Datasets:
simbolo-ai
/
wiki-burmese-sentences

Dataset card Data Studio Files Community
1
text
stringlengths
6
9.41k
နှစ်ရက်၊ သုံးရက် လွန်လျှင် ရသေ့ကြီးသည် သူဌေးသမီးအား “နှမ ... မိန်းမနှင့် ရသေ့ အတူနေ၍ မလျော်၊ နေရပ်သို့ ပြန်လော့” ဟု ဆိုလေလျှင် သူဌေးသမီးသည် ရသေ့ကြီးကို သီလ ဖျက်ဆီးကာ ယူဆောင်မည်ဟု ကြံစည်လျက် မသွားဘဲ နေလေ၏
ညဉ့်အခါရောက်လျှင် မိမိ မိန်းမတို့ အမူအရာဖြင့် ဖြားယောင်း၍ သီလကို ဖျက်ဆီးလေ၏
ဈာန်အဘိညာဉ် ကိုလည်း ကွယ်ပျောက်စေ၏
ရသေ့ကြီးလည်း သီလပျက်သဖြင့် သူဌေးသမီးကို ယူပြီးလျှင် ပစ္စန္တရာဇ်ရွာငယ်တစ်ခုတွင် ရွာတံခါးအနီးဝယ် အိမ်ဆောက်လျက်နေ၏
ရက်တက်ကို ရောင်း၍ အသက်မွေးသဖြင့် လူအများတို့သည် ရသေ့ကြီးကို တက္ကပဏ္ဍိတဟု ခေါ်ကြကုန်၏
ရွာငယ်သားတို့သည် “အကြောင်း တစ်စုံ တစ်ရာရှိလျှင် ငါတို့အား သတင်းကား ပြောကြားပါ” ဟု ရိက္ခာပေး၍ သတင်းထောက်အဖြစ် ထားကြကုန်၏
တစ်နေ့သ၌ သူခိုးတို့သည် တော်ပေါ်မှ ဆင်းသက်ကာ ရွာငယ်သို့လာ၍ ပစ္စည်းဥစ္စာတို့ကို လုယက်ယူငင်ပြီးလျှင် ရွာသားတို့ကိုပင် ထမ်းပိုး လိုက်ပို့စေလျက် သူဌေးသမီးကိုလည်း ခေါ်ဆောင်ကာ သွားကြကုန်၏
မိမိတို့နေရာသို့ရောက်လျှင် သူဌေးသမီးကို ချန်လှပ်ကာ ကြွင်းသမျှရွာသားတို့ကို လွှတ်လိုက်ကုန်၏
သူဌေးသမီးကိုကား သူခိုးဗိုလ်ကြီးက သိမ်းပိုက်ကာ မယားပြု၍ ထားလေ၏
တက္ကပဏ္ဍိတလည်း ပြန်လာသူတို့အား အကျွန်ုပ်မယား ဘယ်မှာနည်းဟု မေးလျှင် သူခိုးဗိုလ်ကြီးက မယားပြုထားကြောင်း ပြောသော်လည်း ငါ့မယားကား သူခိုးတို့ထံ တာရှည်နေနိုင်မည် မဟုတ်၊ ငါ့ကို မဖြတ်နိုင် တစ်နေ့နေ့ မုချ ပြန်လာလိမ့်မည်ဟု မျှော်လင့်၍သာ နေနှင့်၏
သူဌေးသမီးလည်း ငါ့မှာ သူခိုးဗိုလ်ကြီးထံ နေရသည်မှာ အလွန်ချမ်းသာလှသည်၊ အကယ်၍ တက္ကပဏ္ဍိတ ပြန်ခေါ်လျှင် ဆင်းရဲရတော့မည်၊ သို့အတွက် လွမ်းဆွတ်ယောင်ဆောင်ကာ တက္ကပဏ္ဍိတကို အမြန်လာခေါ်ပါဟု လူကြုံကို မှာကြား၍ ပြန်အခေါ်လာသောအခါ သူခိုးဗိုလ်ကြီးကို အသတ်ခိုင်းရလျှင် ကောင်းမည်ဟု ကြံစည်လျက် ပြန်အခေါ်လာရန် လူကြုံကို မှာကြားလိုက်၏
တက္ကပဏ္ဍိတလည်း မယားထံမှ သတင်းစားကို ကြားလျှင် ယုံကြည်၍ သူခိုးဗိုလ်ကြီး နေရာအရပ်သို့ သွားပြီးလျှင် ရွာတံခါးမှ စောင့်ဆိုင်းကာ မယားထံ သတင်းစကားပို့လိုက်၏
