Split (1)

train · 1.99k rows

text stringlengths 33 22.2k	summary stringlengths 61 956
អមនឹងរូបភាពនោះ សម្តេច ហ៊ុន ម៉ាណែត បានបន្ថែមការពិពណ៌នាថា៖ «ថ្ងៃនេះប្រជុំ ជ្រុលម៉ោង មកដល់ផ្ទះយប់បន្តិច បានកូនប្រុស បបួលញ៉ាំដំណាប់ស្វាយកែវរមៀត ដ៏មានរសជាតិឆ្ងាញ់ ដើម្បីប៉ូវកម្លាំង។ គាំទ្រផលិតផលប្រទេសកម្ពុជា ១០០ភាគរយ»។ គួរកត់សម្គាល់ថា កាលពីថ្ងៃទី១ ខែមេសាកន្លងទៅ សម្តេចក៏បានអំពាវនាវឱ្យពលរដ្ឋខ្មែរ ជួយទិញ និងប្រើប្រាស់ផលិតផលខ្មែរឱ្យបានច្រើនដែរ ដើម្បីលើកកម្ពស់កិត្យានុភាពជាតិ និងស្មារតីជាតិនិយម។ ជុំវិញការជំរុញចលនាប្រើប្រាស់ផលិតផលខ្មែរនេះ លោកស្រី ពេជ ចន្ទមុន្នី ភរិយារបស់សម្ដេចនាយករដ្ឋមន្ត្រី, ព្រះនាង នរោត្តម ជេនណា, អ្នកនាង មាស សុខសោភា តារាចម្រៀង តារាភាពយន្ត និងបុគ្គលល្បីៗមួយចំនួន ក៏បានចូលរួមដែរ ពិសេសនៅក្នុងពិព័រណ៍កសិកម្ម «ភូមិកសិផលខ្មែរ» និងវេទិកាពិភាក្សា «រសជាតិកសិផល» ដែលរៀបចំដោយ ក្រសួងកសិកម្ម កាលពីខែមិថុនា៕ អត្ថបទទាក់ទង ភរិយានាយករដ្ឋមន្រ្តី ក្រសួងកសិកម្ម និងតារាចម្រៀង នាំគ្នាជំរុញការគាំទ្រកសិផលក្នុងស្រុក នាយករដ្ឋមន្រ្តី អំពាវនាវពលរដ្ឋជួយទិញផលិតផលខ្មែរឱ្យបានច្រើន ក្នុងស្មារតីជាតិនិយម	ចលនា«ប្រើប្រាស់ផលិតផលខ្មែរ» ពិសេសផលិតផលកសិផល ត្រូវបានបំផុស និងជំរុញ ជាថ្មី ដោយសម្ដេចនាយករដ្ឋមន្រ្តី ហ៊ុន ម៉ាណែត។ នៅយប់ថ្ងៃទី៣១ ខែកក្កដា ប្រមុខរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា បានបង្ហោះរូបមួយសន្លឹកជាមួយនឹងកញ្ចប់ផលិតផលដំណាប់ស្វាយកែវរមៀតខ្មែរ។
លោក ថាក់ស៊ីន ស៊ីណាវ៉ាត់ ដែលទើបតែមានវ័យ ៧៥ឆ្នាំ មានជំងឺប្រចាំកាយជាច្រើនដូចជា ជំងឺសួតរ៉ាំរ៉ៃ, ជំងឺផ្លូវដង្ហើម និងរោគសញ្ញាទាក់ទងបេះដូងជាដើម។ ទាក់ទិននឹងជំងឺនេះ លោក ថាក់ស៊ីន បានស្នើទៅកាន់តុលាការ ដើម្បីបន្តការព្យាបាលជំងឺនៅ ទីក្រុងឌូបៃ អេមីរ៉ាតអារ៉ាប់រួម ចាប់ពីថ្ងៃទី១ ដល់ថ្ងៃទី១៦ ខែសីហា។ សំណើនោះ ក៏បានបញ្ជាក់ពីបេសកកម្មជួបជាមួយបុគ្គលសំខាន់ៗនៅទីក្រុងឌូបៃផង។ យ៉ាងណាមិញ ហេតុផលព្យាបាលនេះ មិនត្រូវបានតុលាការព្រហ្មទណ្ឌថៃ ទទួលឡើយ មុនពេលលោក ថាក់ស៊ីន ត្រូវចូលខ្លួននៅក្នុងសវនាការនៅថ្ងៃទី១៩ ខែសីហាខាងមុខ ពាក់ព័ន្ធការប្រមាថព្រះមហាក្សត្រ ដែលលោកបានធ្វើនៅក្នុងឆ្នាំ២០១៥ នៅប្រទេសកូរ៉េខាងត្បូង។ «ជំងឺរបស់លោកថាក់ស៊ីន មិនមែនជាករណីដែលមិនអាចព្យាបាលដោយគ្រូពេទ្យជំនាញនៅក្នុងប្រទេសថៃទេ»។ សារព័ត៌មាន The Nation បានស្រង់សេចក្តីសម្រេចរបស់តុលាការបែបនេះ នៅថ្ងៃទី៣១ ខែកក្កដា ដោយបន្ថែមថា ការជួបបុគ្គលសំខាន់ៗ មិនពាក់ព័ន្ធនឹងការព្យាបាលនោះទេ។ ទីក្រុងឌូបៃ ធ្លាប់ជាទីក្រុងមួយរបស់លោក ថាក់ស៊ីន បានចំណាយពេលរស់នៅ ក្នុងពេលនិរទេសទៅបរទេស។ សូមបញ្ជាក់ថា លោកថាក់ស៊ីន បានចូលមកក្នុងប្រទេសវិញនៅក្នុងឆ្នាំ២០២៣។ នៅក្នុងថ្ងៃទី១៨ ខែមិថុនា លោកថាក់ស៊ីន ត្រូវបានអនុញ្ញាតឱ្យនៅក្រៅឃុំ ដោយត្រូវបង់ប្រាក់ប្រមាណ ១៤ ០០០ដុល្លារ ហើយមិនត្រូវបានអនុញ្ញាតឱ្យចាកចេញពីប្រទេស លុះត្រាមានការអនុញ្ញាតពីតុលាការ៕	តុលាការព្រហ្មទណ្ឌថៃ នៅថ្ងៃទី៣១ ខែកក្កដា បានបដិសេធសំណើលោក ថាក់ស៊ីន ស៊ីណាវ៉ាត់ ចាកចេញពីប្រទេស ដើម្បីទៅព្យាបាលជំងឺនៅទីក្រុងឌូបៃ អេមីរ៉ាតអារ៉ាប់រួម ចាប់ពីថ្ងៃទី១ ដល់ថ្ងៃទី១៦ ខែសីហា។ សំណើនេះ ធ្វើឡើងមុនសវនាការរបស់លោកថាក់ស៊ីន ពាក់ព័ន្ធនឹងការប្រមាថព្រះមហាក្សត្រ។
ដើម្បីជ្រាបច្បាស់ សូមអញ្ជើញលោកអ្នកនាងទស្សនាកិច្ចសម្ភាសរវាង កញ្ញា ផាត ដាណេ នៃសារព័ត៌មានថ្មីៗ និងលោក លោក គាត សារ៉ាក់ ប្រធានការិយាល័យអប់រំ យុវជននិងកីឡា ក្រុងកែបដូចតទៅ៖ លោក គាត សារ៉ាក់ ប្រធានការិយាល័យអប់រំ យុវជននិងកីឡា ក្រុងកែប បានប្រាប់សារព័ត៌មានថ្មីៗថា សព្វថ្ងៃក្រុងកែប មានតែអង្គការ អេដ អេ អាកស្យុងមួយប៉ុណ្ណោះ ដែលបានសហការ លើការជំរុញវិស័យអប់រំ សម្រាប់កុមារតូច។ លោកថា ការចូលរួមរបស់អេដ អេ អាកស្យុង បានជួយយ៉ាងច្រើន ដល់ការអភិវឌ្ឍវិស័យអប់រំ ក្នុងក្រុងកែបទាំងមូល។ លោក គាត សារ៉ាក់ ថាបច្ចុប្បន្ននេះក្រុងកែប មានការផ្លាស់ប្ដូរច្រើន លើបរិមាណ និងគុណភាពអប់រំ ដោយកាលពីមុន ការអប់រំកុមារតូចហាក់ដូចជាស្ងាត់ មិនសូវយកចិត្តទុកដាក់ ពិសេសការសិក្សានៅថ្នាក់មត្តេយ្យ។ ប៉ុន្តែបច្ចុប្បន្នសិស្សក្នុងកម្រិតនេះ មានការចូលរៀនច្រើនជាងមុន។ ទាក់ទងនឹងការកសាងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធសាលាវិញ លោកថាអង្គការនេះបានជួយជំរុញ ឱ្យសិស្សចូលរៀនកាន់តែច្រើន។ លោក គាត សារ៉ាក់ បញ្ជាក់ដូច្នេះ៖ «ពេលនេះថ្នាក់រៀនមានក្រាលឥដ្ឋការ៉ូស្អាត ធ្វើឱ្យក្មេងៗមានសុវត្ថិភាព ពេលលេងល្បែងនានា នេះសម្រាប់មត្តេយ្យសិក្សារដ្ឋ។ សម្រាប់មត្តេយ្យសិក្សាសហគមន៍ បានទទួលការសាងសង់អគារ និងបន្ទប់សិក្សា ដែលមានគុណភាពល្អនៅក្នុងភូមិ។ ពីមុនការរៀន គឺនៅតាមរោងដោល ឬរៀនតាមផ្ទះ ដូច្នេះក្មេងៗលំបាករៀន»។ រូបភាព៖ សយ រតណ្ណៈវិសាល ចំពោះថ្នាក់បឋមសិក្សា ប្រធានការិយាល័យអប់រំក្រុងកែបដដែល បញ្ជាក់ថាក៏មានការផ្លាស់ប្ដូរច្រើនដែរ ទាក់ទងនឹងសោភណ្ឌភាព និងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធមួយចំនួន ដូចជាការជួសជុលខ្នាតតូចៗក្នុងបន្ទប់រៀន និងការកែលម្អផ្នែកខាងក្រៅ។ បន្ថែមពីនោះ នៅថ្នាក់មធ្យមសិក្សា ផ្ដោតទៅលើបំណិនជីវិត ដូចជាការដាំដំណាំផ្សេងៗ ដោយមានការជួយជ្រោមជ្រែងពីភាគីនានា ដើម្បីរៀបសួនដំណាំ ឱ្យសិស្សនៅក្នុងសាលា បានអនុវត្តន៍ជាក់ស្ដែងតែម្ដង។ បន្ថែមពីនោះ លោក គាត សារ៉ាក់ ថាដើម្បីឱ្យសិស្សរៀនពូកែ ទាល់តែមានកម្មវិធីប្រកួតប្រជែងឱ្យបានច្រើន។ លោកថាកន្លងទៅ មន្ទីរអប់រំរបស់លោក ធ្លាប់បានរៀបចំកម្មវិធីប្រឡងសិស្សពូកែថ្នាក់ក្រុង ដោយមានមុខវិជ្ជាគណិតវិទ្យា ភាសាខ្មែរ ភាសាបរទេស និងវប្បធម៌ទូទៅ ហើយការប្រឡងនោះ ធ្វើពេញមួយថ្ងៃដោយប្រឡងសម្រាប់សិស្សថ្នាក់ទី៥និងទី៦។ «យើងសង្ឃឹមថា ការបង្កើតរូបភាពប្រឡងនេះ នឹងអាចជាកម្លាំងចលករមួយ ជំរុញឱ្យសិស្សតាំងចិត្តរៀន ដើម្បីក្លាយជាសិស្សពូកែ។ យើងក៏សង្ឃឹមថា ក្នុងឱកាសណាមួយ ក្រុងកែបនឹងមានសិស្សពូកែទូទាំងប្រទេស»។ នេះជាការរំពឹងទុករបស់លោក សារ៉ាក់។ លោក គាត សារ៉ាក់ ប្រធានការិយាល័យអប់រំខេត្តកែប រូបភាព៖ សយ រតណ្ណៈវិសាល ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ដើម្បីឱ្យការអប់រំក្នុងក្រុងកែប កាន់តែប្រសើរឡើងនិងឆាប់រហ័ស លោក សារ៉ាក់ ថាទាល់តែមានការចូលរួម ពីភាគីពាក់ព័ន្ធនានា។ លោកថាមន្ទីរពាក់ព័ន្ធគ្រប់វិស័យ សុទ្ធតែអាចជួយដល់វិស័យអប់រំបាន ហើយថែមទាំងអាច កាត់បន្ថយការចំណាយប្រាក់ជាតិ ថែមទៀតផង។ លោកបន្ថែមទៀតថា កាលណាសិស្សមានទាំងចំណេះនិងជំនាញ នោះពួកគេនឹងយកវាទៅអនុវត្តន៍នៅផ្ទះរបស់ពួកគេផ្ទាល់។ លោក សារ៉ាក់ ឧទាហរណ៍៖«ទាក់ទងនឹងការដាំដើមឈើ ឬដាំដើមផ្កា ដើម្បីកែលម្អបរិស្ថាន តើក្រសួងបរិស្ថាន គាត់គួរតែឱ្យដើមឈើមកសាលារៀនទេ? តើចាំបាច់ឱ្យសាលារៀន លើកគម្រោងថវិកាទិញដើមឈើទេ? ការរៀបចំហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធខ្នាតតូច តើមន្ទីរការងារពេលបណ្ដុះបណ្ដាលជាងផ្សេងៗ ឬជាងសំណង់ តើគាត់អាចឱ្យសិស្សទាំងនោះ ទៅអនុវត្តន៍ការងារ ដោយការទៅរៀបចំសួនក្នុងសាលារៀនទេ? តើសិស្សនៅមធ្យមសិក្សា គួរតែឱ្យគាត់ទៅរៀនជំនាញណាមួយ ជាបណ្ដើរៗឱ្យហើយទេ? ផ្នែកកសិកម្ម តើគាត់អាចធ្វើកន្លែងចិញ្ចឹមត្រី ឬចិញ្ចឹមសត្វ ឬដាំបន្ថែ ដាក់នៅក្នុងសាលារៀនទេ? ពេលសិស្សរៀនចេះ ឱ្យគាត់ទៅប្រកួតប្រជែងគ្នានៅក្នុងភូមិ ដើម្បីឱ្យគាត់ប្រឹងប្រែងធ្វើការងារទាំងអស់នេះទៀតទេ? ទាក់ទងនឹងការអប់រំសីលធម៌ មន្ទីរធម្មការ តើត្រូវចាត់ចែងព្រះសង្ឃតាមវត្តយ៉ាងណា ដើម្បីចូលរួមផ្សព្វផ្សាយអប់រំសីលធម៌តាមសាលា?»។ សម្រាប់ផែនការទៅថ្ងៃមុន លោក គាត សារ៉ាក់ ប្រធានការិយាល័យអប់រំ យុវជន និងកីឡា ក្រុងកែប អះអាងថា លោកបាននឹងកំពុងពិភាក្សាជាមួយគ្រូនាយក ដោយពិចារណាលើការរកវាគ្មិន ដើម្បីចែករំលែកបទពិសោធផ្សេងៗ ទៅដល់សិស្សនៅតាមសាលា។ លោកថាការពន្យល់សិស្ស ឱ្យយល់ពីនិយមន័យរៀនដើម្បីរស់ប្រកបដោយគុណភាព ពិតជាមានសារសំខាន់ ព្រោះកន្លងទៅសិស្សតែងយល់ច្រឡំថា រៀនដើម្បីតែរកការងារធ្វើ។ រូបភាព៖ សយ រតណ្ណៈវិសាល «ភាគច្រើនតែងឮថា ការងាររដ្ឋរើសតិច ការងារនោះ មិនសូវរើស ឬរៀនជំនាញនោះ ពិបាករកការងារធ្វើ ដែលធ្វើឱ្យគាត់គិតថា គាត់គួរតែបង្កើតមុខរបរនៅទីនេះ ឬនៅទីនោះ។ ឬគួរចំណាកស្រុក តាមអ្នកនេះតាមអ្នកនោះ។ ប៉ុន្តែបើគាត់យល់ថា ការរៀនគឺដើម្បីរស់នៅឱ្យបានសមរម្យ នោះទំនងគាត់ចង់រៀនជាង»។ នេះជាការបញ្ជាក់របស់លោក សារ៉ាក់។ លោក សារ៉ាក់ អះអាងថា លោកនឹងបន្តខិតខំជាមួយមន្ត្រីការិយាល័យ ដើម្បីជួយសាលារៀន បង្កើតឱ្យមានការប្រកួតប្រជែង នៅថ្នាក់បឋមសិក្សា។ លោកថាពីមុន សាលាផ្ដោតលើការប្រឡងយកលេខ១ ប៉ុន្តែពេលនេះ លោកនឹងសម្រួចឱ្យសិស្សមានចិត្តសប្បាយរីករាយក្នុងការរៀនជាងមុន។ ហើយវិធីនោះគឺ ការប្រឡងដើម្បីយកនិទ្ទេសវិញ។ «ដើម្បីឱ្យសិស្សរួមសហការរៀនជាមួយគ្នា ខ្ញុំគិតថាឱ្យសិស្សខំរៀនដើម្បីបាន និទ្ទេស A B C ល្អជាងខំរៀនដើម្បីបានលេខ១។ លេខ១មានតែម្នាក់ ប៉ុន្តែបើនិទ្ទេស A B C នោះគ្រប់គ្នាសុទ្ធតែអាចយកបាន បើគេខំរៀន។ អ្នកណាខំមករៀន មិនឈប់យើងក៏ឱ្យសញ្ញាបត្រ ដើម្បីលើកទឹកចិត្តគាត់ដែរ។ ធ្វើបែបនេះអាណាព្យាបាលសិស្ស ក៏អាចមានឱកាសមកលើកទឹកចិត្តកូន នៅសាលាបានដែរ ហើយពួកគាត់ក៏សប្បាយចិត្តទាំងអស់គ្នា៕ រូបភាព៖ សយ រតណ្ណៈវិសាល រូបភាព៖ សយ រតណ្ណៈវិសាល	កែប៖ អស់រយៈកាល ប្រមាណ១០ឆ្នាំមកហើយ ដែលអង្គការ អេដ អេ អាកស្យុង(Aide et Action)បានជួយវិស័យអប់រំ នៅក្នុងទីក្រុងកែប ឱ្យមានគុណភាពខ្ពស់ ពិសេសផ្ដោតលើកុមារតូច។ នេះបើតាមលោក លោក គាត សារ៉ាក់ ប្រធានការិយាល័យអប់រំ យុវជននិងកីឡា ក្រុងកែប។ លោក គាត សារ៉ាក់ បន្តថាការរួមចំណែករបស់អង្គការ អេដ អេ អាកស្យុង មានដូចជាបានជួយលើការផ្ដល់អាហារូបត្ថម្ភដល់សិស្សមត្តេយ្យសិក្សា និងផ្ដល់សម្ភារសិក្សាដល់សិស្ស ជួយលើការកសាងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធសាលា ឧបត្ថម្ភកញ្ចប់ថវិកា សម្រាប់គ្រូចុះទៅបណ្ដុះបណ្ដាលសិស្សនៅតាមសហគមន៍ និងជួយផ្ដល់បច្ចេកទេសផ្សេងៗ ទាក់ទងនឹងការអប់រំ។
កីឡាការិនីបារាំងវ័យ២៧ឆ្នាំទទួលបានជ័យជម្នះមេដាយមាស បន្ទាប់រូបនាងបានរត់បញ្ចប់ទីប្រើថិរវេលា១ ម៉ោង ៥៤នាទី៥៥វិនាទី ពីមានរត់ប្រដេញគ្នាមានគម្លាតគៀកៗគ្នាបំផុត និងប្រផិតប្រផើយបន្ទាប់ពីការហែលទឹក និងការជិះកង់រួចមក។ ចំណាត់ថ្នាក់មេដាយប្រាក់បានទៅលើកីឡាការិនី Julie Derron មកពីប្រទេសស្វ៊ីសធ្វើបានថិរវេលា១ម៉ោង ៥៥នាទី ០១វិនាទី និងមេដាយសំរិទ្ធ បានទៅលើកីឡាការិនី Beth Potter របស់ចក្រភពអង់គ្លេស ធ្វើបានថិរវេលា ១ម៉ោង ៥៥នាទី១០វិនាទី។ ទីតាំងចាប់ផ្តើមការប្រកួតកីឡាទ្រីយ៉ាងត្លុងដោយការហែលទឹកត្រូវចាប់ផ្តើមដំបូងគេ អត្តពលិកជាស្ត្រីបានប្រមូលផ្តុំគ្នានៅទីលានចាប់ផ្តើមត្រង់ស្ពានឈ្មោះថា Pont Alexandre ទី៣ ហើយហែលទឹកនៅតាមដងទន្លេសែន រហូតដល់ទី ដែលត្រូវងើបឡើងពីផ្ទៃទឹកដើម្បីបន្តការជិះកង់ បន្ទាប់មកជាការរត់ចម្ងាយ។ ទោះជាយ៉ាងណាការប្រកួតកីឡាទ្រីយ៉ាត្លុងដែលតម្រូវឱ្យធ្វើនៅទន្លេសែន (Seine) បានរៀបចំទៅតាមពេលវេលាកំណត់ជាក់លាក់ទោះបីជាការហ្វឹកហាត់របស់អត្តពលិក ត្រូវបានរំខានដោយបញ្ហាភាពកខ្វក់នៃទឹកបង្កឡើងពីមេឃភ្លៀងធ្លាក់ខ្លាំងចាប់តាំងពីថ្ងៃទី២៦ ខែកក្កដា។ ជាក់ស្តែងការហ្វឹកហាត់ចំនួន ៣លើកចាប់តាំងពីថ្ងៃទី២៩ ខែសីហា សម្រាប់ប្រភេទកីឡាទ្រីយ៉ាងត្លុងត្រូវបានលុបចោលហើយការប្រកួតផ្នែកនារីលើវិញ្ញាសាកីឡា ៣ប្រភេទ បញ្ចូលគ្នានេះ បានចាប់ផ្តើមការប្រកួតតែម្តង ដោយគ្មានការហាត់សមហែលទឹក។ ការហ្វឹកហាត់របស់អត្តពលិកកីឡាទ្រីយ៉ាងត្លុង ដែលមានការហាត់រត់ និងជិះកង់នៅតែបន្តធម្មតា លើកលែងតែការហែលទឹក។ គួររំលឹកថាបញ្ហាគុណភាពទឹកនៅតាមដងទន្លេសែននេះអ្នករៀបចំការប្រកួតបានចំណាយប្រាក់ប្រមាណ ១,៥ពាន់លានដុល្លារដើម្បីកែលម្អប្រព័ន្ធលូបង្ហូរទឹកចូលក្នុងដងទន្លេហើយថែមទាំងបានរៀបចំការធ្វើតេស្តគុណភាពទឹកជាប្រចាំដើម្បីធានាបានដល់ការប្រកួតកីឡាអូឡាំពិកនិងការត្រៀមរៀបចំកីឡាហែលទឹកដទៃផ្សេងទៀតនៅទន្លេសែន ទីក្រុងប៉ារីសនេះ៕	កីឡាការិនីម្ចាស់ផ្ទះបារាំង Cassandre Beaugrand ក្លាយជាម្ចាស់មេដាយមាសអូឡាំពិកទីក្រុងប៉ារីស លើប្រភេទកីឡាទ្រីយ៉ាត្លុងក្រោយការប្រកួតប្រជែងដ៏ស្វិតស្វាញនៅលើដងទន្លេសែន (Seine) ក្រោយពេលមានការរំខានរហូតផ្អាកការហ្វឹកហាត់ហែលទឹក ព្រោះតែបញ្ហាទន្លេមានកម្រិតគុណភាពទាប និងកខ្វក់ខ្លាំងរយៈពេល ៣ថ្ងៃរួចមក។
មេដាយលើកដំបូងដែលក្រុមអត្តពលិកកូរ៉េខាងជើង គឺជាមេដាយប្រាក់តែម្តង ទៅលើវិញ្ញាសាកីឡាវាយកូនឃ្លីលើតុជាគូ រកបានដោយកីឡាករ Ri Jong Sik និងកីឡាការិនី Kim Kum Yong។ មេដាយមាសវិញ្ញាសាវាយកូនឃ្លីលើតុ បានទៅលើក្រុមអត្តពលិកចិន Wang Chuqin និង Sun Yingsha ដោយយកឈ្នះការប្រកួតលទ្ធផល ៤-២ (១១-៦, ៧-១១, ១១-៨, ១១-៥, ៧-១១ និង ១១-៨)។ សម្រាប់វិញ្ញាសាវាយកូនឃ្លីលើតុជាគូនេះ កូរ៉េខាងត្បូង ជាក្រុមឈ្នះមេដាយសំរិទ្ធ។ មេដាយប្រាក់ទី២ របស់កូរ៉េខាងជើង ធ្វើបានដោយកីឡាការិនីលោតជម្រុជទឹក Jo Jin Mi និង Kim Mi Rae ក្រោយប្រកួតប្រជែងវិញ្ញាសាលោតទឹកក្បាច់កម្ពស់ ១០ម៉ែត្រ ទទួលបានពិន្ទុ ៣១៥,៩០។ មេដាយមាសបានទៅលើក្រុមកីឡាការិនីចិន Quan Hongchan និង Chen Yuxi ធ្វើបានពិន្ទុ ៣៥៩,១០ ពីការលោតក្បាច់កម្ពស់ ១០ម៉ែត្រ ហើយមេដាយសំរិទ្ធ បានទៅលើក្រុមអត្តពលិកចក្រភពអង់គ្លេស កីឡាការិនី Andrea Spendolini Sirieix និង Lois Toulson ធ្វើបានពិន្ទុ ៣០៤,៣៨។ មេដាយប្រាក់ទាំង ២ គឺជាការឈ្នះមេដាយលើកដំបូងសម្រាប់កូរ៉េខាងជើង សម្រាប់ការវិលត្រឡប់មកកាន់ការប្រកួតឡើងវិញ ក្រោយខកខានរយៈពេល ៨ឆ្នាំ ចាប់តាំងពីព្រឹត្តិការណ៍អូឡាំពិកទីក្រុងរីអូ ឆ្នាំ ២០១៦ មក។ កូរ៉េខាងត្បូង មិនបានបញ្ជូនអត្តពលិកឱ្យទៅប្រកួតអូឡាំពិកទីក្រុងតូក្យូឆ្នាំ ២០២២ ធ្វើក្នុងឆ្នាំ ២០២១ ព្រោះតែវិបត្តិជំងឺរាតត្បាតកូវីដ-១៩។ បន្ទាប់ កូរ៉េខាងត្បូងដដែលក៏ត្រូវបានរងពិន័យពី គណៈកម្មាធិការអូឡាំពិកអន្តរជាតិ (IOC) ហាមមិនឱ្យចូលរួមការប្រកួតកីឡាអូឡាំពិករដូវរងារទីក្រុងប៉េកាំង ឆ្នាំ ២០២២ ព្រោះតែមិនបញ្ជូនអត្តពលិកទៅប្រកួតអូឡាំពិករដូវក្តៅក្នុងទីក្រុងតូក្យូ៕	គិតមកដល់ការប្រកួតកីឡាអូឡាំពិកទីក្រុងប៉ារីស ឆ្នាំ ២០២៤ នាថ្ងៃទី១ ខែកក្កដា ក្រុមអត្តពលិកកូរ៉េខាងជើង ដែលទើបបានវិលត្រឡប់ចូលការប្រកួតកីឡាអូឡាំពិក លើកដំបូង ក្រោយខកខានការប្រកួតរយៈពេល ៨ឆ្នាំ ពួកគេរកបានមេដាយប្រាក់ចំនួន ២ ពីការប្រកួត វិញ្ញាសាវាយកូនឃ្លីលើតុជាគូ និងកីឡាលោតជ្រមុជទឹក។
សម្តេច ហ៊ុន ម៉ាណែត បញ្ជាក់ដូច្នេះ៖ «អនុញ្ញាតឱ្យមន្ត្រីរាជការ បុគ្គលិក កម្មករ និយោជិត និងសិស្ស និស្សិត ឈប់សម្រាកចំនួន១ (មួយ)ថ្ងៃ គឺនៅថ្ងៃទី៥ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២៤ បន្ទាប់ពីការចូលរួមអបអរសាទរការបើកការដ្ឋានសាងសង់ ព្រែកជីកហ្វូណនតេជោជាផ្លូវការ»។ ព្រែកជីកហ្វូណនតេជោ នឹងត្រូវបើកការដ្ឋានសាងសង់នៅថ្ងៃទី៥ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២៤។ រដ្ឋ គ្រោងចំណាយថវិកា ១ ៧០០លានដុល្លារ និងរយៈពេល ៤ឆ្នាំ សាងសង់ ព្រែកជីកមានប្រវែង១៨០គីឡូម៉ែត្រនេះ។ ចាប់ផ្តើមពីព្រែកតាកែវ នៃទន្លេមេគង្គ ឆ្លងកាត់តាមព្រែកតាឯក នៃទន្លេបាសាក់ រួចចូលតាមព្រែកតាហ៊ីង នៃទន្លេបាសាក់ ស្រុកកោះធំ និងបន្តរហូតដល់សមុទ្រខេត្តកែប ព្រែកជីកនេះ នឹងផ្តល់ប្រយោជន៍ដោយផ្ទាល់ ដល់ពលដ្ឋប្រមាណ ១.៦ លាននាក់ រស់នៅអមសងខាងផ្លូវទឹកនេះ ក្នុងភូមិសាស្ត្រខេត្តកណ្តាល តាកែវ កំពត និងខេត្តកែប៕	រាជរដ្ឋាភិបាល បានអនុញ្ញាតឱ្យបុគ្គលិករដ្ឋ និងវិស័យឯកជន សិស្ស-និស្សិត ឈប់សម្រាក ១ថ្ងៃ ដោយមានប្រាក់បៀវត្សរ៍ បន្ទាប់ពីបញ្ចប់ពីធីបើកការដ្ឋានសាងសង់ «ព្រែកជីកហ្វូណនតេជោ»។ នេះបើយោងតាមសារាចររបស់រាជរដ្ឋាភិបាល ដែលចុះហត្ថលេខាដោយ សម្តេចនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន ម៉ាណែត នៅថ្ងៃទី១ ខែសីហានេះ។
លោកឧបនាយករដ្ឋមន្រ្តី ស សុខា រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងមហាផ្ទៃ បានចាត់ទុក ការធ្វើទំនើបកម្មប្រព័ន្ធឌីជីថល ជាកត្តាចម្បងក្នុងការរួមចំណែកគ្រប់គ្រងប្រព័ន្ធទិន្នន័យការងារសុវត្ថិភាពចរាចរណ៍។ លើសពីនេះ អាចបែងចែកព័ត៌មានដល់មន្រ្តីមានសមត្ថកិច្ច ដើម្បីចាត់វិធានការទាន់ពេលវេលា។ បើតាមទំព័រហ្វេសប៊ុករបស់លោក ស សុខា គណៈកម្មាធិការជាតិសុវត្ថិភាពចរាចរណ៍ផ្លូវគោក កំពុងដំណើរការយ៉ាងសកម្ម និងបានដាក់ឱ្យប្រើប្រាស់នូវប្រព័ន្ធទិន្នន័យពិន័យ និងដកពិន្ទុបណ្ណបើកបរ។ ក្រៅពីនេះ ក៏បានរៀបចំប្រព័ន្ធទិន្នន័យគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ផ្លូវគោកបន្ថែម លើប្រព័ន្ធទិន្នន័យយានយន្តចុះបញ្ជីដែលមានស្រាប់ ដើម្បីរឹតបន្តឹងការអនុវត្តច្បាប់ស្តីពីចរាចរណ៍ផ្លូវគោកផងដែរ។ លោកឧបនាយករដ្ឋមន្រ្តី សង្កត់ធ្ងន់ថា ការធ្វើទំនើបកម្មប្រព័ន្ធឌីជីថលនេះ អាចជួយកាត់បន្ថយគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ផ្លូវគោក រួមទាំងការពារអាយុជីវិតរបស់ប្រជាជន។ សូមរំឭកថា កាលពីឆ្នាំ២០២៣ គណៈកម្មាធិការជាតិសុវត្ថិភាពចរាចរណ៍ផ្លូវគោក បានដាក់ឱ្យដំណើរការនូវកម្មវិធីដកពិន្ទុបណ្ណបើកបរ និងការបង់ប្រាក់ពិន័យអន្តរការណ៍ ចំពោះអំពើល្មើសច្បាប់ស្ដីពីចរាចរណ៍ផ្លូវគោក។ ទាក់ទងនឹងកម្មវិធីដកពិន្ទុបណ្ណបើកបរវិញ លោក ផន រឹម អ្នកនាំពាក្យក្រសួងសាធារណការ និងដឹកជញ្ជូន បានបញ្ជាក់ថា បច្ចុប្បន្ននេះ គណៈកម្មាធិការជាតិ បានដកពិន្ទុចំនួន ៣២.២៩៤ករណី។ ក្នុងចំណោមបណ្ណបើកបរដែលបានដកពិន្ទុ មានករណីបើកបរលើសល្បឿនកំណត់ បើកបរបញ្រ្ចាស់ទិសចរាចរណ៍ មិនពាក់ខ្សែក្រវាត់ គ្មានបណ្ណសម្គាល់ និងផ្លាកលេខ។ ល។ លោក ផន រឹម អ្នកនាំពាក្យក្រសួងសាធារណការ និងដឹកជញ្ជូន។ បើតាមអ្នកនាំពាក្យរូបនេះ កម្មវិធីដកពិន្ទុបណ្ណបើកបរ និងពិន័យលើបទល្មើសចរាចរណ៍ផ្លូវគោក គឺជាកម្មវិធីបច្ចេកវិទ្យាដែលអនុញ្ញាតឱ្យមន្ត្រីនគរបាលចរាចរណ៍ ដកពិន្ទុលើបណ្ណបើកបរ និងពិន័យបទល្មើសចរាចរណ៍ផ្លូវគោក ។ សូមបញ្ជាក់ថា កម្មវិធីនេះ បង្កើតឡើងដើម្បីបង្កើនប្រសិទ្ធភាពនៃការរឹតបន្តឹងអនុវត្តច្បាប់ស្ដីពីចរាចរណ៍ផ្លូវគោក សំដៅកាត់បន្ថយគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ ឱ្យបានជាអតិបរមា៕ អត្ថបទទាក់ទង លោក ស សុខា ឱ្យសមត្ថកិច្ចបង្ក្រាបការបិទស្ទីកគ័រ,ការតុបតែងរថយន្ត បាំងភ្នែកអ្នកបើកបរ ៦ខែ គ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ សម្លាប់មនុស្សជិត ៨០០នាក់ កើនឡើង៥ភាគរយ កម្មវិធីដកពីន្ទុបណ្ណបើកបរ	ភ្នំពេញ៖ លោក ស សុខា ប្រធានគណៈកម្មាធិការជាតិសុវត្ថិភាពចរាចរណ៍ផ្លូវគោក បានជំរុញឱ្យមន្ត្រីជំនាញបន្តធ្វើទំនើបកម្មប្រព័ន្ធឌីជីថល ដើម្បីគ្រប់គ្រងអំពើល្មើស និងកាត់បន្ថយគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ផ្លូវគោក ឱ្យកាន់តែមានតម្លាភាព និងប្រសិទ្ធភាពជាងមុន។ នេះបើតាមការលើកឡើងរបស់លោក ស សុខា ក្នុងកិច្ចប្រជុំបូកសរុបការងារសុវត្ថិភាពចរាចរណ៍ផ្លូវគោក ឆមាសទី១ កាលពីថ្ងៃទី៣១ កក្កដា។
អត្ថបទទាក់ទង អង់ត្វ័ន ខកឱកាសទៅវគ្គបន្ត តែបំបែកកំណត់ត្រាកីឡាករហែលទឹកខ្មែរនៅអូឡាំពិក មេដាយមាស ដែលដណ្តើមបានដោយកីឡាករហែលទឹក Pan Zhanle គឺជាមេដាយមាសលើកដំបូងលើផ្នែកហែលទឹកស្ថិតក្នុងព្រឹត្តិការណ៍កីឡាអូឡាំពិកទីក្រុងប៉ារីស។ កីឡាករ Pan បានបញ្ចប់ការហែលដោយប្រើថេរវេលា ៤៦.៤០វិនាទីហើយរូបគេក៏បានបំបែកកំណត់ត្រាពិភពលោក ដែលរូបគេធ្វើបានកាលពីខែកុម្ភៈក្នុងទីក្រុងដូហា ប្រើថេរវេលា ៤៦.៨០វិនាទី។ កីឡាករ Kyle Chalmer ម្ចាស់មេដាយមាសអូឡាំពិកទីក្រុងរីអូ២០១៦ ទទួលបានចំណាត់ថ្នាក់ត្រឹមមេដាយមាស ក្រោយបញ្ចប់ថេរវេលាយឺតជាង ១.០៨វិនាទី ហើយកីឡាករ David Popovici មកពីរូម៉ានី បានមេដាយសំរិទ្ធ។ ការឈ្នះមេដាយកីឡាហែលទឹកពីសំណាក់កីឡាករ Pan Zhanle ប្រៀបបានជាកម្លាំងចិត្តថ្មីមួយសម្រាប់ក្រុមអត្តពលិកចិនលើផ្នែកហែលទឹក ដែលទើបជួបរឿងខកចិត្តធ្វើបានមិនល្អនៅក្នុងការប្រកួតហែលទឹកកីឡាអូឡាំពិកប៉ារីស។ កីឡាករហែលទឹក Pan ក៏ជាកីឡាករហែលទឹកចិនលើកដំបូងដែលបានកាន់កាប់កំណត់ត្រាពិភពលោក នៅក្នុងការប្រកួតកីឡាអូឡាំពិកទីក្រុងប៉ារីសហើយក៏ជាការឈ្នះមេដាយមាសលើកដំបូងសម្រាប់ក្រុមកីឡាហែលទឹកចិនប្រចាំព្រឹត្តិការណ៍។ លើវិញ្ញាសាហែលសេរីចម្ងាយ១០០ម៉ែត្រផងដែរ កីឡាករហែលទឹកកម្ពុជា ដឺឡាប៉ារ៉ង អង់ត្វ័ន បញ្ចប់ក្នុងចំណាត់ថ្នាក់លេខ៣ ក្នុង Heat 2 ដោយប្រើថិរវេលា ៥២.៩៥វិនា ទោះមិនបានឈានទៅវគ្គបន្ត ប៉ុន្តែកីឡាករខ្មែរ-បារាំងរូបនេះ បានបំបែកកំណត់ត្រារបស់អតីតអត្តពលិកខ្មែរ២រូប ក្នុងព្រឹត្តិការណ៍អូឡាំពិក៕	អត្តពលិកហែលទឹកចិន Pan Zhanle បន្តដណ្តើមបានមេដាយមាសអូឡាំពិកទីក្រុងប៉ារីសលើវិញ្ញាសាហែលទឹកសេរី ១០០ម៉ែត្រ ហើយថែមទាំងបំបែកកំណត់ត្រាពិភពលោកដែលរូបគេធ្លាប់ធ្វើបានពីមុនមកថែមទៀត នាថ្ងៃទី៣១ ខែកក្កដា។
