id
int64 1.52k
119k
| url
stringlengths 31
789
| title
stringlengths 1
109
| text
stringlengths 2
589k
|
|---|---|---|---|
113,277 | https://si.wikipedia.org/wiki/2010%20%E0%B6%86%E0%B7%83%E0%B7%92%E0%B6%BA%E0%B7%8F%E0%B6%B1%E0%B7%94%20%E0%B6%9A%E0%B7%94%E0%B7%83%E0%B6%BD%E0%B7%8F%E0%B6%B1%E0%B6%BA | 2010 ආසියානු කුසලානය | ක්‍රිකට්
ශ්‍රී ලංකාව තුළ ක්‍රිකට්
2010 ආසියානු කුසලානය (මයික්‍රොමැක්ස් ආසියානු කුසලානය ලෙසද හැඳින්වේ) යනු 2010 ජුනි 15 සිට 24 දක්වා ශ්‍රී ලංකාවේ පැවති ආසියානු කුසලාන ක්‍රිකට් තරඟාවලියේ දසවන සංස්කරණයයි. ටෙස්ට් ක්‍රීඩා කරන රටවල් වන ඉන්දියාව, පකිස්ථානය, ශ්‍රී ලංකාව සහ බංගලාදේශය පමණක් තරඟයට සහභාගී විය. අවසන් මහා තරගයේදී ශ්‍රී ලංකාව ලකුණු 81කින් පරාජය කළ ඉන්දියාව වාර්තාගත 5 වැනි ආසියානු කුසලාන කිරුළ හිමිකර ගත්තේය. 88.33ක සාමාන්‍යයක් සහ පහර 164.59ක් සමඟින් තරඟාවලියේ වැඩිම ලකුණු 265ක් රැස්කළ පකිස්ථාන නායක ෂාහිඩ් අෆ්රිඩි තරඟාවලියේ වීරයා ලෙස නම් කෙරුණා. `23S
කුසලානය
කුසලානය රිදී, රන්, තඹ සහ පිත්තල මිශ්‍රණයකින් සාදන ලද අතර රිදී නිමාවකින් යුත් මැට් සහ ග්ලොස් නිමාවකින් යුක්ත විය. එය ලෝහ හතර පමණක් නොව සහභාගී වන ජාතීන් හතර නියෝජනය කරන ශක්තිය, සංශුද්ධතාවය, නිහතමානිකම සහ නොපසුබට බව සන්නිවේදනය කරයි.
ක්‍රීඩාංගණය
R. ප්‍රේමදාස ක්‍රීඩාංගණය ඇතුළු ශ්‍රී ලංකාවේ අනෙකුත් ක්‍රීඩාංගණ 2011 ක්‍රිකට් ලෝක කුසලානය සඳහා ප්‍රතිසංස්කරණය කරමින් තිබූ බැවින් 2010 ආසියානු කුසලානයේ එකම ස්ථානය රංගිරි දඹුල්ල ජාත්‍යන්තර ක්‍රීඩාංගණය විය. තරග හතම දිවා/රාත්‍රී කටයුතු විය.
රංගිරි දඹුල්ල ජාත්‍යන්තර ක්‍රීඩාංගනය ශ්‍රී ලංකාවේ ආසන 16,800 කින් සමන්විත ක්‍රිකට් ක්‍රීඩාංගණයකි. ක්‍රීඩාංගනය මධ්‍යම පළාතේ, දඹුල්ලට ආසන්නව, රංගිරි දඹුලු විහාරස්ථානයෙන් බදු දී ඇති අක්කර 60 (වර්ග මීටර 240,000) භූමි භාගයක පිහිටා ඇත. දඹුල්ල වැව (ජලාශය) සහ දඹුල්ල පර්වතය දිස්වන පරිදි ක්‍රීඩාංගනය ඉදිකර ඇත.
සංචිත
තරගාවලියට සහභාගි වන කණ්ඩායම් හතරේ සංචිත අදාළ ක්‍රිකට් පාලක මණ්ඩල විසින් ජුනි මස මුලදී ප්‍රකාශයට පත් කරන ලදී.
සවි කිරීම්
කණ්ඩායම් අදියර
කණ්ඩායම් අදියරේදී සෑම කණ්ඩායමක්ම එකිනෙකා සමඟ එක් වරක් ක්‍රීඩා කළහ. කණ්ඩායම් අදියර අවසානයේ ලකුණු මත පදනම් වූ ඉහළම කණ්ඩායම් 2 එකිනෙක අවසන් තරගයකදී එකිනෙකා හමුවෙයි. සෑම ජයග්‍රහණයකින්ම ලකුණු 4ක් ලැබුණු අතර සම/නොමැති ප්‍රතිඵලයකින් ලකුණු 1ක් ලැබුණි. ප්‍රසාද ලකුණු ක්රමයක් ද ක්රියාත්මක වූ අතර, කණ්ඩායමකට ජයග්‍රහණයකින් ලැබෙන ලකුණු හතරට අමතරව, පවතින ඕවරවලින් 80%ක් හෝ ඊට අඩු ප්‍රමාණයක් භාවිතා කරමින් ජයග්‍රහණයක් ලබා ගන්නේ නම් හෝ ප්‍රතිවාදී කණ්ඩායම තබා ගන්නේ නම්, මුළු ලකුණු 5ක් සඳහා අමතර ලකුණු සංඛ්‍යාවක් ලබා ගත හැකිය.
වගුව
මූලාශ්‍රය: ESPNCricinfo
තරග
සෑම විටම දේශීය ( UTC+05:30 )
අවසාන තරගය
තරගයේ වීරයා ලෙස දිනේෂ් කාර්තික් නම් කෙරුණේ පන්දු 84කදී ලකුණු 66ක් රැස්කළ තරගයේ වීරයා වූ අතර තරගාවලියේ තරග 3කදී ලකුණු 265ක් රැස්කළ පාකිස්තානයේ ෂහීඩ් අෆ්රිඩි තරගාවලියේ වීරයා ලෙස නම් කෙරිණි.
යොමු කිරීම් |
113,285 | https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%B6%E0%B6%BB%E0%B7%80%E0%B7%8F%E0%B6%9A%E0%B7%94%E0%B6%B9%E0%B7%94%E0%B6%9A%E0%B7%9A%20%E0%B7%83%E0%B7%92%E0%B6%BA%E0%B6%AF%E0%B7%9D%E0%B6%BB%E0%B7%92%E0%B7%83%E0%B7%8A%20%E0%B7%80%E0%B7%8A%E2%80%8D%E0%B6%BA%E0%B7%8F%E0%B6%B4%E0%B7%8F%E0%B6%BB%E0%B6%BA | බරවාකුඹුකේ සියදෝරිස් ව්‍යාපාරය | බරවාකුඹුකේ සියදෝරිස් ව්‍යාපාරය යනු ජගත් මුතුකුමාරණ මහතා විසින් නිර්මාණය කළ වේදිකා නාට්‍යයක් වෙයි. මෙය, දෙනගම සිරිවර්ධන නම් ගුරු මහතෙක් විසින් දිවයින ඉරිදා සංග්‍රහයට යොමු කළ වාර්තාමය සත්‍ය කථාවක් පදනම් ව නිපදවා ඇත.
ආශ්‍රිත
බරවකුඹුකේ සියදෝරිස්
මූලාශ්‍ර
වේදිකා නාට්‍ය |
113,286 | https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%AF%E0%B7%99%E0%B6%B1%E0%B6%9C%E0%B6%B8%20%E0%B7%83%E0%B7%92%E0%B6%BB%E0%B7%92%E0%B7%80%E0%B6%BB%E0%B7%8A%E0%B6%B0%E0%B6%B1 | දෙනගම සිරිවර්ධන | දෙනගම සිරිවර්ධන, ලක්දිව කතුවරයෙක් ය.
ආශ්‍රිත
බරවාකුඹුකේ සියදෝරිස් ව්‍යාපාරය
බරවකුඹුකේ සියදෝරිස්
ජීවමාන ජනයා |
113,287 | https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%A2%E0%B6%9C%E0%B6%AD%E0%B7%8A%20%E0%B6%B8%E0%B7%94%E0%B6%AD%E0%B7%94%E0%B6%9A%E0%B7%94%E0%B6%B8%E0%B7%8F%E0%B6%BB%E0%B6%AB | ජගත් මුතුකුමාරණ | ජගත් මුතුකුමාරණ, ලක්දිව නාට්‍යකරුවෙක් සහ කතුවරයෙක් වෙයි.
ආශ්‍රිත
බරවාකුඹුකේ සියදෝරිස් ව්‍යාපාරය
බරවකුඹුකේ සියදෝරිස්
ජීවමාන ජනයා |
113,288 | https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%85%E0%B6%B6%E0%B7%9A%E0%B7%83%E0%B7%9A%E0%B6%9A%E0%B6%BB%E0%B6%9C%E0%B6%B8 | අබේසේකරගම | අබේසේකරගම යනු ශ්‍රී ලංකාවේ, හම්බන්තොට දිස්ත්‍රික්කයේ, බරවකුඹුක ප්‍රදේශයේ පිහිටි ගම්මානයක් ය.
ආශ්‍රිත
බරවකුඹුකේ සියදෝරිස්
ශ්‍රී ලංකාව |
113,311 | https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B7%81%E0%B7%8F%E0%B6%BB%E0%B7%93%E0%B6%BB%E0%B7%92%E0%B6%9A%20%E0%B6%AF%E0%B6%AC%E0%B7%94%E0%B7%80%E0%B6%B8%E0%B7%8A | ශාරීරික දඬුවම් | ශාරීරික දඬුවමක් යනු පුද්ගලයෙකුට ශාරීරිකව වේදනාවක් ඇති කිරීමට දෙනු ලබන දඬුවමකි. එය බාලවයස්කාර දරුවන්ට, විශේෂයෙන්ම නිවසේ සහ පාසල් පසුබිම්වලදී, ලබා දේ පහර දීම වැනි ක්‍රම වලට ඇතුළත් විය හැකිය. එය වැඩිහිටියන්ට බලපාන විට එය සිරකරුවන්ට සහ වහලුන්ට එල්ල විය හැකිය.
අපරාධ හෝ තුවාල සඳහා ශාරීරික දඬුවම්, කස පහරවල්, හංවඩු ගැසීම් සහ විකෘති කිරීම් පවා, පුරාණ කාලයේ සිට බොහෝ ශිෂ්ටාචාරවල ක්රියාත්මක විය. මානුෂීය පරමාදර්ශ වර්ධනය වීමත් සමඟ බටහිර සමාජය තුළ එවැනි දඬුවම් අමානුෂික ලෙස සැලකේ. 20 වන ශතවර්ෂයේ අග භාගය වන විට, බොහෝ සංවර්ධිත රටවල නීති පද්ධතියෙන් ශාරීරික දඬුවම් ඉවත් කර ඇත.
විසිඑක්වන සියවසේදී, විවිධ සැකසුම් තුළ ශාරීරික දඬුවම්වල නීත්‍යානුකූලභාවය අධිකරණ බලය අනුව වෙනස් වේ. ජාත්‍යන්තර වශයෙන්, විසිවන සියවසේ අගභාගයේ සහ විසිඑක්වන සියවසේ මුල් භාගයේදී, සන්දර්භ ගණනාවක් තුළ ශාරීරික දඬුවම් පිළිබඳ ප්‍රශ්නයට මානව හිමිකම් නීතිය යොදා ගැනීම දක්නට ලැබුණි:
නිවස තුළ ශාරීරික දඬුවම්, දෙමාපියන් හෝ වෙනත් වැඩිහිටි භාරකරුවන් විසින් දරුවන්ට දඬුවම් කිරීම, ලෝකයේ බොහෝ රටවල නීත්‍යානුකූල වේ. 2021 වන විට, රටවල් 63 ක්, බොහෝ දුරට යුරෝපයේ සහ ලතින් ඇමරිකාවේ, තහනම් කර ඇත.
කැනඩාව, කෙන්යාව, දකුණු අප්‍රිකාව, නවසීලන්තය සහ යුරෝපය ඇතුළු බොහෝ රටවල ගුරුවරුන් හෝ පාසල් පරිපාලකයින් විසින් සිසුන්ට පාසල් ශාරීරික දඬුවම් දීම තහනම් කර ඇත. එක්සත් ජනපදයේ සමහර ප්‍රාන්තවල සහ අප්‍රිකාවේ සහ අග්නිදිග ආසියාවේ සමහර රටවල එය නීත්‍යානුකූලව පවතී.
අධිකරණයක් විසින් නියම කරන ලද සාපරාධී දඬුවමක කොටසක් ලෙස කස පහර හෝ වේවැල් පහර දීම වැනි අධිකරණ ශාරීරික දඬුවම් බොහෝ යුරෝපීය රටවලින් දිගු කලක් තිස්සේ අතුරුදහන් වී ඇත. 2021 වන විට, එය අප්‍රිකාව, ආසියාව, ඇංග්ලෝෆෝන් කැරිබියන් සහ දකුණු ඇමරිකාවේ රටවල් කිහිපයක ආදිවාසී ප්‍රජාවන්හි නීත්‍යානුකූලව පවතී.
අත්අඩංගුවේ සිටින අයහපත් හැසිරීම් සම්බන්ධයෙන් සිරකරුවන්ට එරෙහිව බන්ධනාගාර බලධාරීන් විසින් නියෝග කරන ලද හෝ විශෝධන නිලධාරීන් විසින් සෘජුවම සිදු කරන ලද බන්ධනාගාර ශාරීරික දඬුවම් හෝ විනයානුකූල ශාරීරික දඬුවම් ලොව පුරා දණ්ඩන ආයතනවල දිගු කලක් තිස්සේ සාමාන්ය සිරිතකි. 20 වන ශතවර්ෂයේ බොහෝ බටහිර ශිෂ්ටාචාරවල එය නිල වශයෙන් තහනම් කර ඇත, නමුත් අදටත් වෙනත් බොහෝ රටවල භාවිතා වේ. පැදවීම, පාදවලට කස පහර දීම හෝ විවිධ ආකාරයේ කොඩි ගැසීම වැනි දඬුවම් බන්ධනාගාර තුළ ශාරීරික දඬුවම් කිරීමේ සාමාන්ය ක්‍රම වේ. ජර්මනියේ නාසි පාලන තන්ත‍්‍රයේ ඕස්ටේ‍්‍රලියානු දණ්ඩන ජනපදවල සහ සිර කඳවුරුවල ද මෙය සාමාන්ය සිරිත විය.
යුධමය ශාරීරික දඩුවම් අධිකරණ බල ප්‍රදේශ කිහිපයක සමහර සැකසුම් වලදී හෝ අවසර දී ඇත .
බොහෝ බටහිර රටවල වෛද්‍ය සහ මානව හිමිකම් සංවිධාන ළමයින්ට ශාරීරික දඬුවම් ලබාදීමට විරුද්ධයි. කායික දඬුවම්වලට එරෙහි ව්‍යාපාරවල අරමුණ වී ඇත්තේ නිවාස හා පාසල්වල බාලවයස්කාර දරුවන්ට එරෙහිව ශාරීරික දඬුවම් භාවිතය තහනම් කිරීම සඳහා නීතිමය ප්‍රතිසංස්කරණ ගෙන ඒමයි.
නවීන භාවිතය
නීතිමය තත්ත්වය
රටවල් 66 ක්, ඒවායින් බොහොමයක් යුරෝපයේ සහ ලතින් ඇමරිකාවේ, ළමයින්ට ශාරීරික දඬුවම් ලබා දීම තහනම් කර ඇත.
රාජ්‍යයක් විසින් ළමුන්ට ශාරීරික දඬුවම් දීම තහනම් කිරීමේ මුල්ම වාර්තාගත උත්සාහය 1783 දී පෝලන්තය දක්වා දිව යයි. කෙසේ වෙතත්, ජීවිතයේ සෑම අංශයකම එය තහනම් කිරීම - නිවාස, පාසල්, දණ්ඩන ක්‍රමය සහ විකල්ප සත්කාර සැකසුම් - ප්‍රථමයෙන් සිදු වූයේ 1966 දී ස්වීඩනයේ ය. 1979 ස්වීඩන් මාපිය සංග්‍රහයේ මෙසේ සඳහන් වේ: "දරුවන්ට රැකවරණය, ආරක්ෂාව සහ හොඳ හැදී වැඩීමකට හිමිකම් ඇත. දරුවන්ට ඔවුන්ගේ පුද්ගලයාට සහ පෞද්ගලිකත්වයට ගෞරවයෙන් සැලකිය යුතු අතර ශාරීරික දඬුවම් හෝ වෙනත් නින්දිත සැලකිල්ලකට යටත් නොවිය යුතුය."
, corporal punishment of children by parents (or other adults) is outlawed altogether in 63 nations (including the partially recognized Republic of Kosovo) and 3 constituent nations.
ළමුන්ගේ ශාරීරික දඬුවම් ගෝලීය භාවිතය සහ තහනම් කිරීම පිළිබඳ වඩාත් සවිස්තරාත්මක දළ විශ්ලේෂණයක් සඳහා, පහත වගුව බලන්න.
පාසල්වල ශාරීරික දඬුවම්
බොහෝ රටවල පාසල්වල ශාරීරික දඬුවම් තහනම් කර ඇත. එය බොහෝ විට ශිෂ්‍යයාගේ තට්ටම්වලට හෝ අත්ලට ආයුධයකින් පහර දීම ඇතුළත් වේ (උදා: වේවැලකින් හෝ තලපයකින් ).
පාසල්වල ශාරීරික දඬුවම් තවමත් අවසර දී ඇති රටවල, සීමාවන් තිබිය හැකිය; උදාහරණයක් ලෙස, සිංගප්පූරුවේ සහ මැලේසියාවේ පාසල් වේවැල් පහර දීම, න්‍යායාත්මකව, පිරිමි ළමයින් සඳහා පමණක් අවසර ඇත.
ඉන්දියාවේ සහ තවත් බොහෝ රටවල ශාරීරික දඬුවම් නීතියෙන් තාක්ෂණික වශයෙන් අහෝසි කර ඇත. කෙසේ වෙතත්, ලොව පුරා බොහෝ පාසල්වල පිරිමි සහ ගැහැණු ළමයින් සඳහා ශාරීරික දඬුවම් අඛණ්ඩව ක්රියාත්මක වේ. ශාරීරික දඬුවම් පිළිබඳ සංස්කෘතික සංජානනය අධ්‍යයනය කර පර්යේෂණ කර ඇත්තේ කලාතුරකිනි. සිදු කරන ලද එක් අධ්‍යයනයකින් ඉන්දියාවේ දෙමාපියන් සහ සිසුන් අතර ශාරීරික දඬුවම් සංජානනය වන ආකාරය සාකච්ඡා කරයි.
විශේෂයෙන්ම දරුවන්ගේ දෑත්වලට තුවාල සිදුවීමේ අවදානම සැලකිල්ලට ගනිමින් වෛද්‍ය වෘත්තිකයන් මෙම ක්‍රියාව නතර කරන ලෙස ඉල්ලා ඇත.
බලපෑම්
හාවඩ් පර්යේෂකයන් විසින් මෙහෙයවන ලද අධ්‍යයනයකට අනුව, පහර දීම වැනි ශාරීරික දඬුවම් දරුවන්ගේ මොළයේ වර්ධනයට බලපානු ඇත. මෙම බලපෑම් වඩාත් දරුණු ආකාර කරා වර්ධනය විය හැක
පහර දීම මගින් දරුවා ප්‍රචන්ඩ විය හැකි අතර ආත්තතියෙන් පෙලෙන පුද්ගලයෙකු විය හැක
බොහෝ දියුනු රටවලින් මෙය තහනම් කර ඇත්තේ මෙමගින් දරුවාට යහපතකට වඩා මනසට අයහපතක් සිදු වන නිසාය |
113,313 | https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%89%E0%B6%B1%E0%B7%8A%E0%B6%AF%E0%B7%93%E0%B6%BA%20%E0%B6%9A%E0%B7%8A%E2%80%8D%E0%B6%BB%E0%B7%92%E0%B6%9A%E0%B6%A7%E0%B7%8A%20%E0%B6%9A%E0%B6%AB%E0%B7%8A%E0%B6%A9%E0%B7%8F%E0%B6%BA%E0%B6%B8%E0%B7%9A%20%E0%B7%81%E0%B7%8A%E2%80%8D%E0%B6%BB%E0%B7%93%20%E0%B6%BD%E0%B6%82%E0%B6%9A%E0%B7%8F%20%E0%B6%AD%E0%B6%BB%E0%B6%9C%20%E0%B7%83%E0%B6%82%E0%B6%A0%E0%B7%8F%E0%B6%BB%E0%B6%BA%202010 | ඉන්දීය ක්‍රිකට් කණ්ඩායමේ ශ්‍රී ලංකා තරග සංචාරය 2010 | ඉන්දීය ක්‍රිකට් කණ්ඩායම 2010 ජූලි 18 සිට අගෝස්තු 7 දක්වා ටෙස්ට් තරග තුනකට ක්‍රීඩා කරමින් ශ්‍රී ලංකාවේ සංචාරය කළේය.
සංචිත
තරගාවලියට සහභාගි වන කණ්ඩායම් හතරේ සංචිත අදාළ ක්‍රිකට් පාලක මණ්ඩල විසින් ජුනි මස මුලදී ප්‍රකාශයට පත් කරන ලදී.
ටෙස්ට් තරගමාලාව
1 වන ටෙස්ට් තරගය
2 වන ටෙස්ට් තරගය
3 වන ටෙස්ට් තරගය
පුහුණු තරගය
ශ්‍රී ලංකා පාලක මණ්ඩලයේ සභාපතිගේ XI එ ඉන්දියාව
මාධ්‍ය ආවරණය
රූපවාහිනිය
Ten Sports : ඉන්දියාව, පකිස්ථානය, මැද පෙරදිග, ඉන්දුනීසියාව, හොංකොං සහ සිංගප්පූරුව
Zee cafe : එංගලන්තය සහ වේල්සය
SuperSport (South African broadcaster) : දකුණු අප්‍රිකාව, කෙන්යාව සහ සිම්බාබ්වේ
Setanta Sports Australia : ඕස්ට්‍රේලියාව
Sri Lanka Rupavahini Corporation : ශ්‍රී ලංකාව
Sky Network Television : නවසීලන්තය
අන්තර්ජාල
http://www.srilankacricket.lk - මාර්ගගත විවරණ පමණි
යොමු කිරීම්
බාහිර සබැඳි
ESPN Cricinfo හි නිවසට සංචාරය කරන්න
ක්‍රිකට්
ශ්‍රී ලංකාව තුළ ක්‍රිකට් |
113,333 | https://si.wikipedia.org/wiki/2010%20%E0%B7%81%E0%B7%8A%E2%80%8D%E0%B6%BB%E0%B7%93%20%E0%B6%BD%E0%B6%82%E0%B6%9A%E0%B7%8F%20%E0%B6%AD%E0%B7%94%E0%B6%B1%E0%B7%8A%E0%B6%9A%E0%B7%9C%E0%B6%B1%E0%B7%8A%20%E0%B6%9A%E0%B7%8A%E2%80%8D%E0%B6%BB%E0%B7%92%E0%B6%9A%E0%B6%A7%E0%B7%8A%20%E0%B6%AD%E0%B6%BB%E0%B6%9C%E0%B7%8F%E0%B7%80%E0%B6%BD%E0%B7%92%E0%B6%BA | 2010 ශ්‍රී ලංකා තුන්කොන් ක්‍රිකට් තරගාවලිය | 2010 වසරේ ශ්‍රී ලංකාවේ පැවති තුන්කොන් තරඟාවලිය ශ්‍රී ලංකාවේ පැවති එක්දින ජාත්‍යන්තර ක්‍රිකට් තරඟාවලිය වන අතර එය 2010 අගෝස්තු මාසයේදී ඉන්දියාව, ශ්‍රී ලංකාව සහ නවසීලන්තය අතර පැවැත්විණි. සියලුම තරග දඹුල්ල රංගිරි දඹුලු ජාත්‍යන්තර ක්රීඩාංගණයේදී පැවැත්විණි.
ආකෘතිය
කණ්ඩායම් අදියරේදී පහත පරිදි ලකුණු ප්‍රදානය කරන ලදී:
පරාජිත කණ්ඩායමට වඩා 25%ක් හෝ ඊට වැඩි ලකුණු වේගයකින් කණ්ඩායමක් ජයග්‍රහණය කළහොත් තරගයකදී ප්‍රසාද ලකුණක් පිරිනැමේ. (එනම් දෙවනුව පන්දුවට පහර දීමෙන් ඕවර 40 ක් ඇතුළත ජයග්‍රහණය කිරීමෙන් හෝ ප්‍රථමයෙන් පන්දුවට පහර දීමෙන් පසු ප්‍රතිවාදීන් ඔවුන්ගේ ඉලක්කයෙන් 80% කට සීමා කිරීමෙන්. )
තරග
කණ්ඩායම් අදියර
ලකුණු වගුව
1 වන වටය
2 වන වටය
අවසාන තරගය
මාධ්‍ය ආවරණය
රූපවාහිනිය
Ten Sports / TEN Cricket : ඉන්දියාව, පකිස්ථානය, මැද පෙරදිග, ඉන්දුනීසියාව, හොංකොං සහ සිංගප්පූරුව
Doordarshan : ඉන්දියාව (ඉන්දියාවේ තරග පමණක් සහ අවසන් තරගය)
Zee Café : එංගලන්තය සහ වේල්සය
SuperSport : දකුණු අප්‍රිකාව, කෙන්යාව සහ සිම්බාබ්වේ
Setanta Sports : ඔස්ට්‍රේලියාව
Sri Lanka Rupavahini Corporation : ශ්‍රී ලංකාව
Sky Network Television : නවසීලන්තය
යොමු කිරීම්
ක්‍රිකට්
ශ්‍රී ලංකාව තුළ ක්‍රිකට් |
113,346 | https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%B7%E0%B7%9E%E0%B6%AD%E0%B7%92%E0%B6%9A%E0%B7%80%E0%B7%9A%E0%B6%AF%E0%B6%BA%E0%B7%9A%20%E0%B7%80%E0%B6%A7%E0%B7%83%E0%B6%B1 | භෞතිකවේදයේ වටසන | භෞතිකවේද () යනු ස්වභාවිකවේදයේ ශාඛාවකි. ස්වභාවිකවේදයේ එන ජීවවේදය මෙන් නොව, මෙහි දී අජීවී පද්ධති අධ්‍යයනය කෙරෙයි. මෙය ද තවත් අනුශාඛා බොහොමයකින් සමන්විත වෙයි.
ආශ්‍රිත ලිපි
Outline of science
Outline of natural science
Outline of physical science
Outline of earth science
Outline of formal science
Outline of social science
Outline of applied science
සටහන්
මූලාශ්‍ර
භාහිර සබැඳි
Physical science topics and articles for school curricula (grades K-12)
Physical Science
Physical Science
1 |
113,367 | https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%AF%E0%B7%9A%E0%B7%80%E0%B7%80%E0%B7%8F%E0%B6%AF%E0%B6%BA | දේවවාදය | පුළුල් අර්ථදැක්වීමක් යටතේ දී, දේවවාදය () යනු අවම වශයෙන් එක් දෙවියෙකු හෝ සිටින බව ඇදහීමයි.
ආශ්‍රිත ලිපි
Antitheism
Apeirotheism
Āstika and nāstika
Classical theism
Deism
Theistic evolution
මූලාශ්‍ර |
113,387 | https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B7%80%E0%B7%92%E0%B7%84%E0%B6%9F%E0%B6%B1%E0%B7%8F%20%E0%B6%86%E0%B6%BB%E0%B7%92%E0%B6%BA%E0%B7%83%E0%B7%92%E0%B6%82%E0%B7%84 | විහඟනා ආරියසිංහ | විහඟනා ආරියසිංහ, 2023 දී වයස අවුරුදු 17 දී මියගිය ශ්‍රී ලාංකික පාසල් සිසුවියකි. ඇය මහනුවර මලියදේව බාලිකා විද්‍යාලයේ ශිෂ්‍යාවක් වූ අතර, ඇයගේ අධ්‍යාපනික ජයග්‍රහණ සහ ත්‍යාගශීලී බව නිසා ප්‍රසිද්ධියට පත් වූවාය. ඇය පාසලේ පිහිනුම් කණ්ඩායමේ සාමාජිකාවක් ද වූවාය. උසස් පෙළ වාණිජ විෂය ධාරාව ඉංග්‍රිසි මාධ්‍යයෙන් හදාරා ප්‍රතිඵල අපේක්ෂාවෙන් සිටි අයෙකි.
ආරියසිංහ 2022 මාර්තු 30 වන දින මිය ගියේ දුර්ලභ පිළිකාවක් සමඟ සටනකින් පසුවය. ඇගේ මරණය ඇගේ පවුලේ අයට, මිතුරන්ට සහ පන්තියේ මිතුරන්ට කම්පනයක් විය. ඇයගේ දේහය මහනුවර කිරිබත්ගොඩ බෞද්ධ සුසාන භූමියේ තැන්පත් කර තිබුණි.
ආරියසිංහගේ අභාවය ශ්‍රී ලංකාවේ බොහෝ දෙනෙකුට සිතීමට අවස්ථාවක් "Inspiration" ලබා දී ඇත. ඇයගේ කතාව මාධ්‍යවල හුවමාරු වී ඇති අතර, ඇයගේ ධෛර්යය සහ ඇගේ අධිෂ්ඨානය පිළිබඳව ඇය පැසසුමට ලක්ව ඇත. ඇය ලෝකයේ වෙනසක් කළ දීප්තිමත් හා දක්ෂ තරුණියක් ලෙස සිහිපත් කරයි.
විහඟනාගේ මරණය අන් අයට සිතීමට අවස්ථාවක් අයුරු:
පිළිකා රෝගයෙන් පෙළෙන අනෙකුත් දරුවන්ට උපකාර කිරීම සඳහා ඇගේ පවුලේ අය ඇයගේ නමින් පදනමක් පිහිටුවා ඇත.
ඇයගේ ගෞරවය පිණිස ඇගේ පන්තියේ මිතුරන් මලියදේව බාලිකා විද්‍යාලයේ සමරු උද්‍යානයක් නිර්මාණය කර ඇත.
ඇයගේ කතාව තම ජීවිතය උපරිමයෙන් ගත කිරීමට පෙළඹවූ ආකාරය ගැන බොහෝ දෙනෙක් තම කතා බෙදාගෙන ඇත.
විහඟනාගේ ජීවිතයත් මරණයත් සිහිපත් කරන්නේ ඉතා කුඩා කරුණාවෙන් පවා ලෝකයේ වෙනසක් ඇති කළ හැකි බවයි.
අධ්‍යාපනය
ඇය කුරුණෑගල මලියදේව බාලිකා විදුහලේ උසස් පෙළ අධ්‍යාපනය ලැබිය.
මරණය
අනුරාධපුරයේ ඉදිකෙරෙමින් පවතින සඳහිරු සෑයේ ඉදිකිරීම් සඳහා ගඩොල් ඇදීමේ පුණ්‍යකර්මයට දායකවී නිවසට පැමිණි විහඟනාට හදිසියේ ඇති වූ හිසේ අමාරුවක් හා වමනය හේතුවෙන් රෝගී තත්ත්වයට පත්වුණි.
ඒ අනුව මාර්තු 17 වනදා විහඟනාව ගල්ගමුව දිසා රෝහලට ඇතුළත් කෙරුණි.
පසුව ඇයගේ රෝගී තත්ත්වය බරපතළ වීම හේතුවෙන් එදින රාත්‍රියේම වැඩිදුර ප්‍රතිකාර සඳහා කුරුණෑගල ශික්ෂණ රෝහලට ඇතුළත් කෙරුණි.
ඒ වනවිටත් අසාධ්‍ය තත්ත්වයේ පසුවු ඇය රෝහලේ දැඩි සත්කාර ඒකකයේ සිටිය දීම මරණින් පසුව සිරුරු කොටස් දන්දීම සඳහා ගිවිසුම්ගතව සිටි බව පැවසේ. කුරුණෑගල ශික්ෂණ රෝහලේ ප්‍රතිකාර ලබමින් සිටියදී ඇය 2022 මාර්තු 22දා මොළය මිය යාම හේතුවෙන් මරණයට පත්විය.
අවයව දන්දීම
විහඟනා ඇයගේ ශරීර අවයව කැමැත්තෙන් දන්දී තිබූ අතර ඇයගෙන් ලබා ගත් හදවත සහ පෙණහලු රෝගියකුට බද්ධ කෙරිණි. මේ අවයව දෙකම බද්ධ කරනු ලැබුවේ හෘදය සහ පෙණහලු අකර්මණ්‍ය වීමෙන් අසාධ්‍ය තත්ත්වයක පසුවූ නිර්වින්දන විශේෂඥ වෛද්‍යවරියකට වීමද විශේෂත්වයකි. මීට පෙර සිදු කර තිබුණේ එම අවයව වෙන වෙනම බද්ධ කිරීම වුවද එකවර එවැනි අවයව බද්ධ කිරීමේ සැත්කමක් මෙරටේ දී සිදු කළ ප්‍රථම අවස්ථාව මෙය වීමද විශේෂත්වයකි.
මීට අමතරව ඇයගෙන් ලබා ගත් වකුගඩු දෙකද අසාධ්‍ය රෝගීන් දෙදෙනකුට සාර්ථකව බද්ධ කර තිබූ අතර, ඉන් එක් වකුගඩුවක් කුරුණෑගල ශික්ෂණ රෝහලේ වකුගඩු ඒකකයේ ප්‍රතිකාර ලබමින් සිටි රෝගියකුට සාර්ථකව බද්ධ කර තිබිණි. ඇයගෙන් ලබා ගත් අක්මාව සහ අක්ෂි පටලද තවත් පුද්ගලයන් තිදෙනකුට නීරෝගි ජීවිතයක් ලබා දී ඇත. මේ අනුව විහඟනාගේ සිරුරෙන් ලබා ගන්නා ලද අවයව කොටස් 5කින් පුද්ගලයන් හත් දෙනකුටම නැවත ජීවය ලැබී තිබීමද විශේෂත්වයකි.
උසස්පෙළ ප්‍රතිඵල
ඇය වානිජ අංශයෙන් ආර්ථික විද්‍යාව, ව්‍යාපාර අධ්‍යයනය, ගිණුම්කරණය යන සියලු විෂය සඳහා ඒ සාමාර්ථ ලබාගෙන තිබෙන අතර කුරුණෑගල දිස්ත්‍රික්කයෙන් 176 වැනි ස්ථානයත්, දිවයිනෙන්ම 2256 වැනි ස්ථානයත් හිමි කර ගෙන තිබේ. ඇයට හිමිව ඇති ඉසෙඩ් අගය 1.7 වේ.
මුලාශ්‍ර |
113,388 | https://si.wikipedia.org/wiki/2011%20%E0%B6%9A%E0%B7%8A%E2%80%8D%E0%B6%BB%E0%B7%92%E0%B6%9A%E0%B6%A7%E0%B7%8A%20%E0%B6%BD%E0%B7%9D%E0%B6%9A%20%E0%B6%9A%E0%B7%94%E0%B7%83%E0%B6%BD%E0%B7%8F%E0%B6%B1%E0%B6%BA%E0%B7%9A%20%E0%B6%B4%E0%B7%94%E0%B7%84%E0%B7%94%E0%B6%AB%E0%B7%94%20%E0%B6%AD%E0%B6%BB%E0%B6%9C | 2011 ක්‍රිකට් ලෝක කුසලානයේ පුහුණු තරග | ලෝක කුසලානය ආරම්භ වීමට පෙර පහත පුහුණු තරඟ 14 ක් ක්‍රීඩා කරන ලදී. සංඛ්‍යානමය අරමුණු සඳහා, මෙම තරඟ එක්දින ජාත්‍යන්තර තරඟ ලෙස නොසැලකේ.
තරග
යොමු කිරීම් |
113,389 | https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B7%81%E0%B7%8A%E2%80%8D%E0%B6%BB%E0%B7%93%20%E0%B6%BD%E0%B6%82%E0%B6%9A%E0%B7%8F%E0%B7%80%E0%B7%9A%20%E0%B6%91%E0%B6%BD%E0%B7%8A%E0%B6%B1%E0%B7%92%E0%B6%B1%E0%B7%9D%20%E0%B6%B6%E0%B6%BD%E0%B6%B4%E0%B7%91%E0%B6%B8 | ශ්‍රී ලංකාවේ එල්නිනෝ බලපෑම |
දළ විශ්ලේෂණය
එල් නිනෝ සමක ධාරා රටා වෙනස් වීම හේතුවෙන් ආසන්න වශයෙන් වසර 7-10 කට වරක් සිදු වේ. 2023 දී ශ්‍රී ලංකාව වියළි කාලගුණික තත්ත්වයන් නිසා ඇති වූ අර්බුදයකට තුඩු දුන් එල් නිනෝ බලපෑම අත්විඳින ලදී. කෙසේ වෙතත්, ඇතැම් ප්‍රදේශවලට අධික වර්ෂාපතනයක් ද ඇති විය.
රජයේ ප්රතිචාරය
කාලගුණ විද්‍යා දෙපාර්තමේන්තුව පෙබරවාරි මාසයේ ඇතිවීමට නියමිත වියලි කාලගුණ තත්ත්වය පිළිබඳව විවිධ රාජ්‍ය ආයතන දැනුවත් කර තිබුණි. එසේ තිබියදීත් නිසි කලට නිසි ක්‍රියාමාර්ග නොගැනීම නිසා විවිධ පාර්ශ්වවලින් විවේචන එල්ල විය.
විවේචකයින් සහ නිරීක්ෂණ
හිටපු කෘෂිකර්ම අධ්යක්ෂ කේ.බී. ගුණරත්න අවධාරණය කළේ, අතීතයේ දී ශ්‍රී ලංකාව එවැනි තත්ත්වයන් ඵලදායී ලෙස කළමනාකරණය කළ නමුත් මෙවර එය කිරීමට අපොහොසත් වූ බවයි. නිසි ජල කළමනාකරණයේ අවශ්‍යතාවය සහ කාලෝචිත ක්‍රියාමාර්ගවල වැදගත්කම ඔහු අවධාරනය කළේය.
කෘෂිකාර්මික බලපෑම
නියඟය නිසා වගා හානි සිදුවිය හැකි නමුත් රට සහල් හිඟයකට මුහුණ දෙනු ඇතැයි අපේක්ෂා නොකෙරේ. ඇතැම් පාර්ශ්ව සහල් ආනයනය කිරීමට නියඟය නිදහසට කරුණක් ලෙස යොදා ගත හැකි බවට සමහරු අනුමාන කරති. යල කන්නයේදී සාමාන්ය ප්‍රමාණයට වඩා තරමක් අඩුවෙන් වගා කළ නමුත් අපේක්ෂිත අස්වැන්න තවමත් සැලකිය යුතු මට්ටමක පවතී.
වන්දි
වගා හානි සඳහා වන්දි ගෙවීමේ ආකෘතිය පිළිබඳව වාද විවාද පවතී. ගුණරත්න යෝජනා කරන්නේ, විභව වන්දිය සැලකිය යුතු විය හැකි බව, තත්ත්වයෙහි බරපතලකම පිළිබඳව ආලෝකය විහිදුවමිනි.
ආර්ථික බලපෑම
පසුගිය කාලය තුළ උද්ධමනය ඉහළ යාම සහ දළ දේශීය නිෂ්පාදිතය හැකිලීමත් සමඟ රටේ ආර්ථිකය ද බලපායි. නිසි කෘෂිකාර්මික ප්‍රතිපත්තියක් නොමැතිකම තත්ත්වය තවත් උග්‍ර කර ඇත.
නිල ප්‍රකාශයන්
පෙබරවාරි මාසයේ පැවති වියලි කාලගුණ තත්ත්වය පිළිබඳ තොරතුරු බෙදාගත් බව කාලගුණ විද්‍යාඥ ජනක කුමාර තහවුරු කළේය. කාලගුණ විද්‍යා දෙපාර්තමේන්තුවේ අනතුරු ඇඟවීම මහවැලි අධිකාරියද පිළිගත් නමුත් නිසි ජල කළමනාකරණ තීරණ නොගත් බව පෙන්වා දුන්නේය.
අදාළ නිලධාරීන් සම්බන්ධ කර ගැනීමට උත්සාහ
කෘෂිකර්ම අමාත්‍යාංශයේ ලේකම්වරයා සහ ලංකා විදුලිබල මණ්ඩලයේ සාමාන්‍යාධිකාරීවරයා අදහස් දැක්වීමට නොමැත.
මෙයද බලන්න
එල් නිනෝ
ශ්‍රී ලංකාවේ දේශගුණය
2023 ශ්‍රී ලංකාවේ
බාහිර සබැඳි |
113,401 | https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B7%83%E0%B6%AF%E0%B7%8F%E0%B7%84%E0%B6%BB%E0%B7%92%E0%B6%AD%20%E0%B7%80%E0%B6%B1%E0%B7%8F%E0%B6%B1%E0%B7%8A%E0%B6%AD%E0%B6%BB | සදාහරිත වනාන්තර | සදාහරිත වනාන්තර () යනු සදාහරිත ගස් වලින් සෑදුනු වනාන්තර වේ.
ආශ්‍රිත ලිපි
තෙත් සදාහරිත වනාන්තර
Deciduous forest
Biomes
Ecoregion
Ecological land classification
List of terrestrial ecoregions (WWF)
Temperate coniferous forest
මූලාශ්‍ර
භාහිර සබැඳි
Tropical Evergreen Forests.
Forests
Habitat
Habitats
Temperate coniferous forests
Tropical and subtropical coniferous forests
Tropical and subtropical moist broadleaf forests
Taiga and boreal forests
Ecoregions
Wildlife |
113,449 | https://si.wikipedia.org/wiki/S.%20Thomas%27%20Preparatory%20School | S. Thomas' Preparatory School | ශාන්ත තෝමස් කණිෂ්ඨ විදුහල, කොළඔ, කොල්ලුපිටියේ පිහිටා ඇති පුද්ගලික පිරිමි පාසලකි. මෙම පාසලේ භාරකත්වය, ඇන්ග්ලිකානු ලංකා සභාව හා සතුය. ගල්කිස්ස ශාන්ත තෝමස් විදුහලද, බණ්ඩාරවල ශාන්ත තෝමස් විදුහලද, ඇන්ග්ලිකානු ලංකා සභාවේ භාරකත්වය යටතේ පවතින අනිකුත් පාසල්ය.
ආරම්භය
මෙම පාසැල 1938 වසර, මැයි මස 17 වෙනි දිණෙහි, ඩබ්ලිව් . ටී . කීබල් මහතා විසින් අරභන ලදී. බ්‍රිතාන්‍ය ජාතිකයෙකු වූ එතුමා, මින් පෙර, ගල්කිස්ස ශාන්ත තෝමස් විදුහලේ දී, ගුරුවරයෙක් ලෙස සේවය කළහ.
ගල්කිස්ස ශාන්ත තෝමස් විදුහල මෙන්, මෙම පාසැල පිරිමි පාසැලකි. ආරම්භයේදී ඇතුල්වීම, වයස හැවිරිදි පහත්, එකොලහත් අතර ශිෂ්‍යයන්ට සීමාවුවද, වත්මන් ශිෂ්‍යත්වය, පළවෙනි වසර සිට, සාමාණ්‍ය පෙළ විභාගය දක්වා පුලුල් වී ඇත. 2000 වසර වන විට, මෙම පාසලෙහි ශිෂ්‍යයින් 1100 ක් බැඳී සිටි අතර, ගුරුවරැන් 90ක් සේවය කළහ.
පරිපාලනය හා කළමනාකරණය
1930 වසරේ ශාන්ත තෝමස් විදුහල් පාලක මණ්ඩලයෙන් නිකුත් වූ නොම්බර 7 දරණ ආඥාපනත මගින් මෙම පාසැලේ පරිපාලනය, ඇන්ග්ලිකානු ලංකා සභාව සභාපති දූරය දරණ පාලක මණ්ඩලයකට භාරය.
මෙම පාලක මණ්ඩලයේ උපදෙස් අනුව දය්නික කළමනාකරණ, විදුහල්පති වරයා වෙත පවරා ඇත. එලෙස පත්වූ ප්‍රථම විදුහල්පති තුමා, එන්.ජී. අබේනායක මහතා ය.
අධ්යාපන පහසුකම්
ශිෂ්‍යයන්ගේ භාවිතයට පාසැල තුල ශ්‍රවණාගාරයක්, පංති කාමර 50 ක්, ක්‍රිස්තියානි පල්ලියක්, පරිගනක පහසුකම්, සංගීත කලා පංති 2 ක්, චිත්‍ර කලා පංති 3 ක්, ක්‍රීඩා පිටි 2 ක්, පැසිපන්දු ක්‍රීඩා පිටි 2 ක් සහ ආපනශාලාවක් පිහිටා ඇත. |
113,450 | https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%B6%E0%B6%A7%E0%B7%84%E0%B7%92%E0%B6%BB%20%E0%B6%89%E0%B6%B1%E0%B7%8A%E0%B6%AF%E0%B7%93%E0%B6%BA%20%E0%B6%9A%E0%B7%8A%E2%80%8D%E0%B6%BB%E0%B7%92%E0%B6%9A%E0%B6%A7%E0%B7%8A%20%E0%B6%9A%E0%B6%AB%E0%B7%8A%E0%B6%A9%E0%B7%8F%E0%B6%BA%E0%B6%B8%E0%B7%9A%20%E0%B7%81%E0%B7%8A%E2%80%8D%E0%B6%BB%E0%B7%93%20%E0%B6%BD%E0%B6%82%E0%B6%9A%E0%B7%8F%20%E0%B6%AD%E0%B6%BB%E0%B6%9C%20%E0%B7%83%E0%B6%82%E0%B6%A0%E0%B7%8F%E0%B6%BB%E0%B6%BA%202010 | බටහිර ඉන්දීය ක්‍රිකට් කණ්ඩායමේ ශ්‍රී ලංකා තරග සංචාරය 2010 | බටහිර ඉන්දීය කොදෙව් ක්‍රිකට් කණ්ඩායම 2010 නොවැම්බර් 10 සිට දෙසැම්බර් 21 දක්වා ශ්‍රී ලංකාවේ සංචාරය කරයි. මෙම සංචාරය එක් දින ජාත්‍යන්තර තරග (එදිජා) තුනකින් සහ ටෙස්ට් තරග තුනකින් සමන්විත වේ. බටහිර ඉන්දීය කොදෙව් කණ්ඩායම සහ ශ්‍රී ලංකා ක්‍රිකට් සභාපතිගේ XI කණ්ඩායම අතර තුන්දින පුහුණු තරගක් ද නොවැම්බර් 10 සිට 12 දක්වා සිංහල ක්‍රීඩා සමාජ පිටියේදී පැවැත්විණි.
ටෙස්ට් තරගාවලියේ 3 වැනි තරගය මහනුවර පල්ලෙකැලේ හිදී පැවැත්වෙන විට පල්ලෙකැලේ ජාත්‍යන්තර ක්‍රිකට් ක්‍රීඩාංගණය ලොව 104 වැනි ටෙස්ට් ක්‍රීඩාංගණය බවට පත් විය. මෙම ක්‍රීඩාංගනය ශ්‍රී ලංකාවේ අට වන ටෙස්ට් ක්‍රීඩාංගණයයි.
තරඟ පහකින් යුත් එක්දින තරඟාවලියක් සහ තනි විස්සයි20 තරඟයක් පිළිවෙළින් දෙසැම්බර් 9-19 සහ 21 දක්වා පැවැත්වීමට මුලින් සැලසුම් කර තිබුණි. අයහපත් කාලගුණය හේතුවෙන් 2011 ජනවාරි මස අගදී එක්දින තරඟාවලිය තරඟ තුනකට වෙනස් කරන ලද අතර විස්සයි20 තරඟය අවලංගු කරන ලදී.
බ්‍රිතාන්‍ය යුරෝස්පෝර්ට් එක්සත් රාජධානියේ තරඟ ප්‍රදර්ශනය කිරීමේ අයිතිය ලබා ගත්තේය.
සංචිත
‡ ශ්‍රී ලංකාව පළමු එක්දින ජාත්‍යන්තර තරඟ දෙක සඳහා 16 දෙනෙකුගෙන් යුත් සංචිතයක් 2010 දෙසැම්බර් 4 වන දින නම් කරන ලදී.
පළමු පෙළ තරග
පුහුණු තරගය – ශ්‍රී ලංකා ක්‍රිකට් සභාපතිගේ XI සහ බටහිර ඉන්දීය කණ්ඩායම
ටෙස්ට් තරගමාලාව
1 වන ටෙස්ට් තරගය
2 වන ටෙස්ට් තරගය
3 වන ටෙස්ට් තරගය
එක්දින තරගමාලාව
මුලින් 2010 දෙසැම්බර් 9, 11, 15, 17, 19 යන දිනවල තරග පහක් මුලින් සැලසුම් කර තිබුණි. විස්සයි20 තරගය දෙසැම්බර් 21 වැනිදා පැවැත්වීමට නියමිතව තිබිණි.
1 වන එදිජා තරගය
2 වන එදිජා තරගය
3 වන එදිජා තරගය
මතභේද
පලමු ටෙස්ට් තරගයේදී ෂේන් ෂිලිංෆෝඩ් ටෙස්ට් තරගයේදී නීතිවිරෝධී පන්දු යැවීමක නිරත වූ බවට සැක කෙරේ. ඔහු ටෙස්ට් ලකුණු 202කට කඩුළු පහක් ලබා සිටියේය. ෂිලිංෆෝර්ඩ්ගේ දූස්රා පන්දු යැවීමේදී අත කෙළින් වීම හේතුවෙන් පිටියේ විනිසුරුවන් දෙදෙනා මෙන්ම රූපවාහිනී විනිසුරු අසාද් රවුෆ් සහ සිව්වන විනිසුරු ටිරෝන් විජේවර්ධන විසින් ජාත්‍යන්තර ක්‍රිකට් කවුන්සිලයට (අයිසීසී) වාර්තා කරන ලදී.
දෙවැනි ටෙස්ට් තරගය ආර්. ප්‍රේමදාස ක්රීඩාංගණයේදී පැවැත්වුණේ එහි පුළුල් ප‍්‍රතිසංස්කරණයකට ලක් වෙමින් තිබියදීය. ශ්‍රී ලංකා ක්‍රිකට් පාලක මණ්ඩලය ප්‍රේමදාස ක්‍රීඩාංගනය තෝරා ගැනීම ආරක්ෂා කළේ තරගයක් වේදිකාගත කිරීමට ගත් තීරණය 2011 ලෝක කුසලාන තරඟාවලියට පෙර ක්‍රිකට් ක්‍රීඩකයින්ට ක්‍රිකට් ක්‍රීඩාවට හුරුවීමට ඉඩ සැලසීම බවයි.
දෙවැනි ටෙස්ට් තරගයේ දෙවනි ඉනිම සදහා ශ්‍රී ලංකාව එක් කඩුල්ලක් දැවී ලකුණු 57 ක් ලබා සිටියදී ඉනිම අත්හිටවීය. පසුව කුමාර් සංගක්කාර කියා සිටියේ අමුත්තන්ට වඩා මානසික වාසියක් ලබා ගැනීමට උත්සාහ කිරීම සඳහා තමා මෙම පුදුම ප්‍රකාශය කළ බවයි. මෙම උපක්‍රමය ශ්‍රී ලංකාව දෙසට ක්රියාත්මක වූයේ, ඔවුන් ඕවර එකොලහකදී කඩුළු ක් දැවී බටහිර ඉන්දීය කොදෙව් පළමු පෙළට පීඩනයක් එල්ල කළ බැවිනි.
මාධ්‍ය ආවරණය
රූපවාහිනිය
British Eurosport: එක්සත් රාජධානිය
Ten Sports : මැදපෙරදිග, පකිස්ථානය, ඉන්දියාව, ශ්‍රී ලංකාව
යොමු කිරීම්
ස්ථාවර ලෙස භින්න වූ භාහිර සබැඳි සහිත ලිපි
භින්න වූ භාහිර සබැඳි සහිත ලිපි සියල්ල
Pages with unreviewed translations
ක්‍රිකට්
ශ්‍රී ලංකාව තුළ ක්‍රිකට් |
113,477 | https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B7%81%E0%B7%8A%E2%80%8D%E0%B6%BB%E0%B7%93%20%E0%B6%BD%E0%B6%82%E0%B6%9A%E0%B7%8F%20%E0%B6%9A%E0%B7%8A%E2%80%8D%E0%B6%BB%E0%B7%92%E0%B6%9A%E0%B6%A7%E0%B7%8A%20%E0%B6%9A%E0%B6%AB%E0%B7%8A%E0%B6%A9%E0%B7%8F%E0%B6%BA%E0%B6%B8%E0%B7%9A%20%E0%B6%95%E0%B7%83%E0%B7%8A%E0%B6%A7%E0%B7%8A%E2%80%8D%E0%B6%BB%E0%B7%9A%E0%B6%BD%E0%B7%92%E0%B6%BA%E0%B7%8F%20%E0%B6%AD%E0%B6%BB%E0%B6%9C%20%E0%B7%83%E0%B6%82%E0%B6%A0%E0%B7%8F%E0%B6%BB%E0%B6%BA%202010 | ශ්‍රී ලංකා ක්‍රිකට් කණ්ඩායමේ ඕස්ට්‍රේලියා තරග සංචාරය 2010 | ශ්‍රී ලංකා ක්‍රිකට් කණ්ඩායම 2010 ඔක්තෝබර් 31 සහ නොවැම්බර් 7 අතර ඔස්ට්‍රේලියාවේ සංචාරයක නිරත විය. මෙම සංචාරය වි20ජා තරග එකක් සහ එක්දින ජාත්‍යන්තර තරඟ තුනකින් සමන්විත විය. ශ්‍රී ලංකා එක්දින ජාත්‍යන්තර තරග ජයග්‍රහණය ඔස්ට්‍රේලියාවේදී ඔවුන්ගේ පළමු තරගාවලි ජයග්‍රහණය විය.