သူဌေးသမီးလည်း သတင်းကြား၍ ထွက်လာပြီးလျှင် တက္ကပဏ္ဍိတအား “အရှင် ... ယခုသွားလျှင် ငါတို့ နှစ်ယောက်လုံး သူခိုးဗိုလ်ကြီး လိုက်သတ်၍ သေကြမည်၊ ညဉ့်အခါမှာ သွားရအောင်” ဟု တိုင်ပင်ကာ ထမင်းကျွေးပြိး တဲအုံတစ်ခုတွင် ထားလေ၏
သူဌေးသမီးသည် ညနေချမ်းအခါ သေရည်သောက်၍ မူးယစ်နေသော သူခိုး ဗိုလ်ကြီးကို ခေါ်၍ ဤတဲအုံအတွင်းမှာ မိမိရန်သူရှိကြောင်း ပြောကြားလျှင် တက္ကပဏ္ဍိတကို ဖမ်းဆီးချုပ်နှောင်လျက် အိမ်သို့ ဆောင်ယူ၍ ရိုက်နှက်ပုတ်ခတ်လေ၏
ထိုအခါ တက္ကပဏ္ဍိတသည် တခြားစကားကို မပြောမဆိုဘဲ မိန်းမမည်သည် -(၁) အမျက်ထွက်တတ်သည်
(၂) သူ့ကျေးဇူးကို မသိတတ်
(၃) ချောပစ်ကုန်းတိုက်တတ်သည်
(၄) အဆွေခင်ပွန်းကောင်းကို ပြစ်မှားတတ်သည်
ဟု ဤစကား လေးခွန်း ကိုသာ ပြောဆိုမြည်တမ်းလေ၏
ရိုက်နှက်ပုတ်ခတ်တိုင်း ဤစကား လေးခွန်းကိုသာ ပြောဆို မြည်တမ်းဖန်များလျှင် သူခိုးဗိုလ်ကြီးသည် မုချအကြောင်းတစ်စုံတစ်ရာ ရှိလိမ့်မည်ဟု စဉ်းစားကြံစည်လျက် တက္ကပဏ္ဍိတအား “ အမောင် ... အမောင်ကား ရိုက်နှက်ပုတ်ခတ်တိုင်း တခြားစကားကို မဆို၊ ဤစကားလေးခွန်းသာ ဆိုသည်မှာ အကြောင်း အဘယ်သို့ ရှိသနည်း” ဟု မေးလေ၏
ထိုအခါ တက္ကပဏ္ဍိတသည် သူခိုးဗိုလ်ကြီးအား မြစ်ထဲမှ ဆယ်ယူကာ အသက်ကို ကယ်ခဲ့သည်မှ သူခိုးဖမ်းသွား၍ လာခေါ်ပါ မှာလိုက်သည်တိုင်အောင် သဌေးသမီး အကြောင်းစုံကို ပြောပြလေ၏
သူခိုးဗိုလ်ကြီးလည်း အကြောင်းစုံကို သိရလျှင် “ဤမိန်းမကား အသက်ကိုကယ်၍ ပေါင်းသင်းသူ ချစ်လင်ကိုပင် သည်မျှလောက် ရက်ရက်စက်စက် ပြုဝံ့သည်၊ ငါ့ကိုလည်း တစ်နေ့ကျလျှင် မုချ ရက်ရက်စက်စက် ပြုလိမ့်မည်၊ ဤမိန်းမကို သတ်ပစ်မှတော်မည်”ဟု စဉ်းစားကြံစည်ပြီးလျှင် တက္ကပဏ္ဍိတကို နှစ်သိမ့်စေလျက် မိန်းမကို အိပ်ရာမှနှိုး၍ သန်လျက်ကိုယူပြီးလျှင် ရွာပြင်ဘက်သို့သွား၍ တက္ကပဏ္ဍိတကို ခုတ်သတ်မည်အယောင်ဖြင့် မိန်းမယုတ်ကို ခုတ်သတ်၍ ဦးခေါင်းဆေးလျှော်ပြီးလျှင် တက္ကပဏ္ဍိတကိုခေါ်၍ အိမ်သို့ ပြန်လာကြ၏
နှစ်ရက်၊ သုံးရက် နေပြီးလျှင် လူ့ဘောင်၌ အပြစ်ကိုမြင်လျက် နှစ်ဦးလုံး တောထွက်၍ ရဟန်းပြုကာ ဈာန်အဘိညာဉ်ကို ဖြစ်စေလျက် သေသည်အခြားမဲ့၌ ဗြဟ္မာ့ပြည်သို့ လားကြရကုန်၏
ဤဒေသနာတော် အဆုံး၌ သာသနာတော်၌ ငြီးငွေ့၍ လူထွက်ချင်သော ရဟန်းသည် သောတာပတ္တိဖိုလ်၌ တည်လေ၏
ဤသို့လျှင် မြတ်စွာဘုရားသည် အတိတ်၊ ပစ္စုပ္ပန် နှစ်တန်သော ဝတ္ထုတို့ကို အနုသန္ဓေ ဆက်စပ်တော်မူလျက် -ရဟန်းတို့ -ထိုအခါ သူခိုးဗိုလ်ကြီးသည် ယခုအခါ - အာနန္ဒာ