កាលពីពេលថ្មីៗនេះ និយ័តករទូរគមនាគមន៍កម្ពុជា (ន.ទ.ក.)បានរកឃើញភាពមិនប្រក្រតី និងបានផាកពិន័យប្រតិបត្តិករទូរស័ព្ទចល័តមួយចំនួន ពាក់ព័ន្ធនឹងការកាត់ផ្តាច់ដំណើរការលេខទូរស័ព្ទចល័តរបស់អ្នកប្រើប្រាស់ ដែលនៅមានសុពលភាព និងដាក់លក់លេខទូរស័ព្ទទាំងនោះជាថ្មី។ មួយវិញទៀត ក៏មានករណី កាត់ទឹកប្រាក់ពីគណនីរបស់អតិថិជនខុសពីតារាងតម្លៃ និងលក្ខខណ្ឌនៃសេវា ដែលបានផ្សព្វផ្សាយពាណិជ្ជកម្មផងដែរ។ ជុំវិញបញ្ហាទាំងនេះ ន.ទ.ក. អំពាវនាវឱ្យអ្នកប្រើប្រាស់ រាយការណ៍មកលេខ ៦៧៨៩ ឬផ្ញើសារមកអ៊ីម៉ែល .kh ក្នុងករណីលេខទូរស័ព្ទចល័តរបស់ខ្លួន ត្រូវបានកាត់ផ្តាច់ដំណើរការ ឬត្រូវបានដាក់លក់ជាថ្មី ដោយមិនបានគោរពតាមរយៈពេល បន្ទាប់ពីផុតសុពលភាពនៃទឹកប្រាក់ក្នុងគណនី។ ជាពិសេស ការកាត់ទឹកប្រាក់ក្នុងគណនី ខុសពីតារាងតម្លៃ និងលក្ខខណ្ឌនៃសេវា ដែលបានផ្សព្វផ្សាយពាណិជ្ជកម្ម។ ដោយឡែក ការភ្ជាប់គម្រោង ឬកញ្ចប់សេវាទូរស័ព្ទចល័ត និងសេវាតម្លៃបន្ថែមណាមួយ ដែលធ្វើឱ្យមានការកាត់ ទឹកប្រាក់ ដោយមិនមានការយល់ព្រមជាមុនពីអ្នកប្រើប្រាស់ ក៏ត្រូវរាយការណ៍មកនិយ័តករផងដែរ។ បើតាម ន.ទ.ក. ការរាយការណ៍នេះ ដើម្បីជំរុញការប្រកួតប្រជែងស្របច្បាប់ និងស្មោះត្រង់ ជាពិសេសការពារផលប្រយោជន៍អ្នកប្រើប្រាស់៕	ភ្នំពេញ៖ ក្នុងករណីក្រុមហ៊ុនទូរស័ព្ទកាត់ផ្តាច់ដំណើរការ និងដាក់លក់ជាថ្មីនៃលេខទូរស័ព្ទចល័តរបស់អ្នកប្រើប្រាស់ រួមទាំងកាត់ទឹកប្រាក់ពីគណនីនៃលេខទូរស័ព្ទចល័ត ខុសពីច្បាប់ និងបទប្បញ្ញត្តិជាធរមាន ពលរដ្ឋអាចទាក់ទងទៅលេខ ៦៧៨៩។ នេះបើតាមសេចក្ដីជូនដំណឹងរបស់និយ័តករទូរគមនាគមន៍កម្ពុជា ចុះថ្ងៃទី៣១ កក្កដា។
តាមរយៈគម្រោងនេះ ក្រសួងបរិស្ថាន នឹងជំរុញឱ្យមានការប្រឡងប្រណាំងរបស់អាជ្ញាធររាជធានី និងខេត្តនានា ដើម្បីចូលរួមបំផុសគំនិតស្អាត គ្មានសំរាមប្លាស្ទិកនៅតាមផ្លូវក្នុងឆ្នាំ២០២៥។ ខេត្តណាដែលគ្មានសំរាមប្លាស្ទិកនៅតាមផ្លូវនឹងទទួលបានរង្វាន់លើកទឹកចិត្តពីក្រសួងផងដែរ។ សូមជម្រាបថា តាមរយៈយុទ្ធនាការ «ថ្ងៃនេះ ខ្ញុំមិនប្រើថង់ប្លាស្ទិក» របស់ក្រសួងបរិស្ថានដែលបានអនុវត្តកន្លងមក មានពលរដ្ឋជាង ៨,៧ លាននាក់ហើយបានចូលរួមមិនប្រើប្រាស់សំរាមប្លាស្ទិក។ ជាមួយគ្នានេះ កម្ពុជា ក៏កាត់បន្ថយបានការនាំចូលថង់ប្លាស្ទិកប្រមាណ៧០ភាគរយផងដែរ នៅដើមឆ្នាំ២០២៤៕	ក្រសួងបរិស្ថានបានប្រកាសដាក់ចេញគម្រោងកម្ពុជាស្អាត គ្មានសំរាមប្លាស្ទិកនៅតាមផ្លូវក្នុងឆ្នាំ២០២៥។ នេះបើតាមការលើករបស់លោក អ៊ាង សុផល្លែត រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងបរិស្ថាន ក្នុងពិធីសំណេះសំណាល ជាមួយមន្រ្តីរាជការមន្ទីរបរិស្ថានខេត្តរតនគិរី នៅថ្ងៃទី ៣១ ខែកក្កដា។
គម្រោងវិនិយោគទាំង២៤ដែលទទួលបានការលើកទឹកចិត្តពីពិសេសរដ្ឋាភិបាលនេះ គឺស្ថិតនៅក្នុងក្រោមកម្មវិធីពិសេសជំរុញការវិនិយោគក្នុងខេត្តព្រះសីហនុ ឆ្នាំ២០២៤។ កម្មវិធីនេះ បានដាក់ចេញនូវវិធានការនានា រួមទំាំងការផ្តល់អត្ថប្រយោជន៍ ពិសេសដល់វិនិយោគិន និង ធុរជន ដែលស្នើសុំ និង អនុវត្តគម្រោងក្នុងឆ្នាំ ២០២៤ ក្នុងខេត្តព្រះសីហនុ។ រូបថត៖ ពីក្រុមការងារជំរុញការវិនិយោគក្នុងខេត្តព្រះសីហនុ ក្នុងក្របខ័ណ្ឌកម្មវិធីពិសេសនេះ, ក្រុមការងារបានសម្រេចផ្តល់គោលការណ៍ លើកទឹកចិត្តដល់គម្រោងចំនួន ៦១ ដែលមានទំហំវិនិយោគសរុបប្រមាណ ៣,៧ ពាន់លានដុល្លារអាមេរិក។ ចំនួននេះ បានដល់ ៦៧១ភាគរយ បើគិតចាប់ពីខែ កុម្ភៈ រហូតដល់ខែ មិថុនា ឆ្នាំ ២០២៤។ សេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានរបស់ក្រុមការងារជំរុញការវិនិយោគក្នុងខេត្តព្រះសីហនុ បានបញ្ជាក់យ៉ាងដូច្នេះ៖ « សរុបគម្រោងពីខែកុម្ភៈ ដល់ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២៤, ក្រុមការងារបានសម្រេចជាគោលការណ៍ ផ្តល់អត្ថប្រយោជន៍ពិសេស ជូនគម្រោងចំនួន ៨៥ ។ ជាមួយគ្នានេះ, ដើម្បីធានាការអនុវត្តដោយរលូន និង ដោះស្រាយបញ្ហាប្រឈមផ្សេងទៀតជាយថាហេតុ, ក្រុមការងារបានតាមដានការអនុវត្តគោលការណ៍ លើកទឹកចិត្ត ដែលបានផ្តល់ជូនរួច និង រាយការណ៍ជូនអង្គប្រជុំជាប្រចាំ»៕	រដ្ឋាភិបាលសម្រេចផ្តល់ការលើកទឹកចិត្តពិសេសដល់គម្រោងចំនួន២៤គម្រោងទៀត នៅខេត្តព្រះសីហនុ ដែលមានទំហំវិនិយោគសរុប១២៩លានដុល្លារ។ បើតាមសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានរបស់ក្រុមការងារជំរុញការវិនិយោគក្នុងខេត្តព្រះសីហនុ នាថ្ងៃទី៣១ ខែកក្កដា ដែលបានបញ្ជាក់ថា គម្រោងវិនិយោគទាំងនេះ មានទាំងគម្រោងពាក់ព័ន្ធនឹងអគារកំពុងជាប់គាំង ទាំងគម្រោងចាប់ផ្តើមអនុវត្តក្នុងឆ្នាំ២០២៤ ,ការពង្រីកគម្រោង, និងទាំងគម្រោងដែលមានស្រាប់នៅខេត្តព្រះសីហនុ។
ក្រុងហាណូយរបស់វៀតណាម ដែលមានប្រជាជនរស់នៅប្រមាណ ៨,៥លាននាក់ កំពុងតែប្រឈមបញ្ហាសំខាន់ៗដូចជា នគរូបនីយកម្ម, បម្រែបម្រួលអាកាសធាតុ និងការបំពុលខ្យល់ជាដើម។ តាមទិន្នន័យរបស់ក្រុមប្រឹក្សាប្រជាជនក្រុងហាណូយ ដង់ស៊ីតេនៅក្នុងខណ្ឌ Dong Da មានប្រជាជនរហូតដល់ ៤ម៉ឺននាក់ ក្នុងមួយម៉ែត្រការ៉េ។ ដើម្បីឱ្យប្រជាជនអាចទទួលបានបរិស្ថានបៃតង រដ្ឋបាលក្រុងណាណូយ នឹងសាងសាងសួនច្បារ និងសួនផ្កាឱ្យបាន ៣០កន្លែង នៅត្រឹមដំណាច់ឆ្នាំ២០២៤។ មកទល់ពេលនេះ ផែនការរបស់ក្រុង សម្រេចបានពាក់កណ្តាលហើយ ដោយសួនផ្កាចំនួន ១៤កន្លែង ត្រូវបានដាក់ឱ្យប្រើប្រាស់នៅក្នុងទីក្រុងហាណូយ។ លើសពីនេះ រដ្ឋបាលតំបន់ បានឯកភាពជាគោលការណ៍ ដើម្បីផ្តល់ថវិកាប្រមាណ ៣៥,៦លានដុល្លារ ដើម្បីរៀបចំសួនធំៗចំនួន ៣ឡើងវិញ ក្នុងនោះមានដូចជាសួន Thong Nhat, សួន Thu Le និងសួន Bach Thao។ ចំណែកសួនធំៗចំនួន ៩ផ្សេងទៀត កំពុងស្ថិតក្រោមការសាងសង់ នៅទូទាំងក្រុង ដោយសួនទាំង៩នេះ មានទំហំសរុបប្រមាណ៣២០ហិចតា។ សូមបញ្ជាក់ថា ក្រុងហាណូយ បានដាក់គោលដៅរៀបចំសួនច្បារឱ្យបានដល់ ៦០កន្លែង នៅត្រឹមឆ្នាំ២០៣០៕	រដ្ឋបាលក្រុងហាណូយ បានដាក់គោលដៅរៀបចំសួរច្បារ និងសួនផ្កាឱ្យបាន ៣០កន្លែង នៅដំណាច់ឆ្នាំ២០២៤ ដើម្បីអាចឱ្យប្រជាជនមានកន្លែងលំហែ និងហាត់ប្រាណជាដើម។ នេះបើតាមការចុះផ្សាយរបស់ទីភ្នាក់ងារព័ត៌មានវៀតណាម នៅថ្ងៃទី៣១ ខែកក្កដា។
លោក ហម អរុណ បានបញ្ជាក់ថា សេវាដឹកជញ្ជូនតាមទូក និងកាណូតពីខេត្តបាត់ដំបងទៅសៀមរាបនេះ មានយូរណាស់មកហើយ ប៉ុន្តែត្រូវខកខានមួយរយៈ ដោយសារកម្រិតទឹកទាប ខណៈភ្ញៀវទេសចរជាតិ និងអន្តរជាតិ ក៏មិនសូវពេញនិយម។ បើតាមលោក អរុណ ការដាក់ឱ្យដំណើរកាណូតឡើងវិញនេះ គឺជាចំណុចល្អសម្រាប់ភ្ញៀវទេសចរ ដែលចង់បានបទពិសោធន៍ថ្មីៗនៅលើបឹងទន្លេសាប ដូចជា ទស្សនាព្រៃលិចទឹក, ស្វែងយល់ពីរបៀបរស់នៅរបស់ពលរដ្ឋនៅភូមិបណ្ដែតទឹក, ការធ្វើនេសាទ, គយគនដងស្ទឹងសង្កែ ដែលសម្បូរទៅដោយបន្លែបៃតងខ្ចី និងទស្សនីយប្លែកៗជាច្រើនទៀត ដែលមិនអាចពណ៌នាអស់។ លោក ប្រាប់ដូច្នេះថា៖«ការដាក់ឱ្យដំណើរការកាណូតឡើងវិញនេះ ខ្ញុំជឿជាក់ថា នឹងទទួលបានចំណាប់អាម្មណ៍ពីភ្ញៀវទេសចរជាតិ និងអន្តរជាតិច្រើន ព្រោះថា ក្រៅតែពីតំបន់សមុទ្រ នៅកម្ពុជាមិនសូវមានកន្លែងជិះទូកនោះទេ។ ការធ្វើដំណើរតាមផ្លូវទឹកនេះ ភ្ញៀវទេសចរ អាចគយគនទេសភាពតាមដងទន្លេសាប និងដងស្ទឹងសង្កែ, ការរស់នៅរបស់ពលរដ្ឋនៅភូមិបណ្ដែតទឹក, ទេសភាពដើមឈើ និងព្រៃលិចទឹក ជាពិសេសការនេសាទ ដែលសុទ្ធសឹងជាទស្សនីយភាពថ្មី ដែលទេសចរពុំសូវបានឃើញ»។ បើតាមមន្ទីរទេសចរណ៍ខេត្តបាត់ដំបង ការធ្វើដំណើរតាមផ្លូវទឹកពីបាត់ដំបង ទៅសៀមរាប ត្រូវចំណាយពេលប្រហែល៦ម៉ោង។ ចំណែក សំបុត្រមានតម្លៃ១២ម៉ឺនរៀល ដែលអាចរកទិញបាន នៅតាមសណ្ឋាគារ និងផ្ទះសំណាក់ ដែលមានផ្តល់សេវានេះ ឬរកទិញសំបុត្រដោយផ្ទាល់នៅភ្នាក់ងារលក់សំបុត្ររបស់ក្រុមហ៊ុន Angkor Express Boat និង CHANN-NA Express Boat ៕	សេវាកម្មដឹកជញ្ជូនភ្ញៀវទេសចរតាមកាណូត ពីខេត្តបាត់ដំបងទៅសៀមរាប ត្រូវបានដំណើរការឡើងវិញ ចាប់ពីថ្ងៃទី១ ខែសីហានេះតទៅ ក្រោយអាក់ខានមួយរយៈ ដោយសារកម្រិតទឹកបឹងទន្លេសាបទាប។ នេះបើតាមលោក ហម អរុណ អនុប្រធានមន្ទីរទេសចរណ៍ខេត្តបាត់ដំបង នៅថ្ងៃទី៣១ ខែកក្កដា។
ពាក់ព័ន្ធករណីនេះ លោក ផន រឹម អ្នកនាំពាក្យនៃក្រសួងសាធារណការ និងដឹកជញ្ជូន នៅថ្ងៃទី១ សីហា នេះ បានអំពាវនាវដល់អ្នកប្រើប្រាស់ដងផ្លូវខាងលើ ជាពិសេសរថយន្តដឹកទំនិញធុនធ្ងន់គ្រប់ប្រភេទ ត្រូវប្រុងប្រយ័ត្នខ្ពស់ និងកុំដឹកលើសចំណុះ។ ចំណែក រថយន្តឈ្នួល និងអ្នកធ្វើដំណើរផ្សេងទៀត ត្រូវបើកបរក្នុងល្បឿនមួយ ដែលអាចគ្រប់គ្រងបាន ដើម្បីធានាសុវត្ថិភាពខ្លួនឯង និងអ្នកដទៃ។ លោក បានបង្ហោះនៅលើបណ្ដាញសង្គមហ្វេសប៊ុក ដោយសារសរសេរបែបនេះថា៖«ខ្ញុំសូមអំពាវនាវដល់អ្នកប្រើប្រាស់ដងផ្លូវជាតិលេខ៤៨(ស្រែអំបិល-កោះកុង) ជាពិសេសរថយន្តដឹកទំនិញធុនធ្ងន់គ្រប់ប្រភេទ សូមមានការប្រុងប្រយ័ត្នខ្ពស់ និងមេត្តាកុំដឹកធ្ងន់ពេក ដោយសារអំឡុងពេលនេះជារដូវវស្សា មានភ្លៀងធ្លាក់ជោគជាំ ផ្លូវរអិលពិបាកធ្វើដំណើរ ជាពិសេសកន្លែងឡើងទូល និងចំណោត។ ម្យ៉ាងវិញទៀត រថយន្តឈ្នួល(TAXI) និងអ្នកធ្វើដំណើរផ្សេងទៀត ក៏ត្រូវបើកបរក្នុងល្បឿនមួយអាចគ្រប់គ្រងបាន ធានាសុវត្ថិភាពខ្លួនឯង និងអ្នកដទៃ»។ ដំណោះស្រាយចំពោះមុខ ក្រុមការងារការដ្ឋានកសាងផ្លូវជាតិលេខ៤៨ បានព្យាយាមបង្កើនបង្គោលសុវត្ថិភាព និងស្លាកសញ្ញាចរាចរណ៍បន្ថែមទៀត ដើម្បីញ្ចៀសហានិភ័យផ្សេងៗអាចកើតឡើងជាយថាហេតុ ខណៈផ្លូវមួយខ្សែនេះ ធ្វើបានប្រហែល៦៣ភាគរយហើយ។ នេះបើតាម លោក ផន រឹម៕	ភ្លៀងធ្លាក់រាល់ថ្ងៃ បានធ្វើឱ្យកំណាត់ផ្លូវជាតិលេខ៤៨ ពីស្រុកស្រែអំបិល ទៅទីរួមខេត្តកោះកុង រអិលដែលបង្កការលំបាកដល់អ្នកធ្វើដំណើរ ជាពិសេសនៅត្រង់ចំណោតតាប៉ន និងចំណោតតាតៃ។
អ្នកស្រី Ni ដែលធ្លាប់បង្ហាញខ្លួននៅអូឡាំពិកតំណាងឱ្យប្រទេសចិនចំនួន២លើក មុនក្លាយជាអត្តពលិកប្រទេសលុចសំបួចាប់ពីអូឡាំពិកប៉េកាំងឆ្នាំ២០០៨។ ទោះខកឱកាសដណ្តើមមេដាយអូឡាំពិក ប៉ុន្តែកីឡាការិនីវ័យចំណាស់ជាងគេក្នុងប្រភេទកីឡាវាយកូនឃ្លីលើតុ បានចាត់ទុកថាការប្រកួតកីឡាអូឡាំពិកប៉ារីស ជាការសម្រេចក្តីស្រមៃដ៏ធំបំផុតក្នុងជីវិត។ អ្នកស្រី Ni Xia lian ដែលបានចាញ់ការប្រកួតក្រោមថ្វីដៃកីឡាការិនីមេដាយមាសចិន Sun Yingsha វ័យ២៣ឆ្នាំ លើវិញ្ញាសាគូ ក្នុង លទ្ធផល ៤-០ បាននិយាយរៀបរាប់ពីអារម្មណ៍រំភើបដូច្នេះថា៖«ខ្ញុំពិតជារីករាយខ្លាំងណាស់ និងមានមោទកភាព ដែលទទួលបានឱកាសប្រកួតប្រជែងតទល់នឹងកីឡាការិនី Shasha ដែលមានកម្រិតលេខ ១ ពិភពលោក។ ខ្ញុំពិតជាភ្លឺភ្នែក នូវអ្វីដែលហៅថាកម្រិតលេខ ១ ពិភពលោក។ [] ជាមួយនឹងការទទួលស្គាល់ពីពួកគេ តើខ្ញុំអាចសុំអ្វីបានទៀត? នៅត្រឹមការប្រកួតនេះ គឺគ្រប់គ្រាន់ហើយក្នុងការបំពេញក្តីស្រមៃក្នុងជីវិតរបស់ខ្ញុំ។»។ អ្នកស្រី Ni ធ្លាប់ឈ្នះជើងឯកពិភពលោកកីឡាវាយកូនឃ្លីលើតុពីរសម័យលើវិញ្ញាសាគូ និងឯកត្តជន ក្នុងអំឡុងឆ្នាំ ១៩៨៣ ឱ្យចិន។ អត្តពលិកវ័យ ៦១ឆ្នាំ បានលេងក្នុងនាមជាអត្តពលិកតំណាងប្រទេសលុចសំបួ ចាប់តាំងពីព្រឹត្តិការណ៍អូឡាំពិកទីក្រុងប៉ាកាំង ឆ្នាំ ២០០៨ រហូតមកដល់បច្ចុប្បន្ន ដែលមានចំនួន៤លើក និងសរុប៦លើក។ ការប្រកួតកីឡាអូឡាំពិកទីក្រុងប៉ារីស ឆ្នាំ ២០២៤ ក៏បានក្លាយជាការបង្ហាញខ្លួនប្រកួតលើកទី៦ របស់អ្នកស្រី Xi Xialian ផងដែរ។ មុនពេលប៉ះជាមួយនឹងកីឡាការិនីចិន Sun Yingsha អ្នកស្រីក៏ត្រូវបានក្រុមអត្តពលិកចិន អញ្ជើញឱ្យទៅជួយចែករំលែកបទពិសោធន៍ មុនពេលដែលក្រុមអត្តពលិកវាយកូនឃ្លីចិន Sun Yingsha និង Wang Chuqin ប្រកួតដណ្តើមបានមេដាយមាសទល់ក្រុមអត្តពលិកកូរ៉េខាងជើង៕	អតីតអត្តពលិកវាយកូនឃ្លីលើតុចិន វ័យ៦១ឆ្នាំ Ni Xia lian ដែលបច្ចុប្បន្នប្រកួតតំណាងឱ្យប្រទេសលុចសំបួ ចាត់ទុកការបង្ហាញខ្លួននៅកីឡាអូឡាំពិកទីក្រុងប៉ារីស ជាការសម្រេចក្តីស្រមៃរបស់ខ្លួន ក្នុងនាមជាអត្តពលិកវ័យចំណាស់។ Ni ដែលជាអត្តពលិកវាយកូនឃ្លីចំណាស់ជាងគេនៅប៉ារីស បានធ្លាក់ត្រឹមវគ្គ ៣២នាក់ ចុងក្រោយ បន្ទាប់ពីប្រកួតចាញ់កីឡាការិនីចិន Sun Yingsha ដែលកាន់តំណែងលេខ១ពិភពលោក។
គិតចាប់ពីថ្ងៃទី៦ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២៤ មកដល់ថ្ងៃទី១ ខែសីហា លោក ទីវ តារារិទ្ធ អ្នកជិះកង់ផ្សងព្រេងដើម្បីសប្បុរសធម៌ ធ្វើដំណើរបាន៥៧ថ្ងៃ ហើយកំពុងស្ថិតនៅទន្លេ Trishuli River ទៅកាន់ទីក្រុង Bandipur ដែលទីក្រុងនេះមានចម្ងាយផ្លូវ ១៤០គីឡូម៉ែត្រ ពីរដ្ឋធានី Kathamandu ប្រទេសនេប៉ាល់។ ចម្ងាយពីកម្ពុជាទៅទ្វីបអឺរ៉ុបពិតជាឆ្ងាយពិសេសសម្រាប់អ្នកជិះកង់ ប៉ុន្ដែ ទីវ តារារិទ្ធ ចាត់ទុកជាការបំពេញបេសកកម្មសប្បុរសធម៌ និងដំណើរផ្សងព្រេង ដ៏សែនឆ្ងាយប៉ុណ្ណោះ។ អ្នកផ្សងព្រេងរូបនេះ ធ្លាប់ប្រាប់សារព័ត៌មានថ្មីៗ មុនពេលចេញដំណើរថា៖«ខ្ញុំ តែងតែស្រម៉ៃថា ធ្វើរឿងទាំងអស់នេះហើយ ចូលរួមចំណែកទៅជួយសង្គមជាតិយើងតាមរយៈការរៃអង្គាសប្រាក់ឧបត្ថម្ភកុមារកម្ពុជា។ ខ្ញុំ ធ្លាប់គិតចង់បោះបង់ ប៉ុន្ដែមិនមែនបោះបង់គោលដៅទេ គឺគ្រាន់តែសម្រាក ហើយថ្ងៃស្អែកឡើង ខ្ញុំបន្ដបេសកកម្មនេះ ដដែល ព្រោះខ្ញុំតែទន្ទេញថា ការងារនេះ ដើម្បីកុមារកម្ពុជា។ ពាក្យថា«ដើម្បីកុមារកម្ពុជា» គឺធំណាស់សម្រាប់ខ្ញុំ។ ខ្ញុំ មិនអាចសុំចុះចាញ់បានទេ។ ខ្ញុំអាចចាញ់បានថ្ងៃនេះ ប៉ុន្ដែថ្ងៃស្អែកខ្ញុំត្រូវបន្តការងារនេះទៀត។»។ អ្នកជិះកង់រូបនេះ ធ្លាប់ជោគជ័យម្ដងរួចមកហើយកាលពីឆ្នាំពីពាក់កណ្ដាលឆ្នាំ២០២៣។ លោក តារារិទ្ធ បានឆ្លងកាត់ វៀតណាម, ឡាវ, ថៃ, មីយ៉ាន់ម៉ា, ម៉ាឡេស៊ី និងសិង្ហបុរី ដោយប្រើរយៈពេលជាង ៣ខែ លើចម្ងាយផ្លូវ ៩៧៥០គីឡូម៉ែត្រ។ ឆ្លងកាត់៦ប្រទេសនេះ លោក តារារិទ្ធិ រៃអង្គាសបានប្រាក់ ៥៦២៥៧ដុល្លារ ជួយដល់មន្ទីរពេទ្យកុមារអង្គរ។ លោក អ៊ុំ ប៊ុនរ៉េត ចំណែក លោក អ៊ុំ ប៊ុនរ៉េត អ្នកជិះម៉ូតូ BMW ផ្សេងព្រេង ពីទ្វីបអឺរ៉ុបមកកម្ពុជា បានចាប់ផ្ដើមបេសកកម្មពីថ្ងៃទី៥ ខែកក្កដា មកដល់ថ្ងៃទី១ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២៤ បានរយៈពេល២៨ថ្ងៃ។ អ្នកជិះម៉ូតូរូបនេះ បានឆ្លងកាត់ប្រទេសអាល្លឺម៉ង់ បារាំង និងបច្ចុប្បន្ន កំពុងស្ថិតនៅប្រទេសអូទ្រីស។ រយៈពេល២៨ថ្ងៃនេះ លោក ប៊ុនរ៉េត ធ្វើដំណើរបានជាង៧ពាន់គីឡូម៉ែត្រ។ មុនចាប់ផ្ដើមបេសកកម្មនេះ លោក អ៊ុំ ប៊ុនរ៉េត បានប្រាប់សារព័ត៌មានថ្មីៗថា ការធ្វើដំណើរផ្សងព្រេងនេះ គឺដើម្បីរៃថវិកាជួយមន្ទីរពេទ្យគន្ធបុប្ផា ដែលមានតម្រូវការចំណាយជាច្រើន រៀងរាល់ឆ្នាំ ដើម្បីសង្គ្រោះកុមារកម្ពុជា។ លោក អ៊ុំ ប៊ុនរ៉េត ចង់ក្លាយជាចំណែកជួយដល់មន្ទីរពេទ្យ ហើយក៏ចង់ឱ្យមានយុទ្ធនារៃអង្គាសថវិកាជួយដល់កុមារនេះ មានសកម្មភាពរស់រវើក។ «យើងដឹងស្រាប់ហើយមន្ទីរពេទ្យគន្ធបុប្ផាត្រូវការថវិកា ដើម្បីផ្គត់ផ្គង់មន្ទីរពេទ្យ៥កន្លែង នៅក្នុងស្រុកខ្មែរ។ ដូចអ្វីដែលកម្ពុជាធ្លាប់ធ្វើ យុទ្ធនាការ១ម៉ឺនរៀល ហើយមានអ្នកចូលរួមច្រើនទៀត។ ហើយពេលចប់យុទ្ធនាការនេះ ក៏ស្ងាត់ទៅ។ អ៊ីចឹងហើយ មូលនិធិគន្ធបុប្ផា ត្រូវមានសកម្មភាពរហូត ដូចជាការប្រកួតបាល់ទាត់សប្បុរសធម៌ និងកម្មវិធីនានា ដើម្បីរកថវិកាទាំងអស់នេះ មកទ្រទ្រង់ស្ថានភាពចំណាយរបស់មន្ទីរពេទ្យគន្ធបុប្ផា។ ដូច្នេះ ខ្ញុំចង់ចូលរួមជាចំណែកមួយ។»។ អ្នកជិះម៉ូតូផ្សេងព្រេងរូបនេះ បាននិយាយដូច្នេះ។ គួរបញ្ជាក់ផងដែរ ទីវ តារារិទ្ធ ជិះកង់ផ្សងព្រេងពីកម្ពុជា ទៅទ្វីបអឺរ៉ុបនេះ គឺដើម្បីរៃអង្គាសថវិកាជួយដល់មន្ទីរពេទ្យគន្ធបុប្ផា និងមន្ទីរពេទ្យកុមារអង្គរ។ រីឯ អ៊ុំ ប៊ុនរ៉េត ធ្វើបេសកកម្មជិះម៉ូតូពីអឺរ៉ុបមកកម្ពុជា ដើម្បីជួយដល់មន្ទីរពេទ្យគន្ធបុប្ផា។ ទោះទិសដៅបញ្ច្រាសគ្នា អ្នកទាំង២ មានគោលដៅតែមួយ គឺជួយដល់កុមារកម្ពុជា៕	ការធ្វើដំណើរជិះកង់ពីកម្ពុជាទៅទ្វីបអឺរ៉ុប និងការជិះម៉ូតូពីទ្វីបអឺរ៉ុបមកកម្ពុជា មានចម្ងាយជាង ២ម៉ឺនគីឡូម៉ែត្រ។ មកទល់ពេលនេះអ្នកជិះកង់ ទីវ តារារិទ្ធ ធ្វើដំណើរបានជាង៥ពាន់គីឡូម៉ែត្រ ស្របពេលអ្នកជិះម៉ូតូ អ៊ុំ ប៊ុនរ៉េត ជិះបានរយៈចម្ងាយជាង៧ពាន់គីឡូម៉ែត្រ។ ទោះជួបបញ្ហាលំបាក់អំឡុងការធ្វើដំណើរ អ្នកទាំងពីរមិនបោះបង់ពាក់កណ្តាលផ្លូវ ក្នុងការធ្វើដំណើរផ្សេងព្រេងរបស់ខ្លួន ដើម្បីរកថវិកាសប្បុរសធម៌ជួយដល់កុមារកម្ពុជានោះឡើយ។
គ្រឹះស្ថានអង្គរ ដែលគ្រប់គ្រងការលក់សំបុត្រចូលទស្សនារមណីយដ្ឋានអង្គរ បានបង្ហាញថា ចាប់ពីខែមករា ដល់ខែ កក្កដា ទេសចរបរទេសដែលចូលមកកម្សាន្តតំបន់អង្គរមានចំនួន ៥៨៤ ៣៧៥នាក់ ដែលតួលេខនេះ កើនឡើងជាង៣៣ភាគរយ ធៀបនឹងឆ្នាំ២០២៣។ ចំណែកចំណូលវិញ គិតជាទឹកប្រាក់ស្មើនឹង ២៧ ១៧៧ ៤៣០ ដុល្លារអាម៉េរិក កើន៣៣,៧៦ ភាគរយ ធៀបនឹងឆ្នាំចាស់។ ជាមួយគ្នានេះ គ្រឹះស្ថានអង្គរបានរាយការណ៍ថា ថវិកាសរុប ១ ១៦៨ ៧៥០ដុល្លារ ត្រូវបានដកបញ្ចូលទៅក្នុងមូលនិធិគន្ធបុប្ផា សម្រាប់រយពេល៧ខែមកនេះ៕	សៀមរាប៖ ៧ខែនេះ ចំណូលពីការលក់បណ្ណ ឬសំបុត្រចូលទស្សនារមណីយដ្ឋានអង្គរ ជាង២៧លានដុល្លារអាម៉េរិក ដែលកើនឡើងជាង៣៣ភាគរយ ធៀបនឹងរយៈពេលដូចគ្នា នៅឆ្នាំចាស់។
ដូចនេះតើមុខងា AI អ្វីខ្លះដែល OPPO បានផ្តល់ឲ្យអ្នកប្រើប្រាស់? AI លុបរូបភាពវៃឆ្លាត៖ ចង់លុបរូបអ្នកដទៃចេញពីរូបថតរបស់អ្នកមែនទេ? ងាយៗជាមួយមុខងារ AI លុបរូបភាពវៃឆ្លាត អាចលុបនូវអ្វីដែលអ្នកមិនចង់បាន ដោយគ្រាន់តែធ្វើការគូសជារង្វង់នៅត្រង់ចំណុចនោះ ហើយទុកឲ្យ AI ជាអ្នកលុបចេញជាការស្រេច។ AI កាត់រូបភាពវៃឆ្លាត៖ សម្រាប់អ្នកចូលចិត្តបង្កើត Poster ឬផ្ទាំងរូបភាពស្អាតៗ ឃ្យូតៗ ប្រាកដជាពេញចិត្តជាមួយមុខងារនេះ គ្រាន់តែកាត់ចេញ និងដាក់ចូលយ៉ាងរហ័ស ដោយមិនចាំបាច់ប្រើប្រាស់កម្មវិធីជំនួយឡើយ។ AI បង្កើតរូបភាពវៃឆ្លាត៖ ចង់ថតរូបនៅកន្លែងល្បីៗជុំវិញពិភពលោកដោយមិនចាំបាច់ចេញពីផ្ទះអត់? AI បង្កើតរូបភាពវៃឆ្លាតនេះអាចជួយបានទាំងការថតតែងបែបបុរាណ សម័យ រូបថតបិតកាត និងកន្លែងដើរលេងល្បីៗជាច្រើន ដោយចំណាយពេលរង់ចាំត្រឹមប៉ុន្មានវិនាទីតែប៉ុណ្ណោះ។ AI ជំនួយសេវាទូរស័ព្ទ៖ ទោះអ្នកស្ថិតនៅកន្លែងដែលមានមនុស្សច្រើនកុះករក៏នៅតែអាចចាប់សេវាខ្លាំងជាងគេ អ៊ីនធឺណិតដើរលឿនជាងគេ និងជាទូរស័ព្ទដំបូងគេបំផុតដែលអាចទាក់ទងគ្នាបានដោយគ្មាន SIM និងគ្មាន Wi-Fi ជាមួយមុខងារ BeaconLink។ ក្រៅពីមុខងារ AI សំខាន់ៗនៅលើស្មាតហ្វូនទាំង ៣នេះ នៅមិនទាន់អស់ទេ! ងាកមកមើលពីលក្ខណៈសម្បត្តិពិសេសរៀងៗខ្លួននៅលើស្មាតហ្វូនទាំង ៣ ម៉ូដែលនេះវិញម្តង៖ OPPO Reno12 F តម្លៃ $279 ការឌីហ្សាញលេនកាមេរ៉ាបែបកងរង្វង់ចក្រវាឡ រង្វង់ពន្លឺដ៏ទាក់ទាញ សាកថ្មល្បឿនលឿន 45W SUPERVOOC RAM 16GB (8+8GB) \| ROM 256GB បច្ចេកវិទ្យា Splash Touch OPPO Reno12 5G តម្លៃ $429 រចនាបែបរលកទឹកដ៏ថ្មីស្រឡាង ការពារទឹក និងធូលី IP65 តួខ្លួនរឹងមាំគ្រប់ជ្រុង ធន់នឹងការប្រើប្រាស់បានយ៉ាងល្អ សាកថ្មលឿន 80W SUPERVOOC ល្បឿនដំណើរការកំពូល RAM 24GB (12+12GB) \| ROM 256GB OPPO Reno12 Pro 5G តម្លៃ $569 អេក្រង់ទាលគែមកម្រិតកំពូល 120Hz RAM 24GB (12+12GB) \| ROM 512GB អេក្រង់ធន់នឹងសំណើមជាមួយបច្ចេកវិទ្យា Splash Touch សាកថ្មលឿន 80W SUPERVOOC សម្រាប់លោកអ្នកដែលមិនទាន់បានកក់ទុក ប្រញាប់រួសរាន់ឲ្យទាន់ថ្ងៃទី០២ សីហា ២០២៤ ដើម្បីទទួលបានការផ្តល់ជូនដូចខាងក្រោម៖ Reno12 F តម្លៃ $279 ថែមជូន៖ បណ្ណប្តូរអេក្រង់1ឆ្នាំ តម្លៃ $59 \| ប្រអប់កាដូពិសេស តម្លៃ $39 Reno12 5G តម្លៃ $429 ថែមជូន៖ បណ្ណប្តូរអេក្រង់1ឆ្នាំ តម្លៃ $79 \| ប្រអប់កាដូពិសេស តម្លៃ $39 Reno12 Pro 5G តម្លៃ $569 ថែមជូន៖ បណ្ណប្តូរអេក្រង់1ឆ្នាំ តម្លៃ $89 \| ប្រអប់កាដូពិសេស តម្លៃ $39 អ្វីដែលគួរឲ្យកត់សម្គាល់នោះគឺ សន្ទុះអតិថិជនគាំទ្រស្មាតហ្វូន OPPO Reno12 Series 5G យ៉ាងច្រើនលើសពីការរំពឹងទុក ដែលនាំឲ្យស្មាតហ្វូននេះទទួលបានការកក់ទុកច្រើនលើសលប់ពីសំណាក់អតិថិជនទូទាំងប្រទេសក្នុងអំឡុងរយៈពេលប៉ុន្មានថ្ងៃមកនេះ។ (អត្ថបទពាណិជ្ជកម្ម)	សព្វថ្ងៃនេះស្មាតហ្វូន AI កំពុងអភិវឌ្ឍខ្លួនពីមួយជំហានទៅមួយជំហាន ហើយយើងមើលឃើញថាស្មាតហ្វូនដែលបំពាក់នូវបច្ចេកវិទ្យា AI សុទ្ធតែស្មាតហ្វូនលំដាប់កំពូលមានតម្លៃចាប់ពី 1000$ ឡើងទៅ។ ប៉ុន្តែថ្មីៗនេះ OPPO បែរជាធ្វើរឿងមួយដ៏ភ្ញាក់ផ្អើល និងអស្ចារ្យមែនទែនដោយ OPPO បានបំពាក់នូវមុខងារ AI លើស្មាតហ្វូនស៊េរីថ្មីដែលស្ថិតក្នុងតម្លៃសមរម្យគឺ OPPO Reno12 Series 5G ទាំង 3 ម៉ូឌែលគឺ Reno12 F $279 \| Reno12 5G $429 \| Reno12 Pro 5G $569 ។
