text
stringlengths 2
31k
|
|---|
Дэлхэй дээрэ ондоо хэ- нииешье hажаагаагүйб.Наhажаал джентльмен, доктор Ф. Г. Колокольчиков өөрынгөө сад coo ханын часы заhажа hууба.Аша хүбүүн Колннь уйдхартай шарайтай урдань зогсоно.Тэрэ болбол ү.бгэ эсэгынгээ хү- дэлмэридэнь туhалдаг гэжэ тоолог- додог байгаа. |
Нээрээшье тэрэ хү- бүүн гартаа шүрэбэй түлхюур ба- рижархёод, тэрэ багажынгаа үбгэ эсэгэдэнь хэрэгтэй болохые хү- леэжэ, бүхэли час со о зогсожо байба.Теэд байрадань табиха гэhэн булад пружина үеэд байба, тиихэдэ Колиин үбгэ эсэгэ яh ата тэ- сэбэритэй. |
Энэ хүлеэлгэн гээшэ заха хизааргүй юм шэнги байба. |
Энэнь лэ муулартай hэн, угаа яда- хада тон ульгам ба мэдэмэр хүн болохо Сима Симаков гэгшын арбагар толгой хэдэн удаа хүршэ хашаа дээгүүр бултайhан байгаа. |
Тэрэ Сима Симаков хэлээрээ, толгой- гоороо ба гараараа тон гайхалтай ба таамаг тэмдэ- гүүдые Колидо үгэжэ байба, , үнгэрхэдөө тэрээнииень липэ доро залхуугаар хэбтэшэнхэй нохойн аманда носоргоно хэхэ гэжэ анхаралтайгаар оролдожо hууhан Татьянка гэжэ табан наhатай. |
Ко лип а дүү басаган обёороод, гэнтэ хашхараад, үбгэ эсэгынгээ үмдэнhөө16 татаhан байба, энээнэй hүүлээр Сима Симаковой тол- гой агшан зуура үгы болошобо.Эеэстээ пружинань өөрынгөө байрада оробо.— Хүн гээшэ ажаллаха ёhотой юм шуу даа, — гэжэ буурал толгойгой джентльмен Ф.Г. Колокольчиков хүлэрэнхэй духаяа үргөөд, Колидо хандажа, заа- барилан хэлэбэ. |
— Шинии нюур шарай хадаа намда касторкоор хүндэлүүлжэ байhан юм шэнги түхэлтэй. |
Түлхюурээ үгэжэ, хазуураа аба. |
Ажал болбол хүниие үнэн сэхэ болгодог. |
Ш амда сэдьхэлэй үнэн сэхэ гээшэ дутана. |
Жэгпээнь, ши үсэгэлдэр дүрбэн порци морожено эдиhэн аад, дүү басагантайгаа хубаалдаа- гүйш.— Эеэш hэшхэлгүй худалаар хэлэнэ, — гэжэ зэмэ- лүүлhэн Коля дүү Татьянка тээшээ ууртайгаар хаража дуугарба. |
— Гурба удаа энээндэш хоёр хоёр ха- зуулаа хүм. |
'Энэшнил гомодохоо ошоо юм, тиихэдээ үшөө эжын стол дээрэhээ дүрбэн мүнгэ гартаа оруу- лаа.— Ш и hүни сонхоороо аргамжаар буугааш, — гэ жэ Татьянка толгойгоо эрьюулэнгүй, зүрхэтэйгөөр хэлэжэрхибэ. |
— Шинии дэрэ доро фонарь бии. |
Үсэгэл- дэр нэгэ хулиган спальни уруумнай шулуу шэдээ. |
Шэдээд лэ эшхэрхэ юм, шэдээд лэ үшөө эшхэрхэ юм.Кэшхэлгүй Татьянкын энэ үгэнүүдые дуулахадаа Коля Колокольчиковой аминиинь хөөрэбэ. |
Бэень орой- hоон уладаа хүрэтэр шэшэрбэ. |
Харин, зол болоходоо. хүдэлмэридөө hамаарhан үбгэ эсэгэнь энэ аюултай гүр- дэлгые хэрэгсээбэгүй гээшэ гү, али юрэдөө дуулаба- гүй гээшэ гү. |
