomuruchi omukhongo.",en,luy,Luwanga,bible be countable, okhubalikha,en,luy,Luwanga,dictionary Omundu khuba musialo muno ni khuba Nyasaye yamulonga. Khandi omundu niye owalongibwa einyanga ya khasasaba. Nyasaye yamulonga okhumurindira ebiruko biaye.," binadamu kuwa ulimwenguni humu ni kwa kuwa aliumbwa na Mungu. Tena binadamu ndiye aliyeumbwa siku sita, Mungu alimuumba atunze viumbe wake.",luy,sw,Marachi,translations Vile walikuwa wanarudi wakaanguka na gari. Baba kichwa chake kimepasuka katikati naye mama titi lake limekatika likabaki barabarani. Vile nilisikia hivyo nikaishiwa na nguvu nikabaki kama nimesimama. Machozi yakaanza kunitoka yakitiririka kama maji ya mtaro. Ndio nilikua bado na mshangao huo niliona gari ikiingia kwa boma nikakimbia kuangalia ni nani yuko ndani. Nikapata wazazi wangu wamewekwa bandeji kila mahali., Nga vavere nivakalukha vakwire nende imutoka . Baba murwe kwadikhe sa akari mama nae luvere luadikhe ludong'ere khu lami. Nga ndavulira endio Mani kambwa nindong'a sa ninyemere. Masika kedikha nga matsi ka mtaro. Khu ndali siringi ndalola imutoka niitsa mdala nderukha khulinga mbu ni wina ulimo ulimo. Ndanyola vevusi vange nivavarerekho tsibandeji vuli abundu.,sw,luy,Marachi,translations okhuulera, keep quiet (see also okhulinya),luy,en,Luwanga,dictionary Sasa Gaali wa Ebedi alienda shekemu na ndugu zake kisha watu wakawa na matumaini kwake., Nono Kaali okhwa Ebeti acha e Shekemu ne bawaandaye mala babaandu ba shekemu baba ne lilieyikinwa mu niye.,sw,luy,Bukusu,translations lisikamo, tear (from the eye),luy,en,Luwanga,dictionary disappear; vanish, okhukhamuukha,en,luy,Luwanga,dictionary Walihesabiwa marika kulingana na jinsi walivyotahiriwa., Avandu vavalikiranga mu makula ge vikevo.,sw,luy,Maragoli,translations Kusema kweli huu ni ugonjwa mwingine ulioshinda watu kutengeneza dawa nchini Kenya., Khusunga obwadodo buno ni obulware bundi obuakhasia abandu khuakhasia msala musialo esya Kenya.,sw,luy,Marachi,translations MSICHANA ALIYEOLEKA KWA ZIMWI, MUKANA WADEKA KU LINANI,sw,luy,Maragoli,translations "echo; repeat words addressed to oneself, particularly when called, in a mocking way", okhunyokhosia,en,luy,Luwanga,dictionary Yola iyanga tsikanisa nitsifungwa nikhudonga khushirwa buno ni bulwaye si., Iliwadia siku kanisa zikafungwa tukabung'aa tukishindwa kujua huu ni ugonjwa upi.,luy,sw,Marachi,translations "kaaba bali Baali ali wele, lekha omwene ekhupanile khulwe alutare yewe yatechulwa."," kama kweli Baali ni mungu, wacha mwenyewe ajipiganie kwa alutare take iliyobomolewa.",luy,sw,Bukusu,translations owamashu, cross-eyed person,luy,en,Luwanga,dictionary Niiva mwana yanyagula liga ya mama wewe nijo ijaliva najo niyivuliywi., kama mtoto alikuwa akikimbia akiwa tumboni mwa mama yake hivyo ndivyo atakavyo kuwa atakapozaliwa,luy,sw,Maragoli,translations "The young man saith unto him, All these things have I observed: what lack I yet?"," Omuraaka oyo namukalusia ari, ""Ndalinda amalako ako koosi; nishiina eshindi eshiekhoyile okhukhola?""",en,luy,Luwanga,bible Ng'ombe anapoenda choo huwa tunatumia kinyesi chake kama mbolea kwa kupandia vyakula kama vile mahindi., Ing'ombe nitsia mchoo khurumikhiranga amasingo kayo ngaa imboleya hukhurakira baikhulia ngaa madimwa.,sw,luy,Marachi,translations okhuminina, run quickly,luy,en,Luwanga,dictionary "Yesu namukalusia naboola