តាមការចុះផ្សាយរបស់ទីភ្នាក់ងារព័ត៌មានរដ្ឋកូរ៉េខាងជើង KCNA តំបន់នៅក្បែរព្រំដែនភាគខាងជើង ដូចជាក្រុង Sinuiju និងតំបន់ Uiju បានរងជំនន់ទឹកភ្លៀង ដែលបានពន្លិចផ្ទះច្រើនជាង ៤១០០ខ្នង និងដីកសិកម្មចំនួន ៣ពាន់ហិចតា។ យ៉ាងណាមិញ កូរ៉េខាងជើង មិនបានបញ្ចេញពីទិន្នន័យអ្នកស្លាប់ឡើយ ខណៈកូរ៉េខាងត្បូងប៉ាន់ប្រមាណថា អាចមានអ្នកស្លាប់ និងបាត់ខ្លួនលើសពី ១ពាន់នាក់។ ដោយមើលឃើញពីស្ថានភាពធ្ងន់ធ្ងរបែបនេះ កាកបាទក្រហមកូរ៉េខាងត្បូង នៅថ្ងៃទី១ ខែសីហា បានស្នើផ្តល់ជំនួយជាមួយសម្ភារចាំបាច់ ទៅកូរ៉េខាងជើង សម្រាប់ប្រជាជនដែលរងគ្រោះ។ លោក គីម ជុងអ៊ុន មេដឹកនាំកូរ៉េខាងជើង ចុះពិនិត្យមើលស្ថានភាពទឹកជំនន់។ រូបភាព KCNA «យើងត្រៀមខ្លួនជាស្រេចក្នុងការពិភាក្សាលើគ្រឿងបរិក្ខារ ទំហំ និងមធ្យោបាយក្នុងការជួយសមភាគីកូរ៉េខាងជើង»។ កាកបាទក្រហមកូរ៉េខាងត្បូង បានបញ្ជាក់បែបនេះ ដោយបន្តរំពឹងថា រដ្ឋាភិបាលក្រុងព្យុងយ៉ាង នឹងឆ្លើយតបបានរហ័ស។ នេះបើតាមការចុះផ្សាយរបស់ទីភ្នាក់ងារព័ត៌មាន Yonhap។ ការដាក់សំណើផ្តល់ជំនួយចុងក្រោយនេះ ធ្វើឡើងស្របពេលទំនាក់ទំនងអន្តរកូរ៉េ កំពុងមានភាពល្អក់កករយ៉ាងខ្លាំង។ បើតាមរដ្ឋាភិបាលក្រុងសេអ៊ូល ខ្លួនត្រៀមខ្លួនជាស្រេចក្នុងការផ្តល់ជំនួយទៅកូរ៉េខាងជើង ដោយមិនគិតពីស្ថានភាពសន្តិសុខ និងនយោបាយនៅលើឧបទ្វីបកូរ៉េ។ កន្លងមក កូរ៉េខាងជើង តែងបាញ់មីស៊ីលសាកល្បងជាច្រើនលើក ខណៈកូរ៉េខាងត្បូងធ្វើសមយុទ្ធជាមួយសម្ព័ន្ធមិត្តអាម៉េរិក និងជប៉ុន ដើម្បីបង្ហាញសាច់ដុំយោធារបស់ខ្លួននៅក្នុងតំបន់៕	កាកបាទក្រហមកូរ៉េខាងត្បូង នៅថ្ងៃទី១ ខែសីហា បានស្នើផ្តល់ជំនួយមនុស្សធម៌ទៅកូរ៉េខាងជើង ដែលរងគ្រោះយ៉ាងខ្លាំងដោយជំនន់ទឹកភ្លៀង នៅតំបន់ភាគខាងជើង។ ទាក់ទិននឹងបញ្ហាគ្រោះទឹកជំនន់នេះ កូរ៉េខាងជើង មិនបានបញ្ចេញទិន្នន័យអ្នកស្លាប់ឡើយ បើទោះមានទំហំខូចខាតធំ។
លោកស្រី ជូ ប៊ុនអេង អនុប្រធានអចិន្ត្រៃយ៍នៃ គ.ជ.ប.ជ ប្រាប់សារព័ត៌មានថ្មីៗតាមប្រព័ន្ធទូរស័ព្ទថា ការរៀបចំផែនការយុទ្ធសាស្រ្ត រយៈពេល៥ឆ្នាំខាងលើ បានសិក្សាពីទ្រង់ទ្រាយនៃបទល្មើសជួញដូរមនុស្ស ដែលមានការវិវឌ្ឍនថ្មីស្របតាមស្ថានភាពសង្គម។ លោកស្រី ជូ ប៊ុនអេង បានពន្យល់បន្ថែមថា៖ «វាជាសកម្មភាពធំៗ ដែលយើងចុះទៅធ្វើបន្ថែមតាមក្រសួងស្ថាប័ន និងរាជធានី-ខេត្តបន្ថែមទៀត ព្រោះតាមអង្គភាពស្ថាប័ននីមួយគេ មានផែនការសកម្មភាពលម្អិតរបស់គេបន្ថែមដែរ ដោយបំបែកចេញពីផែនការយុទ្ធសាស្រ្តថ្នាកជាតិនេះ»។ យុទ្ធសាស្រ្តទី១ លើកកម្ពស់ការបង្ការទប់ស្កាត់រាល់ទម្រង់នៃអំពើជួញដូរមនុស្ស ការកេងប្រវ័ញ្ច និងការរំលោភបំពានផ្លូវភេទលើកុមារ ដោយសិក្សាលើស្ថានភាពទេសន្តរប្រវេសន៍ការងារ ដែលគ្មានជំនាញ ឬជំនាញទាប។ ទន្ទឹមនឹងនេះ ក៏មានការស្រាវជ្រាវពីទស្សនៈរបស់យុវជន កុមារ រួមទាំងផលប៉ះពាល់ពីការជួញដូរមនុស្ស។ ក្រោយពីសិក្សា ក៏មានផែនការបង្កើតសហគមន៍កុមារមេត្រី សម្រាប់ផ្ដល់កិច្ចសុវត្ថិភាពដល់កុមារ និងបន្តដាក់វិធានការលុបបំបាត់ ការកេងប្រវ័ញ្ចកម្លាំងពលកម្ម លើអ្នកសុំទាន អ្នកលក់ផ្កាតាមទីសាធារណៈជាដើម។ ក្រៅពីនេះ គឺជំរុញការចូលរួមពីវិស័យឯកជន ក្នុងការបង្ការទប់ស្កាតអំពើជួញដូរមនុស្សគ្រប់ទម្រង់។ យុទ្ធសាស្រ្តទី២ ការបង្កើនគុណភាព និងប្រសិទ្ធភាពនៃប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌ព្រហ្មទណ្ឌ ឆ្លើយតបទៅនឹងអំពើជួញដូរមនុស្សគ្រប់ទម្រង់ គឺសិក្សាទម្រង់ថ្មីនៃបទល្មើស និងបណ្ដាញជនល្មើស។ ជាពិសេសពិនិត្យនិងកែសម្រួលក្របខណ្ឌច្បាប់ ដើម្បីឆ្លើយតបនឹងបច្ចុប្បន្នភាព។ ទន្ទឹមនឹងនេះ គឺពង្រឹងយន្តការនៃការប្រមូលទិន្នន័យសំណុំរឿងជួញដូរមនុស្ស ពីដំណាក់កាលអយ្យការ រហូតដល់ដំណាក់កាលជំនុំជម្រះ។ យុទ្ធសាស្រ្តទី៣ ការបង្កើនគុណភាព និងប្រសិទ្ធភាពនៃកិច្ចការពារជនរងគ្រោះ តាមរយៈការពង្រឹងប្រសិទ្ធភាពនៃការកំណត់អត្តសញ្ញាណជនរងគ្រោះ ដើម្បីផ្ដល់សេវាសមស្រប។ ក្នុងយុទ្ធសាស្រ្តនេះ ក៏ផ្ដោតលើការពង្រឹងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការរវាងអ្នកផ្ដល់សេវារដ្ឋាភិបាល និងមិនមែនរដ្ឋាភិបាលឱ្យកាន់តែប្រសើរ ដើម្បីប្រសិទ្ធភាព នៃការអនុវត្តវិធីសាស្រ្តផ្ដល់កិច្ចគាំពារ។ យុទ្ធសាស្ត្រទី៤ ការពង្រឹងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការ ការកងសាង និងអនុវត្តច្បាប់ គោលនយោបាយ និងបទដ្ឋានគតិយុត្តនានា ដោយរៀបចំផែនការយុទ្ធសាស្រ្ត សកម្មភាព នៅថ្នាក់ជាតិ និងថ្នាក់ក្រោមជាតិប្រចាំឆ្នាំ។ យុទ្ធសាស្រ្ត ពង្រឹងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការនេះ នឹងកសាងបទដ្ឋានគតិយុត្ត អនុស្សរណៈ កិច្ចព្រមពៀង និងស្ដង់ដារនីតិវិធីប្រតិបត្តិនានាជាមួយប្រទេសពាក់ព័ន្ធ និងសមត្ថកិច្ចជំនាញ។ លើសពីនេះ មន្ត្រីជំនាញនឹងធ្វើវិសោធនកម្ម ឬរៀបចំសេចក្ដីព្រាងច្បាប់ និងគោលនយោបាយជាតិ ឆ្លើយតបទៅនឹងបញ្ហាថ្មី ដែលពាក់ព័ន្ធនឹងអំពើជួញដូរមនុស្ស។ ទាក់ទិននឹងផែនការយុទ្ធសាស្រ្តទាំង៤នេះ សុទ្ធតែមានការតាមដាន វាយតម្លៃ រាយការណ៍ ចងក្រង និងផ្សព្វផ្សាយពីបទពិសោធន៍ ដើម្បីបង្កើនប្រសិទ្ធភាពផងដែរ។ លោកស សុខា រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃ បានប្រកាសផ្សព្វផ្សាយផែនការយុទ្ធសាស្ត្រជាតិ ស្តីពីការប្រយុទ្ធប្រឆាំងអំពើជួញដូរមនុស្ស ២០២៤-២០២៨ នៅថ្ងៃទី១ សីហានេះ៕	ភ្នំពេញ៖ គណៈកម្មាធិការជាតិប្រយុទ្ធប្រឆាំងអំពើជួញដូរមនុស្ស (គ.ជ.ប.ជ) បានរៀបចំផែនការយុទ្ធសាស្រ្តជាតិ ឆ្នាំ២០២៤ -២០២៨ ដោយផ្ដោតលើយុទ្ធសាស្រ្តសំខាន់ចំនួនបួន។ យុទ្ធសាស្រ្តជាតិ ស្ដីពីការប្រយុទ្ធប្រឆាំងអំពើជួញដូរមនុស្ស ផ្ដោតសំខាន់លើវិធានការបង្ការ ការពារ យុត្តិធម៌ និងសហប្រតិបត្តិការ។
នៅថ្ងៃទី៥ សីហា ជាថ្ងៃបើកការដ្ឋានសាងសង់ព្រែកជីកហ្វូណនតេជោ ដែលមានទីតាំងនៅស្រុកកៀនស្វាយ ខេត្តកណ្ដាល។ ដូច្នេះដើម្បីរៀបចំពិធីបើកការដ្ឋានសាងសង់ព្រែកជីកហ្វូណនតេជោឱ្យបានរលូននោះ រដ្ឋបាលខេត្តកណ្ដាល បានផ្អាកការធ្វើចរាចរណ៍សម្រាប់រថយន្តដឹកទំនិញធុនធ្ងន់ និងរថយន្តដឹកអ្នកដំណើរ។ បើតាមរដ្ឋបាលខេត្ត រថយន្តដឹកទំនិញធុនធ្ងន់ និងរថយន្តដឹកអ្នកដំណើរ ដែលមានបំណងធ្វើដំណើរចូលរាជធានីភ្នំពេញ អាចធ្វើចរាចរណ៍ចេញពីផ្លូវជាតិលេខ១ ពីអ្នកលឿង ត្រើយខាងកើត វាងតាមផ្លូវជាតិលេខ១១ ដល់រង្វង់មូលស្វាយអន្ទរ បន្តមកផ្លូវជាតិលេខ៨ ដល់ស្ពានព្រែកតាមាក់។ រីឯរថយន្តចេញដំណើរពីរាជធានីភ្នំពេញទៅអ្នកលឿង អាចវាងត្រឡប់តាមទិសដៅខាងលើ។ ដោយឡែក រថយន្តគ្រួសារអាចធ្វើចរាចរណ៍ បានធម្មតា។ រដ្ឋបាលខេត្តកណ្តាល បញ្ជាក់ថា ការបិទចរាចរណ៍លើកំណាត់ផ្លូវជាតិលេខ១នេះ គឺចាប់ពីស្តុបបំបែកខ្នែងផ្លូវក្រវ៉ាត់ក្រុងទី៣ ត្រង់កំពង់ផែស្វយ័តក្រុងភ្នំពេញ គ.ម៣០+១៤០ ភូមិកណ្តាលលើ ឃុំបន្ទាយដែក ស្រុកកៀនស្វាយ រហូតដល់អ្នកលឿង ត្រើយខាងលិច។ អត្ថបទទាក់ទង ភ្នំពេញ,កណ្ដាល,ព្រៃវែង នឹងប្រគំតន្រ្តីខ្នាតយក្ស អបអរការបើកការដ្ឋាន«ព្រែកជីកហ្វូណន» រដ្ឋាភិបាល ឱ្យវាយគង ទូងស្គរ ទះប៉ោត នៅថ្ងៃទី៥ សីហា ដើម្បីអបអរការបើកការដ្ឋានសាងសង់ព្រែកជីកហ្វូណនតេជោ គម្រោងព្រែកជីកហ្វូណន បង្ហាញពីភាពរួបរួមគ្នា របស់ខ្មែរពីគ្រប់និន្នាការ គួររំឭកថា គម្រោង«ព្រែកជីកហ្វូណនតេជោមានប្រវែង១៨០គីឡូម៉ែត្រ ចាប់ផ្តើមពីព្រែកតាកែវ នៃទន្លេមេគង្គ ឆ្លងកាត់តាមព្រែកតាឯក នៃទន្លេបាសាក់ រួចចូលតាមព្រែកតាហ៊ីង នៃទន្លេបាសាក់ ស្រុកកោះធំ និងបន្តរហូតដល់សមុទ្រខេត្តកែប។ គម្រោងនេះគ្រោងចំណាយថវិកា ១ ៧០០លានដុល្លារ និងប្រើពេលសាងសង់៤ឆ្នាំ ដែលនឹងផ្តល់ប្រយោជន៍ដោយផ្ទាល់ដល់ពលដ្ឋប្រមាណ ១.៦ លាននាក់ រស់នៅអមសងខាងផ្លូវទឹកនេះ ក្នុងភូមិសាស្ត្រខេត្តកណ្តាល តាកែវ កំពត និងខេត្តកែប៕	ភ្នំពេញ៖ រដ្ឋបាលខេត្តកណ្ដាល នឹងបិទចរាចរណ៍រថយន្តដឹកទំនិញធុនធ្ងន់ និងរថយន្តដឹកអ្នកដំណើរ លើកំណាត់ផ្លូវជាតិលេខ១ បណ្តោះអាសន្ន ក្នុងពិធីបើកការដ្ឋានសាងសង់ព្រែកជីកហ្វូណនតេជោ។ ការផ្អាកនេះ ចាប់ពីម៉ោង ១២រំលងអធ្រាត្រដល់ម៉ោង១រសៀល ថ្ងៃទី៥ សីហា ពីស្តុបបំបែកខ្នែងផ្លូវក្រវ៉ាត់ក្រុងទី៣ ត្រង់កំពង់ផែស្វយ័តក្រុងភ្នំពេញ គ.ម៣០+១៤០ ស្រុកកៀនស្វាយ រហូតដល់អ្នកលឿង ត្រើយខាងលិច។
នៅពេលដែលអ្នកចូលចិត្តញ៉ាំច្រើន ដោយមិនស្រកទម្ងន់ បែរជាកាន់តែធាត់ទៅៗ នោះជំងឺមហារីកផ្សេងៗងាយនឹងមករកអ្នកណាស់។ ដូចនេះ អ្នកគួរតែគ្រប់គ្រងរបបអាហាររបស់ខ្លួនឲ្យបានល្អ ដោយបរិភោគឲ្យបានត្រឹមត្រូវ ទើបមានរាងស្អាត ហើយមិនប្រឈមនឹងជំងឺមហារីក។ នៅពេលដែលអ្នកតែងតែអង្គុយយូរមិនក្រោកឡើងមកធ្វើចលនា នឹងធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់ពោះវៀន និងក្រពះរបស់អ្នក។ ជាហេតុដែលធ្វើឲ្យអ្នកងាយប្រឈមនឹងអាការៈទល់លាមកខ្លាំងណាស់។ ជាពិសេស ចំពោះនារីនៅពេលដែលអង្គុយយូរ នឹងធ្វើឲ្យឈាមដើរមិនស្រួល។ ជាហេតុដែលធ្វើឲ្យអ្នកងាយប្រឈមនឹងរោគស្ត្រី ដោយយូរទៅនឹងប្រែជាមហារីកក៏ថាបានដែរ។ បុគ្គលដែលចូលចិត្តចូលគេងយប់ជ្រៅ នឹងធ្វើឲ្យប្រព័ន្ធការពាររាងកាយធ្លាក់ចុះ។ នៅពេលដែលរាងកាយអ្នកចុះខ្សោយ នឹងធ្វើឲ្យជំងឺមហារីកផ្សេងៗងាយរត់ចូលមកខ្លាំងណាស់។ ដូចនេះ អ្នកគួរតែចូលគេងពីព្រលប់ ហើយក្រោកពីព្រលឹម ទើបអាចការពារសុខភាពអ្នកបានល្អ។ អ្នកដែលតែងតែមានអារម្មណ៍មិនល្អ ដោយឡើងចុះញឹកញាប់ ក៏អាចធ្វើឲ្យជំងឺមហារីកងាយមករកអ្នកផងដែរ។ ដូចនេះ មិនថាស្ថិតក្នុងកាលៈទេសៈណាទេ គឺអ្នកត្រូវតែរក្សាអារម្មណ៍ឲ្យស្ងប់ និងសប្បាយ មិនគួរកើតទុក្ខ និងស្មុគស្មាញច្រើនឡើយ ទើបអាចចៀសពីជំងឺមហារីកទាំងឡាយបាន៕ ត្រួតពិនិត្យដោយ៖ www.health.com.kh	ខាងក្រោមនេះ យើងខ្ញុំនឹងបង្ហាញអ្នកពីបុគ្គល៤ប្រភេទដែលជំងឺមហារីកចូលចិត្តតាមរក។ តើមានអ្វីខ្លះទៅ?
ពោតបារាំង ត្រូវបានគេប្រើជាយូរមកហើយក្នុងអាហារប្រចាំថ្ងៃរបស់យើង។ វាមានកាឡូរីទាបត្រឹមតែ 33 កាឡូរី និងមិនមានកូលេស្តេរ៉ុល ឬខ្លាញ់ឆ្អែតដែលបង្កគ្រោះថ្នាក់ដល់រាងកាយ។ ទឹកពោតបារាំង គឺជាភេសជ្ជៈធម្មជាតិដែលមនុស្សជាច្រើនចូលចិត្ត។ មាតិកាអាហារូបត្ថម្ភខ្ពស់ និងកាឡូរីទាបនៃពោតបារាំង ស័ក្តិសមសម្រាប់មនុស្សគ្រប់រូប ជាពិសេសសម្រាប់អ្នកដែលមានជំងឺលើសឈាម ទឹកនោមផ្អែម ភាពស្លេកស្លាំង ទល់លាមក។ល។ អត្ថប្រយោជន៍នៃទឹកពោតបារាំង ការពារភាពស្លេកស្លាំង ភាពស្លេកស្លាំង គឺជាជំងឺដ៏គ្រោះថ្នាក់មួយដែលបង្កឱ្យមានផលវិបាកជាច្រើន។ ទឹកពោតបារាំង មានសមត្ថភាពផលិតកោសិកាឈាមក្រហម ដោយហេតុនេះ ជួយបង្កើនបរិមាណអេម៉ូក្លូប៊ីន ការពារភាពស្លេកស្លាំង។ ក្រៅពីនេះ ទឹក ពោតបារាំងក៏ជួយដឹកជញ្ជូន និងរក្សាបរិមាណឈាមដែលចាំបាច់សម្រាប់ចិញ្ចឹមរាងកាយផងដែរ។ គាំទ្រការគ្រប់គ្រងជាតិស្ករក្នុងឈាម អាំងស៊ុយលីនដែលមាននៅក្នុងពោតបារាំងជួយគ្រប់គ្រងកម្រិតជាតិស្ករក្នុងឈាមសម្រាប់អ្នកជំងឺទឹកនោមផ្អែម។ ការប្រើប្រាស់ពោតបារាំងជាទៀងទាត់ក្នុងអាហារប្រចាំថ្ងៃ ឬផឹកទឹក ពោតបារាំងរួមជាមួយនឹងការព្យាបាលដោយថ្នាំ នឹងជួយរក្សាលំនឹងជាតិស្ករក្នុងឈាម។ យើងគួរប្រើពោតបារាំង រយៈពេល 3 ទៅ 6 ខែ ឬច្រើនជាងនេះ ដើម្បីឃើញលទ្ធផលពីការប្រសើរឡើងនៃកម្រិតជាតិស្ករក្នុងឈាម។ លើសពីនេះទៀត ពោតបារាំងមានជាតិស្ករ និងកាឡូរីតិចតួច ដូច្នេះវានឹងមិនបង្កើនកម្រិតជាតិស្ករនៅពេលប្រើក្នុងបរិមាណច្រើនក្នុងអាហារប្រចាំថ្ងៃឡើយ។ ការរំលាយអាហារ ពោតបារាំង គឺល្អណាស់សម្រាប់ប្រព័ន្ធរំលាយអាហារ និងអាចជួយកែលម្អមុខងារនៃប្រព័ន្ធរំលាយអាហារ។ ជាការពិតទឹករំអិលស្អិតនៅក្នុងពោតបារាំងត្រូវបានបង្កើតឡើងដោយសារធាតុ polysaccharides ដូចជា collagen និង mucopolysaccharides ដែលជួយកែលម្អអាហារូបត្ថម្ភដែលមានប្រយោជន៍ក្នុងពោះវៀន។ ពោតបារាំងក៏មានផ្ទុកនូវជាតិសរសៃច្រើន រួមជាមួយនឹងទឹករំអិលដែលអាចគ្រប់គ្រងការស្រូបយកពោះវៀនតូច ដើម្បីជួយគ្រប់គ្រងកម្រិតជាតិស្ករក្នុងឈាម។ ទឹករំអិលនេះក៏ជាបរិយាកាសលូតលាស់សម្រាប់បាក់តេរីក្នុងពោះវៀន និងដើរតួជាទឹករំអិលសម្រាប់ពោះវៀនផងដែរ។ ព្យាបាលក្អក និងឈឺបំពង់ក ទឹកពោតបារាំង មានប្រសិទ្ធភាពក្នុងការព្យាបាលការក្អក និងឈឺបំពង់ក។ លក្ខណៈសម្បត្តិប្រឆាំងនឹងបាក់តេរីនៅក្នុងទឹក ពោតបារាំង ជួយបន្ថយការឈឺចាប់ និងបន្ធូរបំពង់ក។ លើសពីនេះ ទឹក ពោតបារាំង ក៏ជួយបង្កើនភាពធន់ និងធ្វើអោយរោគសញ្ញានៃជំងឺផ្តាសាយដូចជា ចង្អោរ វិលមុខ និងឈឺក្បាល៕ ត្រួតពិនិត្យដោយ៖ www.health.com.kh	ទឹកពោតបារាំង ជាភេសជ្ជៈធម្មជាតិមួយប្រភេទដែលមនុស្សជាច្រើនចូលចិត្ត មិនត្រឹមតែរសជាតិឆ្ងាញ់របស់វាប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែក៏ដោយសារតែអត្ថប្រយោជន៍ដ៏អស្ចារ្យសម្រាប់សុខភាពរបស់វាផងដែរ។
កិច្ចសហប្រតិបត្តិការនេះផ្តោតលើចំនុចសំខាន់ៗ ២ គឺ ការពង្រីកវិសាលភាព និងប្រសិទ្ធភាពនៃការបណ្តុះបណ្តាលភាសាអង់គ្លេសតាមរយៈកម្មវិធីសិក្សា ដែលគាំទ្រដោយគ្រូជំនាញមកពីមជ្ឈមណ្ឌលអូស្ត្រាលីសម្រាប់ការបណ្តុះបណ្តាល (សាលា ACE) ដែលជាសាលាទទួលចំណាត់ថ្នាក់ជាសាលាភាសាល្អជាងគេលើពិភពលោកក្នុងកម្មវិធីវាយតម្លៃក្នុងក្រុងឡុងដ៍កាលពីប៉ុន្នានឆ្នាំកន្លងទៅនេះ និងការប្រលង IELTS វាស់សមត្ថភាពភាសាអង់គ្លេសសម្រាប់សុំអាហារូបករណ៍ទៅសិក្សា ឬ ទៅរស់នៅបរទេស។ ស្ថាប័ន IDP Education ជាស្ថាប័នឈានមុខគេលើពិភពលោកក្នុងការប្រឹក្សាយោបល់ និងចុះឈ្មោះសិក្សានៅអូស្ត្រាលី នូវែលហ្សេឡង់ អង់គ្លេស អៀរឡង់ កាណាដា និង សហរដ្ឋអាម៉េរិកសម្រាប់គ្រប់កម្រិតសិក្សា និងក៏ជាម្ចាស់មួយនៃតេស្ត IELTS ផងដែរ។ តេស្ត IELTS ត្រូវបានប្រើប្រាស់ដោយស្ថាប័នរដ្ឋ និងឯកជនតាមបណ្តាប្រទេសនានាជុំវិញពិភពលោក។ លោក ម៉ៅ ស្រេង បានបញ្ជាក់ថា៖ កិច្ចសហការរវាង IELTS, ACE និង PPIU នឹងពង្រីកវិសាលភាព និងគុណភាពនៃការអប់រំភាសាអង់គ្លេសដែលជាយានសំរាប់ការសិក្សាបន្តរ ការធ្វើធុរកិច្ច ឬការប្រកបការងារក្នុង និងក្រៅប្រទេស។ ក្នុងឆ្នាំ ២០២១ សាលា ACE បានក្លាយជាសាលាដំបូងគេនៅក្រៅទ្វីបអឺរ៉ុប ដែលឈ្នះពានរង្វាន់អ្នកអប់រំភាសាដ៏មានកិត្យានុភាពប្រចាំឆ្នាំ (Language Education of the Year Award) ហើយកាលពីឆ្នាំ ២០២២ គណៈកម្មការប្រមាណជាង ៤០ នាក់មកពីជុំវិញពិភពលោកបានជ្រើសរើស ACE ឱ្យទទួលពានរង្វាន់លើភាពច្នៃប្រឌិតលើការអប់រំបែបឌីជីថល Digital Innovation Learning Award នៅកម្មវិធី PIEoneer Awards ទីក្រុងឡុងដ៍ ដែលជាព្រឹត្តិការណ៍ដ៏អស្ចារ្យលើការទទួលស្គាល់ភាពឆ្នើមនៃវិស័យអប់រំជាលក្ខណៈអន្តរជាតិ។ ក្នុងមួយឆ្នាំៗ សាលា ACE ទទួលការចុះឈ្មោះចូលរៀនជាង ១០០,០០០ នាក់ មកពី ២០ សញ្ជាតិផ្សេងៗគ្នា។ លោកស្រី ទេព កូលាប សាកលវិទ្យាធិការនៃសាកលវិទ្យាល័យអន្តរជាតិភ្នំពេញបានលើកឡើងថា៖ «ខ្ញុំរីករាយដែល PPIU និង IDP Education បានសហការគ្នាផ្តល់ជូនវគ្គបណ្តុះបណ្តាលភាសាអង់គ្លេស ដែលប្រកបដោយគុណភាព និងសេវាចុះឈ្មោះប្រលងតេស្ត IELTS នៅទីតាំងសាកលវិទ្យាល័យដោយផ្ទាល់។ កិច្ចនេះនឹងបង្កើនលទ្ធភាពសម្រាប់សិស្ស និសិ្សតរបស់យើងទទួលបានការអភិវឌ្ឍជំនាញភាសាអង់គ្លេស និងទទួលបានឱកាសបន្តការសិក្សានៅបរទេស។» «សាកលវិទ្យាល័យអន្តរជាតិភ្នំពញ គឺជាសាកលវិទ្យាល័យឯកជនឈានមុខគេមួយលើការបណ្តុះបណ្តាលជំនាញជាច្រើនកម្រិតបរិញ្ញាបត្រ និងអនុបណ្ឌិត ព្រមទាំងបំពាក់ដោយឧបករណ៍ទំនើបផ្តល់បទពិសោធសិក្សាល្អដល់សិស្ស និស្សិត»។ នេះបើតាមប្រសាសន៍ លោក សាន វឌ្ឍនា រដ្ឋលេខាធិការនៃក្រសួងអប់រំ យុវជន និងកីឡា។ លោកក៏បានលើកសរសើរគុណភាពនៃការអប់រំ និងការរួមចំណែកយ៉ាងសកម្មក្នុងការលើកកម្ពស់វិស័យអប់រំរបស់ស្ថាប័នទាំងពីរនិងការប្រើប្រាស់បច្ចេកវិទ្យាជំរុញប្រសិទ្ធភាព និងល្បឿនការបង្រៀននិងសិក្សាផ្តោតលើតម្រូវការរបស់សិស្សនិស្សិតជាគោល៕ (អត្ថបទពាណិជ្ជកម្ម)	ភ្នំពេញ៖ លោក ម៉ៅ ស្រេង អគ្គនាយក IDP Education និងជានាយកសាលា ACE នៅកម្ពុជា និង លោកស្រី ទេព កូលាប សាកលវិទ្យាធិការនៃសាកលវិទ្យាល័យភ្នំពេញអន្តរជាតិ បានចុះហត្ថលេខាលើអនុស្សរណៈនាព្រឹកថ្ងៃទី០១ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២៤ ដែលអនុញ្ញាតឱ្យសិស្សនិស្សិតអាចចុះឈ្មោះធ្វើតេស្ត IELTS និង សិក្សាភាសាអង់គ្លេសជាមួយសាលា ACE នៅទីតាំងសាកលវិទ្យាល័យភ្នំពេញអន្តរជាតិ។
អំឡុងពេលការប្រកួតកីឡាជិះស្គីក្តាបន្ទះលើទឹករលក ធ្វើឡើងនៅតំបន់ឆ្នេរសមុទ្រ Taehipoo ស្ថិតក្នុងកោះ Tahiti កីឡាករសញ្ជាតិប្រេស៊ីល Gabriel Medina បានធ្វើឱ្យមានការចាប់អារម្មណ៍ជាខ្លាំងពីសំណាក់មហាជនតាមដានការប្រកួតកីឡាអូឡាំពិកប៉ារីស ចំពោះរូបភាពមួយដែលបានបង្ហោះដោយអ្នកថតរូបរបស់ទីភ្នាក់ងារសារព័ត៌មាន AFP លោក Jerome Brouillet។ នៅពេល ចាប់ផ្តើមការជិះស្គីក្តាបន្ទះដែលមានទឹករលកកំពុងតែបោកបក់ខ្លាំងមួយ Medina បានប្រើជំនាញនៃការជិះដ៏ប៉ិនប្រសប់បំផុត ហើយនៅចុងបញ្ចប់ ពេលដែលទឹករលកប្រែទៅជាសភាពរួមតូចទៅវិញ រូបគេបានលោតចេញពីស្គីក្តាបន្ទះទឹករលក ថែមទាំងបានលើកម្រាមដៃ ២ បង្ហាញពីសញ្ញាជ័យជម្នះ ស្របពេលដែលស្គីក្តាបន្ទះលើទឹករលករបស់គេ ក៏បញ្ឈរត្រង់ទៅលើស្របនឹងដងខ្លួនរបស់គេ។ រូបភាពថតបានដោយលោក Brouillet របស់ទីភ្នាក់ងារសារព័ត៌មាន AFP បានបង្ហោះនៅលើបណ្តាញសង្គម ហើយផ្ទុះការចាប់អារម្មន៍យ៉ាងខ្លាំង សម្រាប់ទស្សនិកជនតាមដានកីឡាអូឡាំពិកប៉ារីស ទូទាំងពិភពលោក។ ជាក់ស្តែង រូបភាពនោះកើតឡើងក្រោយពេលកីឡាករ Gabriel សម្រេចបានពិន្ទុនៃការប្រកួត ៩,៩០ពិន្ទុ ដ៏ខ្ពស់បំផុតប្រចាំប្រវត្តិសាស្ត្រកីឡាអូឡាំពិក ទៅលើប្រភេទកីឡាជិះស្គីក្តាបន្ទះលើទឹករលក។ សម្រាប់រូបភាពរបស់ Gabriel ទៀតសោត ក៏ត្រូវបានស្ថាប័នរៀបចំការប្រកួតអូឡាំពិកទីក្រុងប៉ារីស (Paris 2024) ចាត់ទុកជារូបភាពនិមិត្តរូបមួយដ៏ពិសេសប្រចាំការប្រកួត ដែលមិនធ្លាប់មានពីមុនមក។ ដោយឡែកទៅកាន់ការប្រកួតបាញ់កាំភ្លើងឯណោះវិញ ក៏ផ្ទុះការចាប់អារម្មណ៍ខ្លាំងផងដែរ លើកីឡាការិនីកីឡាបាញ់កាំភ្លើងកូរ៉េខាងត្បូង Kim Ye-ji ។ កីឡាការិនីរូបនេះ បានបង្ហាញរបៀបនៃការឈរប្រកួតរបស់នាង ដោយដៃម្ខាងតម្រូវឱ្យកាន់កាំភ្លើងតម្រង់គោលដៅ ហើយដៃម្ខាងទៀតបានដាក់ក្នុងហោប៉ាវ លាយជាមួយនឹងការតែងខ្លួនអាវក្រៅធំពណ៌ខ្មៅ ថែមទាំងមានតុក្កតានៅជាប់ដៃថែមទៀត។ រូបភាពរបស់កីឡាការិនី Ye-Ji មានការចាប់អារម្មណ៍ខ្លាំងពីសំណាក់អ្នកលេងបណ្តាញសង្គមអ៊ីនធឺណិតនានា ដោយខ្លះថែមទាំងបានយករូបភាពនៃការបាញ់កាំភ្លើងរបស់នាង ប្រដូចទៅនឹងការបាញ់កាំភ្លើងរបស់តារាសម្តែងភាពយន្តអ៊ីចឹង។ Kim Ye-ji បានឈ្នះមេដាយប្រាក់កីឡាអូឡាំពិក ពីការប្រកួតកីឡាបាញ់កាំភ្លើងនោះ។ រូបភាពក៏គួរឱ្យចាប់អារម្មណ៍មួយទៀត ចេញពីកីឡាបាញ់កាំភ្លើងដូចគ្នានេះ លោក Yusuf Dikec សញ្ជាតិតួកគីមានវ័យ ៥១ឆ្នាំ បានឈ្នះមេដាយប្រាក់លើវិញ្ញាសាកីឡាបាញ់កាំភ្លើង។ រឿងដែលបង្កឱ្យមានការចាប់អារម្មណ៍ខ្ពស់នោះ លោក Dikec បានចូលរួមប្រកួតបាញ់កាំភ្លើង ដោយមិនបានប្រើប្រាស់ឧបករណ៍ជំនួយអ្វីទាំងអស់ រួមមានវែនតាឆ្លុះ ឬការពារភ្នែក និងកាសត្រចៀក ការពារសម្លេងអ្វីឡើយ។ ដោយឡែកលោក Dikec បានប្រើប្រាស់ត្រឹមតែវែនតាពាក់ធម្មតា ក៏ដូចជាអាវក្តៅស្តើងបែបកីឡាធម្មតាតែប៉ុណ្ណោះក្នុងពេលប្រកួតបៀបនៃការឈរបាញ់កាំភ្លើងរបស់លោក Dikec មិនខុសពីកីឡាការិនីកូរ៉េខាងត្បូង Ye-Ji ប៉ុន្មាន ដោយលោកបានបានយកដៃម្ខាងដែលមិនប្រើការ ទៅកាន់ក្នុងហោប៉ាវ បង្ហាញពីជំហរដ៏ទាក់ទាញមួយ ក្នុងពេលលោកកំពុងតែតម្រង់គោលដៅ៕	រូបភាពការប្រកួតកីឡាអូឡាំពិកទីក្រុងប៉ារីស របស់កីឡាករជិះស្គីក្តាបន្ទះលើទឹករលកប្រេស៊ីល Gabriel Medina កីឡាការិនីកីឡាបាញ់កាំភ្លើង Kim Ye Ji មកពីកូរ៉េខាងត្បូង និងកីឡាករកីឡាបាញ់កាំភ្លើងតួកគី Yusuf Dikec កំពុងតែផ្ទុះការចាប់អារម្មណ៍ខ្លាំងនៅលើបណ្តាញអ៊ីនធឺណិត ក៏ដូចជាអ្នកតាមដានការប្រកួតកីឡាអូឡាំពិកផ្ទាល់។