Тушаан боложо энэ үедэнь сад уруу hү худалдааш а эхэнэр орожо ерээд, кружкаараа hүеэ хэм- жэжэ байха зуураа гэмэржэ захалба.- Фёдор Григорьевич баабай, жулигууд минии хашаа соохи дуб модоор хэhэн торхыем хулгайлан алдаал. |
Мүнөөдэр үүр сүүрээр шинии гэр дээрэ хоёр хүниие хараабди гэжэ улад хэлсэнэ: үрхэ дээрэм га- раад, шолмонууц. хүлөө хүдэлгэжэ hууха юм гэнэ.— Үгы, яагаад үрхэ дээрэ юм? |
Ямар зорилготой- гоор гээшьб?— гэжэ байжа гайхаhан джентльмен асуу- жа оробо.Гэбэшье, тахяагай байра тээhээ хахинаан ба ханхи-17 наан гарашаба. |
Б уурал толгойтой джентльменэй гар- тахи шүрэбэй түлхюур hалганаад, мүнөөхи үсэд иру- жинань байраhаан хобхорон hүрэhэн бэеэрээ жиияатай- гаар түмэр хуш алта сохижорхибо. |
Бултадаа, үвгэр- хэдөө Татьявкаш ье, залхуу нохойшье, гансата эрьеж» харабад, тиихэдээ хаанаhаа гараhан ханхинаан бэ. юун болоо гээшэб гэжэ ойлгожо яданад. |
Коля Колокольчиков хадаа нэгэшье үгэ хэлэнгүй, морковиин далак дээгүүр шандаган мэтэ харайжа гараад, хаш аагай саана орожо, үгы болобо..Тэрэ хадаа малай сарайн хажууда зогсобо, тэрээн еооhоонь, мүн тахяагай байра сооhоо гаража байhан абяан шэнги тон хурса, хүнэй гири баряад, булад рельсын тайрадаhа сохижо байhан шэнги абяан дуул- дажа байба. |
Коля эндэ Сима Симаковтой уулзашаба, тэрээнhээ сэдьхэлээ хүдэлэнгеэр асууба:— Ш агнал д а а ... |
Б и ойлгоногүйлби. |
Энэш юук б э ? .. |
Тревого гү?— Бэшэ даа! |
Энэш, хай, нэгэдэхи номерой фор- моор үгтэhэн дуудалгын юрэнхы сигнал гээшэ ха.Тэдэнэр хашаа дээгүүр Һүрэжэ гараад, иаркын хорёогой нүхэ уруу шургашабад. |
Эндэ тэдантэй Гейка гэдэг үргэн мүртэй, бата бэхи хүбүүн дайралдашаба. |
Хойноhоонь Василий Ладыгин харайжа ерэбэ. |
Үшөө, үшөө хэдшьеб ерэбэд. |
Гүйдэл дундаа тобшоор үгэ ан- далдан ябажа, тэдэнэр шэмээгүй, түргэнөөр гансал тэдэндэ мэдэгдэхэ нүхэ hүбэнүүдээр гульдаран, нэгэ зорилго тээшэ эрмэлзэн ошобод:— Энэ тревого гү?— Бэшэ даа! |
Энэш дуудалгы н юрэнхы, нэгэдэхи номерой формо.— Ямар дуудалгы н? |
Энэш „гурбан — стоп", „гур- бан — стои“ бэшэл. |
Энэш мөөрөөр нэгэ тэнэг арбак удаа сохинол.— Харуужабди!— Аhаа, шалгахабди!— Урагшаа! |
Сахилгаан шэнгеэр!Энэ үедэ үнөөхи Жениин хоноhон тэрэ дачын нэгэ таhалга coo арбан гурба тухай наhатай, бараан үhэтэй? |
18 үндэр хүбүүн зогсожо байба. |
Тэрэ хүбүүа хүнгэн ха- ра үмдэтэй, улаан одо оёhон, хамсыгүй хара хүхэ самсатай.Тэрэ хүбүүнэй хаж ууда hаглагар буурал толгойтой үбгэн хүрэжэ ерэбэ. |