ari, ""Amahandiko kaboolanga kari, ‘Omwinamilenje OMWAMI Nyasayewo nomukhalabanila ye yenyene!' """," And Jesus answered and said unto him, It is written, Thou shalt worship the Lord thy God, and him only shalt thou serve.",luy,en,Luwanga,bible Alisulubiwa Yesu alisulubiwa., Yavambwa Yesu yavambwa,sw,luy,Maragoli,translations "Yesu muumba, Mwokozi Bwana."," Yesu Mulombi, Muhonyi, no Mwami",sw,luy,Maragoli,translations Na nduguye wa yule aliye na wajane., Ne wandaaye woyo owa nende banamulekhwa.,sw,luy,Bukusu,translations many, efinji,en,luy,Luwanga,dictionary okhubeyera, lie to; deceive; make excuses about,luy,en,Luwanga,dictionary divert; make crooked; lead astray, okhushamia,en,luy,Luwanga,dictionary a short piece of hollow reed, eshitundu,en,luy,Luwanga,dictionary "for he taught them as [one] having authority, and not as their scribes."," okhuba shiyabeechesia shinga abeechesia bandi bamalako bechesinjia ta, habula yabeechesia nobunyali.",en,luy,Luwanga,bible receive permission, okhuwebwa omunwa,en,luy,Luwanga,dictionary Wanazoa hii yao., Vayoyaa iyaavo yiyi,sw,luy,Maragoli,translations Riloba ria akulu ribetsanga riangu, Udongo wa juu huwa mwepesi sana,luy,sw,Marachi,translations Ukizaliwa na mjane aliyerithiwa nawe pia usirithi mjane., .Niwivulwa mu mwandu naïve utatsia kandi mwandu mba .,sw,luy,Maragoli,translations """Kho buli mundu ouhulila amakhuwa kanje nende okhukakhola, ali shinga omundu omuchesi owombakha inzuye khulwanda."," Every one therefore that heareth these words of mine, and doeth them, shall be likened unto a wise man, who built his house upon the rock:",luy,en,Luwanga,bible tsindolo, sleep,luy,en,Luwanga,dictionary mbabiita enywe chikhabi musaale babaana bakali munyoole biakhulia bikali., Nawabariki nyinyi mzae watoto wengi mpate vyakula vingi.,luy,sw,Bukusu,translations 01wa Abafarisayo bakhung'ana halala Yesu yabareeba ari;," Now while the Pharisees were gathered together, Jesus asked them a question,",luy,en,Luwanga,bible obuneneri, thrift,luy,en,Luwanga,dictionary Mbeye umundu u Loli lidambidza na impimbo yovutima bwibwe., Mimi ni mtu aliyeona mateso kwa fimbo ya ghaghabu yake.,luy,sw,Maragoli,translations "Mana nibamanyilisia mbu shiyababoolelanga okhuchetsiha khwimela liemikaate ta, nebutswa khumechesio aka Abafarisayo nende Abasadukayo. Petero arumbula Yesu okhuba Kristo Omwana wa Nyasaye"," Then understood they that he bade them not beware of the leaven of bread, but of the teaching of the Pharisees and Sadducees.",luy,en,Luwanga,bible Na tumepona leo., Na ku honi nunu.,sw,luy,Maragoli,translations Utie kindu kitihizanga, Epuka moto wqa jehanamu,luy,sw,Maragoli,translations "Yalachilisia khale okhubirira mubalakusibe abatakatifu mbu,"," (As he spake by the mouth of his holy prophets that have been from of old),",luy,en,Luwanga,bible Sikuli esio sili nende abaana balai bali tayari khusoma., Hiyo shule iko na wanafunzi wazuri waliyo tayari kusoma.,luy,sw,Marachi,translations "Habula eshihesi nishishili okhuula, Amakhuwa Amalayi aka Obwami bwa Nyasaye kano, kakhayaalwe mushialo shiosi, mbu kabe obuloli khubandu bamahanga boosi. Amatinyu amakhongo kokhuhuchisia", And this gospel of the kingdom shall be preached in the whole world for a testimony unto all the nations; and then shall the end come.,luy,en,Luwanga,bible Kifungua mimba mwana wa kiume, Ya