text
stringlengths 1
8.1k
⌀ | path
stringclasses 465
values | source
stringclasses 2
values |
|---|---|---|
PEFROEN met het SCHAAPSHOOFD; KLUCHTSPEL. | vinc001pefr02_01 | gold |
De Twede Druk, overzien, en veranderd. | vinc001pefr02_01 | gold |
Te Amsterdam, By de Erfgenaamen van J. Lescailje, op de Middeldam, naast de Visch Poort, 1691. | vinc001pefr02_01 | gold |
Met Privilegie. | vinc001pefr02_01 | gold |
Voorrede. | vinc001pefr02_01 | gold |
MEn heeft sedert eenige jaaren, verscheidene Bly, en Kluchtspelen, uit de Fransche, in onze Taale overgebragt: maar het Lót, om zo te spreeken, is aan zeer weinige gunstig geweest. | vinc001pefr02_01 | gold |
De oorzaak hunner ongenade, komt, óf uit eene kwaade verkiezinge, óf door onmagt der onervaarene Berymers: want óf men al, by geluk, eene stóffe, bekwaam voor ons Tooneel, in handen krygt, en niet in zyne magt heeft, dezelve na onze spreekwyze, zeden, en manieren te schikken, en de omstandigheden, in dier voegen te veranderen, dat de Fransman daar te eenemaal uit geraakende, de Geschiedenisse schyne onder onze Landsgenooten voorgevallen te weezen, is het by na onmoogelyk, dat een Bly, óf Kluchtspel, proef zal kunnen houden. | vinc001pefr02_01 | gold |
De ervaarenheid heeft dit klaar doen zien, in l'Esprit Folet, l'Ecole des Jalous, Le Bourgeois Gentilhomme, Le Malade Imaginaire, en verscheidene andere diergelyke vertaalingen, waar aan echter geene kósten gespaard zyn, om ze met Gezangen, kunstige Baletten, enz. | vinc001pefr02_01 | gold |
op te pronken. | vinc001pefr02_01 | gold |
Zeker aanzienlyk, en voornaam Heer, van een doordringend oordeel, zeide by zeker voorval, dat het vergeeffelyk was, om aan dus daanige vertaalde Stukken, eenige achtinge by de onkundige te geeven, dat men daar by stelde: uit het Fransch van Mr. Moliere, enz. | vinc001pefr02_01 | gold |
maar in tegendeel zeer nadeelig, op de Tytel van Bly, óf Kluchtspelen, die verstaanlyk, en kunstig verhandeld, niets van de Fransche Dichter, als de enkele stóffe, hadden behouden. | vinc001pefr02_01 | gold |
Dit is in sommige Blyspelen, door dien Heer genoemd, en in Waarenar met de Pót, uit de Latynsche Aulularia ontleend, door de Heer Hooft, met groote kunst waargenomen. | vinc001pefr02_01 | gold |
Plautus steld de Geschienis, al had men ze te Athenen bespeurd; Maar wat is'er ook, dat te Amsterdam niet gebeurd? | vinc001pefr02_01 | gold |
Dus neemen wy bekende Plaatsen, en Straatjens. | vinc001pefr02_01 | gold |
Niemand trek hem iets aan, 't zyn maar hoofdelooze praatjens. | vinc001pefr02_01 | gold |
Eene voorzigtige, en verstandige verkiezinge, geeft zekerlyk, een groot voordeel; dóch de goede uitslag van een Spel, het zy eene Vertaalinge, Geschiedenisse, óf eigene Vindinge, hangt daarom niet te eenemaal af van de Stóffe die men verhandelen wil: want vólgens het Gebruik, en Misbruik des Tooneels, van de Heer Andries Pels, P. 41. | vinc001pefr02_01 | gold |
Is 't juist niet in de stóf, dat al de kunst bestaat; Verscheidene andere sieraaden doen de Spelen Zo verre in waerde van malkanderen verscheelen 't Is nu onfeilbaar by de meeste jonge Maats, Wenze in een' mag're stóf, op de eenheid van de Plaats En Tyd, maar letten, en wanneer ze in hunn' Bedryven Geen gaaping lyden, nóch die ledig laaten blyven, Dat hun Tooneelstuck, dan verdiend de lóf, en gunst Der kenneren, en net gemaakt is na de Kunst; Zich zelf inbeeldende, als dat is in acht genomen, 't Is dan verre in de kunst, ja verr' genoeg gekomen. | vinc001pefr02_01 | gold |