Тэрээнэй холстоор оё- hон самсань ядуу. |
Айхабтар уужам үмдэниинь олож халааhатай. |
Зүүн хүлэйнь үбдэгтэ бүдүүлигээр хэhэн модон хүл hураар уяатай. |
Нягэ гартаа бэшэг баринхай, нүгөө гартаа үнөөхи долоршоhон револьвер адхан- хай.— „Басаган, эндэhээ гаража ошохо- доо үүдээ шангаар хаагаарай“, — гэжэ тэрэ үб! эн наадалан уншаба. |
— Зай, шп юуншье hаа мүнөөдэр манай диван дээрэ хэн х оно о б гэжэ намда хэлэхэш ха.— Нэгэ минии танил басаган, — гэжэ тэрэ хүбүүн дурата дурагүйгөөр харюусаба. |
— Тэрээниие минии үгыдэ нохойм табяагүй юм байгаа.— Худалаар хэлэнэ ха юмши даа! — гэжэ үбгэн сухалдаба.— Хэрбээ тэрээнэй шамда танил hаань ши бэшэг соогоо нэрээрнь нэрлэхэ байгаа бшууш.— Б и бэшэжэ байхадаа нэрыень мэдэхэгүй байгаа хүм. |
Мүнөө харин би мэдэнэб.— М эдээгүй... |
Ши тиигээд үглөөгүүр тэрээнээ ган саарнь... байрадаа орхёо гүш ? |
Ши, нүхэрни, үб- шэлөөш, шамайе тэнэгүүдэй гэртэ ябуулха хэрэгтэй. |
Тэрэ адхамаршни гэрэл тэhэлээ, пепельницэ хахалаа. |
Револьверэйм hомогүй байhаниинь hайн гыш. |
Зосоонь боевой патронуудай байгаа hаа юун болохо hэм?— Теэд, д я д я ... шамда боевой патронууд байдаг- гүй ха юм, юун бэ. гэхэдэ, шинии дайсадай буу, hэл- м эн үүд... миин модоор хэгдэhэн шуу.Тэрэ үбгэн миhэлзэhэн хэбэртэй болобо. |
Гэбэшье, hаглагар толгойгоо hэжэрээд, хатуугаар хэлэбэ:— Ш и болгоо! |
Би хуу обёордогби. |
Хэрэгшни, ха- ран гэhэйм, тиимэхэн лэ байна, тэрээнэйш түлөө гэ- дэргэш, эхэдэш, бусаажа болоходоо болохоб.Модон хүлөөрөө тобжогонуулhаар тэрэ үбгэн гэш-19 хүүр өөдэ гараба. |
Тэрээнэй далда оромсоор хүбүүн hүрөөд абаба, тиигээд таhалга уруунь гүй>йэ ороhон нохойнгоо hабарhаа шүүрэжэ, хоншоорыень таалажав- хиба.— Aliaa, тни бидэ хОёр баригдаабди. |
Зай, хамаагүй, тэрэмнай мүнөөдэр номгон. |
Мэнэ гэhээр дуулаха.Нээрээшье. |
Дээдэ дабхарай таhалга сооhоо хоолой- гоо заhажа, ханяаха абяан дуулдаба. |
Тиигээд тиимэ нэгэ тра-л я -л я !.. |
Эсэстэнь бүдүүн баритон1 ) дуулаж а оробо:... |
Унтанагүйб гурбадахи hүнеэ.Уй гаш уудалта аали намдууда ...Нэгэл тэрэ нюуса хүдэлөөнНюдэндэл үзэгдөөд, hаланагүй ходо...—- Байза, тэнэhэн нохой! — гэжэ Тимур хашхарба. |
— Юундэ үмдыем зулгаанаш, хайша намай шэрээбши?Даэшээ, үбгэнэйдэ, гараха үүдэ гантэ шангаар хаа- гаад, коридор соогуур нохойнгоо хойноhоо веранда2 ) дээрэ гүйжэ гарашаба.Верандын буланда байhан багахан телефоной ха- жуудахи улhанда үлгөөтэй бронзово хонхонь татагал- зажа, hүрэжэ, хана сохижо байба.Хүбүүн тэрэ хонхоёо гартаа бажуугаад, улhыень хадааhанда орёожорхибо. |