វេទិកាសុវត្ថិភាពអនឡាញឆ្នាំ ២០២៤ នេះ បានប្រារព្ធឡើងក្រោមប្រធានបទ ទាំងអស់គ្នាឆ្ពោះទៅសុវត្ថិភាពលើអ៊ីធឺណិត ដោយបានប្រមូលផ្ដុំភាគីពាក់ព័ន្ធសំខាន់ៗមកពីវិស័យនានាៗ រួមមានក្រសួងពាក់ព័ន្ធ ក្រុមហ៊ុនបច្ចេកវិទ្យាឌីជីថល អង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល អ្នកជំនាញ អ្នកបង្កើតមាតិកា និងសិស្សានុសិស្ស។ វេទិកានេះបានធ្វើការជជែកវែកញែកពីហានិភ័យអនឡាញ ស្វែងរកដំណោះស្រាយ ជំរុញកិច្ចសហប្រតិបត្តិការ និងលើកកម្ពស់ការអនុវត្តគោលនយោបាយសំខាន់ៗរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលលើការការពារតាមប្រព័ន្ធអ៊ីនធឺណិត។ លោក Sharif Lukman Mahfoedz ប្រធានផ្នែកធុរកិច្ច (CBO) នៃក្រុមហ៊ុន Smart Axiata បានលើកឡើងពីសារៈសំខាន់នៃកិច្ចសហការក្នុងការដោះស្រាយបញ្ហាសុវត្ដិភាពលើអ៊ីនធឺណិត។ លោកមានប្រសាសន៍ថា យើងមានកិត្តិយសណាស់ដែលមានឱកាស សហការជាមួយក្រសួងប្រៃសណីយ៍ និងទូរគមនាគមន៍កម្ពុជា ក្នុងការប្រារព្ធកម្មវិធីនេះឡើង។ វេទិកាបែបនេះបានផ្ដល់ឱកាសដល់ភាគីពាក់ព័ន្ធក្នុងការជួបពិភាក្សា និងស្វែងយល់អំពីដំណោះស្រាយចំពោះហានិភ័យនៃអ៊ីនធឺណិត។ លោកSharif Lukman Mahfoedz, ប្រធានផ្នែកធុរកិច្ច (CBO) នៃក្រុមហ៊ុន Smart Axiata ប្រធានផ្នែកធុរកិច្ចរូបនេះក៏បានបន្ដលើកឡើងពីសារៈសំខាន់នៃការបង្កើតឱ្យបាននូវវេទិការអនឡាញមួយប្រកបដោយសុវត្ថិភាព និងការកំណត់គោលដៅ ដើម្បីបង្កើតបានអនាគតមួយដែលគ្រប់គ្នាអាចទទួលបានឱកាសលូតលាស់ក្នុងពិភពឌីជីថល។ ព្រឹត្តិការណ៍នេះបានបង្ហាញពីកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងលើកិច្ចការពារកុមារ ដែលជាអនាគតប្រទេសជាតិ តាមរយៈការធ្វើឱ្យប្រព័ន្ធអនឡាញកាន់តែមាន សុវត្ថិភាពសម្រាប់ការរីកចម្រើន និងការអភិវឌ្ឍរបស់ពួកគេ។ ជាផ្នែកមួយនៃការបោះជំហានឆ្ពោះទៅរកកិច្ចការពារកុមារកម្ពុជា ក្រុមហ៊ុន Smart Axiata បានចុះហត្ថលេខាលើអនុស្សរណៈនៃការយោគយល់គ្នាជាមួយអង្គការ Action Pour Les Enfants Cambodia (APLE) ក្នុងវេទិការនេះផ្ទាល់ ក្រោមអធិបតីភាពដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់របស់លោក ជុន វ៉ាត រដ្ឋលេខាធិការនៃក្រសួងប្រៃសណីយ៍ និងទូរគមនាគមន៍។ APLE គឺជាអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល ដែលមានបេសកកម្មផ្ដោតសំខាន់លើកិច្ចការពារកុមារពីការកេងប្រវ័ញ្ចនិងរំលោភបំពានផ្លូវភេទគ្រប់ទម្រង់ តាមរយៈកម្មវិធីអន្តរាគមន៍ផ្សេងៗ។ កិច្ចសហការនេះមានគោលបំណងបញ្ឈប់ការរំលោភបំពាន ជួយកុមារទប់ស្កាត់ការកេងប្រវ័ញ្ចបន្ត និងបង្កើតប្រព័ន្ធអ៊ីនធឺណិតប្រកបដោយសុវត្ថិភាពសម្រាប់មនុស្សគ្រប់គ្នា។ ក្រសួងប្រៃសណីយ៍ និងទូរគមនាគមន៍ក៏បានសម្ដែងការប្ដេជ្ញាចិត្តក្នុងការបង្កើតប្រព័ន្ធឌីជីថលដែលមានសុវត្ថិភាពជាងមុនសម្រាប់ប្រជាជនកម្ពុជាទាំងអស់។ លោក ជុន វ៉ាត រដ្ឋលេខាធិការនៃក្រសួងប្រៃសណីយ៍និងទូរគមនាគមន៍ បានមានប្រសាសន៍ថា ការរក្សាសន្តិសុខ និងសុវត្ថិភាពលើប្រព័ន្ធអនឡាញទាមទារការចូលរួមពីភាគីពាក់ព័ន្ធ។ វិស័យឯកជន ពិសេសក្រុមហ៊ុនបច្ចេកវិទ្យាឌីជីថល ត្រូវអនុវត្តបច្ចេកទេសទាំងឡាយដែលការពារសុវត្ថិភាពសេវា និងអ្នកប្រើប្រាស់របស់ខ្លួន។ ក្នុងនោះផងដែរ អ្នកប្រើប្រាស់ត្រូវយល់ដឹងពីសារសំខាន់ៗនៃសុវត្ថិភាពប្រព័ន្ធអនឡាញ ព្រមទាំងរបៀបការពារ។ លោកសំលៀង សីលា, នាយកប្រតិបត្តិអង្គការ APLE Cambodia. លោកសំលៀង សីលា នាយកប្រតិបត្តិ APLE Cambodia បានលើកឡើងថា៖ ការចុះហត្ថលេខាលើអនុស្សរណៈនៃការយោគយល់គ្នាជាមួយក្រុមហ៊ុន Smart Axiata បានបង្ហាញពីភាពជាដៃគូសហការរវាងស្ថាប័នឯកជន និងសាធារណៈដ៏រឹងមាំ ក្នុងការការពារកុមារតាមអ៊ីនធឺណិត។ការប្រើប្រាស់ធនធានរួមរបស់ពួកយើងនឹងជួយដល់ការបង្កើតប្រព័ន្ធឌីជីថលប្រកបដោយសុវត្ថិភាព និងផ្ដល់អាទិភាពចម្បងចំពោះសុវត្ថិភាពរបស់កុមារនៅរាល់សកម្មភាពផ្ដួចផ្ដើមទាំងអស់។ ក្រុមហ៊ុន Smart Axiata គឺជាក្រុមហ៊ុនទូរគមនាគមន៍ដែលមានការប្ដេជ្ញាក្នុងការផ្ដល់អាទិភាពដល់សុខសុវត្ថិភាពរបស់អតិថិជន ស្របតាមគោលការណ៍បរិស្ថាន សង្គម និងអភិបាលកិច្ច (ESG) របស់ខ្លួន។ ក្រុមហ៊ុននេះបានអនុវត្តវិធានការសុវត្ថិភាពតាមអ៊ីនធឺណិតដ៏រឹងមាំ ក្នុងនោះរួមមាន Next Generation Signaling Firewall (NGSF) និង Intrusion Detection System (IDS) ដើម្បីការពារបណ្ដាញ និងទិន្នន័យរបស់អតិថិជនរបស់ខ្លួននៅដើមឆ្នាំ២០២៤។ ក្រុមហ៊ុន Smart Axiata មានការទទួលស្គាល់ស្ដង់ដារពិភពលោក ISO 27001:2013 សម្រាប់ប្រព័ន្ធគ្រប់គ្រងសន្តិសុខព័ត៌មាន និងប្រកាន់ខ្ជាប់នូវក្របខ័ណ្ឌសន្តិសុខតាមអ៊ីនធឺណិត NIST រួមទាំងការអនុវត្តសំខាន់ៗសម្រាប់សុវត្ថិភាពអ៊ីនធឺណិត។ ជាផ្នែកមួយនៃការប្ដេជ្ញាចិត្តរបស់ខ្លួនចំពោះសុវត្ថិភាពឌីជីថលក្រុមហ៊ុន Smart នឹងបន្ដណែនាំសេវាកម្ម និងផលិតផលរបស់ខ្លួនដែលប្រកបដោយនវានុវត្តន៍ ដើម្បីការពារអតិថិជនគ្រប់ៗរូប៕ (អត្ថបទពាណិជ្ជកម្ម)	ភ្នំពេញ៖ កាលពីថ្ងៃទី៣០ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២៤ ក្រសួងប្រៃសណីយ៍ និងទូរគមនាគមន៍ បានសហការជាមួយក្រុមហ៊ុន Smart Axiata ដែលជាក្រុមហ៊ុនទូរគមនាគមន៍ឈានមុខគេមួយនៅកម្ពុជា ដើម្បីរៀបចំ វេទិកាសុវត្ថិភាពលើប្រព័ន្ធអនឡាញ នៅសណ្ឋាគារ Hyatt Regency ភ្នំពេញ។ វេទិកានេះបានសបញ្ជាក់អំពីសារៈសំខាន់នៃសុវត្ថិភាពអនឡាញខណៈដែលប្រទេសកម្ពុជាកំពុងខិតខំជំរុញសង្គមឌីជីថល និងធានាបាននូវប្រព័ន្ធអនឡាញដែលមានសុវត្ថិភាពជាងមុនសម្រាប់ប្រជាជនកម្ពុជាគ្រប់រូប។
លោក Shakespeare ដែលឡើងពីតំណែងជំនួយការទៅជាអ្នកចាត់ការ Leicester ឆ្នាំ២០១៧ ជំនួសលោក Claudio Ranieri បានទទួលការព្យាបាលជំងឺមហារីកកាលពីខែតុលា ឆ្នាំ ២០២៣។ ទទួលការព្យាបាលមិនបាន១ឆ្នាំផង អតីតជំនួយការគ្រូបង្វឹកក្រុមជម្រើសជាតិអង់គ្លេស West Brom, Hull City , Everton, Watford, Aston Villa និង Norwich City ជាដើមរូបនេះ ក៏ទទួលមរណភាព។ គ្រួសារលោក Shakespeare ប្រាប់ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយអង់គ្លេសថា ស្វាមីខ្លួនបានស្លាប់នៅផ្ទះរបស់ខ្លួនដោយមានការជួបជុំកូនៗ បងប្អូផង។ អ្នកស្រី Karen ភរិយាលោក Shakespeare រៀបរាប់ដូច្នេះ៖«ក្រុមគ្រួសារពិតជាមានមោទនភាពយ៉ាងខ្លាំងចំពោះសមិទ្ធផលក្នុងវិស័យកីឡាបាល់ទាត់របស់ Shakespeare ទាំងនៅជាកីឡាករ និងគ្រូបង្វឹក។ លើសពីនេះ គាត់ជាប្តី ឪពុក កូនប្រុស បងប្រុសល្អ ដែលយើងទាំងអស់គ្នាគោរពស្រឡាញ់»។ ចាប់តាំងពីចាកចេញពីតំណែងអ្នកចាត់ការ Leicester ឆ្នាំ២០១៧ អ្នកចាត់ការសញ្ជាតិអង់គ្លេសរូបនេះ ត្រូវបានតែងតាំងជាជំនួយការក្រុមកញ្ជ្រោងនេះវិញ ក្រោមការដឹកនាំរបស់លោក Dean Smith នៅឆ្នាំ២០២៣។ Smith បានបញ្ចប់តំណែងក្រោយដឹកនាំជិត៤ខែ៕	អតីតអ្នកចាត់ការទូទៅ Leicester City លោក Craig Shakespeare បានទទួលមរណភាពក្នុងអាយុ ៦០ឆ្នាំ ដោយសារជំងឺមហារីក។ នេះបើតាមការប្រកាសរបស់ក្រុមគ្រួសារលោក Shakespeare នៅថ្ងៃទី១ ខែសីហា។
ក្នុងកិច្ចប្រជុំបូកសរុបរបាយការណ៍ប្រចាំឆមាសទី១ ឆ្នាំ២០២៤ និងលើកទិសដៅការងារបន្តរបស់ក្រុមការងាររាជរដ្ឋាភិបាលចុះមូលដ្ឋានខេត្តកំពង់ស្ពឺ កាលពីថ្ងៃទី១ សីហា លោកឧបនាយករដ្ឋមន្រ្តី ហ៊ុន ម៉ានី បានផ្តល់ការណែនាំ ៧ចំណុច សម្រាប់គោលនយោបាយ ភូមិ ឃុំ មានសុវត្ថិភាព ដល់គណៈបញ្ជាការឯកភាពខេត្តកំពង់ស្ពឺ។ លោក ហ៊ុន ម៉ានី បានលើកឡើងពីការផ្តល់សេវាសាធារណៈ ជាពិសេសសេវារដ្ឋបាល ត្រូវប្រកបដោយគុណភាព តម្លាភាព និងទទួលបានជំនឿទុកចិត្ត។ ទន្ទឹមនឹងនេះ គណៈបញ្ជាការឯកភាពខេត្ត ក្រុង ស្រុក ត្រូវទប់ស្កាត់រាល់បទល្មើសលួច ឆក់ ប្លន់ គ្រឿនញៀន ល្បែងស៊ីសងខុសច្បាប់ និងបទល្មើសគ្រប់ប្រភេទ។ រូបភាពពីក្រសួងមុខងារសាធារណៈ។ ក្រៅពីរំឭកពីការងារខាងលើ ប្រធានក្រុមការងារចុះមូលដ្ឋានខេត្តកំពង់ស្ពឺរូបនេះ ក៏ណែនាំឱ្យពង្រឹងសណ្តាប់ធ្នាប់សាធារណៈ ដោយគ្មានគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ ជាពិសេសគ្មានអំពើអនាចារ គ្មានការជួញដូរមនុស្ស គ្មានហិង្សាក្នុងគ្រួសារ និងក្មេងទំនើង។ លើសពីនេះ ត្រូវបន្តដោះស្រាយវិវាទក្រៅប្រព័ន្ធតុលាការ ប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាព។ លោកឧបនាយករដ្ឋមន្រ្តី ជំរុញឱ្យមានការរក្សាអនាម័យ សោភ័ណភាព និងមានបរិស្ថានល្អ។ ជាមួយគ្នានេះ គណៈបញ្ជាការឯកភាពទាំងអស់ ត្រូវឆ្លើយតបឱ្យបានទាន់ពេលវេលា ចំពោះគ្រោះមហន្តរាយ និងរាល់ជំងឺរាលដាលកាចសាហាវ៕	លោក ហ៊ុន ម៉ានី ប្រធានក្រុមការងារចុះមូលដ្ឋានខេត្តកំពង់ស្ពឺ បានណែនាំឱ្យគណៈបញ្ជាការឯកភាពខេត្ត ក្រុង ស្រុក ខេត្តកំពង់ស្ពឺ បន្តយកចិត្តទុកដាក់លើគោលនយោបាយ ភូមិ ឃុំ មានសុវត្ថិភាព។ តាមរយៈការបន្តអនុវត្តគោលនយោបាយនេះ ដើម្បីឆ្លើយតបទៅនឹងតម្រូវការចាំបាច់ក្នុងការលើកស្ទួយជីវភាពរស់នៅរបស់ពលរដ្ឋ កាត់បន្ថយភាពក្រីក្រ និងលុបបំបាត់ល្បែងស៊ីសង។
អង្គភាពប្រឆាំងអំពើពុករលួយ (ACU) អាជ្ញាធរអធិការកិច្ចរដ្ឋឡាវ (SIA) រួមទាំងគណៈកម្មការប្រឆាំងអំពើពុករលួយរបស់ថៃ(NACC) ជាតួអង្គដ៏សំខាន់ និងជាដៃគូយុទ្ធសាស្ត្រ បានបង្ហាញការប្តេជ្ញាចិត្តមុតមាំរបស់ខ្លួនក្នុងការបង្ក្រាបអំពើពុករលួយឆ្លងដែន។ នេះបើតាមចុះផ្សាយរបស់ ACU។ មេរៀនដែលកម្ពុជាបានសិក្សាជាច្រើនឆ្នាំមកបានបង្ហាញឱ្យឃើញ ពីការប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងអំពើពុករលួយ មិនមែនគ្រាន់តែជាការអនុម័តបទប្បញ្ញត្តិ និងច្បាប់ និងការអនុវត្តបទប្បញ្ញតិ្ត និងច្បាប់ទាំងនោះប៉ុណ្ណោះទេ។ នេះជាការលើកឡើងរបស់លោក ឱម យ៉ិនទៀន ប្រធានអង្គភាពប្រឆាំងអំពើពុករលួយដែលបានបញ្ជាក់យ៉ាងដូច្នេះ ៖ «ការប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងអំពើពុករលួយ គឺទាមទារពេលវេលា និងការខិតខំប្រឹងប្រែងជាច្រើនដែលយើងមានយុទ្ធសាស្ត្រចាំបាច់ពីរ។ នោះគឺ ការអប់រំ និងទប់ស្កាត់ ក្នុងគោលបំណងរួម ដើម្បីធ្វើឲ្យសង្គមមានអំពើពុករលួយតិចជាងមុន និងចុងក្រោយគឺរួចផុតពីអំពើពុករលួយ» ។ លោក ឱម យ៉ិនទៀន ប្រធានអង្គភាពប្រឆាំងអំពើពុករលួយ។ រូបថត៖ ACU ប្រធាន ACU រូបនេះ បានរំឭកពីការប្រកាន់ខ្ជាប់នូវគោលនយោបាយយុទ្ធសាស្ត្របញ្ចកោណដំណាក់កាលទី១ឆ្នាំ២០២៣-២០២៨របស់រដ្ឋាភិបាល ដែលមានការងារប្រឆាំងអំពើពុករលួយជាស្នូលសំខាន់មួយ ដែលបន្តធ្វើកំណែទម្រង់ និងពង្រឹងអភិបាលកិច្ចល្អ ជាពិសេសលើកកម្ពស់ការគ្រប់គ្រងរដ្ឋបាលស្អាតស្អំ។ ជាមួយគ្នានេះ លោក Eakawit Wajjwalku ស្នងការគណៈកម្មការប្រឆាំងអំពើពុករលួយរបស់ថៃ(NACC) បានបង្ហាញការប្ដេជ្ញាចិត្តយ៉ាងមុតមាំរបស់ខ្លួនជាមួយគ្នាក្នុងការប្រយុទ្ធប្រឆាំងអំពើពុករលួយ ការបង្ក្រាបអំពើពុករលួយឆ្លងដែន ប្រតិបត្តិការហិរញ្ញវត្ថុខុសច្បាប់។ ជាពិសេសលោកបានអះអាងពីការបដិសេធនូវជម្រកសុខសុវត្ថិភាពដល់អ្នកប្រព្រឹត្តិអំពើពុករលួយ ដែលត្រូវការការគាំទ្រ និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការរវាងគ្នាទៅវិញទៅមក។ លោក Eakawit Wajjwalku ស្នងការគណៈកម្មការប្រឆាំងអំពើពុករលួយរបស់ថៃ (NACC)។ រូបថត៖ ACU លោក Eakawit Wajjwalku បានបញ្ជាក់ថា៖ « NACC បានត្រៀមខ្លួនរួចជាស្រេចក្នុងការសហការជាមួយ ACU និងសមភាគី SIA ដើម្បីធានានូវការប្តេជ្ញាចិត្តយ៉ាងមុតមាំក្នុងការប្រយុទ្ធប្រឆាំងអំពើពុករលួយឆ្លងដែនស្របតាមដែនសមត្ថកិច្ចនៃប្រទេសរៀងៗខ្លួន»។ ពាក់ព័ន្ធនឹងសារៈសំខាន់នៃកិច្ចសហប្រតិបត្តិការនៅក្នុងក្របខណ្ឌត្រីភាគីនេះ លោក វិល័យវ៉ាន់ ប៊ុតដាខាំ (VILAYVANH BOUTDAKHAM) អនុប្រធានអាជ្ញាធរអធិការកិច្ចរដ្ឋឡាវ បានប្រកាសគាំទ្រ និងប្តេជ្ញាចូលរួមកម្ចាត់អំពើពុករលួយឆ្លងដែនជាមួយប្រទេសភាគីទាំង២ខាងលើផងដែរ។ សម្រាប់លោក កិច្ចប្រជុំត្រីភាគីនេះបានផ្ដល់នូវឱកាសក្នុងការពិភាក្សា ផ្លាស់ប្ដូរចំណេះដឹង និងបទពិសោធន៍រួមស្ដីពីការបង្ការ ទប់ស្កាត់ និងប្រឆាំងអំពើពុករលួយពាក់ព័ន្ធនឹងឧក្រិដ្ឋកម្មឆ្លងដែន ការចែករំលែកឧត្ដមានុវត្តន៍ ស្ដីពីការប្រឆាំងអំពើពុករលួយតាមរយៈការអប់រំ បង្ការទប់ស្កាត់ ជាពិសេសក្នុងការផ្ដល់នូវសេវាសាធារណៈ។ បើតាមសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានរបស់ ACU ភាគីទាំងបីប្រទេសក៏បានស្នើឲ្យមានការផ្លាស់ប្តូរព័ត៌មានគ្នាទៅវិញទៅមក ដើម្បីបង្កើនកិច្ចសហប្រតិបត្តិការល្អរវាងគ្នា រួមទាំងការបណ្តុះបណ្តាលមន្ត្រីជំនាញផងដែរ៕ លោក វិល័យវ៉ាន់ ប៊ុតដាខាំ (VILAYVANH BOUTDAKHAM) អនុប្រធានអាជ្ញាធរអធិការកិច្ចរដ្ឋឡាវ។ រូបថត៖ ACU	ភ្នំពេញ៖ អង្គភាពប្រឆាំងអំពើពុករលួយរបស់កម្ពុជា កម្ពុជា ឡាវ ថៃ បានប្តេជ្ញារួមគ្នាកម្ចាត់អំពើពុករលួយឆ្លងដែន នៅតាមភូមិសាស្ត្របន្ទាត់ព្រំដែនត្រីភាគី ដើម្បីពង្រឹងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការរវាងគ្នា។ ការប្តេជានេះ បានលើកឡើងក្នុងកិច្ចប្រជុំរវាងស្ថាប័នប្រឆាំងអំពើពុករលួយទាំង៣ប្រទេស លើកទី៣ នៅខេត្តសៀមរាប នាថថ្ងៃទី៣១ ខែកក្កដា។
«សូមអរគុណចំពោះបណ្តាធនាគារ អាជីវករ អ្នកប្ដូរប្រាក់ ក៏ដូចជាប្រជាពលរដ្ឋនៅក្នុងខេត្តសៀមរាប ដែលបានចូលរួមអនុវត្តនូវគោលការណ៍ថ្មីរបស់ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា ពាក់ព័ន្ធនឹងការប្រើប្រាស់ក្រដាស់ប្រាក់ដុល្លារដែលមានសភាពចាស់ ឬរហែក »។ សម្តេច ហ៊ុន ម៉ាណែត បានសរសេរបែបនេះបង្ហោះនៅលើគណនីហ្វេសប៊ុក នាថ្ងៃទី២ ខែសីហា បន្ទាប់ពីធនាគារជាតិ បានតម្រូវឱ្យគ្រប់សាខាធនាគារពាណិជ្ជនៅខេត្តសៀមរាប ទទួលយក ឬទទួលដូរប្រាក់ដុល្លារអាម៉េរិកដែលចាស់ ប្រឡាក់ ពីអតិថិជនដោយមិនគិតកម្រៃសេវាឡើយ បានរយៈពេលជាង១០ថ្ងៃមកនេះ។ ជុំវិញនៃការអនុវត្តគោលការណ៍ប្តូរប្រាក់ថ្មីនៅខេត្តសៀមរាបនោះ ក៏មានប្រជាពលរដ្ឋជាច្រើនបានចោទសួរថា ហេតុអ្វីបានជាធនាគារជាតិមិនដាក់ឱ្យអនុវត្តគោលការណ៍នេះនៅទូទាំងប្រទេសតែម្ដង? ពាក់ព័ន្ធនឹងសំណួរនេះ សម្តេច ហ៊ុន ម៉ាណែត បានរៀបរាប់ថា ដោយសារការទទួលយកក្រដាសប្រាក់ដុល្លារហែក ឬចាស់ដែលមិនអាចប្រើប្រាស់បាន ដើម្បីយកទៅដូរយកក្រដាសប្រាក់ថ្មីពីធនាគារកណ្តាលសហរដ្ឋអាម៉េរិក ជាកាតព្វកិច្ចរបស់ធនាគារជាតិ ដែលត្រូវការចំណាយថវិកាច្រើន នោះការដាក់ឱ្យអនុវត្តនូវគោលការណ៍ថ្មីនេះត្រូវធ្វើទៅដោយប្រុងប្រយ័ត្ន និងជាជំហាន។ «ហេតុដូច្នេះការដាក់អោយអនុវត្តនៅខេត្តសៀមរាបនេះ ជាជំសាកល្បង (pilot) ដើម្បីធនាគារជាតិអាចវាយតម្លៃ និងយកជាមូលដ្ឋានសម្រាប់រៀបចំផែនការឱ្យបានជាក់លាក់ មុននឹងប្រកាសដាក់ឱ្យអនុវត្តគោលការណ៍ថ្មីនេះនៅទូទាំងប្រទេសក្នុងពេលឆាប់ៗខាងមុខ»។ កាលពីថ្ងៃទី២១ ខែកក្កដា ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា ប្រកាសតម្រូវឱ្យគ្រប់សាខាធនាគារពាណិជ្ជនៅខេត្តសៀមរាប ទទួលយក ឬទទួលដូរប្រាក់ដុល្លារអាម៉េរិកដែលចាស់ ប្រឡាក់ ពីអតិថិជនដោយមិនគិតកម្រៃសេវាឡើយ។ នេះជាវិធានការបន្ទាន់មួយរបស់ធនាគារជាតិ ដើម្បីសម្រួលការចរាចរសាច់ប្រាក់ដុល្លាររបស់ភ្ញៀវទេសចរ អន្តរជាតិដែលមកលេងកម្សាន្តនៅខេត្តសៀមរាប។ ក្រៅពីនេះ ធនាគារជាតិ ក៏បានតម្រូវឱ្យគ្រឹះស្ថានធនាគារនិងហិរញ្ញវត្ថុទាំងអស់នៅខេត្តសៀមរាបដាក់ក្រដាសប្រាក់ដុល្លារប្រភេទ២០ដុល្លារ និង៥០ដុល្លារ ជំនួសក្រដាស១០០ដុល្លារនៅក្នុងម៉ាស៊ីនដកប្រាក់ (ATMs) ដើម្បីសម្រួលដល់ការចាយវាយរបស់ភ្ញៀវទេសចរ ផងដែរ។ បើតាមធនាគារជាតិ ការដាក់ប្រាក់បញ្ញើតាមម៉ាស៊ីនដាក់ប្រាក់ គឺត្រូវទទួលគ្រប់ប្រភេទក្រដាសប្រាក់ដុល្លារ។ សេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានរបស់ធនាគារជាតិបានបន្តរៀបរាប់យ៉ាងលម្អិតថា ៖ « ក្នុងករណីក្រដាសប្រាក់ដុល្លារចាស់ខ្លាំង ដែលគិតថាមិនគួរបន្តឱ្យចរាចរនៅលើទីផ្សារបាន ធនាគារពាណិជ្ជនៅក្នុងខេត្តសៀមរាប ត្រូវបញ្ជូនទៅប្តូរយកក្រដាសប្រាក់ថ្មីនៅសាខាធនាគារជាតិខេត្តសៀមរាប ដោយពុំមានគិតកម្រៃសេវា និងពុំចាំបាច់រង់ចាំផ្ញើទៅទីស្នាក់ការកណ្តាលរបស់ធនាគារពាណិជ្ជនៅរាជធានីភ្នំពេញនោះទេ»។ បន្ថែមពីវិធានការបន្ទាន់ខាងលើ ធនាគារជាតិក៏ជំរុញការប្រើប្រាស់កម្មវិធីទូរស័ព្ទ Bakong Tourist App ដើម្បីគាំទ្រវិស័យទេសចរណ៍របស់កម្ពុជាតាមរយៈជួយសម្រួលដល់ការទូទាត់របស់ទេសចរអន្តរជាតិផងដែរ។ ជាមួយគ្នានេះ ធនាគារជាតិ នឹងសហការជាមួយក្រុមហ៊ុនលក់ម៉ាស៊ីនរាប់ស្រាល់ជ្រើស ដើម្បីកំណត់លក្ខខណ្ឌស្តង់ដារមួយ ដែលមានសង្គតិភាពរវាងម៉ាស៊ីនរាប់ស្រាល់ជ្រើសរបស់ធនាគារជាតិ និងធនាគារពាណិជ្ជ ក៏ដូចជារវាងម៉ាស៊ីនរបស់ធនាគារពាណិជ្ជ និងធនាគាពាណិជ្ជ។ ជុំវិញនៃវិធានការបន្ទាន់របស់ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជានាពេលនេះ សម្តេចនាយករដ្ឋមន្រ្ដី ហ៊ុន ម៉ាណែត បានកោតសរសើរ និងជំរុញឱ្យភាគីពាក់ព័ន្ធទាំងអស់នៅខេត្តសៀមរាបអនុវត្តវិធានថ្មីនេះបានល្អ។ «ខ្ញុំសង្ឃឹមថាចំណាត់ការរបស់ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា នឹងលុបបំបាត់បញ្ហាលំបាកពាក់ព័ន្ធនឹងការចាយក្រដាសប្រាក់ដុល្លារអាមេរិក និងជួយសម្រួលដល់ការលក់ដូររបស់បងប្អូនប្រជាពលរដ្ឋ ក៏ដូចជាទេសចរណ៍ដែលទស្សនាខេត្តសៀមរាបផងដែរ»។ សម្តេច ហ៊ុន ម៉ាណែត បញ្ជាក់បែបនេះ នៅគណនីហ្វេសប៊ុកផ្ទាល់ខ្លួន មុននឹងបន្តទាមទារឱ្យសាខាធនាគារជាតិនៃកម្ពុជាខេត្តសៀមរាប បណ្ដាធនាគារឯកជនទាំងអស់នៅក្នុងខេត្តសៀមរាប ក៏ដូចជាបណ្ដាអាជីវកម្មឯកជន និងប្រជាពលរដ្ឋអ្នកលក់ដូរទាំងអស់នៅក្នុងខេត្ត ចូលរួមអនុវត្តនូវគោលការណ៍ថ្មីរបស់ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជាឱ្យបានស្រុះគ្នា ដើម្បីកុំឲ្យមានបញ្ហាពាក់ព័ន្ធនឹងការចាយក្រដាសប្រាក់ដុល្លារ ដែលមានសភាពចាស់ ឬប្រឡាក់បន្តទៀត៕ អត្ថបទទាក់ទង ធនាគារជាតិ នឹងដាក់ដំណើរការប្រព័ន្ធ«បាគង» សម្រាប់ទេសចរអន្តរជាតិ	រាជរដ្ឋាភិបាល មានផែនការដាក់ឱ្យអនុវត្តសកម្មដូរប្រាក់ដុល្លារចាស់ ទក់ ឬរហែក ដោយមិនកាត់ទឹក នៅទូទាំងប្រទេសនាពេលខាងមុខ។ សម្តេច ហ៊ុន ម៉ាណែត បញ្ជាក់ដូច្នេះនៅគណនីហ្វេសប៊ុក ជាមួយនឹងការសាទរចំពោះបណ្តាធនាគារ អាជីវករ អ្នកប្ដូរប្រាក់ ក៏ដូចជាប្រជាពលរដ្ឋនៅខេត្តសៀមរាប ដែលចូលរួមអនុវត្តនូវគោលការណ៍ថ្មី របស់ធនាគារជាតិលើ ការប្រើប្រាស់ក្រដាសប្រាក់ដុល្លារដែលមានសភាពចាស់ ទក់ ឬរហែក។
បន្ទាប់ពីបំពេញទស្សនកិច្ចនៅបារាំង ស៊ែប៊ី និងតួកគី លោក ប្រាបូវ៉ូ សូប៊ីយ៉ាន់តូ ប្រធានាធិបតីជាប់ឆ្នោត និងជារដ្ឋមន្រ្តីការពារជាតិឥណ្ឌូណេស៊ី បានបន្តទស្សនកិច្ចនៅរុស្ស៊ី ដែលជាប្រទេសចុងក្រោយនៃដំណើរទស្សនកិច្ច ក្នុងថ្ងៃទី៣១ ខែកក្កដា។ ក្នុងជំនួបនៅក្នុងវិមានក្រេមឡាំង ប្រមុខការពារជាតិឥណ្ឌូណេស៊ី បានស្នើលោក ពូទីន ជួយអភិវឌ្ឍថាមពលនុយក្លេអ៊ែរនៅឥណ្ឌូណេស៊ី។ «នៅក្នុងវិស័យថាមពលនុយក្លេអ៊ែរ យើងបានពិភាក្សាជាមួយស្ថាប័នអ្នក Rosatom ពីកិច្ចសហប្រតិបត្តិការលើវិស័យនេះ»។ លោក ប្រាបូវ៉ូ បានប្រាប់មេដឹកនាំរុស្ស៊ី ដោយបន្តថា ឥណ្ឌូណេស៊ី បើកចំហរសេដ្ឋកិច្ចសម្រាប់រុស្ស៊ី។ ដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់មេដឹកនាំឥណ្ឌូណេស៊ី ធ្វើឡើងស្របពេលសង្រ្គាមនៅអ៊ុយក្រែនមិនទាន់បានបញ្ចប់ ខណៈរុស្ស៊ីនៅតែបន្តហ៊ុមដោយទណ្ឌកម្មរបស់ប្រទេសលោកខាងលិច។ ដោយមិនបានបញ្ជាក់ឱ្យបានលម្អិតពាក់ព័ន្ធនឹងថាមពលនុយក្លេអ៊ែរ ប្រមុខវិមានក្រេមឡាំង បានលើកឡើងថា ក្រុងមូស្គូ ត្រៀមខ្លួនជាស្រេច ក្នុងការវិយោគគម្រោងជាច្រើននៅក្នុងវិស័យថាមពល ការដឹកជញ្ជូន និងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធជាដើម។ ក្រៅពីថាមពលនុយក្លេអ៊ែរ ប្រធានាធិបតីរុស្ស៊ី បានសន្យាបង្កើនទំហំផលិតផលកសិកម្ម ដែលមានការខ្វះខាតនៅទីផ្សារសកល និងតម្លៃហក់ឡើងចាប់តាំងពីសង្រ្គាមអ៊ុយក្រែនផ្ទុះ ទៅឥណ្ឌូណេស៊ី។ រុស្ស៊ី និងឥណ្ឌូណេស៊ី ជាប្រទេសនាំចេញស្រូវសាលីដ៏សំខាន់មួយលើពិភពលោក។ កន្លងមក ឥណ្ឌូណេស៊ី បានអភិវឌ្ឍខ្លួនយ៉ាងខ្លាំងទៅរកថាមពលនុយក្លេអ៊ែរ ក្នុងគោលបំណងកាត់បន្ថយការបញ្ចេញឧស្ម័នកាបូនទៅក្នុងបរិយាកាស។ មកទល់ពេលនេះ ឥណ្ឌូណេស៊ី មិនទាន់មានរោងចក្រថាមពលស្អាតឡើយ ដោយមានត្រឹមកន្លែងស្រាវជ្រាវប៉ុណ្ណោះ៕	លោក ប្រាបូវ៉ូ សូប៊ីយ៉ាន់តូ ប្រធានាធិបតីជាប់ឆ្នោត និងជារដ្ឋមន្រ្តីការពារជាតិឥណ្ឌូណេស៊ី ស្នើប្រធានាធិបតីរុស្ស៊ី លោក វ្ល៉ាឌីមៀ ពូទីន វិនិយោគថាមពលនុយក្លេអ៊ែរ នៅឥណ្ឌូណេស៊ី ដើម្បីកាត់បន្ថយការបញ្ចេញឧស្ម័នកាបូន។ ជាការឆ្លើយតប លោក ពូទីន បានបញ្ជាក់ថា រុស្ស៊ីត្រៀមខ្លួនជាស្រេចក្នុងការវិនិយោគនៅក្នុងវិស័យថាមពល ដឹកជញ្ជូន និងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធនៅឥណ្ឌូណេស៊ី។
