Igorrr0/wikipedia-polish-qa · Datasets at Hugging Face

Pytanie stringlengths 16 164	Opcja_A stringlengths 1 83	Opcja_B stringlengths 1 117	Opcja_C stringlengths 1 82	Opcja_D stringlengths 1 77	Poprawna_odpowiedz stringclasses 4 values	Uzasadnienie stringlengths 3 649 ⌀
Co oznacza słowo "phármakon"?	Słowo	Nauka	Lekarstwo	Działanie	C	Tekst podaje, że "phármakon" oznacza "lekarstwo".
Czym zajmuje się farmakologia?	Budową i właściwościami substancji chemicznych	Mechanizmami działania leków na organizm	Reakcjami organizmów na substancje	Wszystkie odpowiedzi są poprawne	D	Tekst wymienia wszystkie te aspekty jako obszar zainteresowania farmakologii.
Jaka jest inna nazwa dla "farmakologii"?	Farmacja	Nauka o lekach	Psychofarmakoterapia	Lekarstwo	B	Tekst definiuje farmakologię jako naukę o działaniu leków.
Z jaką dziedziną medycyny i farmacji jest powiązana farmakologia?	Chemią	Biologią	Fizyką	Farmacją i medycyną	D	Tekst stwierdza, że farmakologia jest dziedziną medycyny i farmacji.
Która z poniższych dziedzin jest nadrzędna w stosunku do farmakologii?	Farmakognozja	Farmacja	Chemia leków	Psychofarmakoterapia	B	Tekst stwierdza, że farmacja jest nadrzędna w stosunku do wszystkich zagadnień dotyczących leków.
Co jest celem praktycznego zastosowania substancji chemicznych w farmakologii?	Badanie budowy chemicznej	Leczenie chorób lub ich zapobieganie	Wywoływanie działań ubocznych	Badanie reakcji organizmu	B	Tekst wymienia leczenie chorób lub ich zapobieganie jako cel.
Co bada farmakologia w kontekście substancji chemicznych?	Tylko ich budowę	Tylko ich działanie uboczne	Budowę i właściwości	Tylko ich zastosowanie	C	Tekst mówi o budowie i właściwościach substancji chemicznych.
Co jest celem możliwości zastosowań praktycznych w farmakologii?	Unikanie działań ubocznych	Leczenie chorób lub ich zapobieganie	Reakcje organizmów	Chemiczne mechanizmy	B	Tekst podaje, że możliwości zastosowań praktycznych mają na celu leczenie chorób lub ich zapobieganie.
Co jest jednym z obszarów zainteresowania farmakologii?	Reakcje organizmów na substancje	Budowa i właściwości substancji	Możliwości zastosowań praktycznych	Wszystkie wymienione	D	Tekst wymienia wszystkie te aspekty jako obszar zainteresowania farmakologii.
Czym zajmuje się myrmekologia?	Badaniem pszczół	Badaniem mrówek	Hodowlą owadów	Badaniem gniazd	B	Tekst podaje, że myrmekologia zajmuje się badaniem mrówek.
Do jakiej dziedziny nauki należy myrmekologia?	Zoologii	Botaniki	Entomologii	Mikrobiologii	C	Tekst podaje, że myrmekologia jest gałęzią entomologii.
W jakim środowisku myrmekolodzy badają mrówki?	Tylko w środowisku naturalnym	Tylko w środowisku sztucznym	W środowisku naturalnym oraz w środowisku sztucznym	Tylko w laboratoriach	C	Tekst podaje, że myrmekolodzy badają mrówki w środowisku naturalnym oraz w środowisku sztucznym.
Jak nazywa się sztuczne gniazdo dla mrówek?	Laboratorium	Terrarium	Formikarium	Formicopedia	C	Tekst podaje, że myrmekolodzy hodują mrówki w formikarium.
Co robią myrmekolodzy z mrówkami w formikarium?	Niszczą je	Hodują je	Obserwują i poznają ich zachowanie	Sprzedają je	C	Tekst podaje, że myrmekolodzy hodują mrówki w celu obserwowania i poznawania ich zachowania.
Co myrmekolodzy robią z mrówkami?	Hodują je	Badają je	Obserwują je	Wszystkie odpowiedzi są poprawne	D	Tekst sugeruje, że myrmekolodzy hodują, badają i obserwują mrówki.
Co jest celem hodowli mrówek w formikarium?	Zniszczenie mrówek	Obserwacja i poznawanie ich zachowania	Sprzedaż mrówek	Hodowla mrówek dla zysku	B	Tekst podaje, że hodowla służy obserwacji i poznawaniu zachowania mrówek.
Czy myrmekologia bada mrówki tylko w środowisku naturalnym?	Tak	Nie	Tylko w formikarium	Nie wiadomo	B	Tekst mówi o badaniu mrówek w środowisku naturalnym oraz sztucznym.
Co jest wymienione w tekście, poza opisem badań mrówek?	Formikarium	Formicopedia	Hodowla mrówek	Wszystkie odpowiedzi są poprawne	D	Tekst wymienia formikarium, formicopedię i hodowlę mrówek.
Czy myrmekolodzy zajmują się tylko mrówkami?	Tak	Nie	Tylko w formikarium	Tylko w środowisku naturalnym	A	Tekst skupia się na badaniach mrówek.
Jakie jest inne słowo, które pojawia się w tekście, związane z badaniem mrówek?	Entomologia	Formikarium	Formicopedia	Myrmekologia	C	Tekst wspomina o Formicopedii.
W którym wieku granice między naukami biologicznymi znacznie się zatarły?	XVIII	XIX	XX	XXI	C	Tekst podaje, że pod koniec XX wieku granice się zatarły.
Co pojawiło się, przyczyniając się do zatarcia granic między naukami biologicznymi?	Fizyka	Chemia	Genomika i proteomika	Astronomia	C	Tekst wymienia pojawienie się genomiki i proteomiki.
Jakie techniki są wykorzystywane przez różne nauki biologiczne?	Techniki chemiczne	Techniki fizyczne	Techniki molekularne	Techniki astronomiczne	C	Tekst wspomina o wykorzystywaniu technik molekularnych.
Jakie relacje są badane w naukach biologicznych?	Relacje między atomami	Relacje między genami a środowiskiem	Relacje między gwiazdami	Relacje między pierwiastkami	B	Tekst mówi o badaniu relacji między genami a środowiskiem.
Co opisuje nauka, o której mowa w tekście?	Budowę i funkcjonowanie samochodów	Pochodzenie życia, rozwój organizmów, ich budowę i czynności oraz funkcjonowanie w środowisku	Budowę i funkcjonowanie komputerów	Budowę i funkcjonowanie silników	B	Tekst opisuje pochodzenie życia, rozwój organizmów, ich budowę i czynności oraz funkcjonowanie w środowisku.
Czym zajmuje się nauka, o której mowa w tekście, w kontekście organizmów?	Tylko budową	Tylko czynnościami	Pochodzeniem, rozwojem, budową, czynnościami i funkcjonowaniem w środowisku	Tylko funkcjonowaniem w środowisku	C	Tekst wymienia wszystkie te aspekty.
Czy rozwój organizmów jest badany w naukach biologicznych?	Nie	Tak, tylko filogenetyczny	Tak, tylko ontogenetyczny	Tak, zarówno filogenetyczny, jak i ontogenetyczny	D	Tekst mówi o rozwoju filogenetycznym i ontogenetycznym.
Która z poniższych dziedzin jest wymieniona w kontekście zacierania się granic między naukami biologicznymi?	Astronomia	Genomika	Chemia	Fizyka	B	Tekst wymienia genomikę i proteomikę.
Jakie są dwa rodzaje rozwoju, które są przedmiotem badań w naukach biologicznych?	Chemiczny i fizyczny	Filogenetyczny i ontogenetyczny	Genetyczny i środowiskowy	Budowa i czynności	B	Tekst wspomina o rozwoju filogenetycznym i ontogenetycznym.