တက္ကပဏ္ဍိတသည် - ယခုအခါ ငါဘုရားဖြစ်လာပြီ -ဟု ဇာတ်ကို ပေါင်းတော်မူသတည်း
(၁) အမျက်ထွက်ဘိ၊ မိုက်မဲဘိ၊ မသိကျေးဇူးတွေ
(၂) အဆွေပြစ်မှား၊ ကုန်းတိုက်ငြား၊ ယုတ်ငြားမိန်းမတွေ
(၃) မြေလျှိုးမိုးပျံ၊ ဘိညာဉ်, ဈာန်၊ မကျက်ဖျက်နိုင်ပေ
တက္ကပဏ္ဍိတဇာတ် ပြီး၏
နဂါးဘိုရွာ (အင်္ဂလိပ်: Nagarbo)သည် စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး၊ ရွှေဘိုခရိုင်၊ ဒီပဲယင်းမြို့နယ်၊ နဂါးဘိုကျေးရွာအုပ်စု၌ တည်ရှိသည်
ညီနောင်ရွာ၊ ဝါးကမယ်
ဒဗလျူ စီဒီအမ်အေ (WCDMA or Wideband Code Division Multiple Access, UMTS-FDD, UTRA-FDD, or IMT-2000 CDMA Direct Spread) ဆိုသည်မှာ ၃ဂျီ မိုဘိုင်းဆက်သွယ်ရေးချိတ်ဆက်မှုတွင် တွေ့ရှိရသော ရေဒီယိုဆက်သွယ်ရေးနည်းပညာတစ်ခုဖြစ်သည်
ဂျပန် အန်တီတီ ဒိုကိုမို ဖိုမာ ဝန်ဆောင်မှု အခြေခံဖြစ်ပြီး ယူနီဗာဆယ်မိုဘိုင်းဆက်သွယ်ရေးစနစ် အဓိကအသုံးပြုသော အဖွဲ့ဝင်ဖြစ်သည်
တခါတရံတွင် ဒဗလျူ ဒီအမ်အေကို ယူအမ်တီအက်စ်၏ ကိုယ်စား အသုံးပြုသည်
ညောင်ကုန်းရွာ (အင်္ဂလိပ်: Nyaungkone)သည် စစ်ကိုင်းတိုင်းဒေသကြီး၊ ကသာခရိုင်၊ ဗန်းမောက်မြို့နယ်၊ စီကတောင်ကျေးရွာအုပ်စု၌ တည်ရှိသည်
ဖန်ခါးရွာ၊ အိုးကွဲ
ပက်စီ (အင်္ဂလိပ်: Pepsi၊ ယခင်က PEPSI ဟု စာလုံးအကြီးဖြင့် ပေါင်းခဲ့၊ လက်ရှိ pepsi ဟု စာလုံးပေါင်းနေ၊ မြန်မာလို ပက်ဆီ ဟုလည်း စာလုံးပေါင်းကြ) သည် ပက်စီကိုကုမ္ပဏီမှ ထုတ်လုပ်ဖြန့်ဖြူးသော နာမည်ကြီး ကိုလာအချိုရည်တစ်မျိုး ဖြစ်သည်
မူလက ၁၈၉၃ ခုနှစ်တွင် ဘရတ်ဒ်၏အအေး ဟူသော အမည်ဖြင့် စတင်ဖန်တီးထုတ်လုပ်ခဲ့ပြီး ၁၈၉၈ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ်လ ၂၈ ရက်နေ့တွင် ပက်စီ-ကိုလာ ဟု အမည်ပြောင်းခဲ့၍၊ ထို့နောက် ၁၉၆၁ ခုနှစ်တွင် ပက်စီ ဟု အမည်ပြောင်းခဲ့ပြန်သည်
၂၀၁၄ ခုနှစ်က မှတ်တမ်းများအရ ပက်စီအချိုရည်သည် မြောက်အမေရိကား၌ ပက်စီကိုလာ ဟူသောအမည်ဖြင့် လူသိများသည်
ပက်စီအချိုရည်ကို ၁၈၉၃ ခုနှစ်တွင် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု၊ မြောက်ကာရိုလိုင်းနားရှိ နယူးဘန်းမြို့တွင် ကလက်ဘ် ဘရတ်ဒ်ဟမ် က သူ၏ အရောင်းဆိုင်လေးတွင် ဘရတ်ဒ်၏အအေး ဟူသော အမည်ဖြင့် စတင်ပြုလုပ်ရောင်းချခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်