සංචිත
වි20ජා තරගමාලාව
එකම වි20ජා තරගය
එක්දින තරගමාලාව
1 වන එදිජා තරගය
2 වන එදිජා තරගය
3 වන එදිජා තරගය
පුහුණු තරග
ලැයිස්තු ඒ: ක්වීන්ස්ලන්තය එ ශ්‍රී ලංකාව
ලැයිස්තු ඒ: නිව් සවුත් වේල්ස් එ ශ්‍රී ලංකාව
වි20: නිව් සවුත් වේල්ස් එ ශ්‍රී ලංකාව
මාධ්‍ය ආවරණය
රූපවාහිනිය
Star Cricket: ඉන්දියාව සහ ශ්‍රී ලංකාව
Sky Sports: එක්සත් රාජධානිය
Nine Network/GEM: ඔස්ට්‍රේලියාව
Arab Radio and Television Network: මැද පෙරදිග
Willow Cricket: ඇමරිකා එක්සත් ජනපදය
ATN Cricket Plus: කැනඩාව
යොමු කිරීම්
ක්‍රිකට්
ශ්‍රී ලංකාව තුළ ක්‍රිකට් |
113,486 | https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%94%E0%B6%B1%E0%B7%8A%E0%B6%B8%E0%B7%90%E0%B6%9A%E0%B7%8A%E0%B7%83%E0%B7%8A%20%E0%B6%A9%E0%B7%93%E0%B6%A7%E0%B7%93 | ඔන්මැක්ස් ඩීටී | OnMax DT Sri Lanka
ඔන්මැක්ස් ඩීටී (English: OnMax DT Sri Lanka) යනු ගුප්තකේතන මුදල් (cryptocurrencies) සඳහා වෙළඳ වේදිකාවක් ලබා දෙන බව කියන සමාගමකි. කෙසේ වෙතත් එය පිරමීඩ ජාවාරමක් බවට චෝදනා එල්ල වී තිබෙනවා.
ඔන්මැක්ස් ඩීටී 2022 දී සම්පත් සඳරුවන් සහ අතුල ඉන්දික විසින් ආරම්භ කරන ලදී. ඔවුන් පවසන්නේ ඔන්මැක්ස් ඩීටී යනු "ඩිජිටල් වත්කම් වෙළඳ වේදිකාවක්" වන අතර එමඟින් පරිශීලකයින්ට Bitcoin, Ethereum සහ Litecoin වැනි ගුප්තකේතන මුදල් වෙළඳාම් කිරීමට ඉඩ සලසයි.
ඔන්මැක්ස් ඩීටී හා සම්බන්ධ වීමට, පරිශීලකයන් පළමුව අවම වශයෙන් ශ්‍රී ලංකා රුපියල් 100,000 ($600 පමණ) ආයෝජනය කළ යුතුය. එවිට ඔවුන්ට නව සාමාජිකයින් යෝජනා ක්‍රමයට බඳවා ගැනීමෙන් මුදල් උපයා ගත හැකිය.
පරිශීලකයෙකු බඳවා ගන්නා පුද්ගලයින් වැඩි වන තරමට ඔවුන්ට උපයා ගත හැකි මුදල වැඩි වේ. මෙය සම්භාව්‍ය පිරමිඩ යෝජනා ක්‍රම ව්යුහය වන අතර, මුල් ආයෝජකයින් පසුකාලීන ආයෝජකයින් විසින් ගෙවන ලද ගාස්තු වලින් මුදල් උපයති.
ඔන්මැක්ස් ඩීටී හි ආයෝජනය කිරීමට එරෙහිව ශ්‍රී ලංකා මහ බැංකුව මහජනතාවට අනතුරු අඟවා ඇති අතර එය "ඉක්මන් පොහොසත් වීමේ ක්රමයක්" ලෙස හඳුන්වයි. සමාගම සම්බන්ධයෙන් ද පොලිසිය විමර්ශනයක් ආරම්භ කර තිබේ.
අනතුරු ඇඟවීම් නොතකා ඔන්මැක්ස් ඩීටී ශ්‍රී ලංකාව තුළ දිගටම ක්රියාත්මක වේ. සමාගමට සමාජ මාධ්‍යවල විශාල අනුගාමිකයින් සිටින අතර, එහි ප්‍රවර්ධකයින් ගුප්තකේතන මුදල් සඳහා නවක පුද්ගලයින් ඉලක්ක කරන බව දන්නා කරුණකි.
ඔබ ඔන්මැක්ස් ඩීටී හි ආයෝජනය කිරීමට අදහස් කරන්නේ නම්, එහි ඇති අවදානම් පිළිබඳව දැනුවත් වීම වැදගත් වේ. පිරමීඩ යෝජනා ක්‍රම බොහෝ රටවල නීති විරෝධී වන අතර, ඔබේ ආයෝජන සියල්ල ඔබට අහිමි විය හැක.
ඔන්මැක්ස් ඩීටී පිරමිඩ යෝජනා ක්රමයක් බව පෙන්වන රතු කොඩි කිහිපයක් මෙන්න:
සමාගම සුළු හෝ අවදානමක් නොමැතිව ඉහළ ප්‍රතිලාභ පොරොන්දු වේ.
මුදල් ඉපයීම සඳහා නව සාමාජිකයින් බඳවා ගැනීමට සමාගම ඔබට අවශ්‍ය කරයි.
සමාගම මුදල් උපයන ආකාරය හෙළි නොකරයි.
සමාගමට ආයෝජකයින්ගෙන් පැමිණිලි ඉතිහාසයක් ඇත.
ඔබ කිසියම් cryptocurrency වෙළඳ වේදිකාවක ආයෝජනය කිරීමට අදහස් කරන්නේ නම්, පළමුව ඔබේ පර්යේෂණ කිරීම වැදගත් වේ. වෙනත් ආයෝජකයින්ගෙන් සමාලෝචන කියවීමට වග බලා ගන්න සහ සත්‍ය වීමට වඩා හොඳ යැයි පෙනෙන වේදිකා වළක්වා ගන්න. |
113,529 | https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B7%80%E0%B7%92%E0%B6%9A%E0%B7%92%E0%B6%B4%E0%B7%93%E0%B6%A9%E0%B7%92%E0%B6%BA%E0%B7%8F%20%E0%B6%B4%E0%B7%8A%E2%80%8D%E0%B6%BB%E0%B6%A2%E0%B7%8F%E0%B7%80 | විකිපීඩියා ප්‍රජාව | විකිපීඩියා ප්‍රජාව (), එසේත් නැත්නම් පොදුවේ විකිපීඩියානුවෝ () යනු, මාර්ගගත විශ්වකෝෂයක්
වන විකිපීඩියාව නිර්මාණයට සහ නඩත්තු කිරීමට උදව් වන ස්වේච්ඡා මාර්ගගත ප්‍රජාව හැඳින්වීම සඳහා භාවිතා වන පදයක්
වෙයි. 2012 අගෝස්තු මස සිට, "Wikipedian" යන වචනය ඔක්ස්ෆර්ඩ් ශබ්දකෝෂයේ යොමුවක් ලෙස පවතියි.
ආශ්‍රිත ලිපි
Wikipedia:Administration – an internal Wikipedia page about the administrative structure of Wikipedia
Wikipedia:The community – an internal Wikipedia page about the term
Wikipedia:Meetup – "regular" (or more spontaneous) face-to-face meetings of Wikipedians
List of Wikipedia people
මූලාශ්‍ර
භාහිර සබැඳි
Definition of word "Wikipedian" at Oxford English Dictionary
"Analyzing the Creative Editing Behavior of Wikipedia Editors Through Dynamic Social Network Analysis"
"Wikimania: Meet the Wikipedians. Those "persnickety," techy types who keep your favorite Internet information website brimming with data." 60 Minutes: Morley Safer interviewing Jimmy Wales. First aired on 5 April 2015. Rebroadcast on 26 July 2015.
Listen to and view site edits by Wikipedians as they occur
Virtual communities
Community |
113,674 | https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%B4%E0%B7%8A%E2%80%8D%E0%B6%BB%E0%B7%9A%E0%B6%B8%E0%B6%BD%E0%B7%8F%E0%B6%BD%E0%B7%8A%20%E0%B6%A2%E0%B6%BA%E0%B7%83%E0%B7%9A%E0%B6%9A%E0%B6%BB%20%28%E0%B6%A0%E0%B7%9C%E0%B6%9A%E0%B7%8F%20%E0%B6%B8%E0%B6%BD%E0%B7%8A%E0%B6%BD%E0%B7%92%29 | ප්‍රේමලාල් ජයසේකර (චොකා මල්ලි) | හල්කෙදලිය ලේකම්ලාගේ නොහොත් මහවෙල ලේකම්ලාගේ ප්‍රේමලාල් ජයසේකර (English: Premalal Jayasekara), ඔහුගේ අන්වර්ථ නාමය වන චොකා මල්ලි යනු ශ්‍රී ලාංකික මිනීමරුවෙකු, දේශපාලනඥයෙකු වන අතර, ශ්‍රී ලංකා පාර්ලිමේන්තුවේ මන්ත්‍රීවරයෙකි සහ හිටපු රජයේ නියෝජ්ය අමාත්‍යවරයෙකි.
2020 ජූලි 31 දින, 2015 ශ්‍රී ලංකා ජනාධිපතිවරණ සමයේදී මාරාන්තික වෙඩි තැබීමක් සම්බන්ධයෙන් ඔහු සහ තවත් දෙදෙනෙකුට මරණ දණ්ඩනය නියම විය. නමුත් 2022 මාර්තු 31 දින අභියාචනාධිකරණය විසින් අත්පත් කරගෙන නිදහස් කරන ලදී. |
113,675 | https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%AD%E0%B7%8F%E0%B6%BB%E0%B6%9A%20%E0%B6%A2%E0%B6%BA%E0%B7%83%E0%B7%9A%E0%B6%9A%E0%B6%BB | තාරක ජයසේකර | තාරක ජයසේකර යනු ප්‍රේමලාල් ජයසේකරගේ පුතණුවන්ය. ඔහුගේ විවාහ මංගල්‍යයට රනිල් වික්‍රමසිංහ සහ මහින්ද රාජපක්ෂ සහභාගී විය |
113,676 | https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%A0%E0%B7%93%E0%B6%B1%E0%B6%BA%E0%B7%9A%20%E0%B6%B7%E0%B7%8F%E0%B7%82%E0%B7%8F | චීනයේ භාෂා | ශවවනණ |
113,677 | https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%BB%E0%B6%82%E0%B6%A2%E0%B7%92%E0%B6%AD%E0%B7%8A%20%E0%B6%85%E0%B6%AD%E0%B6%B4%E0%B6%AD%E0%B7%8A%E0%B6%AD%E0%B7%94 | රංජිත් අතපත්තු | රංජිත් කණිෂ්ක පරාක්‍රම අතපත්තු (1933 අප්‍රේල් 29 - 2018 ජනවාරි 8) ශ්‍රී ලාංකික වෛද්‍යවරයෙක් සහ දේශපාලනඥයෙක් විය.
චරිතාපදානය
රංජිත් කණිෂ්ක පරාක්‍රම අතපත්තු 1933 අප්‍රේල් 29 තංගල්ලේදී උපත ලැබුවේ ( බෙලිඅත්ත පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රී සහ කැබිනට් රාජ්‍ය අමාත්‍යවරයාගේ පාර්ලිමේන්තු ලේකම් ) දොන් පීටර්ගේ පුත්‍රයාය. ඔහු 1954 සහ 1960 අතර කොළඹ රාජකීය විද්‍යාලයෙන් සහ ලංකා විශ්ව විද්‍යාලයෙන් අධ්‍යාපනය ලබා ඇති අතර එහිදී ඔහු වෛද්‍ය උපාධිය සහ ශල්‍ය වෛද්‍ය උපාධිය ලබා ගත්තේය. අතපත්තු 1960 සිට 1966 දක්වා කාලය තුළ ඔහුගේම සාමාන්ය වෛද්‍ය පුහුණුවක් ආරම්භ කිරීමට පෙර වෛද්‍ය නිලධාරියෙකු ලෙස සේවය කළේය.
අතපත්තු ප්‍රථම වරට පාර්ලිමේන්තුවට තේරී පත් වූයේ 1977 ජූලි මස 8 වැනි පාර්ලිමේන්තු මැතිවරණයේදී, එක්සත් ජාතික පක්ෂය නියෝජනය කරමින් බෙලිඅත්ත මැතිවරණ කොට්ඨාශය නියෝජනය කරමින්, එහිදී ඔහු ඡන්ද 6,000කට වඩා වැඩි ප්‍රමාණයකින් මහින්ද රාජපක්ෂ මහතා පරාජයට පත් කළේය. 1977 දී තම පක්ෂයට ලැබුණු දැවැන්ත බහුතරය අත්හැරීමට අකමැති වූ ජනාධිපති ජේ.ආර්. ජයවර්ධන 1983 පාර්ලිමේන්තු මැතිවරණය අවලංගු කිරීමට ජනමත විචාරණයක් පවත්වා 1977 පාර්ලිමේන්තුවේ ආයු කාලය 1989 දක්වා දීර්ඝ කළේය. ජයවර්ධන විසින් ජනමත විචාරණයට මැතිවරණ දිස්ත්‍රික්කවල සහාය නොදැක්වූ සියලුම එක්සත් ජාතික පක්ෂ පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රීවරුන්ට අතුරු මැතිවරණයකට ඉදිරිපත් විය යුතු බවට ද නියෝග කළේය. අතපත්තු 1983 පෙබරවාරි 10 සිය ආසනයෙන් ඉල්ලා අස් වූ නමුත් පසුව 1983 මැයි අතුරු මැතිවරණයෙන් රාජපක්ෂ ඡන්ද 3,000 කට ආසන්න ප්‍රමාණයකින් පරාජය කළේය.
1978 අගෝස්තු මාසයේදී කොළඹ රෝහල් සමූහය (සෞඛ්ය අමාත්‍යාංශය යටතේ ඇති ව්‍යාපෘති අමාත්‍යාංශයක්) සඳහා අමාත්‍යවරයා ලෙස පත් කරන ලදී. ඉන්පසුව 1982 ජයවර්ධන කැබිනට් මණ්ඩලයේ සෞඛ්ය අමාත්‍යවරයා ලෙස පත් වූ ඔහු 1989 දක්වා එම තනතුර දැරීය. 1989 පාර්ලිමේන්තු මැතිවරණයේදී ඔහු එක්සත් ජාතික පක්ෂ අපේක්ෂකයා ලෙස හම්බන්තොට මැතිවරණ කොට්ඨාශයට ඉදිරිපත් වූ අතර මනාප ඡන්ද 10,381 (18.35%) ලබා, රාජපක්ෂගේ මනාප 13,073 ට (23.11%) පිටුපසින් නියමිත පරිදි තේරී පත් විය. 1989 පෙබරවාරි 18 වන දින ප්‍රේමදාස කැබිනට් මණ්ඩලයේ කොටසක් ලෙස කම්කරු හා සමාජ සුබසාධන අමාත්‍යවරයා ලෙස පත් වූ අතපත්තු 1990 ජනවාරි 5 දක්වා එම තනතුර දැරීය.
මේකත් බලන්න
ශ්‍රී ලංකාවේ දේශපාලන පවුල් ලැයිස්තුව
යොමු කිරීම්
ශ්‍රී ලාංකික බෞද්ධයෝ
1933 උපත් |
113,678 | https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%A9%E0%B7%93.%20%E0%B6%B6%E0%B7%93.%20%E0%B6%B1%E0%B7%92%E0%B7%84%E0%B7%8F%E0%B6%BD%E0%B7%8A%E0%B7%83%E0%B7%92%E0%B6%82%E0%B7%84 | ඩී. බී. නිහාල්සිංහ | Articles with hCards
ආචාර්ය ඩියොංගු බඩතුරුගේ නිහාල්සිංහ ( ඩී.බී. නිහාල්සිංහ ලෙස හඳුන්වනු ලැබේ, 1939 මැයි 27 - 2016 අප්‍රේල් 21) දක්ෂ ශ්‍රී ලාංකික චිත්‍රපට අධ්‍යක්ෂක, කැමරා අධ්යක්ෂ, සංස්කාරක, නිෂ්පාදකවරයෙකි . ඔහු ඔහුගේ බහුකාර්යතාව සඳහා කැපී පෙනුණි : චිත්‍රපට කැමරා ශිල්පියෙකු ලෙස, චිත්‍රපට අධ්‍යක්ෂවරයෙකු ලෙස, (පුරෝගාමී) රූපවාහිනී අධ්‍යක්ෂවරයෙකු ලෙස, පරිපාලකයෙකු ලෙස සහ ගුරුවරයෙකු ලෙස. ඔහු ශ්‍රී ලංකාවේ සහ දකුණු ආසියාවේ ප්‍රථම වර්ණ ටෙලි නාට්‍යය වන දිමුතු මුතු සමඟින් ආරම්භ කරමින් (1979 දී) ශ්‍රී ලංකාවට වෘත්තීය රූපවාහිනී නිෂ්පාදනය හඳුන්වා දුන් පුරෝගාමියෙකි. ඔහු ශ්‍රී ලංකාවේ ජාතික චිත්‍රපට සංස්ථාවේ ආරම්භක ප්‍රධාන විධායක නිලධාරී සහ සාමාන්‍යාධිකාරීවරයා වූ අතර එවකට ලංකා විශ්වවිද්‍යාලය, පේරාදෙණිය (වර්තමානයේ පේරාදෙණිය විශ්වවිද්‍යාලය) හි කීර්තිමත් ආදි ශිෂ්‍යයෙකි. 1915 දී පිහිටුවන ලද ලොව පැරණිතම චිත්‍රපට සංවිධානය වන සොසයිටි ඔෆ් මෝෂන් පික්චර් සහ ටෙලිවිෂන් ඉංජිනියර්ස් යූඑස්ඒ හි Life Fellowship පිරිනමන ලද එකම ශ්‍රී ලාංකිකයා ඔහුය. සමාජය ලොව පුරා චිත්‍රපට සහ රූපවාහිනී ප්රමිතීන් තීරණය කරයි.
ශ්‍රී ලංකා ජනාධිපති සම්මානයෙන් පිදුම් ලැබූ හොඳම ශ්‍රී ලාංකේය චිත්‍රපට දහය අතරට ඇතුළත් වූ ශ්‍රී ලංකාවේ පළමු සහ දකුණු ආසියාවේ දෙවන සිනමාස්කෝප් චිත්‍රපටය වන වැලිකතර ඔහුගේ හොඳම කෘතිය වන අතර මල්දෙණියේ සිමියොන් එහි නිළි අනෝජා වීරසිංහ හොඳම නිළිය ලෙස සම්මානයෙන් ද කැපී පෙනේ. 16 වැනි නවදිල්ලි ජාත්‍යන්තර සිනමා උළෙලේදී . ඔහුගේ තවත් චිත්‍රපට දෙකක් වන රිදෙයි නිමනය සහ කෙළිමඬල ද කැපී පෙනෙන අතර, එම කාලයේ වැඩිම ජාතික සම්මාන ප්‍රමාණයක් දිනා ගත්තේ දෙවැන්නයි. ඔහු කැලණිය විශ්වවිද්‍යාලයෙන් රූපවාහිනී සහ සිනමා උපාධිය සඳහා ප්‍රථම උපාධිය ලබා ගත් පුරෝගාමියා වීම ද කැපී පෙනේ.
චරිතාපදානය
ළමා අවධිය
නිහාල්සිංහ ආනන්ද විද්‍යාලයේ ප්‍රධාන ශිෂ්‍ය නායක හා ශිෂ්‍යභට කණ්ඩායමේ සැරයන්වරයා වශයෙන් දක්ෂ ශිෂ්‍ය නායකයකු වූ අතර මුලින් බලාපොරොත්තු වූයේ හමුදාවට බැඳීමටය. පාසල් අධ්‍යාපනය අවසන් වන විට ඔහු සිනමාවට වැඩි කැමැත්තක් දැක්වූවා. එස්.එස්.සී විභාගය අවසන් කිරීම සඳහා තෑග්ගක් ලෙස නිහාල්සිංහගේ පියා ප්‍රවීණ මාධ්‍යවේදී ඩී.බී ධනපාල ඔහුට මිලිමීටර් 16 බොලෙක්ස් සිනමා කැමරාවක් ප්‍රදානය කළේය.
නිහාල්සිංහ පේරාදෙණියේ ලංකා විශ්වවිද්‍යාලයට ඇතුළත් වී ආර්ථික විද්‍යාව පිළිබඳ උපාධියක් සඳහා කියෙව්වේය. විශ්වවිද්‍යාල ශිෂ්‍යයෙකු වූ කේ.කේ.එල්. ද සිල්වා විසින් අධ්‍යක්ෂණය කරන ලද "නියනද රට" නම් විශ්වවිද්‍යාල සිසුන් විසින් නිර්මාණය කරන ලද පළමු වාර්තා චිත්‍රපටයේ කැමරාකරණය කළේ ඔහු විශ්වවිද්‍යාලයේ සිටියදීය.
විශ්ව විද්‍යාලයෙන් ඉවත් වූ පසු නිහාල්සිංහට චිත්‍රපට ක්ෂේත්‍රයට පිවිසීමට අවස්ථාවක් ලැබුණේ ඔහුගේ පියාගේ මිතුරෙකු ඔහු රැගෙන ගිය කොළඹ ඕස්ට්‍රේලියානු ගුවන්විදුලි සංස්ථාවේ කැමරා ශිල්පියෙකු ලෙස රැකියාවක් ලබා දීමෙනි. 1965 දී ඔහුට වියට්නාමයේ හමුදා සහය විධානය සඳහා සතිපතා ප්‍රවෘත්ති චිත්‍රපටයේ Metro News හි හර්ස්ට් මෙට්‍රොටෝන් ප්‍රවෘත්ති සමඟ තනතුරක් පිරිනමන ලදී.
සිනමා ජීවිතය
ශ්‍රී ලංකාවට පැමිණි පසු නිහාල්සිංහට සත් සමුදුරේ කැමරා ශිල්පියෙකු සහ කර්තෘ ධූරයක් ලබා දෙන ලෙස ඉල්ලා සිටියේය. මිලිමීටර් 35 Arriflex චිත්‍රපට කැමරාව අතින් අල්ලාගෙන, (ඉන්දියානු චිත්‍රාගාර මාදිලියේ කැමරාකරණයෙන් සම්පූර්ණයෙන් ඉවත්ව යාමක්) ඔහු චිත්‍රපටයට ගෙන ආවේ විචාරකයින් විසින් සටහන් කරන ලද කරුණකි. ඔහු ලංකාවේ ප්‍රථම ටෙලිනාට්‍යය වන දිමුතු මුතු නිසා ප්‍රසිද්ධයි.
නිහාල්සිංහට ඔහුගේ පළමු චිත්‍රපටය වන බක්ති වෙනුවෙන් Cardiff Commonwealth Film Festival සම්මානය හිමි විය. 1971 දී ඔහු සිනමාස්කෝප් හි වැලිකතර පෙරළිය කළේය. "වැලිකතර" දකුණු ආසියාවේ දෙවන සිනමා විෂය පථය වන අතර ශ්‍රී ලංකාවේ පළමු චිත්‍රපටය විය. මල්දෙණියේ සිමියොන් (1986) 1987 වසරේ 11 වැනි දිල්ලි ජාත්‍යන්තර චිත්‍රපට උළෙලේ හොඳම නිළිය ලෙස අනෝජා වීරසිංහ ‘රිදී මයුර’ සම්මානයෙන් පිදුම් ලැබුවාය. කෙළිමඩල (1992) සරසවිය සිනමා උළෙලේ සම්මාන දුසිමක් දිනා ගත්තේය. Ridi Nimnaya (1982) සනත් ගුණතිලක රඟපෑවේය.
කර්මාන්ත කටයුතු
ලංකා විශ්වවිද්‍යාලයෙන් ආර්ථික විද්‍යාව පිළිබඳ උපාධියක් ලබා ගැනීමෙන් පසු, නිහාල්සිංහ සිය වෘත්තීය ජීවිතය ආරම්භ කළේ, 1965 දී කාඩිෆ් ජාත්‍යන්තර චිත්‍රපට උළෙලේ දී ඔහුගේ භක්ති වාර්තා චිත්‍රපටය සඳහා වඩාත්ම බලාපොරොත්තු සහගත සිනමාකරු සම්මානය දිනා ගනිමිනි. ඉන්පසු ඔහු 1965 දී එක්සත් ජනපදය පදනම් කරගත් සතිපතා ගෝලීය ප්‍රවෘත්ති චිත්‍රපටයක් වන හර්ස්ට් මෙට්‍රොටෝන් නිව්ස් හි ප්‍රවෘත්ති චිත්‍රපට කැමරාකරුවෙකු ලෙස ආරම්භ කළේය. DAY සතිපතා ගෝලීය ප්‍රවෘත්ති චිත්‍රපටයේ NEWS සඳහා යුද්ධයට සම්බන්ධ වැඩ ආවරණය කිරීම සඳහා වියට්නාමයේ (MAC-V) හමුදා සහය විධානයට අනුයුක්තව ඔහු වියට්නාමයට යවන ලදී. ශ්‍රී ලංකාවට ආපසු පැමිණි ඔහු, සත් සමුදුරේ කැමරා ශිල්පියා සහ සංස්කාරකවරයා ලෙසින් ආරම්භ වූ වාර්තාමය සහ වෘත්තාන්ත චිත්‍රපට ඇතුළත් චිත්‍රපටවල වෘත්තීය ජීවිතය ආරම්භ කළේය (Nuwan Nayanajith in Nihalsingha:The Pioneering Third Eye) ශ්‍රී ලාංකේය සිනමාවේ සන්ධිස්ථානයක් ලෙස. ඔහුගේ ප්‍රවෘත්ති චිත්‍රපට අත්දැකීමෙන් ආරම්භ වූ මෙම චිත්‍රපටයේ ඔහුගේ දියාරු කැමරා ක්රියාකාරිත්වය, දැවැන්ත මිචෙල් ඉන්දියානු විලාසිතාවේ නිශ්චල කැමරා ක්රියාකාරිත්වය සාමාන්ය දෙයක් වූ කර්මාන්තයක ලෙස පුළුල් ලෙස හඳුනාගෙන ඇත.
වයස අවුරුදු 29 දී, ජෝර්ජ් වික්‍රමසිංහ (එහි ප්‍රථම ශ්‍රී ලාංකික අධ්‍යක්ෂවරයා වූ) ගෙන් පසුව, නිහාල්සිංහ ලංකා රජයේ චිත්‍රපට ඒකකයේ අධ්යක්ෂ ධූරය දැරූ ලාබාලතම පුද්ගලයා බවට පත් විය. වාර්තා චිත්‍රපට සඳහා වැඩිම ජාත්‍යන්තර සම්මාන ප්‍රමාණයක් හිමිකරගෙන ඇති නිෂ්පාදනවල අඛණ්ඩ පැවැත්මක් ඇති එකම ආයතනය රජයේ චිත්‍රපට ඒකකයයි.
වාර්තා චිත්‍රපට නිෂ්පාදනය ප්‍රබෝධමත් කිරීමට අමතරව, ජාතික හැඳුනුම්පත් ව්‍යාපෘතියේ ඡායාරූප අංශ අධීක්ෂණය කිරීමට ඔහුගෙන් ඉල්ලා සිටි විට චිත්‍රපට 120 වෙනුවට මිලිමීටර් 35 නිශ්චල චිත්‍රපටයක් ශ්‍රී ලංකාවට හඳුන්වා දීමට ඔහු මූලික විය. (එවකට) නැඟෙනහිර ජර්මනිය විසින් තෑගි කරන ලද ප්‍රැක්ටිකා කැමරා භාවිතා කරමින් සහ ඡායාරූප ශිල්පීන්ගේ බොහෝ විරුද්ධත්වය මධ්‍යයේ, ඔහු ඒවා දිනා ගැනීමටත් එමඟින් 35 ස්ථාපිත කිරීමටත් සමත් විය. mm නිශ්චල චිත්‍රපටය ශ්‍රී ලාංකීය නිශ්චල ඡායාරූපකරණයේ ප්‍රධාන අංගය ලෙස ඩිජිටල් ඡායාරූපකරණයෙන් එය අභිබවා යන තුරු.
1972 සිට 1978 දක්වා රාජ්‍ය චිත්‍රපට සංස්ථාවේ ආරම්භක ප්‍රධාන විධායක නිලධාරී සහ සාමාන්‍යාධිකාරීවරයා ලෙස නිහාල්සිංහ මහතා කළ සේවය තුළින් චිත්‍රපට පරිපාලක ලෙස නිහාල්සිංහගේ දක්ෂතාවය හොඳින්ම දැකගත හැකි විය. ශ්‍රී ලංකාවේ සිනමාහල්වල විදේශීය ආධිපත්‍යය (සියයට 80) හිලව් කිරීම සඳහා නිහාල්සිංහ විසින් දේශීයව නිෂ්පාදනය කරන ලද චිත්‍රපට සඳහා යටපත් කර ඇති ඉල්ලුම මුදා හරින ලද මුලපිරීම් මාලාවක් දියත් කළේය. මෙම මුලපිරීම්වල ප්‍රතිඵලයක් ලෙස 1971 වසරේ වාර්ෂික පැමිණීමේ ප්‍රේක්ෂක සංඛ්‍යාව වසරකට මිලියන 30 සිට 1979 වන විට පෙර නොවූ විරූ ලෙස මිලියන 74.4 දක්වා ඉහළ ගියේය. දේශීය චිත්‍රපට තිර කාලය 1971 දී 20% සිට 1979 දී 58% දක්වා වැඩි විය. (පරීක්ෂණ කමිටු වාර්තාව, 1985; කමිටු වාර්තාව 1997)
සම්මාන
නිහාල්සිංහ ශ්‍රී ලාංකේය චිත්‍රපට සහ රූපවාහිනිය සඳහා කළ ජීවිත කාලය පුරාවටම කලාකීර්ති යන ශ්‍රී ලංකා ජාතික ගෞරව සම්මානයෙන් පිදුම් ලැබූ අතර, ඇමරිකාවේ චලන චිත්‍ර සහ රූපවාහිනී ඉංජිනේරුවරුන්ගේ සංගමය (SMPTE) විසින් 2004 දී "විශිෂ්ඨ තරාතිරමක් ලබා ගැනීම සඳහා ඔහුගේ සාමාජිකයෙකු සහ පසුව Life Fellow" බවට පත් කරන ලදී. ප්‍රවීණතාවය සහ දායකත්වය අනුව චලන පින්තූර සහ රූපවාහිනියේ ඉංජිනේරුවන් සහ පරිපාලකයින් අතර." ඔහු ශ්‍රී ලංකාවේ සහ දකුණු ආසියාවේ SMPTE හි එකම සාමාජිකයා විය. SMPTE යනු 1915 දී නිව් යෝර්ක් හි පිහිටුවන ලද ලොව පැරණිතම චිත්‍රපට සහ රූපවාහිනී ආයතනයයි. එය චලන පින්තූරය සහ රූපවාහිනී ප්රමිතීන් තීරණය කරයි.
බ්‍රිතාන්‍ය Kinematograph, Sound and Television Society ද ඔහුව සමාජයේ සාමාජිකයෙකු බවට පත් කළේ ශ්‍රී ලංකාවේ සහ දකුණු ආසියාවේ චිත්‍රපට සහ රූපවාහිනිය සඳහා "චිත්‍රපට සහ රූපවාහිනී නිෂ්පාදන ශිල්පීය ක්‍රම දියුණු කිරීම" සඳහා වූ ජීවිත කාලය තුළ කරන ලද සේවාවන් අගයමින් දකුණේ පුරෝගාමී වෘත්තීය වර්ණ රූපවාහිනි නිෂ්පාදනය ද ඇතුළත් ය. 1979 දී ආසියාව.
1979 දී නිහාල්සිංහ රාජ්‍ය චිත්‍රපට සංස්ථාවෙන් ඉවත් වී හේමසිරි ප්‍රේමවර්ණ සහ චන්ද්‍රා සෙනෙවිරත්නගේ සහාය ඇතිව Tele-Cine Limited පිහිටුවා ගත්තේය. Tele-Cine Ltd යනු රූපවාහිනී නාට්‍ය, වෙළඳ දැන්වීම්, සංගීතමය සහ වාර්තා චිත්‍රපටවල වෘත්තීය වර්ණ රූපවාහිනී නිෂ්පාදනයේ දකුණු ආසියාවේ සහ ශ්‍රී ලංකාවේ පුරෝගාමියා විය. වසර 16 ක් Tele-Cine හි ප්‍රධාන විධායක නිලධාරී ලෙස කටයුතු කළ නිහාල්සිංහ දකුණු ආසියාවේ ප්‍රථම රූපවාහිනී නාට්‍ය මාලාව වන දිමුතු මුතු අධ්‍යක්ෂණය කර පුරෝගාමී විය. පසුව ඔහු පුරෝගාමී ටෙලි නාට්‍ය මාලාවන් කිහිපයක් අධ්‍යක්ෂණය කරමින්, ටෙලි නාට්‍ය නිෂ්පාදනය සඳහා අච්චුව නිර්මාණය කිරීම සහ පුහුණු කිරීම සහ තාක්ෂණික පිරිස් නොමැති සන්දර්භයක් තුළ හඳුන්වා දීම සිදු කළේය. මෙය ශ්‍රී ලංකාවේ අද දක්වාම පවතින දායාදයකි.
1995 දී, නිහාල්සිංහ 1994 දී හොංකොං හි Television Broadcast (Overseas) Limited වෙත සම්බන්ධ වීමට ආරාධනා කළ විට TCL වෙතින් ඉල්ලා අස්විය. ඔහු මැලේසියාවේ ASTRO වෙත එහි චිත්‍රපට සහ රූපවාහිනී නිෂ්පාදනයේ සාමාන්‍යාධිකාරී ලෙසත් පසුව 2003 දී එහි විශේෂාංග චිත්‍රපට නිෂ්පාදනයේ විධායක අධ්‍යක්ෂවරයා ලෙසත් යවන ලදී. ක්වාලාලම්පූර්හිදී නිහාල්සිංහ මැලේසියානු තරුණ තරුණියන් සිය ගණනක් චිත්‍රපට සහ රූපවාහිනී නිෂ්පාදනයේ සෑම අංශයකම පුහුණු කළේය.
ඔහු 2006 මුල් භාගයේදී නැවත ශ්‍රී ලංකාවට පැමිණි අතර චිත්‍රපටය ඩිජිටල් වෙත සංක්‍රමණය කිරීම සහ රූපවාහිනිය ඩිජිටල් වෙත සංක්‍රමණය කිරීම සඳහා ක්‍රියාකාරී විය.
පේරාදෙණිය ලංකා විශ්වවිද්‍යාලයේ ආර්ථික විද්‍යාව පිළිබඳ ශාස්ත්‍රවේදී උපාධියට අමතරව නිහාල්සිංහ ඇමරිකා එක්සත් ජනපදයේ වර්මොන්ට්හි නොර්විච් විශ්වවිද්‍යාලයෙන් චිත්‍රපට අධ්‍යයනය පිළිබඳ ශාස්ත්‍රපති උපාධියක් ද ඇඩිලේඩ්හි දකුණු ඕස්ට්‍රේලියානු විශ්වවිද්‍යාලයෙන් රාජ්‍ය ව්‍යවසාය පිළිබඳ ආචාර්ය උපාධියක්ද ලබා ඇත.
චිත්‍රපටකරණය
සිනමාකරණය
යොමු කිරීම්
ට්‍රැෆර්ඩ් ප්‍රකාශන, බ්‍රිටිෂ් කොලොම්බියා, කැනඩාවේ "චිත්‍රපට සංවර්ධනයේ පොදු ව්‍යවසාය-ශ්‍රී ලංකාවේ සාර්ථකත්වය සහ අසාර්ථකත්වය".
ශ්‍රී ලාංකික බෞද්ධයෝ
සිංහල ජනයා
2016 මරණ
1939 උපත්
Pages with unreviewed translations |
113,685 | https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%B8%E0%B7%8F%E0%B6%B1%E0%B7%80%20%E0%B6%BD%E0%B7%92%E0%B6%82%E0%B6%9C%E0%B7%92%E0%B6%9A%E0%B6%AD%E0%B7%8A%E0%B7%80%E0%B6%BA | මානව ලිංගිකත්වය | මානව ලිංගිකත්වය (), යනු මිනිසා විසින් ලිංගිකත්වය අත්විඳින සහ ප්‍රකාශ කරන ආකාරයයි.
ආශ්‍රිත ලිපි
මූලාශ්‍ර |
113,760 | https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%AD%E0%B6%9A%E0%B7%8A%E0%B6%9A%E0%B6%A9%E0%B7%92 | තක්කඩි | තක්කඩි, යනු මාංශ හොද්දක් තුල තම්බාගත් තිරිඟු පිටි වලින් සෑදු ගුලි සමන්විත ආහාරයකි. මෙම ආහාරය, ශ්‍රී ලාංකික යෝනකවරු න්ට ආවේණික ආහාරයකි.
මූලාශ්‍ර
ශ්‍රී ලාංකික ආහාර
Rice dishes
Meat dishes
Tamil cuisine |
113,866 | https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%B8%E0%B6%B1%E0%B7%8A%E0%B7%83%E0%B7%96%E0%B6%BB%E0%B7%8A%20%E0%B6%85%E0%B6%BD%E0%B7%92%20%E0%B6%9B%E0%B7%8F%E0%B6%B1%E0%B7%8A%20%28%E0%B6%B1%E0%B7%85%E0%B7%94%E0%B7%80%E0%B7%8F%29 | මන්සූර් අලි ඛාන් (නළුවා) | මන්සූර් අලි ඛාන් යනු ඉන්දියානු නළුවෙක්, සංගීත නිර්මාපකයෙක්, ලේඛකයෙක් සහ නිෂ්පාදකයෙකි. ඔහු ප්‍රධාන වශයෙන් දෙමළ චිත්‍රපටවල පෙනී සිට ඇති අතර, බොහෝ දුරට ප්‍රතිවිරෝධතා සහ සහායක චරිතවල පෙනී සිට ඇත.
ඔහු කැප්ටන් ප්‍රභාකරන් (1991) චිත්‍රපටයේ ප්‍රතිවාදියෙකු ලෙස විශිෂ්ට චරිතයක් ලබා ගත්තේය. මෙම චිත්‍රපටයේ සාර්ථකත්වයෙන් පසුව ඔහුට රංගන අවස්ථා රැසක් හිමි විය. ඔහු සියලුම භාෂාවලින් චිත්‍රපට 250 කට අධික සංඛ්‍යාවක රඟපා ඇති අතර චිත්‍රපට ගණනාවක් නිෂ්පාදනය කර අධ්‍යක්ෂණය කර ඇත. ඔහු මලයාලම්, තෙළිඟු සහ කන්නඩ චිත්‍රපට කිහිපයකම ද රඟපා ඇත.
ළමා අවධිය
මන්සූර් අලි ඛාන් උපත ලැබුවේ තමිල්නාඩුවේ ඩින්ඩිගල් හි ය. ඔහුගේ දෙමාපියන් මීසයිකාර අබ්දුල් සලාම් රවුදර් සහ සාගෝරම්මාල් ය.
සිනමා ජීවිතය
ඛාන් බොහෝ විට ප්‍රතිවාදී චරිත සහ ප්‍රධාන චරිත කිහිපයක රඟපා ඇත. ඔහුට RK Selvamani අධ්‍යක්ෂණය කළ කපිතාන් ප්‍රභාකරන් (1991) විසින් දෙමළ සිනමා කර්මාන්තයේ ප්‍රතිවිරෝධකයෙකු ලෙස විශිෂ්ට භූමිකාවක් ලබා ගත් අතර එය බ්ලොක්බස්ටර් බවට පත් වූ අතර, එබැවින් ඔහුට රංගන අවස්ථා රාශියක් ලැබුණි. ඔහු සිය රංගන පාඨමාලාව හැදෑරුවේ මුම්බායි හි අනුපම් කේර්ගේ රංගන පාසලේ ය.
යොමු කිරීම් |
113,867 | https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%B7%E0%B7%96%E0%B6%9A%E0%B6%B8%E0%B7%8A%E0%B6%B4%E0%B6%B1%20%E0%B7%80%E0%B7%92%E0%B7%81%E0%B7%8F%E0%B6%BD%E0%B6%AD%E0%B7%8A%E0%B7%80%20%E0%B6%B4%E0%B6%BB%E0%B7%92%E0%B6%B8%E0%B7%8F%E0%B6%AB | භූකම්පන විශාලත්ව පරිමාණ | භූකම්පන විශාලත්ව පරිමාණ භාවිතා කරන්නේ භූමිකම්පාවක සමස්ත ප්‍රබලතාව හෝ "විශාලත්වය" හෝ විස්තර කිරීමටය. භූමිකම්පාවක් හේතුවෙන් කිසියම් ස්ථානයකදී සිදු කෙරෙන පොළොව සෙලවීම් (කම්පාවන්) වල තීව්‍රතාව හෝ උග්‍රතාව හෝ වර්ගකිරීමට භාවිතා වන්නාවූ භූකම්පන තීව්‍රතා පරිමාණ වෙතින් මෙය වෙන් කොට හඳුනාගත යුතුය. භූකම්පන රේඛනයක සටහන් කෙරෙන භුමිකම්පාවක භූකම්පන තරංගයන්හී මිනුම් අනුසාරයෙන් විශාලත්වයන් සාමාන්යයෙන් නිර්ණය කෙරෙයි. භූකම්පන තරංගයන්හී කුමන ලක්ෂණයන් මනින්නේද සහ ඒවා මනින්නේ කෙසේද යන්න අනුව විවිධ විශාලත්ව පරිමාණ පවතියි. භූමිකම්පාවන්හී, ඒ්වායෙහි ගැබ්වී ඇති තොරතුරු සහ විශාලත්වයන් භාවිතාවන්නේ කුමන අරමුණු සඳහාද යන්නෙහි විවිධත්වයන් නිසාවෙන් විවිධ විශාලත්ව පරිමාණ අවශ්‍ය වෙයි. |
113,986 | https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%9D%E0%B7%96%E0%B6%BB%E0%B7%8A%E0%B6%AB%20%E0%B7%80%E0%B7%92%E0%B7%81%E0%B7%8F%E0%B6%BD%E0%B6%AD%E0%B7%8A%E0%B7%80%20%E0%B6%B4%E0%B6%BB%E0%B7%92%E0%B6%B8%E0%B7%8F%E0%B6%AB%E0%B6%BA | ඝූර්ණ විශාලත්ව පරිමාණය | ඝූර්ණ විශාලත්ව පරිමාණය (MMS; සුප්‍රකාශ ලෙසින් හෝ Mw ලෙසින් දැක්වෙන සහ, සාමාන්ය වශයෙන් ව්‍යංග්‍ය ලෙසින් විශාලත්වය සඳහා තනි M භාවිතයෙන්) එහි භූකම්පන ඝූර්ණය පදනම්ව භූමිකම්පාවක විශාලත්වය ("ප්‍රමාණය" හෝ ප්‍රබලතාවය) මැනීම සඳහා භාවිතා වෙයි. තෝමස් සී. හැන්ක්ස් සහ හිරෝ කනමුරි විසින් 1979 වසරෙහිදී ඉදිරිපත් කෙරුණු පර්යේෂණ පත්‍රිකාවක් මගින් එය අර්ථ කථනය කෙරිණි. 1935 වසරෙහිදී චාල්ස් ෆ්‍රැන්සිස් රික්ටර් විසින් අර්ථ කථනය කෙරුණු ස්ථානීය විශාලත්වය/රික්ටර් පරිමාණය () තුලදී මෙන්ම මෙහිදීද ලඝුගණක පරිමාණයක් භාවිතා කෙරෙයි; කුඩා භූමිකම්පා සඳහා පරිමාණ දෙක විසින්ම දළ වශයෙන් එකම විශාලත්වයක් ලබාදෙයි. මෙලෙස වෙනසක් පැවතුණද, ඝූර්ණ විශාලත්ව පරිමාණය පිළිබඳව සඳහන් කරන විටදී පුවත් මාධ්‍යයන් බොහෝවිට "රික්ටර් පරිමාණය" යන්න භාවිතා කරති.
ප්‍රමාණය අනුව භූමිකම්පා ක්‍රමන්‍යාසය කිරීම සඳහා අධිකාරී විශාලත්ව පරිමාණය ලෙසින් ඝූර්ණ විශාලත්වය () සැලකෙයි. අනෙකුත් පරිමාණ හා සමගින් සසඳන කල්හී, භූමිකම්පාවක ශක්තිය හා වඩාත් සෘජු ලෙසින් බැ‌ඳෙන්නේ මෙම පරිමාණය විසින් වන අතර, එය සංතෘප්ත නොවෙයිඑනම් සමහරක් තත්ත්වයන් යටතේ සමහරක් පරිමාණ මෙන් විශාලත්ව ඌන නිමානය නොකරයි. එ.ජ. භූ විද්‍යා සමීක්ෂණය වැනි භූකම්පන විද්‍යාත්මක අධිකාරීන් භාවිතා කරන සම්මත පරිමාණය බවට එය පත්ව ඇති අතර විශාල භූමිකම්පා (දර්ශීය වශයෙන් M > 4) වාර්තා කිරීම සඳහා, පෙරදී භාවිතා කෙරුණු ස්ථානීය විශාලත්වය () සහ පෘෂ්ඨීක තරංග විශාලත්වය () පරිමාණ වෙනුවට එය ප්‍රතිස්ථාපනය කර ඇත. ඝූර්ණ විශාලත්ව පරිමාණයෙහි (, වැනි.) උපවර්ග තුලින් නිරූපණය වන්නේ භූකම්පන ඝූර්ණය ඇස්තමේන්තු කිරීමෙහි විවිධ ක්‍රම වෙති. |
113,990 | https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%A2%E0%B7%80%E0%B7%8F%E0%B6%B1%E0%B7%8A | ජවාන් | ජවාන් (සොල්දාදුව) යනු 2023 ඉන්දියානු හින්දි භාෂා විජිලන්ට් ක්‍රියාදාම ත්‍රාසජනක චිත්‍රපටයක් වන අතර එය ඔහුගේ පළමු හින්දි චිත්‍රපටය ලෙස ඇට්ලී විසින් සම-රචනය සහ අධ්‍යක්ෂණය කරන ලදී. රෙඩ් චිලීස් එන්ටර්ටේන්මන්ට් යටතේ එය නිෂ්පාදනය කරනු ලබන්නේ ගෞරි ඛාන් සහ ගෞරව් වර්මා විසිනි. මෙම චිත්‍රපටයේ ෂාරුක් ඛාන් ඉන්දියානු සමාජයේ දූෂණය නිවැරදි කිරීමට එක්වන පියා සහ පුතා ඩොපල්ගංගර්වරුන් ලෙස ද්විත්ව භූමිකාවක් රඟ දක්වයි. නයන්තාරා, විජයි සේතුපති, දීපිකා පාඩුකෝන් (විශේෂ පෙනී සිටීමක් ලෙස), ප්‍රියාමණි සහ සානියා මල්හෝත්‍රා සම රංගනයෙන්.
ප්‍රධාන ඡායාරූපකරණය පූනේ, මුම්බායි, හයිද්‍රාබාද්, චෙන්නායි, රාජස්ථාන් සහ අවුරංගාබාද් යන නගරවල රූගත කිරීම් සමඟින් 2021 සැප්තැම්බර් මාසයේදී ආරම්භ විය. චිත්‍රපටයේ හඬපටය සහ පසුබිම් ගායනය අනිරුධ් රවිචන්දර් විසින් රචනා කරන ලද අතර GK විෂ්ණුගේ කැමරාකරණය සහ Ruben විසින් සංස්කරණය කරන ලදී .
ජවාන් චිත්‍රපටය 2023 ජූනි 2 වන දින නිකුත් කිරීමට මුලින් සැලසුම් කර තිබුණද, අවසන් නොවූ පසු නිෂ්පාදන කටයුතු හේතුවෙන් කල් දමන ලදී. එය 2023 සැප්තැම්බර් 7 වන දින සම්මත, IMAX, 4DX සහ අනෙකුත් වාරික ආකෘතිවලින්, ජන්මාෂ්ටමීට සමගාමීව නාට්‍යමය වශයෙන් නිකුත් කරන ලදී. චිත්‍රපටයට විචාරකයින්ගෙන් ධනාත්මක ප්‍රතිචාර ලැබුණි.
කතාව
අසාද් යනු මුම්බායි හි කාන්තා බන්ධනාගාරයේ ජේලර්වරයා වන අතර, ඔහු රැඳවියන් පිරිසක් (ලක්ෂ්මි, ඊරම්, ඉෂ්ක්රා, කල්කි, හෙලේනා සහ ජාන්විගෙන් සමන්විත) මුම්බායි මෙට්‍රෝවක් පැහැර ගනී. මගීන්ගේ ජීවිත වෙනුවෙන් කෝටි 40,000ක් එවන ලෙස කෘෂිකර්ම ඇමතිවරයාගෙන් ඉල්ලා සිටීමට ඔහු ඉන්දීය ජාතික ආරක්ෂක හමුදාව නිලධාරිනී නර්මදා රායි සමඟ සාකච්ඡා කරයි. ගෝලීය ආයුධ වෙළෙන්දෙකු වන කාලී ගයික්වාද්, ඔහුගේ දියණිය ආලියා ද වහල්භාවයෙන් එක් අයෙකු බව දැන ගන්නා අතර ගනුදෙනුව සඳහා අරමුදල් සැපයීමට එකඟ වේ. ආලියා ඔවුන්ගේ අභිප්‍රාය ප්‍රශ්න කරන විට, අසාද් රටේ දුගී ගොවීන් ලක්ෂ 7 ක ණය නිදහස් කිරීම සඳහා මුදල් පරිත්‍යාග කිරීමේ ඔහුගේ සැලැස්ම හෙළි කරයි. අසාද් සහ ඔහුගේ කල්ලිය කෙලින්ම ගොවියාගේ බැංකු ගිණුම්වලට මුදල් මාරු කර මෙට්‍රෝවෙන් පැන යයි. අසාද් ඔහුගේ සැබෑ නම වික්‍රම් රාතෝර් ලෙස ආලියා හරහා ආයුධ වෙළෙන්දාට හෙළි කරයි.
මේ අතර අසාද්ට නර්මදා සහ ඇගේ දියණිය සුචී හමුවන අතර අවසානයේ ඔවුන් විවාහ වෙනවා. අසාද් සහ ඔහුගේ කල්ලිය මීළඟට සෞඛ්ය ඇමැතිවරයා පැහැරගෙන ගොස් සෞඛ්ය ඇමැතිවරයාගේ ජීවිතය වෙනුවෙන් සෑම රජයේ රෝහලකම වඩා හොඳ යටිතල පහසුකම් ආරම්භ කරන ලෙස ඉල්ලා සිටියි. නර්මදා සහ ඇගේ කණ්ඩායම අතර ඇති වූ වෙඩි හුවමාරුවකින් පසු අසාද් සහ ඔහුගේ කල්ලියට නැවත පැන යාමට ඉඩ සලසමින් රෝහල්වල යටිතල පහසුකම් වහා ආරම්භ කෙරේ. ඔවුන්ගේ විවාහයෙන් ඉක්බිතිව, නර්මදා අසාද්ගේ සැබෑ අනන්‍යතාවය ගැන සොයා බලා ඔහුට මුහුණ දෙයි, නමුත් කලීගේ සහෝදරයා සහ ඔහුගේ හෙංචයියන් ඔවුන් අල්ලා වධ හිංසා පමුණුවයි. කෙසේ වෙතත්, අසාද්ව ඔහුගේ වික්‍රම් නැමැති ඩොපල්ජෙන්ජර් විසින් බේරා ගනු ලැබේ. නර්මදා අසාද්ගේ සහචරයින්ගේ අනන්‍යතාවයන් සොයාගෙන ඔවුන්ට මුහුණ දෙන අතර එහිදී අසාද් සහ වික්‍රම්ගේ සම්බන්ධය ගැන ඇය ඉගෙන ගනී.