Co bada nauka, o której mowa w tekście, w kontekście funkcjonowania organizmów?	Tylko w laboratorium	Tylko w ciele	W środowisku	W genach	C	Tekst mówi o funkcjonowaniu organizmów w środowisku.
Co może być wykorzystywane w naukach biologicznych?	Techniki molekularne	Obserwacje gwiazd	Reakcje chemiczne	Wszystkie z powyzszych	A	null
Które z poniższych pojęć uważa się za najważniejsze w ekologii?	Fotosynteza	Populacja	Ewolucja	Genetyka	B	Tekst wymienia populację jako jedno z najważniejszych pojęć w ekologii.
Jakie są główne działy ekologii?	Ekologia populacji i ekologia ewolucyjna	Ekologia gatunku i ekologia zespołów wielogatunkowych	Geografia fizyczna i sukcesja ekologiczna	Biocenoza i ekosystem	B	Tekst wymienia ekologię gatunku i ekologię zespołów wielogatunkowych.
Które z poniższych pojęć należy do ekologii zespołów wielogatunkowych?	Populacja	Biocenoza	Sukcesja ekologiczna	Ekosystem	B	Tekst podaje, że biocenoza jest związana z ekologią zespołów wielogatunkowych (synekologią).
Czym zajmuje się ekologia populacyjna?	Dynamiką populacji lokalnych	Historią życia gatunków	Badaniem ekosystemów	Zróżnicowaniem środowiska	A	Tekst podaje, że ekologia populacyjna zajmuje się dynamiką populacji lokalnych.
Co bada geografia fizyczna kompleksowa?	Historię życia gatunków	Budowę, organizację, zróżnicowanie i funkcjonowanie środowiska przyrodniczego	Dynamikę populacji lokalnych	Ewolucyjne adaptacje gatunków	B	Tekst podaje, że geografia fizyczna kompleksowa bada budowę, organizację, zróżnicowanie i funkcjonowanie środowiska przyrodniczego.
Czym zajmuje się ekologia ewolucyjna?	Badaniem ekosystemów	Historią życia gatunków, m.in. ich ewolucyjnymi adaptacjami	Zasięgiem i rozmieszczeniem	Dynamiką populacji	B	Tekst podaje, że ekologia ewolucyjna zajmuje się historią życia gatunków, m.in. ich ewolucyjnymi adaptacjami.
Jaka dziedzina ekologii bada ekologię wymarłych gatunków?	Ekologia populacyjna	Geografia fizyczna kompleksowa	Ekologia ewolucyjna	Paleoekologia	D	Tekst podaje, że paleoekologia bada ekologię wymarłych gatunków.
Które z poniższych pojęć NIE jest wymienione jako główne pojęcie w ekologii?	Krajobraz	Sukcesja ekologiczna	Adaptacja	Biosfera	C	Tekst wymienia krajobraz, sukcesję ekologiczną i biosferę. Adaptacja jest elementem ekologii ewolucyjnej.
Co jest jednym z zagadnień ekologii populacyjnej?	Problemy zasięgu i rozmieszczenia	Ewolucyjne adaptacje	Budowa i funkcjonowanie środowiska	Tworzenie się ekosystemów	A	Tekst podaje, że ekologia populacyjna zajmuje się problemami zasięgu i rozmieszczenia.
Kto jest autorem "Nadobnej Paskwaliny"?	Krzysztof Opaliński	Łukasz Opaliński	Nie podano	Żaden z braci Opalińskich	C	Tekst nie podaje autora "Nadobnej Paskwaliny".
Których braci uważa się za twórców reprezentujących klasycyzm barokowy?	Braci Gorczynów	Braci Pinocci	Braci Opalińskich	Braci Saskich	C	Tekst wymienia braci Krzysztofa i Łukasza Opalińskich.
Kto redagował "Merkuriusz Polski Ordynaryjny"?	Łukasz Opaliński	Hieronim Pinocci i Jan Aleksander Gorczyn	Krzysztof Opaliński	Bracia Sascy	B	Tekst podaje, że "Merkuriusz Polski Ordynaryjny" był redagowany przez Hieronima Pinocciego i Jana Aleksandra Gorczyna.
W którym roku ukazał się "Merkuriusz Polski Ordynaryjny"?	1655	1661	1660	1650	B	Tekst podaje rok 1661.
Kto przyczynił się do powstania "Merkuriusza Polskiego Ordynaryjnego"?	Hieronim Pinocci	Jan Aleksander Gorczyn	Łukasz Opaliński	Krzysztof Opaliński	C	Tekst podaje, że Łukasz Opaliński przyczynił się do powstania.
Gdzie początkowo ukazywał się "Merkuriusz Polski Ordynaryjny"?	Warszawa	Elbląg	Kraków	Sandomierz	C	Tekst podaje, że początkowo w Krakowie.
Co to był "Merkuriusz Polski Ordynaryjny"?	Wiersz	Gazeta	Traktat	Pismo	B	Tekst podaje, że "Merkuriusz Polski Ordynaryjny" to pierwsza polska gazeta.
W którym wieku literatura polska w schyłkowym okresie baroku nie rozwijała się już tak bujnie?	XVI	XVII	XVIII	XIX	C	Tekst wspomina o czasach saskich, czyli XVIII wieku.
Kto napisał wiersze panegiryczne?	Jan Aleksander Gorczyn	Hieronim Pinocci	Nie podano	Łukasz Opaliński	C	Tekst nie podaje autora wierszy panegirycznych.
Jakiego rodzaju twórczości przykładem jest "Nadobna Paskwalina"?	Wiersze panegiryczne	Gazeta	Wiersze	Traktat	C	Tekst wymienia "Nadobną Paskwalinę" w kontekście wierszy.
Jakie czasy są związane ze schyłkowym okresem baroku w Polsce?	Czasy królów elekcyjnych	Czasy saskie	Czasy napoleońskie	Czasy stanisławowskie	B	Tekst mówi o schyłkowym okresie baroku (czasy saskie).
Jakie dyscypliny są związane z badaniem zewnętrznych sfer Ziemi?	Geologia, geofizyka, geodezja, biologia, gleboznawstwo	Geografia, chemia, fizyka, biologia	Matematyka, fizyka, chemia	Astronomia, geologia, geografia	A	Tekst wymienia geologię, geofizykę, geodezję, biologię lub gleboznawstwo.
Kto napisał "Geografię fizyczną"?	Antoni Jackowski	Wydawnictwo Zielona Sowa	Krystyna German	Nie podano	C	Tekst podaje, że autorem jest Krystyna German.
Gdzie została wydana "Encyklopedia szkolna Geografia"?	Warszawa	Gdańsk	Kraków	Wrocław	C	Tekst podaje, że wydanie miało miejsce w Krakowie.
Kto był redaktorem "Encyklopedii szkolnej Geografia"?	Krystyna German	Wydawnictwo Zielona Sowa	Antoni Jackowski	Nie podano	C	Tekst podaje, że redaktorem jest Antoni Jackowski.
Które wydawnictwo opublikowało "Encyklopedię szkolną Geografia"?	Krystyna German	Antoni Jackowski	Wydawnictwo Zielona Sowa	Nie podano	C	Tekst podaje, że Wydawnictwo Zielona Sowa wydało książkę.
W którym roku została wydana "Encyklopedia szkolna Geografia"?	2003	2004	2005	Nie podano	B	Tekst podaje, że wydano ją w 2004 roku.
Jaki jest ISBN "Encyklopedii szkolnej Geografia"?	978-83-7389-845-X	83-7389-845-X	83-7389-846-X	83-7389-847-X	B	Tekst podaje, że ISBN to 83-7389-845-X.
W jakiej języku jest napisana "Encyklopedia szkolna Geografia"?	Angielskim	Niemieckim	Polskim	Francuskim	C	Tekst podaje (pol.).
Co jest tematem "Geografii fizycznej"?	Geologia	Badanie zewnętrznych sfer Ziemi	Badanie historii	Astronomia	B	Tekst sugeruje, że "Geografia fizyczna" jest powiązana z badaniem zewnętrznych sfer Ziemi.
Co jest zawarte w "Encyklopedii szkolnej Geografia"?	"Geografia fizyczna"	Artykuły z geologii	Artykuły z biologii	Wszystkie wymienione	A	Tekst wskazuje, że "Geografia fizyczna" jest zawarta w "Encyklopedii szkolnej Geografia".