အောက်ပါ ကြော်ငြာဆောင်ပုဒ်များမှာ ပက်စီ အချိုရည်၏ လက်ရှိအချိန်အထိ အသုံးပြုနေဆဲ ကြော်ငြာဆောင်ပုဒ်များ ဖြစ်သည်
၂၀၀၈ ခုနှစ်မှ လက်ရှိအထိ - လူတိုင်းအတွက် တစ်ခုခု (Something for Everyone)၂၀၀၉ ခုနှစ်မှ လက်ရှိအထိ - အရာရာကို အားသစ်တိုး လန်းဆန်းစေမယ် မျိုးဆက်တိုင်းက ကမ္ဘာကြီးကို အားသစ်တိုး လန်းဆန်းစေ (Refresh Everything Every Generation Refreshes the World)၂၀၁၀ ခုနှစ်မှ လက်ရှိအထိ - ပက်စီအချိုရည်တိုင်းဟာ ကမ္ဘာကြီးကို အားသစ်တိုး လန်းဆန်းစေတယ် (Every Pepsi Refreshes the World)၂၀၁၁ ခုနှစ်မှ လက်ရှိအထိ - နွေရာသီအချိန်ဟာ ပက်စီအချိန် (Summer Time is Pepsi Time)၂၀၁၁ ခုနှစ်မှ လက်ရှိအထိ - ကာရိုလိုင်းနားမှာ မွေးသည် (Born in the Carolinas)၂၀၁၅ ခုနှစ်မှ လက်ရှိအထိ - ပက်စီကိုလာရဲ့ ပျော်ရွှင်မှု (The Joy of Pepsi-Cola)၂၀၀၀ ခုနှစ်မှ လက်ရှိအထိ - (ဟင်ဒီ ဘာသာစကားဖြင့်) ရေဆာမှုတွေ အများကြီး ရှိတယ် (အိန္ဒိယ)၂၀၀၉ ခုနှစ်မှ လက်ရှိအထိ - (ဟင်ဒီ ဘာသာစကားဖြင့်) ဒါဟာ ငါတို့ရဲ့ ငယ်ရွယ်နုပျိုတဲ့ နိုင်ငံပါ၊ အချစ်ရေ (အိန္ဒိယ)၂၀၀၉ ခုနှစ်မှ လက်ရှိအထိ - ကျွန်ုပ်ရဲ့ ပက်စီ၊ ကျွန်ုပ်ရဲ့ နည်းလမ်း (အိန္ဒိယ)၂၀၀၉ ခုနှစ်မှ လက်ရှိအထိ - (စပိန် ဘာသာစကားဖြင့်) သင့်ရဲ့ ကမ္ဘာကို အားသစ်တိုး လန်းဆန်းစေလိုက်ပါ (စပိန်စကားပြောသော လက်တင်အမေရိကားရှိ နိုင်ငံများ)၂၀၁၀ ခုနှစ်မှ လက်ရှိအထိ - အဲ့ဒါက ကောင်းမွန်နိုင်တယ်၊ အဲ့ဒါက အရမ်းကောင်းနိုင်တယ်၊ အဲ့ဒါ ပက်စီ ဖြစ်နိုင်တယ် (ဘရာဇီး နှင့် ပေါ်တူဂီ)၂၀၁၁ ခုနှစ်မှ လက်ရှိအထိ - ကစားနည်းကို ပြောင်းလိုက်ပါ (အိန္ဒိယ၊ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် နှင့် ပါကစ္စတန် နိုင်ငံတို့က ၂၀၁၁ ခုနှစ် ခရစ်ကတ် ကမ္ဘာ့ဖလားပြိုင်ပွဲကြီး အတွက်)၂၀၁၁ ခုနှစ်မှ လက်ရှိအထိ - (Québec ဘာသာစကားဖြင့်) ဒီမှာလေ၊ အဲ့ဒါ ပက်စီ၂၀၁၁ ခုနှစ်မှ လက်ရှိအထိ - သွားပါ နိတ်ရှ် ! (ဂျပန်နိုင်ငံက ပက်စီနိတ်ရှ် အတွက်)၂၀၁၃ ခုနှစ်မှ လက်ရှိအထိ - (ဟေဗြဲဘာသာစကားဖြင့်) အကောင်းဆုံးသော မိသားစုတွေမှာ အဆင်ပြေပြေ သင့်သင့်တော်တော် (အစ္စရေး)၂၀၁၃ ခုနှစ်မှ လက်ရှိအထိ - (ဟင်ဒီ ဘာသာစကားဖြင့်) အို... ဟုတ်ပြီ၊ အခုပဲ (အိန္ဒိယ)၂၀၁၃ ခုနှစ်မှ လက်ရှိအထိ - (အာရပ် ဘာသာစကားဖြင့်) အခု သွားစို့ (အရှေ့အလယ်ပိုင်းနှင့် မြောက်အာဖရိက)၂၀၁၅ ခုနှစ်မှ လက်ရှိအထိ - အခုပဲ အဲ့ဒါကို အသက်ရှင် နေထိုင်ခိုင်းလိုက်ပါ (အိန္ဒိယ) (ပါကစ္စတန် တွင် ၂၀၁၅ ခုနှစ်မှ ၂၀၁၆ အထိ)၂၀၁၅ ခုနှစ်မှ လက်ရှိအထိ - သင်ရဲ့ နေ့ရက်ပဲ (ဖိလစ်ပိုင်)၂၀၁၆ ခုနှစ်မှ လက်ရှိအထိ - (အင်ဒိုနီးရှား ဘာသာစကားဖြင့်) ပိုကောင်းတဲ့ ရွေးချယ်မှု (အင်ဒိုနီးရှား)၂၀၁၆ ခုနှစ်မှ လက်ရှိအထိ - အစားအစာများ ပြောင်းလဲကာ စိတ်လှုပ်ရှား (ပါကစ္စတန်)၂၀၁၅ ခုနှစ်မှ လက်ရှိအထိ - အတိတ်ကို ပွေ့ဖက်ထားပါ၊ ဒါပေမဲ့ လက်ရှိအတွက် ရှင်သန်နေထိုင်ပါPepsi MTV Indies
အာရှလူငယ်အစည်းအရုံးကို ၁၉၄၂၊ ဇွန်-၂၈ ရက်နေ့တွင် စတင်ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်
စတင်ဖွဲ့စည်းစဉ်က အမည်အပြည့်အစုံ မှာ အရှေ့အာရှတိုက် လူငယ်များအစည်းအရုံး (ဗမာနိုင်ငံ) ဖြစ်သည်
အာရှလူငယ်အစည်းအရုံး၏ ဥက္ကဋ္ဌမှာ ပုဂံဦးဘဂျမ်းဖြစ်သည်
အာရှလူငယ်အစည်းအရုံးတွင် သခင်ညီလေး သည် ဦးဘဂျမ်းခေါင်းဆောင်ပြီး ဦးကျော်မြင့်ကလေး၊ မစ္စတာတီကေဘွန်း၊ ဦးဇော်ဝိတ်၊ သခင်ခင်အောင်၊မြို့မ-ဦးသန်းကြွယ် ၊ စတဲ့ပုဂ္ဂိုလ်တွေနဲ့ စတင်ခဲ့သည်
စကားပြောရာ၌လည်းကောင်း၊ စာရေးသားရာ၌လည်းကောင်း အနက်အဓိပ္ပာယ် ထင်ရှား စေရန် တင်စား၍ ပြောဆိုရေးသား ထားသော စကားကို ဥပစာ စကားဟုခေါ်သည်
ခိုင်းနှိုင်းပြော ဆိုသော စကား၌ နှိုင်းချက်ရှိရသည့်အတူ တင်စားပြောဆိုသော စကား၌လည်း တင်စားချက်ရှိရသည်
တင်စားချက် ရှိသော စကားကိုမှ တင်စားစကား၊ ဥပစာစကားဟု ဆိုထိုက်သည်
တင်စားခြင်းဆိုသည်မှာ စကားတစ်ခုကို ဝေါဟာရ ပြောရိုး အနက်မှန်၌ မပြောဘဲ အနက်မှန်မဟုတ်သော တစ်ပါးအနက်၌ ပြောဆိုခြင်းမျိုးဖြစ်သည်
သဒ္ဒသာရတ္ထဇာတိနီကျမ်း၌ ဥပစာစကား ဆယ်ပါးရှိ သည်ဟု ပြသည်
ယင်းတို့မှာ- ကာရဏုပစာဖလူပစာသဒိသူပစာဌာနူပစာဌာနျူပစာဂုဏူပစာဧကဒေသူပစာသမီပူပစာတဒ္ဓမ္မူပစာဘေဒူပစာတို့ ဖြစ်ကြသည်
၁. ကာရဏုပစာ ဟူသည်မှာ ပါဠိစကားဖြစ်၍ မြန်မာဘာသာနှင့်ဆိုမူ အကြောင်းပြော အကျိုး ကောက် ဥပစာ ဖြစ်သည်
ဝါကျ၌ အကြောင်းအမည်ကိုသာ ပြောဆိုသော်လည်း ထိုအကြောင်းနှင့် မကင်းရာ ဖြစ်သော အကျိုးအမည်ကို ကောက်ယူရန် တင်စား ပြောဆိုရေးသားသော စကားမျိုး ဖြစ်သည်
ပုံစံကား နှုတ်ချို၊ သျှိုတစ်ပါးဟူသော စကားမျိုး ဖြစ်သည်
ဤဝါကျ၌ အသား အရေဖြစ်သော နှုတ်ခမ်းအနက်ကို မဆိုလို၊ နှုတ်ခမ်းဖြင့်ပြော သော စကားကိုသာ ဆိုလိုသည်