li muyai wewe wembiri,sw,luy,Maragoli,translations Ugalase giruke, Wlinge watoroke,luy,sw,Maragoli,translations kijiji petu hapa hamna shida ila wanafunzi huenda shuleni na champali, mulukongo lwefu luno ihida ivlahowo ohuva sa vana nivathia mwisomero ende sapatu ni mli muisomero.,sw,luy,Marachi,translations okhwibulana, breed; increase in numbers through birth,luy,en,Luwanga,dictionary WATU KAMA WAZEE HAWAKUJUA KUZUNGUMZA KISWAHILI NA KIINGEREZA., ABANDU NGA BAKOFU BALI BAKORORWE OKHULOMALOMA OLUSWAIRI NENDE OLUSUNGU.,sw,luy,Marachi,translations "Amasingo nikooma abaandu bakeekhonyeranga khukhuraka. Abaandu beekhonyeranga amasingo khuoma tsinyumba, tsikanisa, bikuli nende amaduka."," Zamadi ikikauka watu hutumia kwa kupanda. Watu hutumia kuboma nyumba, kanisa, shule na duka",luy,sw,Marachi,translations musikuli siefu huri nde vana mia tsine ishirini; vakhana ni mia tsitaru alafu vasiani ni mia moja ishirini., shuleni kwetu kuna wanafunzi mia nne ishirini; wasichana mia tatu alafu wavulana mia moja ishirini.,luy,sw,Marachi,translations Na nyimbo za kumsifu," Kwimba lidzominya,",sw,luy,Maragoli,translations "okhuboolela abandube mbu, balahonibwa khulwa okhuleshelwa obwonooni bwabwe."," To give knowledge of salvation unto his people In the remission of their sins,",luy,en,Luwanga,bible Nafungula mikhono kiange ili ngwe matsi., Akanifungua mikono zangu ili niweze kunywa maji.,luy,sw,Marachi,translations amakhanu, sinows of the neck,luy,en,Luwanga,dictionary Siduyu siasangala nende khuruka hakulu., Sungura alifurahia na kuruka juu.,luy,sw,Marachi,translations obuyinda, wealth; riches,luy,en,Luwanga,dictionary You're beautiful, Oli omurembo,en,luy,Tsotso,translations Mariamu Magadalene nende Mariamu undi baliho nibekhale nibahengane nende ing'ani. Abelihe baliinda hashilindwa," And Mary Magdalene was there, and the other Mary, sitting over against the sepulchre.",luy,en,Luwanga,bible "Ng'ombe ni mnyama ambaye kila mtu amefuga ulimwenguni humu, ng'ombe huwapendeza watu.", Ing'ombe ni isolo iria eya buri mundu yaruka mshialo sino. Tsing'ombe tsibajamisingia abandu.,sw,luy,Marachi,translations shikombe," cup, or any similar vessel ( okhukeng'a,en,luy,Luwanga,dictionary "But the unclean spirit, when he is gone out of the man, passeth through waterless places, seeking rest, and findeth it not."," ""Olwa eshishieno shirulanga mumundu, shitsitsanga nishibirira khushialo eshiumu nishikhaaba aha shihuluushila. Nishilanyoola ta,",en,luy,Luwanga,bible Mimi nitasema., Ese khaboolele.,sw,luy,Bukusu,translations Wanjia basoolana nende Kaleefu nibafunana omukuunda., Wanjia walizozana na Kaleefu waking'ang'ania shamba.,luy,sw,Marachi,translations okhweberwa, refuse to accept a gift,luy,en,Luwanga,dictionary grace; favor; graciousness, obukoosia,en,luy,Luwanga,dictionary walking stick; stick carried for protection and used in fights; heavy stick picked up for the purpose of beating someone, indabushi,en,luy,Luwanga,dictionary how many?, finga,en,luy,Luwanga,dictionary I'm in the house, Ihouse-endi munzu,en,luy,Tsotso,translations mole, ifukho,en,luy,Luwanga,dictionary huavuha munyumba mwa hootha thimbiro nga simuna., tuliinuka chumbani mwa mjomba mbio kama kidiri.,luy,sw,Marachi,translations First sweep your own house before you despise someone else's., Oranjilira obumanani okhuyomba okhuranjilisia obuyinda (DWA196). It is better to begin with poverty rather than riches. 