សន្ទុះនៃកំណើនអតិថិជន ជំរុញដោយនិន្នាការឌីជីថល៖ ធនាគារមានមោទនភាពក្នុងការរាយការណ៍ អំពីកំណើន អតិថិជនថ្មីៗគួរឲ្យកត់សម្គាល់នៅក្នុងឆមាសទីមួយ ឆ្នាំ២០២៤។ ចំនួនអ្នកប្រើអេបធនាគារ បានកើនឡើង ៣៤% ធៀបនឹងរយៈពេលដូចគ្នាកាលពីឆ្នាំមុន ដែលឆ្លុះបញ្ចាំងឲ្យឃើញថាអតិថិជនមានការពេញចិត្តកាន់តែខ្លាំងឡើងចំពោះសេវាធនាគារឌីជីថលរបស់ ABA។ ការកើនឡើងនៃនិន្នាការប្រើប្រាស់ឌីជីថលនេះ ត្រូវបានគូសបញ្ជាក់ឲ្យឃើញបន្ថែមទៀត តាមរយៈកំណើនមូលដ្ឋានអតិថិជនទាំងមូលរបស់ខ្លួនដល់ ៣២% ដែលសម្រេចឈានដល់ជិត ៤ លានគណនី។ ក្រៅពីកំណើននេះ ប្រតិបត្តិការ ABA PAY ក៏មានការកើនឡើងយ៉ាងគំហុកប្រមាណ ១២៦% ធៀបនឹងឆមាសទីមួយ ឆ្នាំ២០២៣។ ការកើនឡើងនៃការទូទាត់បែបឌីជីថល (រួមទាំង KHQR ថេរ និង KHQR ចរន្ដ, ការទូទាត់តាមម៉ាស៊ីន POS និងប្រតិបត្តិការតាមវេបសាយ) បង្ហាញពីឌីជីថលនីយកម្មកំពុងពន្លឿនទៅមុខនៅក្នុងទីផ្សារកម្ពុជា ជានិន្នាការដែល ABA កំពុងឈរនៅជួរមុខ ក្នុងការជំរុញវឌ្ឍនភាព។ កំណើនប្រាក់បញ្ញើ៖ ទំនុកចិត្តរបស់អតិថិជនមកលើ ABA បានកើនឡើង ជាមួយនឹងប្រាក់បញ្ញើសរុប កើនដល់ ២០% ដែលសម្រេចបាន ៩.៨ ពាន់លានដុល្លារអាមេរិក នៅក្នុងត្រីមាសទីពីរ ឆ្នាំ២០២៤ ធៀបនឹងរយៈពេលដូចគ្នាកាលពីឆ្នាំមុន ដែលមាន ៨.២ ពាន់លានដុល្លារ។ ការកើនឡើងគួរឲ្យកត់សម្គាល់នេះ ស្ដែងឲ្យឃើញពីទំនុកចិត្តរបស់អតិថិជនថ្មីរាប់លាននាក់ កំពុងគ្រប់គ្រងហិរញ្ញវត្ថុរបស់ពួកគាត់ប្រកបដោយភាពជឿជាក់ជាមួយធនាគារ ABA ដែលរំលេចពីការបន្តពង្រីកវិសាលភាពរបស់ធនាគារយើង។ ជំរុញកំណើនសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា៖ ABA បន្តដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់ក្នុងការគាំទ្រសកម្មភាពសេដ្ឋកិច្ចរបស់កម្ពុជា។ កំណើនប្រាក់កម្ចីបន្ដមានស្ថិរភាពក្នុងអត្រា ១៤% ដែលសរុបជាទឹកប្រាក់ ៨.៣ ពាន់លានដុល្លារ ក្នុងត្រីមាសទី២ ឆ្នាំ២០២៤។ តួលេខនេះ ឆ្លុះបញ្ចាំងពីកំណើននៅក្នុងឆមាសទី១ ដែលបង្ហាញពីតម្រូវការឥណទានដ៏ខ្លាំងក្លាពីសំណាក់អាជីវកម្ម និងរូបវន្ដបុគ្គល។ ប្រាក់កម្ចីទាំងនេះ ជំរុញដល់ការខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់បណ្ដាសហគ្រាស និងសមត្ថភាពរបស់ប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជា ដោយរួមចំណែកដល់ការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចប្រកបដោយថាមវន្ដ។ មូលដ្ឋានគ្រឹះដ៏រឹងមាំ៖ ភាពរឹងមាំផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុរបស់ ABA គាំទ្រដល់លទ្ធផលដ៏ល្អប្រសើររបស់ធនាគារ។ មូលធនរបស់ភាគហ៊ុនិកទទួលបានកំណើន ១៩% ដែលសម្រេចឈានដល់ ១.៩ ពាន់លានដុល្លារ ក្នុងត្រីមាសទី២ ឆ្នាំ២០២៤។ កំណើននេះបង្ហាញពីមូលដ្ឋានដើមទុនដ៏រឹងមាំរបស់ ABA ដែលពង្រឹងជំហររបស់ខ្លួនបានល្អឥតខ្ចោះ សម្រាប់កំណើនផលបត្រនាពេលអនាគត។ ការពង្រីកវិសាលភាពជារួម៖ ដោយឆ្លុះបញ្ចាំងពីយុទ្ធសាស្ត្រកំណើនពេញលេញរបស់ ABA ទ្រព្យសកម្មសរុបរបស់ធនាគារសម្រេចបានដល់ ១២.៣ ពាន់លានដុល្លារអាមេរិក ក្នុងត្រីមាសទី២ ឆ្នាំ២០២៤ ដែលកើនបាន ១៩% ធៀបនឹងត្រីមាសទី២ ឆ្នាំ២០២៣។ កំណើននេះ បង្ហាញពីការប្តេជ្ញាចិត្តរបស់ធនាគារ ABA ក្នុងការបម្រើសេវាជូនអតិថិជនកាន់តែច្រើនវិស័យ និងរួមចំណែកយ៉ាងសំខាន់ដល់ដំណើរការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចរបស់កម្ពុជា។ ប្រាក់ចំណេញកើនឡើង៖ បន្ថែមលើសមត្ថភាពប្រតិបត្តិការប្រកបដោយភាពវិជ្ជមាន ប្រាក់ចំណេញសុទ្ធរបស់ ABA ក៏មានការកើនឡើង ២១% ផងដែរ ធៀបនឹងរយៈពេលដូចគ្នាកាលពីឆ្នាំមុន ដែលសម្រេចឈានដល់ ១៦៦.២ លានដុល្លារ ក្នុងត្រីមាសទី២ ឆ្នាំ២០២៤។ កំណើននៃប្រាក់ចំណេញនេះបង្ហាញពីការគ្រប់គ្រងប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាព និងសមត្ថភាពរបស់ធនាគារក្នុងការបង្កើតប្រាក់ចំណេញប្រកបដោយស្ថិរភាព។ ជាងនេះទៅទៀត ការដែលម្ចាស់ភាគហ៊ុនទាំងអស់របស់ធនាគារយើងខ្ញុំ មិនដែលដកប្រាក់ចំណេញមួយកាក់មួយសេន ហើយផ្ទុយទៅវិញរក្សាទុកប្រាក់ចំណេញទាំងអស់មកវិនិយោគលើធនាគារ ABA វិញ បង្ហាញពីការប្តេជ្ញាចិត្ត និងទំនុកចិត្តជាបន្តបន្ទាប់របស់ម្ចាស់ភាគហ៊ុនទាំងអស់ចំពោះទិសដៅយុទ្ធសាស្ត្ររបស់ ABA ដោយសង្កត់ធ្ងន់លើការយកចិត្តទុកដាក់របស់ពួកគាត់ក្នុងការចូលរួមដល់ការរីកចម្រើនទៅមុខ និងការអភិវឌ្ឍឥតឈប់ឈររបស់កម្ពុជា។ ដោយផ្តោតការយកចិត្តទុកដាក់ឥតងាករេលើនវានុវត្តន៍ សេវាបម្រើអតិថិជន បច្ចេកវិទ្យា និងស្ថិរភាព ABA ស្ថិតនៅក្នុងជំហរដ៏រឹងមាំ ជាមួយឱកាសច្រើនក្នុងការបម្រើ និងជំរុញកំណើនសេដ្ឋកិច្ចរបស់កម្ពុជា។ ក្នុងនាមជាធនាគារពាណិជ្ជធំជាងគេ ABA គាំទ្រយ៉ាងសកម្មចំពោះកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ក្នុងគោលដៅអភិវឌ្ឍសង្គម-សេដ្ឋកិច្ច បន្ថែមទៀត។ ការប្តេជ្ញាចិត្តឥតងាករេនេះ រួមបញ្ចូលគំនិតផ្តួចផ្តើមជាច្រើនរបស់រដ្ឋាភិបាល ដូចជា យុទ្ធសាស្ត្របញ្ចកោណ ជាមួយការគាំទ្រយ៉ាងម៉ឺងម៉ាត់របស់ ABA ចំពោះគោលដៅយុទ្ធសាស្ត្រនានារបស់រាជរដ្ឋាភិបាល។ (អត្ថបទពាណិជ្ជកម្ម)	ធនាគារ ABA បន្តនាំមុខគេនៅលើទិដ្ឋភាពហិរញ្ញវត្ថុជាមួយនឹងលទ្ធផលដ៏ល្អប្រសើរនៅក្នុងឆមាសទី១ ឆ្នាំ២០២៤។ ធនាគារបានរាយការណ៍អំពីកំណើនដ៏ល្អប្រសើរនៅគ្រប់សូចនាករ (ម៉េតទ្រិក) សំខាន់ៗដោយពង្រឹងជំហររបស់ ខ្លួនក្នុងនាមជាតួអង្គចម្បងមួយដែលចូលរួមជំរុញដល់ការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចរបស់កម្ពុជា។
កីឡាការិនីប្រដាល់ Khelif បានផ្តួលកីឡាការិនីអ៊ីតាលី Angela Carini ឱ្យបោះបង់ការប្រកួតក្រោយរងកណ្តាប់ដៃពីរលើកធ្ងន់ៗនៅលើច្រមុះ ក្នុងការប្រកួតវគ្គ១៦នាក់ចុងក្រោយ លើប្រភេទទម្ងន់៦៦គីឡូក្រាម នៅថ្ងៃទី១ ខែសីហា។ Carini ដែលបង្ហាញពីភាពឈឺចាប់របស់ខ្លួនក្រោយហូរឈាមច្រមុះ បានស្រែកយំចំពោះបរាជ័យរបស់ខ្លួន។ ចប់ការប្រកួត ប៉ុន្តែការជជែកដេញដោលជុំវិញការអនុញ្ញាតឱ្យ Khelif ចូលរួមអូឡាំពិកពីសំណាក់ IOC បានផ្ទុះឡើង។ កីឡាការិនីអាល់ហ្សេរីរូបនេះ រងការទាមទារពីគូប្រជែងរបស់ប្រទេសផ្សេង មិនឱ្យចូលរួមប្រជែងមេដាយនៅប៉ារីសនោះឡើយ ពោលគឹតាំងពីមុនបើកការប្រកួតអូឡាំពិកមួយសប្តាហ៍ម្លេះ។ បើតាមការចុះផ្សាយរបស់ទីភ្នាក់ងារព័ត៌មាន AFP កីឡាការិនីប្រដាល់សកលវ័យ២៥ឆ្នាំរូបនេះ ធ្លាប់ត្រូវបានដកសិទ្ធិប្រកួតដណ្តើមមេដាយមាសក្នុងព្រឹត្តិការណ៍ជើងឯកពិភពលោកស្ត្រីនៅទីក្រុង New Delhi កាលពីឆ្នាំ២០២៣ បន្ទាប់ពីនាងមិនបានបំពេញតាមលក្ខណៈវិនិច្ឆ័យសិទ្ធិទទួលបានរបស់សហព័ន្ធកីឡាប្រដាល់អន្តរជាតិ (IBA) ដែលរារាំងអត្តពលិកដែលមានក្រូម៉ូសូម XY របស់បុរស (ស្រីចរិតប្រុស) ប្រកួតប្រជែងក្នុងព្រឹត្តិការណ៍ស្ត្រី។ ដោយឡែក ម្ចាស់ជើងឯកពិភពលោក២សម័យរបស់តៃវ៉ាន់ Lin Yu-ting ក៏បាត់បង់មេដាយសំរឹទ្ធរបស់ខ្លួនក្នុងការប្រកួតដូចគ្នានេះ។ យ៉ាងណាក៏ដោយ IOC បានការពារការសម្រេចចិត្តរបស់ខ្លួនក្នុងការអនុញ្ញាតឲ្យអ្នកប្រដាល់ទាំងពីររូបដែលបរាជ័យក្នុងការធ្វើតេស្ដសិទ្ធិយេនឌ័រ ចូលប្រកួតនៅប៉ារីសឆ្នាំ ២០២៤។ IOC លើកហេតុផលសាមញ្ញថា ទាំង Khelif និង Yu-ting សុទ្ធតែមានភេទស្រី បើទោះមានកាយសម្បទា និងចរិតប្រុសក៏ដោយ។ ជុំវិញបរាជ័យរបស់ Carini ក៏មានប្រតិកម្មភ្លាមៗពីសំណាក់នាយករដ្ឋមន្ត្រីអ៊ីតាលី Giorgia Meloni ផងដែរ។ លោក Meloni ដែលមានវត្តមាននៅប៉ារីសដែរនោះ ចាត់ទុកការចាញ់របស់អត្តលិកខ្លួន ជាការប្រកួតដែលមិនស្មើភាពគ្នា៕	កីឡាការិនីប្រដាល់អាល់ហ្សេរី Imane Khelif ដែលបរាជ័យក្នុងការធ្វើតេស្តសិទ្ធិយេនឌ័រកាលពីឆ្នាំ២០២៣ បានផ្តួលគូប្រកួតអ៊ីតាលីដោយប្រើពេលត្រឹម ៤៦វិនាទីប៉ុណ្ណោះ នៅព្រឹត្តិការណ៍កីឡាអូឡាំពិក ក្រុងប៉ារី។ មុនបើកការប្រកួតផ្លូវការ៦ថ្ងៃ Khelif ក៏រងការតវ៉ាមិនឱ្យចូលរួមប្រជែងមេដាយផងដែរ បើទោះគណៈកម្មាធិការអូឡាំពិកអន្តរជាតិ (IOC) ផ្តល់សិទ្ធិរួចហើយក៏ដោយ។
ដើម្បីជ្រាបច្បាស់សូមលោកអ្នកនាងទស្សនាវីដេអូដូចតទៅ៖ គួរបញ្ជាក់ថា ការងារនេះធ្វើឡើងបន្ទាប់ពីមានសារាចរណ៍ណែនាំ ពីក្រសួងព័ត៌មាន ស្តីពី«ការកំណត់អំពីបែបបទ នីតិវិធី និងវិធានក្នុងការគ្រប់គ្រងការផ្សាយពាណិជ្ជកម្ម ផលិតផលគ្រឿងស្រវឹង»។ ជំនួសដោយស្លាកផ្សព្វផ្សាយគ្រឿងស្រវឹងនេះ ក្រុមហ៊ុនបានរៀបចំដំឡើងរូបភាពតំបន់ទេសចរណ៍ក្នុងខេត្តសៀមរាប ដូចជាប្រាសាទ រូបបដិមា បឹងទន្លេសាប និងទឹកធ្លាក់ភ្នំគូលែនជាដើម។ តាមការបញ្ជាក់ពីអ្នកនាំពាក្យខេត្ត លោក លី វណ្ណៈ យុទ្ធនាការនេះនឹងធ្វើឱ្យអស់ គឺលែងឱ្យមានការផ្សព្វផ្សាយគ្រឿងស្រវឹង នៅតាមដងផ្លូវសាធារណទៀត៕	សៀមរាប៖ រដ្ឋបាលខេត្តសៀមរាប បានផ្តើមទម្លាក់ស្លាកពាណិជ្ជកម្មស្រាបៀរនៅតាមដងផ្លូវសំខាន់ៗក្នុងក្រុង ដូចជាផ្លូវជាតិលេខ៦ និងកំណាត់ផ្លូវលោកតា ខៀវ ណឺយ។ ក្រៅពីដងផ្លូវសាធារណ ក្នុងនោះរដ្ឋបាលខេត្តក៏ស្នើឱ្យម្ចាស់អាជីវកម្មដែលមានស្លាកស្រាបៀរទាំងអស់ សម្របសម្រួលជាមួយក្រុមហ៊ុនគ្រឿងស្រវឹង ដើម្បីទម្លាក់ចោលដូចគ្នាដែរ។ នេះជាសកម្មភាពមួយ ដែលរដ្ឋបាលខេត្តអះអាងថា ដើម្បីជៀសវាងការកាត់បន្ថយគ្រោះថ្នាក់នានា ដែលបណ្ដាលមកពីគ្រឿងស្រវឹង។
នៅក្នុងឆ្នាំ២០២០ ម្តាយម្នាក់ បានវាយកូនប្រុសម្នាក់ដែលមានវ័យទើបតែ ៦ឆ្នាំយ៉ាងខ្លាំង ដោយសារតែសកម្មភាពធ្វើខុស។ ក្នុងការប្រដៅនោះ ម្តាយរូបនេះ បានវាយខ្សែក្រវាត់រហូតដល់ ១០នាទី ទាត់ ហើយទះកូនប្រុសរបស់ខ្លួនផង។ ក្នុងអំឡុងឆ្នាំនោះ ម្តាយរូបនេះ បានរស់នៅជាមួយសង្សារ និងកូនផ្សេងទៀតផងដែរ។ ក្រោយមក ស្ត្រីរូបនេះ បានយកកូនទៅប៉ុស្តិ៍ប៉ូលិស និងចោទសង្សាររបស់ខ្លួនជាអ្នកធ្វើបាបកូនប្រុសខ្លួន។ នៅក្នុងសវនាការក្នុងថ្ងៃទី២ ខែសីហា តុលាការសិង្ហបុរី បានចាក់វីដេអូមួយ ដោយបានបង្ហាញពីអំពើហិង្សារបស់ស្រ្តីម្នាក់ លើកូនប្រុស ដែលទើបមានអាយុ ៦ឆ្នាំ។ សូម្បីចៅក្រមម្នាក់ ដែលបានមើលខ្សែវីដេអូ បានលើកឡើងថា វាជាព័ស្តុតាង ដែលពិបាកមើល ដោយសារតែអំពើហិង្សាសាហាវឃោរឃៅ និងមិនអាចអត់ឱនបាន។ «ព័ស្តុតាងពិបាកនឹងមើល ដោយសារមានសកម្មភាពហិង្សា និងឃោរឃៅខ្លាំង»។ លោកស្រីចៅក្រម Carol Ling បានលើកឡើងបែបនេះ។ ដោយជាសកម្មភាពបំពានកុមារ ម្តាយដែលមានវ័យ ៣២ឆ្នាំរូបនេះ ត្រូវបាន តុលាការ កាត់ទុកឱ្យជាប់ពន្ធនាគាររយៈពេល ១៣ខែ។ នៅឆ្នាំមុន ស្រ្តីរូបនេះ ក៏បានទទួលកំហុសនៅមុខតុលាការផងដែរ។ នេះបើតាមការចុះផ្សាយរបស់ទីភ្នាក់ងារព័ត៌មាន Channel News Asia។ ក្រៅពីរងបទចោទបំពានលើកុមារ ម្តាយវ័យ ៣២ឆ្នាំរូបនេះ រងបទចោទពីបទកុហកថា មិត្តប្រុសរបស់ខ្លួនវាយកូនប្រុស។ ក្រោយមក អាជ្ញាធរ បានរកឃើញថា ស្រ្តីរូបនេះ មានជំងឺវិបល្លាស ជាមួយអារម្មណ៍ធ្លាក់ទឹកចិត្ត នៅវិទ្យាស្ថានសុខភាពផ្លូវចិត្ត។ ខណៈទំនាក់ទំនងកូនប្រុស និងម្តាយមានភាពល្អប្រសើរ តុលាការ បានអនុញ្ញាតឱ្យអ្នកទាំងពីរមានការជួបគ្នា ប៉ុន្តែស្ថិតក្រោមការគ្រប់គ្រងយ៉ាងម៉ត់ចត់ពីសំណាក់មន្រ្តីការពារកុមារ៕	តុលាការសិង្ហបុរី នៅថ្ងៃទី២ ខែសីហា បានកាត់ទោសម្តាយម្នាក់ឱ្យជាប់ពន្ធនាគារដល់ ១៣ខែ ក្រោយវាយកូនប្រុសអាយុ៦ឆ្នាំ ជាមួយខ្សែក្រវាត់រហូតដល់ ១០០ដង។ តាមការបញ្ជាក់របស់ចៅក្រមសិង្ហបុរី នេះជាការប្រដៅកូនដ៏សាហាវព្រៃផ្សៃមួយ។
«ស្ថានភាពជំនន់ទឹកភ្លៀងនៅខេត្តកំពង់ធំ មកដល់ថ្ងៃនេះ មិនទាន់ស្រកនៅឡើយទេ ដោយសារស្ទឹងទាំង៤ របស់ខេត្តកំពង់ធំ គឺទឹកនៅឡើងបន្តិចបន្តួច។ តំបន់វាលស្រែដែលបានជន់លិច គឺនៅបន្តលិចដដែល។ ស្រូវនឹងបន្តខូចខាតទៀត ដោយកើនឡើងជិត៣ពាន់ហិកតា»។ នេះជាការបញ្ជាក់របស់លោក សុទ្ធ គឹមកុលមុន្នី ដោយបន្តថា ស្ថានភាពទឹកឡើងលឿនពេក ដែលពិបាកក្នុងការជួយសង្រ្គោះដំណាំស្រូវ។ ដំណាំស្រូវរបស់កសិករមួយចំនួន ដែលត្រូវច្រូតកាត់ក្នុងរយៈពេល ២សប្ដាហ៍ទៀត បែរជាខូចខាតដោយសារជំនន់ទឹកភ្លៀង។ បើតាមលោក សុទ្ធ គឹមកុលមុន្នី ដើម្បីអន្តរាគមន៍លើបញ្ហានេះ ប្រជាពលរដ្ឋ និងអាជ្ញាធរបានចុះច្រូតកាត់ទាំងសើមផងដែរ។ ស្រូវជន់លិចដោយសារជំនន់ទឹកភ្លៀង នៅខេត្តកំពង់ធំ។ រូបភាពផ្ដល់ដោយលោក សុទ្ធ គឹមកុលមុន្នី។ ក្រៅពីជួបបញ្ហាជំនន់ទឹកភ្លៀង កសិករដែលបានច្រូតកាត់ស្រូវរួច ក៏បន្តជួបបញ្ហាមេឃ ស្រទំវិញម្ដង ដោយសារពិបាកក្នុងការហាលស្រូវ។ ជុំវិញបញ្ហាជំនន់ទឹកភ្លៀងវាយប្រហារខេត្តកំពង់ធំ អាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធរួមមាន រដ្ឋបាលខេត្ត ក្រសួងធនធានទឹក និងឧតុនិយម រួមជាមួយគណៈកម្មាធិការជាតិគ្រប់គ្រងគ្រោះមហន្តរាយ ចុះមើលស្ថានភាពជាប្រចាំ។ ក្រោយចុះពិនិត្យមើលស្ថានភាពជំនន់ទឹកស្ទឹងសែន នៅព្រឹកថ្ងៃទី២ សីហា លោក ចាន់ យុត្ថា រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងធនធានទឹក ប្រាប់សារព័ត៌មានថ្មីៗតាមទូរសព្ទថា ស្ថានភាពជំនន់ទឹកភ្លៀងនៅខេត្តកំពង់ធំ អាចនឹងធូរស្រាលក្នុងចន្លោះពេល ៤ ទៅ៥ថ្ងៃទៀត។ បើតាមរដ្ឋលេខាធិការរូបនេះ អាជ្ញាធរបានតម្រៀបបាវខ្សាច់ ដើម្បីទប់ស្កាត់ផងដែរ។ លោក ចាន់ យុត្ថា រដ្ឋុលេខាធិការក្រសួងធនធានទឹក និងលោក នួន ផារ័ត្ន អភិបាលខេត្តកំពង់ធំ ចុះមើលស្ថានភាពទឹកស្ទឹងសែន។ រូបភាពរដ្ឋបាលខេត្តកំពង់ធំ។ អត្ថបទទាក់ទង ស្រូវជាង ២ពាន់ហិកតា នៅខេត្តកំពង់ធំ ខូចខាតដោយសារទឹកជំនន់ ទេសរដ្ឋមន្រ្តី គន់ គីម៖ ខេត្តកំពង់ធំ រងការជន់លិចខ្លាំងជាងគេ មិនធ្លាប់មាន អ្នកនាំពាក្យ៖ បាតុភូត La Nina នឹងធ្វើឱ្យកម្ពុជាប្រឈមជំនន់ទឹកភ្លៀង សូមបញ្ជាក់ថា រហូតមកដល់ពេលនេះ អាជ្ញាធរខេត្តកំពង់ធំ បានត្រៀមទីទួលសុវត្ថិភាព រួចរាល់សម្រាប់ជម្លៀសប្រជាពលរដ្ឋ និងសត្វពាហនៈគេចចេញពីគ្រោះទឹកជំនន់នោះ។ ទន្ទឹមនឹងនេះ រដ្ឋបាលខេត្តកំពង់ធំ ក៏អំពាវនាវដល់ពលរដ្ឋ ក្នុងខេត្តកំពង់ធំទាំងអស់ និង ពលរដ្ឋរស់នៅតាមបណ្ដោយដងស្ទឹងសែន បង្កើនការប្រុងប្រយ័ត្នខ្ពស់ ដើម្បីចៀសវាង នូវគ្រោះថ្នាក់ផ្សេងៗ៕ អាជ្ញាធរគ្រប់គ្រងគ្រោះមហន្តរាយចុះពិនិត្យដំណាំស្រូវ។ រូបភាពផ្ដល់ដោយលោក សុទ្ធ គឹមកុលមុន្នី។	ជំនន់ទឹកភ្លៀងនៅខេត្តកំពង់ធំ បន្តជន់លិចផលដំណាំរបស់ប្រជាកសិករ ជាពិសេសបង្កឱ្យខូចខាតស្រូវជិត ៣ពាន់ហិកតា។ លោក សុទ្ធ គឹមកុលមុន្នី អ្នកនាំពាក្យគណៈកម្មាធិការជាតិគ្រប់គ្រងគ្រោះមហន្តរាយ បានប្រាប់សារព័ត៌មានថ្មីៗដូច្នេះ នៅថ្ងៃទី២ ខែសីហា។
ក្រៅតែពីបញ្ហានេះ លោក ឈាង រ៉ា ក៏មើលឃើញថា បច្ចុប្បន្នសេវាមណ្ឌលសុខភាពមិនទាន់រលូនល្អនៅឡើយទេ ឯក្រុមគ្រូពេទ្យមិននៅកន្លែងទៀងទាត់។ បញ្ហានេះ លោកចង់ឱ្យបុគ្គលិកពេទ្យទាំងអស់គោរពពេលវេលាក្នុងម៉ោងការងារ និងទទួលខុសត្រូវឱ្យបានខ្ពស់ជាងនេះ។ ជាមួយគ្នានេះ រដ្ឋមន្រ្តី បានជំរុញឱ្យមណ្ឌលសុខភាព សម្របសម្រួលទទួលអ្នកជំងឺឱ្យបានរហ័ស និងពន្យល់ពីស្ថានភាពជំងឺឱ្យបានក្បោះក្បាយ។ ពិសេស ត្រូវយកចិត្តទុកដាក់លើការថែទាំសុខភាពអ្នកជំងឺ ទាំងផ្លូវកាយ និងផ្លូវចិត្ត តាមរយៈអាកប្បកិរិយារួសរាយ ញញឹមរាក់ទាក់ ដែលជាផ្នែកមួយជួយបន្ធូភាពតានតឹង និងក្តីបារម្ភអ្នកជំងឺ និងក្រុមគ្រួសារ៕	«មិនមានថ្នាំគ្រប់គ្រាន់សម្រាប់ពលរដ្ឋ ព្រោះបុគ្គលិកមណ្ឌលសុខភាពមួយចំនួនបានយកពីរដ្ឋ ទៅប្រើប្រាស់ជាលក្ខណៈឯកជន»។ នេះជាការលើកឡើងរបស់ លោក ឈាង រ៉ា រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងសុខាភិបាល នៅក្នុងជំនួបជាមួយមន្រ្តីរាជការ និងបុគ្គលិកសុខាភិបាល នៃមន្ទីរសុខាភិបាលខេត្តកំពត នៅថ្ងៃទី១ សីហា ដោយសង្កត់ធ្ងន់ថា ករណីនេះ ត្រូវមានយន្តការត្រួតពិនិត្យ ដើម្បីធានាតម្លាភាព និងកុំឱ្យកើតឡើងទៀត។
ព្រះរាជក្រឹត្យ ចេញថ្ងៃទី២៧កក្កដា បានតែងតាំងរដ្ឋលេខាធិការ និងអនុរដ្ឋលេខាធិការ នៃ រដ្ឋលេខាធិការដ្ឋានកិច្ចការព្រំដែន ៣រូប។ ក្នុងនោះ លោក សៀន សុវណ្ណា ជារដ្ឋលេខាធិការ ហើយលោក ឃ្លោក រក្សី និងលោក យ៉ន ភិរិន ជាអនុរដ្ឋលេខាធិការ។ យ៉ាងណាក៏ដោយ អ្នកលេងបណ្ដាញសង្គមមួយចំនួនរិះគន់ ពីតំណែងថ្មីរបស់ លោក សៀន សុវណ្ណា។ លោក ផែ វណ្ណៈ សរសេរបញ្ចេញមតិលើហ្វេសប៊ុក ដោយមិនបានដាក់បន្ទុកលើថ្នាក់ដឹកនាំ ដែលស្នើទៅព្រះមហាក្សត្យ និងការតែងតាំងនេះឡើយ។ លោក ខឹងនឹងមន្ត្រីមួយចំនួនមានជំនាញ រៀបចំរបាយការណ៍បានយ៉ាងល្អ ដាក់ទៅប្រមុខរដ្ឋាភិបាល។ លោក ផែ វណ្ណៈ បានអំពាវនាវបែបនេះ ៖ «សំណូមពរ ឯកឧត្តម្ភមួយចំនួនដែលពូកែរត់ការតែងតាំងមន្ត្រី សូមមេត្តាកុំយកមន្ត្រីដែលធ្លាប់មានរឿងអាស្រូវច្រើន ឱ្យកាន់មុខដំណែងសំខានៗរបស់ជាតិ ដូចករណីឈ្មោះ សៀន សុវណ្ណា ជាដើម»។ អំឡុងឆ្នាំ២០២០ លោក សៀន សុវណ្ណា ត្រូវបានព្រះមហាក្សត្យ ទម្លាក់ឋានន្តរស័ក្តិពីផ្កាយ៣ ទៅផ្កាយ១ ហើយនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ក៏បានចេញអនុក្រឹត្យបញ្ចប់មុខតំណែងពីអគ្គនាយករងនៃអគ្គនាយកដ្ឋានសវនកម្មផ្ទៃក្នុងដែរ។ កាលនោះ ក្រុមប្រឹក្សាវិន័យអង្គភាពនៃក្រសួងមហាផ្ទៃ បានរកឃើញករណីមិនប្រក្រតីជាច្រើន ពាក់ព័ន្ធនឹង លោក សៀន សុវណ្ណា ដូចជាការប្រើពាក្យញុះញង់ បំបែកបំបាក់មន្ត្រីក្នុង និងក្រៅអង្គភាព បញ្ហាសីលធម៌ រួមទាំងបណ្តឹងពីមន្ត្រីថ្នាក់មូលដ្ឋាន៕ អត្ថបទទាក់ទង លោក សៀន សុវណ្ណា ធ្លាក់ពីផ្កាយ៣ទៅផ្កាយ១វិញ នា៣ខែក្រោយអស់តំណែងពីនាយកដ្ឋានសវនកម្មផ្ទៃក្នុង	ព្រះករុណា ព្រះបាទសម្ដេច ព្រះបរមនាថ នរោត្តម សីហមុនី ព្រះមហាក្សត្រទ្រង់ បាន ចេញព្រះរាជក្រឹត្យតែង លោក សៀន សុវណ្ណា រដ្ឋលេខាធិការ នៃរដ្ឋលេខាធិការដ្ឋាន កិច្ចការព្រំដែន។
កម្មវិធីនេះរៀបចំឡើងក្នុងគោលបំណង គាំទ្រ និងអនុវត្តគោលនយោបាយរបស់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា តាមរយៈការផ្តល់តម្លៃ និងលើកទឹកចិត្តដល់ភូមិ ឃុំ-សង្កាត់ ដែលអនុវត្តបានល្អនូវលក្ខណសម្បត្តិទី៦ នៃគោលនយោបាយ «ភូមិ ឃុំ- សង្កាត់មានសុវត្ថិភាព»។ នេះបើតាមសេចក្ដីជូនដំណឹងរបស់ក្រសួងបរិស្ថាន នៅថ្ងៃទី២៩ ខែកក្កដា។ ទន្ទឹមនឹងការប្រកាសនេះ ក្រសួងបរិស្ថាន បានស្នើឱ្យអភិបាលក្រុង ស្រុក ខណ្ឌ ជ្រើសរើសបេក្ខភាពឃុំ-សង្កាត់ឆ្នើម ដែលបានគ្រប់គ្រង ថែរក្សា ការពារធនធានធម្មជាតិ បរិស្ថាន និង បញ្ជ្រាបការយល់ដឹងដល់ពលរដ្ឋអំពីអនាម័យក្នុង ភូមិ ឃុំ-សង្កាត់ប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាព បញ្ជូនមក អគ្គនាយកដ្ឋានចំណេះដឹង និងព័ត៌មានបរិស្ថាន ក្រសួងបរិស្ថាន។ ពាក្យស្នើសុំចូលរួមប្រឡងប្រណាំងនេះ មាននៅគ្រប់មន្ទីរបរិស្ថានរាជធានី-ខេត្តសាមី។ កាលបរិច្ឆេទឈប់ទទួលពាក្យផុតត្រឹម នៅថ្ងៃទី៣០ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២៤៕	ក្រសួងបរិស្ថាន នឹងរៀបចំការប្រឡងប្រណាំង «ភូមិ ឃុំ-សង្កាត់មានសុវត្ថិភាព» ក្នុងក្របខណ្ឌលក្ខណសម្បត្តិទី៦ គឺមានអនាម័យ មានសោភ័ណភាពល្អ និងបរិស្ថានល្អ» នៃគោលនយោបាយ «ភូមិ ឃុំ- សង្កាត់មានសុវត្ថិភាព» ដើម្បីផ្តល់បណ្ណមេត្រីបរិស្ថាន សម្រាប់ឆ្នាំ២០២៤។
អប្សរា មានឪពុកជាជនជាតិកម្ពុជា និងម្តាយជាជនជាតិហ្សាម៉ៃអ៊ីក បានធំចម្រើនវ័យនៅសហរដ្ឋអាម៉េរិក។ ក្នុងវត្តមានជាលើកដំបូងនៅអូឡាំពិក កីឡាការិនីអាយុ២៣ឆ្នាំរូបនេះ ត្រូវប្រកួតតទល់ជាមួយកីឡាការិនី៧៩រូបផ្សេងទៀតពីទូទាំងពិភពលោក ហើយស្ថិតក្នុង Heat 6 ជាមួយកីឡាការិនីពីនីហ្សេរីយ៉ា, ហ្វីជី, ហ្កាណា, អាស៊ែបៃហ្សង់, កូសូវ៉ូ, កៀរហ្ស៊ីស្ថាន និងម៉ាដាន់ហ្កាស្កា។ អប្សរា គឺជាកីឡាការិនីទី៤របស់កម្ពុជា ដែលបង្ហាញខ្លួនលើវិញ្ញាសាហែលសេរីចម្ងាយ៥០ម៉ែត្រក្នុងព្រឹត្តិការណ៍កីឡាអូឡាំពិក បន្ទាប់ពីកីឡាការិនី ហែម រស្មី (ឆ្នាំ២០០០នៅស៊ីដនី), កីឡាការិនី កេត ស៊ីវ៉ាន (ឆ្នាំ២០០៤នៅអាតែន), កីឡាការិនីហែមថុន វិទិនី (ឆ្នាំ២០០៨នៅប៉េកាំង, ឆ្នាំ២០១២នៅឡុងដ៍, ឆ្នាំ២០១៦នៅរីយ៉ូ), កីឡាការិនី ឃឺន ប៊ុនពេជ្រមរតក (ឆ្នាំ២០២០នៅតូក្យូ)។ កំណត់ត្រាដ៏ល្អនៅអូឡាំពិកសម្រាប់កីឡាការិនីកម្ពុជាលើវិញ្ញាសាហែលសេរីចម្ងាយ៥០ម៉ែត្រ គឺសម្រេចបានដោយ ហែមថុន វិទិនី ក្នុងថិរវេលា ២៩.៣៧វិនាទី នាអូឡាំពិកក្រុងរីយ៉ូ កាលពីឆ្នាំ២០១៦។ បច្ចុប្បន្ន វិទិនី ជាគ្រូបង្វឹកកីឡាហែលទឹកជម្រើសជាតិ ដែលកំពុងដឹកនាំក្រុមនៅអូឡាំពិកបារាំងតែម្តង។ កំណត់ត្រាថ្នាក់ជាតិលើវិញ្ញាសាហែលទឹកសេរីចម្ងាយ៥០ម៉ែត្រផ្នែកនារី គឺសម្រេចបានដោយកីឡាការិនី សាក់ប៊ុន អប្សរា ដោយផ្ទាល់ក្នុងថិរវេលា ២៦.៤១ ក្នុងព្រឹត្តិការណ៍កីឡាស៊ីហ្គេមលើកទី៣២ នៅកម្ពុជា កាលពីឆ្នាំ២០២៣។ ម្ចាស់កំណត់ត្រាពិភពលោកលើវិញ្ញាសាហែលសេរីចម្ងាយ៥០ម៉ែត្រ គឺកីឡាការិនីស៊ុយអែត Sjoestroem Sarah (នៅ Heat 10) និងម្ចាស់កំណត់ត្រាអូឡាំពិក គឺកីឡាការិនីអូស្ត្រាលី McKeon Emma។ សាក់ប៊ុន អប្សរា គឺជាកីឡាការិនីដែលឆ្លងកាត់ការបណ្តុះបណ្តាលនៅសាកលវិទ្យាល័យ Ball State University ក្នុងរដ្ឋ Indiana សហរដ្ឋអាម៉េរិក។ អតីតនិស្សិតពីសាកលវិទ្យាល័យនេះ ដែលធ្លាប់បង្ហាញខ្លួននៅព្រឹត្តិការណ៍អូឡាំពិករួមមាន កីឡាករចំបាប់អាម៉េរិក William Marlin (Pete) Lee (ឆ្នាំ១៩៧៦), កីឡការចំបាប់អេក្វាឌ័រ Marco Teran (ឆ្នាំ១៩៦៨, ឆ្នាំ១៩៧៦), កីឡាករបាល់ទះអាម៉េរិក Phil Eatherton (ឆ្នាំ២០០៤) និងកីឡាការិនីសូហ្វបលកាណាដា Jennifer Gilbert ដែលឈ្នះមេដាយសំរឹទ្ធនាអូឡាំពិកឆ្នាំ២០២០៕	កីឡាការិនីហែលទឹកខ្មែរ-អាម៉េរិក សាក់ប៊ុន អប្សរា កាតារីណា (Apsara Katarina Sakbun) នឹងប្រកួតប្រជែងក្នុងព្រឹត្តិការណ៍កីឡាអូឡាំពិកក្រុងប៉ារីស លើវិញ្ញាសាហែលសេរីចម្ងាយ៥០ម៉ែត្រនៅអាងទឹក Paris La Defense Arena នាម៉ោង៤ និង១១នាទី ថ្ងៃទី៣ ខែសីហា នេះ។