Jaki jest ISBN "Małej encyklopedii muzyki"?	83-02-01225-4	830216228	1981	Stefan Śledziński	A	Tekst podaje, że ISBN to 83-02-01225-4.
Kto był redaktorem "Małej encyklopedii muzyki"?	PWN	Warszawa	Stefan Śledziński	OCLC	C	Tekst podaje, że Stefan Śledziński był redaktorem.
Które wydawnictwo opublikowało "Małą encyklopedię muzyki"?	Stefan Śledziński	OCLC	PWN	Warszawa	C	Tekst podaje, że PWN opublikowało encyklopedię.
W którym roku wydano "Małą encyklopedię muzyki"?	1980	1982	1981	1983	C	Tekst podaje rok 1981.
Gdzie została wydana "Mała encyklopedia muzyki"?	Kraków	Poznań	Warszawa	Gdańsk	C	Tekst podaje, że w Warszawie.
Jaki jest numer OCLC "Małej encyklopedii muzyki"?	83-02-01225-4	830216228	1981	Stefan Śledziński	B	Tekst podaje numer OCLC 830216228.
Kto jest autorem "Małej encyklopedii muzyki"?	PWN	Stefan Śledziński	Warszawa	Nie podano	D	Tekst podaje, że Stefan Śledziński był redaktorem, a nie autorem.
Czy "Mała encyklopedia muzyki" została wydana w Krakowie?	Tak	Nie	Czasami	Nie wiadomo	B	Tekst podaje, że została wydana w Warszawie.
Czy "Mała encyklopedia muzyki" została wydana w 1980 roku?	Tak	Nie	Była w przygotowaniu w 1980	Nie wiadomo	B	Tekst podaje rok 1981.
Co to jest OCLC?	ISBN	Redaktor	Miasto	Numer identyfikacyjny	D	OCLC to numer identyfikacyjny.
Jaki był rok wydania "Małej encyklopedii muzyki"?	1980	1982	1981	1983	C	Tekst podaje, że wydano ją w 1981 roku.
Kto był redaktorem "Małej encyklopedii muzyki"?	Wydawnictwo PWN	Stefan Śledziński	Miasto Warszawa	OCLC	B	Tekst podaje, że redaktorem był Stefan Śled
Które z poniższych pojęć NIE jest wymieniane jako podstawowe w naukach biologicznych:	Uniwersalność	Ewolucja	Grawitacja	Genetyka	C	Tekst wymienia uniwersalność, ewolucję i genetykę jako podstawowe pojęcia w naukach biologicznych. Grawitacja nie jest wymieniana. Zatem prawidłową odpowiedzią jest C.
Jak konkretne są tendencje w układach biologicznych w porównaniu z tymi w fizyce:	Bardziej konkretne	Zazwyczaj mniej konkretne	Równie konkretne	Konkretność jest nieporównywalna	B	Tekst stwierdza, że tendencje w układach biologicznych są zazwyczaj mniej konkretne niż te opisywane przez fizykę. Zatem prawidłową odpowiedzią jest B.
Co charakteryzuje i ujednolica nauki biologiczne:	Stałe prawa matematyczne	Podstawowe pojęcia takie jak ewolucja i genetyka	Nieprzewidywalność zjawisk	Wyłącznie prawa fizyki i chemii	B	Tekst wyraźnie stwierdza, że nauki biologiczne są charakteryzowane i ujednolicane przez podstawowe pojęcia takie jak ewolucja i genetyka. Zatem prawidłową odpowiedzią jest B.
Układy biologiczne przejawiają:	Bezwzględną stałość	Statystycznie przewidywalne tendencje	Zupełny chaos	Brak jakichkolwiek tendencji	B	Tekst mówi, że układy biologiczne posiadają statystycznie przewidywalne tendencje do zachowywania się w określony sposób. Zatem prawidłową odpowiedzią jest B.
Czym, oprócz nauk biologicznych, zajmuje się polska grupa dyskusyjna pl.sci.biologia:	Fizyką	Chemią	Matematyką	Nie zajmuje się niczym innym	D	Tekst wskazuje, że pl.sci.biologia to polska grupa dyskusyjna poświęcona biologii, nie wspomina się o żadnych innych dziedzinach. Zatem prawidłową odpowiedzią jest D.
Które z poniższych praw dotyczą zarówno ożywionej, jak i nieożywionej części wszechświata:	Prawa biologiczne	Prawa fizyczne	Prawa ewolucji	Prawa genetyki	B	Tekst stwierdza, że przedmiot badań biologii podlega tym samym prawom co nieożywiona część wszechświata, a te prawa są opisywane przez fizykę. Zatem prawidłową odpowiedzią jest B.
Które z poniższych jest podstawowym pojęciem nauk biologicznych:	Bezwzględność	Ciągłość	Niezmienność	Chaos	B	Tekst wymienia ciągłość jako jedno z podstawowych pojęć nauk biologicznych. Pozostałe opcje nie są wymienione. Zatem prawidłową odpowiedzią jest B.
Czym jest homeostaza w kontekście nauk biologicznych:	Jednym z uniwersalnych praw fizyki	Podstawowym pojęciem charakteryzującym nauki biologiczne	Zjawiskiem występującym wyłącznie w chemii	Procesem nie związanym z biologią	B	Tekst wymienia homeostazę jako jedno z podstawowych pojęć charakteryzujących i ujednolicających nauki biologiczne. Zatem prawidłową odpowiedzią jest B. ### P
Które z poniższych nagród nie jest dedykowane bezpośrednio badaniom w dziedzinie biologii, choć jej laureaci mogą być przedstawicielami tej dziedziny?	Medal Copleya	Nagroda Nobla w dziedzinie fizjologii i medycyny	Nagroda Crafoorda	Nagroda Fundacji na rzecz Nauki Polskiej	A	Tekst wymienia Medale Copleya jako nagrody przyznawane przedstawicielom dziedziny biologii, ale nie precyzuje, czy są one specjalnie dla biologów, w przeciwieństwie do Nagrody Crafoorda, która jest określona jako "laury specjalnie dla biologów". Nagroda Nobla w dziedzinie fizjologii i medycyny oraz Nagroda Fundacji na rzecz Nauki Polskiej (w jednej z kategorii) są również wymienione jako wyróżnienia dla biologów. Medal Copleya jest historycznie przyznawany za wybitne osiągnięcia w naukach przyrodniczych ogólnie, a nie wyłącznie w biologii, co sugeruje, że nie jest on dedykowany stricte biologom w taki sposób, jak inne wymienione nagrody.
Jakie starożytne dziedziny stanowią korzenie nauk biologicznych?	Astronomia i matematyka	Filozofia i retoryka	Medycyna i historia naturalna	Architektura i inżynieria	C	Fragment tekstu jednoznacznie stwierdza, że nauki biologiczne "sięgają tradycją co najmniej do starożytnej medycyny i historii naturalnej". Pozostałe opcje nie są wspomniane jako korzenie biologii w podanym tekście.
Który z wymienionych uczonych jest przykładem postaci z historii biologii sięgającej starożytności?	Mikołaj Kopernik	Karol Darwin	Arystoteles	Galileusz	C	Tekst wymienia Arystotelesa jako jednego z przedstawicieli starożytnej tradycji nauk biologicznych, obok Galena i Hipokratesa. Kopernik, Darwin i Galileusz to postacie z późniejszych epok, choć również ważne dla nauki.
Jakie zjawisko z epoki renesansu przyczyniło się do rewolucji w myśli biologicznej?	Rozwój druku	Odkrycie nowych gatunków	Wynalezienie mikroskopu	Rewolucja przemysłowa	B	Fragment tekstu wskazuje, że od epoki renesansu "historia nowożytna rewolucjonizuje myśl biologiczną przez wznowienie zainteresowania empiryzmem i odkryciem wielu nowych gatunków". Odkrycie nowych gatunków jest bezpośrednio wymienione jako czynnik rewolucjonizujący myśl biologiczną. Rozwój druku, wynalezienie mikroskopu i rewolucja przemysłowa to ważne wydarzenia historyczne, ale nie są one wprost wskazane w tym fragmencie jako przyczyny rewolucji w myśli biologicznej w kontekście renesansu.