476. Oranjilila weya eyiyo khowaleka eyowashio,en,luy,,proverbs "funeral; tears; the time of mourning after a death, when relations and friends are expected to pay visits of sympathy and respect, and to wail; food must be provided for these mourners", amasika,en,luy,Luwanga,dictionary "Mana khandi Setani namuyila khushikulu eshiraambi muno, namumanyia oburuchi bwosi bwokhushialo, nende oluyali lwabwo lwosi."," Again, the devil taketh him unto an exceeding high mountain, and showeth him all the kingdoms of the world, and the glory of them;",luy,en,Luwanga,bible "Mana Yesu narula mumaatsi, ne habwene na habwene nalola likulu nilikuushe, naye Roho Omutakatifu niyekhanga khuye nafwana shinga lihusi."," And straightway coming up out of the water, he saw the heavens rent asunder, and the Spirit as a dove descending upon him:",luy,en,Luwanga,bible okhumira bukala," swallow quickly, unchewed; gulp down",luy,en,Luwanga,dictionary "Ya kupa kivi Yesu,", Alisumbukana Yesu,luy,sw,Maragoli,translations "Ne nimuba nimusuubila, mulanyola shiosi shiosi eshiamusaba olwa musaaya "" Lireebo khukobunyali bwa Yesu"," And all things, whatsoever ye shall ask in prayer, believing, ye shall receive.",luy,en,Luwanga,bible Nu muluhya yimu mwavihaniranga tsinderu., Hapo pia ndipo walipokuwa waking'oana ndevu.,luy,sw,Maragoli,translations hide; conceal, okhufisa,en,luy,Luwanga,dictionary okhwinyamba, pass gas,luy,en,Luwanga,dictionary okhwicherasia nende, compare oneself with,luy,en,Luwanga,dictionary Niriakhamala tsinyanga tsindidi barumikhira ngaa obulili bwa khukonahko kata omwana mudidi niyenyala siinyala hudora, Ikimaliza siku chache wanatumia kama malazi ya kulalia hata mtoto mdogo anapokojolea haiwezi ikaloa.,luy,sw,Marachi,translations lime; whitewash ( ichokaa,en,luy,Luwanga,dictionary Labda Mafefe amezoofika maungo., Fana mafefe yafogoya Lifedete,sw,luy,Maragoli,translations whole, -lamba,en,luy,Luwanga,dictionary Vizominye lieta liange., Litukuzwe jina langu,luy,sw,Maragoli,translations Otulanga litisi niwakharulamwo, Pick a quarrel with a pool after you leave it.,luy,en,,proverbs "Amahanga kalakhupana akeene khukeen, khandi oburuchi bulaseerana obwene khubwene. Inzala nende okhurenga khweshialo bilaba buli habundu."," For nation shall rise against nation, and kingdom against kingdom; and there shall be famines and earthquakes in divers places.",luy,en,Luwanga,bible tickle, okhutikityia,en,luy,Luwanga,dictionary okhulambisia," stretch out, as one's legs, particularly when seated; walk with long strides",luy,en,Luwanga,dictionary omwalala, bad breath; unpleasant smell coming from the mouth,luy,en,Luwanga,dictionary "They say unto him, Lord, that our eyes may be opened."," Nibamukalusia nibaboola bari, ""Omwami, khwenya mbu okhutimbule tsimoni tsiefwe khunyalilwe okhulola!""",en,luy,Luwanga,bible Eng'ende niveeye mu kerenge iranuuna masahi., Funza akiwa mguuni ataninyonya damu.,luy,sw,Maragoli,translations ukisema kuwa wanafunzi waende na viatu na soksi bukati nao wanasikia ati muende na champali., novola vari vana vathie nde vilaro vieisomero ende thisoksi vukati navo lano vaurira vari muthie ende vitukutuku.,sw,luy,Marachi,translations "For from within, out of the heart of men, evil thoughts proceed, fornications, thefts, murders, adulteries,"," Okhuba