1986 දී, වික්‍රම් ඉන්දීය හමුදාවේ කමාන්ඩෝ භටයෙක් වන අතර, ඔහු ඉන්දියානු සොල්දාදුවන් 40 දෙනෙකුට පහර දී මරා දැමීමට වගකිව යුතු ත්‍රස්තවාදී කණ්ඩායම දඩයම් කිරීමේ මෙහෙයුමක් දියත් කරයි. වික්‍රම් සහ ඔහුගේ කණ්ඩායම අවි ආයුධ ක්‍රියා විරහිත වීම නිසා සිදු වූ ජීවිත හානි කිහිපයකට පසුව ත්‍රස්තවාදීන් බිම හෙළයි. වික්‍රම් ආයුධ සැපයුම්කරු වූ කාලිට එරෙහිව පැමිණිල්ලක් ගොනු කරයි, නමුත් කාලි වික්‍රම් සමඟ ගිවිසුමක් අසාර්ථක වීමට උත්සාහ කරයි. එදිනම රාත්‍රියේ වික්‍රම් සහ ඔහුගේ බිරිඳ අයිශ්වර්යා, කාලි සහ ඔහුගේ හෙංචයියන් විසින් පහර දෙනු ලැබේ. කාලි වික්‍රම්ව ගුවන් යානයකට නංවාගෙන ඔහුට වෙඩි තබා මරා දමන අතර, කාලිගේ වැටුප් ලේඛනයේ සිටි පොලිස් නිලධාරීන් තිදෙනෙකු ඝාතනය කිරීම සම්බන්ධයෙන් අයිශ්වර්යාට සිර දඬුවම් නියම වේ. පසුව වික්‍රම් ජාතික ද්‍රෝහියෙකු ලෙස ප්‍රකාශයට පත් කරයි. අයිශ්වර්යා සිරගෙදරදී ඔවුන්ගේ දරුවා අසාද් බිහි කරයි. ඔහුට වයස අවුරුදු පහේදී, ඓශ්වර්යා අසාද්ගෙන් ඉල්ලා සිටින්නේ ඇය එල්ලා මරා දැමීමට පෙර වික්‍රම්ගේ නිර්දෝෂීභාවය ඔප්පු කර පීඩිතයන්ට යුක්තිය ඉටු කරන ලෙසයි. ලෝකය නොදැන සිටි වික්‍රම් ප්‍රහාරයෙන් දිවි ගලවා ගත් අතර ඔහුගේ මතකය නැති වී ගිය අතර එහිදී ඔහු ගෝත්‍රික කණ්ඩායමක් විසින් බේරාගෙන පුනරුත්ථාපනය කරනු ලැබේ. වසර 30 කට පසු, වික්‍රම්ට (ඔහුගේ මතකය නැති විය) අසාද් ගැන ඔහුගේ හිටපු හමුදා කණ්ඩායම කියයි.
අතීතය ගැන ඉගෙන ගන්නා නර්මදා අසාද්ට සහ ඔහුගේ කණ්ඩායමට උදව් කිරීමට තීරණය කරයි. කෙසේ වෙතත්, කාලිගේ වැටුප් ලේඛනයේ සිටින බව හෙළි වන නර්මදාගේ කණ්ඩායමේ සගයා ඉරානි ඔවුන්ව මරා දැමීමට උත්සාහ කරයි; එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස ඇති වූ වෙඩි හුවමාරුවෙන් ලක්ෂ්මි මිය යයි. අසාද් බන්ධනාගාරයට පැමිණ ඉරානිව තෙරපීමකින් මරා දමයි. වික්‍රම්, අසාද් සහ ඔහුගේ කණ්ඩායම ඉදිරි මැතිවරණ සඳහා මුදල් අඩංගු කාලිගේ කන්ටේනර්වලට පහර දෙති, එය කාලිගේ දේශපාලන අභිලාෂයන් ඉහළ නංවනු ඇත. අසාද් කාලිගේ බහාලුම් සොරකම් කිරීමට සමත් වන අතර වික්‍රම් කාලිගේ හෙංචයියන් විසින් අල්ලා ගනු ලැබේ. අසාද් තවත් වීඩියෝ පටයක් නිකුත් කරන අතර ඔහු ඡන්ද යන්ත්‍ර සොරකම් කර ඇති බවත් වාතය සහ ජල දූෂණයට වගකිව යුතු රටේ කර්මාන්තශාලා 253 කට මුද්‍රා තබන ලෙස ඉල්ලා සිටින බවත් ප්‍රකාශ කරයි. කර්මාන්තශාලා රජය විසින් මුද්‍රා තබා ඇත. කාලි කාන්තාවගේ සිරගෙදර අසාද් සිටින ස්ථානය ගැන දැන ගන්නා අතර සටනක් ඇති වේ, එහිදී වික්‍රම් අවසානයේ ඔහුගේ මතකය යථා තත්වයට පත් කර අසාද්ට කාලිව එල්ලා මරා දැමීමට උදව් කරයි. මාස කිහිපයකට පසු, එස්ටීඑෆ් නිලධාරි මාධවන් නායක් අසාද්ට ඔහුගේ දූත මෙහෙවර නිම කිරීමට උදව් කළ තැනැත්තා බව හෙළි වේ, එහිදී ඔහු අසාද්ට ඔහුගේ මීළඟ මෙහෙයුම පවරන්නේ ස්විස් බැංකු ඉලක්ක කර ගනිමිනි.
නළු නිළියන්
ෂාරුක් ඛාන් ද්විත්ව චරිතයක, වික්‍රම් රාතෝර් සහ ආසාද් ලෙස
නයන්තාරා, නර්මදා රායි ලෙස
විජේ සේතුපති, කාලී ගයික්වාද් ලෙස
දීපිකා පාඩුකෝන්, අයිශ්වර්යා ලෙස (විශේෂ චරිතය)
ප්‍රියාමණි, ලක්ෂ්මි ලෙස
සානියා මල්හෝත්‍රා, ඩොක්ටර් ඊරම් ලෙස
සුනිල් ග්‍රෝවර්, ඉරානි ලෙස
සන්ජීතා භට්ටාචාර්ය, හෙලේනා ලෙස
ගිරිජා ඕක්, ඉෂ්ක්රා ලෙස
ලෙහාර් ඛාන්, කල්කි ලෙස
ආලියා කුරේෂි, ජාන්වි ලෙස
රිද්ධී ඩෝග්‍රා, බන්ධනාගාර නියාමක කාවෙරි ලෙස
සීසා සරෝජ් මේතා, සුජී රායි ලෙස
මුකේෂ් චබ්රා, පප්පු ලෙස
යෝගි බාබු, පප්පු ලෙස (දෙමළ පිටපත)
ඊජාස් ඛාන්, මනිෂ් ගයික්වාද් ලෙස
සංගේ ෂෙල්ට්‍රිම්, ජූජූ ලෙස
ප්‍රියංෂ් වටියානි සහ අරිජිත් ගෞරුව්, තරුණ ආසාද් ලෙස
උත්සව් නරුලා, මහවීර් ජේන් ලෙස
විරාජ් ගෙලානි, දුබේ ලෙස
භාරත් රාජ්, ඉරයි අන්බු ලෙස
කෙනී බාසුමතරි, නසීර් අහමඩ් ලෙස
ජැෆර් සාදික්, සුධීර් ලෙස
නරේෂ් ගොසේන්, කෘෂිකර්ම ඇමති ලෙස
අශ්වින් කෞෂාල්, සෞඛ්ය ඇමති ලෙස
සුකී ග්‍රේවාල්, මුරාද් ලෙස (මනෝජ් පාණ්ඩේ විසින් හඬකවලා)
අභිෂේක් දේශ්වාල්, අබ්දුල් ලෙස
ආශ්ලේෂා තාකූර්, ආලියා ගයික්වාද් ලෙස
ස්මිතා තාම්බේ, කල්කිගේ අම්මා ලෙස
ඕම්කාර් දාස් මානික්පුරි, කල්කිගේ තාත්තා ලෙස
විවේක් රගුවංශි, කමාන්ඩෝ අලිෆ් ලෙස
රවීන්ද්‍ර විජේ, නියෝජ්ය කොමසාරිස් මුකුන්ද් මෙනන් ලෙස
ෂරද් ව්යාස්, විනිසුරුවරයෙක් ලෙස
ඩොරෙන්ද්‍රෝ ලොයිටොංබාම්, ගමේ වෙද මහත්තයා ලෙස
අබිරල් ලම්බු, තරුණ ජූජූ ලෙස
ඇට්ලි, තමා ලෙස ("සින්දා බන්දා" ගීතයේ විශේෂ පෙනුමක්)
සන්ජේ දත්, ඉන්දියානු විශේෂ කාර්ය බලකාය මාධවන් නායික් ලෙස (විශේෂ චරිතය)
නිෂ්පාදනය
වර්ධනය
2019 අගභාගයේදී, ෂාරුක් ඛාන් දෙමළ චිත්‍රපට අධ්යක්ෂ ඇට්ලී සමඟ එක්වන බවට කටකතා පැතිර ගියේය. ඇට්ලී බිගිල් ප්‍රවර්ධනය කරන අතරතුර ව්‍යාපෘතිය තහවුරු කළේය. 2021 මැයි මාසයේදී, රූගත කිරීම් ඉක්මනින් ආරම්භ කරන බව වාර්තා විය. රෙඩ් චිලීස් එන්ටර්ටේන්මන්ට් යටතේ ගෞරි ඛාන් විසින් මෙම චිත්‍රපටය නිෂ්පාදනය කර ඇති අතර, ගෞරව් වර්මා සම නිෂ්පාදකවරයෙකු ලෙස කටයුතු කරයි. ව්‍යාපෘතිය තහවුරු කරමින් සමාගම 2022 ජුනි 3 වන දින ප්‍රසිද්ධ නිවේදනයක් නිකුත් කළේය. මේ චිත්‍රපටිය හදන්නේ කෝටි 300 ක වියදමින්.
ඇට්ලී විසින් චිත්‍රපටයේ තිර රචනය S. රමනා ගිරිවාසන් සමඟ එක්ව අධ්‍යක්ෂකවරයා සමඟ අඛණ්ඩව සිව්වන වරටත් සිදු කරන ලදී. සුමිත් අරෝරා දෙබස් වලින් දායක විය. කැමරා ශිල්පී ජී.කේ විෂ්ණු, සංස්කාරක රූබන්, කලා අධ්‍යක්ෂක ටී. මුතුරාජ් සහ ස්ටන්ට් අධ්යක්ෂ ඇනල් අරසු ඇතුළු ඔහුගේ සාමාන්ය කාර්මික ශිල්පීන්ගෙන් බොහෝමයක් ඇට්ලී තවදුරටත් රඳවා ගත්තේය. Spiro Razatos, Craig Macrae, Yannick Ben, Kecha Khamphakdee සහ Sunil Rodrigues ද ස්ටන්ට් අධ්‍යක්ෂකවරුන් ලෙස බඳවා ගන්නා ලදී. චිත්‍රපටයේ නර්තන ශිල්පීන් අතර ෆාරා ඛාන්, වෛභවි මර්චන්ට්, ශෝබි සහ ලලිතා ඇතුළත් වේ.
නළු නිළියන් තෝරා ගැනීම
මුකේෂ් චබ්රා නළු නිළි අධ්‍යක්ෂකවරයා විය. ඛාන් පියා සහ පුතා ලෙස ද්විත්ව චරිත නිරූපණය කරන බව වාර්තා වූ අතර, විවිධ හැඩතල හයකින් දැකගත හැකි වනු ඇත. ඛාන් සමඟ ප්‍රධාන නිළිය ලෙස නයන්තාරා අවසන් කරන ලද අතර එමඟින් ඇගේ හින්දි සිනමාවේ මංගල දර්ශනය සනිටුහන් විය. ප්‍රියමනි, සුනිල් ග්‍රෝවර්, සන්යා මල්හෝත්‍රා සහ යෝගී බාබු පසුව රංගනයට එක්විය. දශකයකට පසු ඛාන් සමඟ නැවත එක්වීම, බාබු අවසන් වරට ඛාන් සමඟ රඟපෑවේ චෙන්නායි එක්ස්ප්‍රස් (2013) කෙසේ වෙතත්, ඔහු සිටියේ දෙමළ පිටපතේ පමණි. Rana Daggubati ට ප්‍රතිවිරෝධී චරිතය පිරිනැමූ නමුත් සෞඛ්ය ගැටලු සඳහන් කරමින් එය ප්රතික්ෂේප කළ අතර එම නිසා එම චරිතය විජේ සේතුපතිට හිමි විය. දීපිකා පදුකෝන් ඇයගේ විශේෂ පෙනුම රූගත කිරීම සඳහා 2022 අගෝස්තු මාසයේදී චෙන්නායිහිදී රංගනයට එක් විය. 2022 සැප්තැම්බර් මාසයේදී විජය චිත්‍රපටයේ ආගන්තුක චරිතයක් කරන බව වාර්තා විය, පසුව Atlee එම පුවත ප්රතික්ෂේප කළේ ඔහුම ආගන්තුක චරිතයක් කරන බව පැහැදිලි කරමිනි. 2023 මාර්තු මාසයේදී, සංජේ දත් ක්‍රියාදාම දර්ශනයක් අතරතුර ආගන්තුක චරිතයක් සඳහා රූගත කිරීම් සඳහා රංගනයට එක් විය. Allu Arjun වෙත ආගන්තුක චරිතයක් කිරීමට සම්බන්ධ වූ නමුත් පුෂ්පා 2 සඳහා වූ කැපවීම් හේතුවෙන් එම චරිතය ප්රතික්ෂේප කළේය.
රූගත කිරීම්
ප්‍රධාන ඡායාරූපකරණය 2021 සැප්තැම්බර් මාසයේදී පූනේහිදී ආරම්භ විය. ජවාන් හි සමහර දර්ශන රූගත කර ඇත්තේ 2021 අගෝස්තු 30 සිට සැප්තැම්බර් 15 දක්වා පූනේ හි 'සන්ට් ටුකාරම් මෙට්රෝ ස්ටේෂන්' හි ය. රූගත කිරීම් කළේ පූනේ මෙට්රෝ දුම්රියේ. ෂාරුක් ඛාන් මෙට්රෝ ස්ටේෂන් එකේ වාඩි වී සිටින බව පෙනෙන චිත්‍රපට පෝස්ටරයේ ද මෙම ස්ථානය දර්ශනය විය. එය පූනේ මෙට්රෝ හි රූගත කළ පළමු චිත්‍රපටයයි. ඛාන් 2022 ජුනි මාසයේදී හයිද්‍රාබාද්හිදී රූගත කිරීම නැවත ආරම්භ කළේය. ෂාරුක් ඛාන් සහ නයන්තාරා දින 10ක රූගත කිරීම්වලට සම්බන්ධ වුණා. Nayanthara ඇයගේ විවාහයෙන් පසු 2022 ජුනි 26 වන දින මුම්බායි කාලසටහනට සම්බන්ධ විය. සමහර පවුල් අනුපිළිවෙලවල් මේ කාලසටහනේ ගත්තා.
අගෝස්තු මාසයේදී, මීළඟ කාලසටහන චෙන්නායිහිදී ආරම්භ වූ අතර, දීපිකා පදුකෝන් ඇගේ ආගන්තුක කොටස රූගත කරන ලදී. පසුව විජේ සේතුපති රූගත කිරීම්වලට සම්බන්ධ වුණා. ඛාන් සහ සේතුපති අතර ක්‍රියාදාම අනුපිළිවෙලවල් කිහිපයක් මෙම කාලසටහනේදී ගෙන ඇත. "සින්දා බණ්ඩා" ගීතය රූගත කර ඇත්තේ මෙම කාලසටහනේදී සිරගෙදරදීය. දින 5ක් පුරාවට රූගත කරන ලද මෙම ගීතයට නර්තන ශිල්පීන් 1000ක් ඇතුළත් වූ අතර නර්තන අධ්‍යක්ෂණය කළේ ශෝබි පෝල්රාජ් විසිනි. මෙම ගීතය දමිළ අනුවාදය සඳහා "වන්දා එඩම්" ලෙස නැවත රූගත කරන ලදී. මාසයක චෙන්නායි කාලසටහන ඔක්තෝබර් 7 වැනිදා අවසන් විය.
මීළඟ කාලසටහන ඔක්තෝබර් මාසයේදී රාජස්ථාන්හිදී පැවැත්විණි. ඛාන් සහ නයන්තාරා මෙම දින 20 කාලසටහනට සම්බන්ධ විය. මීළඟ කාලසටහන 2023 පෙබරවාරි මාසයේදී පැවැත්විණි, එහිදී ඛාන් ලුහුබැඳීමේ දර්ශන කිහිපයක් රූගත කළේය. සංජේ දත් 2023 මාර්තු 20 දින රූගත කිරීම්වලට එක් විය, ක්‍රියාදාමයෙන් පිරුණු ආරාධිත චරිතයක් රූගත කිරීමට. 2023 අප්‍රේල් මාසයේදී, ඛාන් සහ නයන්තාරා ඇතුළත් "චලේයා" නම් ගීතයක් මුම්බායි සහ බන්ද්‍රා-වර්ලි සී ලින්ක් හිදී රූගත කරන ලදී. එම මාසයේම පසුව, ඇයගේ ආගන්තුක පෙනුම සඳහා ඛාන් සහ දීපිකා පදුකෝන් ඇතුළත් "ෆරාට්ටා" ගීතය මුම්බායි හි ෆිල්ම් සිටි හි රූගත කරන ලදී. මෙම ගීත දෙකම ෆාරා ඛාන් විසින් නර්තනය කරන ලදී. ජුලි මස මැද භාගයේදී, Vaibhavi Merchant විසින් නර්තන අධ්‍යක්ෂණය කරන ලද ඛාන් සහ නයන්තාරා රඟන "Ramaiya Vastavaiya නොවේ" ගීතය මුම්බායි හි Yash Raj Studios හි රූගත කරන ලදී.
නිෂ්පාදනයෙන් පසු
චිත්‍රපටයේ පශ්චාත් නිෂ්පාදන කටයුතු 2023 ජනවාරි වන විට ආරම්භ වූ අතර චිත්‍රපටයට පුළුල් පරිගණක චිත්‍රක සහ දෘශ්‍ය ප්‍රයෝග ඇතුළත් වන බැවින් මාස හයක් පුරා පැවතුනි. සංස්කරණය රූබන් අතින් සිදු විය. චිත්‍රපටියේ VFX වැඩ Red Chillies VFX විසින් සිදු කරයි. Harry Hingorani චිත්‍රපටයේ VFX නිෂ්පාදකයා ලෙස Keitan Yadav සමඟ දෘශ්‍ය ප්‍රයෝග අධීක්ෂක ලෙස කටයුතු කළේය. අප්‍රේල් මාසයේදී සමාගම දෘශ්‍ය ප්‍රයෝග ශිල්පීන් කණ්ඩායමට බඳවා ගත්තා. රෙඩ් චිලීස් කලර් හි කෙන් මෙට්ස්කර් චිත්‍රපටයේ වර්ණ ගැන්වීම සිදු කළේය. කුනාල් රාජන් ශබ්ද නිර්මාණකරු ලෙස කටයුතු කළේය.
2023 මැයි මස මුලදී නයන්තාරා ඇගේ චරිතය සඳහා හඬ කැවීම් කළා දීපා වෙන්කට් චිත්‍රපටයේ දෙමළ සහ තෙළිඟු අනුවාද සඳහා නයන්තාරා වෙනුවෙන් හඬ කැවීම් කළා. රවීනා රවී චිත්‍රපටයේ දෙමළ සහ තෙළිඟු අනුවාද සඳහා දීපිකා පදුකෝන් වෙනුවෙන් හඬ කැවීම් කළා.
චිත්‍රපටයේ අවසාන පිටපත 2023 අගෝස්තු මස මුල වන විට සූදානම් කර තිබූ අතර, එම මාසයේ චිත්‍රපට සහතික කිරීමේ මධ්‍යම මණ්ඩලයට (CBFC) ඉදිරිපත් කරන ලදී. 2023 අගෝස්තු 22 වන දින, චිත්‍රපටයට වාරණ මණ්ඩලයෙන් U/A සහතිකයක් ලැබුණු අතර, අවසන් ධාවන කාලය මිනිත්තු 169ක් විය.
සංගීත
හඬපටය රචනා කර ඇත්තේ බොලිවුඩයේ ඒකල තනු නිර්මාපකයෙකු ලෙස ඔහුගේ මංගල දර්ශනය සනිටුහන් කරන අනිරුද් රවිචන්දර් විසිනි, ඔහු මීට පෙර ඩේවිඩ් සඳහා ගීතයක් සහ ජර්සි සඳහා පසුබිම් සංගීතය රචනා කර ඇත. මුලදී, චිත්‍රපටය සඳහා රචනා කිරීමට අධ්‍යක්ෂක ඇට්ලී විසින් ඒආර් රහ්මාන් වෙත යොමු වූ බව වාර්තා විය. රහ්මාන් පසුව නොදන්නා හේතූන් මත එම යෝජනාව ප්රතික්ෂේප කළ අතර, චිත්‍රපටය සඳහා රචනා කිරීමට අනිරුද් තෝරා ගන්නා ලදී. සංගීත අයිතිය T-Series විසින් කෝටි 36 කට ලබා ගන්නා ලදී, එය හින්දි ඇල්බමයක් සඳහා වාර්තාගත මිලක් විය.
මෙම හඬ පටය Anirudh විසින් රචනා කරන ලද මුල් ගීත හතකින් සමන්විත වේ, එනම්, "Zinda Banda", "Chaleya", "Not Ramaiya Vastavaiya", "Aararaari Raaro", "Jawan Title Track", "Faraatta" සහ "Chaleya" (Arabic). පද රචනය Irshad Kamil සහ Kumar අතින් සිදු විය.
අලෙවි
චිත්‍රපටයේ මාතෘකාව, ග්ලිම්ප්ස් වීඩියෝවක් සමඟින් 2022 ජුනි 3 දින නිකුත් කරන ලදී පසුව චිත්‍රපටය කල් දැමූ අතර 2023 මැයි 6 වන දින නිකුත් කරන ලද චලන පෝස්ටරයක් හරහා නව නිකුත් කරන දිනය ප්‍රකාශයට පත් කරන ලදී 2023 ජූලි 10 වන දින "Jawan Prevue" නමින් ටීසර් ට්‍රේලරයක් නිකුත් කරන ලදී එය පැය 24ක් තුළ මිලියන 112කට අධික ප්‍රමාණයක් නරඹා වැඩිම පිරිසක් නැරඹූ ඉන්දීය ටීසරය බවට පත් විය. පසුව, ටීසරය සිනමාහල්වල Mission: Impossible – Dead Reconing Part One, Jailer සහ Gadar 2 හි මුද්‍රණවලට අමුණා ඇත.
2023 ජූලි මාසයේදී "සින්දා බණ්ඩා" ගීතය නිකුත් කිරීමෙන් පසු, ශෝබි පෝල්රාජ් විසින් නර්තනය කරන ලද සහ සංගීත වීඩියෝවේ ඛාන් විසින් ඉදිරිපත් කරන ලද කොකු පියවර වෛරස් විය. බොහෝ අය ගීතයට නැටීම පටිගත කර සමාජ මාධ්‍යවල ඔවුන්ගේ වීඩියෝ පළ කිරීමෙන් කොක්ක පියවර (අත්සන පියවර) ප්‍රතිනිර්මාණය කර ඇත.
GM මොඩියුලර් විසින් ගෙන යන චිත්‍රපටයේ ප්‍රවර්ධනවල කොටසක් ලෙස, අලෙවිකරණ කණ්ඩායම මුම්බායි මෙට්රෝ හි සහ පසුව, කොල්කටා මෙට්රෝ හි චිත්‍රපටයේ පෝස්ටර් නිර්මාණය කරන ලදී. ජවාන් හි නිල වෙළඳ භාණ්ඩය ෆුලි ෆිල්මි විසින් 2023 අගෝස්තු දින දියත් කරන ලදී.
2023 අගෝස්තු 30 වන දින, චිත්‍රපටයේ මහා පූර්ව නිකුතුවේ උත්සවයක් චෙන්නායි හි ශ්‍රී සායි රාම් ඉංජිනේරු විද්‍යාලයේදී පැවැත්විණි. Mirchi Vijay සහ Bhavana Balakrishnan විසින් උත්සවය මෙහෙයවන ලදී. උත්සවයේ රූපවාහිනී විකාශන අයිතිය Sun Network විසින් ලබා ගන්නා ලදී. මෙම උත්සවය සැප්තැම්බර් 3 වැනිදා Sun TV සහ Surya TV ඔස්සේ විකාශය විය.
චිත්‍රපටයේ නිල පූර්ව ප්‍රචාරක පටය 2023 අගෝස්තු 31 දින එළිදක්වන ලදී එදිනම, ඛාන් ඩුබායි වෙත පැමිණ රසිකයින් සමඟ ට්‍රේලරය නිකුත් කිරීම සැමරීම සඳහා එය බර්ජ් කලීෆා මත ප්‍රදර්ශනය කළේය. චිත්‍රපටිය නිකුත් වීමෙන් පසු Google විසින් චිත්‍රපටය සඳහා අන්තර්ක්‍රියාකාරී ඩූඩල් එකක් හඳුන්වා දෙන ලදී.
නිකුත් කිරීම
නාට්‍යමය
Jawan 2023 සැප්තැම්බර් 7 වන දින දෙමළ සහ තෙළිඟු භාෂාවල ශබ්ද විකාශන අනුවාද සමඟින් හින්දි භාෂාවෙන් සම්මත, IMAX, 4DX සහ අනෙකුත් වාරික ආකෘතිවලින් නාට්‍යමය වශයෙන් නිකුත් කරන ලදී. මීට පෙර මෙම චිත්‍රපටය 2023 ජුනි 2 වන දින නිකුත් කිරීමට නියමිතව තිබුණි. පසුව 2023 මැයි මාසයේදී, චිත්‍රපටය 2023 අගෝස්තු දක්වා ප්‍රමාද වන බව වාර්තා විය මෙම චිත්‍රපටය මුල් නිකුත් වූ දිනයේම නිකුත් කරන බවට පසුව වාර්තා විය, කෙසේ වෙතත්, පසුව චිත්‍රපටය 2023 සැප්තැම්බර් ජවාන් යනු ලොව විශාලතම සිනමාහල් වන IMAX Leonberg හි නිකුත් කරන ලද පළමු ඉන්දියානු චිත්‍රපටයයි. බංගලිදේශයේ එකම දිනක තිරගත වූ පළමු හින්දි චිත්‍රපටය ද එයයි.
Jawan ලොව පුරා තිර 10,000 කට අධික ප්‍රමාණයක තිරගත විය, එය හින්දි චිත්‍රපටයක් සඳහා ඉහළම සහ ඉන්දියානු චිත්‍රපටයක් සඳහා ඉහළම එකක් විය. ඉන්දියාවේ එය ජාත්‍යන්තර වෙළඳපොලේ තිර 5500කට වැඩි ප්‍රමාණයක සහ තිර 4500කට වඩා නිකුත් විය. තමිල්නාඩුවේ එය තිර 650කට අධික ප්‍රමාණයක සහ කේරළ අනුවාදයේ තිර 350කට අධික ප්‍රමාණයක ප්‍රදර්ශනය වන බව වාර්තා විය, එය කලාපවල හින්දි චිත්‍රපටයක් සඳහා ඉහළම වේ. උදෑසන සංදර්ශන, බෙංගාලය හරහා 2:15 ට පැවැත්විණි.
Jawan හින්දි සිනමාවේ විශාලතම අත්තිකාරම් වෙන්කිරීම් වාර්තාව පිහිටවූයේ වසර මුලදී ඛාන්ගේම Pathaan විසින් තැබූ වාර්තාව බිඳ දමමිනි. අධික තදබදය හේතුවෙන් මල්ටිප්ලෙක්ස් ක්‍රීඩකයන්ගේ වෙන්කරවා ගැනීමේ අඩවි බිඳ වැටුණි.
බෙදා හැරීම
පෙන් මරුදාර් එන්ටර්ටේන්මන්ට් බැනරය යටතේ පෙන් ස්ටූඩියෝස් උතුරු ඉන්දියාව සහ බටහිර ඉන්දියාව සඳහා රංග අයිතිය ලබා ගත්තේය. Sri Gokulam Movies විසින් චිත්‍රපටයේ තමිල්නාඩුවේ සහ කේරළයේ සිනමා බෙදා හැරීමේ අයිතිය කෝටි 50කට ලබා ගත් අතර තමිල්නාඩුවේ Red Giant Movies සහ කේරලයේ Dream Big Films යටතේ නිකුත් කරන ලදී. ශ්‍රී වෙන්කේෂ්වර ක්‍රියේෂන්ස් විසින් අන්ද්‍රා ප්‍රදේශ් සහ තෙලන්ගානා සඳහා බෙදාහැරීමේ අයිතිය ලබාගෙන ඇත. මයිසූර් ප්‍රදේශයේ අයිතිය Panorama Studios විසින් ලබාගෙන ඇත. SVF බටහිර බෙංගාලයේ රංග අයිතිය ලබා ගත්තේය. රාජශ්‍රී ප්‍රොඩක්ෂන් විසින් චිත්‍රපටය ඔඩීෂා හි බෙදාහරින ලදී, සහ ප්‍රකාශ් පික්චර්ස් බිහාර් හි .
විදේශීය නාට්‍ය අයිතිය Yash Raj Films වෙත විකුණා ඇත. Home Screen Entertainment චිත්‍රපටයේ සිංගප්පූරු බෙදාහැරීමේ අයිතිය මිලදී ගත් අතර Lighthouse Distribution ස්පාඤ්ඤයේ බෙදාහැරීමේ අයිතිය ලබා ගත්තේය. Action Cut Entertainment සහ Rongdhonu Group සමඟ එක්ව මෙම චිත්‍රපටය බංග්ලාදේශයේ බෙදාහරින ලදී. ෆ්‍රයිඩේ එන්ටර්ටේන්මන්ට් චිත්‍රපටිය ප්‍රංශයේ බෙදා හැරියේය. චිත්‍රපටයේ නාට්‍ය නොවන අයිතිය කට අලෙවි විය . ශ්‍රී ලංකාවේ බෙදා හරිනු ලැබුවේ ලයිකා නිෂ්පාදන විසිනි.
පිළිගැනීම
ආදායම් වාර්තා
, Jawan has grossed in India and in overseas for a worldwide total of .
නිකුත් වූ පළමු දිනයේදීම, චිත්‍රපටයේ හින්දි පිටපත වාර්තාගත ලෙස උපයා ඇත .තවත් සමඟ ඉන්දියාවේ එහි දෙමළ සහ තෙළිඟු අනුවාද වලින්, ශුද්ධ එකතුව සඳහා . ලොව පුරා, සියලුම අනුවාද උපයා ඇත ආරම්භක දිනයේ. එය හින්දි චිත්‍රපටයක් සඳහා ආරම්භක දින වාර්තා කිහිපයක් පිහිටුවීමට ඛාන්ගේ පෙර නිකුත් වූ පතාන් අභිබවා ගියේය. ඕස්ට්‍රේලියාවේ, එය එහි පළමු දිනයේම AU$400k උපයා, බොක්ස් ඔෆිස් හි ඉහළට ගිය පළමු ඉන්දියානු චිත්‍රපටය බවට පත් විය. එහි දෙවන දිනයේදී, හින්දි අනුවාදය කෝටි 110 ක ශුද්ධ එකතුවක් සඳහා ඉන්දියාවේ කෝටි 45 ක් උපයා ගත්තේය. එය පතාන් අභිබවා දේශීය වශයෙන් දින 3ක් ඇතුළත කෝටි 200 ඉක්මවූ පළමු හින්දි චිත්‍රපටය බවට පත් විය.
විවේචනාත්මක ප්රතිචාරය
ජවාන් විචාරකයින්ගෙන් ධනාත්මක ප්‍රතිචාර ලබා ගත්තේය. සමාලෝචන එකතු කිරීමේ වෙබ් අඩවියේ Rotten Tomatoes හි, Jawan හට සමාලෝචන 14 කින් 93% ක අනුමත ශ්‍රේණිගත කිරීමක් ඇත, සාමාන්ය ලකුණු 7.4/10.
චිත්‍රපටයට තරු 5 න් තරු 4 ක් ප්‍රදානය කරමින්, Rediff.com හි සුකන්‍යා වර්මා, ජවාන්ගේ දේශපාලන කථා ප්‍රශංසාවට ලක් කළේ, එය "අක්‍රියාකාරී රජයට නිර්භීතව සහ සෘජුවම ඇඟිල්ල දිගු කරන අතර ඇඟිල්ලේ බලය හඳුනාගෙන ' දෙන ලෙස ආයාචනා කරන" බව ලිවීය. ඉන්දියන් එක්ස්ප්‍රස් ' ශුබ්‍රා ගුප්තා ලියා ඇත්තේ චිත්‍රපටය "නිහතමානී විශාල විනෝදාස්වාදයක් ලෙස හැඩගස්වා තිබියදීත්" කාලීන දේශපාලන පණිවිඩයක් ලබා දුන් බවයි. හින්දුස්ථාන් ටයිම්ස් හි මොනිකා රාවල් කුක්‍රේජා එය හැඳින්වූයේ "විශාල, අර්ථවත් ක්‍රියාවක්" ලෙසිනි. Scroll.in හි නන්දිනී රාම්නාත් විශ්වාස කළේ චිත්‍රපටය ඛාන් නිසා මූලික වශයෙන් ක්රියාත්මක වූ බවත්, ඔහුගේ "තිර රූපය - පුළුල්, ආදරයෙන් පිරී ඇති, ආක්‍රමණශීලී, අගෞරවනීය නමුත් අවංක නොවී පැරණි තාලයේ වීරත්වය - උඩඟුකම විකිණීමට උපකාරී වන බව ලිවීය. එය වෙනත් ඕනෑම නළුවෙකු සමඟ කඩා වැටෙන්නට ඇත." ඉන්ඩියා ටුඩේ ' තුෂාර් ජෝෂි විශ්වාස කළේ ඛාන්ගේ රංගනය සහ ඇට්ලීගේ අධ්‍යක්ෂණය සාමාන්ය, රොබින් හුඩ් -එස්ක් කතාවක් මත වැඩිදියුණු වී ඇති බවයි.
News18 හි Sonil Dedhia එය මසාලා චිත්‍රපටයක් ලෙස නම් කර ඇති අතර, එය "ගැලරියට වාදනය කරන සහ ප්‍රමෝදයට අනුව ජීවත් වන අභිලාෂකාමී සුපරීක්ෂාකාරී ක්‍රියාදාම ත්‍රාසජනක චිත්‍රපටයක්" බව පැවසීය. ලිඛිතව දුරස්ථ නමුත් තරු බලයෙන් සහ ශෛලියෙන් ඉහළයි" ද ටයිම්ස් ඔෆ් ඉන්ඩියා හි රේණුකා ව්‍යවහාරේ විශ්වාස කළේ ඛාන්ගේ පෙර නිකුත් වූ පතාන් චිත්‍රපටයට වඩා ජවාන්ට කතාවක් සහ අරමුණක් ඇති බවයි. බොලිවුඩ් හුංගමා හි වෙළඳ මාධ්‍යවේදී තරන් ආදර්ශ් චිත්‍රපටයට තරු 4.5ක් ප්‍රදානය කළ අතර එහි "අතිවිශිෂ්ට රංගනයන්, ත්‍රාසජනක සහ අත්පුඩි ගැසීමට සුදුසු අවස්ථා, ජීවිතයට වඩා විශාල ක්‍රියාදාම අනුපිළිවෙලවල් සහ ෂාරුක් ඛාන්ගේ පෙර නොවූ විරූ අවතාරයක්" අගය කළේය. ෆිල්ම්ෆෙයාර් හි දේවේෂ් ෂර්මා සඳහන් කළේ ක්‍රියාදාම නර්තනය "ඕනෑම ඉහළ ශ්‍රේණියේ හොලිවුඩ් චිත්‍රපටයකට සමාන" බවයි. NDTV හි සයිබල් චැටර්ජි චිත්‍රපටය තරු 5 න් 3.5 ක් ලෙස ශ්‍රේණිගත කර අවසන් කළේ, "ඔක්ටේන් ඉහළ ක්‍රියාදාම චිත්‍රපටයක ඔබ අපේක්ෂා කරන සියලුම අමුද්‍රව්‍ය වලින් අසුරා ඇති ජවාන් යනු තරුවක් තම රසික පිරිස සමඟ කෙලින්ම සන්නිවේදනය කරන කැපී පෙනෙන මෙටා වාහනයකි. ආමන්ත්‍රණය කළ යුතු යැයි කෑගසන තේමාවන් මත ඉදිරිපත් කරයි."
ජාත්‍යන්තර වශයෙන්, Gulf News හි මංජුෂා රාධක්‍රිෂ්ණන් වයසට යන ඛාන් ජෝර්ජ් ක්ලූනි හා සසඳමින්, ඛාන් සහ නයනතාරාගේ තරු බලය සහ ඛාන් සහ පදුකෝන් අතර රසායන විද්‍යාව ප්‍රශංසා කළේය. The Guardian හි Mike McCahill ද ඛාන්ගේ තරු බලය පැසසුමට ලක් කරමින් අදහස් දැක්වීය, " Jawan විස්මිත මෝස්තරයෙන් බොහෝ බිම් ආවරණය කරයි - නමුත් එය සම්පූර්ණයෙන්ම සෑම තැනකම ඇති බව පිළිගැනීමේ ආචාරශීලී ආකාරයකි." Aa සෘණාත්මක සමාලෝචනයේදී, Mint Lounge ' Uday Bhatia ජවාන් චිත්‍රපටය "අවුල් සහගත අවුල් ජාලාවක්" ලෙස හැඳින්වූ අතර, ඛාන්ගේ උපරිම උත්සාහය නොතකා චිත්‍රපටයේ කතාව නොගැලපෙන බව ලිවීය.
හින්දි-භාෂා චිත්‍රපට
Pages with unreviewed translations
References |
113,991 | https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%B8%E0%B6%B0%E0%B7%8A%E2%80%8D%E0%B6%BA%E0%B6%B8%20%E0%B6%85%E0%B6%B4%E0%B7%8A%E2%80%8D%E0%B6%BB%E0%B7%92%E0%B6%9A%E0%B7%8F%E0%B6%B1%E0%B7%94%20%E0%B6%A2%E0%B6%B1%E0%B6%BB%E0%B6%A2%E0%B6%BA | මධ්‍යම අප්‍රිකානු ජනරජය | මධ්‍යම අප්‍රිකානු ජනරජය ( CAR ) මධ්‍යම අප්‍රිකාවේ ගොඩබිම් සහිත රටකි . එහි මායිම් වන්නේ උතුරින් චැඩ්, ඊසාන දෙසින් සුඩානය, නැගෙනහිරින් දකුණු සුඩානය, දකුණින් කොංගෝ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී ජනරජය, නිරිත දෙසින් කොංගෝ ජනරජය සහ බටහිරින් කැමරූන් ය. මධ්‍යම ජනරජයේ රට සහ ඉඩම් වලට ඕබන්ගුයි-කැරි යන පෙර නමක් ඇත.
මධ්‍යම අප්‍රිකානු ජනරජය වර්ග කිලෝමීටර් 620,000 (වර්ග සැතපුම් 240,000) පමණ භූමි ප්‍රදේශයක් ආවරණය කරයි. 2021 වන විට, එහි ඇස්තමේන්තුගත ජනගහනය මිලියන 5.5ක් පමණ විය. 2023 වන විට, මධ්‍යම අප්‍රිකානු ජනරජය යනු 2012 සිට ක්රියාත්මක වන සිවිල් යුද්ධයක ස්ථානයයි.
මධ්‍යම අප්‍රිකානු ජනරජයේ බොහෝ ප්‍රදේශය සුඩානෝ-ගිනියා සැවානා වලින් සමන්විත වේ, නමුත් රටට උතුරින් සහෙලෝ-සුඩානියානු කලාපයක් සහ දකුණින් සමක වනාන්තර කලාපයක් ද ඇතුළත් වේ. රටෙන් තුනෙන් දෙකක් පිහිටා ඇත්තේ උබන්ගි ගංගා ද්‍රෝණිය තුළය (එය කොංගෝවට ගලා යයි), ඉතිරි තෙවැන්න චැඩ් විලට ගලා බසින චාරි ද්‍රෝණියේ ය.
අද වන විට මධ්‍යම අප්‍රිකානු ජනරජය අවම වශයෙන් ක්‍රි.පූ. 8,000 සිට ජනාවාස වී ඇත. 19 වන සියවසේ අග භාගයේ සිට යටත් විජිතයක් ලෙස රට පාලනය කළ ප්‍රංශය විසින් රටේ දේශසීමා ස්ථාපිත කරන ලදී. 1960 දී ප්‍රංශයෙන් නිදහස ලබා ගැනීමෙන් පසු, මධ්‍යම අප්‍රිකානු ජනරජය පාලනය කරනු ලැබුවේ රාජාණ්ඩුවක් සඳහා වූ උත්සාහයක් ඇතුළු ඒකාධිපති නායකයින් මාලාවක් විසිනි.
1990 දශකය වන විට, ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය සඳහා වූ ඉල්ලීම් 1993 දී ප්‍රථම බහු-පක්ෂ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී මැතිවරණයට තුඩු දුන්නේය. ඇන්ජ්-ෆීලික්ස් පටස්සේ ජනාධිපති බවට පත් වූ නමුත්, පසුව 2003 කුමන්ත්‍රණයෙන් ජෙනරාල් ප්‍රංශුවා බොසිසේ විසින් ඉවත් කරන ලදී. මධ්‍යම අප්‍රිකානු ජනරජයේ බුෂ් යුද්ධය 2004 දී ආරම්භ වූ අතර, 2007 දී සාම ගිවිසුමක් සහ 2011 දී තවත් සාම ගිවිසුමක් තිබියදීත්, 2012 දී සිවිල් යුද්ධය නැවත ආරම්භ විය. සිවිල් යුද්ධය රටේ දුර්වල මානව හිමිකම් වාර්තාව පවත්වාගෙන ගියේය. අත්තනෝමතික ලෙස සිරගත කිරීම, වධහිංසා පැමිණවීම සහ මාධ්‍ය නිදහස සහ ගමන් කිරීමේ නිදහස සීමා කිරීම වැනි දේ සන්නද්ධ කණ්ඩායම් විසින් සිදුකරන ලදී.
සැලකිය යුතු ඛනිජ නිධි සහ යුරේනියම් සංචිත, බොරතෙල්, රත්‍රන්, දියමන්ති, කොබෝල්ට්, දැව සහ ජල විදුලිය වැනි අනෙකුත් සම්පත් මෙන්ම වගා කළ හැකි ඉඩම් සැලකිය යුතු ප්‍රමාණයක් තිබියදීත්, මධ්‍යම අප්‍රිකානු ජනරජය ලෝකයේ දුප්පත්ම රටවල් දහය අතර වේ. ඒ 2017 වන විට ලෝකයේ මිලදී ගැනීමේ බල සමානාත්මතාවයේ ඒක පුද්ගල දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයේ අඩුම අගය සමඟය. , 2021 වන විට, මානව සංවර්ධන දර්ශකයට (HDI) අනුව, රටවල් 191 න් 188 ශ්‍රේණිගත කරමින්, මානව සංවර්ධනයේ සිව්වන-පහළම මට්ටම රට සතු විය. රටවල් 156 න් 156 වැනි ශ්‍රේණිගත කිරීමෙහි පහළම අසමානතා-ගැළපුම් මානව සංවර්ධන දර්ශකය (IHDI) රට සතු විය. මධ්‍යම අප්‍රිකානු ජනරජය සෞඛ්‍යයට අහිතකරම රට මෙන්ම තරුණයන් සදහා නරකම රට ලෙසද ගණන් බලා ඇත.
මධ්‍යම අප්‍රිකානු ජනරජය එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානය, අප්‍රිකානු සංගමය, මධ්‍යම අප්‍රිකානු රාජ්‍යවල ආර්ථික ප්‍රජාව, ඩි ලා ෆ්‍රැන්කොෆෝනි (ප්‍රංශ භාෂාව කථා කරන රටවල සංවිධානයකි) සහ නොබැඳි ව්‍යාපාරයේ සාමාජිකයෙකි.
නිරුක්තිය
මධ්‍යම අප්‍රිකානු ජනරජයේ නම ව්‍යුත්පන්න වී ඇත්තේ අප්‍රිකාවේ මධ්‍යම කලාපයේ රටේ භූගෝලීය පිහිටීම සහ එහි ජනරජ ආණ්ඩු ක්‍රමයෙනි. 1976 සිට 1979 දක්වා රට හැඳින්වූයේ මධ්‍යම අප්‍රිකානු අධිරාජ්‍යය ලෙසිනි.
යටත් විජිත යුගයේදී, රටේ නම උබංගි-ශාරි (ප්‍රංශ: Oubangui-Cari), උබංගි ගඟෙන් සහ ශාරි ගඟෙන් ව්‍යුත්පන්න වූ නමකි. රටේ ප්‍රථම අග්‍රාමාත්‍යවරයා වූ බර්තලමි බෝගන්ඩා, උබංගි-ශාරි ට වඩා "මධ්‍යම අප්‍රිකානු ජනරජය" යන නමට ප්‍රිය කළේ, ඔහු මධ්‍යම අප්‍රිකාවේ විශාල රටවල් එකමුතුවක් අපේක්ෂා කළ නිසා බව වාර්තා වේ.
ඉතිහාසය
මුල් ඉතිහාසය
ආසන්න වශයෙන් වසර 10,000 කට පෙර, කාන්තාරකරණය දඩයම් එකතු කරන්නන්ගේ සමාජවලට දකුණේ උතුරු මධ්‍යම අප්‍රිකාවේ සහේල් ප්‍රදේශවලට බලහත්කාරයෙන් ඇතුළු වූ අතර එහිදී සමහර කණ්ඩායම් පදිංචි විය. නව ශිලා යුගයේ විප්ලවයේ කොටසක් ලෙස ගොවිතැන ආරම්භ විය. සුදු අල වගාව මෙනේරි සහ බඩ ඉරිඟු දක්වා වර්ධනය වූ අතර ක්‍රි.පූ. 3000 ට පෙර අප්‍රිකානු ඔයිල් පාම් වගා කිරීම කණ්ඩායම්වල පෝෂණය වැඩිදියුණු කළ අතර දේශීය ජනගහනය ව්‍යාප්ත කිරීමට ඉඩ සැලසීය. මෙම කෘෂිකාර්මික විප්ලවය, "මාළු ඉස්ටු විප්ලවයක්" සමඟ ඒකාබද්ධව, මසුන් ඇල්ලීම ආරම්භ වූ අතර, බෝට්ටු භාවිතය, භාණ්ඩ ප්‍රවාහනය සඳහා ඉඩ ලබා දුන්නේය. නිෂ්පාදන බොහෝ විට සෙරමික් භාජන තුළ ගෙන යන ලද අතර, කලාපයේ වැසියන්ගෙන් කලාත්මක ප්‍රකාශනය පිළිබඳ පළමු දන්නා උදාහරණ වේ.
රටේ බටහිර ප්‍රදේශයේ ඇති බෝවර් මෙගාලිත්ස් පෙන්නුම් කරන්නේ නව ශිලා යුගයේ (ක්‍රි.පූ. 3500-2700 පමණ) වාසස්ථානවල දියුණු මට්ටමකි. ක්‍රි.පූ. 1000 දී පමණ කලාපයේ යකඩ වැඩ දියුණු විය.
උබන්ජියන් ජනයා අද මධ්‍යම සහ නැගෙනහිර මධ්‍යම අප්‍රිකානු ජනරජය ලෙස හඳුන්වන උබන්ගි ගඟ දිගේ පදිංචි වූ අතර සමහර බන්ටු ජනයා කැමරූන් සිට නිරිත දෙසින් සංක්‍රමණය විය.
ක්‍රිස්තු පූර්ව පළමු සහස්‍රයේ දී කෙසෙල් ප්‍රදේශයට පැමිණි අතර ආහාර වේලට වැදගත් කාබෝහයිඩ්‍රේට් ප්‍රභවයක් එකතු කරන ලදී. ඒවා මධ්‍යසාර පාන නිෂ්පාදනය සඳහා ද භාවිතා කරන ලදී. තඹ, ලුණු, කරවල සහ රෙදිපිළි නිෂ්පාදනය මධ්‍යම අප්‍රිකානු කලාපයේ ආර්ථික වෙළඳාමේ ආධිපත්‍යය දැරීය.
16-19 සියවස
16 වන සහ 17 වන ශතවර්ෂවල වහල් වෙළෙන්දෝ සහරාන් සහ නයිල් ගංගා වහල් මාර්ග පුළුල් කිරීමේ කොටසක් ලෙස කලාපය වැටලීමට පටන් ගත්හ. ඔවුන්ගේ වහලුන් වහල්භාවයට ගෙන මධ්‍යධරණී වෙරළට, යුරෝපයට, අරාබියට, බටහිර අර්ධගෝලයට හෝ බටහිර හා උතුරු අප්‍රිකාවේ හෝ දකුණේ උබන්කි සහ කොන්ගෝ ගංගා ඔස්සේ වහල් වරායන් සහ කර්මාන්තශාලා වෙත යවන ලදී. 19 වන ශතවර්ෂයේ මැද භාගයේදී, බොබංගි ජනයා ප්‍රධාන වහල් වෙළෙන්දන් බවට පත් වූ අතර වෙරළට ළඟා වීමට උබන්ගි ගඟ භාවිතා කරමින් ඔවුන්ගේ වහලුන් ඇමරිකාවට විකුණා ඇත. 18 වන ශතවර්ෂයේදී බන්ඩියා-නසාකාර අසන්ඩේ ජනයා උබන්ගි ගඟ දිගේ බංගසෝ රාජධානිය පිහිටුවන ලදී. 1875 දී, සුඩාන සුල්තාන් රබිහ් අස්-සුබයිර් වත්මන් මධ්‍යම අප්‍රිකානු ජනරජය ඇතුළත් ඉහළ-ඔබබන්ගුයි පාලනය කළේය.
ප්‍රංශ යටත් විජිත සමය
මධ්‍යම අප්‍රිකානු ප්‍රදේශයට යුරෝපීය ආක්‍රමණය ආරම්භ වූයේ 19 වැනි සියවසේ අගභාගයේදී අප්‍රිකාව සඳහා වූ පොරබැදීමේදීය. යුරෝපීයයන්, මූලික වශයෙන් ප්‍රංශ, ජර්මානුවන් සහ බෙල්ජියානු ජාතිකයන් 1885 දී ප්‍රදේශයට පැමිණියහ. ප්‍රංශය 1894 දී උබන්ගි-ෂාරි ප්‍රදේශය අල්ලාගෙන යටත් විජිතයක් බවට පත් කළේය. 1911 දී ෆෙස් ගිවිසුමෙන් ප්‍රංශය, සංඝා සහ ලොන්ස්බායි හි වර්ග කිලෝ මීටර 300,000 ක පමණ කොටසක් ලබා දුන්නේය. කුඩා ප්‍රදේශයක් (වර්තමාන චැඩ්හි) ප්‍රංශයට පවරා දුන් ජර්මානු , පළමු ලෝක යුද්ධයෙන් පසු ප්‍රංශය නැවතත් එම ප්‍රදේශය ඈඳා ගත්තේය. ලියෝපෝල්ඩ් රජුගේ කොංගෝ නිදහස් රාජ්‍යය ආදර්ශයට ගනිමින්, තම ලාභයෙන් ප්‍රතිශතයක් ප්‍රංශ භාණ්ඩාගාරයට තැන්පත් කිරීමට පෙර කලාපයේ වත්කම් හැකිතාක් ඉක්මනින් හා ලාභදායි ලෙස ඉවත් කිරීමට උත්සාහ කළ පුද්ගලික සමාගම්වලට සහන ලබා දෙන ලදී. සහනදායි සමාගම් විසින් දේශීය ජනතාවට රබර්, කෝපි සහ අනෙකුත් භාණ්ඩ සඳහා වැටුප් නොමැතිව අස්වනු නෙළීමට බල කළ අතර ඔවුන්ගේ පංගු සපුරාලන තෙක් ඔවුන්ගේ පවුල් ප්‍රාණ ඇපකරුවන් ලෙස තබා ගත්හ.