Onnoz'le, 't is het minst dat iemand in een Spél Waarneemen moet, al past het by 't voornaamste wél. | vinc001pefr02_01 | gold |
De Byverdichtsels in uw stóf zo net te weeven Dat zy geen dubbelheid, nóch ander misstal geeven, Zeer naauw te letten op het leggen van de knoop Des ganschen Handels, op het leiden van de loop Tót aan de ontknoopinge, en 't natuurlyk, fraai ontwinden, Zyn Kunsten, by geen Onervaar'ne, licht te vinden; Maar zeer noodzaakelyk, indien gy staat na lóf: Want gy vind uit zich zelf, niet een bekwaame stóf O Dichter, tót een Spel; ga vry in alle hoeken Na Fabels, ga vry na Geschiedenissen, zoeken. | vinc001pefr02_01 | gold |
Doorgaans word ook weinig in acht genomen, de Ondeugd, haatelyk af te schilderen, en den onschuldigen Lyder in zyne eere, en ruste te herstellen, om daar door de Aanschouweren, met eene afschrik voor het kwaad, en opwekking tót weldoen, vergenoegd, te laaten vertrekken, gelyk ook by de vólgende Vaerzen uit het bovengenoemde werk, te zien is. | vinc001pefr02_01 | gold |
Ook moet de Deugd, hoewel beklaagd, niet blyven zuchten:P. 40. | vinc001pefr02_01 | gold |
Want alzo wel in Treur, als Blyspel, ja in Kluchten, Is 't aangenamer dat de Deugd daar word geleerd, Dan dat daar de Ondeugd, óf de Zonde, in triomfeert. | vinc001pefr02_01 | gold |
Wat geeft het aan den Volke een wonder groot genoegen Wanneer het Waarnar ziet, zich na de reden voegen; Als hy die Pót vol Goud, met zo veel angst bewaard, Met zo veel rouw gemist, na 't vinden onbezwaard Aan Ritsaard geeft, én door een edelmoedig kiezen Koopt rust voor kommer, van 't bewaaren en verliezen: Als Klaartje, onnozelyk bedroogen, én misleid Door 't knaagend overschót van Ritsaards deugd'lykheid, Word blyde Moeder, en vernoegde Bruid, in 't nypen Der hoogste nood, uit vrees van straf voor haar vergrypen. | vinc001pefr02_01 | gold |
Eenige Fransche Dichters, voeren dikwils der Spaanjaarden Jaloezy, op het allerbelachchelykste ten Tooneele, door dien die hartstócht aan het Fransche Hóf, schier voor eene Doodzonde word gerekend. | vinc001pefr02_01 | gold |
Iemand, die zonder overleg, zede, en Tooneelkunde, een Spel van die Natuur, na de Letterlyke zin in het Neêrduits wilde vertaalen, en eene ontrouwe Vrouw, van de welgegronde minnenyd haares Mans, deed triomfeeren, zou lichtelyk de ruuwste, en Ondeugenste hoop, zyner Aanschouweren, doen lachchen, gelyk dat onder anderen in de vertaalinge van George Dandin, op de naam van Lubbert Lubbertsz, uitgegeeven, is gebleeken: dóch hy zal de verstandige en zedige Toehoorderen, op het allerhoogste, mishaagen, en 't Oogwit niet bereiken dat'er in een welgesteld, en leerzaam Spel vereischt word. | vinc001pefr02_01 | gold |
Hy heeft op 't rechte wit gemikt, Die stigtende ook de Geest verkwikt. | vinc001pefr02_01 | gold |
De Fransche Blyspeldichter, en vermaakkelyk Speler Poisson, heeft in zyn eerste Kluchtspel, Lubin, anders Le Sót Vangé, gelyk ook in eenige volgende, van hem in 't licht gekomen, deeze aanstootelyke Klip, voorzigtiger als Mr. Moliere, in eenige zyner Stukken, weeten te myden. | vinc001pefr02_01 | gold |