Międzynarodowa Unia Nauk Biologicznych została powołana w celu koordynacji prac różnych towarzystw naukowych w tej dziedzinie. Od kiedy działa ta organizacja?	Od starożytności	Od epoki renesansu	Od 1919 roku	Od momentu powstania Nagrody Nobla	C	Tekst jasno podaje, że "Od 1919 roku prace różnych towarzystw naukowych w tej dziedzinie koordynuje Międzynarodowa Unia Nauk Biologicznych". Pozostałe opcje nie są poparte informacją z tekstu.
Jaką dziedzinę nauki porównuje się do astronomii pod względem ukazywania rozmieszczenia elementów?	Biologia molekularna	Ekologia	Genetyka	Paleontologia	B	Fragment tekstu rozpoczyna się zdaniem: "Tak jak astronomia ukazuje położenie ciał niebieskich, tak ekologia ukazuje rozłożenie organizmów żywych na Ziemi." To bezpośrednie porównanie wskazuje, że ekologia jest dziedziną, która zajmuje się rozmieszczeniem organizmów.
Czym zajmuje się ekolog, wykraczając poza samo opisanie rozmieszczenia organizmów?	Badaniem procesów fizjologicznych w organizmach.	Odkrywaniem nowych gatunków roślin i zwierząt.	Analizą struktury zbiorowisk roślin i ich funkcji.	Badaniem historii ewolucyjnej poszczególnych organizmów.	C	Tekst stwierdza: "Ekolog nie ogranicza się tylko do opisu tego rozmieszczenia, stara się odpowiedzieć, dlaczego jest ono właśnie takie, dlaczego zbiorowiska roślin mają swoją strukturę i wypełniają dane funkcje." Odpowiedź ta jest zgodna z tą informacją.
Które z wymienionych rodzajów ekologii są wskazane w tekście jako związane z dociekaniem przyczyn rozmieszczenia organizmów?	Ekologia kliniczna i społeczna	Ekologia ewolucyjna, funkcjonalna i opisowa	Ekologia populacyjna i ekosystemowa	Ekologia teoretyczna i stosowana	B	Fragment tekstu bezpośrednio wymienia: "Jest to wskazanie na ekologię ewolucyjną, funkcjonalną i opisową." To są te typy ekologii, które są związane z dociekaniem przyczyn rozmieszczenia.
Według definicji Charlesa J. Krebsa, czym jest ekologia?	Nauką zajmującą się badaniem ewolucji życia.	Nauką opisującą budowę organizmów.	Nauką zajmującą się regułami dotyczącymi występowania i rozmieszczenia organizmów.	Nauką badającą relacje między organizmami a ich środowiskiem fizycznym.	C	Tekst cytuje Charlesa J. Krebsa: „Ekologia jest nauką zajmującą się regułami zachodzącymi między występowaniem i rozmieszczeniem organizmów”. Ta definicja jest kluczowa dla odpowiedzi.
Jakie jest podstawowe zadanie ekologii, według informacji zawartych w tekście?	Opisanie struktury genetycznej organizmów.	Wskazanie na przyczyny warunkujące rozmieszczenie i liczebność organizmów.	Badanie interakcji między gatunkami w obrębie jednego ekosystemu.	Klasyfikacja organizmów według ich cech morfologicznych.	B	Fragment tekstu jasno stwierdza: "...a podstawowym zadaniem ekologii jest wskazanie na przyczyny warunkujące rozmieszczenie i liczebność organizmów".
Wspomniany w tekście cel, jaki postawił sobie na przykład [tu można by wstawić nazwisko, ale go nie ma, więc skupiamy się na celu], dotyczy:	Zrozumienia mechanizmów dziedziczenia.	Odkrycia nowych gatunków.	Poznania przyczyn rozmieszczenia i liczebności organizmów.	Badania procesów fotosyntezy.	C	Tekst kończy się zdaniem: "...a podstawowym zadaniem ekologii jest wskazanie na przyczyny warunkujące rozmieszczenie i liczebność organizmów (taki cel postawił np. [brak nazwiska])". Cel ten jest bezpośrednio związany z przyczyną rozmieszczenia i liczeb
Który z wymienionych twórców jest określany jako wybitny poeta tworzący w języku łacińskim?	Samuel Twardowski	Maciej Kazimierz Sarbiewski	Krzysztof Opaliński	Łukasz Opaliński	B	Tekst jednoznacznie stwierdza: "Wybitnym poetą, tworzącym w języku łacińskim, był Maciej Kazimierz Sarbiewski (1595–1640)". Pozostali wymienieni twórcy nie są w ten sposób scharakteryzowani.
Samuel Twardowski, jeden z najwybitniejszych polskich poetów okresu baroku, jest autorem przede wszystkim:	Wierszy lirycznych i sonetów.	Dramatów i komedii.	Poematów epickich i wierszy panegirycznych.	Kronik historycznych.	C	Fragment tekstu podaje, że Samuel Twardowski jest autorem "poematów epickich (m.in. Nadobna Paskwalina, 1655), wierszy panegirycznych i in.". To bezpośrednio wskazuje na jego twórczość.
W którym roku ukazała się "Nadobna Paskwalina", dzieło Samuela Twardowskiego?	1595	1640	1655	1661	C	Tekst podaje informację o autorze i jego dziele: "autorem poematów epickich (m.in. Nadobna Paskwalina, 1655)". Rok 1655 jest wyraźnie wskazany jako rok publikacji tego dzieła.
Kto jest wymieniony jako autorzy reprezentujący tzw. klasycyzm barokowy?	Maciej Kazimierz Sarbiewski i Samuel Twardowski	Bracia Krzysztof i Łukasz Opalińscy	Samuel Twardowski i Krzysztof Opaliński	Maciej Kazimierz Sarbiewski i Łukasz Opaliński	B	Fragment tekstu jasno stwierdza: "Za twórców reprezentujących tzw. klasycyzm barokowy uważa się braci Krzysztofa i Łukasza Opalińskich".
Który z wymienionych twórców jest zaliczany do najwybitniejszych polskich poetów okresu baroku?	Maciej Kazimierz Sarbiewski	Krzysztof Opaliński	Łukasz Opaliński	Samuel Twardowski	D	Tekst podaje: "Do najwybitniejszych polskich poetów okresu baroku zaliczany jest Samuel Twardowski (1595–1661)".
Który z wymienionych twórców tworzył w języku łacińskim?	Samuel Twardowski	Krzysztof Opaliński	Łukasz Opaliński	Maciej Kazimierz Sarbiewski	D	Fragment tekstu zaczyna się od zdania: "Wybitnym poetą, tworzącym w języku łacińskim, był Maciej Kazimierz Sarbiewski (1595–1640)."
Bracia Krzysztof i Łukasz Opalińscy są kojarzeni z nurtem w sztuce literackiej zwanym:	Renesansem	Romantyzmem	Klasycyzmem barokowym	Modernizmem	C	Tekst podaje: "Za twórców reprezentujących tzw. klasycyzm barokowy uważa się braci Krzysztofa i Łukasza Opalińskich."
Który z poniższych działów jest uważany za jeden z podstawowych działów geografii, obok geografii społeczno-ekonomicznej i geografii regionalnej?	Geodezja	Geografia fizyczna	Gleboznawstwo	Biologia	B	Tekst jasno stwierdza: "Geografia fizyczna – jeden z podstawowych działów geografii (obok geografii społeczno-ekonomicznej i geografii regionalnej)...". Pozostałe opcje są wymienione jako dyscypliny, które również zajmują się badaniem zewnętrznych sfer Ziemi, ale nie jako podstawowe działy samej geografii.