Тиихэлээрнь угзарагдаж а байhан улhаниинь hуларшаба, нэгэ тээгээ таhаршаhан байгаа ха. |
Тиимсээр гайхаhан ба еухалдаhан хүбүүн телефоной трубка шүүрэжэ абаба,Эдэ бүгэдын болохоhоо нэгэ час урда тээ Ольга столдоо hууж а байба. |
Тэрээнэй урдайь физикын учебник табяатай.Ж еня op око ерээд, баахан шэлтэй иод абаба.— Ж еня, ши мүрөө хаана доло зураабш и? — гэжэ Ольга дураа гутангяар асууба.— Минин ябажа ябатар замдам нэгэ хадхууртай,1) Б аритон — эрэгтэй хүнэй дунда зэргын б ү д ү ү н хоолой гү , али тиимэ хоолойтой дуулагш а.2) В ер а н д а —гэр тойрожо бариhан, ш эллээтэй барилга.20 хурса юумэ байгаа. |
Тиигэжэл иимэ юумэ болоо л даа, — гэжэ Женя hанаа амараар харюусаба.— Яахадаа минии замда нэгэ хадхууртай хурса юумэ байнагүйб? —гэжэ О лы а дууряан асууба.— Худал! |
Ш инии замда математикын шалгалта байна. |
Тэрэш хадхууртай, хурса юм. |
Вот хараарай, үүрэхэш! |
Олечка, инженер болохо гэжэ бү hура, харин доктор болохо гэжэ Һура,— гэжэ Ж еня Ольгынгоо гарта стол дээрэхи гэрэл барюулаад, хөөрэжэ оробо.— Зай, харыш даа: шамhаа ямар инженер гара- хаб? |
Инженер хүн иимэ байха ёhотой — и и м э... иимэ... эгээл иимэ. . . |
(Тиихэдээ гурба дахин эршэмтэйгээр уршалзаба). |
Ш и хадаа—иимэ... иимэ... эгээл иимэш...— Тиихэдээ Ж еня нюдөө аалиханаар иишэ тиишэнь эрьюулээд, нидхээ үргэжэ, тон урин зөөлэхэнөөр ми- hэлзэбэ.— Тэнэг! — гэжэ Ольга тэбэрижэ таалаад, ааляар саашань түлхихэ зуураа хэлэбэ. |
— Арила, Женя, бү hаатуула. |
Иигэжэ байхьтн орондо худаг дээрэ уhанда ошоод ерэл даа.Ж еня табаг сооhоо яблока абаад, буланда ошобо., удаань сонхын хажууда зогсобо, hүүлээрнь аккордёо- ной гэр нээгээд, хөөрэжэ оробо:— Мэдэнэ гүш, Оля! |
Мүнөөдэр минии хажууда нэ- г-д дяди хүрэжэ ерээ. |
Хараа бараагаараа гэмгүй хүн— хара үhэтэй, сагаан костюмтай, тиигээд асууба: „ Б а саган, нэрэш хэн бэ?“ Тиихэдэнь „ Ж е н я ",— гэбэб.— Ж еня, hаад бү хэ, инструментын ойро бү хүрэ,— гэжэ Ольга эрьелдэнгүй, номhбон hалангүй хэлэбэ.— „Шинии эгэшэ Ольга гэжэ нэрэтэй ал тай ?“ гээ,— гэжэ Женя аккордеоноо гэр сооhоонь hугалж а байха зуураа үргэлжэлүүлнэ.— Ж енька, hаад бү хэ, инструментдэ гар бү хүрэ! — гэжэ Ольга эзэлүүдгүй шагнан hууж а даб- таба.— „Ш инии эгэшэ угаа hайнаар наададаг. |
Тэрэш консерваторидо hураха дурагүй гү'?л гээ. |
(Женя аккордеоноо hугалж а абаад, hурыень мүр дээгүүрээ ната- руушкалан хаяба.) |