Lichtelyk door dien de eerste meest toeleide om de Burgers, en deeze, een Hoveling geworden, om voornaamelyk het Hóf te behaagen. | vinc001pefr02_01 | gold |
Op wat wyze Pefroen, uit Lubin getrokken, in onze Taale verhandeld, overzien, en herdrukt, te voorschyn komt, staat aan de Verstandige Liefhebberen te oordeelen. | vinc001pefr02_01 | gold |
De anderen zullen 'er hachchelyk meer misslagen als deezen, in vinden: maar de grootste gebreeken die'er in zyn, gelyk dat veeltyds gebeurd, over het hoofd zien. | vinc001pefr02_01 | gold |
Dit zouwmen evenwel tót zyn voordeel kunnen zeggen, dat hoe dikwils hy ook sedert ruim twe en twintig jaaren, het Tooneel betreeden heeft, hem het geluk, meer als veele andere by gebleeven is, vande Aanschouweren nóch nooit mishaagd te hebben. | vinc001pefr02_01 | gold |
De Ziel van het Tooneelspel, is het kunstig en natuurlyk vertoonen; dóch hoe grooten luister, een verstandig en geacht Tooneelist aan de Spelen byzet, het is echter, na ons begrip, te eenemaal buiten zyn vermogen, een Ondeugend Spel in achtinge, óf een goed Tooneelstuk, by de verstandige, in kleenachtinge te brengen De onzydige Kenneren, zullen aanstonds, door het vertoonen, en in het leezen zien, óf het gebrek, in het Speelen, óf in het Spel zelve is. | vinc001pefr02_01 | gold |
Deeze Voorrede, enz. | vinc001pefr02_01 | gold |
op het verzoek van een Vriend, daar zulks niet aan geweigerd konde worden, voor dit Kluchtspel gesteld, zullen wy, om niet te verveelen, eindigen met de volgende vaerzen. | vinc001pefr02_01 | gold |
Wy zien te graag dat hy, wien we onrecht geeven, lydt. | vinc001pefr02_01 | gold |
Weshalven 't Huuwelyk van Niet, ook Haat en Nyd, De Ontrouwe Dienstmaagd, en Pefroen, en Kwaade Grieten Behaagen, om dat we ons gewenschte wit beschieten. | vinc001pefr02_01 | gold |
Die dan verdiende lóf, in 't stichten van de Jeugd Behaalen wil, geef straf aan Ondeugd, loon aan Deugd. | vinc001pefr02_01 | gold |
Copye van de Privilegie. | vinc001pefr02_01 | gold |
DE Staten van Holland ende Westvriesland, doen te weten. | vinc001pefr02_01 | gold |
Also Ons vertoont is by de tegenwoordige Regenten van de Schouwburgh tot Amsterdam. | vinc001pefr02_01 | gold |
Dat sy Supplianten sedert eenige Jaren herwaerts met hunne goede vrinden hadden gemackt en ten Toonele gevoert verscheiden Wercken, soo van Treurspelen, Blyspelen als Kluchten, welcke sy lieden nu geerne met den druck gemeen wilden maecken, doch gemerkt dat dese wercken door het nadrucken van anderen, veel van haer luyster, soo in Tael als Spelkonst souden komen te verliesen, ende alsoo sy Supplianten hen berooft souden sien van hun bysonder oogwit om de Nederduytsche Tael en de Dichtkonst voort te setten soo vonden sy hen genootsaekt, om daer inne te voorsien, ende hen te keeren tot Ons, onderdanigh versoeckende, dat wy omme redenen voorsz. | vinc001pefr02_01 | gold |
de Supplianten geliefden te verlenen Octroy ofte Privilegie, omme alle hunne wercken reets gemaeckt ende noch in 't licht te brengen, den tyt van vyftien Jaren alleen te mogen drucken en verkopen of doen drucken en verkopen, met verbot van alle anderen op seeckere hooge peene daer toe by Ons te stellen ende voorts in communi forma. | vinc001pefr02_01 | gold |