Co oznacza słowo "phármakon"?

Słowo

Nauka

Lekarstwo

Działanie

C

Tekst podaje, że "phármakon" oznacza "lekarstwo".

Czym zajmuje się farmakologia?

Budową i właściwościami substancji chemicznych

Mechanizmami działania leków na organizm

Reakcjami organizmów na substancje

Wszystkie odpowiedzi są poprawne

D

Tekst wymienia wszystkie te aspekty jako obszar zainteresowania farmakologii.

Jaka jest inna nazwa dla "farmakologii"?

Farmacja

Nauka o lekach

Psychofarmakoterapia

Lekarstwo

B

Tekst definiuje farmakologię jako naukę o działaniu leków.

Z jaką dziedziną medycyny i farmacji jest powiązana farmakologia?

Chemią

Biologią

Fizyką

Farmacją i medycyną

D

Tekst stwierdza, że farmakologia jest dziedziną medycyny i farmacji.

Która z poniższych dziedzin jest nadrzędna w stosunku do farmakologii?

Farmakognozja

Farmacja

Chemia leków

Psychofarmakoterapia

B

Tekst stwierdza, że farmacja jest nadrzędna w stosunku do wszystkich zagadnień dotyczących leków.

Co jest celem praktycznego zastosowania substancji chemicznych w farmakologii?

Badanie budowy chemicznej

Leczenie chorób lub ich zapobieganie

Wywoływanie działań ubocznych

Badanie reakcji organizmu

B

Tekst wymienia leczenie chorób lub ich zapobieganie jako cel.

Co bada farmakologia w kontekście substancji chemicznych?

Tylko ich budowę

Tylko ich działanie uboczne

Budowę i właściwości

Tylko ich zastosowanie

C

Tekst mówi o budowie i właściwościach substancji chemicznych.

Co jest celem możliwości zastosowań praktycznych w farmakologii?

Unikanie działań ubocznych

Leczenie chorób lub ich zapobieganie

Reakcje organizmów

Chemiczne mechanizmy

B

Tekst podaje, że możliwości zastosowań praktycznych mają na celu leczenie chorób lub ich zapobieganie.

Co jest jednym z obszarów zainteresowania farmakologii?

Reakcje organizmów na substancje

Budowa i właściwości substancji

Możliwości zastosowań praktycznych

Wszystkie wymienione

D

Tekst wymienia wszystkie te aspekty jako obszar zainteresowania farmakologii.

Czym zajmuje się myrmekologia?

Badaniem pszczół

Badaniem mrówek

Hodowlą owadów

Badaniem gniazd

B

Tekst podaje, że myrmekologia zajmuje się badaniem mrówek.

Do jakiej dziedziny nauki należy myrmekologia?

Zoologii

Botaniki

Entomologii

Mikrobiologii

C

Tekst podaje, że myrmekologia jest gałęzią entomologii.

W jakim środowisku myrmekolodzy badają mrówki?

Tylko w środowisku naturalnym

Tylko w środowisku sztucznym

W środowisku naturalnym oraz w środowisku sztucznym

Tylko w laboratoriach

C

Tekst podaje, że myrmekolodzy badają mrówki w środowisku naturalnym oraz w środowisku sztucznym.

Jak nazywa się sztuczne gniazdo dla mrówek?

Laboratorium

Terrarium

Formikarium

Formicopedia

C

Tekst podaje, że myrmekolodzy hodują mrówki w formikarium.

Co robią myrmekolodzy z mrówkami w formikarium?

Niszczą je

Hodują je

Obserwują i poznają ich zachowanie

Sprzedają je

C

Tekst podaje, że myrmekolodzy hodują mrówki w celu obserwowania i poznawania ich zachowania.

Co myrmekolodzy robią z mrówkami?

Hodują je

Badają je

Obserwują je

Wszystkie odpowiedzi są poprawne

D

Tekst sugeruje, że myrmekolodzy hodują, badają i obserwują mrówki.

Co jest celem hodowli mrówek w formikarium?

Zniszczenie mrówek

Obserwacja i poznawanie ich zachowania

Sprzedaż mrówek

Hodowla mrówek dla zysku

B

Tekst podaje, że hodowla służy obserwacji i poznawaniu zachowania mrówek.

Czy myrmekologia bada mrówki tylko w środowisku naturalnym?

Tak

Nie

Tylko w formikarium

Nie wiadomo

B

Tekst mówi o badaniu mrówek w środowisku naturalnym oraz sztucznym.

Co jest wymienione w tekście, poza opisem badań mrówek?

Formikarium

Formicopedia

Hodowla mrówek

Wszystkie odpowiedzi są poprawne

D

Tekst wymienia formikarium, formicopedię i hodowlę mrówek.

Czy myrmekolodzy zajmują się tylko mrówkami?

Tak

Nie

Tylko w formikarium

Tylko w środowisku naturalnym

A

Tekst skupia się na badaniach mrówek.

Jakie jest inne słowo, które pojawia się w tekście, związane z badaniem mrówek?

Entomologia

Formikarium

Formicopedia

Myrmekologia

C

Tekst wspomina o Formicopedii.

W którym wieku granice między naukami biologicznymi znacznie się zatarły?

XVIII

XIX

XX

XXI

C

Tekst podaje, że pod koniec XX wieku granice się zatarły.

Co pojawiło się, przyczyniając się do zatarcia granic między naukami biologicznymi?

Fizyka

Chemia

Genomika i proteomika

Astronomia

C

Tekst wymienia pojawienie się genomiki i proteomiki.

Jakie techniki są wykorzystywane przez różne nauki biologiczne?

Techniki chemiczne

Techniki fizyczne

Techniki molekularne

Techniki astronomiczne

C

Tekst wspomina o wykorzystywaniu technik molekularnych.

Jakie relacje są badane w naukach biologicznych?

Relacje między atomami

Relacje między genami a środowiskiem

Relacje między gwiazdami

Relacje między pierwiastkami

B

Tekst mówi o badaniu relacji między genami a środowiskiem.

Co opisuje nauka, o której mowa w tekście?

Budowę i funkcjonowanie samochodów

Pochodzenie życia, rozwój organizmów, ich budowę i czynności oraz funkcjonowanie w środowisku

Budowę i funkcjonowanie komputerów

Budowę i funkcjonowanie silników

B

Tekst opisuje pochodzenie życia, rozwój organizmów, ich budowę i czynności oraz funkcjonowanie w środowisku.

Czym zajmuje się nauka, o której mowa w tekście, w kontekście organizmów?

Tylko budową

Tylko czynnościami

Pochodzeniem, rozwojem, budową, czynnościami i funkcjonowaniem w środowisku

Tylko funkcjonowaniem w środowisku

C

Tekst wymienia wszystkie te aspekty.

Czy rozwój organizmów jest badany w naukach biologicznych?

Nie

Tak, tylko filogenetyczny

Tak, tylko ontogenetyczny

Tak, zarówno filogenetyczny, jak i ontogenetyczny

D

Tekst mówi o rozwoju filogenetycznym i ontogenetycznym.

Która z poniższych dziedzin jest wymieniona w kontekście zacierania się granic między naukami biologicznymi?

Astronomia

Genomika

Chemia

Fizyka

B

Tekst wymienia genomikę i proteomikę.

Jakie są dwa rodzaje rozwoju, które są przedmiotem badań w naukach biologicznych?

Chemiczny i fizyczny

Filogenetyczny i ontogenetyczny

Genetyczny i środowiskowy

Budowa i czynności

B

Tekst wspomina o rozwoju filogenetycznym i ontogenetycznym.

Co bada nauka, o której mowa w tekście, w kontekście funkcjonowania organizmów?

Tylko w laboratorium

Tylko w ciele

W środowisku

W genach

C

Tekst mówi o funkcjonowaniu organizmów w środowisku.