1920 දී ප්‍රංශ සමක අප්‍රිකාව පිහිටුවන ලද අතර උබන්ගි-ෂාරි බ්‍රසාවිල් වෙතින් පරිපාලනය කරන ලදී. 1920 සහ 1930 ගණන් වලදී ප්‍රංශ ජාතිකයන් විසින් අනිවාර්ය කපු වගා කිරීමේ ප්‍රතිපත්තියක් හඳුන්වා දෙන ලදී. මාර්ග ජාලයක් ගොඩනඟා, නිදි අසනීපයට (මානව අප්‍රිකානු ට්‍රිපනොසොමියාසිස්) එරෙහිව සටන් කිරීමට උත්සාහ කරන ලද අතර, ක්‍රිස්තියානි ධර්මය ව්‍යාප්ත කිරීම සඳහා රෙපරමාදු දූත මණ්ඩල ස්ථාපිත කරන ලදී. බලහත්කාර ශ්‍රමයේ නව ආකාර ද හඳුන්වා දෙන ලද අතර කොන්ගෝ-සාගර දුම්රිය මාර්ගයේ වැඩ සඳහා උබන්ජියන් විශාල සංඛ්‍යාවක් යවන ලදී. 1934 දක්වා ඉදිකිරීම් කාලය තුළ මිනිස් ජීවිතවලට අඛණ්ඩව අධික පිරිවැයක් දැරීමට සිදු වූ අතර, කාර්මික අනතුරු සහ මැලේරියාව ඇතුළු රෝග යන දෙකෙහිම එකතුවකින් ඉදිකිරීම් කම්කරුවන් 17,000 ඉක්මවන බව ඇස්තමේන්තු කර ඇති දුම්රිය මාර්ගයේ සියලුම කම්කරුවන් අතර සම්පූර්ණ මරණ සිදු විය. 1928 දී, කොංගෝ-වාරා කැරැල්ල නොහොත් 'උදැල්ලේ යුද්ධය' බටහිර උබන්ගි-ෂාරි ප්‍රදේශයේ ඇති වූ අතර එය වසර කිහිපයක් පුරා පැවතිණි. අන්තර් යුද සමය තුළ අප්‍රිකාවේ සිදු වූ විශාලතම යටත් විජිත විරෝධී කැරැල්ල විය හැකි මෙම කැරැල්ලේ තරම, ප්‍රංශ යටත් විජිත පාලනයට සහ බලහත්කාර ශ්‍රමයට දැඩි විරෝධයක් දක්වන බවට සාක්ෂි සැපයූ නිසා ප්‍රංශ මහජනතාවගෙන් ප්‍රවේශමෙන් වසන් විය. ඕබන්ගුයි-කැරි හි ප්‍රංශ යටත් විජිතකරණය, ප්‍රංශ යටත් විජිත අධිරාජ්‍යයේ වඩාත්ම ම්ලේච්ඡ එක ලෙස සැලකේ.
1940 සැප්තැම්බර් මාසයේදී, දෙවන ලෝක සංග්‍රාමයේදී, ගෝලිස්ට් ගැති ප්‍රංශ නිලධාරීන් උබන්ගි-ෂාරි පාලනය කර ගත් අතර ජෙනරාල් ලෙක්ලර්ක් බන්ගුයි හි නිදහස් ප්‍රංශ හමුදා සඳහා ඔහුගේ මූලස්ථානය පිහිටුවන ලදී.1946 දී ප්‍රංශ ජාතික සභාවට ඡන්ද 9,000ක් ලබා ගනිමින් බර්තලමි බොගන්ඩා තේරී පත් වූ අතර ප්‍රංශ රජයේ මධ්‍යම අප්‍රිකානු ජනරජයේ පළමු නියෝජිතයා බවට පත්විය. බෝගන්ඩා ජාතිවාදයට සහ යටත් විජිත පාලනයට එරෙහිව දේශපාලන ස්ථාවරයක් පවත්වාගෙන ගිය නමුත් ක්‍රමයෙන් ප්‍රංශ දේශපාලන ක්‍රමය සමඟ කලකිරීමට පත් වූ අතර කළු අප්‍රිකාවේ සමාජ පරිණාමය සඳහා වූ ව්‍යාපාරය පිහිටුවීම සඳහා මධ්‍යම අප්‍රිකානු ජනරජයට 1950 දී ආපසු ගියේය (Mouvement pour l'évolution sociale de l'Afrique noire , MESAN).
නිදහසේ සිට (1960-වර්තමානය දක්වා)
1957 Ubangi-Shari ප්‍රාදේශීය සභා මැතිවරණයේදී, MESAN මුළු ඡන්ද 356,000 න් 347,000 ක් ගත් අතර සෑම ව්‍යවස්ථාදායක ආසනයක්ම දිනා ගත් අතර, එය බෝගන්ඩා ප්‍රංශ සමක අප්‍රිකාවේ මහා කවුන්සිලයේ සභාපති සහ උබන්ගි-ශාරි හි රජයේ සභාවේ උප සභාපති ලෙස තේරී පත් වීමට හේතු විය. වසරක් ඇතුළත ඔහු මධ්‍යම අප්‍රිකානු ජනරජය පිහිටුවීම ප්‍රකාශ කර රටේ ප්‍රථම අගමැති ලෙස කටයුතු කළේය. MESAN දිගටම පැවතුන නමුත් එහි කාර්යභාරය සීමිත විය. මධ්‍යම අප්‍රිකානු ජනරජයට ප්‍රංශ ප්‍රජාව තුළ ස්වයං පාලනයක් 1958 දෙසැම්බර් 1 වන දින ප්‍රදානය කරන ලදී, එයින් අදහස් වන්නේ එය තවමත් අප්‍රිකාවේ ප්‍රංශ අධිරාජ්‍යයේ කොටසක් ලෙස ගණන් ගන්නා බවයි.
1959 මාර්තු 29 වන දින ගුවන් අනතුරකින් බෝගන්ඩාගේ මරණයෙන් පසු, ඔහුගේ ඥාති සොහොයුරෙකු වන ඩේවිඩ් ඩැකෝ මෙසන් පාලනය කළේය. 1960 අගෝස්තු 13 මධ්‍යම රාත්‍රියේ මධ්‍යම අප්‍රිකානු ජනරජය නිල වශයෙන් ප්‍රංශයෙන් නිදහස ලැබූ විට ඩැකෝ රටේ පළමු ජනාධිපතිවරයා බවට පත්විය. රටේ නිදහස් දින නිවාඩුව විසින් සමරනු ලබනේ එම දිනයේයි. ඩැකෝ ඔහුගේ දේශපාලන ප්‍රතිවාදීන්, හිටපු අගමැති සහ Mouvement d'évolution democratique de l'Afrique centrale (MEDAC) හි නායක ආබෙල් ගොම්බා ඇතුළු පිරිස ප්‍රංශයට පිටුවහල් වීමට බල කළේය. 1962 නොවැම්බර් වන විට සියලුම විරුද්ධ පක්ෂ මර්දනය කිරීමත් සමඟ, ඩැකෝ MESAN රාජ්‍යයේ නිල පක්ෂය ලෙස ප්‍රකාශයට පත් කළේය.
බොකාසා සහ මධ්‍යම අප්‍රිකානු අධිරාජ්‍යය (1965-1979)
1965 දෙසැම්බර් 31 දින, කර්නල් ජීන්-බෙඩෙල් බොකාසා විසින් ශාන්ත-සිල්වෙස්ට්‍රේ කුමන්ත්‍රණයෙන් ඩැකෝ බලයෙන් පහ කරන ලද අතර, ඔහු ව්‍යවස්ථාව අත්හිටුවා ජාතික සභාව විසුරුවා හරින ලදී. ජනාධිපති බොකාසා 1972 දී තමා ජීවිතාන්තය දක්වා ජනාධිපති ලෙස ප්‍රකාශ කළ අතර 1976 දෙසැම්බර් 4 වන දින මධ්‍යම අප්‍රිකානු අධිරාජ්‍යයේ I අධිරාජ්‍යයා ලෙස (රට නැවත නම් කරන ලද පරිදි) බොකාසා I අධිරාජ්‍යයා ලෙස නම් කරන ලදී. වසරකට පසුව, බොකාසා අධිරාජ්‍යයා ඔටුනු පළඳවන ලද අතිවිශිෂ්ට හා මිල අධික උත්සවය ලෝකයේ බොහෝ රටවල සමච්චලයට ලක් විය.
1979 අප්‍රේල් මාසයේදී බොකාසාගේ සියලුම පාසල් සිසුන් ඔහුගේ භාර්යාවකට අයත් සමාගමකින් නිල ඇඳුම් මිලදී ගත යුතු බවට වූ නියෝගයට එරෙහිව තරුණ සිසුන් විරෝධතා දැක්වූහ. ළමුන් සහ යෞවනයන් 100 දෙනෙකු මරා දැමූ රජය විරෝධතා ප්‍රචණ්ඩ ලෙස මර්දනය කළේය. සමහර ඝාතනවලට බොකාසා පුද්ගලිකව සම්බන්ධ වන්නට ඇත. 1979 සැප්තැම්බරයේදී ප්‍රංශය බොකාසා බලයෙන් පහකර ඩැකෝ නැවත බලයට පත් කළේය (පසුව රටේ නිල නාමය සහ මුල් රජය මධ්‍යම අප්‍රිකානු ජනරජයට ප්‍රතිස්ථාපනය කිරීම). 1981 සැප්තැම්බර් 1 වන දින ජෙනරාල් ඇන්ඩ්රේ කොලින්බා විසින් කුමන්ත්‍රණයකින් ඩක්කෝ නැවතත් බලයෙන් පහ කරන ලදී.
කොලින්බා යටතේ මධ්‍යම අප්‍රිකානු ජනරජය
කොලින්බා ව්‍යවස්ථාව අත්හිටුවා 1985 දක්වා හමුදා ජුන්ටාවක් සමඟ පාලනය කළේය. ඔහු 1986 දී නව ව්‍යවස්ථාවක් හඳුන්වා දුන් අතර එය රටපුරා ජනමත විචාරණයකින් සම්මත විය. ඔහුගේ නව පක්ෂය වන Rassemblement Democratique Centrafricain (RDC) හි සාමාජිකත්වය ස්වේච්ඡාවෙන් සිදු විය. 1987 සහ 1988 දී, පාර්ලිමේන්තුවට අර්ධ-නිදහස් මැතිවරණ පැවැත්විණි, නමුත් කොලින්බා ගේ ප්‍රධාන දේශපාලන විරුද්ධවාදීන් දෙදෙනෙකු වන ආබෙල් ගොම්බා සහ ඇන්ජ්-ෆීලික්ස් පටස්සේ ට සහභාගී වීමට ඉඩ නොලැබුණි.
1990 වන විට, බර්ලින් තාප්පය බිඳ වැටීමෙන් ආශ්වාදයක් ලබා, ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී ගැති ව්‍යාපාරයක් ඇති විය. එක්සත් ජනපදය, ප්‍රංශය සහ GIBAFOR (ප්‍රංශය, එක්සත් ජනපදය, ජර්මනිය, ජපානය, යුරෝපා සංගමය, ලෝක බැංකුව සහ UN) නමින් දේශීයව නියෝජනය වන රටවල් සහ නියෝජිතායතන සමූහයකින් එල්ල වූ පීඩනය අවසානයේ ප්‍රතිපත්තිමය වශයෙන් එකඟ වීමට කොලින්බාට හේතු විය. එක්සත් ජාතීන්ගේ මැතිවරණ කටයුතු පිළිබඳ කාර්යාලයේ සහාය ඇතිව 1992 ඔක්තෝම්බර් මාසයේදී නිදහස් මැතිවරණ පැවැත්වීම. බලය අල්ලා ගැනීම සඳහා කඩතුරාවක් ලෙස මැතිවරණ ප්‍රතිඵල අත්හිටුවීමට යැයි කියන අක්‍රමිකතා නිදහසට කරුණක් ලෙස භාවිතා කිරීමෙන් පසු, ජනාධිපති කොලිංබා "Conseil National Politique Provisoire de la République" (තාවකාලික ජාතික දේශපාලන සභාව, CNPPR) පිහිටුවීම සඳහා GIBAFOR වෙතින් දැඩි පීඩනයකට ලක් විය.) සහ සියලු දේශපාලන පක්ෂවල නියෝජිතයන් ඇතුළත් "මිශ්‍ර මැතිවරණ කොමිසමක්" පිහිටුවීය.
අවසානයේ 1993 දී දෙවන වටයේ මැතිවරණ පැවැත් වූ විට, GIBAFOR විසින් සම්බන්ධීකරණය කරන ලද ජාත්‍යන්තර ප්‍රජාවේ සහාය ඇතිව, ඇන්ජ්-ෆීලික්ස් පටස්සේ දෙවන වටයේ ඡන්ද 53% කින් ජයග්‍රහණය කළ අතර ගෝම්බා 45.6% ක් ලබා ගත්තේය. පටස්සේ ගේ පක්ෂය, Mouvement pour la Libération du Peuple Centrafricain (MLPC) හෝ මධ්‍යම අප්‍රිකානු ජනතාවගේ විමුක්තිය සඳහා වූ ව්‍යාපාරය බහුත්වයක් (සාපේක්ෂ බහුතරයක්) ලබා ගත් නමුත් පාර්ලිමේන්තුවේ නිරපේක්ෂ බහුතර ආසන සංඛ්‍යාවක් ලබා ගත්තේ නැත, එයින් අදහස් කළේ පටාසේගේ පක්ෂයට සභාග හවුල්කරුවන් අවශ්‍ය බවයි.
පටස්සේ රජය (1993-2003)
පටාසේ විසින් බොහෝ කොලිංබා හිත්වතුන් රජයෙන් ඉවත් කළ අතර කෝලිංබා ආධාරකරුවන්, පටසේගේ රජය යකෝමාවරුන්ට එරෙහිව "මායාකාරියක් දඩයමක්" සිදු කරන බවට චෝදනා කළහ. 1994 දෙසැම්බර් 28 දින නව ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවක් අනුමත වූ නමුත් රටේ දේශපාලනයට එය එතරම් බලපෑමක් කළේ නැත. 1996-1997 දී, ආන්ඩුවේ අවිනිශ්චිත හැසිරීම් පිළිබඳ මහජන විශ්වාසය ක්‍රමයෙන් අඩුවෙමින් පිළිබිඹු කරමින්, පටාසේගේ පරිපාලනයට එරෙහි කැරලි තුනක්, දේපල පුලුල්ව විනාශ කිරීම සහ වාර්ගික ආතතිය උත්සන්න විය. මෙම කාලය තුළ (1996), සාම බලකාය එහි සියලුම ස්වේච්ඡා සේවකයන් අසල්වැසි කැමරූන් වෙත ඉවත් කරන ලදී. අද වන විට සාම බලකාය මධ්‍යම අප්‍රිකානු ජනරජයට ආපසු පැමිණ නැත. 1997 ජනවාරි මස අත්සන් කරන ලද බැංගියි ගිවිසුම්, මධ්‍යම අප්‍රිකානු ජනරජයට අන්තර්-අප්‍රිකානු හමුදා මෙහෙයුමක් යෙදවීමට සහ 1997 අප්‍රේල් 7 වන දින හිටපු කැරලිකරුවන් නැවත රජයට ඇතුළත් කිරීමට සපයා ඇත. අන්තර් අප්‍රිකානු හමුදා මෙහෙයුම පසුව සිදු විය. එක්සත් ජාතීන්ගේ සාම සාධක හමුදාවක් (MINURCA) විසින් ප්‍රතිස්ථාපනය කරන ලදී. 1997 සිට, රට සාම සාධක මැදිහත්වීම් දුසිමකට ආසන්න සංඛ්‍යාවක් පවත්වා ඇති අතර, එය "සාම සාධක හමුදාවේ ලෝක ශූරයා" යන අන්වර්ත නාමය හිමි කර ඇත.
1998 පාර්ලිමේන්තු මැතිවරණයේ ප්‍රතිඵලයක් ලෙස කොලිංබාගේ RDC ආසන 109 න් 20 ක් දිනා ගත්තේය. කෙසේ වෙතත්, ඊළඟ වසරේ, ඔහුගේ දූෂිත පාලනය සම්බන්ධයෙන් නාගරික මධ්‍යස්ථානවල පුලුල්ව පැතිරුනු මහජන කෝපය නොතකා, පටාසේ ජනාධිපතිවරනයෙන් දෙවන වාරය ජයග්‍රහණය කළේය.
2001 මැයි 28 දින, කැරලිකරුවන් අසාර්ථක කුමන්ත්‍රණ උත්සාහයක් ලෙස බංගුයි හි උපාය මාර්ගික ගොඩනැගිලිවලට කඩා වැදුණි. හමුදා මාණ්ඩලික ප්‍රධානී, ආබෙල් අබ්රෝ සහ ජෙනරාල් ප්‍රංශුවායි එන්'ජඩර් බෙදය මිය ගිය නමුත්, කොංගෝ කැරලිකාර නායක ජීන්-පියරේ බෙම්බා උදව්වෙන් සහ ලිබියානු සොල්දාදුවන්ගේ අවම වශයෙන් 300 ක් ගෙන්වා ගැනීමෙන් පටාසේ නැවත බලය අතට ගත්තේය.
අසාර්ථක කුමන්ත්‍රණයෙන් පසුව, පටාසේට පක්ෂපාතී මිලීෂියාවරු බන්ගුයි හි බොහෝ අසල්වැසි ප්‍රදේශවල කැරලිකරුවන්ට එරෙහිව පළිගැනීමට උත්සාහ කළ අතර බොහෝ දේශපාලන විරුද්ධවාදීන් ඝාතනය කිරීම ඇතුළු නොසන්සුන්තාව ඇති කළහ. අවසානයේදී, පටාසේට සැක පහළ වූයේ ජෙනරාල් ෆ්‍රැන්සුවා බොසීසේ තමාට එරෙහි තවත් කුමන්ත්‍රණ ප්‍රයත්නයකට සම්බන්ධ වූ බවත්, එය බොසිසේට පක්ෂපාතී හමුදා සමඟ චැඩ් වෙත පලා යාමට හේතු වූ බවත්ය. 2003 මාර්තු මාසයේදී බොසිසේ රටින් බැහැරව සිටි පටාසේට එරෙහිව හදිසි ප්‍රහාරයක් දියත් කළේය. ලිබියානු හමුදා සහ බෙම්බාගේ කොංගෝ කැරලිකාර සංවිධානයේ සොල්දාදුවන් 1,000ක් පමණ කැරලිකරුවන් නැවැත්වීමට අපොහොසත් වූ අතර බොසිසේගේ හමුදා පටාසේ පෙරලා දැමීමට සමත් විය.
සිවිල් යුද්ධ
ෆ්‍රැන්සුවා බොසිසේ ව්‍යවස්ථාව අත්හිටුවා නව කැබිනට් මණ්ඩලයක් නම් කරන ලද අතර එයට බොහෝ විරුද්ධ පක්ෂ ඇතුළත් විය. ආබෙල් ගොම්බා උප සභාපති ලෙස නම් කරන ලදී, එය බොසිසේ ගේ නව රජයට ධනාත්මක ප්‍රතිරූපයක් ලබා දුන්නේය. බොසිසේ නව ව්‍යවස්ථාවක් කෙටුම්පත් කිරීම සඳහා පුළුල් පදනමක් සහිත ජාතික සංක්‍රාන්ති කවුන්සිලයක් පිහිටුවන ලද අතර, නව ව්‍යවස්ථාව අනුමත වූ පසු තමා ඉල්ලා අස්වී නිලවරණයට ඉදිරිපත් වන බව නිවේදනය කළේය.
2004 දී, මධ්‍යම අප්‍රිකානු ජනරජයේ බුෂ් යුද්ධය ආරම්භ වූයේ, බොසිසේට විරුද්ධ බලවේග ඔහුගේ ආන්ඩුවට එරෙහිව ආයුධ අතට ගත් බැවිනි. 2005 මැයි මාසයේ දී, බොසිසේ, පටාසේ නොමැති ජනාධිපතිවරනය ජයගත් අතර, 2006 දී රජය සහ කැරලිකරුවන් අතර සටන් දිගටම පැවතුනි. 2006 නොවැම්බරයේදී, බොසිසේගේ රජය රටේ උතුරු ප්‍රදේශයේ නගර පාලනය කර ගත් කැරලිකරුවන් පලවා හැරීමට උපකාර කිරීම සඳහා ප්‍රංශ හමුදා සහාය ඉල්ලා සිටියේය. ගිවිසුමේ මූලික මහජන තොරතුරු සැපයුම් සහ බුද්ධි තොරතුරු වලට අදාළ වුවද, දෙසැම්බර් වන විට ප්‍රංශ ආධාරයට කැරලිකාර ස්ථාන වලට එරෙහිව Dassault Mirage 2000 සටන්කාමීන්ගේ ගුවන් ප්‍රහාර ඇතුළත් විය.
පෙබරවාරි මාසයේ සිර්ටේ ගිවිසුම සහ 2007 අප්‍රේල් මාසයේ බිරාඕ සාම ගිවිසුම මගින් සතුරුකම් නැවැත්වීම, FDPC සටන්කරුවන් කදවුරුගත කිරීම සහ FACA සමඟ ඔවුන් ඒකාබද්ධ කිරීම, දේශපාලන සිරකරුවන් නිදහස් කිරීම, FDPC රජයට ඒකාබද්ධ කිරීම, UFDR සඳහා සමාවක් ඉල්ලා සිටි අතර දේශපාලන පක්ෂයක් ලෙස පිළිගැනීම සහ එහි සටන්කරුවන් ජාතික හමුදාවට ඒකාබද්ධ කිරීම ඉල්ලීම් විය. කණ්ඩායම් කිහිපයක් දිගටම සටන් කළ නමුත් වෙනත් කණ්ඩායම් ගිවිසුමට හෝ රජය සමඟ සමාන ගිවිසුම්වලට අත්සන් තැබූහ (උදා. UFR 2008 දෙසැම්බර් 15). එකල ගිවිසුමක් අත්සන් නොකළ එකම ප්‍රධාන කණ්ඩායම වූයේ CPJP ය, එය සිය ක්‍රියාකාරකම් දිගටම කරගෙන ගොස් 2012 අගෝස්තු 25 වන දින රජය සමඟ සාම ගිවිසුමක් අත්සන් කළේය.
2011 දී, වංචනික ලෙස පුලුල් ලෙස සලකනු ලැබූ මැතිවරණයකින් බොසිසේ නැවත තේරී පත් විය.
2012 නොවැම්බරයේදී, කැරලිකාර කණ්ඩායම්වල සන්ධානයක් වන සෙලේකා රටේ උතුරු සහ මධ්‍යම ප්‍රදේශවල නගර අත්පත් කර ගත්තේය. මෙම කණ්ඩායම් අවසානයේ 2013 ජනවාරි මාසයේදී බලය බෙදාගැනීමේ ආන්ඩුවක් සම්බන්ධ කර ගනිමින් බොසිසේ ගේ රජය සමඟ සාම ගිවිසුමකට එළැඹි නමුත් මෙම ගනුදෙනුව බිඳ වැටුණු අතර කැරලිකරුවන් 2013 මාර්තු මාසයේදී අගනුවර අල්ලා ගත් අතර බොසිසේ රටින් පලා ගියේය.
මයිකල් ජෝටෝඩියා ජනාධිපති ධූරයට පත් විය. අගමැති නිකොලස් ටියන්ගායේ එක්සත් ජාතීන්ගේ ආරක්ෂක කවුන්සිලයෙන් එක්සත් ජාතීන්ගේ සාම සාධක හමුදාවක් ඉල්ලා සිටි අතර මැයි 31 වන දින හිටපු ජනාධිපති බොසිසේ මනුෂ්‍යත්වයට එරෙහි අපරාධ සහ ජන සංහාරය උසිගැන්වීම සම්බන්ධයෙන් අධිචෝදනා ගොනු කරන ලදී. වසර අවසානය වන විට "ජන සංහාරයක්" පිළිබඳ ජාත්‍යන්තර අනතුරු ඇඟවීම් පැවති අතර සටන් බොහෝ දුරට සෙලේකාගේ ප්‍රධාන වශයෙන් මුස්ලිම් සටන්කරුවන්ගෙන් සහ anti-Balaka නම් ක්‍රිස්තියානි මිලීෂියාවන්ගෙන් සිවිල් වැසියන්ට පළිගැනීමේ ප්‍රහාර වලින් විය. 2013 අගෝස්තු මාසය වන විට අභ්‍යන්තරව අවතැන් වූ පුද්ගලයන් (IDPs) 200,000 කට අධික සංඛ්‍යාවක් වාර්තා වී ඇත.
ප්‍රංශ ජනාධිපති ප්‍රංශුවා හොලන්ඩ් එක්සත් ජාතීන්ගේ ආරක්ෂක මණ්ඩලයෙන් සහ අප්‍රිකානු සංගමයෙන් ඉල්ලා සිටියේ රට ස්ථාවර කිරීමට දරන උත්සාහය වැඩි කරන ලෙසයි. 2014 පෙබරවාරි 18 වන දින, එක්සත් ජාතීන්ගේ මහලේකම් බෑන් කී මූන් එක්සත් ජාතීන්ගේ ආරක්ෂක මණ්ඩලයෙන් ඉල්ලා සිටියේ, සිවිල් වැසියන් ඝාතනයට එරෙහිව සටන් කිරීම සඳහා දැනටමත් රට තුළ සිටින 6,000 අප්‍රිකානු සංගමයේ සොල්දාදුවන් සහ 2,000 ප්‍රංශ හමුදා ශක්තිමත් කරමින්, වහාම 3,000 සෙබළුන් රට තුළට යොදවන ලෙසයි. සෙලේකා රජය බෙදී ඇති බව කියනු ලැබූ අතර, 2013 සැප්තැම්බර් මාසයේදී, ජෝටෝඩියා නිල වශයෙන් සෙලේකා විසුරුවා හැරියේය, නමුත් බොහෝ කැරලිකරුවන් නිරායුධ කිරීම ප්රතික්ෂේප කළ අතර, සෙලේකා හිටපු ලෙස ප්‍රසිද්ධ වූ අතර, තවදුරටත් රජයේ පාලනයෙන් බැහැර විය. මුලික නිරායුධකරණ ප්‍රයත්නයන් තනිකරම සෙලේකා වෙත අවධානය යොමු කිරීම නොසැලකිලිමත් ලෙස anti-Balaka හට ලබා දුන් බව තර්ක කරනු ලැබේ.
2014 ජනවාරි 11 දින, අසල්වැසි චැඩ් හි පැවති කලාපීය සමුළුවකදී සාකච්ඡා කරන ලද ගනුදෙනුවක කොටසක් ලෙස මයිකල් ජොටෝඩියා සහ නිකොලස් ටියෙන්ගායි ඉල්ලා අස්විය. කැතරින් සම්බා-පන්සා ජාතික සංක්‍රාන්ති කවුන්සිලය විසින් අන්තර්වාර සභාපති ලෙස තේරී පත් වූ අතර, ප්‍රථම මධ්‍යම අප්‍රිකානු ජනාධිපතිවරිය බවට පත්විය. 2014 ජූලි 23 දින, කොංගෝ මැදිහත්වීමේ ප්‍රයත්නයන්ගෙන් පසුව, සෙලේකා සහ anti-Balaka නියෝජිතයින් බ්‍රසාවිල්හිදී සටන් විරාම ගිවිසුමක් අත්සන් කළහ. 2014 අවසානය වන විට, රට නිරිත දෙසින් anti-Balaka සහ ඊසාන දිගින් හිටපු සෙලේකා සමඟ තත්‍යානුකූලව බෙදා තිබුණි. 2015 මාර්තු මාසයේදී එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානයේ එක්සත් ජනපද තානාපතිනි සමන්තා පවර් පැවසුවේ රටේ මුස්ලිම් පල්ලි 436 න් 417 ක් විනාශ වී ඇති බවත්, මුස්ලිම් කාන්තාවන් ප්‍රසිද්ධියේ යාමට බිය වූ බවත්, ඔවුන් රෝහලට නොගොස් තම නිවෙස් තුළ ප්‍රසූත කරන බවත්ය. 2015 දෙසැම්බර් 14 දින සෙලේකා කැරලි නායකයෝ ස්වාධීන ලොග්න් ජනරජයක් ප්‍රකාශයට පත් කළහ.
ටවුඩෙරා රජය (2016–වර්තමානය)
ජනාධිපතිවරනය 2015 දෙසැම්බර් මාසයේදී පැවැත්විණි. කිසිදු අපේක්ෂකයෙකුට 50% ට වඩා වැඩි ඡන්ද ප්‍රතිශතයක් නොලැබුණු බැවින්, 2016 පෙබරවාරි 14 වන දින දෙවන වටය පවත්වන ලදී. දෙවන වටයේ ඡන්ද විමසීමේදී, හිටපු අගමැති ෆවුස්ටින්-ආර්චේන්ජ් ටවුඩෙරා 63% ඡන්ද ප්‍රතිශතයක් ලබා ගනිමින් ජයග්‍රාහකයා ලෙස ප්‍රකාශයට පත් කරන ලද අතර, තවත් හිටපු අගමැතිවරයෙකු වන අපේක්ෂක ඇනිසෙට්-ජෝර්ජස් ඩොලොගුලෙ පරාජය කරන ලදී. වෙනත් රටවල සරණාගතයින් ලෙස බොහෝ ඡන්දදායකයින් නොපැමිණීමෙන් මැතිවරණයහි ප්‍රකාශිත ඡන්ද අඩුවූ අතර, පුළුල් ප්‍රචණ්ඩත්වයක් අවසානයේ පදනම් විරහිත ලෙස අප්‍රිකානු සංගමය මැතිවරණය සාර්ථක ලෙස සලකනු ලැබීය.
ටවුඩෙරා 2016 මාර්තු 30 දින දිවුරුම් දෙන ලදී. පසුව පිහිටුවන ලද රජයට සෙලේකා කැරලිකාර කණ්ඩායමේ හෝ "Anti-balaka" මිලීෂියාවේ කිසිදු නියෝජිතයෙකු ඇතුළත් කර නොතිබුණි.
ටවුඩෙරා ගේ පළමු ධුර කාලය අවසන් වීමෙන් පසුව, 2020 දෙසැම්බර් 27 වන දින ජනාධිපතිවරනය පවත්වන ලද අතර දෙවන වටය 2021 පෙබරවාරි 14 සඳහා සැලසුම් කර ඇත. හිටපු ජනාධිපති ෆ්‍රැන්සුවා බොසිසේ 2020 ජූලි 25 වන දින ඔහුගේ අපේක්ෂකත්වය ප්‍රකාශ කළ නමුත් රටේ ව්‍යවස්ථාපිත අධිකරණය විසින් එය ප්රතික්ෂේප කරන ලදී, එය ඝාතන, වධහිංසා සහ වෙනත් අපරාධ සම්බන්ධ ජාත්‍යන්තර වරෙන්තුවක් සහ ඔහුට එරෙහිව එක්සත් ජාතීන්ගේ සම්බාධක පැනවීම හේතුවෙන් අපේක්ෂකයින් සඳහා "යහපත් සදාචාරාත්මක" අවශ්‍යතාවය තෘප්තිමත් නොකළ බව තීරණය කරන ලදී.
එවකට රටේ විශාල ප්‍රදේශ සන්නද්ධ කණ්ඩායම් විසින් පාලනය කර තිබූ බැවින් රටේ බොහෝ ප්‍රදේශවල මැතිවරණය පැවැත්වීමට නොහැකි විය. ප්‍රචණ්ඩත්වය හේතුවෙන් රටේ ඡන්ද මධ්‍යස්ථාන 800ක් පමණ (මුළු සංඛ්‍යාවෙන් 14%ක්) වසා දමා ඇත. මැතිවරණය ආසන්නයේදී බුරුන්ඩි සාම සාධක භටයන් තිදෙනෙකු මිය ගිය අතර තවත් දෙදෙනෙකු තුවාල ලැබූහ. ජනාධිපති ෆවුස්ටින්-ආර්චේන්ජ් ටවුඩෙරා 2020 දෙසැම්බර් මාසයේ පැවති මැතිවරණයේ පළමු වටයේදී නැවත තේරී පත් විය. වැග්නර් හි රුසියානු කුලී හේවායන් කැරලිකරුවන්ට එරෙහි සටනේදී ජනාධිපති ෆවුස්ටින්-ආර්චේන්ජ් ටවුඩෙරා ට සහාය දක්වා ඇත. රුසියාවේ වැග්නර් කණ්ඩායම සිවිල් වැසියන්ට හිරිහැර කිරීම සහ බිය ගැන්වීම සම්බන්ධයෙන් චෝදනා එල්ල වී තිබේ. 2022 දෙසැම්බරයේදී රොජර් කොහෙන් ද නිව් යෝර්ක් ටයිම්ස් පුවත්පතේ මෙසේ ලිවීය, " මධ්‍යම අප්‍රිකානු ජනරජයේ සම්පත් සූරාකෑමට සහ අපනයනය කිරීමට බදු නොගෙවූ බලපත්‍රයක් ලබා ගැනීම සඳහා වැග්නර් භටයන් ටවුඩෙරා මහතා වෙනුවෙන් ප්‍රේටෝරියානු ආරක්ෂක බළකායක් පිහිටුවා ගත්හ" සහ " එක් බටහිර තානාපතිවරයෙක් මධ්‍යම අප්‍රිකානු ජනරජය හැඳින්වූයේ...ක්‍රෙම්ලිනයේ 'වසන්ත රාජ්‍යයක්' ලෙසිනි."
භූගෝලීය තත්වය
මධ්‍යම අප්‍රිකානු ජනරජය අප්‍රිකානු මහාද්වීපයේ අභ්‍යන්තරයේ ගොඩබිම් සහිත ජාතියකි. එය කැමරූන්, චැඩ්, සුඩානය, දකුණු සුඩානය, කොංගෝ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී ජනරජය සහ කොංගෝ ජනරජයට මායිම් වේ. රට පිහිටා ඇත්තේ අක්ෂාංශ 2° සහ 11°N අතර දේශාංශ 14° සහ 28°E අතර ය.
රටෙහි වැඩි කොටසක් මුහුදු මට්ටමේ සිට මීටර 500 (අඩි 1,640) පමණ උසින් පිහිටි පැතලි හෝ පෙරළෙන සානුවකින් සමන්විත වේ. මධ්‍යම අප්‍රිකානු ජනරජයේ ඊසාන දෙසින් පිහිටි ෆර්ටිට් කඳුකරයට අමතරව, නිරිතදිග ප්‍රදේශවල විසිරුණු කඳු තිබේ. වයඹ දෙසින් යාඩ් මැසිෆ්, මීටර 348 (අඩි 1,143) ක උන්නතාංශයක් සහිත ග්‍රැනයිට් සානුවකි. මධ්‍යම අප්‍රිකානු ජනරජයේ භෞමික පරිසර කලාප හයක් ඇත: ඊසානදිග කොංගෝලියානු පහත්බිම් වනාන්තර, වයඹ කොංගෝලියානු පහත්බිම් වනාන්තර, බටහිර කොංගෝලියානු වගුරුබිම් වනාන්තර, නැගෙනහිර සුඩානියානු සැවානා, උතුරු කොංගෝලියානු වනාන්තර-සවානා මොසෙයික් සහ සහේලියන් ඇකේෂියා සැවානා.
වර්ග කිලෝමීටර් 622,984 (වර්ග සැතපුම් 240,535) මධ්‍යම අප්‍රිකානු ජනරජය ලොව 44 වැනි විශාලතම රට වේ. ප්‍රදේශය අනුව රටවල් සහ පරායත්තතා ලැයිස්තුවට අනුව, යුක්‍රේනය වර්ග කිලෝමීටර් 603,500 (වර්ග සැතපුම් 233,000 ) ප්‍රමාණයකින් යුක්ත බැවින් එය ප්‍රමාණයෙන් යුක්‍රේනය හා සැසඳිය හැක.
දකුණු මායිමෙන් වැඩි කොටසක් කොංගෝ ගඟේ අතු ගංගාවලින් සෑදී ඇත; නැගෙනහිරින් Mbomou ගඟ උලෙ ගඟ සමඟ ඒකාබද්ධ වී උබංගි ගඟ සාදයි, එය දකුණු මායිමේ කොටස් ද සමන්විත වේ. සංඝා නදිය රටේ බටහිර ප්‍රදේශ කිහිපයක් හරහා ගලා යන අතර නැඟෙනහිර මායිම පිහිටා ඇත්තේ නයිල් ගංගාවේ ජල පෝෂක මායිමේ ය.
ඇස්තමේන්තු කර ඇත්තේ රටේ 8% ක් දක්වා වනාන්තර වලින් වැසී ඇති අතර ඝන කොටස් සාමාන්යයෙන් දකුණු ප්‍රදේශ වල පිහිටා ඇත. වනාන්තර ඉතා විවිධාකාර වන අතර වාණිජමය වශයෙන් වැදගත් වන අයුස්, සපෙලි සහ සිපෝ විශේෂ ඇතුළත් වේ. වන විනාශය වාර්ෂිකව 0.4%ක් පමණ වන අතර දැව දඩයම් කිරීම සාමාන්ය දෙයකි. මධ්‍යම අප්‍රිකානු ජනරජයට 2018 වනාන්තර භූ දර්ශන අඛණ්ඩතා දර්ශකයේ මධ්‍යන්‍ය ලකුණු 9.28/10ක් තිබූ අතර එය රටවල් 172 කින් ගෝලීය වශයෙන් හත්වන ස්ථානයට පත් විය.
2008 දී මධ්‍යම අප්‍රිකානු ජනරජය ලෝකයේ අවම ආලෝක දූෂණයෙන් බලපෑමට ලක් වූ රට විය.
මධ්‍යම අප්‍රිකානු ජනරජය යනු පෘථිවියේ විශාලතම චුම්භක විෂමතා වලින් එකක් වන Bangui චුම්භක විෂමතාවයේ කේන්ද්‍රස්ථානයයි.
වනජීවී
නිරිත දෙසින්, ඡංග-සංඝ ජාතික වනෝද්යානය වැසි වනාන්තර ප්‍රදේශයක පිහිටා ඇත. වනාන්තර අලි සහ බටහිර පහතරට ගෝරිල්ලන්ගේ ජනගහනය සඳහා රට ප්‍රසිද්ධය. උතුරේ, මනෝවෝ-ගවුන්ඩා ශාන්ත ෆ්ලොරිස් ජාතික වනෝද්යානය දිවියන්, සිංහයන්, චීටාවන් සහ රයිනෝස් ඇතුළු වන සතුන්ගෙන් හොඳින් ජනාකීර්ණ වන අතර බමින්ගුයි-බැන්ගෝරන් ජාතික වනෝද්යානය මධ්‍යම අප්‍රිකානු ජනරජයේ ඊසාන දෙසින් පිහිටා ඇත. පසුගිය දශක දෙක තුළ දඩයම්කරුවන්ගේ, විශේෂයෙන් සුඩානයෙන් පැමිණි දඩයම්කරුවන්ගේ ක්‍රියාකාරකම් හේතුවෙන් උද්‍යාන බරපතල ලෙස බලපා ඇත.
2021 දී මධ්‍යම අප්‍රිකානු ජනරජයේ වන විනාශය 71% කින් වැඩි විය.
දේශගුණය
මධ්‍යම අප්‍රිකානු ජනරජයේ දේශගුණය සාමාන්යයෙන් නිවර්තන කලාපීය වන අතර, තෙත් සමයක් රටේ උතුරු ප්‍රදේශවල ජුනි සිට සැප්තැම්බර් දක්වා පවතින අතර දකුණේ මැයි සිට ඔක්තෝබර් දක්වා පවතී. තෙත් කාලවලදී, වැසි කුණාටු දිනපතාම පාහේ සිදු වන අතර, උදෑසන මීදුම සාමාන්ය දෙයක් වේ. ඉහළ උබංගි කලාපයේ උපරිම වාර්ෂික වර්ෂාපතනය ආසන්න වශයෙන් මිලිමීටර 1,800 (අඟල් 71) වේ.
උතුරු ප්‍රදේශ පෙබරවාරි සිට මැයි දක්වා උණුසුම් හා තෙත් වේ. නමුත් හර්මට්ටන් ලෙස හඳුන්වන උණුසුම්, වියලි සහ දූවිලි සහිත වෙළඳ සුළඟට යටත් විය හැක. දකුණු ප්‍රදේශ වඩාත් සමක දේශගුණයක් ඇත, නමුත් ඒවා කාන්තාරකරණයට ලක්වේ.
ප්‍රාන්ත සහ උප ප්‍රාන්ත
මධ්‍යම අප්‍රිකානු ජනරජය පරිපාලන ප්‍රාන්ත 16කට (ප්‍රිෆෙක්චර්ස්) බෙදී ඇත, ඉන් දෙකක් ආර්ථික ප්‍රාන්ත (ප්‍රිෆෙක්චර්ස් ඉකොනොමික්ස්) සහ එකක් ස්වයං පාලන කොමියුනයකි; ප්‍රාන්ත තවදුරටත් උප ප්‍රාන්ත 71කට බෙදා ඇත (සෝස්-ප්‍රිෆෙක්චර්ස්).
ප්‍රාන්ත වන්නේ බමින්ගුයි-බැන්ගෝරන්, බාස්-කොට්ටෝ, හොට්-කොට්ටෝ, හවුට්-ම්බෝමූ, කෙමෝ, ලොබේ, මාම්බෙරේ-කඩයි, ම්බෝමූ, නානා-මැම්බරේ, ඔම්බෙලා-එම්'පොකෝ, ඕවාකා, ඕහාම්, ඕහාම්-පෙන්ඩේ සහ වකාග. ආර්ථික ප්‍රාන්ත වන්නේ නානා-ග්‍රේබිසි සහ සංඝ-ම්බාරි වන අතර කොමියුනය බැන්ගුයි අගනුවර වේ.
දේශපාලනය සහ රජය
මධ්‍යම අප්‍රිකානු ජනරජයේ දේශපාලනය නිල වශයෙන් සිදු වන්නේ ජනාධිපති ජනරජයක රාමුවක් තුළ ය. මෙම ක්‍රමය තුළ ජනාධිපතිවරයා රාජ්‍ය නායකයා වන අතර අගමැතිවරයකු රජයේ ප්‍රධානියා වේ. විධායක බලය ක්රියාත්මක වන්නේ රජය විසිනි. ව්‍යවස්ථාදායක බලය රජයට සහ පාර්ලිමේන්තුවට පැවරී ඇත.
ප්‍රචණ්ඩත්වය, සාකච්ඡා සහ මැතිවරණ යන ක්‍රම තුනකින් මෑත වසරවලදී ආණ්ඩුවේ වෙනස්කම් සිදු විය. 2004 දෙසැම්බර් 5 දින පැවති ජනමත විචාරණයකින් නව ව්‍යවස්ථාවක් ඡන්දදායකයින් විසින් අනුමත කරන ලදී. රජය 1991 සිට 2001 දක්වා සහ 2004 සිට 2013 දක්වා 'අර්ධ වශයෙන් නිදහස්' ලෙස ශ්‍රේණිගත කරන ලදී.
විධායකය
වසර හයක කාලයක් සඳහා මහජන ඡන්දයෙන් ජනාධිපතිවරයා තේරී පත් වන අතර, අගමැති පත් කරනු ලබන්නේ ජනාධිපතිවරයා විසිනි. ජනාධිපතිවරයා විසින් නීති ආරම්භ කරන සහ රජයේ මෙහෙයුම් අධීක්ෂණය කරන අමාත්‍ය මණ්ඩලය පත් කර මුලසුන දරයි. කෙසේ වෙතත්, 2018 වන විට කැරලිකාර කණ්ඩායම් විසින් පාලනය කරනු ලබන රටේ විශාල ප්‍රදේශ වල පාලනය නිල රජයට නොමැත.
2016 අප්‍රේල් මාසයේ සිට වැඩබලන ජනාධිපති වන්නේ කැතරින් සම්බා-පන්සා, අන්තර්වාර අගමැති ඇන්ඩ්රේ නසාපායෙකේ යටතේ අන්තර්වාර රජය අනුගමනය කළ ෆවුස්ටින්-ආර්චේන්ජ් ටවුඩෙරා ය.
ව්‍යවස්ථාදායකය
ජාතික සභාවට (Assemblée Nationale) සාමාජිකයින් 140ක් සිටින අතර, වට දෙකක (හෝ Run-off) ක්‍රමය භාවිතා කර වසර පහක කාලයක් සඳහා තේරී පත් වේ.
අධිකරණය
අනෙකුත් බොහෝ පැරණි ප්‍රංශ යටත් විජිතවල මෙන්ම මධ්‍යම අප්‍රිකානු ජනරජයේ නීති පද්ධතිය ප්‍රංශ නීතිය මත පදනම් වේ. ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය නොහොත් කෝර් ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය සෑදී ඇත්තේ ජනාධිපතිවරයා විසින් පත් කරන ලද විනිසුරුවරුන්ගෙනි. ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා අධිකරණයක් ද ඇති අතර එහි විනිසුරුවන් ද පත් කරනු ලබන්නේ ජනාධිපතිවරයා විසිනි.
විදේශ සබඳතා
විදේශ ආධාර සහ එක්සත් ජාතීන්ගේ මැදිහත්වීම
මධ්‍යම අප්‍රිකානු ජනරජය විදේශ ආධාර මත දැඩි ලෙස රඳා පවතින අතර බොහෝ රාජ්‍ය නොවන සංවිධාන රජය විසින් සපයනු නොලැබෙන සේවාවන් සපයයි. 2019 දී, බොහෝ දුරට මානුෂීය ආධාර සඳහා රට තුළ විදේශ ආධාර වශයෙන් ඇමරිකානු ඩොලර් මිලියන 100 කට වඩා වියදම් කරන ලදී.
2006 දී, පවතින ප්‍රචණ්ඩත්වය හේතුවෙන්, රටේ වයඹ දිග ප්‍රදේශයේ මිනිසුන් 50,000 කට වැඩි පිරිසක් සාගින්නෙන් පෙළීමේ අවදානමකට ලක්ව සිටියහ. නමුත් එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානයේ සහාය නිසා මෙය වැළකුණා. 2008 ජනවාරි 8 වන දින එක්සත් ජාතීන්ගේ මහලේකම් බෑන් කී මූන් ප්‍රකාශ කළේ මධ්‍යම අප්‍රිකානු ජනරජය සාමය ගොඩනැගීමේ අරමුදලෙන් ආධාර ලබා ගැනීමට සුදුසුකම් ලබා ඇති බවයි. ප්‍රමුඛතා ක්ෂේත්‍ර තුනක් හඳුනාගෙන ඇත: පළමුව, ආරක්ෂක අංශයේ ප්‍රතිසංස්කරණ; දෙවනුව, යහපාලනය සහ නීතියේ ආධිපත්‍යය ප්‍රවර්ධනය කිරීම; තෙවනුව, ගැටුම්වලින් පීඩාවට පත් වූ ප්‍රජාවන් පුනර්ජීවනය කිරීම. 2008 ජූනි 12 දින, මධ්‍යම අප්‍රිකානු ජනරජය එක්සත් ජාතීන්ගේ සාමය ගොඩනැගීමේ කොමිසමෙන් සහය ඉල්ලා සිටියේය. එය 2005 දී පිහිටුවන ලද්දේ ගැටුම් වලින් මතුවන රටවලට නැවත යුද්ධයට හෝ අවුල් සහගත තත්ත්වයකට පත්වීම වැළැක්වීම සඳහා ය.
විභව ජන සංහාරයක් පිලිබඳ උත්සුකයන්ට ප්‍රතිචාර වශයෙන්, සාම සාධක හමුදාවක් - මධ්‍යම අප්‍රිකානු ජනරජයේ ජාත්‍යන්තර සහාය මෙහෙයුම (MISCA) - 2013 දෙසැම්බරයේදී අවසර දෙන ලදී. මෙම අප්‍රිකානු සංගමයේ 6,000ක පිරිසක් ප්‍රංශ මෙහෙයුම සංගාරිස් සමඟ එක්ව සිටියහ.
2017 දී මධ්‍යම අප්‍රිකානු ජනරජය න්‍යෂ්ටික අවි තහනම් කිරීම පිළිබඳ එක්සත් ජාතීන්ගේ ගිවිසුමට අත්සන් තැබීය.
මානව හිමිකම්
එක්සත් ජනපද රාජ්‍ය දෙපාර්තමේන්තුව විසින් 2009 මානව හිමිකම් වාර්තාව මධ්‍යම අප්‍රිකානු ජනරජයේ මානව හිමිකම් දුර්වල බව සඳහන් කර ඇති අතර බොහෝ රජයේ අපයෝජනයන් පිළිබඳව කනස්සල්ල පළ කළේය. එක්සත් ජනපද රාජ්‍ය දෙපාර්තමේන්තුව චෝදනා කළේ ආරක්ෂක අංශ විසින් නීති විරෝධී මරණ දණ්ඩනය, වධහිංසා පැමිණවීම්, පහරදීම් සහ සැකකරුවන් සහ සිරකරුවන් දූෂණය කිරීම වැනි ප්‍රධාන මානව හිමිකම් උල්ලංඝනය කිරීම් දණ්ඩමුක්තිය නොමැතිව සිදු වූ බවයි. සිරගෙවල්වල සහ රැඳවුම් මධ්‍යස්ථානවල දරුනු සහ ජීවිතයට තර්ජනාත්මක තත්ත්වයන්, අත්තනෝමතික ලෙස අත්අඩංගුවට ගැනීම, දීර්ඝ කාලීන නඩු විභාගයකට පෙර රඳවා තබා ගැනීම සහ සාධාරණ නඩු විභාගයක් ප්රතික්ෂේප කිරීම, ගමන් කිරීමේ නිදහස සීමා කිරීම, නිල දූෂණය සහ කම්කරුවන්ගේ අයිතිවාසිකම් සීමා කිරීම ද එය චෝදනා කළේය.
රාජ්‍ය දෙපාර්තමේන්තු වාර්තාව පුලුල්ව පැතිරී ඇති මැර ප්‍රචණ්ඩත්වය, ස්ත්‍රී ලිංග ඡේදනය බහුලවීම, කාන්තාවන්ට සහ පිග්මිවරුන්ට වෙනස් කොට සැලකීම, මිනිස් ජාවාරම, බලහත්කාරයෙන් ශ්‍රමය සහ ළමා ශ්‍රමිකයන් ද උපුටා දක්වයි. "රාජ්‍ය ආරක්ෂක හමුදා, සන්නද්ධ කොල්ලකරුවන් සහ වෙනත් රාජ්‍ය නොවන සන්නද්ධ ආයතනවල ක්‍රියා හේතුවෙන්" රටේ උතුරු ප්‍රදේශයේ ගමන් කිරීමේ නිදහස සීමා වී ඇති අතර රජය සහ රාජ්‍ය විරෝධී බලවේග අතර සටන් හේතුවෙන් බොහෝ පුද්ගලයින් අභ්‍යන්තරව අවතැන්ව ඇත.
මන්ත්‍ර ගුරුකම් චෝදනා සම්බන්ධයෙන් ළමයින්ට සහ කාන්තාවන්ට එරෙහි ප්‍රචණ්ඩත්වය ද රට තුළ බරපතල ගැටලුවක් ලෙස දක්වා ඇත. මන්තර ගුරුකම් යනු දණ්ඩ නීති සංග්‍රහය යටතේ සාපරාධී වරදකි.
රටේ ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ භාෂණයේ නිදහස ආමන්ත්‍රණය කර ඇති නමුත් රජය විසින් මාධ්‍ය බිය ගැන්වීමේ සිද්ධීන් තිබේ. ජාත්‍යන්තර පර්යේෂණ සහ විනිමය මණ්ඩලයේ මාධ්‍ය තිරසාර දර්ශකයේ වාර්තාවක් සඳහන් කළේ "නිදහස් මාධ්‍ය පද්ධතියකට විරුද්ධ නීති පද්ධතියේ කොටස් සහ රජය සමඟ රට අවම වශයෙන් අරමුණු සපුරා ඇති" බවයි.
ගැහැණු ළමයින්ගෙන් ආසන්න වශයෙන් 68% ක් වයස අවුරුදු 18 සම්පූර්ණ වීමට පෙර විවාහ වී ඇත. සහ එක්සත් ජාතීන්ගේ මානව සංවර්ධන දර්ශකය විසින් සමීක්ෂණය කරන ලද රටවල් 188 කින් රට 188 ලෙස ශ්‍රේණිගත කර ඇත. ජාත්‍යන්තර කම්කරු කටයුතු කාර්යාංශය ළමා ශ්‍රමිකයන් හෝ බලහත්කාර ශ්‍රමිකයන් විසින් නිෂ්පාදනය කරන ලද භාණ්ඩ ලැයිස්තුවේ අවසාන සංස්කරණයේ ද එය සඳහන් කර ඇත.
ජනවිකාශනය
නිදහසින් පසු මධ්‍යම අප්‍රිකානු ජනරජයේ ජනගහනය හතර ගුණයකින් පමණ වැඩි වී ඇත. 1960 දී ජනගහනය 1,232,000; 2021 එක්සත් ජාතීන්ගේ ඇස්තමේන්තුවට අනුව එය ආසන්න වශයෙන් 5,457,154 කි.
එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානය ඇස්තමේන්තු කර ඇත්තේ වයස අවුරුදු 15 ත් 49 ත් අතර ජනගහනයෙන් 4% ක් පමණ HIV ආසාදිතයන් බවයි. අසල්වැසි රටවල් වන චැඩ් සහ කොංගෝ ජනරජයේ 17% ආවරණයට සාපේක්ෂව ප්‍රතිවෛරස් ප්‍රතිකාර ඇත්තේ රටෙන් 3%කට පමණි.
ජාතිය වාර්ගික කණ්ඩායම් 80 කට වැඩි ගණනකට බෙදී ඇති අතර, ඒ සෑම කෙනෙකුටම තමන්ගේම භාෂාවක් ඇත. විශාලතම ජනවාර්ගික කණ්ඩායම් වන්නේ බග්ගාරා අරාබිවරුන් ය. බකා, බණ්ඩා, බයකා, ෆුලා, ගබයා, කරා, ක්‍රෙෂ්, ම්බකා, මන්ජා, න්ග්බැන්ඩි, සාරා, විදිරි, වොඩාබේ, යකෝමා, යූලු, සැන්ඩේ, බොහෝ ප්‍රංශ සම්භවයක් ඇති යුරෝපීයයන් ඇතුළු අනෙකුත් අය වේ.