Soo IS 't, dat Wy, de Zake en 't Versoek voorsz. | vinc001pefr02_01 | gold |
overgemerkt hebbende, ende genegen wesende ter bede van de Supplianten, uyt Onse rechte wetenschap, Souveraine Magt ende authoriteyt deselve Supplianten geconsenteert, geaccordeert ende geoctroyeert hebben, consenteren, accorderen ende octroyeren mitsdesen, dat sy geduurende den tyt van vyftien eerst achtereenvolgende Jaren de voorsz. | vinc001pefr02_01 | gold |
werken die reeds gedrukt zyn, ende die van tyt tot tyt door haer gemaekt ende in 't ligt gebragt sullen werden, Binnen den voorsz. | vinc001pefr02_01 | gold |
Onsen Lande alleen sullen mogen drukken, doen drukken, uytgeven en verkopen. | vinc001pefr02_01 | gold |
Verbiedende daerom allen ende eenen yegelyken de selve werken naer te drukken ofte elders naer gedruckt binnen den selve Onsen Lande te brengen, uyt te geven ofte te verkopen, op de verbeurte van alle de naargedrukte, ingebrachte ofte verkogte Exemplaren, ende een boete van drie hondert guldens daer en boven te verbeuren, te appliceren een derde part voor den Officier die de calange doen sal, een derde-part voor den Armen der plaetse daer het casus voorvallen sal, ende het resterende derde-part voor de Supplianten. | vinc001pefr02_01 | gold |
Alles in dien verstande, dat Wy de Supplianten met desen Onsen Octroye alleen willende gratificeren tot verhoedinge van hare schade door het nadrucken van de voorsz. | vinc001pefr02_01 | gold |
werken, daer door in geenige deele verstaan, den Inhoude van dien te Authoriseren, ofte te avouëren, ende veel min de selve onder Onse protectie ende bescherminge eenig meerder credit, aansien ofte reputatie te geven, nemaer de Suppliante, in cas daar in yets onbehoorlijkx soude mogen influëren, alle het selve tot haren laste sullen gehouden wesen te verantwoorden, tot dien eynde wel expresselijk begerende, dat by aldien sy desen Onsen Octroye voor de selve Werken sullen willen stellen, daer van gene geabbrevieerde ofte gecontraheerde mentie sullen mogen maken: nemaer gehouden sullen wesen, het selve Octroy in 't geheel ende sonder eenige Omissie daar voor te drukken ofte te doen drucken; ende dat sy gehouden sullen zyn een Exempelaer van alle de voorsz werken, gebonden ende wel geconditioneert te brengen in de Bibliotheecq van Onse Universiteyt tot Leyden, ende daer van behoorlyk te doen blyken. | vinc001pefr02_01 | gold |
Alles op poene van het effect van dien te verliesen. | vinc001pefr02_01 | gold |
Ende ten eynde de Suppliante desen Onsen consente Octroye mogen genieten als naar behooren: Lasten wy allen ende eenen yegelyken die 't aengaen mach, dat sy de Suppliante van den inhoude van desen doen, laten en gedogen, rustelyk, en volkomentlyk genieten en cesserende alle beletten ter contrarie. | vinc001pefr02_01 | gold |
Gedaan in den Hage onder Onsen Grooten Zegele hier aan doen hangen, den xix September. | vinc001pefr02_01 | gold |
in 't Jaer onses Heeren en Zaligmakers duysent ses hondert vier en tachtig. | vinc001pefr02_01 | gold |
G. FAGEL. | vinc001pefr02_01 | gold |
Ter Ordonnantie van de Staten SIMON van BEAUMONT. | vinc001pefr02_01 | gold |
De tegenwoordige Regenten van de Schouwburg, hebben het recht der bovenstaande Privilegie, voor deeze druk, van Pefroen, Kluchtspel, vergund aan de Erfgenaamen J. Lescalje. | vinc001pefr02_01 | gold |