Co może być wykorzystywane w naukach biologicznych?

Techniki molekularne

Obserwacje gwiazd

Reakcje chemiczne

Wszystkie z powyzszych

A

null

Które z poniższych pojęć uważa się za najważniejsze w ekologii?

Fotosynteza

Populacja

Ewolucja

Genetyka

B

Tekst wymienia populację jako jedno z najważniejszych pojęć w ekologii.

Jakie są główne działy ekologii?

Ekologia populacji i ekologia ewolucyjna

Ekologia gatunku i ekologia zespołów wielogatunkowych

Geografia fizyczna i sukcesja ekologiczna

Biocenoza i ekosystem

B

Tekst wymienia ekologię gatunku i ekologię zespołów wielogatunkowych.

Które z poniższych pojęć należy do ekologii zespołów wielogatunkowych?

Populacja

Biocenoza

Sukcesja ekologiczna

Ekosystem

B

Tekst podaje, że biocenoza jest związana z ekologią zespołów wielogatunkowych (synekologią).

Czym zajmuje się ekologia populacyjna?

Dynamiką populacji lokalnych

Historią życia gatunków

Badaniem ekosystemów

Zróżnicowaniem środowiska

A

Tekst podaje, że ekologia populacyjna zajmuje się dynamiką populacji lokalnych.

Co bada geografia fizyczna kompleksowa?

Historię życia gatunków

Budowę, organizację, zróżnicowanie i funkcjonowanie środowiska przyrodniczego

Dynamikę populacji lokalnych

Ewolucyjne adaptacje gatunków

B

Tekst podaje, że geografia fizyczna kompleksowa bada budowę, organizację, zróżnicowanie i funkcjonowanie środowiska przyrodniczego.

Czym zajmuje się ekologia ewolucyjna?

Badaniem ekosystemów

Historią życia gatunków, m.in. ich ewolucyjnymi adaptacjami

Zasięgiem i rozmieszczeniem

Dynamiką populacji

B

Tekst podaje, że ekologia ewolucyjna zajmuje się historią życia gatunków, m.in. ich ewolucyjnymi adaptacjami.

Jaka dziedzina ekologii bada ekologię wymarłych gatunków?

Ekologia populacyjna

Geografia fizyczna kompleksowa

Ekologia ewolucyjna

Paleoekologia

D

Tekst podaje, że paleoekologia bada ekologię wymarłych gatunków.

Które z poniższych pojęć NIE jest wymienione jako główne pojęcie w ekologii?

Krajobraz

Sukcesja ekologiczna

Adaptacja

Biosfera

C

Tekst wymienia krajobraz, sukcesję ekologiczną i biosferę. Adaptacja jest elementem ekologii ewolucyjnej.

Co jest jednym z zagadnień ekologii populacyjnej?

Problemy zasięgu i rozmieszczenia

Ewolucyjne adaptacje

Budowa i funkcjonowanie środowiska

Tworzenie się ekosystemów

A

Tekst podaje, że ekologia populacyjna zajmuje się problemami zasięgu i rozmieszczenia.

Kto jest autorem "Nadobnej Paskwaliny"?

Krzysztof Opaliński

Łukasz Opaliński

Nie podano

Żaden z braci Opalińskich

C

Tekst nie podaje autora "Nadobnej Paskwaliny".

Których braci uważa się za twórców reprezentujących klasycyzm barokowy?

Braci Gorczynów

Braci Pinocci

Braci Opalińskich

Braci Saskich

C

Tekst wymienia braci Krzysztofa i Łukasza Opalińskich.

Kto redagował "Merkuriusz Polski Ordynaryjny"?

Łukasz Opaliński

Hieronim Pinocci i Jan Aleksander Gorczyn

Krzysztof Opaliński

Bracia Sascy

B

Tekst podaje, że "Merkuriusz Polski Ordynaryjny" był redagowany przez Hieronima Pinocciego i Jana Aleksandra Gorczyna.

W którym roku ukazał się "Merkuriusz Polski Ordynaryjny"?

1655

1661

1660

1650

B

Tekst podaje rok 1661.

Kto przyczynił się do powstania "Merkuriusza Polskiego Ordynaryjnego"?

Hieronim Pinocci

Jan Aleksander Gorczyn

Łukasz Opaliński

Krzysztof Opaliński

C

Tekst podaje, że Łukasz Opaliński przyczynił się do powstania.

Gdzie początkowo ukazywał się "Merkuriusz Polski Ordynaryjny"?

Warszawa

Elbląg

Kraków

Sandomierz

C

Tekst podaje, że początkowo w Krakowie.

Co to był "Merkuriusz Polski Ordynaryjny"?

Wiersz

Gazeta

Traktat

Pismo

B

Tekst podaje, że "Merkuriusz Polski Ordynaryjny" to pierwsza polska gazeta.

W którym wieku literatura polska w schyłkowym okresie baroku nie rozwijała się już tak bujnie?

XVI

XVII

XVIII

XIX

C

Tekst wspomina o czasach saskich, czyli XVIII wieku.

Kto napisał wiersze panegiryczne?

Jan Aleksander Gorczyn

Hieronim Pinocci

Nie podano

Łukasz Opaliński

C

Tekst nie podaje autora wierszy panegirycznych.

Jakiego rodzaju twórczości przykładem jest "Nadobna Paskwalina"?

Wiersze panegiryczne

Gazeta

Wiersze

Traktat

C

Tekst wymienia "Nadobną Paskwalinę" w kontekście wierszy.

Jakie czasy są związane ze schyłkowym okresem baroku w Polsce?

Czasy królów elekcyjnych

Czasy saskie

Czasy napoleońskie

Czasy stanisławowskie

B

Tekst mówi o schyłkowym okresie baroku (czasy saskie).

Jakie dyscypliny są związane z badaniem zewnętrznych sfer Ziemi?

Geologia, geofizyka, geodezja, biologia, gleboznawstwo

Geografia, chemia, fizyka, biologia

Matematyka, fizyka, chemia

Astronomia, geologia, geografia

A

Tekst wymienia geologię, geofizykę, geodezję, biologię lub gleboznawstwo.

Kto napisał "Geografię fizyczną"?

Antoni Jackowski

Wydawnictwo Zielona Sowa

Krystyna German

Nie podano

C

Tekst podaje, że autorem jest Krystyna German.

Gdzie została wydana "Encyklopedia szkolna Geografia"?

Warszawa

Gdańsk

Kraków

Wrocław

C

Tekst podaje, że wydanie miało miejsce w Krakowie.

Kto był redaktorem "Encyklopedii szkolnej Geografia"?

Krystyna German

Wydawnictwo Zielona Sowa

Antoni Jackowski

Nie podano

C

Tekst podaje, że redaktorem jest Antoni Jackowski.

Które wydawnictwo opublikowało "Encyklopedię szkolną Geografia"?

Krystyna German

Antoni Jackowski

Wydawnictwo Zielona Sowa

Nie podano

C

Tekst podaje, że Wydawnictwo Zielona Sowa wydało książkę.

W którym roku została wydana "Encyklopedia szkolna Geografia"?

2003

2004

2005

Nie podano

B

Tekst podaje, że wydano ją w 2004 roku.

Jaki jest ISBN "Encyklopedii szkolnej Geografia"?

978-83-7389-845-X

83-7389-845-X

83-7389-846-X

83-7389-847-X

B

Tekst podaje, że ISBN to 83-7389-845-X.

W jakiej języku jest napisana "Encyklopedia szkolna Geografia"?

Angielskim

Niemieckim

Polskim

Francuskim

C

Tekst podaje (pol.).

Co jest tematem "Geografii fizycznej"?

Geologia

Badanie zewnętrznych sfer Ziemi

Badanie historii

Astronomia

B

Tekst sugeruje, że "Geografia fizyczna" jest powiązana z badaniem zewnętrznych sfer Ziemi.

Co jest zawarte w "Encyklopedii szkolnej Geografia"?