နှုတ်ကား စကားသံကို ဖြစ်စေသော အကြောင်းဝတ္ထု၊ စကားသံကား အကျိုးဝတ္ထု၊ နှုတ်နှင့်စကားသံတို့သည် အကြောင်းအကျိုး အားဖြင့် တစ်ခုနှင့် တစ်ခု မကင်းရာ မကင်းကြောင်း ဖြစ်ကြသည်
ဤဝါကျ၌ အကြောင်းဖြစ်သော နှုတ်သဒ္ဓါကို အကျိုး ဖြစ်သော စကား အနက်၌ သုံးသောကြောင့် နှုတ်ချို သျှိုတစ်ပါး ဟူသောစကား သည် ဥပစာစကားဖြစ်သည်
ပါဠိဘာသာဖြင့် ဖလူပစာ ခေါ်သောဥပစာ စကားကို မြန်မာ ဘာသာဖြင့် အဓိပ္ပာယ်ကောက်မူ အကျိုးပြော၊ အကြောင်း ကောက် ဥပစာဟုခေါ်ရပေမည်
ဝါကျ၌ အကျိုးအမည်ကို သာပြောဆိုသော်လည်း ထိုအကျိုးနှင့် မကင်းရာဖြစ်သော အကြောင်းကို ကောက်ယူရန် တင်စား ပြောဆိုသော စကားမျိုး ဖြစ်သည်
ပုံစံအားဖြင့် မခင် ထမင်းချက်သည်ဟူသော ဝါကျ၌ မခင်သည် ထမင်းကို ချက်သည်မဟုတ်၊ ထမင်း ဖြစ်စေရန် ဆန်ကိုချက်ခြင်းဖြစ်သည်
ဆန်ကားအကြောင်း၊ ထမင်းကာ အကျိုးဖြစ်သည်
အထက်ပါ ဝါကျ၌ အကျိုး ဖြစ်သောထမင်း သဒ္ဒါပါသော်လည်း အနက်ကောက်ရာ၌ ထမင်းကိုဖြစ်စေသော အကြောင်း ဖြစ်သည့် ဆန်ကိုချက် ခြင်းကိုသာ ဆိုလိုခြင်းဖြစ်သည်
ထိုကြောင့် ထမင်းသဒ္ဒါသည် ဤဝါကျ၌ အကျိုးပြော အကြောင်းကောက် ဥပမာစကား ဖြစ်သည့် ဖလူပစာမည်၏
သဒိသူပစာသည် ပါဠိဘာသာဖြင့် ခေါ်သော ဥပစာစကား တစ်မျိုး ဖြစ်၍ မြန်မာဘာသာ ဖြင့် ဆိုရမူ အနှိုင်းပြော အနှိုင်းခံကောက် ဥပစာဖြစ်သည်
ဝါကျ၌ အနှိုင်းစကား ကိုသာ ဖော်ပြ၍ ယင်းအနှိုင်းအမည်ကို အနှိုင်းခံအနက်၌ တင်စားပြောဆိုသော စကားမျိုးဖြစ်သည်
ပုံစံအားဖြင့် သုံးခွင်လုံး မကိုဋ်၊ သုံးတိုက်လုံးမှန်ကူ၊ ကြွတော်မူ ပါရော့ဟူသော ဝါကျ၌ မကိုဋ်၊ မှန်ကူတို့ ကြွတော်မူ ခြင်းမဟုတ် သုံးလောက၏ အထွတ်အထိပ် မကိုဋ်မှန်ကူ နှင့်တူသော မြတ်စွာဘုရား ကြွတော်မူသည်ကိုသာ ဆိုလိုရင်း ဖြစ်သည်
မကိုဋ်မှန်ကူကား အနှိုင်းစကား၊ အနှိုင်းဝတ္ထု၊ မြတ်စွာဘုရားကား အနှိုင်းခံစကား၊ အနှိုင်းခံဝတ္ထု ဖြစ်သည်
အထက်ပါဝါကျ၌ အနှိုင်းခံဝတ္ထုမပါဘဲ၊ အနှိုင်းဝတ္ထုကိုသာ ထုတ်ဖော်ပြောဆိုသော်လည်း အနှိုင်း ဝတ္ထုဖြစ်သော မကိုဋ်၊ မှန်ကူကို မြတ်စွာဘုရားကိုယ်စား တင်စားနှိုင်းဆိုပြခြင်း ဖြစ်သဖြင့် အနှိုင်းခံဝတ္ထုကိုသာ အဓိပ္ပာယ်ကောက်ယူရသော ကြောင့် အနှိုင်းပြော အနှိုင်းခံကောက် ဥပစာစကား (ဝါ) သဒိသူပစာ မည်၏
တည်ရာအမည်ကိုသာ ဖော်ပြထားသော်လည်း တည်သူကို ကောက်ယူရသော တင်စား စကားမျိုးကို ဌာနူပစာဟုခေါ်သည်