ආගම්
2003 ජාතික සංගණනයට අනුව, ජනගහනයෙන් 80.3% ක් ක්‍රිස්තියානි (51.4% රෙපරමාදු සහ 28.9% රෝමානු කතෝලික), 10% මුස්ලිම් සහ 4.5% වෙනත් ආගමික කණ්ඩායම්, 5.5% ක් ආගමික විශ්වාසයන් නැත. Pew පර්යේෂණ මධ්‍යස්ථානයේ වඩාත් මෑතකාලීන වැඩකටයුතු ඇස්තමේන්තු කර ඇත්තේ, 2010 වන විට, ක්‍රිස්තියානුවන් ජනගහනයෙන් 89.8% (60.7% රෙපරමාදු සහ 28.5% කතෝලික) වන අතර මුස්ලිම්වරුන් 8.9% කි. කතෝලික සභාව මිලියන 1.5කට වඩා අනුගාමිකයින්, ජනගහනයෙන් තුනෙන් එකක් පමණ හිමිකම් කියයි. ආදිවාසී විශ්වාසය (සත්ත්වවාදය) ද ක්රියාත්මක වන අතර බොහෝ දේශීය විශ්වාසයන් ක්‍රිස්තියානි සහ ඉස්ලාමීය පිළිවෙත්වලට ඇතුළත් වේ. එක්සත් ජාතීන්ගේ අධ්‍යක්ෂවරයෙක් මුස්ලිම්වරුන් සහ ක්‍රිස්තියානීන් අතර ආගමික ආතතීන් ඉහළ මට්ටමක පවතින බව විස්තර කළේය.
ලූතරන්, බැප්ටිස්ට්, කතෝලිකයන්, ග්‍රේස් සහෝදරයන් සහ යෙහෝවාගේ සාක්ෂිකරුවන් ඇතුළු බොහෝ මිෂනාරි කණ්ඩායම් රට තුළ ක්රියාත්මක වේ. මෙම මිෂනාරිවරුන් ප්‍රධාන වශයෙන් එක්සත් ජනපදය, ප්‍රංශය, ඉතාලිය සහ ස්පාඤ්ඤයෙන් පැමිණෙන අතර, බොහෝ දෙනෙක් නයිජීරියාව, කොංගෝ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී ජනරජය සහ අනෙකුත් අප්‍රිකානු රටවලින් ද වෙති. 2002-3 දී කැරලිකරුවන් සහ රජයේ හමුදා අතර සටන් ඇවිළුණු විට මිෂනාරිවරුන් විශාල සංඛ්‍යාවක් රට හැර ගිය නමුත් ඔවුන්ගෙන් බොහෝ දෙනෙක් දැන් ඔවුන්ගේ වැඩ කටයුතු කරගෙන යාමට ආපසු පැමිණ ඇත.
විදේශීය සංවර්ධන ආයතනයේ පර්යේෂණවලට අනුව, 2012 සිට පවතින අර්බුදය අතරතුර, ආගමික නායකයින් ප්‍රජාවන් සහ සන්නද්ධ කණ්ඩායම් අතර මැදිහත් වී ඇත; ඔවුන් නවාතැන් සොයන මිනිසුන්ට රැකවරණය ද ලබා දුන්හ.
භාෂා
මධ්‍යම අප්‍රිකානු ජනරජයේ නිල භාෂා දෙක වන්නේ ප්‍රංශ සහ සංගෝ (සංඝෝ ලෙසද හැඳින්වේ) මධ්‍යම අප්‍රිකානු ජනරජය අප්‍රිකානු භාෂාවකට නිල තත්ත්වය ලබා දී ඇති අප්‍රිකානු රටවල් කිහිපයෙන් එකකි.
සෞඛ්ය සේවා
රටේ විශාලතම රෝහල් පිහිටා ඇත්තේ බන්ගුයි දිස්ත්‍රික්කයේ ය. ලෝක සෞඛ්ය සංවිධානයේ සාමාජිකයෙකු ලෙස, මධ්‍යම අප්‍රිකානු ජනරජයට සරම්ප වසංගතයක් වැළැක්වීම සඳහා 2014 මැදිහත්වීමක් වැනි එන්නත් ආධාර ලැබේ. 2007 දී උපතේදී කාන්තා ආයු අපේක්ෂාව අවුරුදු 48.2 ක් වූ අතර උපතේදී පිරිමින්ගේ ආයු අපේක්ෂාව අවුරුදු 45.1 කි.
මධ්‍යම අප්‍රිකානු ජනරජයේ කාන්තා සෞඛ්‍යය දුර්වලයි. 2010 වන විට, රට ලෝකයේ සිව්වන ඉහළම මාතෘ මරණ අනුපාතය විය. 2014 වසරේ මුළු සශ්‍රීකත්ව අනුපාතය උපදින දරුවන්/කාන්තාවන් 4.46ක් ලෙස ඇස්තමේන්තු කර ඇත. කාන්තාවන්ගෙන් ආසන්න වශයෙන් 25% ක් කාන්තා ලිංගික ඡේදනයට ලක්ව ඇත. රටේ බොහෝ දරු උපත් මෙහෙයවනු ලබන්නේ සම්ප්‍රදායික උපත් සහායකයින් වන අතර, ඔවුන් බොහෝවිට සුළු හෝ විධිමත් පුහුණුවක් නැත.
මැලේරියාව මධ්‍යම අප්‍රිකානු ජනරජයට ආවේණික වන අතර මරණයට ප්‍රධානතම හේතුවකි. 2009 ඇස්තමේන්තු වලට අනුව, HIV/AIDS පැතිරීමේ අනුපාතය වැඩිහිටි ජනගහනයෙන් 4.7% ක් පමණ වේ (වයස අවුරුදු 15-49). එය 2016 එක්සත් ජාතීන්ගේ ඇස්තමේන්තුව ආසන්න වශයෙන් 4% සමඟ පොදු එකඟතාවයකට පැමිණ ඇත. 2006 දී සෞඛ්‍යය සඳහා රජයේ වියදම එක් පුද්ගලයෙකුට ඇමෙරිකානු ඩොලර් 20 (PPP) වූ අතර 2006 දී මුළු රාජ්‍ය වියදම්වලින් 10.9% කි. 2009 දී සෑම පුද්ගලයන් 20,000 කටම සිටියේ එක් වෛද්‍යවරයකු පමණි.
අධ්‍යාපනය
මධ්‍යම අප්‍රිකානු ජනරජයේ රාජ්‍ය අධ්‍යාපනය නොමිලේ වන අතර වයස අවුරුදු 6 සිට 14 දක්වා අනිවාර්ය වේ. කෙසේ වෙතත්, රටේ වැඩිහිටි ජනගහනයෙන් අඩක් පමණ නූගත් ය. මධ්‍යම අප්‍රිකානු ජනරජයේ උසස් අධ්යාපන ආයතන දෙක වන්නේ බන්ගුයි හි පිහිටි පොදු විශ්ව විද්‍යාලයක් වන බන්ගුයි විශ්ව විද්‍යාලයයි, එයට වෛද්‍ය විද්‍යාලයක් ඇතුළත් වේ; සහ යුක්ලිඩ් විශ්ව විද්‍යාලය, ජාත්‍යන්තර විශ්ව විද්‍යාලයකි.
ආර්ථිකය
ජනරජයේ ඒක පුද්ගල ආදායම බොහෝ විට ලැයිස්තුගත කර ඇත්තේ දළ වශයෙන් වසරකට ඩොලර් 400ක් ලෙසයි, එය ලෝකයේ අඩුම අගයන් වලින් එකකි, නමුත් මෙම අගය බොහෝ දුරට පදනම් වී ඇත්තේ වාර්තා වූ අපනයන විකුණුම් මත වන අතර බොහෝ දුරට ලියාපදිංචි නොකළ ආහාර, දේශීයව නිපදවන මධ්‍යසාර පාන වර්ග, දියමන්ති, ඇත්දළ, බුෂ්මීට් සහ සාම්ප්‍රදායික වෛද්‍ය විද්‍යාව අලෙවිය නොසලකා හරියි.
මධ්‍යම අප්‍රිකානු ජනරජයේ මුදල් ඒකකය CFA ෆ්‍රෑන්ක් ය, එය ප්‍රංශ බටහිර අප්‍රිකාවේ පැරණි රටවල් හරහා පිළිගනු ලබන අතර යුරෝ වෙත ස්ථාවර මිලකට වෙළඳාම් කරයි. දියමන්ති රටේ වැදගත්ම අපනයනය වන අතර එය අපනයන ආදායමෙන් 40-55% අතර ප්‍රමාණයක් වන නමුත් සෑම වසරකම නිෂ්පාදනය කරන ඒවායින් 30% ත් 50% ත් අතර ප්‍රමාණයක් රටින් පිටව යන බව ඇස්තමේන්තු කර ඇත. 2022 අප්‍රේල් 27 වන දින, Bitcoin (BTC) අතිරේක නීත්‍යානුකූල ටෙන්ඩරයක් ලෙස සම්මත කරන ලදී. නීති සම්පාදකයින් ඒකමතිකව CFA ෆ්‍රෑන්ක් සමඟ බිට්කොයින් නීත්‍යානුකූල ටෙන්ඩර් බවට පත් කරන ලද සහ ගුප්තකේතන මුදල් භාවිතය නීතිගත කළ පනත් කෙටුම්පතක් සම්මත කර ගත්හ. ජනාධිපති ෆවුස්ටින්-ආර්චේන්ජ් ටවුඩෙරා මෙම පියවර නීතියට අත්සන් කළ බව ඔහුගේ කාර්ය මණ්ඩල ප්‍රධානී ඕබෙද් නම්සියෝ පැවසීය.
කෘෂිකර්මාන්තය ප්රමුඛ වන්නේ මඤ්ඤොක්කා, රටකජු, බඩඉරිඟු, බඩ ඉරිඟු, මෙනේරි, තල සහ කෙසෙල් වැනි ආහාර බෝග වගා කිරීම සහ විකිණීමයි. සැබෑ දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයේ වාර්ෂික වර්ධන වේගය 3% ට වඩා තරමක් වැඩි ය. බොහෝ මධ්‍යම අප්‍රිකානුවන්ගේ ප්‍රධාන ආහාරය වන මඤ්ඤොක්කා සමස්ත නිෂ්පාදනය වසරකට ටොන් 200,000 ත් 300,000 ත් අතර පරාසයක පවතින අතර ප්‍රධාන අපනයන මුදල් බෝගය වන කපු නිෂ්පාදනය, අපනයනය කරන ලද මුදල් බෝගවලට වඩා ආහාර බෝගවල වැදගත්කම පෙන්නුම් කරයි. වසරකට ටොන් 25,000 සිට 45,000 දක්වා පරාසයක පවතී. ආහාර භෝග විශාල වශයෙන් අපනයනය නොකෙරේ, නමුත් තවමත් රටේ ප්‍රධාන මුදල් බෝග වන්නේ මධ්‍යම අප්‍රිකානුවන් කපු හෝ කෝපි වැනි අපනයනය කරන ලද මුදල් බෝගවලට වඩා අතිරික්ත ආහාර බෝග වරින් වර විකිණීමෙන් වැඩි ආදායමක් ලබා ගන්නා බැවිනි. රටේ වැඩි කොටසක් ආහාර භෝගවලින් ස්වයංපෝෂිත ය; කෙසේ වෙතත්, tsetse මැස්සන් සිටීම නිසා පශු සම්පත් සංවර්ධනයට බාධා ඇති වේ.
ජනරජයේ ප්‍රධාන ආනයන සහකරු ප්‍රංශයයි (17.1%). අනෙකුත් ආනයන එක්සත් ජනපදයෙන් (12.3%), ඉන්දියාවෙන් (11.5%) සහ චීනයෙන් (8.2%) පැමිණේ. එහි විශාලතම අපනයන සහකරු වන්නේ ප්‍රංශය (31.2%), පසුව බුරුන්ඩි (16.2%), චීනය (12.5%), කැමරූන් (9.6%) සහ ඔස්ට්‍රියාව (7.8%) ය.
මධ්‍යම අප්‍රිකානු ජනරජය අප්‍රිකාවේ ව්‍යාපාර නීතිය සමගි කිරීම සඳහා වූ සංවිධානයේ (OHADA) සාමාජිකයෙකි. 2009 ලෝක බැංකු සමූහයේ ව්‍යාපාර කිරීම පිළිබඳ වාර්තාවේ, ව්‍යාපාර ක්‍රියාකාරකම් වැඩි දියුණු කරන සහ එය සීමා කරන රෙගුලාසි සැලකිල්ලට ගන්නා සංයුක්ත දර්ශකයක් වන 'ව්‍යාපාර කිරීමේ පහසුව' සම්බන්ධයෙන් එය 183 හි 183 වැනි ස්ථානයට පත් විය.
යටිතල පහසුකම්
ගමනාගමනය
බංගුයි යනු මධ්‍යම අප්‍රිකානු ජනරජයේ ප්‍රවාහන මධ්‍යස්ථානයයි. 1999 වන විට, මාර්ග අටක් කැමරූන්, චැඩ් සහ දකුණු සුඩානය හි ප්‍රධාන නගර වලට සම්බන්ධ කර ඇත; මේවායින් තාර දමා ඇත්තේ ගාස්තු අය කරන මාර්ග පමණි. ජූලි සිට ඔක්තෝබර් දක්වා වැසි සමයේදී සමහර මාර්ගවල ගමන් කළ නොහැක.
ගංගා පාරු බංගුයි හි ගංගා වරායේ සිට බ්‍රසාවිල් සහ සොන්ගෝ වෙත යාත්‍රා කරයි. බැංගුයි සහ බ්‍රසාවිල් අතර අවුරුද්දේ වැඩි කාලයක් මෙම ගංගාව ගමන් කළ හැකිය. බ්‍රසාවිල් සිට කොංගෝවේ අත්ලාන්තික් වරාය වන පොයින්ට්-නොයර් වෙත භාණ්ඩ ප්‍රවාහනය කරනු ලබන්නේ දුම්රිය මගිනි. ගංගා වරාය රටේ ජාත්‍යන්තර වෙළඳාමේ අතිමහත් බහුතරය හසුරුවන අතර ටොන් 350,000ක භාණ්ඩ ප්‍රවාහනය කිරීමේ හැකියාව ඇත; එහි මීටර 350 (අඩි 1,150) දිග වාප්පු සහ වර්ග මීටර් 24,000 (වර්ග අඩි 260,000) ගබඩා ඉඩකඩ ඇත.
Bangui M'Poko ජාත්‍යන්තර ගුවන්තොටුපළ මධ්‍යම අප්‍රිකානු ජනරජයේ එකම ජාත්‍යන්තර ගුවන් තොටුපළයි. 2014 ජුනි වන විට එය බ්‍රසාවිල්, කැසබ්ලැන්කා, කොටනෝ, ඩුවාලා, කිංෂාසා, ලෝමේ, ලුආන්ඩා, මලබෝ, එන්'ජමේනා, පැරිස්, පොයින්ට්-නොයර් සහ යවුන්ඩේ වෙත සෘජු ගුවන් ගමන් නිතිපතා සැලසුම් කර ඇත.
අවම වශයෙන් 2002 සිට බංගුයි ට්‍රාන්ස්කැමරූන් දුම්රිය මාර්ගයට දුම්රියෙන් සම්බන්ධ කිරීමට සැලසුම් කර ඇත.
බලශක්තිය
මධ්‍යම අප්‍රිකානු ජනරජය ප්‍රධාන වශයෙන් ජල විදුලිය භාවිතා කරන්නේ විදුලිය නිපදවීම සඳහා වෙනත් අඩු වියදම් සම්පත් කිහිපයක් ඇති බැවිනි.
සන්නිවේදනය
වර්තමානයේ, මධ්‍යම අප්‍රිකානු ජනරජයේ ක්‍රියාකාරී රූපවාහිනී සේවා, ගුවන්විදුලි මධ්‍යස්ථාන, අන්තර්ජාල සේවා සපයන්නන් සහ ජංගම දුරකථන වාහකයන් ඇත; Socatel යනු රට පුරා අන්තර්ජාල සහ ජංගම දුරකථන ප්‍රවේශය සඳහා ප්‍රමුඛතම සැපයුම්කරු වේ. විදුලි සංදේශවල ප්‍රාථමික රාජ්‍ය නියාමක ආයතන වන්නේ අමාත්‍යාංශ සහ විදුලි සංදේශ සහ දෙස් නූවෙල්ස් ටෙක්නොලොජීස් ය. මීට අමතරව, මධ්‍යම අප්‍රිකානු ජනරජයට යටිතල පහසුකම් වැඩිදියුණු කිරීම සඳහා ජාත්‍යන්තර විදුලි සංදේශ සංගමය තුළ ITU Telecommunication Development Sector (ITU-D) විදුලි සංදේශ ආශ්‍රිත මෙහෙයුම් සඳහා ජාත්‍යන්තර සහාය ලැබේ.
සංස්කෘතික
ක්‍රීඩා
පාපන්දු යනු රටේ ජනප්‍රියම ක්‍රීඩාවයි. ජාතික පාපන්දු කණ්ඩායම මධ්‍යම අප්‍රිකානු පාපන්දු සම්මේලනය මගින් පාලනය වන අතර තරඟ බර්තලමි බොගන්ඩා ක්රීඩාංගණයේදී පැවැත්වේ.
පැසිපන්දු ද ජනප්‍රිය වන අතර එහි ජාතික කණ්ඩායම දෙවරක් අප්‍රිකානු ශූරතාව දිනා ගත් අතර 1974 දී පැසිපන්දු ලෝක කුසලානයට සුදුසුකම් ලැබූ පළමු උප සහරා අප්‍රිකානු කණ්ඩායම විය.
සටහන්
යොමු කිරීම්
අප්‍රිකාව තුළ රටවල්
States and territories established in 1960
Republics
එක්සත් ජාතීන්ගේ සාමාජික රාජ්‍ය
Member states of the African Union
Member states of the Organisation internationale de la Francophonie
Least developed countries
Landlocked countries
French-speaking countries and territories
Webarchive template wayback links
ප්‍රංශ-භාෂා පෙළ ඇතුළත් ලිපි |
113,992 | https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%B1%E0%B7%92%E0%B6%AF%E0%B7%92%20%E0%B6%85%E0%B7%83%E0%B6%B1%E0%B7%93%E0%B6%B4%E0%B6%BA%20%E0%B7%84%E0%B7%99%E0%B7%80%E0%B6%AD%E0%B7%8A%20%E0%B6%B8%E0%B7%8F%E0%B6%B1%E0%B7%80%20%E0%B6%85%E0%B6%B4%E0%B7%8A%E2%80%8D%E0%B6%BB%E0%B7%92%E0%B6%9A%E0%B7%8F%E0%B6%B1%E0%B7%94%20%E0%B6%A7%E0%B7%8A%E2%80%8D%E0%B6%BB%E0%B7%92%E0%B6%B4%E0%B6%B1%E0%B7%9C%E0%B7%83%E0%B7%9D%E0%B6%B8%E0%B7%92%E0%B6%BA%E0%B7%8F%E0%B7%83%E0%B7%92%E0%B7%83%E0%B7%8A | නිදි අසනීපය හෙවත් මානව අප්‍රිකානු ට්‍රිපනොසෝමියාසිස් | මානව අප්‍රිකානු ට්‍රිපනොසොමියාසිස් (HAT), නිදි අසනීප ලෙසද හැඳින්වේ, එය වාහක මගින් බෝවන පරපෝෂිත රෝගයකි. ආසාදිත මිනිසුන්ගෙන් හෝ සතුන්ගෙන් පරපෝෂිතයන් ලබා ගත් tsetse මැස්සන් (glossina) දෂ්ට කිරීමෙන් මිනිසුන්ට සම්ප්රේෂණය වන ට්‍රිපනොසෝමා කුලයට අයත් ප්‍රොටෝසෝවාවන් මගින් එය ඇතිවේ.
Tsetse මැස්සන් උප සහරා අප්‍රිකාවේ වාසය කරන අතර ඇතැම් විශේෂ පමණක් රෝගය සම්ප්රේෂණය කරයි. කෘෂිකර්මාන්තය, මසුන් ඇල්ලීම, සත්ත්ව පාලනය හෝ දඩයම් කිරීම මත යැපෙන ග්‍රාමීය ජනතාව වඩාත් නිරාවරණය වේ. Tsetse මැස්සන් සිටින බොහෝ කලාපවල මානව අප්‍රිකානු ට්‍රිපනොසොමියාසිස් නැත. මෙම රෝගය තනි ගම්මානවල සිට මුළු ප්‍රදේශ දක්වාම නාභිගත ව්‍යාප්තියක් ඇති අතර, එක් ගමකින් ඊළඟට සිදුවීම වෙනස් විය හැක.
මානව අප්‍රිකානු ට්‍රිපනොසෝමියාසිස් ආකාර
මානව අප්‍රිකානු ට්‍රිපනොසොමියාසිස් පරපෝෂිත උප විශේෂ මත පදනම්ව ආකාර 2 ක් ගනී:
බටහිර සහ මධ්‍යම අප්‍රිකාවේ රටවල් 24ක දක්නට ලැබෙන ට්‍රිපනොසෝමා බෲසි ගැම්බියන්ස්, දැනට වාර්තා වී ඇති රෝගීන්ගෙන් 92%කට හේතු වන අතර නිදන්ගත රෝග ඇති කරයි. පුද්ගලයෙකුට බරපතල රෝග ලක්ෂණ හෝ රෝග ලක්ෂණ නොමැතිව මාස කිහිපයක් හෝ වසර ගණනාවක් ආසාදනය විය හැක. පැහැදිලි රෝග ලක්ෂණ මතු වූ විට, බොහෝ විට රෝගය දැනටමත් බලපෑමට ලක්ව ඇති මධ්‍යම ස්නායු පද්ධතිය සමඟ වර්ධනය වේ.
නැගෙනහිර සහ දකුණු අප්‍රිකාවේ රටවල් 13ක දක්නට ලැබෙන ට්‍රිපනොසෝමා බෲසි රොඩෙසියන්ස් වාර්තා වී ඇති රෝගීන්ගෙන් 8%කට හේතු වන අතර උග්‍ර රෝගයක් ඇති කරයි. ආසාදනයෙන් සති කිහිපයකට හෝ මාස කිහිපයකට පසු පළමු රෝග ලක්ෂණ මතු වේ. මොළය ඇතුළු බහු අවයව ආක්‍රමණය සමඟ රෝගය වේගයෙන් වර්ධනය වේ.
ඇමරිකානු ට්‍රිපනොසෝමියාසිස් නොහොත් චාගස් රෝගය ප්‍රධාන වශයෙන් ලතින් ඇමරිකාවේ දක්නට ලැබේ. එය වෙනත් දෛශිකයකින් සම්ප්රේෂණය වන ට්‍රිපනොසෝමා උප ප්‍රභේදයක් මගින් ඇති වන අතර රෝග ලක්ෂණ මානව අප්‍රිකානු ට්‍රිපනොසොමියාසිස් ට වඩා බෙහෙවින් වෙනස් වේ.
සත්ව ට්‍රිපනොසෝමියාසිස්
අනෙකුත් ට්‍රිපනොසෝම වන සතුන් සහ ගෘහස්ථ සතුන් තුළ රෝග ඇති කරයි. අප්‍රිකානු ගවයන් තුළ එය නගානා ලෙස හැඳින්වේ. ගෘහාශ්‍රිත සතුන්ගේ ට්‍රිපනොසෝමියාසිස් ග්‍රාමීය ආර්ථික සංවර්ධනයට ප්‍රධාන බාධාවකි.
රෝගය පැතිරීම
මානව අප්‍රිකානු ට්‍රිපනොසොමියාසිස් ප්‍රධාන වශයෙන් සීමිත සෞඛ්ය සේවා සහිත දුරස්ථ ග්‍රාමීය ප්‍රදේශවල ජනගහනයට තර්ජනය කරයි, එය එහි රෝග විනිශ්චය සහ ප්‍රතිකාර සංකීර්ණ කරයි. මෙම ජනගහනය යුද්ධය, අවතැන්වීම් සහ දරිද්‍රතාවය, සම්ප්‍රේෂණයට හිතකර සාධක මගින් ද බලපායි.
පසුගිය ශතවර්ෂයේ වසංගත කිහිපයක් ඇති විය:
1896 සහ 1906 අතර, බොහෝ දුරට උගන්ඩාවේ සහ කොංගෝ ද්‍රෝණියේ
1920 ගණන්වල රටවල් කිහිපයක
1970 සහ 1990 අග භාගය අතර.
1920 වසංගතය මිලියන සංඛ්‍යාත ජනතාවක් පරීක්ෂාවට ලක් කළ ජංගම කණ්ඩායම් හරහා පාලනය කරන ලදී. 1960 ගණන්වල මැද භාගය වන විට මහාද්වීපය පුරා වාර්ෂික රෝගීන් 5000 ට අඩු සංඛ්‍යාවක් සමඟ මානව අප්‍රිකානු ට්‍රිපනොසොමියාසිස් පාලනය විය. සෝදිසි කිරීම් ලිහිල් වීමත් සමඟම, 1970 වන විට ප්‍රදේශ කිහිපයක වසංගත මට්ටම් කරා ළඟා වෙමින්, නැවත නැඟිටීමක් ඇති විය. 1998 දී 40 000 කට ආසන්න සංඛ්‍යාවක් වාර්තා වූ අතර, ඇස්තමේන්තුගත 300 000 හඳුනා නොගත් සහ ප්‍රතිකාර නොකළ රෝගීන් මධ්‍යයේ. ඇන්ගෝලා, කොංගෝ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී ජනරජයේ (DRC) සහ දකුණු සුඩානයේ ගම්මාන කිහිපයක පැතිරීම 50% දක්වා ළඟා විය. මානව අප්‍රිකානු ට්‍රිපනොසොමියාසිස් එම ප්‍රජාවන්ගේ මරණ සඳහා පළමු හෝ දෙවන විශාලතම හේතුව විය.
අඛණ්ඩ පාලන ප්‍රයත්නයන්ගෙන් පසුව, මානව අප්‍රිකානු ට්‍රිපනොසොමියාසිස් සිදුවීම 2017 දී රෝගීන් 2000 ට අඩු සහ 2018 දී රෝගීන් 1000 ට අඩු ඓතිහාසික අවම මට්ටමකට ළඟා විය, 2022 වන විට එම සීමාවට වඩා පහළින් ඉතිරිව ඇත. 2016-2020 කාලය සඳහා ඇස්තමේන්තු කර ඇති අවදානම් ජනගහනය මිලියන 55 ක් වූ අතර, දැන් එය මිලියන 3 ක් දක්වා අඩු විය.
මානව අප්‍රිකානු ට්‍රිපනොසොමියාසිස් සිදුවීම රට අනුව සහ කලාපය අනුව දැඩි ලෙස වෙනස් වේ. පසුගිය වසර 5 අනුව කොංගෝ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී ජනරජයේ සිදුවීම් 2500 ක් පමණද, ඇන්ගෝලාව, මධ්‍යම අප්‍රිකානු ජනරජය, චැඩ්, කොංගෝ, ගැබොන්, ගිනියාව, මලාවි සහ දකුණු සුඩානය රෝගීන් 10-100 ක් ප්‍රකාශයට පත් කළ අතර කැමරූන්, අයිවරි කෝට්, සමක ගිනියාව, උගන්ඩාව, ටැන්සානියාව, ඉතියෝපියාව සහ සැම්බියාව රෝගීන් 1-10 ක් ප්‍රකාශයට පත් කළහ.
බුර්කිනා ෆාසෝ, ඝානා, කෙන්යාව, නයිජීරියාව සහ සිම්බාබ්වේ යන රටවල පසුගිය දශකය තුළ වරින් වර රෝගීන් වාර්තා විය.
බෙනින්, බොට්ස්වානා, බුරුන්ඩි, එස්වාටිනි, ගැම්බියාව, ගිනියා බිසාව්, ලයිබීරියාව, මාලි, මොසැම්බික්, නැමීබියාව, නයිජර්, රුවන්ඩාව, සෙනගල්, සියෙරා ලියොන් සහ ටෝගෝ දශකයකට වැඩි කාලයක් තිස්සේ රෝගීන් වාර්තා වී නොමැත. මෙම සමහර රටවල මානව අප්‍රිකානු ට්‍රිපනොසොමියාසිස් සම්ප්රේෂණය නතර වී ඇති බව පෙනේ, නමුත් මෙය තවමත් සම්පූර්ණයෙන් තක්සේරු කර නොමැත.
ආසාදනය සහ රෝග ලක්ෂණ
මානව අප්‍රිකානු ට්‍රිපනොසොමියාසිස් බොහෝ දුරට සම්ප්රේෂණය වන්නේ tsetse මැස්සන් මගිනි. හැකි වෙනත් සම්ප්‍රේෂණ ක්‍රම නම්:
මවගෙන් දරුවාට: ට්‍රිපනොසෝම වැදෑමහ හරහා ගොස් කලලයට ආසාදනය විය හැක;
අනෙකුත් ලේ උරා බොන කෘමීන් විසින් යාන්ත්‍රික සම්ප්රේෂණය කළ හැකි වුවද, එහි වසංගත බලපෑම ආන්තික විය හැකිය;
දූෂිත ඉඳිකටු සහිත සිදුරු හරහා රසායනාගාරවල අහම්බෙන් ආසාදනය වීම; සහ
ලිංගික සම්බන්ධතා හරහා සම්ප්රේෂණය එක් වරක් වාර්තා වී ඇත.
මුලදී, ට්‍රිපනොසෝම චර්මාභ්‍යන්තර පටක, රුධිරය සහ වසා වල ගුණ කරයි. මෙය hemo-lymphatic හෝ පළමු අදියර ලෙස හැඳින්වේ, එය උණ, හිසරදය, වසා ගැටිති විශාල වීම, සන්ධි වේදනාව සහ කැසීම ඇති කරයි.
පසුකාලීනව පරපෝෂිතයන් රුධිර-මොළයේ බාධකය හරහා මධ්‍යම ස්නායු පද්ධතියට පැමිණ මෙනින්ගෝ-එන්සෙෆලිටික් හෝ දෙවන අදියර ඇති කරයි. සාමාන්යයෙන් මෙය මානව අප්‍රිකානු ට්‍රිපනොසොමියාසිස් හි වඩාත් පැහැදිලි සංඥා සහ රෝග ලක්ෂණ දිස්වන විට: හැසිරීම් වෙනස්කම්, ව්‍යාකූලත්වය, සංවේදී බාධා කිරීම් සහ දුර්වල සම්බන්ධීකරණය. රෝගයට එහි නම ලබා දෙන නිද්‍රා චක්‍ර කැළඹීම කැපී පෙනෙන ලක්ෂණයකි. ප්‍රතිකාර නොමැතිව, මානව අප්‍රිකානු ට්‍රිපනොසොමියාසිස් සාමාන්යයෙන් මාරාන්තික වේ, නමුත් ස්වයං-සුව කිරීමේ දුර්ලභ අවස්ථා වාර්තා වී ඇත.
රෝග විනිශ්චය
රෝග විනිශ්චය පියවර 3 කින් සමන්විත වේ:
සෙරොලොජිකල් පරීක්ෂණ සහ සායනික පරීක්ෂණ භාවිතයෙන් විභව ආසාදන සඳහා පරීක්ෂා කිරීම;
ශරීරයේ තරලවල ඇති පරපෝෂිතයා අන්වීක්ෂීයව නිරීක්ෂණය කිරීමෙන් තහවුරු කිරීම; සහ
අවශ්‍ය නම්, ලුම්බිම් සිදුරු කිරීමෙන් ලබා ගන්නා මස්තිෂ්ක තරලයේ සායනික පරීක්ෂණය සහ විශ්ලේෂණය මගින් රෝගයේ ප්‍රගතිය නිරීක්ෂණය කිරීම.
වඩාත් සංකීර්ණ සහ අවදානම් සහිත ප්‍රතිකාර සමඟ ස්නායු රෝග අවධියට යාම වැළැක්වීම සඳහා මුල් රෝග විනිශ්චය වැදගත් වේ.
ප්‍රතිකාර
ප්‍රතිකාර තෝරා ගැනීම රෝගයේ ස්වරූපය සහ රෝගයේ අවධිය මත රඳා පවතී. කලින් රෝගයට ප්‍රතිකාර කරන තරමට, සුව කිරීමේ අපේක්ෂාව වඩා හොඳය. ප්‍රතිකාර ප්‍රතිඵල තක්සේරු කිරීම සඳහා මාස 24ක් දක්වා සායනික තක්සේරුව සහ ඇතැම් විට මස්තිෂ්ක තරලය ඇතුළු රසායනාගාර පරීක්ෂණ සමඟ පසු විපරම් කිරීම අවශ්‍ය වේ, මන්ද පරපෝෂිතයන් ප්‍රතිකාර කිරීමෙන් මාස ගණනාවකට පසුව ශක්‍යව පවතින අතර රෝගය ප්‍රජනනය කළ හැකි බැවිනි.
දෙවන අදියරේදී ප්‍රතිකාර සඳහා රුධිර-මොළයේ බාධකය තරණය කරන ඖෂධ අවශ්‍ය වේ.
සියලුම ප්‍රති-ට්‍රයිපනොසෝම නිෂ්පාදකයින් විසින් ලෝක සෞඛ්ය සංවිධානයට පරිත්‍යාග කරනු ලබන අතර ආවේණික රටවලට නොමිලේ බෙදා හරිනු ලැබේ. Gambiense-HAT සඳහා නව WHO ප්‍රතිකාර මාර්ගෝපදේශ 2019 දී නිකුත් කරන ලදී. ඖෂධ හයක් භාවිතා වේ.
යොමු කිරීම |
114,037 | https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%B4%E0%B7%8A%E2%80%8D%E0%B6%BB%E0%B7%9C%E0%B6%B4%E0%B6%B1%E0%B7%90%E0%B6%BD%E0%B7%8A | ප්‍රොපනැල් | ප්‍රොපනැල් |
114,068 | https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%B8%E0%B7%94%E0%B6%A7%E0%B7%99%E0%B6%B8%E0%B7%8A%E0%B7%80%E0%B7%92%E0%B6%BA%E0%B7%8F | මුටෙම්වියා | මුටෙම්වියා (), තුත්මෝස් IV පාරාවෝවරයාගේ බිරිඳකි.
මූලාශ්‍ර
ආශ්‍රිත ලිපි
ඊජිප්තුවේ දහඅටවන රාජවංශයේ පවුල් ගස
Queens consort of the Eighteenth Dynasty of Egypt
15th-century BC Egyptian women
14th-century BC Egyptian women
Wives of Thutmose IV |
114,083 | https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%B6%E0%B7%8A%E2%80%8D%E0%B6%BB%E0%B7%92%E0%B6%AD%E0%B7%8F%E0%B6%B1%E0%B7%8A%E2%80%8D%E0%B6%BA%20%E0%B6%9A%E0%B7%9E%E0%B6%AD%E0%B7%94%E0%B6%9A%E0%B7%8F%E0%B6%9C%E0%B7%8F%E0%B6%BB%E0%B6%BA | බ්‍රිතාන්‍ය කෞතුකාගාරය | බ්‍රිතාන්‍ය කෞතුකාගාරය (), යනු මහා බ්‍රිතාන්‍යය පිහිටි කෞතුකාගාරයක් ය. ලොව විශාලතම කෘති එකතුව මෙය සතුව පවතියි.
ආශ්‍රිත ලිපි
2016–17 all-female UK terror plot – involved a plan to attack the British Museum
සටහන්
මූලාශ්‍ර
භාහිර සබැඳි
The British Museum from The Survey of London
British Museum elevation
Virtual tour of the British Museum provided by Google Arts & Culture
1753 establishments in England
Archaeological museums in London
Art museums and galleries in London
Asian art museums in the United Kingdom
Charities based in London
Cultural infrastructure completed in 1847
Cultural infrastructure completed in 2000
Egyptological collections in London
Exempt charities
History of museums
Georgian architecture in the London Borough of Camden
Grade I listed buildings in the London Borough of Camden
Grade I listed museum buildings
Greek Revival architecture in the United Kingdom
Horological museums in the United Kingdom
Mesoamerican art museums
Museums in the London Borough of Camden
Museums of ancient Greece in the United Kingdom
Museums of ancient Rome in the United Kingdom
Museums of Ancient Near East in the United Kingdom
Museums established in 1753
Museums sponsored by the Department for Digital, Culture, Media and Sport
Non-departmental public bodies of the United Kingdom government
Robert Smirke (architect) buildings
Neoclassical architecture in London
Buildings and structures in Bloomsbury
Foster and Partners buildings
Museum of the Year (UK) recipients |
114,309 | https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%A2%E0%B6%B4%E0%B6%B1%E0%B7%8A%20%E0%B6%B6%E0%B7%94%E0%B6%AF%E0%B7%94%20%E0%B6%AF%E0%B7%84%E0%B6%B8 | ජපන් බුදු දහම | japan buddhism is not sammadittika (the true buddhism). Japan buddhist monks marry, eat after 12 etc unlike sri lankan buddhist monks. |
114,382 | https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%B7%E0%B7%8A%E2%80%8D%E0%B6%BB%E0%B6%B8%E0%B6%AB%20%E0%B7%83%E0%B7%8A%E0%B6%B5%E0%B7%9D%E0%B6%A7%E0%B6%B1%20%E0%B6%91%E0%B6%B1%E0%B7%8A%E0%B6%A2%E0%B7%92%E0%B6%B1%E0%B7%8A | භ්‍රමණ ස්ඵෝටන එන්ජින් | භ්‍රමණ ස්ඵෝටන එන්ජින් () යනු රොකට් එන්ජින් වර්ගයක් වෙයි.
ආශ්‍රිත ලිපි
ස්පන්දන ස්ඵෝටන එන්ජින්
Index of aviation articles
Air-augmented rocket
Aerospike engine
Rocket turbine engine
මූලාශ්‍ර
භාහිර සබැඳි
Video demonstrating how the RDE works
Daniel Paxson's research paper on his findings of the RDE
Gas turbines
Combustion
Emerging technologies |
114,389 | https://si.wikipedia.org/wiki/RDE | RDE | RDE යන්න පහත දෑ අදහස් විය හැකිය:
Redundant data elimination, the process of reducing file storage requirements through data deduplication
Revue d'Égyptologie, a scholarly journal of Egyptology (commonly abbreviated RdE)
"Rotating detonation engine" භ්‍රමණ ස්ඵෝටන එන්ජිම, රොකට් එන්ජින් වර්ගයක්.
Rotating disk electrode, a type of electrode used in electrochemistry
Remote data entry, a process for the collection of data in electronic format
Rule-developing experimentation, a term used in market research
European Democratic Alliance (Rassemblement des Démocrates Européens), a political group in the European Parliament 1984–1995.
European Democratic and Social Rally group, formerly the Democratic and European Rally group (groupe du Rassemblement démocratique et européen), a parliamentary group in the French Senate
Real Driving Emissions, see European emission standards. |
114,390 | https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B7%83%E0%B7%8A%E0%B6%B4%E0%B6%B1%E0%B7%8A%E0%B6%AF%E0%B6%B1%20%E0%B7%83%E0%B7%8A%E0%B6%B5%E0%B7%9D%E0%B6%A7%E0%B6%B1%20%E0%B6%91%E0%B6%B1%E0%B7%8A%E0%B6%A2%E0%B7%92%E0%B6%B1%E0%B7%8A | ස්පන්දන ස්ඵෝටන එන්ජින් | ස්පන්දන ස්ඵෝටන එන්ජින් () යනු රොකට් එන්ජින් වර්ගයකි.
ආශ්‍රිත ලිපි
Nuclear pulse propulsion
භ්‍රමණ ස්ඵෝටන එන්ජිම
Scramjet
Gluhareff Pressure Jet
Aurora
මූලාශ්‍ර
භාහිර සබැඳි
Innovative Scientific Solutions Inc.
Pulse Detonation Engines
Popular Science
1952 Pulse Detonation Jet Propulsion Patent by William Bollay
Apparatus powered using laser-supplied energy, US patent Issued on 6 August 1996 Boyd B. Bushman
(Video) The high detonation temperature inside the tube of an experimental PDE causes the seals to heat up and catch fire.
(Video) An experimental PDE operating with a detonation frequency of 1 Hz where the pulses are clearly defined.
(Video) An experimental PDE operating with a detonation frequency of 25 Hz.
2-D pulse-detonation engine simulation
Fox News report on the Blackswift
DARPA May 2009 notes on PDE
Jet engines
Aircraft engines
Emerging technologies |
114,396 | https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%9C%E0%B7%94%E0%B7%80%E0%B6%B1%E0%B7%8A%20%E0%B6%BA%E0%B7%8F%E0%B6%B1%E0%B7%8F%20%E0%B6%91%E0%B6%B1%E0%B7%8A%E0%B6%A2%E0%B7%92%E0%B6%B1%E0%B7%8A | ගුවන් යානා එන්ජින් | ගුවන් යානා එන්ජින් (), යනු ගුවන් යානා සඳහා වන ප්‍රචාලනය පද්ධතියේ propulsion system බලය සපයන අංගය වෙයි. බලය සපයන අංගයක් භාවිහා වන සහිත ගුවන් යානා powered flight ලෙස හැඳින්වෙයි. බොහෝ ගුවන් යානා එන්ජින් පිස්ටන් එන්ජින් හෝ වායු ටර්බයින වන අතර, රොකට් මගින් බලය සපයන කිහිපයක් සහ මෑත ඉතිහාසයේ දී විද්‍යුත් මෝටර් භාවිතා වන කුඩා UAV බිහි වී ඇත.
ආශ්‍රිත ලිපි
Aviation safety
Engine configuration
Federal Aviation Regulations
Hyper engine
Model engine
United States military aircraft engine designations
සටහන්
මූලාශ්‍ර
භාහිර සබැඳි
Aircraft Engines and Aircraft Engine Theory (includes links to diagrams)
The Aircraft Engine Historical Society
Jet Engine Specification Database
Aircraft Engine Efficiency: Comparison of Counter-rotating and Axial Aircraft LP Turbines
The History of Aircraft Power Plants Briefly Reviewed : From the " 7 lb. per h.p" Days to the " 1 lb. per h.p" of To-day
"The Quest for Power" a 1954 Flight article by Bill Gunston
Engine |
114,402 | https://si.wikipedia.org/wiki/Scramjet | Scramjet | scramjet (supersonic combustion ramjet) යනු, supersonic airflow එකක් තුළ combustion සිදුවන ramjet airbreathing jet engine වර්ගයක් වෙයි.
ආශ්‍රිත ලිපි
Atmospheric reentry
Avangard (hypersonic glide vehicle)
Busemann biplane
Liquid air cycle engine
Precooled jet engine
Pulse detonation engine
Ram accelerator
Shcramjet
Single-stage to orbit
The Hy-V Scramjet Flight Experiment
SABRE (rocket engine)
List of emerging technologies
මූලාශ්‍ර
උපහරණ
භාහිර සබැඳි
Aircraft engines
Jet engines
Spacecraft propulsion
Single-stage-to-orbit
Space access
Non-rocket spacelaunch
Emerging technologies
Australian inventions |
114,410 | https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%B8%E0%B7%90%E0%B6%9A%E0%B6%BB%E0%B7%9D%E0%B6%B1%E0%B7%93%E0%B7%83%E0%B7%92%E0%B6%BA%E0%B7%8F%E0%B7%80 | මැකරෝනීසියාව | මැකරෝනීසියාව (පෘතුගීසි: Macaronésia; ස්පාඤ්ඤ: Macaronesia) යනු උතුරු අත්ලාන්තික් සාගරයේ, අප්‍රිකාවේ සහ යුරෝපයේ වෙරළට ඔබ්බෙන් වූ ගිනිකඳු දූපත් හතරක එකතුවකි. සෑම දූපත් සමූහයක්ම සෑදී ඇත්තේ අත්ලාන්තික් සාගර දූපත් ගණනාවකින් වන අතර ඒවා සාගර පතුලේ ඇති මුහුදු කඳුවලින් සෑදී ඇති අතර ඒවායේ කඳු මුදුන් සාගර මතුපිටට ඉහළින් ඉහළ ගොස් ඇත. මැකරෝනියානු දූපත් සමහරක් පෘතුගාලයට අයත් වන අතර සමහර ඒවා ස්පාඤ්ඤයට අයත් වන අතර ඉතිරිය කේප් වර්ඩ්ට අයත් වේ. දේශපාලනික වශයෙන් පෘතුගාලයට සහ ස්පාඤ්ඤයට අයත් දූපත් යුරෝපා සංගමයේ කොටසකි. භූ විද්‍යාත්මකව, මැකරෝනීසියාව අප්‍රිකානු භූ තලයේ කොටසකි. එහි සමහර දූපත් - අසෝර්ස් - එම තහඩුවේ මායිම දිගේ එය යුරේසියානු සහ උතුරු ඇමරිකානු තහඩුවලට යාබදව පිහිටා ඇත.
එක් ජෛව භූගෝලීය පද්ධතියක, කේප් වර්ඩ් දූපත් සමූහය ඇෆ්‍රොට්‍රොපිකල් ක්ෂේත්‍රයේ පවතින අතර අනෙක් දූපත් සමූහය පැලයාර්ටික් ක්ෂේත්‍රයේ පවතී. යුරෝපීය පරිසර ඒජන්සියට අනුව, යුරෝපීය දූපත් සමූහයන් තුන මැකරෝනීසියාව ජෛව භූගෝලීය කලාපය ලෙස හැඳින්වෙන අද්විතීය ජෛව කලාපයක් සමන්විත වේ. ශාක ව්‍යාප්තිය පටිගත කිරීම සඳහා වූ ලෝක භූගෝලීය යෝජනා ක්‍රමය මුළු මැකරෝනීසියාවම අප්‍රිකානු උද්භිද මහාද්වීපයේ ස්ථානගත කරයි.
මැකරෝනීසියාව හි ඒකාබද්ධ ජනගහනය 3,222,054; කැනරි දූපත් වල 2,172,944 (67%), කේප් වර්ඩ් හි 561,901 (17%), මැඩෙයිරා හි 250,769 (8%) සහ අසෝර්ස් හි 236,440 (7%) වේ.
නිරුක්තිය
මැකරෝනීසියා යන නම ව්‍යුත්පන්න වී ඇත්තේ 'වාසනාවන්තයින්ගේ දූපත්' (μακάρων νήσοι, makárōn nēsoi) යන අර්ථය ඇති ග්‍රීක වචන වලින් ය. ජිබ්‍රෝල්ටාර් සමුද්‍ර සන්ධියට බටහිරින් පිහිටි ඕනෑම දූපතක් හැඳින්වීමට මෙම නම මුලින්ම භාවිතා කළේ පුරාණ ග්‍රීක භූගෝල විද්‍යාඥයන් විසිනි. මැකරෝනීසියා යනු පැසිෆික් සාගරයේ ඉංග්‍රීසි නම ග්‍රීක භාෂාවෙන් ද ව්‍යුත්පන්න වී ඇති අතර, පැසිෆික් සාගරයේ පිහිටි දූපත් සමූහයක් වන මයික්‍රොනීසියා සමඟ ව්‍යාජ සාදෘශ්‍යයක් ලෙසින් මැක්‍රොනීසියා යන්න වරින් වර වැරදි ලෙස අකුරු කර ඇත.
දූපත් සමූහය
මැකරෝනීසියාව ප්‍රධාන දූපත් හතරකින් සමන්විත වේ. උතුරේ සිට දකුණට, මේවා:
අසෝර්ස්, පෘතුගාලයේ ස්වයං පාලන කලාපයකි
මැඩෙයිරා, පෘතුගාලයේ ස්වයං පාලන කලාපයකි (සාවේජ් දූපත් ඇතුළුව).
කැනරි දූපත්, ස්පාඤ්ඤයේ ස්වායත්ත ප්‍රජාවකි
කේප් වර්ඩ්, ස්වාධීන බටහිර අප්‍රිකානු රටකි
භූගෝලීය
මැකරෝනීසියා දූපත් ගිනිකඳු සම්භවයක් ඇති අතර, භූගෝලීය උණුසුම් ස්ථාන කිහිපයක නිෂ්පාදනයක් ලෙස සැලකේ. භූගෝලීය පිහිටීම, විවිධ සහන සහ උන්නතාංශ පරාසයන් හේතුවෙන් මැකරෝනියානු කඳු පුළුල් පරාසයක දේශගුණයක් නියෝජනය කරයි. අසෝර්ස් සහ මැඩෙයිරා හි සමුද්‍ර සෞම්‍ය, මධ්‍යධරණී සහ උපනිවර්තන දේශගුණයන් ඇත; සමහර කැනරි දූපත් වල මධ්‍යධරණී සහ උපනිවර්තන දේශගුණය; කැනරි වල (විශේෂයෙන් ලැන්සාරෝට් සහ ෆුර්ටෙවෙන්චුරා) සහ මැඩෙයිරා දූපත් සමූහය (සෙල්වාගන්ස් සහ පෝටෝ සැන්ටෝ) සහ කේප් වර්ඩ් (සල්, බෝවා විස්ටා සහ මායෝ) දූපත් වල ඇතැම් භූ විද්‍යාත්මකව පැරණි දූපත් වල ශුෂ්ක සහ අර්ධ ශුෂ්ක දේශගුණය; සහ දකුණු දිග දූපත් සමූහයන් දෙකෙහිම (සැන්ටෝ ඇන්ටෝ, සන්තියාගෝ සහ කේප් වර්ඩ් හි ෆෝගෝ) තරුණ දූපත් වල නිවර්තන දේශගුණයක්. ඇතැම් ස්ථානවල වැසි සෙවනැලි බලපෑම හේතුවෙන් දේශගුණික විපර්යාස පවතී. මැකරෝනීසියාවේ ලෝරිසිල්වා වනාන්තර යනු එම කලාපයේ දේශගුණය වඩාත් තෙතමනය සහිත වූ විට මධ්‍යධරණී ද්‍රෝණියේ වැඩි ප්‍රදේශයක් ආවරණය කළ වෘක්ෂලතා වර්ගයක ධාතු ශාක විශේෂ සහිත කඳුකර වළාකුළු වනාන්තර වර්ගයකි. මෙම ශාක විශේෂ, ඒවායින් බොහොමයක් ආවේණික වන අතර, දූපත් වල විචල්‍ය දේශගුණික තත්ත්වයන්ට අනුවර්තනය වීමට පරිණාමය වී ඇත.
මැකරෝනීසියානු දූපත් ලෝකයේ අද්විතීය ජෛව භූගෝල විද්‍යාවක් ඇත. ඔවුන් විවිධ ශාක හා සත්ව ප්‍රජාවන්ට නිවහන වේ. සැලකිය යුතු කරුණක් නම්, පැනීමේ මකුළු කුලය මැකරෝරිස් මැකරෝනීසියාවෙන් පවා නම් කර ඇත. මැකරෝනීසියානු දූපත් කිසිවක් කිසි විටෙක මහාද්වීපයක කොටසක් නොවූ නිසා, සියලුම දේශීය ශාක හා සතුන් දිගු දුර විසිරී යාමෙන් දූපත් වෙත ළඟා විය. ලෝරිසිල්වා නමින් හැඳින්වෙන ලෝරල්-පත්‍ර සහිත වනාන්තර, වරක් මීටර් 400 ත් 1200 ත් අතර උන්නතාංශයක (නැගෙනහිර කැනරි සහ කේප් වර්ඩ් ඉතා වියළි බැවින්) අසෝර්ස් , මැඩෙයිරා සහ කැනරි වල කොටස් බොහොමයක් ආවරණය කර ඇත. මෙම වනාන්තර අයිස් යුගයේ සිසිලනය සහ වියළීමට පෙර මධ්‍යධරණී ද්‍රෝණිය සහ වයඹ අප්‍රිකාව ආවරණය කළ පුරාණ වනාන්තරවලට සමාන වේ. මැකරෝනීසියානු ලෝරල් වනාන්තරවල දක්නට ලැබෙන ඇපලෝනියාස්, ක්ලෙත්‍රා, ඩ්‍රැකේනා, ඔකෝටියා, පර්සියා සහ පිකෝනියා යන ගණවල ගස් ද අයිස් යුගයට පෙර මධ්‍යධරණී මුහුද අවට සශ්‍රීකව පැවති බව (ෆොසිල සාක්ෂි අනුව) දනියි.
සංරක්ෂණ ගැටළු
දැව සහ දර සඳහා වනාන්තර කැපීම, තණබිම් සහ කෘෂිකර්මාන්තය සඳහා වෘක්ෂලතා ඉවත් කිරීම සහ විදේශීය ශාක හා සතුන් දූපත්වලට හඳුන්වාදීම ඇතුළු මානව ක්‍රියාකාරකම් හේතුවෙන් මුල් දේශීය වෘක්ෂලතාවලින් බොහොමයක් අවතැන් වී ඇත. ලෝරිසිල්වා වාසස්ථානය කුඩා විසන්ධි වූ සාක්කු දක්වා අඩු වී ඇත. එහි ප්‍රතිඵලයක් වශයෙන්, දූපත් වලට ආවේණික ජෛව බොහෝමයක් දැන් බරපතල ලෙස වඳවීමේ තර්ජනයට ලක්ව හෝ වඳ වී ගොස් ඇත. වෙනත් රටවල විලෝපිකයන් - විශේෂයෙන්ම ගෘහාශ්‍රිත සහ වල් බළලුන් - දැනට ආවේණික සත්ත්ව විශේෂවලට බරපතලම තර්ජනයක් වේ. බළලුන් වැඩිපුරම ගොදුරු වන්නේ මීයන් සහ හාවුන් වැනි වෙනත් විදේශීය ක්ෂීරපායින් මත වුවද, එවැනි ගොදුරේ බහුලත්වය එතරම් විශාල බළලුන් ගහනයක් පවත්වා ගෙන යන අතර එය ඊනියා අධිප්‍රේඩේෂන් ක්‍රියාවලියක් ආරම්භ කර ඇති අතර එමඟින් එම ජනගහනයේ ඍණාත්මක බලපෑම සංඛ්‍යාවට තවත් වැඩි වේ. ආවේණික උරගයින් සහ පක්ෂීන්.