"Geografia fizyczna"

Artykuły z geologii

Artykuły z biologii

Wszystkie wymienione

A

Tekst wskazuje, że "Geografia fizyczna" jest zawarta w "Encyklopedii szkolnej Geografia".

Jaki jest ISBN "Małej encyklopedii muzyki"?

83-02-01225-4

830216228

1981

Stefan Śledziński

A

Tekst podaje, że ISBN to 83-02-01225-4.

Kto był redaktorem "Małej encyklopedii muzyki"?

PWN

Warszawa

Stefan Śledziński

OCLC

C

Tekst podaje, że Stefan Śledziński był redaktorem.

Które wydawnictwo opublikowało "Małą encyklopedię muzyki"?

Stefan Śledziński

OCLC

PWN

Warszawa

C

Tekst podaje, że PWN opublikowało encyklopedię.

W którym roku wydano "Małą encyklopedię muzyki"?

1980

1982

1981

1983

C

Tekst podaje rok 1981.

Gdzie została wydana "Mała encyklopedia muzyki"?

Kraków

Poznań

Warszawa

Gdańsk

C

Tekst podaje, że w Warszawie.

Jaki jest numer OCLC "Małej encyklopedii muzyki"?

83-02-01225-4

830216228

1981

Stefan Śledziński

B

Tekst podaje numer OCLC 830216228.

Kto jest autorem "Małej encyklopedii muzyki"?

PWN

Stefan Śledziński

Warszawa

Nie podano

D

Tekst podaje, że Stefan Śledziński był redaktorem, a nie autorem.

Czy "Mała encyklopedia muzyki" została wydana w Krakowie?

Tak

Nie

Czasami

Nie wiadomo

B

Tekst podaje, że została wydana w Warszawie.

Czy "Mała encyklopedia muzyki" została wydana w 1980 roku?

Tak

Nie

Była w przygotowaniu w 1980

Nie wiadomo

B

Tekst podaje rok 1981.

Co to jest OCLC?

ISBN

Redaktor

Miasto

Numer identyfikacyjny

D

OCLC to numer identyfikacyjny.

Jaki był rok wydania "Małej encyklopedii muzyki"?

1980

1982

1981

1983

C

Tekst podaje, że wydano ją w 1981 roku.

Kto był redaktorem "Małej encyklopedii muzyki"?

Wydawnictwo PWN

Stefan Śledziński

Miasto Warszawa

OCLC

B

Tekst podaje, że redaktorem był Stefan Śled

Które z poniższych pojęć NIE jest wymieniane jako podstawowe w naukach biologicznych:

Uniwersalność

Ewolucja

Grawitacja

Genetyka

C

Tekst wymienia uniwersalność, ewolucję i genetykę jako podstawowe pojęcia w naukach biologicznych. Grawitacja nie jest wymieniana. Zatem prawidłową odpowiedzią jest C.

Jak konkretne są tendencje w układach biologicznych w porównaniu z tymi w fizyce:

Bardziej konkretne

Zazwyczaj mniej konkretne

Równie konkretne

Konkretność jest nieporównywalna

B

Tekst stwierdza, że tendencje w układach biologicznych są zazwyczaj mniej konkretne niż te opisywane przez fizykę. Zatem prawidłową odpowiedzią jest B.

Co charakteryzuje i ujednolica nauki biologiczne:

Stałe prawa matematyczne

Podstawowe pojęcia takie jak ewolucja i genetyka

Nieprzewidywalność zjawisk

Wyłącznie prawa fizyki i chemii

B

Tekst wyraźnie stwierdza, że nauki biologiczne są charakteryzowane i ujednolicane przez podstawowe pojęcia takie jak ewolucja i genetyka. Zatem prawidłową odpowiedzią jest B.

Układy biologiczne przejawiają:

Bezwzględną stałość

Statystycznie przewidywalne tendencje

Zupełny chaos

Brak jakichkolwiek tendencji

B

Tekst mówi, że układy biologiczne posiadają statystycznie przewidywalne tendencje do zachowywania się w określony sposób. Zatem prawidłową odpowiedzią jest B.

Czym, oprócz nauk biologicznych, zajmuje się polska grupa dyskusyjna pl.sci.biologia:

Fizyką

Chemią

Matematyką

Nie zajmuje się niczym innym

D

Tekst wskazuje, że pl.sci.biologia to polska grupa dyskusyjna poświęcona biologii, nie wspomina się o żadnych innych dziedzinach. Zatem prawidłową odpowiedzią jest D.

Które z poniższych praw dotyczą zarówno ożywionej, jak i nieożywionej części wszechświata:

Prawa biologiczne

Prawa fizyczne

Prawa ewolucji

Prawa genetyki

B

Tekst stwierdza, że przedmiot badań biologii podlega tym samym prawom co nieożywiona część wszechświata, a te prawa są opisywane przez fizykę. Zatem prawidłową odpowiedzią jest B.

Które z poniższych jest podstawowym pojęciem nauk biologicznych:

Bezwzględność

Ciągłość

Niezmienność

Chaos

B

Tekst wymienia ciągłość jako jedno z podstawowych pojęć nauk biologicznych. Pozostałe opcje nie są wymienione. Zatem prawidłową odpowiedzią jest B.

Czym jest homeostaza w kontekście nauk biologicznych:

Jednym z uniwersalnych praw fizyki

Podstawowym pojęciem charakteryzującym nauki biologiczne

Zjawiskiem występującym wyłącznie w chemii

Procesem nie związanym z biologią

B

Tekst wymienia homeostazę jako jedno z podstawowych pojęć charakteryzujących i ujednolicających nauki biologiczne. Zatem prawidłową odpowiedzią jest B. ### P

Które z poniższych nagród nie jest dedykowane bezpośrednio badaniom w dziedzinie biologii, choć jej laureaci mogą być przedstawicielami tej dziedziny?

Medal Copleya

Nagroda Nobla w dziedzinie fizjologii i medycyny

Nagroda Crafoorda

Nagroda Fundacji na rzecz Nauki Polskiej

A

Tekst wymienia Medale Copleya jako nagrody przyznawane przedstawicielom dziedziny biologii, ale nie precyzuje, czy są one *specjalnie* dla biologów, w przeciwieństwie do Nagrody Crafoorda, która jest określona jako "laury specjalnie dla biologów". Nagroda Nobla w dziedzinie fizjologii i medycyny oraz Nagroda Fundacji na rzecz Nauki Polskiej (w jednej z kategorii) są również wymienione jako wyróżnienia dla biologów. Medal Copleya jest historycznie przyznawany za wybitne osiągnięcia w naukach przyrodniczych ogólnie, a nie wyłącznie w biologii, co sugeruje, że nie jest on *dedykowany* stricte biologom w taki sposób, jak inne wymienione nagrody.

Jakie starożytne dziedziny stanowią korzenie nauk biologicznych?

Astronomia i matematyka

Filozofia i retoryka

Medycyna i historia naturalna

Architektura i inżynieria

C

Fragment tekstu jednoznacznie stwierdza, że nauki biologiczne "sięgają tradycją co najmniej do starożytnej medycyny i historii naturalnej". Pozostałe opcje nie są wspomniane jako korzenie biologii w podanym tekście.

Który z wymienionych uczonych jest przykładem postaci z historii biologii sięgającej starożytności?

Mikołaj Kopernik

Karol Darwin

Arystoteles

Galileusz

C

Tekst wymienia Arystotelesa jako jednego z przedstawicieli starożytnej tradycji nauk biologicznych, obok Galena i Hipokratesa. Kopernik, Darwin i Galileusz to postacie z późniejszych epok, choć również ważne dla nauki.

Jakie zjawisko z epoki renesansu przyczyniło się do rewolucji w myśli biologicznej?