မြန်မာအခေါ်ဖြင့်ဟူမူ တည်ရာပြော တည်ရာကောက် ဥပစာဟုဆိုရ ပေမည်
ပုံစံအားဖြင့် ကန်တော်မင်းကျောင်း၊ မေတ္တာလောင်းပိမ့်ဟူသော စကား၌ တည်ရာဖြစ်သော ကန်တော်မင်းကျောင်းကို ဖော်ပြထားသော်လည်း အဝိညာဏက အသက်မရှိသောကျောင်းက မေတ္တာလောင်းသည်ဟု ဆိုလို သည်မဟုတ်၊ ထိုကျောင်းနေ ဘုန်းတော်ကြီးက မေတ္တာလောင်း သည်ကို တည်ရာဖြစ်သော ကျောင်း၌ တင်စားဆိုခြင်းသာ ဖြစ်သည်
ဤတည်ရာကို ပြောသော်လည်း တည်သူကို ကောက်ယူရသော ကြောင့် ယင်းစကားကို တည်ရာပြော၊ တည်သူကောက်ဥပစာ(ဝါ) ဌာနူပစာဟု ခေါ်သည်
ယင်းကို ထွက်ရပ် ပြော ထွက်ရာကောက်ဥပစာဟုလည်း ခေါ်သည်
ပုံစံအားဖြင့် ဘန်ကောက်ကို လူကြိုက်များသည်ဟူသော စကား၌ ဘန်ကောက်မြို့ကို လူကြိုက်သည်ဟု ဆိုလိုသည် မဟုတ်၊ ဘန်ကောက်မြို့မှ ထွက်သော ပိုးပုဆိုးကို လူကြိုက် များသည်ဟု ဆိုလိုခြင်း ဖြစ်သည်
ဤ၌ ထွက်ရပ်ကို ပြော သော်လည်း ထွက်ရာဝတ္ထုကို ကောက်ရသော စကားမျိုးသာ ဖြစ်သည်
ဌာနျူပစာဟူသည်မှာ တည်ရာအနက်ကို ကောက်ရန် တည်သူ အမည်သာ ဖော်ပြထားသော တင်စားစကားမျိုးဖြစ်သည်
မြန်မာအခေါ်ဖြင့် ဟူမူ တည်သူပြော တည်ရာကောက် ဥပစာဟုဆိုရပေမည်
ပုံစံအားဖြင့် စူဠဏီ ဗြဟ္မဒတ်မင်းသည် ထင်းရေမဝင်ရအောင် ပိတ်လေသည်
ဆိုရာ၌ ထင်းကို ထမ်း လာသူ ရေကို ထမ်းလာသူတို့ မဝင်ရအောင် ပိတ်သည်ဟု ဆိုလိုခြင်းသာ ဖြစ်သည်
ထင်း၏တည်ရာ ထင်းထမ်းလာ သူကို ဆိုလိုလျက်၊ ရေ၏တည်ရာ ရေထမ်းလာသူ ဆိုလိုလျက် တည်သူ ထင်းနှင့်ရေကိုသာ ဤ၌ ပြောဆိုခြင်းမှာ ဌာနျူပစထာ စကားဖြစ်သည်
တည်သူပြောလျက် တည်ရာကို ကောက်ရ သော ဥပစာစကားဟူ လိုသည်
ဝတ္ထုဒြပ် တစ်ခုခုကို ပြောလိုသည့်အခါ ယင်းဝတ္ထု၏ ဂုဏ်ဒြပ်ကိုသာပြော၍ ထိုဂုဏ်၏ ဝတ္ထုဒြပ်ကို ကောက်ယူ ရသောစကားကို ဂုဏ်ပြော ဒြပ်ကောက် ဥပစာ၊ သို့မဟုတ် ဂုဏူပစာဟု ခေါ် သည်
ပုံစံအားဖြင့် ပေါ်နွေလလျှင် ချီရတု တွင် စိန်းဝါမိုးပန်း၊ ထွေထွေစွန်းက၊ ရေသွန်းသာကြည်၊ ပျော်ရမည်ကို ဆိုရာတွင် စိမ်း၊ ဝါသဒ္ဒါသည် စိမ်းဝါသော အဆင်းတည်းဟူသောဂုဏ်ကို အကြောင်းပဝတ္တ နိမိတ်ပြု၍ ပန်းဒြပ်ကို ဟောသောကြောင့် ဂုဏူပစာဖြစ်သည်
သို့ရာတွင် အကယ်စိမ်း အကယ်ဝါသော ဝတ္ထုပစ္စည်းကို စိမ်းသည် ဝါသည်ဟု ဆိုခြင်းသည် တင်စား ဆိုခြင်းမဟုတ်၊ အနက်မှန်စကားသာ ဖြစ်သည်
ထိုကြောင့် ဥပစာစကားဟု ယူခြင်းသည် မသင့်လျော်ဟု အချို့ပညာရှင်များက ကောက်ချက် ချကြသည်