2001 සිට, යුරෝපීය සංගමයේ සංරක්ෂණ ප්‍රයත්නයන්, එහි Natura 2000 රෙගුලාසි මගින් නියම කර ඇති අතර, එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස අසෝර්ස්, මැඩෙයිරා සහ කැනරි දූපත් හි විශාල ගොඩබිම් සහ මුහුදු ප්‍රදේශ 5000 km² ආරක්ෂා කර ඇත.
යොමු කිරීම් |
114,499 | https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B7%81%E0%B7%8A%E2%80%8D%E0%B6%BB%E0%B7%93%20%E0%B6%BD%E0%B6%82%E0%B6%9A%E0%B7%8F%E0%B7%80%E0%B7%9A%20%E0%B6%AF%E0%B7%9A%E0%B7%81%E0%B6%B4%E0%B7%8F%E0%B6%BD%E0%B6%B1%E0%B6%BA%20%E0%B7%84%E0%B7%8F%20%E0%B7%83%E0%B6%B8%E0%B7%8A%E0%B6%B6%E0%B6%B1%E0%B7%8A%E0%B6%B0%20%E0%B6%A0%E0%B7%94%E0%B6%AF%E0%B7%92%E0%B6%AD%E0%B6%BA%E0%B7%9D | ශ්‍රී ලංකාවේ දේශපාලනය හා සම්බන්ධ චුදිතයෝ | මෙම ලිපියෙන් ශ්‍රී ලංකාවේ දේශපාලනයට සම්බන්ධ අපරාධ සම්බන්ධයෙන් චෝදනා එල්ල වූ පුද්ගලයින් ලැයිස්තුගත කර ඇත. ලැයිස්තුව සම්පූර්ණ නොවේ, නව තොරතුරු ලබා ගත හැකි වන පරිදි එය නිරන්තරයෙන් යාවත්කාලීන වේ. මේ ශ්‍රී ලංකාවේ දේශපාලනයට සම්බන්ධ අපරාධ සම්බන්ධයෙන් චෝදනා ලැබූ බොහෝ පුද්ගලයන්ගෙන් කිහිප දෙනෙකු පමණි. නව තොරතුරු ලබා ගත හැකි බැවින් ලැයිස්තුව නිරන්තරයෙන් යාවත්කාලීන වේ.
චෝදනාවක් වරදකරු කිරීමක් නොවන බව සැලකිල්ලට ගැනීම වැදගත්ය. වැරදිකරුවන් බව ඔප්පු වන තුරු මේ සියලු දෙනා නිර්දෝෂී ය. කෙසේ වෙතත්, ඔවුන්ට එල්ල වී ඇති චෝදනා බරපතල වන අතර විමර්ශනයක් අවශ්‍ය වේ.
මුලාශ්‍ර |
114,529 | https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%BA%E0%B6%B8%E0%B7%84%E0%B6%BD%E0%B7%8A%20%E0%B6%A0%E0%B7%8F%E0%B6%B4 | යමහල් චාප | යමහල් චාප එසේත් නැත්නම් මැග්මා චාප () subducting සාගරික tectonic plate, වලට ඉහලින් චාපයක (arc) හැඩයට සෑදි, යමහල් තීර හැඳින්වීමට භාවිතා වන පදයකි.
ආශ්‍රිත ලිපි
Back-arc basin
Island arc
Subduction zone metamorphism
Volcanic field
Volcanic island
මූලාශ්‍ර
Archipelagoes
Plate tectonics
වෙරළබඩ සහ සාගරික භූ රූප |
114,534 | https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%89%E0%B7%83%E0%B7%96-%E0%B6%B6%E0%B7%9C%E0%B6%B1%E0%B7%92%E0%B6%B1%E0%B7%8A-%E0%B6%B8%E0%B6%BB%E0%B7%92%E0%B6%BA%E0%B7%8F%E0%B6%B1%E0%B7%8F%20%E0%B6%A0%E0%B7%8F%E0%B6%B4%E0%B6%BA | ඉසූ-බොනින්-මරියානා චාපය | ඉසූ-බොනින්-මරියානා () චාප පද්ධතිය, Micronesia හි භූ කාරක තැටි අභිසාරී මායිමක් වෙයි.
ආශ්‍රිත ලිපි
Mariana Trench
Mariana Trough
Mariana Islands
South Chamorro Seamount
භාහිර සබැඳි
– NOAA Ring of Fire 2006 investigations in the Mariana arc – including videos
– NOAA Ring of Fire 2004 investigations in the Mariana arc – including videos
– NOAA Ring of Fire 2003 investigations in the Mariana arc – including videos
– information about a 2007 geoscientific meeting concerned with the IBM arc, including presentations and posters that can be downloaded.
Geology of the Pacific Ocean
Seismic zones
Philippine Sea |
114,545 | https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%BA%E0%B6%B8%E0%B7%84%E0%B6%BD%E0%B7%8A%20%E0%B6%AD%E0%B7%93%E0%B6%BB | යමහල් තීර | යමහල් තීර () යනු විශාල ලෙස ගිණිකඳු ක්‍රියාකාරීත්වයක් සහිත කලාප වෙයි. යමහල් ක්ෂේත්‍ර වැනි පද මෙවැනි කුඩා කලාප සඳහා භාවිතා වෙයි.
යමහල් තීර කඳු වැටි වලට සමාන මුත්, මෙම කඳු වැටිවල පවතින කඳු, ගිණිකඳු මිස, භූ කාරක තැටි ගැටීම හේතු කොටගෙන සිදුවන faulting සහ folding නිසා ඇතිවන කඳු නොවේ .
උදාහරණ
Andean Volcanic Belt
Garibaldi Volcanic Belt
Taupo Volcanic Zone
Trans-Mexican Volcanic Belt
ආශ්‍රිත ලිපි
Hotspot
Pacific Ring of Fire
Plate tectonics
යමහල් චාප
Volcanic field
මූලාශ්‍ර
Volcanology
Plate tectonics |
114,570 | https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%AD%E0%B7%8F%E0%B6%B4%20%E0%B6%91%E0%B6%B1%E0%B7%8A%E0%B6%A2%E0%B7%92%E0%B6%B1%E0%B7%8A | තාප එන්ජින් | තාපගතිවේදයේ සහ ඉංජිනේරුවේදයේ දී තාප එන්ජින් () යනු තාපය, යාන්ත්‍රික කාර්යයක් කළ හැකි, විශේෂයෙන් ම යාන්ත්‍රික ශක්තිය වැනි, ප්‍රයෝජනවත් ශක්තිය බවට හරවන, පද්ධතියක් වෙයි.
ආශ්‍රිත ලිපි
Einstein refrigerator
Heat pump
Reciprocating engine for a general description of the mechanics of piston engines
Thermosynthesis
Timeline of heat engine technology
මූලාශ්‍ර
පොත්
Energy conversion
Engine technology
Engines
Heating, ventilation, and air conditioning
තාප ගති විද්‍යාව |
114,586 | https://si.wikipedia.org/wiki/Data%20cable | Data cable | data cable
data |
114,773 | https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%B6%E0%B7%94%E0%B7%85%E0%B7%94%E0%B6%9C%E0%B7%84%E0%B6%9C%E0%B7%9C%E0%B6%A9%20%E0%B6%AF%E0%B7%94%E0%B6%B8%E0%B7%8A%E0%B6%BB%E0%B7%92%E0%B6%BA%20%E0%B7%83%E0%B7%8A%E0%B6%AE%E0%B7%8F%E0%B6%B1%E0%B6%BA | බුළුගහගොඩ දුම්රිය ස්ථානය | බුළුගහගොඩ දුම්රිය ස්ථානය යනු ශ්‍රී ලංකාවේ ජා-ඇල හි පිහිටි දුම්රිය ස්ථානයකි. එය කොළඹ-පොල්ගහවෙල දුම්රිය මාර්ගයේ රාගම දුම්රිය ස්ථානය සහ ගනේමුල්ල දුම්රිය ස්ථානය අතර පිහිටා ඇත. දුම්රිය ස්ථානය උප නැවතුම්පොළක් වන අතර මෙහි නතර වන්නේ මන්දගාමී දුම්රිය පමණි.
ඉතිහාසය
මෙම දුම්රිය ස්ථානය 1914 දී ඉදිකරන ලද අතර එය මුලින් හැඳින්වූයේ "බටුවත්ත නැගෙනහිර දුම්රිය ස්ථානය" යනුවෙනි. එය 1964 දී "බුළුගහගොඩ දුම්රිය ස්ථානය" ලෙස නම් කරන ලදී.
පිළිබඳව
දුම්රිය ස්ථානය පොරොත්තු මඩුවක් සහිත කුඩා, තනි වේදිකා නැවතුම්පළකි. දුම්රිය ස්ථානයේ ප්‍රවේශ පත්‍ර කාර්යාලයක් නැත, නමුත් ප්‍රවේශපත්‍ර දුම්රිය කොන්දොස්තරගෙන් මිලදී ගත හැකිය. දුම්රිය ස්ථානය පෙ.ව. 5:00 සිට ප.ව. 10:00 දක්වා විවෘතව පවතී. සමස්තයක් වශයෙන්, බුළුගහගොඩ දුම්රිය ස්ථානය මගීන් සහ සිසුන් විසින් භාවිතා කරන කුඩා, නිස්කලංක දුම්රිය ස්ථානයකි. එය කොළඹ සහ ඒ අවට ප්‍රදේශවලට යාමට සහ පැමිණීමට පහසු මාර්ගයකි. කොළඹ සහ ඒ අවට ප්‍රදේශවලට යන එන මගීන් මෙම දුම්රිය ස්ථානය භාවිතා කරයි. එය අවට පාසල් සහ විශ්ව විද්‍යාලවලට යන සිසුන් ද භාවිතා කරයි.
භාවිතා කල හැකි දුම්රිය
පහත සඳහන් දුම්රිය බුළුගහගොඩ දුම්රිය ස්ථානයේ නතර වේ.
කොළඹ කොටුවේ සිට පොල්ගහවෙල දක්වා මන්දගාමී දුම්රිය
පොල්ගහවෙල සිට කොළඹ කොටුව දක්වා මන්දගාමී දුම්රිය
මුලාශ්‍ර |
114,788 | https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%94%E0%B6%9A%E0%B7%8A%E0%B7%83%E0%B7%8A%E0%B7%86%E0%B6%BB%E0%B7%8A%E0%B6%A9%E0%B7%8A%20%E0%B7%80%E0%B7%92%E0%B7%81%E0%B7%8A%E0%B7%80%E0%B7%80%E0%B7%92%E0%B6%AF%E0%B7%8A%E2%80%8D%E0%B6%BA%E0%B7%8F%E0%B6%BD%E0%B6%BA | ඔක්ස්ෆර්ඩ් විශ්වවිද්‍යාලය | ඔක්ස්ෆර්ඩ් විශ්වවිද්‍යාලය () යනු එන්ගලන්තයේ ඔක්ස්ෆර්ඩ් නුවර පිහිටි collegiate පර්යේෂණ විශ්වවිද්‍යාලයක් වෙයි. එය ඉංග්‍රීසි කතා කරන ලෝකයේ පැරණිම විශ්වවිද්‍යාලය සහ එක දිගටම ක්රියාත්මක වූ ලොව දෙවන පැරණිතම විශ්වවිද්‍යාලය ද වෙයි.
ආශ්‍රිත ලිපි
Academic scarves of the University of Oxford
Gaudy celebrations
List of medieval universities
May Morning celebration
Oxford "-er"
Oxford bags
Oxford comma
Oxford Standard for Citation of Legal Authorities (OSCOLA)
Oxford University (UK Parliament constituency)
Oxford University Police
Town and gown
සටහන්
මූලාශ්‍ර
උපහරණ
භාහිර සබැඳි
'The University of Oxford', A History of the County of Oxford: Volume 3: The University of Oxford (1954), pp. 1–38
Russell Group
University of Oxford
Educational institutions established in the 11th century
University of Oxford
University of Oxford
.Oxford, University of
Universities UK |
114,831 | https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%94%E0%B6%9A%E0%B7%8A%E0%B7%83%E0%B7%8A%E0%B7%86%E0%B6%BB%E0%B7%8A%E0%B6%A9%E0%B7%8A%20%28%E0%B6%B6%E0%B7%84%E0%B7%94%E0%B6%BB%E0%B7%94%E0%B6%AD%E0%B7%8A%E0%B7%84%E0%B6%BB%E0%B6%AB%E0%B6%BA%29 | ඔක්ස්ෆර්ඩ් (බහුරුත්හරණය) | ඔක්ස්ෆර්ඩ් යනු එන්ගලන්තයේ නගරයක් වෙයි.
ඔක්ස්ෆර්ඩ් යන්න මගින් පහත දෑ ද අදහස් විය හැකිය:
ස්ථාන
එන්ගලන්තය
Oxford (UK Parliament constituency), the historic Parliamentary constituency of the city
Oxford Canal, a canal from Coventry to Oxford, England
Oxford Castle, England
Oxford East (UK Parliament constituency), a modern Parliamentary constituency of the city
Oxford West and Abingdon (UK Parliament constituency), the other modern constituency including the city
Oxford, Staffordshire, a location in Staffordshire
ඕස්ට්‍රේලියාව
Oxford, Queensland, a locality in the Isaac Region
Oxford Falls, New South Wales, a suburb of Sydney
කැනඩාව
Oxford, Edmonton, a neighbourhood in Edmonton, Alberta
Oxford, Nova Scotia, in Cumberland County
Oxford County, Ontario
Oxford (federal electoral district)
Oxford (provincial electoral district)
Mount Oxford (Nunavut), a mountain on Ellesmere Island
නවසීලන්තය
Oxford, New Zealand, an urban area in Canterbury
ඇමෙරිකාව
Oxford, Alabama
Oxford, Arkansas
Oxford, Colorado
Oxford, Connecticut
Oxford, Florida
Oxford, Georgia
Oxford, Idaho
Oxford, Indiana
Oxford, Iowa
Oxford, Kansas
Oxford, Kentucky
Oxford, Maine
Oxford (CDP), Maine
Oxford, Maryland
Oxford, Massachusetts
Oxford (CDP), Massachusetts
Oxford, Michigan
Oxford, Mississippi
Oxford, Nebraska
Oxford Township, New Jersey
Oxford CDP, New Jersey
Oxford (town), New York
Oxford (village), New York
Oxford, North Carolina
Oxford, Ohio
Oxford, Pennsylvania
Oxford, West Virginia
Oxford (town), Wisconsin
Oxford, Wisconsin
Oxford, United States Virgin Islands
Oxford Junction, Iowa
New Oxford, Pennsylvania
North Oxford, Maine
South Oxford, Maine
Oxford Basin, California
වෙනත් ස්ථාන
Oxford County (disambiguation)
Oxford Township (disambiguation)
ජනයා
Oxford (surname), a surname (and a list of people with the name)
Bishop of Oxford
Earl of Oxford, a title in the English peerage
Edward de Vere, 17th Earl of Oxford (1550–1604), candidate for authorship of the Shakespeare oeuvre (Oxfordian theory)
කලාව, විනෝදාස්වාදය සහ මාධ්‍යය
Oxford Bach Choir
Oxford English Dictionary
Oxford, U.S.A.
සන්නාම සහ ව්‍යාපාර
Oxford (company), a producer of office products
Oxford (toy company), a South Korean toy company
Oxford Bus Company, a bus transport company
Oxford Diffraction, a British company specializing in X-ray diffraction equipment, now part of Varian, Inc.
Oxford Health Plans, medical insurance
Oxford Instruments, a scientific company
Oxford Playhouse, a theatre in Oxford, England
Oxford Properties Group, a Canadian property management company
Oxford Records, a record label
Oxford University Press, a university press
ඇඳුම් පැලඳුම්
Oxford (cloth), a type of cotton cloth, typically used for shirts
Oxford shirt, a shirt made of Oxford cloth
Oxford shoe, a style of shoe
අධ්‍යාපනික ආයතන
Oxford Academy (California), US
Oxford Brookes University, Oxford, England
Oxford College of Emory University, US
ඔක්ස්ෆර්ඩ් විශ්වවිද්‍යාලය, එන්ගලන්තයේ ඔක්ස්ෆර්ඩ් හි පිහිටි විශ්වවිද්‍යාලය
ශාක සහ සත්ත්ව විශේෂ
Oxford, a red variety of Darwin tulip
Golden Oxford, a yellow variety of Darwin tulip
Oxford Ragwort, (Senecio squalidus) a plant
Oxford sheep, or Oxford Down, a breed of sheep originating in England
භාෂාව
Oxford comma, the serial comma
Oxford English, a formal style of English
Oxford "-er", a type of slang
ආගම
Oxford Group, a 20th-century religious movement which became Moral Re-Armament
Oxford Movement, 19th century Anglo-Catholic theological movement
ක්‍රීඩා
Oxford Blue, a sporting award
Oxford City F.C., an English Conference North football club
Oxford F.C., a 19th-century football club in Glasgow, Scotland
Oxford Plains Speedway, a race track in Oxford, Maine
Oxford Rugby League, a rugby league club in Oxford, England
Oxford United F.C., an English League One football club
Oxford United Stars F.C., a football club in Northern Ireland
ප්‍රවාහනය
Manchester Oxford Road railway station, a railway station in Manchester, England
Oxford Airport, England
Oxford / City of Sheridan (RTD), a transit station in Sheridan, Colorado, USA
Oxford railway station, England
Oxford Rewley Road railway station, a former railway station in Oxford, England
Oxford Road Halt railway station, a former railway station near Oxford, England
Oxford services, a motorway service station near Oxford, England
Oxford station (Ohio), a proposed Amtrak station in Oxford, Ohio, USA
Oxford Tube, an express coach service between Oxford and London
රථවාහන
Airspeed Oxford, World War II–era twin-engine trainer aircraft
HMS Oxford, two ships of the Royal Navy
Morris Oxford, a car
Nuffield Oxford Taxi, or Wolseley Oxford Taxi, a taxicab
SS City of Oxford, merchant ship sunk in the Second World War
වෙනත් භාවිතා
Oxford Archaeology, an archaeological unit of sedimentary rock
Oxford Clay, a type of sedimentary rock
Oxford Round Table, a series of interdisciplinary conferences
Oxford University vaccine, a COVID-19 vaccine also known as AZD1222 or ChAdOx1 nCoV-19
ආශ්‍රිත
Ox Ford, an action during the Battle of North Anna in the American Civil War |
114,881 | https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%85%E0%B6%9A%E0%B7%8F%E0%B6%BB%E0%B7%8F%E0%B6%AF%E0%B7%93%20%E0%B6%85%E0%B6%B1%E0%B7%94%E0%B6%B4%E0%B7%92%E0%B7%85%E0%B7%92%E0%B7%80%E0%B7%99%E0%B6%BD | අකාරාදී අනුපිළිවෙල | අකාරාදී පිළිවෙල එසේත් නැත්නම් අකාරාදී අනුපිළිවෙල යනු යම් අක්ෂර මාලාවක අකුරු යෙදෙන පිළිවෙල වෙයි. |
114,909 | https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%B1%E0%B7%92%E0%B7%81%E0%B7%8F%E0%B6%B1%E0%B7%8A%E0%B6%AD%20%E0%B6%B8%E0%B7%94%E0%B6%AD%E0%B7%94%E0%B7%84%E0%B7%99%E0%B6%A7%E0%B7%8A%E0%B6%A7%E0%B7%92%E0%B6%9C%E0%B6%B8 | නිශාන්ත මුතුහෙට්ටිගම | නිශාන්ත මුතුහෙට්ටිගමගේ (උපත 5 නොවැම්බර් 1962) යනු වංචා, දූෂණ සහ ලිංගික අතවර ඇතුළු අපරාධ රැසකට චෝදනා එල්ල වූ ශ්‍රී ලාංකික දේශපාලනඥයෙකි. ඔහු මේ වන විට පොලිසියේ සහ අපරාධ පරීක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුවේ පරීක්ෂණ පවත්වයි. ඔහු ශ්‍රී ලාංකික දේශපාලනඥයෙකි, ශ්‍රී ලංකා පාර්ලිමේන්තුවේ මන්ත්‍රීවරයෙකි. ඔහු ශ්‍රී ලංකා නිදහස් පක්ෂයට (SLFP) අයත් වේ. ඔහු ශ්‍රී ලංකාවේ වරාය සහ නාවික කටයුතු පිළිබඳ හිටපු නියෝජ්ය අමාත්‍යවරයාය. මුතුහෙට්ටිගම මේ වන විට පොලිසියේ සහ අපරාධ පරීක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුවේ පරීක්ෂණ පවත්වයි. ඔහුට කිසිදු අපරාධයක් සම්බන්ධයෙන් චෝදනා එල්ල වී නොමැති නමුත් ඔහු පාර්ලිමේන්තුව අත්හිටුවා ඇත. මුතුහෙට්ටිගමට එල්ල වූ චෝදනා හේතුවෙන් ඔහුගේ කීර්ති නාමයට හානි සිදුවී ඇති අතර, ඔහු ඉල්ලා අස්විය යුතු බවට ඉල්ලීම් ද සිදු විය. ඔහු චෝදනා සියල්ල ප්රතික්ෂේප කර ඇතත් ඔහුගේ නම ඉවත් කිරීමට ඔහුට නොහැකි වී තිබේ.
(උපත 5 නොවැම්බර් 1962) යනු ශ්‍රී ලාංකික දේශපාලනඥයෙකි, ශ්‍රී ලංකා පාර්ලිමේන්තුවේ මන්ත්‍රීවරයෙකි. ඔහු ශ්‍රී ලංකා නිදහස් පක්ෂයට (SLFP) අයත් වේ. ඔහු ශ්‍රී ලංකාවේ වරාය සහ නාවික කටයුතු පිළිබඳ හිටපු නියෝජ්ය අමාත්‍යවරයාය.
මුතුහෙට්ටිගමගේ 1962 නොවැම්බර් 5 වන දින ශ්‍රී ලංකාවේ ගාල්ලේ උපත ලැබීය. ඔහු ගාල්ල මහින්ද විද්‍යාලයෙන් සහ කොළඹ විශ්ව විද්‍යාලයෙන් අධ්‍යාපනය ලැබීය. ඔහු කොළඹ විශ්වවිද්‍යාලයෙන් ආර්ථික විද්‍යාව පිළිබඳ ශාස්ත්‍රවේදී උපාධියක් ලබා ගත්තේය.
මුතුහෙට්ටිගමගේ දේශපාලනයට පිවිසෙන්නේ 1994 දී ගාල්ල මහ නගර සභාවට තේරී පත්වීමෙන් පසුවය. ඔහු 2000 වසරේ ගාල්ල මැතිවරණ දිස්ත්‍රික්කයෙන් ශ්‍රී ලංකා පාර්ලිමේන්තුවට තේරී පත් විය. ඔහු 2004, 2010 සහ 2015 දී නැවත පාර්ලිමේන්තුවට තේරී පත් විය.
මුතුහෙට්ටිගමගේ මහතා 2010 සිට 2015 දක්වා වරාය සහ නාවික නියෝජ්ය අමාත්‍යවරයා ලෙස කටයුතු කර ඇත. ඔහු පොදු ව්‍යවසාය පිළිබඳ පාර්ලිමේන්තු කාරක සභාවේ ද සාමාජිකයෙකි.
පොද්ගලික ජීවිතය
මුතුහෙට්ටිගමගේ විවාහ වී දරුවන් දෙදෙනකු සිටී.
චෝදනා, අපරාධ, මැරකම්
මුදල් අවභාවිතය (2019)
2019 වසරේ ගාලු වරාය සංවර්ධනයට වෙන් කළ මුදල් අවභාවිත කළ බවට ඔහුට චෝදනා එල්ල විය.
මුදල් අවභාවිතය (2020)
2020 වසරේ වෙළෙඳ හා වාණිජ කටයුතු අමාත්‍යාංශයේ මුදල් අවභාවිත කළ බවට මුතුහෙට්ටිගමට චෝදනා එල්ල විය. නිසි ක්‍රමවේදයන් අනුගමනය නොකර තමන්ගේම සමාගම්වලට කොන්ත්‍රාත්තු ලබාදීම සම්බන්ධයෙන්ද ඔහුට චෝදනා එල්ල විය.
කඩොලාන විනාශ කිරීම (2020)
2020 දී මුතුහෙට්ටිගමගේ මීගමුවේ කඩොලාන විනාශ කිරීම සම්බන්ධයෙන් ආන්දෝලනයකට ලක් විය. වොලිබෝල් පිටියක් ඉදිකිරීම සඳහා වන සංරක්ෂණ නිලධාරීන්ට සහ ප්‍රදේශවාසීන්ට බලහත්කාරයෙන් කඩොලාන විනාශ කිරීමට ඉඩ දෙන ලෙස මුතුහෙට්ටිගමගේ මහතා උත්සාහ කරන අයුරු දැක්වෙන වීඩියෝවක් මාධ්‍ය වෙත ලබාදී තිබුණා. මෙම විනාශයෙන් වටිනා වෙරළාසන්න කඩොලාන පරිසර පද්ධතියට සිදුවන බලපෑම පිළිබඳව රාජ්‍ය නිලධාරියෙකු ප්‍රශ්න කළ අතර රට පුරා දිගින් දිගටම සිදුවන වන විනාශය අනාගත පරපුරට හුස්ම ගැනීමට ඔක්සිජන් නොමැති වීමට හේතු වන්නේ කෙසේදැයි පෙන්වා දුන් විට මුතුහෙට්ටිගමගේ ආධාරකරුවෙකු ප්‍රකාශ කළේ ප්‍රදේශයේ දරුවන් "එසේ කරයි. ඔක්සිජන් අවශ්‍ය නැහැ"
ලිංගික අතවර චෝදනා (2021)
2021 දී මුතුහෙට්ටිගම කාන්තාවකට ලිංගික අතවර කළ බවට චෝදනා එල්ල විය. ඔහු එම චෝදනා ප්රතික්ෂේප කළ නමුත් කාන්තාව ඔහුට එරෙහිව පොලිසියේ පැමිණිල්ලක් ගොනු කළේය.
සමස්තය
නිශාන්ත මුතුහෙට්ටිගමගේ යනු 2000 වසරේ සිට ශ්‍රී ලංකා පාර්ලිමේන්තුවේ සේවය කර ඇති ශ්‍රී ලාංකික දේශපාලනඥයෙකි. ඔහු ශ්‍රී ලංකා නිදහස් පක්ෂයේ (ශ්‍රීලනිප) සාමාජිකයෙකු වන අතර 2010 සිට 2015 දක්වා වරාය සහ නාවික නියෝජ්ය අමාත්‍යවරයා ලෙස කටයුතු කර ඇත. මීගමුවේ කඩොලාන විනාශ කිරීම, දූෂණ චෝදනා ඇතුළු ආන්දෝලන ගණනාවකට සම්බන්ධ වූවෙකි. |
114,922 | https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%85%E0%B6%9A%E0%B7%8A%E0%B7%82%E0%B6%BB%20%E0%B6%B4%E0%B6%BB%E0%B7%92%E0%B7%80%E0%B6%BB%E0%B7%8A%E0%B6%AD%E0%B6%B1%E0%B6%BA | අක්ෂර පරිවර්තනය | අක්ෂර පරිවර්තනය () යනු, පෙළක් යම් අක්ෂර ක්‍රමයක සිට අනෙකකට හැරවීම හැඳින්වීම සඳහා භාවිතා වන පදයක් වෙයි.
ආශ්‍රිත ලිපි
Cyrillization
International Components for Unicode
ISO 15924
Latin script
List of ISO transliterations
Orthographic transcription
Phonemic orthography
Phonetic transcription
Romanization
Spread of the Latin script
Substitution cipher
Transcription (linguistics)
මූලාශ්‍ර
භාහිර සබැඳි
International Components for Unicode transliteration services ICU User Guide: Transforms
Transliteration history – history of the transliteration of Slavic languages into Latin alphabets.
Transliteration of Non-Latin scripts – Collection of transliteration tables for many non-Latin scripts maintained by Thomas T. Pedersen.
Unicode Transliteration Guidelines
United Nations Group of Experts on Geographical Names (UNGEGN) – working group on Romanization Systems.
Library of Congress: Romanization Tables
Localtyping.com implements google transliteration library and also allows to create To-Do Lists in English and Transliterated Languages.
onlinemarathityping.com Use Google transliteration for easy typing.
Usage of Transliterations – condensed description of the definition of transliteration and its usage.
G. Gerych. Transliteration of Cyrillic Alphabets. Ottawa University, April 1965. 126 pp. – historical overview of the concept of transliteration and its evolution and application |
114,939 | https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%85%E0%B6%9A%E0%B7%8A%E0%B7%82%E0%B6%BB%E0%B7%93%E0%B6%B8%E0%B6%BA | අක්ෂරීමය | වාග් විද්‍යාවෙහි , අක්ෂරීමයක් යනු ලේඛන ක්‍රමයක කුඩාම කාර්යමය ඒකකය වෙයි .
අක්ෂරීමය වෙනුවෙන් ඉංග්‍රීසි භාෂාවෙහි භාවිතා වන ග්‍රැෆීම් යන වදන ව්‍යුත්පන්න වී ඇත්තේ යන්න සහ ශබ්දිමය වෙනුවෙන් ඉංග්‍රීසි භාෂාවෙහි භාවිතා වන ෆනීම් යන වදන සහ අනෙකුත් කාර්ය ඒකකයන්හී නම් වලට සාදෘශ්‍යය ලෙසින් -ඊම් යන උපසර්ගය එකතු වීමෙනි. |
114,943 | https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%A2%E0%B7%8F%E0%B6%AD%E0%B6%9A%20%E0%B6%9A%E0%B6%AD%E0%B7%8F | ජාතක කතා | ජාතක කථා එසේත් නැත්නම් ජාතක කතා යනු බෞද්ධ සාහිත්‍යයේ එන අංගයක් වෙයි.
ආශ්‍රිත ලිපි
උදාහරණ
සස ජාතකය
උම්මග්ග ජාතකය
අඩවියෙන් බැහැර ලිපි |
114,948 | https://si.wikipedia.org/wiki/Ronaldo | Ronaldo | Cristiano Ronaldo
Cristiano Ronaldo is a famous and popular soccer player from Portugal who has countless fans around the world. His unique skills and techniques' this, he managed to break many records in football and is recognized as one of the greatest players in the history of football. .
Cristiano Ronaldo's Childhood .In the biography of Cristiano Ronaldo dos Santos Aveiro, it is mentioned that he was born on February 5, 1985 in the city of Madeira, Portugal in a poor family of 6 members. Cristiano is the youngest child in the family. The family's finances were so poor that her mother planned to abort her when she was pregnant .Due to the poor financial condition of the family, he faced difficult situations during his childhood and adolescence.
Ronaldo started his football career at the age of 8 with the Andorinha football team where his father worked as a logistics manager .A few years later, he joined Sporting Lisbon, one of the biggest clubs in the Portuguese league, and this transfer can be considered the beginning of Cristiano's dream. In his own opinion, from the age of eleven, he realized that he was head and neck better than the rest of his peers, and he knew from that moment that he was capable of doing extraordinary things on the football field. Cristiano Ronaldo's father died of an alcohol-related illness when he was 20 years old.
The beginning of Cristiano Ronaldo's career. Ronaldo excelled at the start of his career at a young age and managed to attract the attention of many teams. He got off to a dream start scoring 2 goals in his first game at the age of 16.
Then, Cristiano Ronaldo caught the attention of one of the greatest coaches in football history, Sir Alex Ferguson, which led him to join the Manchester United football team in 2003 and play alongside the big stars of the football world.Ronaldo's persistence made him shine very quickly and established him as one of the best players in the English Premier League.
At the beginning, Cristiano Ronaldo was able to display brilliant performances and won the Ballon d'Or award as the best football player in the world in 2008. Real Madrid's interest in the player resulted in the most expensive transfer in football history at the time with a price tag of €94 million for Cristiano Ronaldo.After joining Real Madrid, Cristiano Ronaldo's brilliance started again, he appeared brighter than before and set various records one after another. Unlike other football stars, over time and despite his age, Ronaldo's technical quality has not only improved, but his performance has improved year after year. So far he has won 5 Ballon d'Or and with this trend he will no doubt win countless more honors .At the national level, the Portugal national team led by Cristiano Ronaldo, although the chances of winning the championship were reduced before the start of Euro 2016, they finally won the championship of this competition and managed to get the biggest honor in history. In this country, Cristiano Ronaldo is considered to be one of the fastest football players in the world, and he also holds the record for the highest jump among the world's football players. He is a mixture of different potentials like speed, strength, endurance, dramatic moves, technique, powerful punches. Cristiano Ronaldo's scoring power is so high that compared to teams in the history of the European Club Champions League, only seven teams have managed to score more goals than Cristiano Ronaldo in this competition, which is a unique statistic. is sarcastic .Cristiano Ronaldo's religion is Catholic.
Ronaldo's first child was born on June 17, 2010 in America, his mother's identity is unknown. He named his son "Cristano" and gained full custody of his son .In the same year, Cristiano Ronaldo started his first serious relationship with a famous Russian model named "Irina Shayk" and broke up with her after 5 years. After the two broke up, Cristiano didn't start another serious relationship until he met "Georgina Rodriguez". And their relationship took a more serious form than Ronaldo's previous relationships. They now have a daughter, Alana Martina. It should also be noted that Ronaldo currently has 4 children.
It is interesting to know that after the tsunami in Indonesia in 2004, Cristiano Ronaldo found a boy wearing the uniform of the Portuguese national team. Chris helped her and bought her a house to live in. The son's name is Martinez, who is currently a Sporting Lisbon team player. |
114,963 | https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%85%E0%B7%80%E0%B7%84%E0%B7%92%E0%B6%BB%E0%B6%AD%E0%B7%8F%20%E0%B6%85%E0%B6%BA%E0%B6%9A%E0%B7%99%E0%B6%BB%E0%B7%94%E0%B6%B8%E0%B7%8A | අවහිරතා අයකෙරුම් | අවහිරතා අයකෙරුම් හෝ අවහිරතා ගාස්තු යනු පැහිනියම අවහිරතාව අඩුකර ගැනුමෙහි අභිලාශය ඇතිව අතිරික්ත ඉල්ලුම ඔස්සේ අවහිරතාවයට ලක්වන බස් සේවාවන්, විදුලිය, මෙට්රෝ පද්ධති, දුම්රිය, දුරකතන, සහ මාර්ග භාවිතා අයකෙරුම් වැනි පොදු භාණ්ඩ පරිහරණය කරන්නන් වෙතින්, භාවිතය සඳහා අධික උපරිම ගාස්තු වැනි අධිභාරයක් අය කර ගැනුමෙහි ක්‍රමයකි; ගුවන්තොටුපොළ සහ ඇළවල් ඔස්සේ කාර්ය බහුල කාල සීමා තුලදී ප්‍රවාහන සඳහා ගුවන් ගමන් සමාගම් සහ නැව් කටයුතු සමගම් වෙතින් අධික ගාස්තු අය කරනු ඇත. මැදිහත්කරුවන් කියා සිටිනුයේ මෙම අයකිරීම් උපාය මාර්ගය වෙතින් ඉල්ලුම නියාමනය වන බැවින්, සැපයීම වැඩි නොකොට අවහිරතාවයන් කළමනාකරණය කළ හැකි බවයි.
අවහිරතා අයකෙරුම් පදනම්ව ඇති ආර්ථික විද්‍යා න්‍යායය අනුව, මෙම ප්‍රතිපත්තියෙහි අරමුණ වනුයේ, උපරිම ඉල්ලුම පවතින විටදී සිදුකෙරෙන පරිහරණය කිරීම් තුලින් එකිනෙකා වෙත ඔවුන් විසින් පනවනු ලබන බැර පිළිබඳව මිල යාන්ත‍්‍රණය භාවිතා කොට අවබෝධයක් ඇති කිරීම සහ ඔවුන් විසින් නිර්මාණය කරන අමතර අවහිරතාවයන් සඳහා ඔවුන් විසින් ගෙවීමක් කළ යුතු බවද, එනයින් අවකාශය හෝ කාලය ඔස්සේ ඉල්ලුම ප්‍රතිව්‍යාප්ති ගතකිරීමට අනුබල දීම සහ ඔවුන් විසින් නිර්මාණය කෙරෙන ඍණාත්මක බාහිරතා වෙනුවෙන් ගෙවීමක් සිදු කිරීමට ඔවුන් වෙත බල කිරීම ඔස්සේ පරිසරය වෙත ඔවුන් විසින් සිදු කෙරෙන බලපෑම පිළිබඳව පරිහරණය කරන්නන් වඩාත් දැනුවත් කිරීමද වෙයි.
1975 වසරෙහිදී හඳුන්වා දුන් සහ පසුව 1998 වසරෙහිදී ප්‍රසාදනය කෙරුණු ක්රමයක් ඔස්සේ, නගරබද මාර්ග සඳහා අවහිරතා අයකෙරුම් ක්රමයක් පළමුවෙන් හඳුන්වා දුන් රට වන්නේ සිංගප්පූරුව වෙයි. එතැන් සිට වර්තමානය දක්වා, ලෝකයෙහි නගරබද මාර්ගවල මෙම උපයෝගයෙහි භාවිතය දැනට නගර කිහිපයකට පමණක් සීමාවී ඇති අතර, ඒවා අතර ලන්ඩනය, ස්ටොක්හෝම්, මිලාන්, සහ ගොතන්බර්ග්, ස්වීඩනය, මෙන්ම, ඩරම්, එංගලන්තය; ස්නොය්මො, චෙක් ජනරජය; රීගා (2008 වසරෙහිදී අවසන් කෙරිණි), ලැටිවියාව; සහ වලෙත්තා, මෝල්ටාව වැනි කුඩා නගර කිහිපයක්ද වෙති. නිව්යෝර්ක් නගරයෙහි සහ සැන් ෆ්‍රැන්සිස්කෝ නගරයෙහි මෙම උපයෝගය සංස්ථාපනය කිරීමට යෝජිත වෙයි. සාමාන්ය ලෙසින් ක්‍රම පද්ධති සතරක් භාවිතයෙහි පවතියි: නගර මධ්‍යයක් වට කර ඇති මුර වළලු ප්‍රදේශයක් සහ මුර වළලු සීමා රේඛාව පසුකිරීම වෙනුවෙන් අයකෙරුම්; ප්‍රදේශ පුළුල් අවහිරතා අයකෙරුම්, ප්‍රදේශයක් තුල සිටීම වෙනුවෙන් අයකෙරුම්;නගරය වටා ඇති ප්‍රදේශයෙහි මාර්ගාවසර අයකෙරුම් සහිතව නගර කේන්ද්‍ර මාර්ගාවසර කවයක්; සහ යම් වීදියකට හෝ පහසුකමකට හෝ ප්‍රවේශය සඳහා අයකෙරුම් සහිතව, පිවිසුම් හෝ තනි පහසුකමක් වෙනුවෙන් අවහිරතා අයකෙරුම්.
මූලාශ්‍ර |
115,008 | https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B7%83%E0%B6%82%E0%B6%A0%E0%B7%8F%E0%B6%BB%E0%B6%9A%20%E0%B6%9A%E0%B6%BB%E0%B7%8A%E0%B6%B8%E0%B7%8F%E0%B6%B1%E0%B7%8A%E0%B6%AD%E0%B6%BA | සංචාරක කර්මාන්තය | සංචාරක කර්මාන්තය () යනු විනෝදාස්වාදය හෝ ව්‍යාපාරික අවශ්‍යතා සඳහා සංචාරය කිරීම සහ ඒ හා ආශ්‍රිත වාණිජ කටයුතු හැඳින්වීමට භාවිතා වන පදයක් වෙයි.
ආශ්‍රිත ලිපි
මූලාශ්‍ර
භාහිර සබැඳි
1770s neologisms |
115,026 | https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%85%E0%B6%B7%E0%B7%8A%E2%80%8D%E0%B6%BA%E0%B7%80%E0%B6%9A%E0%B7%8F%E0%B7%81%20%E0%B7%83%E0%B6%82%E0%B6%A0%E0%B7%8F%E0%B6%BB%E0%B6%9A%20%E0%B6%9A%E0%B6%BB%E0%B7%8A%E0%B6%B8%E0%B7%8F%E0%B6%B1%E0%B7%8A%E0%B6%AD%E0%B6%BA | අභ්‍යවකාශ සංචාරක කර්මාන්තය | අභ්‍යවකාශ සංචාරක කර්මාන්තය () යනු විනෝදාස්වාදය උදෙසා වන මානව අභ්‍යවකාශ සංචාර හැඳින්වීමට භාවිතා වන පදය යි. orbital, suborbital සහ lunar space tourism ආදී වශයෙන් මෙහි ප්‍රභේද කිහිපයක් පවතියි.
ආශ්‍රිත ලිපි
Commercialization of space
Effect of spaceflight on the human body
Private spaceflight
Space flight participant
Sub-orbital spaceflight
Commercial astronaut
මූලාශ්‍ර
භාහිර සබැඳි
Space Tourists, a documentary film by Christian Frei
Space Tourism Society, a non-profit research and advocacy group
American inventions
Russian inventions
Types of tourism
2001 introductions |
115,044 | https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%85%E0%B6%B7%E0%B7%8A%E2%80%8D%E0%B6%BA%E0%B7%80%E0%B6%9A%E0%B7%8F%E0%B7%81%20%E0%B7%80%E0%B7%8F%E0%B7%83%E0%B7%83%E0%B7%8A%E0%B6%AE%E0%B7%8F%E0%B6%B1 | අභ්‍යවකාශ වාසස්ථාන | අභ්‍යවකාශ වාසස්ථාන () යනු, සරල නැවතුම් පොළකට වඩා, ස්ථිර ජනාවාසයක් ලෙස පවත්වාගැනීම උදෙසා සෑදි, අභ්‍යවකාශ මධ්‍යස්ථානයකට හෝ habitation මොඩියුලයකට වඩා දියුණු මට්ටමේ වාසස්ථාන විශේෂයක් වෙයි. තිබූ තොරතුරු අනුව කිසිම අභ්‍යවකාශ වාසස්ථානයක් තවම ගොඩ නගා නොමැත.
ආශ්‍රිත ලිපි
Bioastronautics
Domed city
Dyson sphere
Floating cities and islands in fiction
Human outpost (artificially created controlled human habitat)
Locomotion in space
Megastructure
Planetary chauvinism
Space architecture
Space stations and habitats in fiction
Spaceflight
Space station
Spome
Underground living
Underground city
Underwater habitat
සටහන්
භාහිර සබැඳි
Lifeboat Foundation Space Habitats, a space habitat advocacy group.
NASA video about space habitats and space settlements construction as seen around 1970"s (5 min)
Video explaining rotating space habitats
Opening the High Frontier, a video about affordable spaceflight and building a spacefaring civilization.
The 1975 space habitat video credited with inspiring Blue Origin (Jeff "Amazon" Bezos as a boy).
Segits.com, a website that refers to Space habitats as Segits or Self-sufficient Extra-terrestrial Green-habitat Intentional Transparent self-replicating communities.
මානව වාසස්ථාන
Space farming |
115,058 | https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%B1%E0%B7%92%E0%B6%BA%E0%B6%BB%E0%B6%BB%E0%B7%8A%2C%20%E0%B6%B8%E0%B6%BA%E0%B7%92%20%E0%B6%9C%E0%B7%9D%E0%B6%A9%E0%B7%8A%2C%20%E0%B6%A7%E0%B7%94%20%E0%B6%AF%E0%B7%93 | නියරර්, මයි ගෝඩ්, ටු දී | " නියරර්, මයි ගෝඩ්, ටු දී" යනු 19වන සියවසෙහිදී සාරා ෆ්ලවර් ඇඩම්ස් විසින් රචිත ක්‍රිස්තියානි ගීතිකාවක් වන අතර, ජාකොබ්ගේ සිහිනය කතාන්තරය එයින් ප්‍රතිකථනය කෙරී ඇත. උප්පත්ති 28:11–12 මෙලෙස දැක්වෙයි: " ඔහු එක්තරා ස්ථානයකට පැමිණ, ඉර බැසගිය බැවින් මුළු රාත්‍රියේ එහි සිට, ඒ ස්ථානයේ ගල්වලින් එකක් අරන් තමාගේ හිසට තබාගෙන, ඒ ස්ථානයෙහි නින්දට වන්නේය. එවිට ඔහු ස්වප්නයක් දුටුවේය: බලව, පොළොවෙහි තබනලද හිණිමගක් විය, එහි මුදුන අහස දක්වා විය. දෙවියන්වහන්සේගේ දූතයෝ එහි නගිමින්ද බසිමින්ද සිටියෝය...." |
115,101 | https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%89%E0%B6%82%E0%B6%A2%E0%B7%92%E0%B6%B1%E0%B7%9A%E0%B6%BB%E0%B7%94%E0%B7%80%E0%B7%9A%E0%B6%AF%E0%B6%BA | ඉංජිනේරුවේදය | ඉංජිනේරුවේදය () යනු, ස්වභාවිකවේදය සහ ඉංජිනේරු ශිල්පය යන දෙකම ඒකාබද්ධ කොට අධ්‍යයනය සිදු කරන විෂයය ක්ෂේත්‍රය හැඳින්වීමට භාවිතා වන පදය වෙයි. මෙයට physics, mathematics, chemistry, biology, and engineering, විශේෂයෙන් ම පරිගණක, න්‍යෂ්ටික, විද්‍යුත්, ඉලෙක්ට්රොනික, ගගන, materials හෝ යාන්ත්‍රික ඉංජිනේරුවේද ඇතුළත් වෙයි. දැඩි පදනමක් ලෙස විද්‍යාත්මක ක්‍රමවේදය භාවිතයෙන් ඉංජිනේරුවේදයේ නව විසඳුම් සැලසුම් කිරීමට සහ සංවර්ධනය කිරීමට ක්‍රම සොයා බැලීම මෙහි දී සිදු වෙයි..
ශාඛා
ආශ්‍රිත ලිපි
Applied physics
Engineering
Engineering science and mechanics
Environmental engineering science
Index of engineering science and mechanics articles
මූලාශ්‍ර
භාහිර සබැඳි
"Engineering Physics at Xavier"
"The Engineering Physicist Profession"
"Engineering Physicist Professional Profile"
Society of Engineering Science Inc.
"Weapon Physics and Design Program"
ව්‍යවහාරික සහ අන්තර්-ශික්ෂණ භෞතික විද්‍යාව
physics |
115,119 | https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%86%E0%B6%9C%E0%B6%B8%20%E0%B6%BA%E0%B6%B1%E0%B7%94 | ආගම යනු | ආගම යනු කිසියම් ප්‍රපංචයක් කෙරෙහි ලබ්දිකව ඇලී සිටීමයි.
ප්‍රපංචය යනු
ක්‍රියාවලියක්, දෙයක්, වස්තුවක් පිලිබදව සියලු පැතිවලින් සොයා බැලීමේදී ඒවාට ප්‍රංපචය යන නම යෙදේ.
උදාහරන
රංජිත් රත්නායක මම දන්නවා කිව්වාම සාමාන්ය අදහසක්....
රංජිත් රත්නායක කියන ප්‍රපංචය මම දන්නවා කිව්වාහම සියලු පැතිවලින් අදාල කරගෙනයි එහෙම කියන්නෙ.
සංස්ථාපිත ආගම් වලින් ගැලවී ඉවත් වු පමනින් කිසිවෙකු නිරාගමික වන්නේ නැත.
ආගමිකත්වය පුද්ගලයාගෙන් ගලවා දැමීම අයාසකාර ක්‍රියාදාමයකි. |
115,151 | https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%86%E0%B6%9C%E0%B6%B8%20%E0%B6%BA%E0%B6%B1%E0%B7%94%20%E0%B6%9A%E0%B7%92%E0%B7%83%E0%B7%92%E0%B6%BA%E0%B6%B8%E0%B7%8A%20%E0%B6%B4%E0%B7%8A%E2%80%8D%E0%B6%BB%E0%B6%B4%E0%B6%82%E0%B6%A0%E0%B6%BA%E0%B6%9A%E0%B7%8A%20%E0%B6%9A%E0%B7%99%E0%B6%BB%E0%B7%99%E0%B7%84%E0%B7%92%20%E0%B6%BD%E0%B6%B6%E0%B7%8A%E0%B6%AF%E0%B7%92%E0%B6%9A%E0%B7%80%20%E0%B6%87%E0%B6%BD%E0%B7%93%20%E0%B6%85%E0%B6%BB%E0%B7%8F%E0%B7%83%E0%B7%92%E0%B6%A7%E0%B7%93%E0%B6%B8%E0%B6%BA%E0%B7%92 | ආගම යනු කිසියම් ප්‍රපංචයක් කෙරෙහි ලබ්දිකව ඇලී අරාසිටීමයි | ආගම යනු කිසියම් ප්‍රපංචයක් කෙරෙහි ලබ්දිකව ඇලී සිටීමයි.
ප්‍රපංචය යනු
ක්‍රියාවලියක්, දෙයක්, වස්තුවක් පිලිබදව සියලු පැතිවලින් සොයා බැලීමේදී ඒවාට ප්‍රංපචය යන නම යෙදේ.
උදාහරන
රංජිත් රත්නායක මම දන්නවා කිව්වාම සාමාන්ය අදහසක්....
රංජිත් රත්නායක කියන ප්‍රපංචය මම දන්නවා කිව්වාහම සියලු පැතිවලින් අදාල කරගෙනයි එහෙම කියන්නෙ.
සංස්ථාපිත ආගම් වලින් ගැලවී ඉවත් වු පමනින් කිසිවෙකු නිරාගමික වන්නේ නැත.
ආගමිකත්වය පුද්ගලයාගෙන් ගලවා දැමීම අයාසකාර ක්‍රියාදාමයකි. |
115,201 | https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B7%81%E0%B7%8A%E2%80%8D%E0%B6%BB%E0%B7%93%20%E0%B6%BD%E0%B6%82%E0%B6%9A%E0%B7%8F%E0%B7%80%E0%B7%9A%20%E0%B6%AD%E0%B7%8A%E2%80%8D%E0%B6%BB%E0%B7%93%E0%B6%BB%E0%B7%9D%E0%B6%AF%20%E0%B6%BB%E0%B6%AE%20%E0%B6%B8%E0%B7%8F%E0%B7%86%E0%B7%92%E0%B6%BA%E0%B7%8F%E0%B7%80 | ශ්‍රී ලංකාවේ ත්‍රීරෝද රථ මාෆියාව | ශ්‍රී ලංකාවේ ත්‍රීරෝද රථ මාෆියාව යනු ඌබර් (ඉංග්‍රීසි:Uber) සහ පික්මී(ඉංග්‍රීසි:PickMe) වැනි නවීන ප්‍රවාහන ජාලයන්ට එරෙහිව ශ්‍රී ලංකාවේ ත්‍රී රෝද රථ ක්‍රියාකරුවන්ගෙන් අසාධාරණ ක්‍රියාවන්, මිල ගණන් සහ වෙනත් ගැටළු සහගත හැසිරීම් වල, විශේෂයෙන්ම සංචාරකයින් සහ අනෙකුත් ගැටළු සහගත හැසිරීම් වල යෙදී සිටින කොටසක් විස්තර කිරීමට භාවිතා කරන වාචික යෙදුමකි.
පසුබිම
ත්‍රිරෝද රථ ශ්‍රී ලංකාවේ ජනප්‍රිය ප්‍රවාහන මාධ්‍යයකි. ඔවුන් නගර සහ නගරවල තදබදය සහිත වීදිවල සැරිසැරීමට ඉක්මන් සහ පහසු ක්රමයක් ඉදිරිපත් කරයි. කෙසේ වෙතත්, බොහෝ කර්මාන්තවල මෙන්, ඒවායේ ක්රියාකාරිත්වය වටා ගැටළු සහ මතභේද පවතී.
ප්‍රධාන ස්ථාන සහ සිද්ධි
Uber සහ PickMe මත බලපෑම්
Uber සහ PickMe ශ්‍රී ලංකාවේ ප්‍රවාහන ක්ෂේත්‍රයේ විප්ලවීය වෙනසක් සිදු කර ඇති අතර, සම්ප්‍රදායික ත්‍රිරෝද රථ සඳහා වඩාත් විධිමත්, ඩිජිටල් සහ බොහෝ විට ලාභදායී විකල්පයක් සපයයි. කෙසේ වෙතත්, ඔවුන්ගේ මතුවීම ප්‍රතිරෝධයකින් තොරව නොමැත:
භෞමික ආරවුල්: සමහර ත්‍රිරෝද රථ රියදුරන් මෙම වේදිකා ඔවුන්ගේ ජීවනෝපායට තර්ජනයක් ලෙස සලකන අතර මෙම යෙදුම් සමඟ අනුබද්ධ රියදුරන් සමඟ ගැටුම් වල නිරත වී ඇති බව වාර්තා වේ.