„Үгы, — гэжэ хэлээб тэрээндэ, — тэрэмнай түмэрбетоной мэргэжэлтэй болохоёо hура-<\а байдаг юм.“ Тйихэдэм тэрэ хүн иигэжэ хэлээ: „А-а!“ (Энэ зуураа Ж еня нэгэ тобшыень дараба.) |
Урдаhаань би иигэжэ хэлээб: „Бэ-э!“ (Эндэ Ж еня нугөө тобшыень даражархиба.)— Яагаа басагамши! |
Инструментээ байрадань таби! — гэжэ hүрэн бодохо зуураа бадашаба. |
— Элдэб дядинуудтай хөөрэлдөө үүдхэхэ гэжэ хэн шамда х элээ юм.— Табина а а б з а б д а а ,— гэжэ Ж еня гомодонгёор хэлэбэ. |
— Б и үүдхээгүй hэм. |
Харин тэрэш үүдхээ юм. |
Б и шамда саашань хөөрэжэ үгэхэ гээ hэм, теэд мүнвн хөөрэхэгүйб. |
Б ай за хүлеэ, аба ерэхэ, тиихэдээ шамда юумыеш үзүүлхэ!— Намда гү ? |
Харин шамда үзүүлнэ ааб даа. |
Ш и намда уншахадам h аад хэжэ байнаш.— Үгы, шамда үзүүлхэ! — гэжэ Ж еня хооhон хү- нэг шүүрэн абажа, крыльцо дээрэ гараhан хойноо дуу- гарба. |
— Намайе хайшан гэжэ үдэртөө зуу дахин нэгэ хада керосинда, нэгэ хада мылэдэ, нэгэ hаа уhанда эльгээжэ байгаабши, хуу абада хэлэхэб! |
Б и шамда грузовик, морин, трактор бэшэб.Женя уhа асараад, скамейка дээрэ табиба, энээнииень Ольгын обёоронгүй, ном дээрээ тонгойшоод hуу- хадань м уулагдаhан Женя сад уруу ябашаба.Хуушан, хоёр дабхар сарайн тэндэхи талмай дээрэ гараад, Ж еня карман сооhоон рогатка гаргажа, ре- .ишкыень татаад, хатуу caapliaap хэhэн бишыхан парашютистаа тэнгэри өөдэ харбажархиба.Парашютистнь тархяа уруу агаарта хиидэжэ г а раад, хүлөөрөө доошоо урбалдаба. |
Тэрээн дээрэнь <-энхир хүхэ саарhан дээбэри задарба, теэд энэ үедэ hалхин шангаар үлеэжэ, иарашютистыень хаж уу тээ- шэнь абашаба, тэрэнь сарайн чердагай бараан хара <онхо уруу ороод, үгы болошобо.Авари! |
Саарhан хүнөө абарха ушартай болобо. |
Ж еня тэрэ сарайе тойрожо ошобо, тэрээнэй оройн соор- хойнууд сооhоо нарин улhан проводууд гаража, хай- ша хайш аа ошоhон байгаа hэн. |
Үмхиршэhэн гэшхүү- рыень чердагай сонходо абаашажа табиhаар тэрээн иөдөө абиржа гараад, чердагай иол дээрэ hүрэжэ бууба.Я агаа гайхалтай юм! |
Энэ чердак дээрэ хүн hуудаг 22 байгаа ха юм. |
Ханада монсогойлон эбхэhэн аргамжанууд, фонарь, хэрээhэлэн холбоhон, тэмдэг үгэдэг хоёр, мэдэгдэхэгүй тэмдэгүүдээр хуу эреэлэгдэшэhэн, туе hууринай карта үлгөөтэй байба. |
Буландань мешо- гуудаар хуш аатай нэгэ тэбэри солоомо хэбтэнэ. |
Мүн тэндэнь хүмэрюулээтэй фанернэ хайрсаг байна.Хүбхэнтэшэhэн соорхой оройн хаж ууда пароходой штурвальна мөөртэ1 ) адли томо мөөр ёдойжо байба. |
'Гэрэ мөөрэй дээдэ тээ өөhэдынь хэhэн телефон үлгөө- тэй байна.Женя забhараар газааш аа шагаажа хараба. |