សម្ដេច ហ៊ុន ម៉ាណែត បានជជែកសួរនាំលោកគ្រូអ្នកគ្រូ អាណាព្យាបាល សិស្សានុសិស្សនៅសាលាបឋមសិក្សាអនុវត្ត ដើម្បីឈ្វេងយល់ពីការបង្រៀន និងការផ្លាស់ប្ដូរអាកប្បកិរិយារបស់សិស្សានុសិស្ស ដែលបានអនុវត្តកម្មវិធីសិក្សាបន្ថែមម៉ោងរបស់គណៈកម្មាធិការជាតិជំរុញការអនុវត្តវិធានការគន្លឹះក្នុងវិស័យអប់រំរបស់រាជរដ្ឋាភិបាល (គ.វ.អ.)។ ការរៀបចំដាក់ឱ្យអនុវត្តជំហានសាកល្បង នូវកម្មវិធីសិក្សាបន្ថែមម៉ោង (ឬក្រៅម៉ោង) ចំនួន ២ម៉ោង ក្នុងមួយថ្ងៃ នៅតាមសាលាបឋមសិក្សាមួយចំនួន ដើម្បីពង្រឹងគុណភាពនៃការអប់រំថ្នាក់មូលដ្ឋាន។ កម្មវិធីនេះ ជាផ្នែកមួយ នៃការអនុវត្តវិធានគន្លឹះរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលអាណត្តិទី៧ សម្រាប់ពង្រឹងការអប់រំកម្រិតមូលដ្ឋាននៅតាមសាលារដ្ឋ។ សម្ដេច ហ៊ុន ម៉ាណែត ចុះជួបសិស្សនៅសាលាបឋមសិក្សាអនុវត្ត ក្រុងកំពង់ឆ្នាំង។ រូបភាពពីSTPM។ ពាក់ព័ន្ធនឹងម៉ោងបន្ថែម សម្ដេចនាយករដ្ឋមន្រ្តី បានជំរុញឱ្យពង្រឹងភាសាខ្មែរ និងគណិតវិទ្យា ជាជាងភាសាអង់គ្លេស។ «សម្រាប់ខ្ញុំ កូនខ្មែរ ត្រូវចេះតែខ្មែរ ហើយគណិតឱ្យខ្លាំង ឱ្យរឹងមាំ។ បើមិនចឹងទេ យើងពិបាក»។ នេះបើតាមសម្ដេច ហ៊ុន ម៉ាណែត ដោយបន្តថា ភាសាអង់គ្លេសចាំធំបន្តិចចាំរៀនក៏មិនហួសពេលដែរ។ ជុំវិញការជំរុញឱ្យពង្រឹងភាសាខ្មែរ មុនភាសាបរទេសនេះ បណ្ឌិត ឈត ប៊ុនថង អ្នកជំនាញផ្នែកទស្សនវិជ្ជា និងកិច្ចការសង្គមនៅរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា យល់ឃើញថា ជារឿងត្រឹមត្រូវ ដែលគួរយកចិត្តទុកដាក់ និងអនុវត្តតាមប្រសាសន៍របស់ប្រមុខរដ្ឋាភិបាល។ លោកបន្ថែមថា៖«បើសិនជាយើងកូនខ្មែរ យើងមិនចេះខ្មែរ តើវាមានន័យថាម្ដេចទៅ នៅពេលដែលសរសេរខ្មែរមិនត្រូវ និងនិយាយមិនចំពាក្យខ្មែរ»។ លោកបណ្ឌិត ឈត ប៊ុនថង អ្នកជំនាញទស្សនវិជ្ជា និងជាអ្នកតាមដានបញ្ហាសង្គម។ រូបភាពពីកម្មវិធីសច្ចធម៌ប្រវត្តិសាស្រ្ត។ អ្នកតាមដានបញ្ហាសង្គមរូបនេះ អះអាងថា លោកមិនបានរើសអើង និងមិនទាត់ចោលភាសាបរទេសនោះទេ ប៉ុន្តែទាមទារឱ្យពលរដ្ឋខ្មែរពង្រឹងភាសាខ្មែរតាំងពីថ្នាក់បឋមឱ្យបានច្បាស់ ដើម្បីប្រើប្រាស់ឱ្យបានត្រឹមត្រូវនៅពេលបំពេញការងារ។ ម៉្យាងវិញទៀត វាជារឿងគួរឱ្យខ្មាសអៀន ដែលពលរដ្ឋខ្មែរ មានភាពខ្វះចន្លោះលើចំណេះដឹងភាសាខ្មែរ។ បណ្ឌិត ប៉ា ចន្ទរឿន ប្រធានវិទ្យាស្ថានប្រជាធិបតេយ្យកម្ពុជា ដែលជាអ្នកតាមដានសង្គមមួយរូបផងដែរនោះ ក៏បានមើលឃើញថា សិស្សនៅថ្នាក់ទី៦-ទី៧ ខ្លះមិនទាន់ចេះអាន និងសរសេរអក្សរខ្មែរត្រូវជ្រុងនៅឡើយ។ លោកលើកឡើងថា៖«ការពង្រឹង ពង្រីកប្រសិទ្ធភាព និងគុណភាពនៃការអប់រំភាសាខ្មែរនៅបឋមសិក្សា គឺជារឿងចាំបាច់ ដើម្បីធ្វើឱ្យសិស្សអាចអាន សរសេរ និងយល់ដឹងបានទូលំទូលាយ ស៊ីជម្រៅ ដែលជាមូលដ្ឋានគ្រឹះនៅក្នុងការ សិក្សានៅកម្រិតថ្នាក់ខ្ពស់បន្តទៀត»។ លោកបណ្ឌិត ប៉ា ច័ន្ទរឿន អ្នកជំនាញទស្សនវិជ្ជា និងជាអ្នកតាមដានបញ្ហាសង្គម។ រូបភាពពីហ្វេសប៊ុកលោក ប៉ា ច័ន្ទរឿន។ បើតាមលោក ប៉ា ចន្ទរឿន មូលហេតុដែលធ្វើឱ្យសិស្សខ្មែរ សរសេរភាសាខ្មែរមិនសូវត្រូវ និងសរសេរអក្សរឡាតាំង ដោយសារការអប់រំភាសាខ្មែរនៅតាមកម្រិតមូលដ្ឋានមិនទាន់បានល្អ។ អ្នកតាមដានបញ្ហាសង្គមរូបនេះ យល់ថា គួរតែបណ្ដុះទម្លាប់នៃការអានឱ្យបានទូលំទូលាយ ទើបអាចធ្វើឱ្យក្មេងចូលចិត្តសរសេរ និងសរសេរត្រូវ។ រៀនភាសាខ្មែរ និងភាសាបរទេស ទន្ទឹមគ្នាក៏មិនជាបញ្ហា ចុះបើកុមាររៀនទន្ទឹមគ្នា មានផលវិជ្ជមាន និងអវិជ្ជមានអ្វីខ្លះ? ត្រង់ចំណុចនេះ លោកបណ្ឌិត ឈត ប៊ុនថង លើកឡើងថា សិស្សអាចរៀនទន្ទឹមគ្នាបាន ខ្មែរក៏រៀន ភាសាបរទេសណាមួយក៏រៀនដែរ ប៉ុន្តែម៉ោងភាសាខ្មែរគួរមានឱ្យច្រើនជាងម៉ោងរៀនភាសាបរទេស។ មួយវិញទៀត ប្រសិនបើចាំធំចាំរៀន អាចធ្វើឱ្យការប្រើប្រាស់ភាសារបស់សិស្សយឺតជាងសិស្សដទៃ។ លោក ឈត ប៊ុនថង បន្ថែមថា នាពេលបច្ចុប្បន្ន ការបង្រៀននៅតាមសាលាមួយចំនួន គ្រូបង្រៀន ក៏ប្រើប្រាស់ភាសាបរទេសលាយ ដោយសារឯកសារខ្លះ យកប្រភពពីបរទេស។ ហេតុនេះ ទើបធ្វើឱ្យមេរៀនខ្លះមានពាក្យបរទេស ព្រោះពាក្យខ្លះបកប្រែមិនចេញ ឬមិនមានជាភាសាខ្មែរ។ លោក ប៉ា ចន្ទរឿន ក៏យល់ឃើញដូចគ្នាដែរ ដោយការពង្រឹងភាសាខ្មែរនៅថ្នាក់បឋម គឺជាចំណុចអាទិភាពមួយ ប៉ុន្តែបើបញ្ចូលភាសាបរទេសមួយទៀតក៏ល្អ ក្នុងករណីរដ្ឋាភិបាលមានលទ្ធភាព។ «ការរៀនភាសាបរទេស ដែលចាត់ទុកជាភាសាទី២ ពីក្មេងទៅ ក៏ជាទុនមួយ ដើម្បីងាយស្រួល ក្នុងការរៀនសូត្រ និងប្រើប្រាស់ភាសាបានកាន់តែល្អ នៅពេលពួកគេធំឡើង»។ អ្នកតាមដានបញ្ហាសង្គម លើកឡើងដូច្នេះ។ សម្រាប់លោក ប៉ា ចន្ទរឿន ពិតណាស់ កូនខ្មែរ ត្រូវតែចេះភាសាខ្មែរឱ្យបានច្បាស់លាស់ និងឈ្វេងពីអរិយធម៌ សីលធម៌នៅក្នុងសង្គមឱ្យបានស៊ីជម្រៅ។ ប៉ុន្តែភាសាបរទេស ក៏សំខាន់។ គួរផ្លាស់ប្ដូរវិធីសាស្រ្តបង្រៀន និងកែសម្រួលសៀវភៅសិក្សាគោលឱ្យមានភាពងាយស្រួល ទាំងលោក ឈត ប៊ុនថង និងលោក ប៉ា ចន្ទរឿន សុទ្ធតែយល់ថាវិធីសាស្រ្តបង្រៀន និងសៀវភៅសិក្សាគោលមួយចំនួន មានភាពស្មុគស្មាញដល់ការរៀនរបស់សិស្ស។ លោក ប៉ា ចន្ទរឿន បានឱ្យដឹងថា តាមការសង្កេតឃើញកន្លងមក សិស្សខ្មែរមួយចំនួន មិនសូវចូលចិត្តរៀនភាសាខ្មែរនោះទេ ជាពិសេសសិស្សរៀនសាលាអន្តរជាតិ ដែលមានបង្រៀនភាសាអង់គ្លេសជាមួយ។ «ជាការពិត រៀនភាសាខ្មែរ វាមិនសូវសប្បាយ អាចថា របៀបរៀន ឬវិធីសាស្រ្តបង្រៀនភាសាខ្មែរកន្លងមក មិនសូវមានភាពទាក់ទាញ ឬបញ្ចូលនូវសកម្មភាពដែលធ្វើឱ្យក្មេងចូលចិត្ត ដូចរៀនភាសាអង់គ្លេស»។ នេះបើតាមលោក ប៉ា ចន្ទរឿន ដោយបន្តថា សម្ភារៈ ឬវីដេអូសម្រាប់រៀនភាសាខ្មែរ ក៏មិនសូវសម្បូរដូចភាសាអង់គ្លេស។ សិស្សានុសិស្សនៅសាលាបឋមសិក្សាអនុវត្ត ក្រុងកំពង់ឆ្នាំង។ រូបភាពពីSTPM។ អ្នកតាមដានបញ្ហាសង្គមរូបនេះ ចង់ឱ្យមានការផ្លាស់ប្ដូរវិធីសាស្រ្តបង្រៀន ដែលមានភាពទាក់ទាញ សាមញ្ញ និងងាយយល់ដល់សិស្សានុសិស្ស។ ជាមួយគ្នានេះ ការបង្កើនសម្ភារៈឧបទេសក្នុងការជំរុញការរៀនភាសាខ្មែរ ក៏ជារឿងចាំបាច់ ដែលធ្វើឱ្យការបង្រៀនមានភាពរស់រវើក។ សម្រាប់លោក ឈត ប៊ុនថង ដើម្បីធ្វើឱ្យសិស្សានុសិស្សចូលចិត្តរៀនភាសាខ្មែរ គឺត្រូវការការលើកទឹកចិត្ត និងជំរុញឱ្យសិក្សាភាសាខ្មែរ។ លោក ឈត ប៊ុនថង បរិយាយថា ក្នុងកម្មវិធីសិក្សា គួរតែសរសេរសៀវភៅគោលភាសាខ្មែរ ឱ្យមានភាពងាយស្រួល ដើម្បីឱ្យសិស្សស្គាល់ព្យព្ជានៈ ស្រៈ ឬសូរ។ លើសពីនេះ គួរបញ្ចូលខ្លឹមសារពាក់ព័ន្ធនឹងបច្ចុប្បន្នភាព ដើម្បីទាក់ចិត្តសិស្សឱ្យអាន ជាជាងនៅតែបញ្ចូលខ្លឹមសារដែលហួសសម័យ។ អ្នកជំនាញទស្សនវិជ្ជារូបនេះ លើកឡើងថា៖«គួរបង្កើតកម្មវិធីប្រឡងប្រជែងនានា ដូចជា សរសេរតាមអាន ប្រឡងអាន ឬការប្រឡងជជែកវែកញែកជាភាសាខ្មែរ»។ ទាំងនេះ ជាកត្តារួមផ្សំ ដែលធ្វើឱ្យមានការចាប់អារម្មណ៍លើភាសាខ្មែរ។ អត្ថបទទាក់ទង សម្ដេច ហ៊ុន ម៉ាណែត ជំរុញឱ្យពង្រឹងភាសាខ្មែរ និងគណិតវិទ្យាពីថ្នាក់បឋម សូមរំឭកថា នាពេលថ្មីៗនេះ រដ្ឋាភិបាល បានបង្កើតគណៈកម្មាធិការជាតិជំរុញការអនុវត្តវិធានការគន្លឹះក្នុងវិស័យអប់រំរបស់រាជរដ្ឋាភិបាល (គ.វ.អ.) ដើម្បីពង្រឹងគុណភាពគ្រឹះស្ថានសិក្សារដ្ឋ ចាប់ពីមត្តេយ្យសិក្សាដល់មធ្យមសិក្សា។ គណៈកម្មាធិការ បង្កើតដើម្បីពង្រឹងអភិបាលកិច្ច សាលារៀន, ការពិនិត្យ កែសម្រួល និងរៀបចំកម្មវិធីសិក្សា និងសកម្មភាពក្រៅម៉ោងសិក្សាឱ្យស្របទៅតាមតម្រូវការក្នុងការពង្រឹងចំណេះដឹង វិន័យ សីលធម៌ និង ឥរិយាបថរបស់សិស្ស។ ជាមួយគ្នានេះ គ.វ.អ នឹងយកចិត្តទុកដាក់លើសុខភាពរបស់សិស្ស តាមរយៈកម្មវិធីអាហារូបត្ថម្ភដល់កុមារ និងការត្រួតពិនិត្យគុណភាព ចំណីអាហារនៅតាមសាលារៀន។ គណៈកម្មាធិការនេះ បង្កើតឡើងដើម្បីភាពជាដៃគូរដ្ឋ និងសហគមន៍ ដើម្បីលើកកម្ពស់ការអប់រំ តាមរយៈការជំរុញ និងលើកទឹកចិត្តការចូលរួមរបស់មាតាបិតា អ្នកអាណាព្យាបាល និងសហគមន៍ក្នុងការអប់រំ ស្របតាមពាក្យស្លោក «ភាពជាដៃគូរដ្ឋ និងសហគមន៍ ដើម្បីការអប់រំ»៕	«ពង្រឹងភាសាខ្មែរនៅកម្រិតបឋមសិក្សា ជាពិសេសត្រូវបង្រៀនភាសាខ្មែរ មុនអង់គ្លេស»។ នេះជាយោបល់ណែនាំរបស់សម្តេច ហ៊ុន ម៉ាណែត នាពិធីសំណេះសំណាលមួយនៅសាលាបឋមសិក្សាអនុវត្ត ក្រុងកំពង់ឆ្នាំង ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង។ ក្តីកង្វល់របស់ប្រមុខរដ្ឋាភិបាលលើអនាគតធនធានមនុស្ស ទទួលបានការសាទរពីក្រុមអ្នកតាមដានបញ្ហាសង្គម ដែលនឹងនាំឱ្យយុវជនខ្មែរស្គាល់ពីតម្លៃនៃភាសាជាតិខ្លួន ប៉ុន្តែទោះបីយ៉ាងណាក៏ដោយ ពួកគាត់យល់ថា បញ្ហាមិនមែនត្រង់រៀនភាសាណាមុននោះឡើយ។
ការណែនាំរបស់លោក វ៉ាត់ ចំរើន ធ្វើឡើងនៅថ្ងៃទី២ ខែសីហានេះ ក្នុងកិច្ចប្រជុំនាយបេសកកម្មលើកទី១នៃការប្រកួតកីឡាជាតិលើកទី៤ និងកីឡាជនពិការលើកទី២ ឆ្នាំ ២០២៤ មជ្ឈមណ្ឌលជាតិហ្វឹកហ្វឺនកីឡា។ នៅក្នុងកិច្ចប្រជុំនេះ លោក វ៉ាត់ ចំរើន បក៏បានណែនាំ បេសកកម្មកីឡាជាតិ អំពីគម្រោងការរៀបចំផ្សេងៗ សម្រាប់កម្មវិធីបើក និងបិទព្រឹត្តិការណ៍កីឡាជាតិ ឱ្យបានកាន់តែល្អជាងមុនផងដែរ។ ជាមួយគ្នា អគ្គលេខាធិការគណៈកម្មាធិការជាតិអូឡាំពិកកម្ពុជា ក៏ស្នើឱ្យ នាយបេសកកម្មកីឡាជាតិ នៅតាមបណ្តាខេត្តចំនួន ដែលជាទីកន្លែងត្រូវរៀបចំការប្រកួត ព្រឹត្តិការណ៍កីឡាជាតិលើកទី៤ ឱ្យរៀបចំពិធីរត់ដង្ហែភ្លើងគប់កីឡាជាតិលើកទី៤ តាម ខេត្តរៀងៗខ្លួន។ ការប្រកួតកីឡាជាតិលើកទី៤ នឹងត្រូវរៀបចំឡើងនៅ ៥រាជធានី-ខេត្ត ដោយមានរាជធានីភ្នំពេញ ខេត្តស្វាយរៀង, ព្រះសីហនុ, កំពង់ឆ្នាំង និងខេត្តកែប។ ដោយឡែកខេត្តរតនគិរី គ្រោងស្នើរៀបចំសម្រាប់ការរៀបចំកីឡាម៉ូតូទឹក។ យ៉ាងណាក៏ដោយ មុននឹងអនុញ្ញាត គណៈកម្មាធិការរៀបចំការប្រកួតកីឡាជាតិ នឹងពិនិត្យទីតាំងដែលគ្រោងរៀបចំជាមុនសិន៕	លោក វ៉ាត់ ចំរើន អគ្គលេខាធិការគណៈកម្មាធិការជាតិអូឡាំពិកកម្ពុជា បានណែនាំឱ្យ នាយបេសកកម្មកីឡាជាតិតាមខេត្តដែលទទួលរៀបចំការប្រកួតកីឡាជាតិលើកទី៤ ពង្រឹងសមត្ថភាពកីឡាករ កីឡាការិនី ដែលចូលរួមឱ្យបានខ្លាំង និងត្រូវធានាថា ការប្រកួតប្រជែងមានភាពយុត្តិធម៌។
លោក ឈន សាណាត អគ្គនាយករងនៃអគ្គនាយកដ្ឋានពន្ធនាគារ បានសេចក្ដីណែនាំស្ដីពីវិធានការត្រៀមឆ្លើយតបគ្រោះទឹកជំនន់នៅតាមមណ្ឌលអប់រំកែប្រែ និងពន្ធនាគាររាជធានី-ខេត្ត បន្ទាប់ពីសង្កេតឃើញពីបញ្ហាភ្លៀងធ្លាក់ ដែលអាចបង្កជាទឹកជំនន់។ ករណីមានគ្រោះទឹកជំនន់ វាអាចធ្វើឱ្យខូចខាតដល់ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធពន្ធនាគារ និងគំរាមកំហែងដល់ដំណើរការឃុំឃាំងជនជាប់ឃុំ។ នេះបើតាម លោក ឈន សាណាត អគ្គនាយករងនៃអគ្គនាយកដ្ឋានពន្ធនាគារ។ តាមរយៈសេចក្ដីណែនាំចុះថ្ងៃទី៣១ ខែកក្កដា អគ្គនាយករងនៃអគ្គនាយកដ្ឋានពន្ធនាគាររូបនេះ បានប្រាប់ឱ្យប្រធានមណ្ឌលអប់រំកែប្រែ និងពន្ធនាគាររាជធានី-ខេត្ត សិក្សាពីស្ថានភាពភូមិសាស្ត្រ ប្រភពទឹក និងការវិវឌ្ឍនៃស្ថានភាពទឹកនៅតំបន់ដែលប្រឈមនឹងជំនន់ទឹកទន្លេ និងជំនន់ទឹកភ្លៀង ដើម្បីត្រៀមឆ្លើយតប និងកាត់បន្ថយផលប៉ះពាល់ពីគ្រោះទឹកជំនន់។ លោក ឈន សាណាត បានសង្កត់ធ្ងន់ឱ្យប្រធានមណ្ឌលអប់រំកែប្រែ និងពន្ធនាគាររាជធានី-ខេត្ត ពិនិត្យហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធដូចជា អគារ របង កំផែង ត្រៀមបង្ការជាមុនការច្រោះដី ការបាក់ស្រុត និងជ្រាបទឹកចូលក្នុងពន្ធនាគារ ក៏ដូចជាត្រៀមឧបករណ៍សម្ភារសន្តិសុខ និងសង្គ្រោះ ករណីត្រូវជម្លៀសជនជាប់ឃុំ។ លោក សាណាត បញ្ជាក់បែបនេះ៖ «ត្រៀមខ្ចោះដៃ ខ្សែចំណងសន្តិសុខ ឬច្រវាក់ ក្នុងករណីត្រូវជម្លៀសជនជាប់ឃុំ និងពិនិត្យជាក់ស្ដែងអំពីតម្រូវការរថយន្ត ទូកសង្គ្រោះ ប្រេងឥន្ធនៈ»។ អគ្គនាយករង នៃអគ្គនាយកដ្ឋានពន្ធនាគាររូបនេះ ក៏បានប្រាប់ឱ្យយកចិត្តទុកដាក់ពីប្រព័ន្ធសុវត្ថិភាព ប្រព័ន្ធលូបង្ហូរទឹក ប្រព័ន្ធទឹកស្អាតប្រើប្រាស់ ពិសេសប្រព័ន្ធអគ្គិសនី ដែលបណ្តាលឱ្យមានការឆក់ ឬផ្ទុះចរន្តអគ្គិសនី បង្កជាអគ្គិភ័យជាដើម។ «ត្រូវត្រៀមម៉ាស៊ីនបូមទឹកចល័ត សម្រាប់បូមរំដោះទឹកចេញ និងសំបកបាវសម្រាប់ច្រកខ្សាច់ទុកទប់ទឹកតាមជុំវិញរបងកំផែង ច្រកចូល ដើម្បីកាត់បន្ថយល្បឿនទឹកហូរចូលក្នុងពន្ធនាគារ»។ នេះបើតាម លោក ឈន សាណាត មុននឹងបន្តណែនាំឱ្យត្រៀមបម្រុងស្បៀងអាហារ និងពង្រឹងការងារការពារសន្តិសុខ សុវត្ថិភាព ដោយប្រចាំការ២៤ម៉ោង លើ២៤ម៉ោង ដើម្បីគ្រប់គ្រងស្ថានការណ៍។ ករណីមានជម្លៀសជនជាប់ឃុំ ឬមានស្ថានភាពប្រឈមខ្លាំង ត្រូវរាយការណ៍ទៅអគ្គនាយកដ្ឋានពន្ធនាគារ និងស្នើសុំកិច្ចសហការ និងអន្តរាគមន៍ពីអាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធ ដើម្បីចាត់វិធានការឆ្លើយតបទាន់ពេលវេលា។ នេះជាការណែនាំរបស់លោក ឈន សាណាត។ ទាក់ទិននឹងបញ្ហាទឹកជំនន់ លោក នុត សាវនា អ្នកនាំពាក្យអគ្គនាយកដ្ឋានពន្ធនាគារ ប្រាស់សារព័ត៌មានថ្មីៗតាមប្រព័ន្ធតេឡេក្រាមថា បចច្ចុប្បន្ន មណ្ឌលអប់រំកែប្រែ និងពន្ធនាគារតាមបណ្ដារាជធានី-ខេត្ត ពុំទាន់រងការគំរាមកំហែងណាមួយពីស្ថានភាពទឹកជំនន់នោះទេ។ ប៉ុន្តែ លោកបន្ថែមថារាល់ឆ្នាំ មណ្ឌលអប់រំកែប្រែទី២ ក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ ពន្ធនាគារនៅពោធិ៍សាត់ បន្ទាយមានជ័យ បាត់ដំបង សៀមរាប និងកំពង់ធំ ជាតំបន់ប្រឈមនឹងទឹកជំនន់៕	អគ្គនាយកដ្ឋានពន្ធនាគារ បានប្រាប់ឱ្យមណ្ឌលអប់រំកែប្រែ និងពន្ធនាគាររាជធានី-ខេត្ត ត្រៀមខ្លួនឆ្លើយតបនឹងគ្រោះទឹកជំនន់ និងបង្កើនការយកចិត្តទុកដាក់ ការពារសន្តិសុខអ្នកជាប់ឃុំ បើទោះបីជាបច្ចុប្បន្ន នៅមិនទាន់មានការគំរាមកំហែងក៏ដោយ។ ការណែនាំនេះ គឺដើម្បីបញ្ចៀសការគំរាមកំហែងដល់ដំណើរការឃុំឃាំងជនជាប់ឃុំ។
ពីបរិវេណអាកាសយានដ្ឋានទីក្រុងអង់ការ៉ា ប្រទេសលោកខាងលិច និងរុស្ស៊ី បានដោះដូរអ្នកទោសសរុប ២៤នាក់ ដោយក្នុងនោះមានប្រទេសលោកខាងលិចដូចជាអាម៉េរិក អង់គ្លេស និងអាល្លឺម៉ង់ចំនួន ១៦នាក់។ អ្នកចំណោមអ្នកទោសនោះ ក៏មានអ្នកសារព័ត៌មានអាម៉េរិក Wall Street លោក Evan Gershkovich និងអតីតកងកម្លាំងម៉ារីនអាម៉េរិក លោក Paul Whelan ផង។ ចំណែកអ្នកទោសរុស្ស៊ីមានដូចជា លោក Vadim Krasikov ដែលបានប្រព្រឹត្តអំពើឃាតកម្មនៅក្រុងក្រុងប៊ែរឡាំង ប្រទេសអាល្លឺម៉ង់។ នៅក្នុងការចរចាដោះដូរអ្នកទោសខាងលើ ប្រទេសលោកខាងលិច និងរុស្ស៊ី បានប្រើប្រាស់រយៈពេលជាង ១៨ខែឯណោះ។ ទាំងប្រធានាធិបតីអាម៉េរិក និងរុស្ស៊ី សុទ្ធតែទៅរងចាំនៅអាកាសយានដ្ឋានរៀងៗខ្លួន ដើម្បីចាំទទួលអ្នកទោស ដែលទើបត្រូវបានដោះលែង។ អនុប្រធានាធិបតីអាម៉េរិក លោកស្រី កាម៉ាឡា ហារីស ក៏បានអមដំណើរលោក បៃឌិន ទៅជាមួយដែរ នៅមូលដ្ឋានអាកាស Joint Base Andrews។ នេះបើតាមការចុះផ្សាយរបស់ទីភ្នាក់ងារព័ត៌មាន Reuters។ ក្រោយការដោះលែង លោក បៃឌិន បានចាត់ទុកកិច្ចខិតខំនេះ ជាភាពជោគជ័យផ្នែកការទូត ហើយសរសើរសម្ព័ន្ធមិត្តប្រទេសលោកខាងលិច ដែលបានសម្រេចចិត្តយ៉ាងខ្លាំង ពាក់ព័ន្ធនឹងអ្នកទោស។ នេះជាជោគជ័យមួយទៀតនៃរដ្ឋបាលរបស់លោកបៃឌិន និងលោកស្រីហារីស ដែលអាចទទួលបានសំឡេងគំាំទ្របន្ថែមនៅក្នុងការបោះឆ្នោតប្រធានាធិបតីខាងមុខ ក្នុងការប្រជែងជាមួយអតីតប្រធានាធិបតី លោក ដូណាល់ ត្រាំ។ ចំណែកលោក ពូទីន ឯណោះវិញ បានលើកឡើងថា អ្នកទោសរុស្ស៊ី នឹងទទួលបានពានរង្វាន់។ បើតាមលោកពូទីន ដែនដីកំណើតរុស្ស៊ី នឹងមិនបំភ្លេចប្រជាជនរបស់ខ្លួនឡើយ។ សូមបញ្ជាក់ថា ការដោះដូរអ្នកទោសរវាងប្រទេសលោកខាងលិច និងរុស្ស៊ី បានចាប់ផ្តើមឡើងតាំងពីឆ្នាំ១៩៦២។ ប្រទេសលោកខាងលិច និងសហភាពសូវៀតកាលជំនាន់នោះ បានជ្រើសយកស្ពានមួយ ដែលបែងចែករវាងក្រុងប៊ែរឡាំងខាងលិច និងប៊ែរឡាំងខាងកើត សម្រាប់ដោះដូរអ្នកទោស៕	ប្រទេសលោកខាងលិចរួមមានអាម៉េរិក បានដោះដូរដ៏ទោសក្នុងចំនួនដ៏ច្រើនបំផុតជាមួយភាគីរុស្ស៊ី នៅថ្ងៃទី១ ខែសីហា បើគិតចាប់តាំងពីសម័យសង្រ្គាមត្រជាក់។ ការចរចាដោះលែងអ្នកទោសនេះ ប្រើរយៈពេលលើសពី ១ឆ្នាំ ដោយមានចំនួនអ្នកទោសសរុបចំនួន ២៤នាក់។
ស្ថិតក្នុងការប្រកួតកីឡាអូឡាំពិកទីក្រុងប៉ារីសឆ្នាំ ២០២៤ កីឡាការិនីកាយសម្ព័ន្ធដ៏ល្បីល្បាញរបស់អាម៉រិក Biles នៅតែបង្ហាញពីសមត្ថភាពខ្លាំងដដែល ដើម្បីប្រជែងមេដាយមាសជូនប្រទេស និងក្រុម ទោះបីជានាងបានខកខានចូលរួមការប្រកួតកីឡាអូឡាំពិកនៅតូក្យូ។ Simone Biles ធ្លាប់បានខកខានចូលរួមការប្រកួតកីឡាអូឡាំពិកទីក្រុងតូក្យូ ឆ្នាំ ២០២០ ព្រោះតែបញ្ហាប្រឈម នឹងរបួសរមួលសាច់ដុំមិនអាចដឹងមុននៅពេលប្រកួត រហូតជំរុញឱ្យនាងដកខ្លួនចេញពីការប្រកួតកាលនោះ។ នៅការប្រជែងមេដាយមាសកីឡាកាយសម្ព័ន្ធនាថ្ងៃទី២ ខែសីហា កីឡាការិនី Biles និងកីឡាការិនីមកពីប្រេស៊ីល Rebeca Andrade មានការប្រកួតប្រជែងដ៏ស្វិតស្វាញរៀងៗខ្លួន។ Biles បញ្ចប់ការសម្តែងរបស់នាងដោយរកបានពិន្ទុចំនួន ២៩.១៣១ពិន្ទុ ដើម្បីក្រសោបមេដាយមាស នាំមុខពិន្ទុរបស់ Rebeca ទាំងគៀកគិតចំនួន ១,១៩៩ពិន្ទុ ដែលធ្វើបានត្រឹមមេដាយប្រាក់។ ចំណែកកីឡាការិនី Sunisa Lee ម្ចាស់មេដាយមាសអូឡាំពិកតូក្យូ និងមិត្តរួមក្រុមរបស់ Biles ធ្វើបានត្រឹមចំណាត់ថ្នាក់មេដាយសំរិទ្ធិ។ កីឡាការិនី Biles រកបានមេដាយមាសអូឡាំពិកប៉ារីសទី២ ពីការប្រកួតកីឡាកាយសម្ព័ន្ធលើប្រភេទវិញ្ញាសាកីឡាសម្តែង (All around) ជាក្រុម និងឯកត្តជន។ កាលពីព្រឹត្តិការណ៍កីឡាអូឡាំពិកទីក្រុងរីយ៉ូ ឆ្នាំ ២០១៦ ដែលជាការបង្ហាញខ្លួនលើកដំបូងរបស់ខ្លួន កីឡាការិនីវ័យ ២៧ឆ្នាំ ធ្លាប់បានឈ្នះមេដាយមាសអូឡាំពិកចំនួន ៤ ពីការប្រកួត ៤ វិញ្ញាសាកីឡាកាយសម្ព័ន្ធទាំងជាក្រុម និងទោល៕	Simone Biles កីឡាការិនីកីឡាកាយសម្ព័ន្ធរបស់អាម៉េរិក រកបានជ័យជម្នះមេដាយមាសទី២ សម្រាប់ក្រុម នៅក្នុងព្រឹត្តិការណ៍កីឡាអូឡាំពិកទីក្រុងប៉ារីស និងជាមេដាយមាសអូឡាំពិកកំណត់ត្រាលើកទី៦ ក្នុងអាជីព។
សន្និសីទគិលានុបដ្ឋាក និងឆ្មបឆ្នាំ២០២៤ ធ្វើឡើងក្រោមប្រធានបទ «គិលានុបដ្ឋាក និងឆ្មប ដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់ ក្នុងការលើកកម្ពស់គុណភាពសេវាថែទាំសុខភាព រួមចំណែកធ្វើឱ្យប្រសើរឡើងដល់ផលប្រយោជន៍អ្នកជំងឺ»។ លោក ឈាង រ៉ា រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងសុខាភិបាល មើលឃើញតម្លៃរបស់គិលានុបដ្ឋាក ដែលបានបំពេញតួនាទីសំខាន់ៗក្នុងការពិនិត្យអ្នកជំងឺ ផ្តល់ឱសថ ជាជំនួយក្នុងការវះកាត់ និងផ្តល់ជំនួយផ្លូវចិត្តជាដើម។ តាមរយៈការរួមចំណែកក្នុងវិស័យសុខាភិបាល លោករដ្ឋមន្រ្តី ជំរុញឱ្យគិលានុបដ្ឋាក និងឆ្មប បន្តពង្រឹងសមត្ថភាពជាប្រចាំ ដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហាសុខភាព និងឆ្លើយតបទៅនឹងគ្រោះអាសន្ននានាឱ្យមានប្រសិទ្ធភាពខ្ពស់។ ថ្លែងក្នុងពិធីបើកសន្និសីទគិលានុបដ្ឋាក និងឆ្មបឆ្នាំ២០២៤ លោក ឈាង រ៉ា ក៏បានផ្តល់នូវអនុសាសន៍មួយចំនួនក្នុងការអភិវឌ្ឍន៍វិជ្ជាជីវៈថែទាំឱ្យកាន់តែរីកចម្រើនផងដែរ។ រូបភាពពីក្រសួងសុខាភិបាល។ រដ្ឋមន្រ្តីសុខាភិបាល ណែនាំឱ្យការិយាល័យគិលានុបដ្ឋាកនិងឆ្មប គណៈឆ្មប គណៈគិលានុបដ្ឋាក សមាគមឆ្មប និងសមាគមគិលានុបដ្ឋាក ធ្វើការរួមគ្នា ដើម្បីពង្រឹងការអនុវត្តបទដ្ឋានគតិយុត្ត សម្រាប់គាំទ្រដល់ការអនុវត្ត។ ជាមួយគ្នានេះ ត្រូវបញ្ជូនរបាយការណ៍ប្រចាំខែ ពីវឌ្ឍនភាពមកនាយកដ្ឋានមន្ទីរពេទ្យ ដើម្បីបានដឹងពីការីកចម្រើន។ ក្រៅពីនេះ មន្ទីរសុខាភិបាលនៃរដ្ឋបាលរាជធានី-ខេត្ត ប្រធានមន្ទីរពេទ្យ និងប្រធានថែទាំមន្ទីរពេទ្យ ត្រូវរៀបចំប្រជុំជាទៀងទាត់ ដើម្បីពិនិត្យមើលពីបញ្ហាប្រឈមដែលកើតមាននៅតាមមន្ទីរពេទ្យ និងស្វែងរកដំណោះស្រាយដល់អ្នកជំងឺ។ លោក ឈាង រ៉ា ចង់ឱ្យមានភាពប្រសើរឡើង តាមរយៈការកំណត់សូចនាករតាមផ្នែក ដើម្បីពង្រឹងការអនុវត្ត តាមដាន និងវាយតម្លៃសូចនាករឱ្យបានច្បាស់លាស់។ រូបភាពពីក្រសួងសុខាភិបាល។ ដើម្បីបង្កើនប្រសិទ្ធភាពក្នុងការអនុវត្តការងារ រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងសុខាភិបាល ក៏ជំរុញឱ្យផ្តល់ការថែទាំប្រកបដោយមេត្តាករុណាសម្រាប់អ្នកជំងឹ និងយកចិត្តទុកដាក់កាងារជាសំខាន់។ មិនត្រឹមតែប៉ុណ្ណោះ លោក ឈាង រ៉ា ក៏ណែនាំឱ្យត្រួតពិនិត្យអនាម័យតាមន្ទីរពេទ្យ តាមសាលនានា និងត្រៀមដោះស្រាយបញ្ហាផ្សេងឱ្យបានទាន់ពេលវេលា។ សូមបញ្ជាក់ថា សន្និសីទគិលានុបដ្ឋាក និងឆ្មប រៀបចំឡើងក្នុងគោលបំណងចែករំលែកពីបទពិសោធន៍ ប្រសិទ្ធភាពការងារដឹកនាំផ្នែកថែទាំ ការគ្រប់គ្រង ការអប់រំគិលានុបដ្ឋាក-ឆ្មប ការអភិវឌ្ឍវិជ្ជាជីវៈបន្ត ការកែលម្អគុណភាព និងសុវត្ថិភាពអ្នកជំងឺ នវានុវត្តន៍បច្ចេកវិទ្យាទំនើបក្នុងវិស័យថែទាំជំងឺ ការអនុវត្តគ្លីនិកកម្រិតខ្ពស់ ការអនុវត្តន៍ផ្អែកលើភស្តុតាង និងសមត្ថភាពផ្នែកថែទាំនៅប្រទេសកម្ពុជា។ នេះបើតាមក្រសួងសុខាភិបាល៕	ភ្នំពេញ៖ គិលានុបដ្ឋាក ដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់ដែលជាកម្លាំងចលករនៅក្នុងប្រព័ន្ធសុខាភិបាល ក្នុងការចូលរួមចំណែកផ្តល់សេវាសាធារណៈឱ្យមានប្រសិទ្ធភាព និងលើកកម្ពស់សុខុមាលភាពរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ។ លោក ឈាង រ៉ា រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងសុខាភិបាល លើកឡើងបែបនេះនៅក្នុងពិធីបើកសន្និសីទគិលានុបដ្ឋាក និងឆ្មបឆ្នាំ២០២៤ នៅព្រឹកថ្ងៃទី២ សីហា។