ဧကဒေသူပစာ ဟူသည်မှာ အပေါင်းဖြစ်သော ဒြပ်၏အမည်ကို အစိတ်ဖြစ်သော ဒြပ်၌ တင်စားခေါ်ဝေါ်ခြင်း ဖြစ်သည်
ဝါကျ တစ်ခု၌ အစုအပေါင်းအမည်ကို ဖော်ပြပြောဆိုထားသော်လည်း ပြောသည့်အတိုင်း အပေါင်းကို ကောက်ယူရသည် မဟုတ်ပဲ အစိတ်အပိုင်းကိုသာ အဓိပ္ပာယ် ကောက်ယူ ရသော အပေါင်း ပြော အစိတ်ကောက် ဥပစာမျိုး ဖြစ်သည်
ပုံစံအားဖြင့် ဟိမဝန္တတောင်ကို ကျွန်ုပ် မြင်သည်ဆိုရာ၌ ဟိမန္တာတောင် ဟူသည် အလွန်ကြီးမား ကျယ်ပြန့်သဖြင့် တစ်တောင်လုံးကို မြင်နိုင်စွမ်းသည်မဟုတ်၊ တစ်စိတ်တစ်ဒေသကိုသာ မြင်ခြင်း ဖြစ်သည်
သို့ရာတွင် တစ်တောင်လုံးကို တင်စား၍ ဆိုထား သဖြင့် ဤ၌ အပေါင်းကိုပြောသော်လည်း တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းကို မြင်ရသည်ဟု အနက်ကောက်ရသည်
ဆိုလိုသောအရာဝတ္ထုဒေသစသည်တို့၌ အနီးရှိသော ထင်ရှားရာ အရာဝတ္ထုဒေသ စသည် ကို ဖော်ပြပြောဆိုသော်လည်း ယင်း ထင်ရှားရာကို တိုက်ရိုက်ယူရသည်မဟုတ်၊ ယင်း၏ အနီး၌ ရှိသော အရာ ဝတ္ထုဒေသစသည်ကိုသာယူရန် တင်စားပြောဆို သော ဥပစာစကားကို သမီပူပစာဟု ပါဠိဘာသာဖြင့်ခေါ်သည်
မြန်မာဘာသာဖြင့် အတိုဆိုရမူ ထင်ရှားရာပြော နီးရာ ကောက် ဥပစာဟု ဖြစ်သည်
အချို့ကလည်း အနီးပြော တည်ရာကောက် ဥပစာဟု ခေါ်ကြသည်
ပုံစံအားဖြင့် ရွှေကျင်မြို့၌ ဆေးစိုက်သည် ဆိုရာတွင် ရွှေကျင်မြို့တွင်း၌ ဆေးစိုက်ရိုး မဟုတ်သောကြောင့် ယင်းမြို့အနီးဝန်းကျင်၌ စိုက်သည်ဟု အနက် ကောက်ရသည်
ထိုကြောင့် ရွှေကျင် မြို့သဒ္ဒါသည် ထင်ရှားရာပြော နီးရာကောက် ဥပစာစကား ဖြစ်သည်
တကယ်ဟုတ်၊ တကယ်ရှိ၊ တကယ်ဖြစ်သောအရာကို တကယ် မဟုတ်၊ တကယ်မရှိ၊ တကယ်မဖြစ်သောအရာ၌ တင်စား၍ ဟုတ်လေဟန်၊ ရှိလေဟန် ပြောသည်ကို မဟုတ်၊ မရှိ၊ မဖြစ်ဟု အနက်ကောက်ရသော ဥပစာစကားမျိုးကို တဒ္ဓမ္မူပစာဟု ပါဠိ ဘာသာဖြင့် ခေါ်သည်
မြန်မာလို အကျဉ်းဆိုမူ ဟုတ်ဟန် ပြော၊ မဟုတ်ကောက်ဥပစာ၊ သို့မဟုတ် အရှိပြော မရှိ ကောက် ဥပစာဟုခေါ်သည်
ပုံစံ အားဖြင့် ယုန်ချို၊ လိပ်မွေး၊ ပုစွန်သွေး ပါသောဆေးကို စားလျှင် သင့်ရောဂါ ပျောက်လိမ့်မည် ဟူသော စကား၌ ဆိတ်နွားတို့၌ ဦးချိုရှိ သဖြင့် ယုန်၌လည်း ဦးချိုရှိလေဟန်ဆိုသော်လည်း ယုန်၌ ဦးချိုမရှိသည့် အနက်ကိုသာ ကောက်ယူရသောကြောင့် ယင်းစကားကို ဟုတ်ဟန်ပြော၊ မဟုတ်ကောက်၊ သို့မဟုတ် အရှိပြော မရှိကောက်ဥပစာ (ဝါ)တဒ္ဓမ္မူပစာဟုခေါ်သည်
လိပ်မွေး၊ ပုစွန်သွေးဟူသော စကားများသည်လည်း ထိုနည်း အတိုင်ပင်ဖြစ်သည်