මිල අඩු කිරීම: සාම්ප්‍රදායික ත්‍රිරෝද රථ රියදුරන් සමහර විට මෙම වේදිකා පාරිභෝගිකයින් ආකර්ෂණය කර ගැනීමට තිරසාර නොවන මිල ගණන් භාවිතා කරන බවට චෝදනා කරයි.
නියාමනය නොමැතිකම: සමහරු විශ්වාස කරන්නේ සම්ප්‍රදායික ත්‍රිරෝද රථ දේශීය රෙගුලාසි සහ ප්‍රමිතීන්ට යටත් වන අතර, යෙදුම් මත පදනම් වූ සේවාවන් අළු කලාපයක ක්රියාත්මක වන බවයි.
සංචාරකයින්ට වන අයහපත් බලපෑම්
දේශීය ගාස්තු සහ සිරිත් විරිත් ගැන නුහුරු සංචාරකයින් සමහර විට ත්‍රිරෝද රථ රියදුරන්ට ගොදුරු විය හැකිය:
වැඩිපුර අයකිරීම: විශේෂයෙන්ම සම්මත ගාස්තු ගැන නොදන්නා විට ඔවුන්ගෙන් අධික ගාස්තු අය කරන බව සංචාරකයින් අතර පොදු පැමිණිල්ලකි.
වංචාවන්: සමහර ත්‍රිරෝද රථ රියදුරන් සංචාරකයින් ඔවුන් කැමති ගමනාන්තයට රැගෙන යනවාට වඩා, රියදුරුට කොමිස් මුදලක් ලැබෙන වෙළඳසැල් හෝ ආකර්ශනීය ස්ථාන වෙත රැගෙන යන බව දන්නා කරුණකි5.
ආරක්ෂාව පිළිබඳ සැලකිල්ල: සංචාරකයින් විටින් විට නොසැලකිලිමත් ලෙස රිය පැදවීම හෝ තම ගමන් බිමන්වලදී අනාරක්ෂිත බව වාර්තා කර ඇත.
සංචාරකයන්ගේ ප්‍රකාශ
පසුගියදා මහනුවරදී මටත් එයම වුණා.
පික්මේ රියදුරන් දුම්රිය ස්ථානය ඉදිරිපිට නතර කිරීමට බිය වන බව පෙනේ: මට ප්‍රධාන වීදියට යන්න කිව්වා. මම එතනට ගිය විට, මට එහි යාමට කීවේ මන්දැයි මම දැන ගතිමි - ත්‍රිරෝද රථ රියදුරන් pickme රියදුරන්ට තර්ජනය කරන බැවිනි. ඉතා ආක්‍රමණශීලී ටුක්ටුක් රියැදුරන් පිරිසක් විසින් මගේ රියදුරුට වාචික ප්‍රහාරයක් එල්ල කළා.
මගේ පික්මේ එලෙව්වට පස්සේ මම මේ ටුක්ටුක් ඩ්‍රයිවර්ලා එක්ක කතා කරන්න හැදුවම (එයා බය නිසා) එයාලා මේක එයාලගේ රට කියලා මොකක් හරි කෑගහන්න ගත්තා. අවාසනාවකට මෙන්, මෙම මාෆියා අත්දැකීම මහනුවර ටුක්ටුක් රියදුරන්ට එතරම් හොඳ හැඟීමක් නොවන බවත් සාමාන්යයෙන් ශ්‍රී ලංකාව පිළිබඳ හොඳ හැඟීමක් නොවන බවත් ඔවුන්ට තේරුම් ගත නොහැකි විය. Pickme භාවිතා කිරීම සඳහා, මට tuktuk රියදුරන් කණ්ඩායමෙන් මිනිත්තු කිහිපයක් ඇවිදීමට සිදු වූ අතර, මගේ Pickme රියදුරු තවමත් මා රැගෙන යාමට බිය වූයේ, ත්‍රිරෝද රථ රියදුරන් මා පසුපස නොඑන්නේ දැයි විමසමිනි. උමතුයි. මහනුවර ෆුඩ් සිටි, දළදා මාලිගාව ප්‍රදේශයේද එයම සිදුවන බව තවත් පික්මේ රියැදුරෙක් මට කීවා - පික්මේ රියදුරන්ට ටුක්ටුක් මාෆියාවෙන් තර්ජන එල්ල වෙනවා.
මෙම ඉතා දුක්ඛිත හා කරදරකාරී අත්දැකීමෙන් පසු (මට පික්මේ රියදුරු ගැන කණගාටු විය), මම නැවත කිසි දිනක ටුක්ටුක් නොගන්නා බවට තීරණයක් ගත්තෙමි. මගේ අත්දැකීමෙන්, මෝටර් රථයක් සඳහා වන pickme ගාස්තුව (nano/mini) ත්‍රිරෝද රථ රියදුරන් විසින් පිරිනමනු ලබන මිලට වඩා ලාභදායී වන අතර, එය මට බාධාවක් ලෙස පෙනේ. ඔව්, pickme රියදුරන් සමඟ ගැටළු තිබේ (ඔබව රැගෙන යා යුත්තේ කොතැනටද, ඔබව අතහැර දැමිය යුත්තේ කොතැනටද යන්න ඔවුන්ට පැහැදිලි කිරීම), නමුත් සුවපහසුව මට්ටම සැසඳිය නොහැක.
ගැටලුව විසඳන්නේ කෙසේද
දැනුවත් කිරීම: සම්මත ගාස්තු පිළිබඳව සංචාරකයින් දැනුවත් කළ යුතු අතර සාකච්ඡා කළ යුතු ආකාරය පිළිබඳ උපදෙස් ලබා දිය යුතුය.
ඩිජිටල් වේදිකා: Uber සහ PickMe වැනි වේදිකා භාවිතය දිරිමත් කිරීමෙන් මිල නියම කිරීම සහ වගවීම සහතික කළ හැක.
නියාමනය: සාම්ප්‍රදායික හෝ යෙදුම් මත පදනම් වූ සියලුම ක්‍රියාකරුවන් එකම මාර්ගෝපදේශ පිළිපැදීම සහතික කරමින් මිල නියාමනය සහ ප්‍රමිතිකරණය කිරීමට රජයට පියවර ගත හැකිය.
රජයේ ප්‍රතිචාර
මෙම ගැටළු විසඳීම සඳහා ශ්‍රී ලංකා රජය මෙතෙක් වැඩකට ඇති පියවරක් ගෙන ඇති බව අවිනිශ්චිතය.
මුලාශ්‍ර |
115,202 | https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B7%80%E0%B7%9B%E0%B7%81%E0%B7%8A%E2%80%8D%E0%B6%BB%E0%B7%80%E0%B6%AB | වෛශ්‍රවණ | තෝදයි - ජි ලෙස ද මොහුව ජපානයෙහි හදුන්වයි. ඔහු තිස්තුන්කෝටියක් දෙවිවරු අතරදසිටින අතර සතර වරම් දෙවිවරුන් ගෙන් ප්‍රමුඛත්වය මොහුය. වෙයිශ්‍රවණ හට තම ආධිපත්‍යය පැතිරවීම සදහා දෙව්ලොවක් ද ඇත. ඔහු සිංහල , දෙමළ ජනයා අතර නොව විදේශීය රටවල් හි ද ඇදහීමට ලක්වේ .
නිදසුන් ලෙස -: ජපානය හා ඉන්දියාව |
115,215 | https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%85%E0%B6%9C%E0%B7%8A%E0%B6%B1%E0%B7%92%E0%B6%AF%E0%B7%92%E0%B6%9C%20%E0%B6%86%E0%B7%83%E0%B7%92%E0%B6%BA%E0%B7%8F%E0%B7%80 | අග්නිදිග ආසියාව | අග්නිදිග ආසියාව () යනු, ආසියාවේ ගිණිකොනදිග භූගෝලීය උප කලාපය වෙයි. මෙයට චීන ප්‍රධාන ගොඩබිමට දකුණින් වන කලාපය, ඉන්දියානු උප මහාද්වීපයට නැගෙනහිර කලාපය, සහ ඕෂනියාවේ කොටසක් වන ඕස්ට්‍රේලියාවේ ප්‍රධාන ගොඩබිමට වයඹ දිග කලාපය අයත් වෙයි.
ආශ්‍රිත ලිපි
Association of Southeast Asian Nations (ASEAN)
ඉන්දියානු උප මහාද්වීපය
List of current heads of state and government
List of firsts in Southeast Asia
Military build-up in Southeast Asia
ඊසානදිග ආසියාව
Southeast Asia Treaty Organization
Southeast Asian Games
Tiger Cub Economies
සටහන්
මූලාශ්‍ර
උපහරණ
භාහිර සබැඳි
Topography of Southeast Asia in detail (PDF) (previous version)
Southeast Asia Digital Library at Northern Illinois University
Southeast Asia Visions, a collection of historical travel narratives Cornell University Library Digital Collection
Official website of the ASEAN Tourism Association
Art of Island Southeast Asia, a full text exhibition catalogue from The Metropolitan Museum of Art
ආසියාවේ කලාප
Asia-Pacific |
115,248 | https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%9C%E0%B6%9C%E0%B6%B1%20%E0%B6%A0%E0%B7%94%E0%B6%B8%E0%B7%8A%E0%B6%B6%E0%B7%92%E0%B6%AD%E0%B6%BA%E0%B7%9D | ගගන චුම්බිතයෝ | ගගන චුම්බිතයක් () යනු, තට්ටු ගණනාවකින් යුත්, උස වාසය සඳහා අඛණ්ඩව භාවිතා කළ හැකි ගොඩනැගිල්ලක් වෙයි. වත්මන් මූලාශ්‍ර වලට අනුව අවම වශයෙන් උස හෝ විය යුතු යැයි සැලකෙන මුත්, ඉතා උස high-rise buildings යන්න හැර වෙනත් විශ්වීය ලෙස පිළිගත් අර්ථදැක්වීමක් නොමැත. ඓතිහාසික වශයෙන්, 1880 දශකයේ දී ගොඩනැගීම ආරම්භ වූ තට්ටු 10 සහ 20 අතර ගොඩනැගිලි මේ නමින් හැඳින්වී ඇත. කාර්යාල, හෝටල්, residential spaces, සහ retail spaces මෙම ගොඩනැගිලි තුළ පැවතිය හැකිය.
ආශ්‍රිත ලිපි
CTBUH Skyscraper Award
Emporis Skyscraper Award
Groundscraper
List of cities with the most skyscrapers
List of tallest buildings
List of tallest buildings and structures
Plyscraper
Seascraper
Skyscraper design and construction
Skyscraper Index
Skyscraper Museum in NYC
Skyscrapers in film
Skyline
Vertical farming, "farmscrapers"
World's littlest skyscraper
drag-coefficient
material-fatigue
down-force
Steel frame
මූලාශ්‍ර
භාහිර සබැඳි
Council on Tall Buildings and Urban Habitat
SkyscraperCity construction updates magazine
Skyscraper definition on Phorio Standards
Skyscraper Museum
SkyscraperPage Technical information and diagrams
Structural engineering
Structural system
Articles containing video clips
Building types |
115,372 | https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%A0%E0%B7%93%E0%B6%B1%E0%B6%A0%E0%B6%A7%E0%B7%8A%E0%B6%A7%E0%B7%92%20%E0%B7%80%E0%B7%8F%E0%B7%83%E0%B7%8A%E0%B6%AD%E0%B7%94%20%E0%B7%80%E0%B7%92%E0%B6%AF%E0%B7%8A%E2%80%8D%E0%B6%BA%E0%B7%8F%E0%B7%80 | චීනචට්ටි වාස්තු විද්‍යාව | චීනචට්ටි වාස්තු විද්‍යාව () යනු, පාලම් සහ කඩමණ්ඩි සිට ගබඩා, සඳළුතල සහ වැටවල් දක්වා ගොඩනැගිලි සහ වස්තූන් සඳහා චීනචට්ටි භාවිතා කිරීමේ ශිල්පය වෙයි.
මූලාශ්‍ර
සටහන්
භාහිර සබැඳි
Cast-iron architecture – The Columbia Encyclopedia, Sixth Edition.
Glass, iron and prefabrication: AD 1837–1851 – History of Architecture
Victorian cast-iron buildings in Glasgow, Scotland
Skidmore/Old Town National Historic Landmark
The Maintenance and Repair of Architectural Cast Iron
Architecture |
115,478 | https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%AD%E0%B7%92%E0%B7%83%E0%B7%8A%E0%B7%83%20%E0%B7%80%E0%B7%92%E0%B6%A2%E0%B7%9A%E0%B6%BB%E0%B6%AD%E0%B7%8A%E0%B6%B1 | තිස්ස විජේරත්න | මහාචාර්ය තිස්ස විජේරත්න OAM MD PhD FRACP FAHA FRCP FEAN යනු ශ්‍රී ලංකාවේ උපන් ඕස්ට්‍රේලියානු ස්නායු විශේෂඥයෙක්, ශාස්ත්‍රීය සහ උපදේශකයෙකි. ඔහු දැනට ඕස්ට්‍රේලියාවේ මෙල්බර්න් හි බටහිර සෞඛ්‍යයේ ස්නායු රෝග හා ආඝාත සේවා දෙපාර්තමේන්තුවේ සභාපතිවරයා වේ. ඔහු බටහිර සෞඛ්ය සායනික පාසලේ සහ මෙල්බර්න් විශ්ව විද්‍යාලයේ ස්නායු විද්‍යාව පිළිබඳ මහාචාර්යවරයෙක් සහ වෛද්‍ය විද්‍යාව පිළිබඳ සායනික සහකාර මහාචාර්යවරයෙක් ද වේ.
මහාචාර්ය විජේරත්න ඉතා ගෞරවාදරයට පාත්‍ර වූ ස්නායු විශේෂඥයෙක් සහ පර්යේෂකයෙක් වන අතර ඔහුගේ නමට ප්‍රකාශන 300කට අධික ප්‍රමාණයක් ඇත. ඔහු ස්නායු ආබාධ සහිත පුද්ගලයින් සඳහා උද්යෝගිමත් උපදේශකයෙකු වන අතර, මෙම තත්වයන් පිළිබඳව දැනුවත් කිරීම සහ වැඩිදියුණු කිරීම සඳහා ප්රමුඛ කාර්යභාරයක් ඉටු කර ඇත.
2023 දී, මහාචාර්ය විජේරත්න වෛද්‍ය ක්ෂේත්‍රයට කළ සේවය වෙනුවෙන් Order of Australia පදක්කමෙන් පිදුම් ලැබූ පළමු ශ්‍රී ලාංකික ස්නායු විශේෂඥයා බවට පත් විය. ඔස්ට්‍රේලියානු පුවත්පත විසින් ඔස්ට්‍රේලියාවේ සෞඛ්ය සේවයේ වඩාත්ම බලගතු පුද්ගලයන්ගෙන් කෙනෙකු ලෙසද ඔහුව පිළිගනු ලැබීය.
මහාචාර්ය විජේරත්න තරුණ ස්නායු විශේෂඥයින්ට ආදර්ශයක් වන අතර ස්නායු ආබාධ සහිත පුද්ගලයින් සඳහා ශූරයෙකි. ඔහු තම ක්ෂේත්‍රයේ සැබෑ නායකයෙකු වන අතර ඔහුගේ කාර්යය බොහෝ දෙනෙකුගේ ජීවිත කෙරෙහි සැලකිය යුතු බලපෑමක් ඇති කර තිබේ.
අධ්යාපන
ඔහු උපත ලැබුවේ 1815-1816 දී ජනවාර්ගික ජන සංහාරයට බොහෝ දුරට ද්විතීයික වන උවා පළාතේ (ශ්‍රී ලංකාවේ දුප්පත්ම පළාත) වඩාත් ග්‍රාමීය නගරයක (බන්ඩරාවෙලා) ය. ඔහු සිසුන් සඳහා උසස් අධ්‍යයන අභිලාෂයන් නොමැති ප්‍රාථමික පාසලකට ඇතුළත් විය. ඔහු මේ දක්වා උවා පළාතේ වඩාත් ග්‍රාමීය පාසලක් වන කිරියෝරුවා පාසලේ නව ශ්‍රේණියේ ශිෂ්‍යයෙකු ලෙස සිටියදී මාස නවයක් පාසල් අධ්‍යාපනය අහිමි විය. ඔහු වයස අවුරුදු පහේ සිට දැඩි පා er කයෙකු වූ අතර වසරක් ශිෂ්‍යයෙකු ලෙස ඔහුගේ මුළු පාසල් පුස්තකාලයම අවසන් කිරීමට සමත් විය. අවීඩ් කියවීම නිසා ඔහු අධ්‍යයන පා .මාලාවක් අනුගමනය කිරීමට අධිෂ් determined ාන කර ගත්තේය. ඔහු කුඩා කල සිටම දේශපාලනය කෙරෙහි උනන්දුවක් දැක්වීය (ඔහු ශ්‍රී ලංකා නිදහස් පක්ෂයේ අවසන් රැලියේදී ආරම්භක දේශනය පැවැත්වීය, 1977 දී ස්ථාවර පිළිගැනීමක් සඳහා ප්‍රාථමික පාසල් ශිෂ්‍යයෙකු ලෙස සිරිමාවෝ බණ්ඩරානයාක් මහත්මිය [1]. ඔහු එකල විශ්ව විද්‍යාලයේ ආර්ථික විද්‍යාව හා දේශපාලනය හැදෑරීමට සැලසුම් කරයි. විජෙරාට්න් සිය උසස් පාසැල් බන්ඩරාවෙලා මධ්‍යම විද්‍යාලයේ (ග්ලෙන්ඩේල් ලෙසද හැඳින්වේ, දෙවන ලෝක යුද්ධයේදී කොළඹ රාජකීය විද්‍යාලයේ ශාඛාවක් ලෙස ආරම්භ විය).ඔහු බන්ඩරාවෙලා මධ්‍යම විද්‍යාලයේ ජීව විද්‍යාව හා ජීව විද්‍යාව දැන ගනිමින් හැදී වැඩුණු අතර ඔහු උනන්දුවක් දක්වන වෛද්‍ය විද්‍යාව බවට පත් වූ අතර පෙරඩෙනියා විශ්ව විද්‍යාලය විසින් පිළිගනු ලැබීය, 1987-1989 ජේවීපී කැරැල්ල අතරතුර බාධා ඇති විය. විජෙරාට්න් මෙම කාලය තුළ ප්‍රසිද්ධ විද්‍යා මාධ්‍යවේදියෙකු ලෙස නැවත උපත ලැබීය. ඔහු ජනප්‍රිය සුනඛ සතිපතා "විඩුසාරා" හි ජනප්‍රිය මාධ්‍යවේදියෙකු බවට පත්විය. ජාතික ප්‍රවෘත්ති පත්‍රය වන "ඩිවේනානා", කාන්තා සතිපතා "නවලියා", එවකට දිවංගත සිබිල් වෙටසිංහේ විසින් සංස්කරණය කරන ලද ළමා සතිපතා "බින්ඩු" ය. ඔහු මොළයේ තත්වයන්, කෘෂිකර්මාන්තය ආවරණය වන පරිදි මුද්‍රිත මාධ්‍යවල කොටස් 3000 කට අධික ප්‍රමාණයක් ප්‍රකාශයට පත් කළේය, එකල ශ්‍රී ලංකාව පුරා විශාල රසික පිරිසක් සමඟ ගෝලීය උෂ්ණත්වය ඉහළ යාම සහ 1989 දී හොඳම තරුණ ජාතික ප්‍රකාශක ලෙස ජනාධිපතිවරයාගේ සම්මානය දිනා ගැනීමට සමත් විය. විජෙරාට්න් තරුණ වෛද්‍ය ශිෂ්‍යයෙකු ලෙස කීර්තිමත් වාහකයෙකු විය. ඔහු 1987 සිට 1994 දක්වා පෙරාඩෙනියා විශ්ව විද්‍යාලයේ ප්‍රධාන සංස්කෘතික ක්‍රියාකාරකම්වල ප්‍රමුඛයා වූ අතර ශ්‍රී ලංකා සංගීත කර්මාන්තයේ සියලුම ජාතික පුද්ගලයින් පාහේ විය, නාට්‍ය කර්මාන්තයට ඔහුගේ නිදහස් සේවය ලැබුණේ ඔහුගේ කාලයේ සිටි දක්ෂ වෛද්‍ය ශිෂ්‍යයෙකු ලෙස ය. ඔහු ඒ වන විට රූපවාහිනී මාධ්‍ය සහ ජාතික ගුවන් විදුලි මාධ්‍යවල නිතිපතා පෙනී සිටියේය. කැපී පෙනෙන පැරණි රවුන්ඩර්වරයෙකු ලෙස ඔහු 1995 දී ගෞරව සහිතව සිය අවසන් වසර විභාගයේදී හොඳින් කටයුතු කළේය. මහාචාර්ය ඒ.එච්. ෂෙරිෆ්ඩියන් මාස හයක් සහ තවත් මාස හයක් මහාචාර්ය ඒ.එච්.ආර්. හොඳම වෛද්‍යවරුන් සහ ශල්‍ය වෛද්‍යවරුන් ඔහුව ශ්‍රී ලංකාවේ ව්‍යාප්ත කළ ෂෙරිෆ්. මහාචාර්ය නිමාල් සෙනේක්ගේ උපදේශනය යටතේ පෙරෙඩෙනියා විශ්ව විද්‍යාලයේ වෛද්‍ය විද්‍යාව පිළිබඳ කථිකාචාර්යවරයෙකු ලෙස පත් කරන විට ඔහු අද්විතීය ශ්‍රී ලංකා වාර්තාවක් නිර්මාණය කළේය, ශ්‍රී ලංකාවේ මෙතෙක් නිෂ්පාදනය කර ඇති වඩාත්ම කැපී පෙනෙන ස්නායු විශේෂයින්ගෙන් කෙනෙකි.
පර්යේෂණ වෘත්තිය
1996 සිට 1999 දක්වා වෛද්‍ය විද්‍යාව පිළිබඳ කථිකාචාර්යවරයකු ලෙස තම උපදේශකයාගෙන් දිගටම ඉගෙන ගන්නා විට ඔහුගේ උපදේශක මහාචාර්ය නිමාල් සෙනානේක්ගේ මුල් කෘතියෙන් ඔහු වඩාත් ආනුභාව ලත් විය එවකට මහාචාර්ය නිමාල් සෙනේක්ගේ නායකත්වය යටතේ නියුරොටොක්සිකොලොජි හි අඛණ්ඩ වැඩකටයුතු සඳහා ප්‍රමාණවත් නිරාවරණයක් සහ සායනික දායකත්වයක් ඇති පෙරඩෙනියා. ඕස්ට්‍රේලියාවේ ෆ්ලින්ඩර්ස් විශ්ව විද්‍යාලයේ වෛද්‍ය උපාධිධාරියෙකු සමඟ විවාහ වීමේ ප්‍රති result ලයක් ලෙස ඔහුට සිය වෘත්තීය ජීවිතයේ මුල් අවධියේදී ඕස්ට්‍රේලියාවට සංක්‍රමණය වීමට සිදුවිය. විජෙරාට්න්ට අභ්‍යන්තර වෛද්‍ය විද්‍යාව නැවත පුහුණු වීමට සිදු වූ අතර නවසීලන්තය සහ ඕස්ට්‍රේලියාව පුරා ලෝක මට්ටමේ මධ්‍යස්ථාන ගණනාවක ස්නායු විද්‍යාව පිළිබඳ උසස් පුහුණුව සාර්ථකව සම්පූර්ණ කළේය. 2004 අගභාගයේදී ඔහුට මහාචාර්ය රොබට් හෙල්ම්ව මුණගැසුණු අතර 2004 දී ස්නායු විද්‍යාවේ නැගී එන තාරකාවක් ලෙස ආ roke ාත සේවා පිහිටුවීමට ගිවිසුමක් ඇති විය, බටහිර සෞඛ්‍යය. මෙය විජෙරාට්න්ගේ විශිෂ්ට පර්යේෂණ වාහකයෙකුගේ ආරම්භයයි. ඊළඟ වසරවලදී ඔහු ඕස්ට්‍රේලියාව සහ නවසීලන්තය පුරා සිය පර්යේෂණ ජාලය සමඟ සහයෝගයෙන් ප්‍රතිකාර සඳහා සුවිශේෂී දායකත්වයක් ලබා දෙමින් සත්කාර වැඩිදියුණු කිරීමක් සිදු කළේය.
2020 දී විභව ජෛව සලකුණු කරුවෙකු ලෙස පශ්චාත් කොවිඩ් -19 ස්නායු රෝග සින්ඩ්‍රෝමය (පීසීඑන්එස්) සහ අනුක්‍රමික පද්ධතිමය ප්‍රතිශක්තිකරණ ගිනි අවුලුවන දර්ශක (එස්එස්අයි) සොයා ගැනීම
පෝස්ට් කොවිඩ් -19 ස්නායු සින්ඩ්‍රෝමය (පීසීඑන්එස්, COVID-19 වසංගතයේ මුල් අවධියේදී PCNS හි අනුක්‍රමික පද්ධතිමය ප්‍රතිශක්තිකරණ ගිනි අවුලුවන දර්ශක (SSIIi) හි කාර්යභාරය ද ලෝන්ග් කොවිඩ් ලෙස හැඳින්වේ.
ඕස්ට්‍රේලියාවේ ඉරුවාරදය සහ හිසරදය වෛද්‍ය විද්‍යාව නැවත නැඟිටුවීම
ඕස්ට්‍රේලියාවේ හිසරදය පිළිබඳ පර්යේෂණ සහ උපදේශනය නැවත නැඟිටුවීම සඳහා විජෙරාට්න් ප්‍රධාන උත්ප්‍රේරකයක් බවට පත්විය. මෙම ගමනේදී මහාචාර්ය පීටර් ගෝඩ්ස්බි සහ මහාචාර්ය ජිම් ලාන්ස් ඔහුට උපදෙස් දුන්හ. ඔහු 2024 දී ඕස්ට්‍රේලියාව නැවත හිසරදය සමාජය බිහි කිරීම පිටුපස ප්‍රධාන මහ මොළකරු බවට පත්විය. විජෙරාට්න් මුල් ව්‍යවස්ථාව ලියා, ලාංඡනය නිර්මාණය කර ඕස්ට්‍රේලියානු නවසීලන්ත හිසරදය සමිතිය සඳහා පළමු වෙබ් අඩවි අච්චුව සකස් කළේය. ඔහු ඕස්ට්‍රේලියාවේ ඉරුවාරදය හා ආබාධිතභාවය පිළිබඳ පළමු චිත්‍රපටය නිෂ්පාදනය කළේය. 2018 දී ඉරුවාරදය සඳහා පළමු කැපවූ පුණ්‍යායතනයක් පිහිටුවීමේ යතුර ඔහුගේ නායකත්වය විය. 2018 දී ලැන්සෙට් හි ප්‍රකාශයට පත් කරන ලද වැදගත් පත්‍රිකාවක ඕස්ට්‍රේලියාවේ ආබාධිත වීමට ප්‍රධාන හේතුව ඉරුවාරදය බව විජෙරාත්න් සහ සගයන් ලොවට පෙන්වා දුන්හ. ඉන්පසු ඔහු ඉරුවාරදය පිළිබඳ පළමු ලෝක මොළ දින ව්‍යාපාරයට නායකත්වය දුන්නේ කැපී පෙනෙන සාර්ථකත්වයක් ලබා ගනිමිනි. විජෙරාත්න් මුළු ලෝකයම දැවැන්ත දැනුවත් කිරීමේ ව්‍යාපාරයක් සඳහා පෙළ ගැස්වීය. 2019 ජූලි 22 වන දින සියලුම ඒබීසී දුම්රිය ස්ථාන ඕස්ට්‍රේලියාව පුරා ඉරුවාරදය ගැන කතා කළේය. විජෙරාට්න් සහ සගයන් එකවර HEAD පර්යේෂණ කණ්ඩායම දියත් කළහ. ඕස්ට්‍රේලියාව සහ නවසීලන්තය පුරා හදිසි දෙපාර්තමේන්තු 67 ක් හරහා හිසරදය ඇතුළත් කිරීම් පන්දහසකට අධික සංඛ්‍යාවක් තත්‍ය කාලීනව අධ්‍යයනය කරන ලද්දේ ශුන්‍ය පර්යේෂණ අරමුදල් ආධාරයෙන් ය. මෙම කෘතියෙන් සුවිශේෂී පර්යේෂණ පත්‍රිකා 14 ක් ප්‍රකාශයට පත් කරන ලදී. 2023 දී SNOOP-12 සඳහා වූ යෝජනාවක් සමඟ ද්විතීයික හිසරදය SNOOP-10 වර්ගීකරණයට නව හිසරදය සින්ඩ්‍රෝම් දෙකක් විජෙරාත්න් සහ වෙනත් අය හඳුන්වා දුන්හ ආ roke ාතය, ඉරුවාරදය සහ හිසරදය වෛද්‍ය විද්‍යාව පිළිබඳ අංශ කර්තෘ, එන්සිලොපීඩියා 2023 සංස්කරණය 2021 දී. විජෙරාට්න් යනු ඉරුවාරදය හා හිසරදය ආබාධ, COVID-19 සහ මොළයේ සහභාගීත්වය පිළිබඳ ඕස්ට්‍රේලියාවේ ප්රමුඛ අධ්‍යයන ප්‍රකාශකයා වන අතර විද්‍යා අධ්‍යක්ෂණය අනුව දිගු කොවිඩ් වේ.
ලෝක ඉරුවාරදය දිනය
ඉරුවාරදය පදනම විසින් 2023 ජුනි 18 වන දින ලොව ප්‍රථම ඉරුවාරදය දිනය දියත් කරන ලදී. හරිත වර්ණ තේමාව ඉරුවාරදය ඇති සිය ගණනක් දෙනා විසින් හරිත පැහැය වඩාත් ප්‍රිය කරන බැවින් ඉරුවාරදය බලපෑමට ලක් වූ මොළයට වඩාත් ප්‍රිය කරයි.
සම්මාන
1989 දී හොඳම ඕල් අයිලන්ඩ් යෞවන නිවේදකයා ලෙස ජනාධිපතිවරයාගේ සම්මානය දිනාගත් එකම වෛද්‍ය ශිෂ්‍යයා බවට විජෙරාට්න් පත්විය. පූර්ණ කාලීන පුවරු මාධ්‍යයක් ලෙස පුහුණුවීමට ක්ෂණික රැකියා දීමනාවක් ලබා දුන්නේය බෙල්වුඩ් රූපවාහිනී ගම්මානය, නුගාලියාඩා, කැන්ඩි, ශ්‍රී ලංකාව 1989 දී. 2017 දී ගෝලීය ස්නායු විද්‍යා අධ්‍යාපනය සහ උපදේශනය සඳහා ඔහු දැක්වූ දායකත්වය වෙනුවෙන් සමාරම්භක ටෙඩ් මුන්සාට් සම්මානය පිරිනමන ලද පළමු ස්නායු විශේෂ ist යා විජෙරාට්න් ය. 2008 දී ඇමරිකානු ස්නායු විද්‍යා ඇකඩමියේ සම්මානලාභී ඩොනල්ඩ් එම් පල්ලටුචි උපදේශන වැඩසටහනෙන් උපාධිය ලබාගත් පළමු ඕස්ට්‍රේලියානු / ශ්‍රී ලංකා ස්නායු විශේෂ ist යා බවට විජෙරාට්න් පත්විය. ඔහු පසුව එම වැඩසටහන සඳහාම උපදේශකයෙකු, පී ulty යක් බවට පත්විය. 2020 දී ඔහු AAN නම් වසරේ සම්මානයෙන් පිදුම් ලැබූ පළමු ඕස්ට්‍රේලියානු ස්නායු විශේෂ ist යා බවට පත්විය. 2019 ප්‍රිස්සිල්ලා කිංකායිඩ්-ස්මිත් සම්මාන උළෙලේ ජයග්‍රාහකයා වූ පළමු ඕස්ට්‍රේලියානු වෛද්‍යවරයා බවට විජෙරාට්න් පත්විය. වෛද්‍ය පුහුණුව සඳහා පුරෝගාමී වැඩ කටයුතු සිදු කළ ජ්‍යෙෂ් doctor වෛද්‍යවරයකුගේ කැපී පෙනෙන ජයග්‍රහණය හඳුනා ගනිමින්, අධ්‍යාපනය හෝ පර්යේෂණ, වැළැක්වීමේ සෞඛ්‍යය හෝ රෝගීන් වෙනුවෙන් පෙනී සිටීම.
2023 ජනවාරි 26 වන දින ගෝලීය ස්නායු විද්‍යාව සඳහා වූ සේවය වෙනුවෙන් ඕස්ට්‍රේලියාවේ පදක්කම පිරිනමන ලද පළමු ශ්‍රී ලංකා ස්නායු විශේෂයා බවට ඔහු පත්විය.
Year of birth missing (living people)
ජීවමාන ජනයා |
115,489 | https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B7%80%E0%B7%92%E0%B7%81%E0%B7%8A%E0%B6%BD%E0%B7%9A%E0%B7%82%E0%B6%AB%20%E0%B6%91%E0%B6%B1%E0%B7%8A%E0%B6%A2%E0%B7%92%E0%B6%B8%20%28Analytical%20Engine%29 | විශ්ලේෂණ එන්ජිම (Analytical Engine) | විශ්ලේෂණ එන්ජිම යනු, ඉංග්‍රීසි ගණිතඥයෙකු සහ පරිගණක පුරෝගාමියෙකු වන චාල්ස් බැබේජ් විසින් නිර්මාණය කරන ලද යෝජිත යාන්ත්‍රික පොදු කාර්ය පරිගණකයකි . සරල යාන්ත්‍රික ගණක යන්ත්‍රයක් ලෙස නිර්මාණය වූ චාල්ස් බැබේජ්ගේ ඩිෆරන්ස් එන්ජිමේ (Difference Engine) වැඩිදියුණු කිරීමක් ලෙස, 1837 දී එය ප්‍රථම වරට (සැලසුමක් ලෙස) හදුන්වා දෙනු ලැබීය
විශ්ලේෂණ එන්ජිමට නවීන පරිගණක සඳහා අඩිතාලම දැමූ ප්‍රධාන කොටස් කිහිපයක් අන්තර්ගත විය. සියලුම පරිගණකවල මූලික අංගයක් වන ගණිතමය මෙහෙයුම් සිදු කළ හැකි අංක ගණිත තාර්කික ඒකකයක් (ALU) මෙන්ම, වඩාත් සංකීර්ණ සහ නම්‍යශීලී ගණනය කිරීම් සඳහා ඉඩ සැලසෙන කොන්දේසි සහිත අතු සහ ලූප ආකාරයෙන් පාලන ප්‍රවාහයක් සහ වර්තමාන RAM සංකල්පයට සමාන ඒකාබද්ධ මතකයක් ද ඊට ඇතුලත් විය. මෙය සාමාන්ය කාර්ය පරිගණකයක් (general purpose computer) සඳහා වූ පළමු සැලසුම විය. නූතන අර්ථයෙන් Turing-complete යන්ත්‍රයක් ලෙස හැදින්විය හැකිය. වෙනත් ආකාරයකින් කිවහොත්, විශ්ලේෂණ එන්ජිමේ ව්යුහය ඉලෙක්ට්රොනික යුගයේ නිර්මාණය කළ විද්‍යුත් පරිගණකය නිර්මානය කිරීම සඳහා යොදා ගත් ආකෘතියට බෙහෙවින් සමාන විය. විශ්ලේෂණ එන්ජිම චාල්ස් බැබේජ්ගේ වඩාත්ම සාර්ථක ජයග්රහණවලින් එකකි.
නමුත්, ඔහුගේ ප්‍රධාන ඉංජිනේරුවරයා සමඟ ඇති වූ ගැටුම් සහ ප්‍රමාණවත් අරමුදල් නොමැතිකම හේතුවෙන් බැබේජ්ට කිසි විටෙකත් ඔහුගේ මෙම යන්ත්‍රය ඉදිකිරීම සම්පූර්ණ කිරීමට නොහැකි විය. 1837 දී චාල්ස් බැබේජ් විසින් මෙම විශ්ලේෂණ එන්ජිම යෝජනා කර සියවසකට වැඩි කාලයකට පසුව, Konrad Zuse විසින් පළමු පොදු කාර්ය පරිගණකය වන Z3 පරිගණකය නිර්මානය කළේය. |
115,513 | https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%BB%E0%B7%8F%E0%B6%9C%E0%B6%BD%20%E0%B6%AF%E0%B7%94%E0%B6%B8%E0%B7%8A%E0%B6%BB%E0%B7%92%E0%B6%BA%20%E0%B7%83%E0%B7%8A%E0%B6%AE%E0%B7%8F%E0%B6%B1%E0%B6%BA | රාගල දුම්රිය ස්ථානය | රාගල දුම්රිය ස්ථානය යනු ශ්‍රී ලංකාවේ, පිහිටි දුම්රිය ස්ථානයකි.
ආශ්‍රිත
නුවරඑළිය දුම්රිය ස්ථානය
මූලාශ්‍ර
දුම්රිය ස්ථාන
ශ්‍රී ලංකාවේ දුම්රිය ස්ථාන |
115,514 | https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%B1%E0%B7%8F%E0%B6%B1%E0%B7%94%E0%B6%94%E0%B6%BA%20%E0%B6%AF%E0%B7%94%E0%B6%B8%E0%B7%8A%E0%B6%BB%E0%B7%92%E0%B6%BA%20%E0%B7%83%E0%B7%8A%E0%B6%AE%E0%B7%8F%E0%B6%B1%E0%B6%BA | නානුඔය දුම්රිය ස්ථානය | නානුඔය දුම්රිය ස්ථානය යනු ශ්‍රී ලංකාවේ, පිහිටි දුම්රිය ස්ථානයකි.
සම්බන්ධතා
ආශ්‍රිත
රාගල දුම්රිය ස්ථානය
List of railway stations in Sri Lanka
List of railway stations in Sri Lanka by line
ශ්‍රී ලංකා දුම්රිය දෙපාර්තමේන්තුව
නුවරඑළිය දුම්රිය ස්ථානය
මූලාශ්‍ර
දුම්රිය ස්ථාන
ශ්‍රී ලංකාවේ දුම්රිය ස්ථාන |
115,658 | https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B7%80%E0%B6%9A%E0%B7%94%E0%B6%9C%E0%B6%A9%E0%B7%94%20%E0%B6%BB%E0%B7%9D%E0%B6%9C | වකුගඩු රෝග | වකුගඩු රෝග (), යනු වකුගඩු ආශ්‍රිත රෝගී තත්ත්වයක් හෝ හානියක් සඳහා භාවිතා වන පදයක් වෙයි. වකුගඩු රෝග සාමාන්යයෙන් යම් ප්‍රමාණයකට වකුගඩු ක්රියාකාරිත්වය අඩපණ වීමට හේතු වන අතර එහි ප්‍රතිඵලයක් ලෙස වකුගඩු අකර්මණ්‍ය වීම සිදු විය හැක. වකුගඩු අකර්මණ්‍ය වීම වකුගඩු රෝගයක අවසාන අදියර ලෙස හඳුන්වන අතර එහිදී ඩයලිසිස් හෝ වකුගඩු බද්ධ කිරීම එකම ප්‍රතිකාර විකල්පය වේ.
ආශ්‍රිත ලිපි
නිදන්ගත වකුගඩු රෝගය
Hematologic Diseases Information Service
Mesoamerican nephropathy, an enigmatic chronic kidney disease of Central America
Protein toxicity
මූලාශ්‍ර
භාහිර සබැඳි
Kidney diseases |
115,661 | https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%BB%E0%B6%AB%E0%B7%83%E0%B7%92%E0%B6%82%E0%B7%84%20%E0%B6%B4%E0%B7%8A%E2%80%8D%E0%B6%BB%E0%B7%9A%E0%B6%B8%E0%B6%AF%E0%B7%8F%E0%B7%83%20%E0%B6%9D%E0%B7%8F%E0%B6%AD%E0%B6%B1%E0%B6%BA | රණසිංහ ප්‍රේමදාස ඝාතනය | ශ්‍රී ලංකාවේ තෙවැනි ජනාධිපතිවරයා වූ රණසිංහ ප්‍රේමදාස 1993 මැයි පලමුවෙනිදා දින ඝාතනය කෙරුනි. මැද කොළඹ මැතිවරණ කොට්ඨාසයෙන් පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රීවරයෙක් ලෙස පත්වූ ප්‍රේමදාස, ශ්‍රී ලංකාවේ 8 වැනි අග්‍රමාත්‍යවරයා ද විය. කොළඹ පැවති මැයි දින රැලියකට සහභාගී වී සිටින අතරතුර, දෙමළ ඊලාම් විමුක්ති කොටි සංවිධානය විසින් පුපුරවන ලද බෝම්බයකින් ප්‍රේමදාස ඇතුලු තවත් 23 දෙනෙක් ජීවිතක්ෂයට පත් විය. |
115,662 | https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%85%E0%B6%B4%E0%B7%9A%20%E0%B6%85%E0%B6%B8%E0%B7%8A%E0%B6%B8%E0%B7%8F%2C%20%E0%B6%85%E0%B6%AD%E0%B7%8A%E0%B6%AD%E0%B6%B8%E0%B7%8A%E0%B6%B8%E0%B7%8F%2C%20%E0%B6%85%E0%B6%9C%E0%B6%B8%E0%B7%90%E0%B6%AD%E0%B7%92%E0%B6%B1%E0%B7%92%E0%B6%BA%3A%20%E0%B7%83%E0%B7%92%E0%B6%BB%E0%B7%92%E0%B6%B8%E0%B7%8F%E0%B7%80%E0%B7%9D | අපේ අම්මා, අත්තම්මා, අගමැතිනිය: සිරිමාවෝ | Articles with short description
Short description with empty Wikidata description
අපේ අම්මා, අත්තම්මා, අගමැතිනිය: සිරිමාවෝ යනු අනෝමා රාජකරුණා විසින් අධ්‍යක්ෂණය කරන ලද 2023 වාර්තා චිත්‍රපටයකි . මෙම චිත්‍රපටය ශ්‍රී ලංකාවේ ප්‍රථම කාන්තා අගමැතිනිය වූ සහ නූතන ලෝක ඉතිහාසයේ තේරී පත් වූ ප්‍රථම කාන්තා රාජ්‍ය නායිකාව වූ සිරිමාවෝ බණ්ඩාරනායකගේ ජීවිතය විස්තර කරයි.
ඇයගේ සැමියා වන එස්.ඩබ්.ආර්.ඩී. බණ්ඩාරනායක ඝාතනයෙන් පසු අගමැතිනිය ලෙස ඇයගේ වෘත්තීය ජීවිතය පිළිබඳ කතාව මෙම චිත්‍රපටිය කියයි. ඇයගේ දියණියන් දෙදෙනා වන හිටපු ජනාධිපතිනි චන්ද්‍රිකා කුමාරතුංග සහ සුනේත්‍රා බණ්ඩාරනායක සමග සිදුකෙරෙන සංවාද මෙම චිත්‍රපටයේ අන්තර්ගතයි. ඇගේ මුණුබුරන් දෙදෙනෙකු සමඟ සම්මුඛ සාකච්ඡා ද එහි අඩංගු වේ. සිරිමාවෝගේ ජීවිතය ඇය සමඟ ජීවත්වීම පිළිබඳ ඔවුන්ගේ කතා හරහා චිත්‍රපටය කියයි. ඇයගේ කැබිනට් මණ්ඩලයේ කොටස්කරුවන් වූ ලංකා පරිපාලන සේවයේ දිගුකාලීන සාමාජිකයින්ගේ පුද්ගලික ගිණුම් ද චිත්‍රපටයේ අඩංගු වේ.
මෙ චිත්‍රපටිය 2023 ජූලි 21 දින නිකුත් විය. එය බංග්ලාදේශයේ 21 වැනි ඩාකා ජාත්‍යන්තර චිත්‍රපට උළෙලේ හොඳම වාර්තා චිත්‍රපටිය ලෙස සම්මානයට පාත්‍ර විය.
මූලාශ්‍
2023 චිත්‍රපට
ශ්‍රී ලංකාවේ චිත්‍රපට |
115,666 | https://si.wikipedia.org/wiki/Health%20in%20Sri%20Lanka | Health in Sri Lanka | ශ්‍රී ලංකාව තම අසල්වැසි රටවලට වඩා ඉහළ ආයු අපේක්ෂාවක් සහ අඩු මාතෘ හා ළදරු මරණ අනුපාතයක් ඇති අතර, සෞඛ්ය සේවාවේ කලාපීය සාමාන්‍යයට වඩා ඉහළ අගයක් සහිත රටකි. හි ආයු අපේක්ෂාව පිරිමින් සඳහා 72.1 ක් සහ කාන්තාවන් සඳහා 78.5 ක් වූ අතර, රට ලෝකයේ 70 වැනි ස්ථානය දරයි.
ශ්‍රී ලංකාව, එහි ආදායම් මට්ටම මත පදනම්ව සෞඛ්ය සේවා සඳහා ඇති අයිතිය සඳහා ඉටු කළ යුතු කාර්ය 86.7% ක් ඉටු කරන බව The Human Rights Measurement Initiative තහවුරු කරයි.
ආශ්‍රිත
Healthcare in Sri Lanka
CKDu in Sri Lanka
මූලාශ්‍ර
භාහිර සබැඳි |
115,667 | https://si.wikipedia.org/wiki/Healthcare%20in%20Sri%20Lanka | Healthcare in Sri Lanka | ශ්‍රී ලංකාව තුළ ගාස්තු රහිත සහ සැමට පහසුකම් සපයන සෞඛ්ය සේවා පද්ධතියක් ඇත. ඉහළ ආයු අපේක්ෂාව සහ අසල්වැසි රටවලට වඩා අඩු මාතෘ හා ළදරු මරණ අනුපාත හේතු කොටගෙන, එය සෞඛ්ය සේවයේ කලාපීය සාමාන්‍යයට වඩා ඉහළ මට්ටමක පවතී යැයි සැලකෙයි. එය ලොව පැරණිතම සෞඛ්ය සේවා පද්ධතියක් බවට ප්‍රසිද්ධිය උසුලන අතර, එය තුළ දේශීය වෛද්‍ය ක්රමයක් ද ඇත.
ඉතිහාසය
ආශ්‍රිත ලිපි
Health in Sri Lanka
Sri Lanka Medical Council
Sri Lanka National Pharmaceuticals Policy
මූලාශ්‍ර
භාහිර සබැඳි
WHO: Sri Lanka
Ministry of Health - Sri Lanka
WHO | Sri Lanka Health Profile |
115,671 | https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B7%80%E0%B6%BA%E0%B6%B9%20%E0%B6%A9%E0%B7%92%E0%B7%83%E0%B7%8A%E0%B6%A7%E0%B7%92%E0%B6%BD%E0%B6%BB%E0%B7%93%E0%B7%83%E0%B7%8A%20%E0%B7%83%E0%B6%B8%E0%B7%8F%E0%B6%9C%E0%B6%B8 | වයඹ ඩිස්ටිලරීස් සමාගම | වයඹ ඩිස්ටිලරීස් සමාගම (ඉංග්‍රීසි: Wayamba Distileries Company Sri Lanka (WDCSL)) යනු ප්රමුඛ පෙළේ ශ්‍රී ලාංකික ස්කාගාරයක් සහ මධ්‍යසාර පාන නිෂ්පාදකයෙකි. 1996 දී ආරම්භ කරන ලද සහ කොළඹ මූලස්ථානය වන WDCSL යනු ශ්‍රී ලංකාවේ විශාලතම විවිධාංගීකරණය වූ සමූහ ව්‍යාපාරයක් වන ශ්‍රී ලංකා ඩිස්ටිලරීස් සමාගම (DCSL) හි අනුබද්ධිත ආයතනයකි. සමාගම සිය නිෂ්පාදන රටවල් 20 කට අධික සංඛ්‍යාවකට අපනයනය කරන අතර ජාත්‍යන්තර මත්පැන් සන්නාම කිහිපයක් ද ශ්‍රී ලංකාවේ අලෙවි කරයි.
ඉතිහාසය
WDCSL 1996 දී DCSL හි අනුබද්ධිත ආයතනයක් ලෙස ස්ථාපිත කරන ලදී. සමාගමේ ප්‍රථම ස්කාගාරය 1998 දී කොළඹදීත්, දෙවන ස්කාගාරය 2006දී කුරුණෑගලදීත් ආරම්භ කරන ලදී. 2001 දී, WDCSL ප්‍රංශයේ Pernod Ricard සමඟ හවුල් ව්‍යාපාරයකට පිවිසි අතර, Periceyl Limited පිහිටුවා, එය ශ්‍රී ලංකාවේ ජාත්‍යන්තර මත්පැන් සන්නාම කිහිපයක් නිෂ්පාදනය කර අලෙවි කරයි. .
හිමිකාරිත්වය සහ කොටස් හිමියන්
WDCSL හි බහුතර කොටස් හිමියා වන්නේ ශ්‍රී ලංකාවේ ප්‍රකට ව්‍යාපාරිකයෙකු වන දිලිත් ජයවීර මහතාය. අනෙකුත් සැලකිය යුතු කොටස් හිමියන්ට ඇතුළත් වන්නේ:
ශ්‍රී ලංකා රක්ෂණ සංස්ථාව
ජාතික රක්ෂණ භාර අරමුදල
සේවක අර්ථසාධක අරමුදල
ශ්‍රී ලංකා ඒකක භාර සංස්ථාව
අපරාධ, මුල්‍ය චෝදනා
බදු ගෙවීම පැහැරහැරිම (2013)
2013 සුරාබදු දෙපාර්තමේන්තුවට අනුව පහත සමාගම් 5 විසින් අදායම් බදු ගෙවා නොමැති බවයි. 2012 වසර අවසන් වනවිට එම නොගෙවූ මුළු බදු ප්‍රමාණය රුපියල් බිලියන 16කි. එවකට සුරාබදු කොමසාරිස් ජනරාල් ඩී.ජී.එම්.බී. හපුආරච්චි විසින් සමාගම් හිඟ බදු පියවන බවට කොන්දේසියක් මත බලපත්‍ර අලුත් කරන ලදී. පාර්ලිමේන්තුවේ සභාගත කරන ලද සුරාබදු දෙපාර්තමේන්තුවේ වාර්ෂික වාර්තාවට අනුව පැහැර හැරීමේ සමාගම් වන්නේ ග්ලෝබ් බ්ලෙන්ඩර්ස් සමාගම, වයඹ ඩිස්ටිලරීස් සමාගම, වයඹ ස්පිරිට්ස් සමාගම, ඩබ්.එම්. මෙන්ඩිස් සහ සමාගම සහ මැකලම් බෲවරි සමාගම.
ග්ලෝබ් බ්ලෙන්ඩර්ස්, වයඹ ඩිස්ටිලරීස් සහ වයඹ තොග ගබඩා සම්බන්ධයෙන් නීතිපති උපදෙස් මත හිඟ බදු අයකර ගැනීමට හිමිකරුවන් සමඟ ගිවිසුම් අත්සන් කළ බව 2012 වාර්තාවේ සඳහන් වේ. ගිවිසුමට අනුව 2012 කාලය තුළ රු. මෙම සමාගම් තුන සුරාබදු දෙපාර්තමේන්තුවට සාමූහිකව ගෙවිය යුතු රුපියල් බිලියන 1.2 කට වඩා රුපියල් මිලියන 32.2 ක් ලැබී ඇත.
විශාලතම ණය පැහැර හැරීම, ග්ලෝබ් බ්ලෙන්ඩර්ස්, රු. මිලියන 700 ක බදු අය කරන අතර වයඹ ඩිස්ටිලර්ස් රුපියල් මිලියන 380 කට ආසන්න මුදලක් ගෙවිය යුතුය. වයඹ ස්පිරිට්ස් හි හිඟ බදු මුදල රුපියල් මිලියන 143ක්, ඩබ්ලිව්.එම්. මෙන්ඩිස් සහ සමාගම රු. මිලියන 347 සහ මැකලම් බෲවරි සමාගම රු. මිලියන 147 කි.
සමාගම් පහ 2009 සිට බදු ගෙවීම පැහැර හැර ඇති අතර, සාමූහිකව රු. එම වසරේ බිලියන 1.4 කි. මෙම මුදල 2010 දී රුපියල් බිලියන 1.6 කට වඩා වැඩි වූ අතර රු. බිලියන 1.7 2011. 2012 දෙසැම්බර් 31 වන විට හිඟ මුළු මුදල රු. 1,684,724,233.84.