mumwoyo kwomundu mukari, karulangamwo amapaaro amabi akemililanga omundu okhukhola obuyilani, obwifi, obwiiri, obuheyi,",en,luy,Luwanga,bible hapo zamani za kale paliondokea mzee aliyekuwa amebaki kijiijini., khalekhale huali nende simuna nende omukofu yaliyatong'a mulukongo.,sw,luy,Marachi,translations hata nami nilitaka kubakia hapo kucheza nao ila mama alinikataza na kuniambia twende kwanza., siesi ndari nyenya khutonyera awindio huvaya ninavo lakini mama yangania niaborera mbu huthie mberi muisomero.,sw,luy,Marachi,translations be shaken, okhuresibwa,en,luy,Luwanga,dictionary eshilubi, small basket (see also indubi),luy,en,Luwanga,dictionary "And Pilate asked him, Art thou the King of the Jews? And he answering saith unto him, Thou sayest."," Naye Pilato nareeba Yesu ari, ""Niwe omuruchi owa Abayahudi?"" Naye Yesu namukalusia ari, ""Niwe ouboolile orio """,en,luy,Luwanga,bible okhurumba," be stationary (of an anthill, s.o. standing still in one spot, s.t. looming through the dusk and not clearly seen)",luy,en,Luwanga,dictionary okhusisimusia, awaken; arouse,luy,en,Luwanga,dictionary harehare musacha nende muhasi vajamana mbaka varia arusi yavo., hapo zamani mume na mke walipendana mpaka wakafunga harusi yao.,luy,sw,Marachi,translations entangle; beat around the bush, okhubatasia,en,luy,Luwanga,dictionary akhakanda, a small crowd; a group,luy,en,Luwanga,dictionary Kigira bulahi bwosi bwombasu bobuIiku," Kwa sababu ya uzuri wako,mchana na usiku",luy,sw,Maragoli,translations stool; chair; throne, eshifumbi,en,luy,Luwanga,dictionary spoil; be spoilt; go bad, okhwononekha,en,luy,Luwanga,dictionary Wapepelezi walitumwa kutoka Kadeshi wakauliza Musa ateue waamuzi., Bayooti barumwa khukhwama Kadeshi Bareba Musa arobora bakhalaki.,sw,luy,Bukusu,translations lano niyahamala huhera yethanga nathiya aviha munyumba mwaye lano vana va ifisi vavondanga kata nivetha veva maveere., alipomaliza kukama alikwa akiyaweka chumbani mwake nao wana wa fisi wakuwa wakiyanyemelea na kuyaiba maziwa yale.,luy,sw,Marachi,translations omuanda," road, as distinct from a foot truck.",luy,en,Luwanga,dictionary "Nderukha khulinga baba lakini sindamnyola da, bandu bambolera mbu baba amalire khufwa."," Nilikimbia kuenda kumwona baba yangu lakini sikumpata, watu waliniambia baba ameaaga dunia.",luy,sw,Marachi,translations Waziri wa afya nchini pia alisema kuwa ugonjwa huu mbaya sana., Omwiimirisi wa afya mu syalo yaaboola yesi mbu obulware buno ni bumaano muno.,sw,luy,Marachi,translations okhung'aya, lack; be without,luy,en,Luwanga,dictionary feathers, emiiro,en,luy,Luwanga,dictionary give to, okhuhaanira,en,luy,Luwanga,dictionary "33 Kigira si a VA vikanga mu kivi, Kinga kuvereridza avana VA vandu nomwoyo gwobuyanzi.", Kwa maana hapendi kuwaletea mateso au huzuni watoto wa wanadamu.,luy,sw,Maragoli,translations Kwa hao wenye msalaba, Ku yavo vomusalaba,sw,luy,Maragoli,translations okhwanichira, go up-hill; ascend,luy,en,Luwanga,dictionary return to, okhukalushira,en,luy,Luwanga,dictionary 75 WA SOMA LUGANO LWO MUSALA, Ulisoma hadithi ya msalabani,luy,sw,Maragoli,translations Imbutsa negota itangila kuvigulu ukugota., Mvua ikipusa huanzia milimani kupusa.,luy,sw,Maragoli,translations Mukhekesiakho siisa tawe., Msionyeshe huruma.,luy,sw,Bukusu,translations rear; bring up a