Amsterdam de 26. | vinc001pefr02_01 | gold |
February. | vinc001pefr02_01 | gold |
1691. | vinc001pefr02_01 | gold |
Vertooners. | vinc001pefr02_01 | gold |
Lysje, Vrouw,.......} van Pefroen. | vinc001pefr02_01 | gold |
Ouwekennis, Buurman, } van Pefroen. | vinc001pefr02_01 | gold |
Otje, Knecht, van Ritsaart. | vinc001pefr02_01 | gold |
Ritsaart. | vinc001pefr02_01 | gold |
Fem, een Kóks Meid. | vinc001pefr02_01 | gold |
Pefroen, Man van Lysje. | vinc001pefr02_01 | gold |
De Geschiedenis van het Kluchtspel, begind 's Avonds omtrent ten Achten, en eindigd voor Negen uuren. | vinc001pefr02_01 | gold |
Het Tooneel verbeeld het Huis, en de Buurt van Pefroen. | vinc001pefr02_01 | gold |
Pefroen met het schaapshoofd, kluchtspel; Eerste tooneel. | vinc001pefr02_01 | gold |
Lichte Lysje, Ouwekennis, uit het Huis van Pefroen komende. | vinc001pefr02_01 | gold |
Lysje. | vinc001pefr02_01 | gold |
WEl hoe! | vinc001pefr02_01 | gold |
durfjy, durfjy, Kees Plat, Jan Gortenteller, jy Jan Gat, Om zulke dingen my verzoeken? | vinc001pefr02_01 | gold |
My? | vinc001pefr02_01 | gold |
my? | vinc001pefr02_01 | gold |
ja wel ik zou schier vloeken; My? | vinc001pefr02_01 | gold |
die jou haat, gelyk de dood? | vinc001pefr02_01 | gold |
Ouwekennis. | vinc001pefr02_01 | gold |
Nou, weez zo kwaad niet, 't heeft geen nood. | vinc001pefr02_01 | gold |
Jouw Smuil bewaard jouw eer wel. | vinc001pefr02_01 | gold |
Trouwen! | vinc001pefr02_01 | gold |
Dit schynt het puikje van de Vrouwen; Maar, die 'er recht kend, weet wel dat Ze kuisch is, als een Maertse Kat. | vinc001pefr02_01 | gold |
Lysje. | vinc001pefr02_01 | gold |
Wel, Lomp, al was 't zo, wat zou 't weezen? | vinc001pefr02_01 | gold |
Ouwekennis. | vinc001pefr02_01 | gold |
Wel niemendal: wie zou jy vreezen? | vinc001pefr02_01 | gold |
Jouw arme Man? | vinc001pefr02_01 | gold |
die, vaak in 't naauw, Geslagen word heel blond en blaauw, Van jou en Ritzaart, die vermeeten Schier alle daag by jou komt eeten, En slaapt tot jouwent als 't hem lust? | vinc001pefr02_01 | gold |
Zie, Budrwyf, 'k liet dit wel in rust; Maar jy onthaald my met verachten... Lysje. | vinc001pefr02_01 | gold |
Brus heen doe voor de deur jou klagten; 'k Ben moê deez' praat te hooren van Een zotter Kwibes, dan myn Man. | vinc001pefr02_01 | gold |
Tweede tooneel. | vinc001pefr02_01 | gold |
Ouwekennis. | vinc001pefr02_01 | gold |
DAar ben ik schandig uitgestreeken! | vinc001pefr02_01 | gold |
Maar, vuile Feeks, ik zal my wreeken; Ik zal jouw Man, om dit bedryf, Een hart gaan steeken in het lyf, Zo zal hy straks jouw Boel verjaagen, En geeven je de huid vol slagen. | vinc001pefr02_01 | gold |
Kortom, 'k zal u, ô snoode Pry! | vinc001pefr02_01 | gold |
De spyt doen voelen die ik ly: Doch om dit beter te besteeken, Moet ik met Ritzaart eerst gaan spreeken. | vinc001pefr02_01 | gold |
En, naar dat hem de pols dan slaat, Zo geef ik straks Pefroen de raad Om met de Wortel.... Derde tooneel. | vinc001pefr02_01 | gold |
Otje, met een Goude Ring uit de Goudsmits Winkel koomende, Ouwekennis. | vinc001pefr02_01 | gold |
Otje. | vinc001pefr02_01 | gold |
NEen, bewaart 'et. | vinc001pefr02_01 | gold |
Subsets and Splits
No community queries yet
The top public SQL queries from the community will appear here once available.