លោក Srikanth Kondapalli ព្រឹទ្ធបុរសនៃសាលាសិក្សាអន្តរជាតិ នៃសាកលវិទ្យាល័យ Jawaharlal Nehru នៅក្នុងទីក្រុងញូវដែលី បានប្រាប់វីអូអេថា៖ «ការពិតជាក់ស្តែងគឺថា ជនជាតិចិន កំពុងផ្តោតលើការកសាងហេដ្ឋារចនាសម្ពន្ធ រារាំងនៅតំបន់ជួរភ្នំហេមពាន្ត ដើម្បីបង្កើនសមត្ថភាពយុទ្ធសាស្ត្រ ផ្នែកយោធារបស់ពួកគេ។ ពួកគេកំពុងសាងសង់ផ្លូវ ស្ពាន និងសំណង់ ដែលទាក់ទងនឹងផ្នែកយោធាផ្សេងៗទៀត។ នោះជាការព្រួយបារម្ភដ៏ធំមួយ សម្រាប់ប្រទេសឥណ្ឌា»។ ទំនាក់ទំនងរវាងគូប្រជែងទាំងពីរនៅតំបន់អាស៊ីនេះ បានធ្លាក់ចុះយ៉ាងខ្លាំង បន្ទាប់ពីការប៉ះទង្គិចគ្នា រវាងទាហាននៃប្រទេសទាំងពីរ នៅក្នុងខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២០។ តាមរយៈការប្រើកាំភ្លើងធំ និងយន្តហោះចម្បាំងធុនធ្ងន់ ទាហានប្រមាណ ៥០.០០០នាក់ នៃភាគីនីមួយៗនៅតែប្រមូលផ្តុំនៅចំណុចក្ដៅៗ នៅតំបន់ជួរភ្នំហេមពាន្ត ដែលជាកន្លែងដែលប្រទេសឥណ្ឌា និងចិន មានព្រំដែនរួមគ្នាដ៏វែង។ រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសឥណ្ឌា លោក Subrahmanyan Jaishankar បានប្រាប់អ្នកសារព័ត៌មាននៅក្នុងសន្និសីទសារព័ត៌មានមួយ នៅទីក្រុងតូក្យូ ទីដែលលោកបានចូលរួមក្នុងកិច្ចប្រជុំថ្នាក់រដ្ឋមន្ត្រី នៃសម្ពន្ធ Quad កាលពីថ្ងៃទី២៩ ខែកក្កដា កន្លងទៅនេះថា៖ «ខ្ញុំត្រូវតែនិយាយដោយស្មោះត្រង់ថា ទំនាក់ទំនងរបស់យើង ជាមួយប្រទេសចិន កំពុងដំណើរការមិនល្អទេ។ ទំនាក់ទំនងយើងមិនល្អទេ។ ទំនាក់ទំនងយើង មិនធម្មតាទេឥឡូវនេះ»។ លោក Jaishankar បានកត់សម្គាល់ដូចនេះ គឺនៅប៉ុន្មានថ្ងៃបន្ទាប់ពីលោកបានជួបសមភាគីចិនរបស់លោក គឺលោក Wang Yi នៅខាងក្រៅកិច្ចប្រជុំកំពូលនៃប្លុកអាស៊ាន នៅប្រទេសឡាវ កាលពីចុងខែកក្កដា ដែលភាគីទាំងពីរ បានសង្កត់ធ្ងន់ទៅលើតម្រូវការ ក្នុងការធ្វើឱ្យទំនាក់ទំនង មានភាពធម្មតាឡើងវិញ។ នៅក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍មួយបន្ទាប់ពីកិច្ចប្រជុំនោះ លោក Wang បាននិយាយថា៖ «វាគឺជាផលប្រយោជន៍ សម្រាប់ភាគីទាំងពីរ ក្នុងការធ្វើឱ្យទំនាក់ទំនងរវាងប្រទេសចិន និងឥណ្ឌា ត្រឡប់មកភាពធម្មតាវិញ»។ លោក Jaishankar បាននិយាយអំពីតម្រូវការក្នុងការដោះស្រាយបញ្ហាទ្វេភាគី របស់ប្រទេសទាំងពីរ«ដោយមានគោលបំណងជាក់លាក់ និងភាពបន្ទាន់»។ ក៏ប៉ុន្តែ អ្នកវិភាគចង្អុលបង្ហាញថា គ្មានសញ្ញានៃការថយចុះភាពតានតឹងនៅតាមព្រំដែននោះទេ។ ទោះបីជាទាហានបានដកខ្លួនចេញពីតំបន់ជម្លោះមួយចំនួននៅចន្លោះឆ្នាំ២០២០ និង២០២២ ក៏ដោយ ក៏មានការវិវឌ្ឍតិចតួចនៅក្នុងការដោះស្រាយជម្លោះរបស់ប្រទេសទាំងពីរនៅចំណុចមានជម្លោះផ្សេងទៀតដែលត្រូវបានទាមទារដោយភាគីទាំងពីរ។ លោក Kondapalli បានចង្អុលបង្ហាញថា៖ «យើងមានកិច្ចប្រជុំចំនួន២១លើករវាងមេបញ្ជាការយោធានៃប្រទេសទាំងពីរចាប់តាំងពីមានការប៉ះទង្គិចគ្នាកាលពី៤ឆ្នាំមុនដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហា ក៏ប៉ុន្តែ ការរីកចម្រើនមានកម្រិតតិចតួច»។ ទោះបីជាព្រំដែនឥណ្ឌានិងចិននៅតាមជួរភ្នំហេមពាន្តបន្តប្រែប្រួលក៏ដោយ ក៏ការនាំចូលរបស់ឥណ្ឌាពីប្រទេសចិនបានកើនឡើងជាលំដាប់ ថ្វីបើមានការទប់ស្កាត់យ៉ាងតឹងរ៉ឹងដែលទីក្រុងញូវដែលីបានដាក់ទៅលើទំនាក់ទំនងសេដ្ឋកិច្ចជាមួយប្រទេសចិន បន្ទាប់ពីការប៉ះទង្គិចគ្នានៅឆ្នាំ២០២០ក៏ដោយ។ ប្រទេសឥណ្ឌាបានបង្កើនការត្រួតពិនិត្យទៅលើការវិនិយោគរបស់ចិន រារាំងភ្ញៀវទេសចរចិនស្ទើរតែទាំងអស់ បញ្ឈប់គម្រោងធំៗរបស់ចិននៅក្នុងប្រទេសឥណ្ឌា និងបានបិទកម្មវិធីបណ្តាញសង្គមដែលមានជនជាតិចិនជាម្ចាស់ដូចជា TikTok ជាដើម។ ទោះបីជាមានការរឹតត្បិតទាំងនោះក៏ដោយ ក៏ទីក្រុងប៉េកាំងបានក្លាយជាដៃគូពាណិជ្ជកម្មកំពូលរបស់ទីក្រុងញូវដែលីកាលពីឆ្នាំមុន។ ការនាំចូលរបស់ឥណ្ឌាពីប្រទេសចិនមានចំនួនជាង១០០ពាន់លានដុល្លារកាលពីឆ្នាំមុន។ រីឯការនាំចេញរបស់ឥណ្ឌាទៅកាន់ប្រទេសចិនវិញមានត្រឹមតែ១៦ពាន់លានដុល្លារប៉ុណ្ណោះ។ លោក Biswajit Dhar ជាអ្នកវិភាគពាណិជ្ជកម្មនៃក្រុមប្រឹក្សាអភិវឌ្ឍន៍សង្គម និងជាសាស្ត្រាចារ្យផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចនៅក្នុងទីក្រុងញូវដែលីបាននិយាយថា៖ «នៅពេលដែលប្រទេសឥណ្ឌាចាត់វិធានការទប់ស្កាត់ទាំងនោះនៅឆ្នាំ២០២០ យុទ្ធសាស្ត្ររបស់រដ្ឋាភិបាលគឺថា យើងគួរតែកាត់បន្ថយការពឹងផ្អែកទៅលើការនាំចូលរបស់យើងពីប្រទេសចិន។ ក៏ប៉ុន្តែ ការកាត់បន្ថយមិនបានកើតឡើងទេ ដូច្នេះយុទ្ធសាស្ត្រនោះមិនបានទទួលជោគជ័យទេ ហើយឥឡូវនេះ យើងដឹងថា គ្មានវិធីគេចពីការពិតដែលថា វាពិបាកក្នុងការដកខ្លួនចេញពីប្រទេសចិន ដែលនៅតែជាប្រទេសដែលមានការផលិតដ៏ធំបំផុតនៅក្នុងពិភពលោក»។ នាយករដ្ឋមន្ត្រីឥណ្ឌាលោក Narendra Modi បានដឹកនាំការជំរុញមួយដើម្បីធ្វើឱ្យប្រទេសឥណ្ឌាក្លាយជាមជ្ឈមណ្ឌលផលិតកម្មមួយផ្សេងក្រៅពីប្រទេសចិន ហើយក្រុមហ៊ុនដូចជា Apple បានបង្កើតកន្លែងផលិតនៅក្នុងប្រទេសឥណ្ឌានៅក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំថ្មីៗនេះ។ ក៏ប៉ុន្តែ ឧស្សាហកម្មមួយចំនួន រួមទាំងរោងចក្រថ្មីៗដែលនឹងបង្កើតនៅក្នុងប្រទេសនេះ នៅតែពឹងផ្អែកលើការនាំចូលពីប្រទេសចិន រួមទាំងគ្រឿងម៉ាស៊ីនដែលត្រូវការក្នុងការផលិតផងដែរ។ ក្រុមឧស្សាហកម្មនានាបានអំពាវនាវឱ្យរដ្ឋាភិបាលបន្ធូរបន្ថយការរឹតបន្តឹងទិដ្ឋាការលើជនជាតិចិន ខណៈដែលពួកគេនិយាយថា ពួកគេត្រូវការវិស្វករ និងអ្នកបច្ចេកទេសចិនដើម្បីដំឡើងឧបករណ៍ និងបណ្តុះបណ្តាលអ្នកធ្វើការជនជាតិឥណ្ឌា។ រដ្ឋាភិបាលក្រុងញូវដែលីកំពុងពិចារណាទៅលើការបង្កើនល្បឿនក្នុងការផ្តល់ទិដ្ឋាការដល់អ្នកធ្វើការជាជនជាតិចិន នេះបើយោងតាមសេចក្តីរាយការណ៍របស់ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ។ ទោះជាយ៉ាងនេះក្តី រដ្ឋាភិបាលឥណ្ឌាបាននិយាយថា ខ្លួននឹងមិនបន្ធូរបន្ថយការរឹតបន្តឹងរបស់ខ្លួនលើការវិនិយោគរបស់ចិនទេ បន្ទាប់ពីធ្វើការស្ទង់មតិសេដ្ឋកិច្ចរបស់ខ្លួនដែលបង្ហាញពីគំនិតផ្តួចផ្តើមគោលនយោបាយដោយបានលើកហេតុផលគាំទ្រដល់ការទាក់ទាញមូលនិធិចិនដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហាឱនភាពពាណិជ្ជកម្មដែលកំពុងកើនឡើងរបស់ឥណ្ឌា។ ការស្ទង់មតិផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចដែលបានចេញផ្សាយកាលពីពេលថ្មីៗនេះបានឱ្យដឹងថា៖ «ដើម្បីជំរុញការផលិតរបស់ឥណ្ឌា និងដាក់ឥណ្ឌាទៅក្នុងសង្វាក់ផ្គត់ផ្គង់សាកល វាជារឿងជៀសមិនរួចដែលឥណ្ឌាត្រូវបញ្ចូលខ្លួនទៅក្នុងសង្វាក់ផ្គត់ផ្គង់របស់ចិន។ ថាតើយើងធ្វើដូច្នេះបានដោយពឹងផ្អែកតែលើការនាំចូល ឬតាមរយៈការវិនិយោគផ្នែកខ្លះរបស់ចិននោះ គឺជាជម្រើសដែលឥណ្ឌាត្រូវជ្រើសរើស»។ ទោះជាយ៉ាងនេះក៏ដោយ ក៏រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងពាណិជ្ជកម្មឥណ្ឌាលោក Piyush Goyal បានប្រាប់អ្នកសារព័ត៌មានថា នឹងមិនមានការគិតឡើងវិញលើការវិនិយោគរបស់ចិនទេ។ ខណៈពេលដែលប្រទេសចិននិយាយថា ប្រទេសទាំងពីរគួរតែចាប់ផ្តើមទំនាក់ទំនងធម្មតាឡើងវិញនោះ ទោះជាក្នុងខណៈពេលពួកគេបន្តការពិភាក្សាអំពីជម្លោះទឹកដីរបស់ពួកគេក៏ដោយ ក៏ឥណ្ឌានៅតែអះអាងថា ការធ្វើឱ្យមានទំនាក់ទំនងឡើងវិញនឹងអាស្រ័យទៅលើការដោះស្រាយភាពជាប់គាំងនៃជម្លោះព្រំដែន។ អ្នកវិភាគនិយាយថា ទីក្រុងញូវដែលីប្រឈមនឹងបញ្ហា។ លោក Manoj Joshi អ្នកស្រាវជ្រាវជាន់ខ្ពស់នៃមូលនិធិ Observer Research Foundation នៅក្នុងទីក្រុងញូវដែលីបានប្រាប់វីអូអេថា៖ «សំណួរគឺថា តើឥណ្ឌានឹងប្រកាន់ខ្ជាប់នូវជំហររបស់ខ្លួនក្នុងការមិនធ្វើឱ្យទំនាក់ទំនងមានលក្ខណៈធម្មតាលុះត្រាតែបញ្ហាព្រំដែនត្រូវបានដោះស្រាយ ឬថា តើពួកគេនឹងកែប្រែគោលនយោបាយសេដ្ឋកិច្ចដ៏តឹងរ៉ឹងរបស់ពួកគេចំពោះប្រទេសចិន។ ក៏ប៉ុន្តែ ការគិតថា យើងត្រូវបានដាក់ក្នុងស្ថានភាពមួយដែលមិនស្រួលសម្រាប់យើង គឺកាន់តែមានខ្លាំងឡើង»៕ ប្រែសម្រួលដោយអ្នកស្រី លី ម៉ូរីវ៉ាន់	ខណៈដែលភាពតានតឹងរវាងប្រទេសឥណ្ឌា និងចិន នៅតែបន្តកើតមានដោយមានទាហានរាប់ម៉ឺននាក់ ដែលកំពុងប្រឈមមុខដាក់គ្នា នៅតាមព្រំដែនជួរភ្នំហេមពាន្ត (Himalayas) អស់រយៈពេលប្រាំឆ្នាំមកហើយនោះ អ្នកវិភាគនិយាយថា ពួកគេឃើញមានសញ្ញាតិចតួចនៃការថយចុះនៃភាពតានតឹងផ្នែកយោធា រវាងគូប្រជែងទាំងពីរនៅតំបន់អាស៊ីនេះ ទោះបីជាមានការអំពាវនាវពីភាគីទាំងពីរ ឱ្យរក្សាស្ថិរភាពទំនាក់ទំនងក៏ដោយ។ ក៏ប៉ុន្តែពាណិជ្ជកម្មរវាងប្រទេសទាំងពីរបានកើនឡើង។
លោក ថោង ខុន ប្រធានគណៈកម្មាធិការជាតិអូឡាំពិកកម្ពុជា (NOCC) បានដឹកនាំការប្រជុំលើកទី១ ស្ដីពីការរៀបចំគណៈកម្មាការចំពោះកិច្ច និងត្រៀមរៀបចំព្រឹត្តិការណ៍ប្រកួតកីឡាយុទ្ធគុនចម្រុះខ្មែរបុរាណ «ពានរង្វាន់សម្ដេចធិបតី» នាថ្ងៃទី១ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២៤ នៅទីស្នាក់ការ NOCC។ បន្ទាប់ពីកិច្ចប្រជុំលើកទី១នោះ លោក វ៉ាត់ ចំរើន បានផ្ដល់បទសម្ភាសមកសារព័ត៌មានក្នុងស្រុកថា គណៈកម្មការរៀបចំនេះ នឹងធ្វើបទបញ្ជារថ្មីមួយ ដែលទំនើប និងមានលក្ខណៈវិទ្យាសាស្ដ្រកីឡា ដោយយកបទបញ្ជារនៃការប្រកួតកីឡាប្រយុទ្ធពិភពលោកធ្វើជាគោល និងផ្សំជាមួយលក្ខណៈពិសេសរបស់គុនខ្មែរបុរាណខ្មែរ។ អគ្គលេខាធិការ NOCC រូបនេះ បាននិយាយដូច្នេះថា៖«យើង ធ្វើបទបញ្ជារការប្រកួតថ្មីមួយសម្រាប់យុទ្ធគុនចម្រុះខ្មែរបុរាណ។ បទបញ្ជារនេះ ថ្មីហើយទំនើប និងមានលក្ខណៈវិទ្យាសាស្ដ្រកីឡា បានន័យថាយើង យកបទពិសោធន៍ នៃបទបញ្ជារការប្រកួតលក្ខណៈកីឡាប្រយុទ្ធនៅលើពិភពលោកជាគោល ហើយបញ្ចូលលក្ខណៈពិសេសនៃគុនខ្មែររបស់យើងបញ្ចូលទៅក្នុងនោះ។»។ បទបញ្ជារថ្មីនេះ លោក វ៉ាត់ ចំរើន បញ្ជាក់ថាមានភាពងាយស្រួល ក្នុងការដាក់ពិន្ទុ ព្រោះមិនផ្ដោតលើលក្ខណៈពិសេសនៃស្នៀត ឬទម្រង់ក្បាច់នីមួយៗឡើយ ប៉ុន្ដែផ្ដោតលើសោភ័ណ្ឌភាព ថាមពល និងការដាក់អារម្មណ៍ក្នុងការសម្ដែង។ «បទបញ្ជារនេះ ងាយស្រួលទេ។ ការសម្ដែង យើងមិនផ្ដោតលើលក្ខណៈពិសេសនៃស្នៀត ឬទម្រង់ក្បាច់នីមួយៗទេ យើង ផ្ដោតទៅលើសោភ័ណ្ឌភាព និងថាមពលរបស់គាត់ដែលបញ្ចេញ ក្នុងការសម្ដែង។ បើគាត់សម្ដែងបានល្អ មានថាមពល គាត់ដាក់អារម្មណ៍សម្ដែងបានល្អ ក្បាច់របស់គាត់ត្រូវនឹង ធាតុនៃកម្លាំង ធាតុនៃល្បឿន និងធាតុនៃភាពទន់ភ្លន់របស់គាត់ យើងបូកផ្សំចូលគ្នាចឹងមក យើងដាក់ពិន្ទុឲ្យគាត់។ ឧទាហរណ៍ គាត់សម្ដែងក្បាច់ដំបងល្អ មានកម្លាំងល្អ មានសន្ទុល្អ ការបែងភាគរបស់គាត់ សោភ័ណ្ឌភាពនៃការសម្ដែងរបស់គាត់ល្អ។ នេះ យើងដាក់ពិន្ទុឲ្យគាត់តាមហ្នឹង។»។ លោក វ៉ាត់ ចំរើន បានពន្យល់ដូច្នេះ។ ការប្រជុំលើកទី១នោះ គឺផ្ដោតទៅលើការរៀបចំព្រឹត្តិការណ៍ឲ្យបានជោគជ័យ និងរលូន។ គណៈកម្មការចំពោះកិច្ច បានរៀបចំរួចរាល់លើការចុះឈ្មោះឲ្យបានត្រឹមត្រូវ និងការវិនិច្ឆ័យដាក់ពិន្ទុ ទាំងវិញ្ញាសាប្រយុទ្ធ និងវិញ្ញាសាសម្ដែង ឲ្យមានភាពត្រឹមត្រូវយុត្តិធម៌ ហើយប្រកបដោយគោលការ Fair-Play និងក្រមសីលធម៌ជាកីឡាច្បាស់លាស់។ ជនបរទេស ដែលចូលសញ្ជាតិខ្មែរ ក៏ត្រូវបានអនុញ្ញាតឲ្យចូលរួមប្រកួតផងដែរ ប៉ុន្ដែអ្នកទាំងនោះ ត្រូវតែគោរព និងដឹងពីបទបញ្ជារនៃការប្រកួតព្រឹត្តិការណ៍នេះ។ អគ្គលេខាធិការគណៈកម្មាធិការជាតិអូឡាំពិកកម្ពុជារូបនេះ បាននិយាយដូច្នេះ៕	កម្ពុជា នឹងរៀបចំការប្រកួតយុទ្ធគុនចម្រុះខ្មែរបុរាណ នៅអំឡុងខែតុលា ឆ្នាំ២០២៤ បន្ទាប់ពីមានការជំរុញពីសម្ដេច ហ៊ុន ម៉ាណែត នាយករដ្ឋមន្ដ្រីកម្ពុជា។ លោក វ៉ាត់ ចំរើន អគ្គលេខាធិការគណៈកម្មាធិការជាតិអូឡាំពិកកម្ពុជា បានបញ្ជាក់ថា គណៈកម្មាការចំពោះកិច្ច និងត្រៀមរៀបចំព្រឹត្តិការណ៍ប្រកួតកីឡាយុទ្ធគុនចម្រុះខ្មែរបុរាណ គ្រោងបង្កើតបទបញ្ជារថ្មី ដែលទំនើប និងមានលក្ខណៈវិទ្យាសាស្ដ្រកីឡា ដែលយកបទពិសោធន៍នៃបទបញ្ជារពីការប្រកួតកីឡាប្រយុទ្ធពិភពលោកជាគោល និងបញ្ចូលលក្ខណៈពិសេសនៃគុនខ្មែរ ផងដែរ។
បើតាមលោកអ្នកឧកញ៉ា លី យ៉ុងផាត ប្រធានសមាគឧកញ៉ាកម្ពុជា ក្នុងឧកញ៉ាទាំង៤១០នាក់ដែលស្ថិតនៅក្នុងសមាគមឧកញ៉ាកម្ពុជានោះ គឺមានលោកអ្នកឧកញ៉ា មាន៧រូប, អ្នកឧកញ៉ាមាន១១៥រូប និងឧកញ៉ា មាន២៨៨រូប។ លោក លី យ៉ុងផាត បានបញ្ជាក់នៅក្នុងពិធី«សំណេះសំណាល និងពិសាភោជនាហារសាមគ្គី នៃមហាគ្រួសារសមាគមឧកញ៉ាកម្ពុជា និងសមាគមអ្នកអភិវឌ្ឍន៍លំនៅឋានកម្ពុជា» នាថ្ងៃទី២ ខែសីហា ថា ឧកញ៉ាគ្រប់ៗគ្នា បានចូលរួមចំណែកយ៉ាងសំខាន់ក្នុងការកសាងសង្គម និងសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជាតាមរយៈការវិនិយោគ និងមុខជំនួញពហុវិស័យដែលបានបង្កើតឱកាសការងារជាច្រើនកន្លែងសម្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ។ ឧកញ៉ាដែលទទួលគោរមងារពីមហាក្សត្រនេះ ក្រៅពីជំរុញការវិនិយោគ និងមុខជំនួញពហុវិស័យដែលបានបង្កើតឱកាសការងារជាច្រើនកន្លែងសម្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ ក៏ផ្តល់ចំណូលជូនជាតិ តាមរយៈការបង់ពន្ធ និងអាករផ្សេងៗ។ លើសពីនេះ ក៏ជួយទាក់ទាញអ្នកវិនិយោគបន្ថែមពីខាងក្រៅប្រទេស និង សកម្មភាពមនុស្សធម៌ជាច្រើនទៀតផងដែរ។ សមាគមឧកញ៉ាកម្ពុជា ត្រូវបានប្រកាសដាក់ឱ្យដំណើរការជាផ្លូវការកាលពីថ្ងៃទី១០ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២៣។ ក្នុងពិធីប្រកាសជាផ្លូវការនូវសមាគមឧកញ៉ាកម្ពុជា សម្តេច ហ៊ុន សែន អតីតនាយករដ្ឋមន្ត្រី ដែលបច្ចុប្បន្នជាប្រធានព្រឹទ្ធសភា បានអំពាវនាវដល់ឧកញ៉ាទាំងអស់ ត្រូវរក្សាកិត្តិយស័ព្ទ កិត្តិនាម និងសេចក្តីថ្លៃថ្នូរជាឧកញ៉ាឱ្យស័ក្តិសមនឹងការទុកព្រះទ័យរបស់ព្រះមហាក្សត្រ។ «ឧកញ៉ាត្រូវប្រកៀកស្មាជាមួយរាជរដ្ឋាភិបាល ត្រួសត្រាយកម្ពុជា ឆ្ពោះទៅកាន់ភាពរុងរឿង កាត់បន្ថយភាពក្រីក្រ និងជួយប្រជាពលរដ្ឋដូចពាក្យស្លោកថា «អ្នកមានរក្សាខ្សត់ ដូចសំពតព័ទ្ធពីក្រៅ អ្នកប្រាជ្ញរក្សាខ្លៅ ដូចសំពៅពឹងសំប៉ាន»»។ សម្តេច ថ្លែងបែបនេះនៅចំពោះមុខ លោក-លោកស្រីដែលទទួលបានគោរមងារ ជា «ឧកញ៉ា»៕	ឧកញ៉ា ចំនួនឧកញ៉ានៅកម្ពុជាបានកើនដល់ ១ ៤៣២ នាក់។ ក្នុងនោះ ឧកញ៉ាដែលជាសមាជិកសមាគមឧកញ៉ាកម្ពុជាមានចំនួន៤១០នាក់។ ចំនួននេះគិតត្រឹមដំណាច់ឆ្នាំ២០២៣។
ទន្ទឹមនឹងប្រកាសឱ្យធនាគារជាតិនៃកម្ពុជាអនុវត្តគោលការណ៍ទទួលដូរដុល្លារអាម៉េរិក ដែលប្រឡាក់ រហែក ចាស់ ទក់ នៅទូទាំងប្រទេសដោយមិនកាត់ទឹក ឬកម្រៃសេវានោះ សម្តេច ហ៊ុន ម៉ាណែត បានលើកទឹកចិត្តដល់វិស័យឯកជនចូលរួមប្រើប្រាស់«ប្រាក់រៀល» ឱ្យបានទូលំទូលាយ ផងដែរ។ ប្រមុខរដ្ឋាភិបាលបញ្ជាក់ថា ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា គឺគ្មានសិទ្ធិបោះពុម្ព ឬកម្ចេចចោលនូវលុយដុល្លារអាម៉េរិក ឬរូបិយបណ្ណអន្តរជាតិណាមួយឡើយ។ ដូច្នេះការប្រើប្រាស់ប្រាក់រៀល គឺមានភាពងាយស្រួលបំផុត ក្នុងការទូទាត់ថ្លៃទំនិញ និងថ្លៃសេវាកម្មអ្វីមួយនៅទីផ្សារកម្ពុជា។ « ចំពោះលុយរៀលដែលជារូបិយវត្ថុជាតិ បើចាស រហែក យើងកម្ចេចចោល ដុតចោល ពេលណាក៏បាន ហើយយើងបោះពុម្ពថ្មីមកជំនួសពេលណាក៏បានដែរ។ ប៉ុន្តែ រូបិយបណ្ណអន្តរជាតិ យើងគ្មានសិទ្ធិទេ។ រូបិយបណ្ណប្រទេសណា គឺមានតែធនាគារកណ្តាលប្រទេសនោះទេដែលមានសិទ្ធិបោះពុម្ព និងកម្ចេចចោលបាន។ អ៊ីចឹង លុយដុល្លារ គឺអត់មានស្ថាប័នណាក្រៅពីធនាគារកណ្តាលអាម៉េរិកមានសិទ្ធិបោះពុម្ព និងកម្ចេចចោលឡើយ»។ នេះជាពន្យល់របស់សម្តេច ហ៊ុន ម៉ាណែត បន្តរៀបរាប់ថា កន្លងមកលុយដុល្លារចាសដែលចាយនៅកម្ពុជា ពេលពលរដ្ឋប្តូរចាយហើយចាយលែកកើត នោះវានឹងត្រូវបញ្ជូនចូលទៅចូលធនាគារជាតិ។ បន្ទាប់មក ធនាគារជាតិ មានកាតព្វកិច្ចត្រូវដឹកជញ្ជូនលុយដុល្លារចាស ទក់ រហែក ទាំងនេះយកទៅសហរដ្ឋអាម៉េរិក ដើម្បីដូរយកលុយដុល្លារថ្មីមកវិញ។ បើតាមសម្តេច ហ៊ុន ម៉ាណែត ២ឆ្នាំកន្លះមកនេះ គ្រាន់តែលុយដុល្លារអាម៉េរិកដែលចាយនៅកម្ពុជាមិនបាន គឺមានដល់១១លានដុល្លារ ហើយធនាគារជាតិក៏បានដឹកលុយទាំងនោះដើម្បីយកទៅដូរលុយដុល្លារថ្មីមកវិញ បានចំណាយអស់៣៥ម៉ឺនដុល្លារ លើថ្លៃដឹកជញ្ជូន និងថ្លៃធានារ៉ាប់រង។ ដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហានៃការចាយវាយប្រាក់ដុល្លារនៅកម្ពុជានេះ ក៏ជាសម្រួលការចាយវាយប្រាក់ដុល្លាររបស់ភ្ញៀវទេសចរអន្តរជាតិផងនោះ សម្តេច ក៏បានសម្រេចដាក់ឱ្យអនុវត្តសាកល្បងនូវការទទួលដូរលុយដុល្លារដែលរហែក ទក់ ឬ ចាស... នៅសៀមរាប ដែលជាគោលដៅទេសចរអន្តរជាតិ។ អត្ថបទទាក់ទង ធនាគារជាតិ តម្រូវឱ្យធនាគារនៅសៀមរាបទទួលដូរប្រាក់ដុល្លារចាស់ ប្រឡាក់ ដោយមិនកាត់ទឹក ការដាក់ឱ្យអនុវត្តសាកល្បងនៅសៀមរាបនេះ គឺដើម្បីតាមដានមើលថាដុល្លារអាម៉េរិកដែលរហែក ទក់ ឬ ចាស់ទាំងនេះមានប្រភពពីណា? តើមានលុយដុល្លារចាស់ទាំងនេះមានតែត្រឹមនៅក្នុងប្រទេសទេ ឬក៏ហូរចូលពីប្រទេសណាខ្លះ ដើម្បីឱ្យកម្ពុជាក្លាយជាកន្លែងទទួលយកលុយដុល្លារចាស់។ « កាលមុនយើងធ្លាប់មានហើយលំហូរនៃលុយក្រដាស១ដុល្លារ ៥ដុល្លារ ចូលមកពេញនៃយើងហ្នឹង តែយើងកាត់បន្ថយ។ អ៊ីចឹងៗ បើសិនលំហូរលុយដុល្លារខូច ប្រឡាក់ ចូលកំហុគខ្លាំងមកស្រុកយើង គឺធនាគារជាតិរបស់យើង ជាអ្នកមានកាតព្វកិច្ច»។ ឧទាហរណ៍៖ យើងប្រកាសផ្លូវការដូរលុយដុល្លារដែលរហែក ប្រឡាក់ ទក់... ស្រាប់១ខែដំបូងលុយដុល្លារខូចទាំងនេះចូលកម្ពុជាឡើងដល់២-៣លានដុល្លារ ឆ្នាំឡើង៣០លានដុល្លារ អ៊ីចឹងយើងគុណទៅយើងត្រូវចំណាយច្រើនដើម្បីដឹកលុយខូចទាំងនេះទៅដូរយកលុយថ្មីមកវិញ»។ អ្វីដែលរដ្ឋាភិបាល ក៏ដូចជាធនាគារជាតិនៃកម្ពុជាកំពុងអនុវត្តនាពេលសព្វថ្ងៃនេះគឺធ្វើឡើងដោយមានភាពប្រុងប្រយ័ត្នបំផុត និងការទទួលខុសត្រូវ ដើម្បីសម្រួលទាំងប្រជាពលរដ្ឋដែលធ្វើអាជីវកម្ម និងសម្រួលទាំងការចាយវាយរបស់ទេសចរអន្តរជាតិ ហើយក៏ព្យាយាមកាត់បន្ថយការចំណាយរបស់ធនាគារជាតិក្នុងការដឹកជញ្ជូនលុយដុល្លារទៅដូរយកថ្មីមកវិញ ផងដែរ។ បើតាមសម្តេច ហ៊ុន ម៉ាណែត បន្ទាប់ពីអនុវត្តគោលការណ៍ដូរលុយដុល្លាររហែក ទក់ ចាស... នៅខេត្តសៀមរាបបានរយៈពេលជាង១០ថ្ងៃមកនេះ គឺមានការកើនឡើងនៃលំហូរលុយដុល្លារ ប៉ុន្តែធនាគារជាតិអាចគ្រប់គ្រងបាន។ បន្ទាប់ពីមានការវាយតម្លៃបែបនេះពីធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា សម្តេច ហ៊ុន ម៉ាណែត ក៏បានប្រកាសឱ្យអនុវត្តគោលការណ៍ដូរដុល្លារដែលចាស ទក់ ប្រឡាក់តិចតួច ដោយមិនត្រូវកាត់ទឹក ឬថ្លៃកម្រៃផ្សេងៗឡើយ នៅទូទាំងប្រទេស ចាប់ពីថ្ងៃទី២ ខែសីហា តទៅ។ « ធនាគារជាតិ នឹងចេញសេចក្តីណែនាំ គឺយើងនឹងទទួលយកលុយដុល្លារដែលប្រឡាក់ ដាច់តិចតួច នៅទូទាំងប្រទេស ចាប់ពីថ្ងៃនេះតទៅ ដើម្បីសម្រួលបងប្អូនប្រជាពលរដ្ឋយើង»។ នេះជាការលើកឡើងរបស់សម្តេច ហ៊ុន ម៉ាណែត ។ ទោះជាយ៉ាងនេះក្តី ប្រមុខរដ្ឋាភិបាល ក៏បានអំណាវនាវនៅចំពោះមុខអ្នករកស៊ីក្នុងវិស័យឯកជន ឱ្យចូលរួមប្រើប្រាស់«ប្រាក់រៀល» ដែលជារូបិយវត្ថុរបស់ជាតិកម្ពុជាឱ្យបានទូលំទូលាយផងដែរ។ សម្តេច ហ៊ុន ម៉ាណែត បានបន្តនិយាយយ៉ាងដូច្នេះ៖ « ខ្ញុំសូមទឹកចិត្តឱ្យមានការប្រើប្រាស់ប្រាក់រៀលយើងឱ្យបានច្រើន ព្រោះយើងចាយលុយរៀលអត់មានបញ្ហាទេ។ ណាមួយទៀត ក៏បញ្ជាក់ពីអត្តសញ្ញាណរបស់យើងដែរ។ នៅទីនេះ ថ្ងៃនេះ! សុទ្ធតែឧកញ៉ា សុទ្ធតែអ្នកមានធុរកិច្ច សូមចូលរួមប្រើប្រាស់ប្រាក់រៀលយើងឱ្យច្រើន»៕	សម្តេចនាយករដ្ឋមន្រ្តី ហ៊ុន ម៉ាណែត លើកទឹកចិត្តវិស័យឯកជនឱ្យចូលរួមប្រើប្រាស់«ប្រាក់រៀល»ឱ្យកាន់តែទូលំទូលាយនៅក្នុងសកម្មភាពសេដ្ឋកិច្ច។ សម្តេចបានលើកឡើងបែបនេះនៅក្នុងពីធី« សំណេះសំណាល និងពិសាភោជនាហារសាមគ្គី នៃមហាគ្រួសារសមាគមឧកញ៉ាកម្ពុជា និងសមាគមអ្នកអភិវឌ្ឍន៍លំនៅឋានកម្ពុជា» នាថ្ងៃទី២ ខែសីហា ដែលបានអះអាងថា ការប្រើប្រាស់«ប្រាក់រៀល» បញ្ជាក់ពីអត្តសញ្ណាណជាតិកម្ពុជា។