child, okhuola,en,luy,Luwanga,dictionary deserve; be appropriate to; be fitting for; kahukhoyeere 'it is appropriate for him', okhukhoyera,en,luy,Luwanga,dictionary "Ye fools and blind: for which is greater, the gold, or the temple that hath sanctified the gold?"," Inywe ababofu abayingwa! Eshishila eshindi nishilena? Itsahabu noho Ihekalu, eyikholanga itsahabu okhuba indakatifu?",en,luy,Luwanga,bible alipomaliza kukama alikwa akiyaweka chumbani mwake nao wana wa fisi wakuwa wakiyanyemelea na kuyaiba maziwa yale., lano niyahamala huhera yethanga nathiya aviha munyumba mwaye lano vana va ifisi vavondanga kata nivetha veva maveere.,sw,luy,Marachi,translations "01unyuma lwako, bekhalaho okhumuhenhelesia.", and they sat and watched him there.,luy,en,Luwanga,bible wicked person, omumayanu,en,luy,Luwanga,dictionary Abaana ba tsimbusia batsia nibatsaaka khununa tsing'ombe.Khuatsa nikhutsaka khukhera nikhukororue mbari ni sina esikera ing'ombe niirarusia amabeere., Kimeme/kibuli wakaanza kunyonya ng'ombe tulienda tukaanza kukama hatukuwa tumejua ni nini kimemsababisha ng'ombe asitoe maziwa,luy,sw,Marachi,translations Ngombe wangu nisipomshika kwa pembe hatembei - Baiskeli, Eng'ombe yange ni ndagigumiye kutsinziga itsitsaa mba -Ingida,sw,luy,Maragoli,translations Ligagula lyali vutswa linyala kokolwa no mundu uduki kigira muleri yali anyala kumiga mwana niva yakagerizi kokola ku., Kulisha mtoto kulifanywa tu na mtu mzima kwa sababu yaya angeweza kumnyonga mtoto na chakula iwapo angejaribu.,luy,sw,Maragoli,translations omuyayi," boy, young man of any age from birth to marriage",luy,en,Luwanga,dictionary Mkhana wefwe nambolera mbu mama nende baba vanyolere ajali nibarula Murumba khukula isukari., Dadangu aliniambia kwamba mama na baba wamepata ajali wakitoka Murumba kununua sukari.,luy,sw,Marachi,translations lead in prayer; say grace; take a service, okhulamia,en,luy,Luwanga,dictionary okhufura, blow with the mouth,luy,en,Luwanga,dictionary 10. Lugano yiru lukwigitsangaki?, Unajifunza nini kutokana na hadithi hii?,luy,sw,Maragoli,translations kawere, that's all; that's finished,luy,en,Luwanga,dictionary nature; that which one is born with, oburulanda,en,luy,Luwanga,dictionary "And they took him, and cast him forth out of the vineyard, and killed him."," Kho nibamutiila nibamurusia mumukunda kwemitsabibu okwo nibamwiira.""",en,luy,Luwanga,bible "Yesu namukaania ari, ""Shiolaboolelakhwo omundu yesi yesi amakhuwa kano ta, habula otsie khumwisaaliisi akhuhenjelesie obulayi; ne khulwokhumanyia abandu boosi mbu ohonibwe, ohaane eshihaanwa shia Musa yalaka """," And he charged him to tell no man: but go thy way, and show thyself to the priest, and offer for thy cleansing, according as Moses commanded, for a testimony unto them.",luy,en,Luwanga,bible okhuanyira, sprinkle; moisten; dampen,luy,en,Luwanga,dictionary He who has no relative takes on a friend., Nambula mwikho yahamba omwitsa,en,luy,,proverbs "When therefore the lord of the vineyard shall come, what will he do unto those husbandmen?"," Yesu nabareeba ari, ""Bulano mwene mukunda kwemitsabibu olwa yetsa, nishiina eshia alakhola khubalimi abo?""",en,luy,Luwanga,bible Kandi wa lomba vandu voosi—ninze., Ukatuumba sisi wanadamu – hata nami,luy,sw,Maragoli,translations "reed; Napier grass; dried stalk of maize, millet, etc.; straw", likata,en,luy,Luwanga,dictionary