මේ අතර 2012 වසරේ නව මත්පැන් බලපත්‍ර 55ක් නිකුත් කර ඇත. 2006 වසරේ සිට වසරක් තුළ නිකුත් කළ වැඩිම මත්පැන් බලපත්‍ර සංඛ්‍යාව මෙයයි. 2011 දී හතළිස් එකක්, 2010 දී 51 ක්, 2009 දී 40 ක්, 2008 දී 36 ක්, 2007 දී 42 ක් සහ 2006 දී 35 ක් නිකුත් කර ඇත. කෙසේ වෙතත් මෙය තවමත් 2006 ට වඩා බෙහෙවින් අඩු ය. 2004 දී මත්පැන් බලපත්‍ර 203 ක් සහ 2005 දී 132 ක් නිකුත් කර ඇත.
බදු ගෙවීම පැහැරහැරිම (2023)
සුරාබදු ගෙවීම් පැහැර හැරී මහා පරිමාණ මත්පැන් නිෂ්පාදන සමාගම් 7ක බලපත්‍ර 2023 ඔක්තෝබරි මස 30 වැනි දින සිට අහෝසි කරන්නැයි පාර්ලිමේන්තුවේ ක්‍රම සහ විධි කාරක සභාව සුරාබදු දෙපාර්මේන්තුව 2023 සැප්තැම්බර් මස 20 නියෝග කළේය.එම මහා පරිමාණ මත්පැන් නිෂ්පාදන සමාගම්වල බලපත්‍ර ආරක්ෂා කර ගැනීමට නම් ඔක්තෝබර් මස 15 වැනි දිනට පෙර බදු ගෙවීමෙ සැලසුම් ඉදිරිපත් කළ යුතු බවද එම කාරක සභාව සුරාබදු දෙපාර්තමේන්තුවට දැනුම් දුන්නේය.මේ අතර රුපියල් කෝටි 150ක මහා පරිමාණ බදු වංචා කර ඇති මත්පැන් නිෂ්පාදිත සමාගම් දෙකක් ආගිය අතක් නැතැයිද එම කාරක සභාවේදී සුරාබදු නිලධාරීහු පැවසූහ. වයඹ ඩිස්ටිලරීස් සමාගම මෙම සමාගම් දෙකෙන් එකක් යැයි සැකයක් පවතී.
නිෂ්පාදන සහ වෙළඳ නාම
WDCSL සතුව විවිධ නිෂ්පාදන කළඹක් ඇත, ඒවාට ඇතුළත් වන්නේ:
දේශීය වෙළඳ නාම
අරක්කු: වෙළඳ නාම අතර පැරණි රක්ෂිතය, ජුබිලි සහ පොල් ස්ප්‍රීට් ඇතුළත් වේ.
විස්කි: බ්ලැක් ලේබල්, ඕල්ඩ් රිසර්ව් සහ බ්ලැක් නයිට් යන වෙළඳ නාම ඇතුළත් වේ.
බ්‍රැන්ඩි: සන්නාම අතර ඕල්ඩ් රිසර්ව්, ජුබිලි සහ ගෝල්ඩ් ස්ටාර් ඇතුළත් වේ.
ජින්: සන්නාමවලට Old Reserve, Jubilee සහ London Dry ඇතුළත් වේ.
වොඩ්කා: සන්නාම අතර ඕල්ඩ් රිසර්ව්, ජුබිලි සහ ක්‍රිස්ටල් ක්ලියර් ඇතුළත් වේ.
රම්: සන්නාමවලට Old Reserve, Jubilee සහ Black Knight ඇතුළත් වේ.
ජාත්‍යන්තර වෙළඳ නාම බෙදා හැර ඇත
චිවස් රීගල්
ජේම්සන් අයර්ලන්ත විස්කි
බෙල්වඩෙරේ වොඩ්කා
ග්ලෙන්ලිවෙට්
ඇබර්ලෝර්
බැලන්ටයින් ගේ
බීෆීටර් ජින්
Bombay Sapphire Gin
ගෝර්ඩන්ගේ ජින්
ස්මිර්නොෆ් වොඩ්කා
බකාර්ඩි රම්
කපිතාන් මෝගන් රම්
සම්මාන සහ පිළිගැනීම
WDCSL සම්මාන කිහිපයක් ලබා ඇත, ඒවා අතර:
ශ්‍රී ලංකාවේ හොඳම මධ්‍යසාර පාන අපනයනකරු (2015)
වසරේ හොඳම ඩිස්ටිලර් (2016)
වසරේ හොඳම අරක්කු නිෂ්පාදකයා (2017)
වසරේ හොඳම විස්කි නිෂ්පාදකයා (2018)
වසරේ හොඳම බ්‍රැන්ඩි නිෂ්පාදකයා (2019)
ආයතනික සමාජ වගකීම
WDCSL අධ්‍යාපනය, සෞඛ්ය සේවා සහ පාරිසරික ආරක්ෂාව කෙරෙහි අවධානය යොමු කරමින් ආයතනික සමාජ වගකීම් සඳහා කැපවී සිටී. සමාගම ශ්‍රී ලංකාවේ රාජ්‍ය නොවන සංවිධාන සහ පුණ්‍ය ආයතන කිහිපයකට මූල්‍ය ආධාර ද සපයයි.
තවදුරට කියවීම සඳහා
ශ්‍රී ලංකාවේ මත්පැන් නීති
ශ්‍රී ලංකාවේ බීම කර්මාන්තය
ශ්‍රී ලංකාවේ ස්කාගාර
මුලාශ්‍ර |
115,672 | https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%AF%E0%B7%92%E0%B6%B1%E0%B7%9A%E0%B7%82%E0%B7%8A%20%E0%B6%B8%E0%B6%BD%E0%B7%8A%E0%B6%BD%E0%B7%80%E0%B7%8F%E0%B6%BB%E0%B6%A0%E0%B7%8A%E0%B6%A0%E0%B7%92 | දිනේෂ් මල්ලවාරච්චි | දිනේෂ් මල්ලවාරච්චි WDCSL හි DFI වේ. සමාගමේ මූල්‍ය හා ආයෝජන කටයුතු සඳහා ඔහු වගකිව යුතුය. මල්ලවාරච්චි මහතාට මුල්‍ය සේවා ක්ෂේත්‍රයේ වසර 20කට වැඩි පළපුරුද්දක් ඇති අතර ඔහු ශ්‍රී ලංකාවේ ප්රමුඛ පෙළේ සමාගම් රැසක ජ්‍යෙෂ්ඨ තනතුරු හොබවා ඇත.
අධ්‍යාපනය:
කොළඹ විශ්වවිද්‍යාලයෙන් වාණිජවේදී උපාධිය (ගෞරව).
වෘත්තීය අනුබද්ධතා:
වරලත් ගණකාධිකාරී, වරලත් සහතිකලත් ගණකාධිකාරීවරුන්ගේ සංගමය (ACCA)
වෘත්තීය අවස්ථා:
ශ්‍රී ලංකා මහ බැංකුව, ජාතික ඉතිරිකිරීමේ බැංකුව සහ ශ්‍රී ලංකා රක්ෂණ සංස්ථාව ඇතුළු ශ්‍රී ලංකාවේ ප්රමුඛ පෙළේ සමාගම් රැසක ජ්‍යෙෂ්ඨ තනතුරු හෙබවීය.
2010 දී WDCSL හා මූල්‍ය අධ්යක්ෂ ලෙස සම්බන්ධ විය
2015 දී DFI පත් කරන ලදී |
115,673 | https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%B1%E0%B7%92%E0%B6%B8%E0%B6%BD%E0%B7%8A%20%E0%B6%B1%E0%B7%8F%E0%B6%9C%E0%B7%84%E0%B7%80%E0%B6%AD%E0%B7%8A%E0%B6%AD | නිමල් නාගහවත්ත | නිමල් නිශාන්ත නාගහවත්ත WDCSL හි PRN වේ. සමාගමේ සමස්ත මෙහෙයුම් සහ උපාය මාර්ග සඳහා ඔහු වගකිව යුතුය. නාගහවත්ත මහතාට මධ්‍යසාර පාන කර්මාන්තයේ වසර 30කට වැඩි පළපුරුද්දක් ඇති අතර ඔහු ශ්‍රී ලංකාවේ සහ ජාත්‍යන්තර ප්රමුඛ පෙළේ සමාගම් රැසක ජ්‍යෙෂ්ඨ තනතුරු හොබවා ඇත.
අධ්‍යාපනය
පේරාදෙණිය විශ්වවිද්‍යාලයෙන් කෘෂිකර්මය පිළිබඳ විද්‍යාවේදී උපාධිය
වෘත්තීය අනුබද්ධතා
ශ්‍රී ලංකා අලෙවි කළමනාකරණ ආයතනයේ (IMMSL) සාමාජික
වෘත්තීය අවස්ථා
Ceylon Tobacco Company, Pernod Ricard, සහ Diageo ඇතුළු ප්රමුඛ පෙළේ ශ්‍රී ලංකා සහ ජාත්‍යන්තර සමාගම් ගණනාවක ජ්‍යෙෂ්ඨ තනතුරු හෙබවීය.
කළමනාකාර අධ්‍යක්ෂවරයා ලෙස 2012 දී WDCSL හා සම්බන්ධ විය
2016 දී PRN පත් කරන ලදී |
115,679 | https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%B8%E0%B7%9D%E0%B6%A7%E0%B6%BB%E0%B7%8A%20%E0%B6%BB%E0%B6%AE%20%E0%B6%B4%E0%B7%8A%E2%80%8D%E0%B6%BB%E0%B7%80%E0%B7%8F%E0%B7%84%E0%B6%B1%20%E0%B6%AF%E0%B7%99%E0%B6%B4%E0%B7%8F%E0%B6%BB%E0%B7%8A%E0%B6%AD%E0%B6%B8%E0%B7%9A%E0%B6%B1%E0%B7%8A%E0%B6%AD%E0%B7%94%E0%B7%80%E0%B7%9A%20%E0%B6%AF%E0%B7%94%E0%B7%82%E0%B6%AB%20%E0%B7%83%E0%B7%84%20%E0%B6%85%E0%B6%9A%E0%B7%8A%E2%80%8D%E0%B6%BB%E0%B6%B8%E0%B7%92%E0%B6%9A%E0%B6%AD%E0%B7%8F | මෝටර් රථ ප්‍රවාහන දෙපාර්තමේන්තුවේ දුෂණ සහ අක්‍රමිකතා | ශ්‍රී ලංකා මෝටර් රථ ප්‍රවාහන දෙපාර්තමේන්තුව (DMT) යනු ශ්‍රී ලංකාවේ මෝටර් රථ නියාමනය සහ ලියාපදිංචි කිරීමේ වගකීම දරන රාජ්‍ය ආයතනයයි. එය 1928 දී ආරම්භ කරන ලද අතර එහි මූලස්ථානය කොළඹ නාරාහේන්පිට පිහිටා ඇත. මෙම ලිපිය එහි සිදුවූ දුෂණ සහ අක්‍රමිකතා පිලිබඳ සංක්ෂිප්ත සටහනකි.
2023 සැප්තැම්බර් විගණන වාර්තාව
නීතිවිරෝධී වාහන ලියාපදිංචි කිරීම් නිකුත් කිරීම ඇතුළු වංචනික ක්‍රියාවලට නිලධාරීන් සම්බන්ධ බවට අනාවරණය වී ඇති මෝටර් රථ ප්‍රවාහන දෙපාර්තමේන්තුවේ කම්පන සහගත අපවාදයක් පසුගියදා විගණන වාර්තාවකින් අනාවරණය වී තිබේ. මෙම කටයුතුවලින් රජයට රුපියල් කෝටි 17කට ආසන්න ආදායමක් අහිමි වී ඇති බව විගණනය ගණන් බලා ඇත.කලින් ලියාපදිංචි කළ වාහනවල අංක යොදා ගනිමින් නිලධාරීන් ලියාපදිංචි සහතික නිකුත් කරමින් සිටින බව විගණන වාර්තාවේ සඳහන් වේ. විශේෂයෙන්ම සුඛෝපබෝගී වාහන තුනක් සහ යතුරුපැදි 91ක් නීතිවිරෝධී ලෙස ලියාපදිංචි කර තිබීමෙන් රජයට සැලකිය යුතු මූල්‍ය අලාභයක් සිදුවී ඇත.
දත්ත මකා දැමීම
නීතිවිරෝධී ලෙස ආනයනය කරන ලද යතුරුපැදි ලියාපදිංචි කිරීමෙන් පසු කලින් ලියාපදිංචි කළ යතුරුපැදිවල දත්ත සියල්ල පද්ධතියෙන් මකා දමා ඇති බව වාර්තාව අනාවරණය කරයි. මෙය මෝටර් රථ ප්‍රවාහන දෙපාර්තමේන්තුවේ දත්ත කළමනාකරණයේ සහ වාර්තා තැබීමේ පද්ධතිවල අඛණ්ඩතාව පිළිබඳ කනස්සල්ලට හේතු වේ.
වාහන තොරතුරු හැසිරවීම
නිලධාරීන් නීතිවිරෝධී ලියාපදිංචි කිරීම්වලට සම්බන්ධ වූවා පමණක් නොව වෙනත් පන්තියකට අයත් වාහන 31 ක වර්ෂා අංක සහ එන්ජින් අංක ද වෙනස් කර ඇත. මීට අමතරව කලින් ලියාපදිංචි කළ මෝටර් රථ 11ක චැසි සහ එන්ජින් අංක වෙනස් කර ඇත. එවැනි ක්‍රියාකාරකම් දෙපාර්තමේන්තුවේ දූෂණ මට්ටම තවත් ගැඹුරු කරයි.
නීතිවිරෝධී ලෙස ආනයනය කරන ලද වාහන ලියාපදිංචි කිරීම
ලියාපදිංචි වාහනයක ස්වරූපය වෙනස් කිරීමෙන් හෝ පෙට්‍රල් වාහනයක් ඩීසල් වාහනයක් බවට පත් කිරීමෙන් නීතිවිරෝධී ලෙස ආනයනය කරන ලද වාහන 27ක් නීත්‍යානුකූල ඒවා ලෙස ලියාපදිංචි කිරීම පිළිබඳවද වාර්තාව ආලෝකය විහිදුවයි. වංචනික ලියාපදිංචිය පහසු කරවීම සඳහා මෙම වාහනවල චැසි අංක ද වෙනස් කර තිබීම භයානක තත්ත්වයකි.
විගණකාධිපතිවරයාගේ නිර්දේශ
මෙම සොයාගැනීම්වල බරපතලකම සැලකිල්ලට ගෙන වහාම අභ්‍යන්තර පරීක්ෂණයක් පවත්වන ලෙස විගණකාධිපතිවරයා මෝටර් රථ ප්‍රවාහන දෙපාර්තමේන්තු ප්‍රධානීන්ට නිර්දේශ කර ඇත. ඊට සම්බන්ධ නිලධාරීන්ට එරෙහිව විනය පියවර ගන්නා ලෙස උපදෙස් දෙනු ලැබේ. මීට අමතරව, වාර්තාව මඟින් පරිගණක දත්ත පද්ධතියේ වැඩිදියුණු කිරීම් යෝජනා කරයි, අතීත දත්ත කිසිවක් මකා නොදැමීම සහතික කිරීම, එමඟින් පද්ධතියේ අඛණ්ඩතාව ආරක්ෂා කරයි.
මුලාශ්‍ර |
115,680 | https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%B8%E0%B7%9D%E0%B6%A7%E0%B6%BB%E0%B7%8A%20%E0%B6%BB%E0%B6%AE%20%E0%B6%B4%E0%B7%8A%E2%80%8D%E0%B6%BB%E0%B7%80%E0%B7%8F%E0%B7%84%E0%B6%B1%20%E0%B6%AF%E0%B7%99%E0%B6%B4%E0%B7%8F%E0%B6%BB%E0%B7%8A%E0%B6%AD%E0%B6%B8%E0%B7%9A%E0%B6%B1%E0%B7%8A%E0%B6%AD%E0%B7%94%E0%B7%80 | මෝටර් රථ ප්‍රවාහන දෙපාර්තමේන්තුව | ශ්‍රී ලංකා මෝටර් රථ ප්‍රවාහන දෙපාර්තමේන්තුව (ඉංග්‍රීසි:Department of Mortor Traffic) යනු ශ්‍රී ලංකාවේ මෝටර් රථ නියාමනය සහ ලියාපදිංචි කිරීමේ වගකීම දරන රාජ්‍ය ආයතනයයි. එය 1928 දී ආරම්භ කරන ලද අතර එහි මූලස්ථානය කොළඹ නාරාහේන්පිට පිහිටා ඇත. දෙපාර්තමේන්තුව මහජනතාවට සේවාවන් රැසක් සපයයි, ඒවා අතර:
නව සහ පවතින මෝටර් රථ ලියාපදිංචි කිරීම
රියදුරු බලපත්‍ර නිකුත් කිරීම
වාහන පරීක්ෂා කිරීම සහ පරීක්ෂා කිරීම
රථවාහන නීතිය ක්රියාත්මක කිරීම
මාර්ග ආරක්ෂාව පිළිබඳ අධ්‍යාපනය සහ දැනුවත් කිරීම
මෝටර් රථ සහ මාර්ග ප්‍රවාහනයට අදාළ ප්‍රතිපත්ති සහ රෙගුලාසි සකස් කිරීම සහ ක්රියාත්මක කිරීම සඳහා ද දෙපාර්තමේන්තුව වගකීම දරයි. එය ශ්‍රී ලංකාවේ මාර්ග ප්‍රවාහන ජාලයේ ආරක්ෂාව සහ කාර්යක්ෂමතාව සහතික කිරීම සඳහා පොලිස් දෙපාර්තමේන්තුව සහ ප්‍රවාහන අමාත්‍යාංශය වැනි අනෙකුත් රාජ්‍ය ආයතන සමඟ සමීපව කටයුතු කරයි.
ඉතිහාසය
1927 අංක 45 දරන මෝටර් රථ ප්‍රවාහන ආඥාපනත යටතේ 1928 දී පිහිටුවන ලදී. ශ්‍රී ලංකාවේ මාර්ගවල වැඩිවන මෝටර් රථ සංඛ්‍යාව නියාමනය කිරීම සඳහා මෙම ආඥාපනත පනවන ලදී. මෝටර් රථ ලියාපදිංචි කිරීම සහ රියදුරු බලපත්‍ර නිකුත් කිරීම සඳහා දෙපාර්තමේන්තුව මුලින් වගකිව යුතු විය. කෙසේ වෙතත්, වාහන පරීක්ෂා කිරීම, රථවාහන නීති බලාත්මක කිරීම සහ මාර්ග ආරක්ෂාව පිළිබඳ අධ්‍යාපනය සහ දැනුවත් කිරීම ඇතුළත් වන පරිදි වසර ගණනාවක් පුරා එහි කාර්යයේ විෂය පථය පුළුල් වී ඇත.
ආයතනික ව්යුහය
ශ්‍රී ලංකාවේ ජනාධිපතිවරයා විසින් පත් කරනු ලබන මෝටර් රථ ප්‍රවාහන කොමසාරිස්වරයා දෙපාර්තමේන්තුවේ ප්‍රධානියා වේ. කොමසාරිස්වරයාට නියෝජ්ය කොමසාරිස්වරුන් සහ අධ්‍යක්ෂවරුන් කිහිප දෙනෙකුගේ සහාය ලැබේ. දෙපාර්තමේන්තුවෙහි සේවකයින් 2,000 කට අධික සංඛ්‍යාවක් සිටින අතර ඔවුන් රට පුරා විවිධ කාර්යාලවල සහ ශාඛාවල යොදවා ඇත.
කාර්යයන්
ප්‍රධාන කාර්යයන්ට ඇතුළත් වන්නේ:
මෝටර් රථ ලියාපදිංචි කිරීම: ශ්‍රී ලංකාවේ සියලුම නව සහ පවතින මෝටර් රථ ලියාපදිංචි කිරීම සඳහා දෙපාර්තමේන්තුව වගකීම දරයි. බලපත්‍ර තහඩු සහ ලියාපදිංචි සහතික නිකුත් කිරීම මෙයට ඇතුළත් වේ.
රියදුරු බලපත්‍ර නිකුත් කිරීම: සියලුම සුදුසුකම් ලත් අයදුම්කරුවන්ට රියදුරු බලපත්‍ර නිකුත් කිරීම සඳහා දෙපාර්තමේන්තුව වගකීම දරයි. රියදුරු බලපත්‍රයක් ලබා ගැනීම සඳහා, අයදුම්කරුවන් න්‍යායාත්මක පරීක්ෂණයකින් සහ ප්‍රායෝගික රියදුරු පරීක්ෂණයකින් සමත් විය යුතුය.
වාහන පරීක්ෂා කිරීම සහ පරීක්ෂා කිරීම: ශ්‍රී ලංකාවේ සියලුම මෝටර් රථ මාර්ග සුදුසු බව සහතික කිරීම සඳහා ඒවා පරීක්ෂා කිරීම සහ පරීක්ෂා කිරීම සඳහා DMT වගකීම දරයි. වාහනයේ තිරිංග, ලයිට්, ටයර් සහ අනෙකුත් ආරක්ෂක අංග පරීක්ෂා කිරීම මෙයට ඇතුළත් වේ.
රථවාහන නීතිය බලාත්මක කිරීම: ශ්‍රී ලංකාවේ මාර්ග නීති සහ රෙගුලාසි ක්රියාත්මක කිරීම සඳහා දෙපාර්තමේන්තුව වගකීම දරයි. මාර්ග සහ මහාමාර්ගවල මුර සංචාරය කිරීම, රථවාහන අනතුරු විමර්ශනය කිරීම සහ රථවාහන ප්‍රවේශපත්‍ර නිකුත් කිරීම මෙයට ඇතුළත් වේ.
මාර්ග ආරක්ෂණ අධ්‍යාපනය සහ දැනුවත් කිරීම: මහජනතාව අතර මාර්ග ආරක්ෂාව පිළිබඳ දැනුවත් කිරීම සහ දැනුවත් කිරීම සඳහා දෙපාර්තමේන්තුව වගකීම දරයි. මාර්ග ආරක්ෂණ ව්‍යාපාර පැවැත්වීම, අධ්‍යාපනික ද්‍රව්‍ය සංවර්ධනය කිරීම සහ මාර්ග ආරක්ෂාව ප්‍රවර්ධනය කිරීම සඳහා පාසල් සහ වෙනත් සංවිධාන සමඟ කටයුතු කිරීම මෙයට ඇතුළත් වේ.
සේවා
DMT මහජනතාවට සේවා ගණනාවක් සපයයි, ඒවා අතර:
මාර්ගගත සේවා: වාහන ලියාපදිංචිය, රියදුරු බලපත්‍ර අලුත් කිරීම සහ වෙනත් ගනුදෙනු වැනි මාර්ගගත සේවා ගණනාවක් පිරිනමයි. මෙය මහජනතාවට දෙපාර්තමේන්තුව හි සේවාවන් වෙත ප්‍රවේශ වීම පහසු සහ පහසු කරයි.
තොරතුරු සහ උපදෙස්: මාර්ග ආරක්ෂාව සහ මාර්ග නීති පිළිබඳ තොරතුරු සහ උපදෙස් මහජනතාවට සපයයි. මෙය එහි වෙබ් අඩවිය, සමාජ මාධ්‍ය නාලිකා සහ මහජන සේවා නිවේදන හරහා සිදු කෙරේ.
මාර්ග අනතුරු වලින් වින්දිතයින්ට උපකාර කිරීම: මාර්ග අනතුරු වලට ගොදුරු වූවන්ට හිමිකම් ගොනු කිරීමට සහ වන්දි ලබා ගැනීමට උපකාර කිරීම වැනි දෙපාර්තමේන්තුව මගින් ආධාර සපයයි.
අභියෝග
දෙපාර්තමේන්තුව සිය ජනවරම ක්රියාත්මක කිරීමේදී අභියෝග රැසකට මුහුණ දෙයි. විශාලම අභියෝගයක් වන්නේ ශ්‍රී ලංකාවේ මාර්ගවල වැඩිවන මෝටර් රථ සංඛ්‍යාවයි. මෙය වාහන තදබදය, මාර්ග අනතුරු සහ වායු දූෂණයට හේතු වී තිබේ. සම්පත් හිඟය සහ මාර්ග ආරක්ෂාව පිළිබඳ මහජනතාවගේ අඩුව නිසා ද දෙපාර්තමේන්තුව අභියෝගයට ලක් වේ.
වැඩිදුර කියවීමට
මෝටර් රථ ප්‍රවාහන දෙපාර්තමේන්තුවේ දුෂණ සහ අක්‍රමිකතා |
115,681 | https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%BA%E0%B7%94%E0%B6%BB%E0%B7%9A%E0%B7%83%E0%B7%92%E0%B6%BA%E0%B7%8F%E0%B7%80 | යුරේසියාව | යුරේසියාව යනු පෘථිවිය මත ඇති විශාලතම මහාද්වීපික ප්‍රදේශය වන අතර යුරෝපයෙහි සහ ආසියාවෙහි සියළුම ප්‍රදේශ එයට අයත් වෙයි. |
115,791 | https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%B1%E0%B7%92%E0%B6%BD%20%E0%B6%B4%E0%B7%90%E0%B7%80%E0%B6%BB%E0%B7%94%E0%B6%B8%E0%B7%8A%20%E0%B6%85%E0%B6%BB%E0%B7%8A%E0%B6%B6%E0%B7%94%E0%B6%AF%E0%B6%BA | නිල පැවරුම් අර්බුදය | නිල පැවරුම් අර්බුදය හෝ නිල පැවරුම් තරගය යනු රදගුරුවරුන් සහ පූජකාරාමයන්හී ආශ්‍රමාධිපතිවරුන් සහ පාප්වහන්සේ තෝරාගැනුමට සහ පත්කිරීමට ඇති හැකියාව පිළිබඳව මධ්‍යතන යුරෝපයෙහි සභාව සහ රාජ්‍යය අතර පැවති අර්බුදයකි . 11වන සහ 12වන සියවස් තුලදී විවිධ පාප්වහන්සේලා මාලාවක් විසින් ශුද්ධවූ රෝමානු අධිරාජයාගේ සහ අනෙකුත් යුරෝපියානු රාජාණ්ඩුවන්හී බලය යටිකපන ලද අතර, වසර 50ක් පමණ කාලයක් තුලදී මතභේදය වර්ධනය වී අර්බුදයක් දක්වා පත්විය.
එය ඇරඹුනේ 1076 වසරෙහිදී සත්වන ග්‍රෙගරි පාප්වහන්සේ සහ සතරවන හෙන්රි අධිරාජයා (එවකට රජු, පසුව ශුද්ධවූ රෝමානු අධිරාජයා) අතර පැවති බල අරගලය වෙතිනි. |
115,793 | https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%B6%E0%B7%8F%E0%B7%83%E0%B7%8A%E0%B6%B8%E0%B6%AD%E0%B7%93 | බාස්මතී | බාස්මතී, (, ), යනු ඉන්දියාව, පාකිස්තානය, සහ නේපාලය ප්‍රධාන කොට ගත් ඉන්දියානු උප මහාද්වීපය තුළ සාම්ප්‍රදායිකව වගා කරණු ලබන දිගු, සිහින් ඇට සහිත සගන්ධ සහල් ප්‍රභේදයක් වෙයි.
ඉතිහාසය සහ නිරුක්තිය
නිරුක්තිය
ඔක්ස්ෆර්ඩ් ඉංග්‍රීසි ශබ්දකෝශයට අනුව, ඉංග්‍රීසි බාස්මතී (basmati) වචනය හින්දි , වචනාර්ථය, 'සුගන්ධී', යන්නෙන් තත්භව පදය කි.
ඉතිහාසය
ඉන්දියානු උප මහාද්වීපය තුළ බාස්මතී සහල්, ශතවර්ෂ ගණනාවක් වගා කොට ඇති බව විස්වාස කෙරෙයි. 1766 දී පන්ජාබ් ජාතික කවියකු වන Varis Shah විසින් රචිත Heer Ranjha නම් වූ වීර කාව්‍යය තුළ ඇති ප්‍රකාශය, බාස්මතී සහල් පිළිබඳව ඇති පැරණිම සඳහන ලෙස සැලකෙයි.
ආශ්‍රිත ලිපි
Ambemohar
Camargue red rice
Domsiah
Jasmine rice
List of rice varieties
Manoomin
Oryza sativa
මූලාශ්‍ර
භාහිර සබැඳි
About patent dispute
China: India's new basmati export destination
Basmati Rice Suppliers in USA
Bengali cuisine
Rice varieties
ඉන්දියාව තුළ සහල් නිෂ්පාදනය
පාකිස්ථානය තුළ සහල් නිෂ්පාදනය
ශ්‍රී ලංකාව තුළ සහල් නිෂ්පාදනය |
115,850 | https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B7%81%E0%B7%8A%E2%80%8D%E0%B6%BB%E0%B7%93%20%E0%B6%BD%E0%B6%82%E0%B6%9A%E0%B7%8F%E0%B7%80%20%E0%B6%AD%E0%B7%94%E0%B7%85%20%E0%B7%83%E0%B7%84%E0%B6%BD%E0%B7%8A%20%E0%B6%B1%E0%B7%92%E0%B7%82%E0%B7%8A%E0%B6%B4%E0%B7%8F%E0%B6%AF%E0%B6%B1%E0%B6%BA | ශ්‍රී ලංකාව තුළ සහල් නිෂ්පාදනය | සහල් නිෂ්පාදනය හෝ වී නිෂ්පාදනය (), ශ්‍රී ලංකාවේ ප්‍රධානතම නිෂ්පාදනයක් වෙයි. රටෙහි ප්‍රධාන ආහාරය ද සහල් ඇසුරෙන් සාදන බත් වෙයි.
නිෂ්පාදන සංඛ්‍යාන දත්ත
ආශ්‍රිත ලිපි
රජරට වකුගඩු රෝගය
මූලාශ්‍ර
Agriculture in Sri Lanka
Sri Lanka |
115,921 | https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%A2%E0%B7%8F%E0%B6%AD%E0%B7%8A%E2%80%8D%E0%B6%BA%E0%B6%B1%E0%B7%8A%E0%B6%AD%E0%B6%BB%20%E0%B7%83%E0%B7%84%E0%B6%BD%E0%B7%8A%20%E0%B6%B4%E0%B6%BB%E0%B7%8A%E0%B6%BA%E0%B7%9A%E0%B7%82%E0%B6%AB%20%E0%B6%86%E0%B6%BA%E0%B6%AD%E0%B6%B1%E0%B6%BA | ජාත්‍යන්තර සහල් පර්යේෂණ ආයතනය | ජාත්‍යන්තර සහල් පර්යේෂණ ආයතනය () යනු පිලිපීනයේ ලොස් බැන්යොස්, ලහුන
හි මූලස්ථානය සහ රටවල් දාහතක කාර්යාල සහිත ජාත්‍යන්තර කෘෂිකාර්මික පර්යේෂණ සහ පුහුණු සංවිධානයකි. IRRI, 1960 දශකය තුළ ආසියාවේ සාගතය වළක්වා ගත් හරිත විප්ලවයට දායක වූ සහල් ප්‍රභේද සංවර්ධනය කිරීමේ කාර්යය සඳහා ප්‍රසිද්ධිය උසුලයි.
කාර්යාල පිහිටා ඇති රටවල්
පහත දැක්වෙන ආසියාවේ සහ අප්‍රිකාවෙ වී වගා කරණ රටවල් වල IRRI කාර්යාල පිහිටා ඇත:
Bangladesh
Burundi
Cambodia
China
India
Indonesia
Japan
Laos
Mozambique
Myanmar
Nepal
Philippines
Singapore
South Korea
Sri Lanka
Thailand
Vietnam
ආශ්‍රිත ලිපි
Banaue Rice Terraces
Irrigated Rice Research Consortium
Rice paddy
මූලාශ්‍ර
භාහිර සබැඳි
Global Rice Science Partnership
Annual Reports
Downloadable (free) books published by the International Rice Research Institute
Important Dates in IRRI History, 1960-2011
Rice Today magazine
International research institutes
Research institutes in the Philippines
Organizations based in Laguna (province)
Rockefeller Foundation
UNESCO Science Prize laureates
Rice organizations
Ramon Magsaysay Award winners
Los Baños, Laguna
Rice research institutes
Agricultural organizations based in the Philippines
Recipients of the Presidential Medal of Merit (Philippines) |
115,954 | https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%B1%E0%B7%93%E0%B6%B4%E0%B7%8F%20%E0%B7%80%E0%B7%9B%E0%B6%BB%E0%B7%83%E0%B6%BA | නීපා වෛරසය | නීපා වෛරසය යනු, වවුලන්-මගින්-බෝ වන, සත්වාසාදිත වෛරසයක් වන අතර, අධික මර්ත්‍යතා අනුපාතිකත්වයක් සහිත රෝගයක් වන නීපා වෛරස ආසාදනය මිනිසුන් සහ අනෙකුත් සතුන් අතර ඇති කරයි. නීපා වෛරසය මගින් ඇති කල බොහෝ රෝග ව්‍යාප්තීන්, ඊසාන දිග අප්‍රිකාවෙහි සහ අග්නිදිග ආසියාවෙහි සිදුවී ඇත. රෝග ව්‍යාප්තීන් ඇතිකල හෙන්ඩ්‍රා වෛරසයද හා සමගින් නීපා වෛරසය අයත් වන්නේ හෙනිපවෛරස් නමැති ගණයටය.
යොමු කිරීම් |
115,955 | https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%BD%E0%B7%83%E0%B7%8F%E0%B6%A4%E0%B7%8A%E0%B6%A4%E0%B7%8F | ලසාඤ්ඤා | ලසාඤ්ඤෙ ලෙසින්ද හැඳින්වෙන, ලසාඤ්ඤා යනු පස්ටා වර්ගයක් වන අතර, සමහරවිට පැරණිතම වර්ග වලින් එකක් විය හැකි, බොහෝ පුළුල් පැතලි ආස්තරණ වෙතින් සැදුවකි. |
115,956 | https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%B7%E0%B7%9E%E0%B6%B8%E0%B7%92%E0%B6%9A%20%E0%B6%BA%E0%B6%9A%E0%B6%A9 | භෞමික යකඩ | නිසග යකඩ ලෙසින්ද හැඳින්වෙන, භෞමික යකඩ යනු ලෝපසක් ලෙසින් වෙනුවට, ලෝහමය ස්වරූපයකින් හමුවන, පෘථිවියෙහි සම්භාව වූ යකඩ වර්ගයකි. භෞමික යකඩ අතිශයින් විරල වන අතර, ලෝකය මත එක් ප්‍රධාන තැන්පතුවක් පමණක් පිළිබඳ දන්නා අතර, එය ග්‍රීන්ලන්තයෙහි පිහිටා ඇත. |
115,996 | https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B7%84%E0%B7%8F%E0%B7%80%E0%B6%A9%E0%B7%8A%20%E0%B7%80%E0%B7%92%E0%B7%81%E0%B7%8A%E0%B7%80%E0%B7%80%E0%B7%92%E0%B6%AF%E0%B7%8A%E2%80%8D%E0%B6%BA%E0%B7%8F%E0%B6%BD%20%E0%B6%B8%E0%B7%94%E0%B6%AF%E0%B7%8A%E2%80%8D%E0%B6%BB%E0%B6%AB%E0%B7%8F%E0%B6%BD%E0%B6%BA | හාවඩ් විශ්වවිද්‍යාල මුද්‍රණාලය | හාවඩ් විශ්වවිද්‍යාල මුද්‍රණාලය එසේත් නැත්නම් හාවඩ් විශ්වවිද්‍යාලයීය මුද්‍රණාලය () යනු, හාවඩ් විශ්වවිද්‍යාලයේ අංශයක් ලෙස ක්රියාත්මක වන අයුරින් 1913 ජනවාරි 13 දින පිහිටුවන ලද ශාස්ත්‍රීය ප්‍රකාශන අරමුණු කරගත් ප්‍රකාශන ආයතනයක් වෙයි. එය විශ්වවිද්‍යාල මුද්‍රණාල සංගමයේ සාමාජිකයෙක් වෙයි.
ආශ්‍රිත ලිපි
List of English-language book publishing companies
List of university presses
මූලාශ්‍ර
භාහිර සබැඳි
Blog of Harvard University Press
1913 establishments in Massachusetts
Book publishing companies based in Massachusetts
Press
Publishing companies established in 1913
University presses of the United States
Visual arts publishing companies |
116,013 | https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%B4%E0%B7%83%E0%B7%8A%E0%B6%A7%E0%B7%8F | පස්ටා | පස්ටා (, , ; ) යනු මුහුන් නොදැමූ තිරිඟු පිටි, ජලය හෝ බිත්තර සමඟ මුසු කොට සාදන ලබන ආහාරයක් වෙයි. පස්ටා ඉතාලි ආහාරවල එන ප්‍රධාන ආහාරයක් වෙයි.
ආශ්‍රිත ලිපි
National Pasta Association
Pasta by Design
Al dente cooking technique
Udon
මූලාශ්‍ර
භාහිර සබැඳි
Italian cuisine
Mediterranean cuisine
Staple foods
Italian words and phrases
Wheat dishes
National dishes |
116,056 | https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%B1%E0%B7%92%E0%B6%B4%E0%B7%8F%20%E0%B7%80%E0%B7%9B%E0%B6%BB%E0%B7%83%E0%B6%BA | නිපා වෛරසය | මිනිස් වර්ගයා මහත් පීඩාවකට පත්කල කොවිඩ් - 19 ගෝලීය වසංගත අත්දැකීමෙන් පසු ජාත්‍යන්තර ප්‍රජාව මෙන්ම ලාංකික අපත් බෝ වෙන රෝග සම්බන්ධයෙන් පසුවන්නේ දැඩි විමසිල්ලකින්.
ඉන්දියාවේ කේළර ප්‍රාන්තයේ පැතිරෙන බවට වාර්තාවෙන නිපා (Nipah) වෛරසය පිළිබඳ විවිධාකාරයේ අදහස් පැතිරෙමින් පවත්නා මොහොතක, මේ තත්වය පිළිබඳව මේ වනවිට තහවුරුව පවත්නා විද්‍යාත්මක දැනුම ඔබ සමග බෙදාගැනීමටයි අපගේ මේ සූදානම.
මූලිකවම සතුන්ගෙන් මිනිසාට බෝවෙන (Zoonotic) බවට සොයාගෙන ඇති මෙම නිපා (Nipah) වෛරසය,1999 වසරේ දී මුල්වරට හඳුනාගැනෙන්නේ මැලේසියාවේ ඌරු ගොවිපළවල කටයුතු කල පිරිසක් අතර පැතිරගිය අවස්ථාවේ දී.
වෛරසය ආසාදිත ඌරන් අනාරක්ෂිතව ස්පර්ශ කිරීමෙන් ඔවුන්ගේ පටක, ශරීර තරළ සහ මළ මූත්‍රාමගින් එවර මිනිසුන්ට රෝගය බෝවී තිබෙනවා.
ඉන් අනතුරුව මැලේසියාවෙන් නැවත රෝගීන් වාර්තා නොවුවත් 2001 දී බංග්ලාදේශයෙනුත් නැගෙනහිර ඉන්දියාවේ කලින් කලටත් මෙම රෝගය පැතිර යෑම් සිදු වී තිබෙනවා.
මෙවර අවධානයට ලක්ව තිබෙන කේරළය පසුගිය වසර පහ තුළ මෙම වසංගතයට මුහුණ දෙන්නේ හතරවෙනි වතාවටයි.
ඉන්දියාව සහ බංග්ලාදේශය ආශ්‍රිතව මෙම ආසාදන පැතිරීමේ හේතුව ලෙස සැළකෙන්නේ, ස්වභාවිකවම නිපා (Nipah) වෛරසය දරා සිටීමේ හැකියාව ඇති වවුල් විශේෂයක ආසාදිත සතුන්ගේ මූත්‍රා සහ කෙළ තැවරුණ පළතුරු වර්ග / යුෂ මිනිසුන් විසින් ආහාරයට ගැනීමයි.
දැනට පවත්නා විද්‍යාත්මක දත්ත අනුව දැක්වෙන්නේ මෙම රෝගය මිනිසෙකුගෙන් මිනිසෙකුට එතරම් පහසුවෙන් පැතිර නොයන බවයි.
රෝගී අයෙකුගේ ශරීර තරල සහ මළ මූත්‍රා මගින් එය බෝවීමට ඉඩ තිබෙන අතර බොහෝවිට එලෙස ආසාදනය වී තිබෙන්නේ රෝගියාට ඉතාම සමීපව කටයුතු කල අය වීම විශේෂයෙන්ම සඳහන් කල යුතුයි.
යම් හෙයකින් වෛරසය මිනිසෙකු හට ශරීරගත වුවහොත් රෝග ලක්ෂණ කිසිවක් නොපෙන්වීම, සාමාන්ය ශ්වසන ආසාදනයක ලක්ෂණ පෙන්වීම මෙන්ම මාරාන්තික මස්තිෂ්ක ප්‍රදාහ (encephalitis) තත්වයක් දක්වා පුලුල් පරාසයක තත්වයන් ඇතිවීමට ඉඩ කඩ තිබෙනවා.
වෛරසය සිරුරට ඇතුලු වී දින 4 - 14 ත් අතර කාලයක දී උණ, හිසරදය, මස් පිඬු වේදනාව, වමනය, උගුරේ වේදනාව වැනි මූලික රෝග ලක්ෂණ ඇති වෙනවා. හඳුනාගත් රෝගීන්ට රෝග ලක්ෂණ අනුව ප්‍රතිකාර කිරීම සාමාන්ය ක්‍රමවේදයි.
මිනිසුන් අතර සිදුවන ආසාදන වළක්වාගැනීමට රෝගීන් සමඟ කටයුතු කිරීමේ දී ආරක්ෂිත ක්‍රමවේද මගින් ඔවුන්ගේ ශරීර තරලවලට නිරාවරණය වීම වළක්වා ගැනෙනවා. මෙය වළක්වන එන්නතක් දැනට භාවිතයේ නැහැ.
යම් ප්‍රදේශයක නිපා (Nipah) රෝගය පැතිර යන අවස්ථාවල දී ඊට අදාළව මහජන සෞඛ්ය උපදෙස් නිකුත් කෙරෙන අතර ලාංකික අප නිසි දැනුමෙන් සවිමත්ව සහ අවධානයෙන් යුතුව පසුවීම මේ අවස්ථාවේ දී ප්‍රමාණවත් |
116,063 | https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%BB%E0%B6%AE%20%E0%B7%80%E0%B7%8F%E0%B7%84%E0%B6%B1 | රථ වාහන | රථ වාහන () යනු, තමන්ගේ ම බලය භාවිතයෙන් ධාවනය වන, මිනිසුන් හෝ භාණ්ඩ ප්‍රවාහනය සඳහා භාවිතා වන ගොඩබිම් වාහන සඳහා භාවිතා වන පදයක් වෙයි. මේවා සාමාන්යයෙන් රේල් පීලි මත ක්‍රියා නොකරන (උදාහරණ: දුම්රිය හෝ ට්‍රෑම් රථ) රෝද සහිත ඒවා වෙයි.
ආශ්‍රිත ලිපි
Active mobility
Effects of the car on societies
Environmentally friendly vehicle
History of the automobile
List of countries by vehicles per capita
List of countries by motor vehicle production
List of countries by traffic-related death rate
List of motor vehicle awards
Motor vehicle emissions
Peak car use
Road traffic safety
Sustainable transport
Traffic congestion
මූලාශ්‍ර
භාහිර සබැඳි |
116,106 | https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%A9%E0%B7%92%E0%B6%A2%E0%B7%92%E0%B6%A7%E0%B6%BD%E0%B7%8A%20%E0%B6%89%E0%B6%BD%E0%B7%99%E0%B6%9A%E0%B7%8A%E0%B6%A7%E0%B7%8A%E0%B6%BB%E0%B7%9C%E0%B6%B1%E0%B7%92%E0%B6%9A%20%E0%B6%B4%E0%B6%BB%E0%B7%92%E0%B6%9C%E0%B6%AB%E0%B6%9A%E0%B6%BA%20%28Digital%20electronics%20computer%29 | ඩිජිටල් ඉලෙක්ට්රොනික පරිගණකය (Digital electronics computer) | පරිගණක විද්‍යාවේදී, ඩිජිටල් ඉලෙක්ට්රොනික පරිගණකයක් යනු ඉලෙක්ට්රොනික පරිගණකයක සහ ඩිජිටල් පරිගණකයක ඒකාබද්ධ වීමෙන් නිර්මාණය වන පරිගණක යන්ත්‍රයකි. ඩිජිටල් ඉලෙක්ට්රොනික පරිගණක සඳහා උදාහරණ ලෙස IBM PC, Apple Macintosh සහ නවීන ස්මාර්ට්ෆෝන් ඇතුළත් වේ. ඩිජිටල් ඉලෙක්ට්රොනික පරිගණක වල පැමිණීමත් සමඟ ඊට පෙර තිබූ අනෙකුත් සියලුම පරිගණක ඩිජිටල් ඉලෙක්ට්රොනික පරිගණක වෙත ප්‍රතිස්ථාපනය විය. නමුත් ගණනය කිරීම අතීතයේදී විවිධ ඩිජිටල් නොවන සහ ඉලෙක්ට්රොනික නොවන ආකාරවලිනුද ගණනය කිරීම සිදු කර ඇත. Lehmer sive යනු, එලෙස භාවිතා කළ ඩිජිටල් නමුත්, ඉලෙක්ට්රොනික නොවන පරිගණකයකි.
ඇනලොග් පරිගණක යනු, ඩිජිටල් නොවන ඉලෙක්ට්රොනික පරිගණක සඳහා උදාහරණ වන අතර, (ඇනලොග් ඉලෙක්ට්රොනික උපකරණ සහිත පරිගණක) යාන්ත්‍රික පරිගණක යනු ඉලෙක්ට්රොනික නොවන පරිගණක වේ. (එය ඩිජිටල් හෝ ඩිජිටල් නොවිය හැකිය).
එසේම, ඩිජිටල් සහ ඉලෙක්ට්රොනික නොවන පරිගණකයක් සඳහා උදාහරණයක් වන්නේ, ග්‍රීසියේ ඇති පැරණි Antikythera යාන්ත්‍රණයයි . සියලු වර්ගවල පරිගණක, ඒවා ඩිජිටල් හෝ ඇනලොග්, හෝ ඉලෙක්ට්රොනික හෝ යාන්ත්‍රික ඒවා වුවද, ඒවාට සාරතක මතකයක් තිබේ නම්, ඊට ටියුරින් සමත් විය හැක. ඩිජිටල් ඉලෙක්ට්රොනික පරිගණකයක්, සෑම අවස්ථාවකදීම
විට ක්‍රමලේඛ කළ හැකි පරිගකයක,්, හෝ වැඩසටහන් ගබඩා කළ හැකි පරිගණනැතහොත්, ් හෝ සාමාන්ය කාර්ය පරිගණකයක් නොවිය ඇතැම් විට ලෙස ඩිජිටල් ඉලෙක්ට්රොනික පරිගණකයක් එක් විශේෂිත යෙදුමක් සඳහා ගොඇති වියා ගත හැක,ිඇතැම් විට අතර එය නැවත ක්‍රමලේඛනය කළ නොහැකි විය හැකිය. |
116,206 | https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B7%83%E0%B7%9A%E0%B6%B1%E0%B7%8F%E0%B6%B1%E0%B7%92%20%E0%B6%A2%E0%B6%BA%E0%B6%BB%E0%B6%AD%E0%B7%8A%E0%B6%B1 | සේනානි ජයරත්න | සේනානි ලංකා ජයරත්න යනු මහින්දානන්ද අලුත්ගමගේගේ බිරිඳයි. ඇය 2010 සිට 2015 දක්වා ශ්‍රී ලංකාවේ අග්‍රාමාත්‍යවරයා ලෙස කටයුතු කළ දි.මු. ජයරත්නගේ දියණියයි.
සේනානි ජයරත්න මීට පෙර විවාහ වී සිටියේ 2010 සිට 2015 දක්වා ආරක්ෂක සහ මහජන සාමය පිළිබඳ නියෝජ්ය අමාත්‍යවරයා ලෙස කටයුතු කළ ශ්‍රී ලාංකික දේශපාලනඥයෙකු වන දුමින්ද දිසානායක සමඟයි. ඔවුන් 2016 දී දික්කසාද විය. ඔවුන්ට දරුවන් දෙදෙනෙකු සිටී.
අධ්‍යාපනය සහ වෘත්තීය
කොළඹ ඉපදුනු සේනානි ජයරත්න කොළඹ විශ්වවිද්‍යාලයේ නීති උපාධිය හදාරන උපාධිධාරිනියකි. ඇය ශ්‍රී ලංකාවේ සහ එක්සත් රාජධානියේ නීතිඥවරියක් සහ මැදිහත්කාරියක් ලෙස කටයුතු කර ඇත.
දේශපාලන සම්බන්ධතා
සේනානි ජයරත්න සහ මහින්දානන්ද අලුත්ගමගේ විවාහය ආන්දෝලනයට තුඩු දුන්නේ එය ප්‍රබල පවුල් දෙකක දේශපාලන සන්ධානයක් ලෙස සැලකීමෙනි. හිටපු අගමැති දිමු සහ ඔහුගේ පුත් අනුරාධ ජයරත්න මෙහිදී සාක්ෂි අත්සන් කරන ලදී.
මුලාශ්‍ර |
116,207 | https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B6%B8%E0%B7%8F%E0%B6%A2%E0%B6%BB%E0%B7%92%E0%B6%B1%E0%B7%8A | මාජරින් | මාජරින් යනු, රස ගැන්වීම, පිළිස්සීම සහ, පිසීම සඳහා භාවිතා කරන තැවරුමකි. එය බොහෝවිට බටර් වෙනුවෙන් ආදේශකයක් ලෙසින් භාවිතා කෙරෙයි. ආරම්භයෙහිදී එය සත්ත්ව මේද භාවිතයෙන් තැනුනද, වර්තමානයෙහි පරිභෝජනය කෙරෙන බොහෝ මාජරින් තැනෙනුයේ එළවළු තෙල් භාවිතයෙනි. මෙම තැවරුමට මුලින්ම නම් තබන ලද්දේ ඔලීයොමාජරින් ලෙසින් වන අතර, ලතින් බසින් එන ඕලියුම් (ඔලිව් තෙල්) සහ ග්‍රීක බසින් එන මාගරීටා ("මුතු", ප්‍රභාව නිරූපණය කරමින්) යන වචන වල සංයෝජනයකි. මෙම නම පසුව මාජරින් බවට කෙටි කෙරිණි.
මාජරින් සමන්විත වන්නේ මේදය-තුල-ජලය පවතින තෛලෝදයකින් වන අතර, ඉතා කුඩා ජල බිඳිති ඒකාකාර ලෙසින් මේද කලාපයක් තුල විසිර පවතිමින් ස්ථායි ඝණ ආකාරයක් සදයි.
පේස්ට්‍රීස්, ඩෝනට්ස්, කේක්, සහ කුකීස් වැනි වෙනත් ආහාර වර්ගවල සංඝටකයක් ලෙසින් මාජරින් භාවිතා කල හැක.
ඉතිහාසය
සොයැගැනීම සහ මුල් අවදියෙහි බෙදාහැරීම
මාගරින් සොයාගන්නා ලද්දේ, ටැලෝ ගව සත්ත්ව තෙල් භාවිතයෙන් සන්නනද්ධ හමුදාවන් සහ පහළ පංතීන් සඳහා බටර් වෙනුවට ආදේශයක් නිෂ්පාදනය කරන ලෙසින් 1869 වසරෙහිදී තුන්වන නැපෝලියන් අධිරාජයා විසින් ඉදිරිපත් කෙරුනු අභියෝගයකට ප්‍රතිචාර වශයෙන් ඉපෝලිත් මේජ්-මූරියෙස් විසින් වෙයි.
ආශ්‍රිත
1869 වසරෙහි හඳුන්වාදුන්නන්
සත්ත්ව නිෂ්පාදන සඳහා සමාකාරයන්
ඉවුම් මේද
ප්‍රංශ නව නිපැයුම්
තැවරුම් (ආහාර) |
116,250 | https://si.wikipedia.org/wiki/%E0%B7%83%E0%B7%94%E0%B6%B7%20%E0%B6%BB%E0%B6%A2 | සුභ රජ | මොහු යසලාලක තිස්ස යන පාලකයාගේ දොරටුපාලකව සිටි සුභ නැමැත්තා විය. හාස්‍ය ක්‍රියාකාරකම් වලට ඇල්මක් දැක්වූ යසලාලක තිස්ස රජු දිනක් තම පෙනුමට සමාන පෙනුමක් ඇති තම දොරටු පාලකයෙක් වූ සුභ නැමැත්තාට රජ ලෙස පෙනී සිටීමට අණ ලබා දී මෙතුමා දොරටු පාලක ලෙස හැද ගත්තේය. රාජ සභාව ඇරඹි පසු සිංහාසනයේ සිටියේ දොරටු පාලක සුභ ය. තම විහිළුව ක්‍රියාවට නැංවීමට පැමිණි දොරටු පාලකයෙකු ලෙස වෙස් වලාගත් යසලාලක තිස්ස රජු රාජ සභාවට පැමීණ ඇමතිවරුන් පුදුම කිරීමට උත්සහ දරද්දී දොරටුපාලක සුභ යසලාලක තිස්ස රජු පිටතට කැඳවාගෙන ගොස් මරණ දඬුවම ලබා දෙන ලෙස නියෝග කරල ලදී |
Subsets and Splits