Rozwój druku

Odkrycie nowych gatunków

Wynalezienie mikroskopu

Rewolucja przemysłowa

B

Fragment tekstu wskazuje, że od epoki renesansu "historia nowożytna rewolucjonizuje myśl biologiczną przez wznowienie zainteresowania empiryzmem i odkryciem wielu nowych gatunków". Odkrycie nowych gatunków jest bezpośrednio wymienione jako czynnik rewolucjonizujący myśl biologiczną. Rozwój druku, wynalezienie mikroskopu i rewolucja przemysłowa to ważne wydarzenia historyczne, ale nie są one wprost wskazane w tym fragmencie jako przyczyny rewolucji w myśli biologicznej w kontekście renesansu.

Międzynarodowa Unia Nauk Biologicznych została powołana w celu koordynacji prac różnych towarzystw naukowych w tej dziedzinie. Od kiedy działa ta organizacja?

Od starożytności

Od epoki renesansu

Od 1919 roku

Od momentu powstania Nagrody Nobla

C

Tekst jasno podaje, że "Od 1919 roku prace różnych towarzystw naukowych w tej dziedzinie koordynuje Międzynarodowa Unia Nauk Biologicznych". Pozostałe opcje nie są poparte informacją z tekstu.

Jaką dziedzinę nauki porównuje się do astronomii pod względem ukazywania rozmieszczenia elementów?

Biologia molekularna

Ekologia

Genetyka

Paleontologia

B

Fragment tekstu rozpoczyna się zdaniem: "Tak jak astronomia ukazuje położenie ciał niebieskich, tak ekologia ukazuje rozłożenie organizmów żywych na Ziemi." To bezpośrednie porównanie wskazuje, że ekologia jest dziedziną, która zajmuje się rozmieszczeniem organizmów.

Czym zajmuje się ekolog, wykraczając poza samo opisanie rozmieszczenia organizmów?

Badaniem procesów fizjologicznych w organizmach.

Odkrywaniem nowych gatunków roślin i zwierząt.

Analizą struktury zbiorowisk roślin i ich funkcji.

Badaniem historii ewolucyjnej poszczególnych organizmów.

C

Tekst stwierdza: "Ekolog nie ogranicza się tylko do opisu tego rozmieszczenia, stara się odpowiedzieć, dlaczego jest ono właśnie takie, dlaczego zbiorowiska roślin mają swoją strukturę i wypełniają dane funkcje." Odpowiedź ta jest zgodna z tą informacją.

Które z wymienionych rodzajów ekologii są wskazane w tekście jako związane z dociekaniem przyczyn rozmieszczenia organizmów?

Ekologia kliniczna i społeczna

Ekologia ewolucyjna, funkcjonalna i opisowa

Ekologia populacyjna i ekosystemowa

Ekologia teoretyczna i stosowana

B

Fragment tekstu bezpośrednio wymienia: "Jest to wskazanie na ekologię ewolucyjną, funkcjonalną i opisową." To są te typy ekologii, które są związane z dociekaniem przyczyn rozmieszczenia.

Według definicji Charlesa J. Krebsa, czym jest ekologia?

Nauką zajmującą się badaniem ewolucji życia.

Nauką opisującą budowę organizmów.

Nauką zajmującą się regułami dotyczącymi występowania i rozmieszczenia organizmów.

Nauką badającą relacje między organizmami a ich środowiskiem fizycznym.

C

Tekst cytuje Charlesa J. Krebsa: „Ekologia jest nauką zajmującą się regułami zachodzącymi między występowaniem i rozmieszczeniem organizmów”. Ta definicja jest kluczowa dla odpowiedzi.

Jakie jest podstawowe zadanie ekologii, według informacji zawartych w tekście?

Opisanie struktury genetycznej organizmów.

Wskazanie na przyczyny warunkujące rozmieszczenie i liczebność organizmów.

Badanie interakcji między gatunkami w obrębie jednego ekosystemu.

Klasyfikacja organizmów według ich cech morfologicznych.

B

Fragment tekstu jasno stwierdza: "...a podstawowym zadaniem ekologii jest wskazanie na przyczyny warunkujące rozmieszczenie i liczebność organizmów".

Wspomniany w tekście cel, jaki postawił sobie na przykład [tu można by wstawić nazwisko, ale go nie ma, więc skupiamy się na celu], dotyczy:

Zrozumienia mechanizmów dziedziczenia.

Odkrycia nowych gatunków.

Poznania przyczyn rozmieszczenia i liczebności organizmów.

Badania procesów fotosyntezy.

C

Tekst kończy się zdaniem: "...a podstawowym zadaniem ekologii jest wskazanie na przyczyny warunkujące rozmieszczenie i liczebność organizmów (taki cel postawił np. [brak nazwiska])". Cel ten jest bezpośrednio związany z przyczyną rozmieszczenia i liczeb

Który z wymienionych twórców jest określany jako wybitny poeta tworzący w języku łacińskim?

Samuel Twardowski

Maciej Kazimierz Sarbiewski

Krzysztof Opaliński

Łukasz Opaliński

B

Tekst jednoznacznie stwierdza: "Wybitnym poetą, tworzącym w języku łacińskim, był Maciej Kazimierz Sarbiewski (1595–1640)". Pozostali wymienieni twórcy nie są w ten sposób scharakteryzowani.

Samuel Twardowski, jeden z najwybitniejszych polskich poetów okresu baroku, jest autorem przede wszystkim:

Wierszy lirycznych i sonetów.

Dramatów i komedii.

Poematów epickich i wierszy panegirycznych.

Kronik historycznych.

C

Fragment tekstu podaje, że Samuel Twardowski jest autorem "poematów epickich (m.in. Nadobna Paskwalina, 1655), wierszy panegirycznych i in.". To bezpośrednio wskazuje na jego twórczość.

W którym roku ukazała się "Nadobna Paskwalina", dzieło Samuela Twardowskiego?

1595

1640

1655

1661

C

Tekst podaje informację o autorze i jego dziele: "autorem poematów epickich (m.in. Nadobna Paskwalina, 1655)". Rok 1655 jest wyraźnie wskazany jako rok publikacji tego dzieła.

Kto jest wymieniony jako autorzy reprezentujący tzw. klasycyzm barokowy?

Maciej Kazimierz Sarbiewski i Samuel Twardowski

Bracia Krzysztof i Łukasz Opalińscy

Samuel Twardowski i Krzysztof Opaliński

Maciej Kazimierz Sarbiewski i Łukasz Opaliński

B

Fragment tekstu jasno stwierdza: "Za twórców reprezentujących tzw. klasycyzm barokowy uważa się braci Krzysztofa i Łukasza Opalińskich".

Który z wymienionych twórców jest zaliczany do najwybitniejszych polskich poetów okresu baroku?

Maciej Kazimierz Sarbiewski

Krzysztof Opaliński

Łukasz Opaliński

Samuel Twardowski

D

Tekst podaje: "Do najwybitniejszych polskich poetów okresu baroku zaliczany jest Samuel Twardowski (1595–1661)".

Który z wymienionych twórców tworzył w języku łacińskim?

Samuel Twardowski

Krzysztof Opaliński

Łukasz Opaliński

Maciej Kazimierz Sarbiewski

D

Fragment tekstu zaczyna się od zdania: "Wybitnym poetą, tworzącym w języku łacińskim, był Maciej Kazimierz Sarbiewski (1595–1640)."

Bracia Krzysztof i Łukasz Opalińscy są kojarzeni z nurtem w sztuce literackiej zwanym:

Renesansem

Romantyzmem

Klasycyzmem barokowym

Modernizmem

C

Tekst podaje: "Za twórców reprezentujących tzw. klasycyzm barokowy uważa się braci Krzysztofa i Łukasza Opalińskich."

Który z poniższych działów jest uważany za jeden z podstawowych działów geografii, obok geografii społeczno-ekonomicznej i geografii regionalnej?

Geodezja

Geografia fizyczna

Gleboznawstwo

Biologia

B

Tekst jasno stwierdza: "Geografia fizyczna – jeden z podstawowych działów geografii (obok geografii społeczno-ekonomicznej i geografii regionalnej)...". Pozostałe opcje są wymienione jako dyscypliny, które również zajmują się badaniem zewnętrznych sfer Ziemi, ale nie jako podstawowe działy samej geografii.