បើតាមលោក សុខ លូ បច្ចុប្បន្ន ក្រុងបាត់ដំបង គឺស្ថិតក្នុងដំណាក់កាលសាងសង់ប្រព័ន្ធលូរំដោះទឹកកខ្វក់ ដែលធ្វើឱ្យផ្លូវមួយចំនួនមានភាពមមាញឹក តាមរយៈការដកដាក់លូ និងការកាយ ឬកប់មួយលូចំនួនទៀត។ ទន្ទឹមនោះ ភ្លៀងនិងទឹកជំនន់នាពេលថ្មីនេះ បានធ្វើឱ្យផ្លូវដែលស្ថិតក្នុងការដ្ឋានសាងសង់ រងការជន់លិច និងបង្កើតជាគ្រលុកធំៗ បង្កការលំបាកដល់ការធ្វើដំណើររបស់ប្រជាពលរដ្ឋ»។ អភិបាលខេត្តបាត់ដំបងរូបនេះ សុំការយោគយល់ពីប្រជាពលរដ្ឋជុំវិញបញ្ហាផ្លូវខូចកន្លងមកនេះ។ តែយ៉ាងណា លោក សុខ លូ បានអះអាងប្រាប់សារព័ត៌មានឌីជីថលថ្មីៗ(ThmeyThmey) តាមទូរសព្ទនាថ្ងៃទី២ ខែសីហាថា បន្ទាប់ពីរាំងភ្លៀង និងទឹកជំនន់ស្រក ក្រុមការងារជំនាញបានចាក់បំពេញដីនៅតាមផ្លូវក្នុងក្រុង ដើម្បីសម្រួលដល់ការធ្វើដំណើរជាបណ្ដោះអាសន្នរបស់ពលរដ្ឋ ហើយផ្លូវក្នុងក្រុងបាត់ដំបងមួយចំនួន នឹងត្រូវធ្វើថ្មីឡើងវិញ ក្រោយបញ្ចប់គម្រោងសាងសង់ប្រព័ន្ធលូរំដោះទឹកកខ្វក់នៅឆ្នាំ២០២៥។ លោក សុខ លូ បាននិយាយដូច្នេះ៖ « ធម្មតាទេ ផ្លូវក្នុងការដ្ឋាន តែងតែមានបញ្ហាជៀសមិនផុតទេ ហើយនៅពេលភ្លៀងវាបង្កការលំបាកធ្វើដំណើរ។ ដូច្នេះ ក្នុងរឿងនេះ ខ្ញុំអាធ្យាស្រ័យបងប្អូនផងដែរ។ ទោះជាយ៉ាងណា ក្រោយពេលរាំងភ្លៀងក្រុមការងារខេត្តយើង ចាប់ផ្ដើមធ្វើហើយ(ជួសជុល)។ ប៉ុន្តែ នៅពេលដាក់ប្រព័ន្ធលូក្រោមដីហើយ ផ្លូវនៅទីនោះនឹងត្រូវបានធ្វើស្អាតឡើងវិញ»។ នេះជាកា ក្រុងបាត់ដំបង មានផ្លូវរហូតដល់១៧៦ខ្សែ ដែលភាគច្រើនមានសភាពចាស់ និងធ្លាប់បានកសាង ឬជុសជុលយូរមកហើយ។ បើតាម លោក សុខ លូ៕	ផ្លូវមួយចំនួនក្នុងក្រុងបាត់ដំបង នឹងត្រូវធ្វើថ្មីឡើងវិញ បន្ទាប់ពីបញ្ចប់គម្រោងសាងសង់ប្រព័ន្ធលូរំដោះទឹកកខ្វក់នៅឆ្នាំ២០២៥។ លោក សុខ លូ អភិបាលខេត្តបាត់ដំបងបានបញ្ជាក់បែបនេះ បន្ទាប់ពីមានការរិះគន់ជុំវិញបញ្ហាផ្លូវខូច នាប៉ុន្មានថ្ងៃកន្លងមកនេះ។
អាហារពេលព្រឹកគឺជាជំហានសំខាន់មួយក្នុងការបំពេញបន្ថែមថាមពលរបស់រាងកាយពេញមួយថ្ងៃ។ លទ្ធផលពីការសិក្សាបរទេសបង្ហាញថា ប្រសិនបើអាហារពេលព្រឹកបន្ទាប់ពីម៉ោង 9:30 ហានិភ័យនៃការធាត់ និងទឹកនោមផ្អែមនឹងកើនឡើងយ៉ាងខ្លាំង។ ប្រសិនបើអ្នកទទួលទានអាហារពេលព្រឹកនៅម៉ោង 7-8 អ្នកនឹងបន្ថែមថាមពលដែលត្រូវការសម្រាប់រាងកាយ ជួយរក្សាកម្រិតជាតិស្ករក្នុងឈាម និងសូចនាករដែលមានស្ថេរភាពផ្សេងទៀត កាត់បន្ថយហានិភ័យនៃបញ្ហាផ្សេងៗ។ ប៉ុន្តែប្រសិនបើអ្នកញ៉ាំអាហារពេលព្រឹកយឺតបន្ទាប់ពីម៉ោង 9:30 នឹងប៉ះពាល់ដល់ការកែតម្រូវជាតិស្ករក្នុងឈាម និងប្រតិកម្មអាំងស៊ុយលីន បន្ទាប់ពីទទួលទានអាហាររួច។ ប្រសិនបើអ្នកញ៉ាំអាហារពេលព្រឹកយឺត នោះសមត្ថភាពប្រតិកម្មរបស់អាំងស៊ុយលីននឹងរងផលប៉ះពាល់ដោយធ្វើឱ្យសមត្ថភាពគ្រប់គ្រងជាតិស្ករក្នុងឈាមចុះខ្សោយ។ នៅពេលនេះអាហារពេលព្រឹកនឹងបង្កើនជាតិស្ករក្នុងឈាមយ៉ាងងាយស្រួល។ បន្តិចម្ដងៗជាតិស្ករក្នុងឈាមនឹងបណ្តាលឱ្យមានជំងឺទឹកនោមផ្អែម៕ ត្រួតពិនិត្យដោយ៖ www.health.com.kh	មានមនុស្សជាច្រើនដោយសារតែរវល់ ដោយសារតែការងារ មានទំលាប់ញ៉ាំអាហារពេលព្រឹកយឺត ដែលធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់សុខភាព។
ទោះឈានជើងចូលការបោះឆ្នោតប្រធានាធិបតីឆ្នាំ២០២៤ ដោយគ្មានការគ្រោងទុក ដោយសារការបោះបង់បេក្ខភាពប្រធានាធិបតីរបស់លោក ចូ បៃឌិន លោក កាម៉ាឡា ហារីស អនុប្រធានាធិបតី បានទទួលស្គាល់គាំទ្រ កាន់តែច្រើនឡើងៗ ពីមួយថ្ងៃទៅមួយថ្ងៃ។ ចំណែកការកៀរគរថវិកាសម្រាប់ការឃោសនាបោះឆ្នោតក៏បានច្រើនដែរនៅក្នុងឆ្នាំ២០២៤។ តាមការបញ្ជាក់របស់យុទ្ធនាការឃោសនាបោះឆ្នោតរបស់លោកស្រី ហារីស នៅថ្ងៃទី២ ខែសីហា មូលនិធិសម្រាប់ការបោះឆ្នោតឆ្នាំ២០២៤ បានកើនដល់ ៣១០លានដុល្លារ នៅក្នុងខែសីហា ដោយ២០០លានដុល្លារ ប្រមូលបានក្រោយលោក បៃឌិន គាំទ្រលោកស្រី ហារីស ជាបេក្ខជនប្រធានាធិបតីរបស់បក្ស។ ចំណែកយុទ្ធនាការឃោសនាបោះឆ្នោតរបស់លោក ត្រាំ ទទួលបាន ១៣៨,៧លានដុល្លារប៉ុណ្ណោះ ក្នុងរយៈពេលដដែល។ ពេលនេះ យុទ្ធនាការឃោសនាបោះឆ្នោតរបស់លោកស្រី ហារីស មានប្រាក់នៅក្នុងដៃប្រមាណ ៣៧៧លានដុល្លារ ខណៈលោកត្រាំ មានប្រមាណ ៣២៧លានដុល្លារ។ លើសពីនេះ អនុប្រធានាធិបតីអាម៉េរិក បានទទួលបានសំឡេងគាំទ្រគ្រប់គ្រាន់ហើយពីប្រតិភូបក្សប្រជាធិបតេយ្យ សម្រាប់ការតែងតាំងនៅថ្ងៃទី១៩ ខែសីហាខាងមុខ៕	យុទ្ធនាការឃោសនាបោះឆ្នោតលោកស្រី កាម៉ាឡា ហារីស នៅថ្ងៃទី២ ខែសីហា ប្រមូលបានថវិកា ៣១០លានដុល្លារ នៅក្នុងខែកក្កដា ពោលគឺមានចំនួនច្រើនដៃគូប្រជែង លោក ដូណាល់ ត្រាំ បេក្ខជនប្រធានាធិបតីរបស់បក្សសាធារណរដ្ឋចំនួន ២ដង។ ទន្ទឹមនេះ អនុប្រធានាធិបតីអាម៉េរិករូបនេះ ទទួលបានសំឡេងគាំទ្រប្រតិភូបក្សគ្រប់គ្រាន់ហើយសម្រាប់ការតែងតាំងជាបេក្ខជនប្រធានាធិបតីរបស់បក្សប្រជាធិបតេយ្យនៅពេលខាងមុខ។
នៅក្នុងសេចក្ដីប្រកាសព័ត៌មានកាលពីថ្ងៃទី១ ខែសីហា រដ្ឋបាលខេត្តកណ្ដាល បានបំភ្លឺថា បង្គោលព្រំដែនបំពេញបន្ថែមលេខ 245/4(1) ដែលគណនីហ្វេសប៊ុក Beautiful Places Travel ចុះផ្សាយកាលពីថ្ងៃទី២៩ ខែកក្កដានោះ ត្រូវបានគណៈកម្មការចម្រុះព្រំដែនកម្ពុជា-វៀតណាម បោះបង្គោលព្រំដែនរួចហើយ។ ជាលក្ខណៈបច្ចេកទេស ដោយសារខ្សែព្រំដែននេះ ដើរតាមទន្លេបាសាក់ ដូច្នេះ បង្គោលព្រំដែនមួយត្រូវបានបោះនៅមាត់ច្រាំងខាងកម្ពុជា និងបង្គោលមួយទៀតត្រូវបោះនៅមាត់ច្រាំងខាងវៀតណាម។ កន្លងមកបង្គោលព្រំដែនលេខ 245/4(1)នេះ ក៏ធ្លាប់រងការផលប៉ះពាល់ពីការបាក់ស្រុតច្រាំទន្លេបាសាក់ និងព្រែកជ្រៃធំដែរ ប៉ុន្តែ ត្រូវបានដាំឡើងវិញ និងបានប្រែក្លាយពីតំបន់ដែលរងការបាក់ស្រុតទៅជាតំបន់ដែលមានច្រាំងរឹងមាំ មានហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធផ្លូវថ្នល់ និងសួនច្បារសាធារណៈផងដែរ។ នេះបើតាមរដ្ឋបាលខេត្តកណ្ដាល៕	រដ្ឋបាលខេត្តកណ្ដាល ច្រានចោលព័ត៌មានលើគណនីហ្វេសប៊ុកមួយឈ្មោះ Beautiful Places Travel ដែលផ្សាយថា «បង្គោលព្រំដែនបានហែលទឹកឆ្លងទន្លេមកដុះជាប់ជញ្ជាំងសាលាឃុំខ្មែរ» ស្ថិតក្នុងសង្កាត់ព្រែកជ្រៃ ក្រុងសំពៅពូន (អតីតស្រុកកោះធំ)។ រដ្ឋបាលខេត្តកណ្ដាល បង្ហាញការសោកស្តាយចំពោះការផ្សព្វផ្សាយនេះ និងចាត់ទុកថាធ្វើឡើងក្នុងចេតនាទុច្ចរិត នាំឱ្យមានការយល់ច្រឡំមកលើរដ្ឋាភិបាល។
ក្នុងកិច្ចប្រជុំនាយបេសកកម្មលើកទី១ នៃការប្រកួតកីឡាជាតិលើកទី៤ និងកីឡាជនពិការលើកទី២ នៅថ្ងៃទី ២ ខែសីហា លោក វ៉ាត់ ចំរើន បានបញ្ជាក់ពីគោលបំណងថា ការធ្វើពិធីដង្ហែភ្លើងគប់ គឺដើម្បីចូលរួមអបអរសាទរ ដល់ការប្រកួតព្រឹត្តិការណ៍កីឡាជាតិ និងដើម្បីធ្វើឱ្យការប្រកួតកាន់តែល្អអស្ចារ្យជាងមុន។ រាជធានីភ្នំពេញ នឹងក្លាយជាគោលដៅប្រមូលផ្តុំការប្រកួតធំជាងគេ ដូចដែលធ្លាប់បានរៀបចំកាលពីមុនមក ហើយខេត្តដែលនឹងរៀបចំការប្រកួតផ្សេងទៀតរួមមាន ខេត្តស្វាយរៀង នឹងប្រកួតកីឡាប្រណាំងទូកនាគ។ ខេត្តព្រះសីហនុ ប្រកួតកីឡាទូកក្តោង ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង ប្រកួតកីឡាទោចក្រយាន និងខេត្តកែប ប្រកួតកីឡាទ្រីយ៉ាត្លុង។ ដោយឡែកសម្រាប់ខេត្តរតនគិរី ដែលគ្រោងស្នើរៀបចំសម្រាប់ការរៀបចំកីឡាម៉ូតូទឹក គណៈកម្មាធិការរៀបចំការប្រកួតកីឡាជាតិ ត្រូវត្រួតពិនិត្យទីតាំងរៀបចំជាមុនសិន មុនអនុញ្ញាតឱ្យរៀបចំ។ រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងអប់រំយុវជន និងកីឡារូបនេះ ក៏បានសំណូមពរទៅកាន់សហព័ន្ធកីឡាជាតិទាំង ៣៦ប្រភេទកីឡា ត្រូវបែងចែកកម្រិតកីឡាករបែបអាជីព និងកីឡាមិនអាជីព ដើម្បីធ្វើឱ្យការប្រកួត មានតម្លាភាព និងយុត្តិធម៌កីឡា។ សូមជម្រាបថា ការប្រកួតកីឡាជាតិលើកទី៤ នឹងមានប្រភេទកីឡាចំនួន ៣៦ និងវិញ្ញាសាកីឡាសរុបចំនួន ៣២៤វិញ្ញាសា។ សម្រាប់ការប្រកួតកីឡាជាតិលើកទី៥ និងកីឡាជនពិការលើកទី២ មានប្រភេទកីឡាសរុប ៤៤ប្រភេទ បែងចែកជា ៣៧៣វិញ្ញាសាកីឡា។ ព្រឹត្តិការណ៍កីឡាជាតិលើកទី៤ និងកីឡាជនពិការលើកទី២ ឆ្នាំ ២០២៤ នឹងចាប់ផ្តើមការប្រកួតចាប់ពីថ្ងៃទី ២៩ ខែតុលា រហូតដល់បិទការប្រកួត នៅថ្ងៃទី៨ ខែវិច្ឆិកា។ កម្មវិធីបើកការប្រកួតជាផ្លូវការនឹងត្រូវប្រព្រឹត្តិទៅនៅថ្ងៃទី៣០ ខែតុលា៕	លោក វ៉ាត់ ចំរើន អគ្គលេខាធិការគណៈកម្មាធិការជាតិអូឡាំពិកកម្ពុជា បានស្នើនាយបេសកកម្មនៃមន្ទីអប់រំយុវជន និងកីឡាតាមបណ្តាខេត្ត ដែលមានប្រកួត រៀបចំពិធីដង្ហែភ្លើងគប់កីឡាជាតិលើកទី៤ ។
បន្ទាប់ពីការពិភាក្សាគ្នាអស់រយៈពេលពីរថ្ងៃ អ្នកបង្កើតគោលនយោបាយ បានបោះឆ្នោតជាឯកច្ឆ័ន្ទ ដើម្បីរក្សាអត្រាការប្រាក់គោលរបស់ធនាគារកណ្តាលអាមេរិក ចន្លោះពី៥,២៥ភាគរយទៅ ៥,៥០ភាគរយ។ ធនាគារកណ្តាល បានប្រកាសដូចនេះ នៅក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍មួយ ដោយរក្សាអត្រាការប្រាក់នៅកម្រិតខ្ពស់មិនធ្លាប់មាន ក្នុងរយៈពេល២៣ ឆ្នាំនេះបន្តទៀត។ បន្ទាប់ពីអតិផរណាកើនឡើងតិចតួចនៅដើមឆ្នាំនេះ ទិន្នន័យថ្មីៗ បានបង្ហាញថាបេសកកម្មរបស់ធនាគារកណ្តាល ក្នុងការទាញអតិផរណាត្រឡប់ទៅគោលដៅរយៈពេលវែងរបស់ខ្លួនដែលមានចំនួន២ភាគរយ ឥឡូវនេះ បានត្រឡប់មកវិញយ៉ាងខ្លាំង។ រង្វាស់នៃអតិផរណា ដែលធនាគារចង់បានគឺបានបន្ធូរបន្ថយដល់អត្រាប្រចាំឆ្នាំ ២,៥ ភាគរយ កាលពីខែមុន ខណៈពេលដែលកំណើនសេដ្ឋកិច្ចនៅតែមានភាពធន់ ហើយទីផ្សារការងារមានលំនឹងកាន់តែប្រសើរឡើង៕	ធនាគារកណ្តាលសហរដ្ឋអាមេរិក បានរក្សាទុកអត្រាប្រាក់កម្ចីសំខាន់ៗរបស់ខ្លួន មិនផ្លាស់ប្តូរម្តងទៀត កាលពីថ្ងៃពុធ ហើយបាននិយាយថា «មានការរីកចម្រើនបន្ថែមទៀត» នៅក្នុងការប្រយុទ្ធរបស់ខ្លួននឹងអតិផរណា។
អត្ថបទទាក់ទង មនុស្សជំនិតប្រធានាធិបតីវៀតណាម ត្រូវបានតែងតាំងជារដ្ឋមន្រ្តីសន្តិសុខសាធារណៈ ក្រោយកៅអីអគ្គលេខាធិការបក្សកុម្មុយនីស្តទំនេរប្រមាណ ២សប្តាហ៍ បក្សកុម្មុយនីស្តវៀតណាម នៅថ្ងៃទី៣ ខែសីហា បានជ្រើសតាំង តូ ឡឹម ប្រធានាធិបតីវៀតណាម ជាអគ្គលេខាធិការបក្ស។ ជាការពិត តំណែងដ៏មានឥទ្ធិពលមួយនេះ ត្រូវបានរំពឹងថា នឹងធ្លាក់លើដៃ លោក តូ ឡឹម តាំងពីដើមមកម្លេះ ខណៈមនុស្សជំនិតរបស់លោក កាន់តំណែងជារដ្ឋមន្រ្តីសន្តិសុខសាធារណៈ។ បន្ទាប់ពីត្រូវបានតែងតាំង លោក តូ ឡឹម នឹងកាន់ការងារគ្រប់គ្រងគណៈមជ្ឈិមបក្ស, ការិយាល័យនយោបាយ និងលេខាធិការដ្ឋាន។ តំណែងអគ្គលេខាធិការបក្សវៀតណាម ជាតួនាទីដ៏មានឥទ្ធិពលមួយនៅក្នុងបក្ស។ «នេះជាកិត្តិយសដ៏ធំបំផុតជាមួយការទទួលខុសត្រូវនៅចំពោះមុខបក្ស និងប្រជាជន»។ លោក តូ ឡឹម បានសង្កត់ធ្ងន់បែបនេះ បន្ទាប់ពីជ្រើសតាំងជាអគ្គលេខាធិការបក្ស។ នេះបើតាមការចុះផ្សាយរបស់ទីភ្នាក់ងារព័ត៌មាន AFP។ យ៉ាងណាមិញ វាមិនទាន់ច្បាស់ឡើយ ថាតើលោក តូ ឡឹម នឹងបន្តកាន់តំណែងទាំងពីរ ជាអគ្គលេខាធិការបក្សកុម្មុយនីស្តផង និងប្រធានាធិបតីផង ឬបោះបង់មួយ៕	លោក តូ ឡឹម ប្រធានាធិបតីវៀតណាម ត្រូវបានគណៈកម្មាធិការមជ្ឈិមបក្សកុម្មុយនីស្តវៀតណាម ជ្រើសតាំងជាអគ្គលេខាធិកាបក្សកុម្មុយនីស្ត នៅថ្ងៃទី៣ ខែសីហា។ ការកាន់តំណែងដ៏មានឥទ្ធិពលនេះ ធ្វើឡើងក្រោយមរណភាពរបស់លោក ង្វៀន ភូជុង។
បើតាមសេចក្ដីជូនដំណឹងរបស់អាជ្ញាធរជាតិអប្សរា នៅថ្ងៃទី២ ខែសីហា សាធារណជន ដែលមានគោលបំណងថតអាជីវកម្ម តម្រូវឱ្យដាក់ពាក្យស្នើសុំ៥-១០ថ្ងៃមុនពេលថត និងតម្រូវបង់ប្រាក់ ។ អាជ្ញាធរជាតិអប្សរា បញ្ជាក់ថា ការថតភាពយន្តខ្នាតធំ-តូច ត្រូវបង់ប្រាក់ពី៤០ ដុល្លារ រហូតដល់៤៥០ដុល្លារ រីឯ បរទេស តម្រូវឱ្យបង់ប្រាក់ពី៤០០-៤៥០០ដុល្លារ និងដាក់ពាក្យស្នើសុំចំនួន ១០ថ្ងៃមុនថត។ ចំណែកឯ ការថតខ្សែភាពយន្តភាគទូរទស្សន៍ខ្នាតធំ-តូច ត្រូវដាក់ពាក្យស្នើសុំ១០ថ្ងៃមុនថត និងត្រូវបង់ប្រាក់ចន្លោះពី ៣០ដុល្លារ រហូតដល់ ១៥០ដុល្លារ និងបរទេស មានចន្លោះពី ៣០០-១៥០០ដុល្លារ។ ជាមួយគ្នានេះ ករណីថតកម្មវិធីទូរទស្សន៍ជាល្បែងកម្សាន្ត ឬការប្រកួតប្រជែងខ្នាតតូច-ធំ តម្រូវឱ្យដាក់ពាក្យស្នើសុំមុន៥ថ្ងៃ ក្នុងនោះតម្រូវឱ្យបង់ប្រាក់ចន្លោះពី ៨០ដល់៤៥០ដុល្លារ និងបរទេស ពី៨០០-៤៥០០ដុល្លារ ។ ដោយឡែក ចំពោះការថតស្ប៉តពាណិជ្ជកម្មខ្នាតតូច-ធំ តម្រូវឱ្យដាក់ពាក្យស្នើសុំរយៈពេល៥ថ្ងៃ ដោយត្រូវបង់ប្រាក់ពី ៣០០ដល់២០០០ដុល្លារ និងបរទេសបង់ប្រាក់ពី ៣៥០-៥០០០ដុល្លារ។ បន្ថែមពីនេះ សាធារណជន ដែលមានបំណងថតចម្រៀងកាយវិការនៅតំបន់អង្គរ ត្រូវដាក់ពាក្យស្នើសុំចំនួន៥ថ្ងៃមុន ក្នុងនោះតម្រូវបង់ប្រាក់ចំនួន ៨០ដល់១៥០ដុល្លារ និងបរទេស ពី៨០០-១៥០០ដុល្លារ។ ការថតបែបវីដេអូឯកសារផ្សេងៗ ត្រូវដាក់ពាក្យស្នើសុំ៥ថ្ងៃមុន ដោយ ត្រូវបង់ប្រាក់ចំនួន៥០ដល់២០០ដុល្លារ និងបរទេស ពី ១០០ដល់៤០០ដុល្លារ ។ ចំពោះការថតរូបភាពសន្លឹកផ្សព្វផ្សាយពាណិជ្ជកម្មខ្នាតតូច-ធំ តម្រូវឱ្យដាក់ពាក្យស្នើសុំ៥ថ្ងៃមុនពេលថត បង់ប្រាក់ពី ១០០ដល់១០០០ដុល្លារ និងបរទេសពី ២០០ ដល់ ៣៥០០ ដុល្លារ ។ ក្រៅពីនេះ ការថតរូបភាពសន្លឹកសម្រាប់បោះពុម្ពសៀវភៅមគ្គុទ្ទេសក៍កាតាឡុក និងទស្សនាវដ្ដី ក៏ត្រូវដាក់ពាក្យស្នើសុំ៥ថ្ងៃមុនពេលថត និងបង់ប្រាក់ពី ៥០ដល់២០០ដុល្លារ ចំណែកឯបរទេស បង់ប្រាក់ពី ៣០០ដល់៦០០ដុល្លារ។ លើសពីនេះ ចំពោះការថតរូបភាព និងវីដេអូផ្សេងៗ ដោយប្រើប្រាស់ដ្រូន អាជ្ញាធរជាតិអប្សរា តម្រូវឱ្យបង់ប្រាក់ចំនួន ១០០០ដុល្លារ រយៈពេល៥ថ្ងៃ ដោយមិនចាំបាច់ដាក់ពាក្យស្នើសុំនោះទេ។ យ៉ាងណាមិញ ការថតចម្រៀងកាយវិការ និងថតសម្លៀកបំពាក់អាពាហ៍ពិពាហ៍ ឬសម្លៀកបំពាក់ប្រពៃណីជាតិ-អន្តរជាតិ ដោយការប្រើប្រាស់ដ្រូន ត្រូវបង់ប្រាក់ចំនួន៥០០ដុល្លារ ដែលមានរយៈពេល៥ថ្ងៃ និងមិនចាំបាច់ដាក់ពាក្យស្នើសុំអាជ្ញាធរឡើយ។ អាជ្ញាធរជាតិអប្សរា តម្រូវឱ្យអង្គភាពសារព័ត៌មានផ្លូវការទាំងក្នុង និងក្រៅប្រទេសស្របតាមវិជ្ជាជីវៈសារព័ត៌មាន ឬបោះពុម្ពផ្សាយនានាដែលមិនធ្វើជាអាជីវកម្ម ដាក់ពាក្យស្នើសុំថតនៅតំបន់អង្គររយៈពេល៥ថ្ងៃមុនពេលថត និងមិនចាំបាច់បង់ប្រាក់ឡើយ។ ករណីដាក់ពាក្យស្នើសុំ និងបង់ប្រាក់នេះ អាជ្ញាធរជាតិអប្សរា មានជម្រើស៣។ ជម្រើសទី១ ភ្ញៀវទេសចរជាតិ-អន្តរជាតិ និងសាធារណជន អាចថតបាននៅប្រាសាទអង្គរវត្ត និងរាល់ប្រាសាទដទៃ។ ជម្រើសទី២ ភ្ញៀវទេសចរជាតិ-អន្តរជាតិ និងសាធារណជន អាចថតបានតែប្រាសាទបាយ័ន តាព្រហ្ម បន្ទាយស្រី និងប្រាសាទដទៃទៀត។ ចំណែកជម្រើសទី៣វិញ ភ្ញៀវទេសចរជាតិ-អន្តរជាតិ និងសាធារណជន អាចថតបាននៅប្រាសាទបាគង ព្រះគោ ភ្នំបាខែង មេបុណ្យខាងកើត-លិច ប្រែរូប តាកែវ ខ្លោងទ្វារអង្គរធំ ពិមានអាកាស បាភួន ព្រះលានជល់ដំរី ព្រះលានស្ដេចគម្លង់ ព្រះខ័ន នាគព័ន្ធ បារាយណ៍ទឹកថ្លា ប្រាសាទបេងមាលា និងរាល់ប្រាសាទដទៃ។ ប៉ុន្តែចំពោះជម្រើសទី៣នេះ ភ្ញៀវទេសចរជាតិ-អន្តរជាតិ និងសាធារណជន មិនអាចថតនៅប្រាសាទអង្គរវត្ត បាយ័ន តាព្រហ្ម និងបន្ទាយស្រីឡើយ។ រាល់ការស្នើសុំថតរូប ឬវីដេអូផ្សព្វផ្សាយពាណិជ្ជកម្ម ផលិតផល ឬបង្កើតអាជីវកម្មនានា ត្រូវធ្វើឡើងនៅមជ្ឈមណ្ឌលសេវាកម្មអាជ្ញាធរជាតិអប្សរា រៀងរាល់ម៉ោងការងារ ហើយអាជ្ញាធរជាតិអប្សរា នឹងឆ្លើយតបសំណើក្នុងរយៈ៥ថ្ងៃ នៃថ្ងៃធ្វើការយ៉ាងយូរ។ ភ្ញៀវទេសចរជាតិ-អន្តរជាតិ និងសាធារណជន អាចដាក់ពាក្យស្នើសុំតាមប្រព័ន្ធតេឡេក្រាម តាមរយៈលេខទូរស័ព្ទ ០១៤ ២២២ ៥៩៩៕	អាជ្ញាធរជាតិអប្សរា តម្រូវឱ្យសាធារណជន ដាក់ពាក្យស្នើសុំ និងត្រូវបង់ប្រាក់ ចំពោះការថតក្នុងគោលបំណង ដូចជា ការថតភាពយន្តខ្នាតធំ-តូច, ខ្សែភាពយន្តភាគទូរទស្សន៍ខ្នាតធំ-តូច, ស្ប៉តពាណិជ្ជកម្ម, ចម្រៀងកាយវិការ, រូបភាពសន្លឹកសម្រាប់បោះពុម្ពសៀវភៅមគ្គុទ្ទេសក៍កាតាឡុក ទស្សនាវដ្ដី និងប្រើប្រាស់ដ្រូនជាដើម។ ចំពោះការថតរូបភាព ឬវីដេអូ សម្រាប់ជាអនុស្សាវរីយ៍ផ្ទាល់ខ្លួន ថតសម្លៀកបំពាក់ប្រពៃណី ឬអាពាហ៍ពិពាហ៍ និងលក្ខណៈថតផ្សព្វផ្សាយក្នុងបណ្ដាញសង្គមផ្សេងៗដោយមិនប្រើប្រាស់ដ្រូន ដើម្បីផ្សព្វផ្សាយសិល្បៈ និងវប្បធម៌តំបន់ឱ្យពិភពលោកបានស្គាល់ មិនតម្រូវឱ្យដាក់ពាក្យស្នើសុំ ឬបង់ប្រាក់នោះទេ។
កាលពីថ្ងៃទី៣១ ខែកក្កដា កីឡាករហែលទឹកចិន Pan Zhanle ដណ្តើមបានមេដាយមាសលើ វិញ្ញាសាកីឡាហែលទឹកសេរី ១០០ម៉ែត្របុរស ដោយប្រើថេរវេលាត្រឹមតែ ៤៦,៤០វិនាទី ខណៈ កំណត់ត្រាពិភពលោកចាស់ដែលរូបគេកាន់កាប់ពីមុន មានថេរវេលា ៤៦,៨០វិនាទី។ មេដាយប្រាក់បានលើកីឡាករអូស្រ្តាលី Kyle Chalmers ម្ចាស់មេដាយមាសអូឡាំពិកទីក្រុងរីអូ កាលឆ្នាំ ២០១៦ និងមេដាយសំរិទ្ធិបានលើកីឡាករ David Popovici របស់រូម៉ានី។ ជ័យជម្នះរបស់កីឡាករ Pan Zhanle បានធ្វើឱ្យក្រុមអត្តពលិកដទៃមិនសប្បាយចិត្ត ជាពិសេសគ្រូបង្វឹករបស់កីឡាករ Kyle Chalmers។ គ្រូបង្វឹករូបនេះ បាននិយាយថាការឈ្នះរបស់កីឡាករហែលទឹក Pan គឺជារឿងមិនអាចទៅរួច ដោយលោកគិតថាគ្មានមនុស្សណាអាចហែលទឹកក្នុងល្បឿនលឿនបែបនោះបានទេ។ ជុំវិញរឿងនេះ ម្ចាស់មេដាយមាសហែលទឹកសេរី ១០០ម៉ែត្រ Pan Zhanle បាននិយាយថាអំឡុងការប្រកួតវិញ្ញាសាកីឡាហែលទឹកដទៃទៀត កីឡា Kyle Chalmers រួមទាំងកីឡាករហែលទឹកដទៃទៀត ហាក់មិនរួសរាយដាក់រូបគេឡើយ ក្រោយរូបគេដណ្តើមបានមេដាយមាស។ យ៉ាងណាលើករណីនេះ កីឡាករ Kyle Chalmers បាននិយាយបកស្រាយវិញថា រូបគេគ្មានបញ្ហាអ្វីជាមួយនឹងកីឡាករចិន Pan Zhanle នោះទេ ដោយសារគេផ្តោតអារម្មណ៍តែលើការប្រកួតប៉ុណ្ណោះ។ កីឡាករ Kyle Chalmers អះអាងថាមុនពេលប្រកួត គេក៏បានចាប់ដៃគ្នាជាមួយនឹងកីឡាករហែលទឹកចិនផងដែរ។ ដោយឡែកចំពោះការឈ្នះមេដាយមាសរបស់ កីឡាករចិន Pan Zhanle អត្តពលិកជំនាញខាងហែលទឹករបស់ក្រុមអង់គ្លេស Ben Proud បាននិយាយការពារថា ការឈ្នះមេដាយមាសរបស់កីឡាករ Pan ជាមួយថេរវេលាកំណត់ត្រាដ៏លឿន មិនមែនរឿងដែលត្រូវមានចម្ងល់នោះទេ។ រីឯការប្រកួតរបស់កីឡាការិនីហែលទឹកចិន Zhang Yufei ក៏ជួបរឿងស្រដៀងគ្នានេះដែរ ។ កីឡាការិនីចិន Yufei បានឈ្នះមេដាយសំរិទ្ធិលើវិញ្ញាសាកីឡាហែលទឹកមេអំបៅ ២០០ម៉ែត្រ ប៉ុន្តែក្រោយពេលទទួលមេដាយរួច រូបនាងត្រូវបានគេយកទៅជជែង ដោយមានចម្ងល់ផ្សារភ្ជាប់ទៅនឹងបញ្ហាសារធាតុញៀនដែរ។ ឆ្លើយតបចំពោះបញ្ហាដ៏រសើបនេះ កីឡាការិនីវ័យ ២៦ឆ្នាំ បានចោទជាសំណួរត្រឡប់វិញថា ហេតុអ្វីនៅពេលជនជាតិលោកខាងលិចឈ្នះមេដាយ គ្មានមនុស្សណាម្នាក់លើកពីចម្ងល់ទាក់ទងនឹងសារធាតុញៀន? កីឡាការិនី Yufei ក៏បានលើកពីឈ្មោះកីឡាករ ហែលទឹកដ៏ល្បីដូចជា Michael Phelps ឬកីឡាការិនី Katie Ledecky សុទ្ធសឹងជាម្ចាស់មេដាយមាសកំណត់ត្រាអូឡាពិកច្រើន ដោយពួកគេទាំងពីរហែលទឹកលឿន និងឈ្នះមេដាយ តែគ្មានមនុស្សណាម្នាក់ចោទសួរអ្វីសោះ។ ជាក់ស្តែង រាល់មុនពេលអត្តពលិក ដែលមានវត្តមានត្រូវទៅចូលរួមប្រកួតប្រជែងក្នុងកីឡាអូឡាំពិកទីក្រុងប៉ារីស ពួកគេតែងតែត្រូវបានឆ្លងកាត់ការត្រួតពិនិត្យសារធាតុញៀន ពីសំណាក់ស្ថាប័នទីភ្នាក់ងារប្រឆាំងសារធាតុញៀនពិភពលោក (WADA) ទើបអាចអនុញ្ញាតឱ្យមកប្រកួតបាន។ ការធ្វើតេស្តស្វែងរកសារធាតុញៀន លើអត្តពលិកនីមួយៗ គឺជារឿងសំខាន់បំផុត ដែលរាល់ការប្រកួតកីឡានីមួយៗតែងធ្វើ ដើម្បីឱ្យមានតម្លាភាពក្នុងពេលប្រកួត និងធានាបាននូវយុត្តិធម៌ក្នុងកីឡា។ យ៉ាងណាការបង្ហាញចម្ងល់ចំពោះលទ្ធផល ទៅលើអត្តពលិកចិន អាចហែលទឹកបានលឿន កើតឡើងចាប់តាំងពីក្រុមអត្តពលិកហែលទឹកចិនមានបញ្ហា ចំពោះការរកឃើញសារធាតុញៀន មុនពេលទៅប្រកួតកីឡាអូឡាំពិកទីក្រុងតូក្យូ កាលពីឆ្នាំ ២០២០។ ប៉ុន្តែរឿងរ៉ាវនោះ ស្ថាប័ន WADA បានបញ្ជាក់ក្រោយការស៊ើបអង្កេតថា ការរកឃើញសារធាតុញៀននោះ បណ្តាលមកពីការចម្លងរោគផ្សេងៗចេញពីផ្ទះបាយរបស់សណ្ឋាគារ ហើយស្ថាប័ន WADA ក៏បានដោះស្រាយរួចរាល់លើបញ្ហាកើតឡើង៕	ក្រុមអត្តពលិកចិន បានបង្ហាញសមត្ថភាពប្រកួតប្រជែងដ៏ខ្លាំងក្លាលើប្រភេទវិញ្ញាសាកីឡាហែលទឹកបុរស និងស្រ្តី ដែលមានល្បឿនហែលលឿន និងបានឈ្នះមេដាយកម្រិតល្អៗ ក្នុងការប្រកួតកីឡាអូឡាំពិកទីក្រុងប៉ារីស។ ទន្ទឹមនឹងជ័យជម្នះនេះ វាក៏ក្លាយជាចម្ងល់របស់អត្តពលិកដ៏ទៃទៅកាន់ម្ចាស់មេដាយចិនទាក់ទងនឹងបញ្ហាសារធាតុញៀន។
ស្ថានភាពបែបនេះ បានធ្វើឱ្យខេត្តបន្ទាយមានជ័យ បាត់ដំបង សៀមរាប ពោធិ៍សាត់ កំពង់ឆ្នាំង កំពង់ធំ កំពង់ចាម ត្បូងឃ្មុំ ព្រៃវែង ស្វាយរៀង កណ្ដាល ភ្នំពេញ កំពង់ស្ពឺ ប៉ៃលិន ឧត្ដរមានជ័យ ព្រះវិហារ ស្ទឹងត្រែង ក្រចេះ រតនគិរី មណ្ឌលគិរី តំបន់ជួរភ្នំក្រវាញ និងជួរភ្នំដងរែក មានភ្លៀងធ្លាក់ជាមួយផ្គររន្ទះ និងខ្យល់កន្ត្រាក់គ្របដណ្តប់លើផ្ទៃដី២០ភាគរយ។ ដោយឡែក នៅតំបន់មាត់សមុទ្រ រួមមាន ខេត្តកោះកុង ព្រះសីហនុ កំពត និងជួរភ្នំបូកគោ អាចមានភ្លៀងធ្លាក់ជាមួយផ្គរ រន្ទះ ខ្យល់កន្ត្រាក់ គ្របដណ្តប់លើផ្ទៃដី១០ភាគរយ និងរលកសមុទ្រមានកម្ពស់ចាប់ពី០,៥០ម៉ែត្រ ដល់១,៥០ម៉ែត្រ៕	សម្ពាធទាបគ្របដណ្ដប់លើសមុទ្រចិនខាងត្បូង ឈូងសមុទ្រថៃភាគកណ្តាលនៃអាងទន្លេមេគង្គ នឹងធ្វើឱ្យកម្ពុជាមានភ្លៀងធ្លាក់រាយប៉ាយទូទាំងប្រទេស ចាប់ពីថ្ងៃទី៣ ដល់៥ សីហា។ នេះបើតាមការព្យាកររបស់ក្រសួងធនធានទឹក និងឧតុនិយម នៅថ្ងៃទី៣ ខែសីហា។
លោក វ៉ាង វិនពីន បានជួបជាមួយលោក ស សុខា រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃ ពិភាក្សាគ្នាដើម្បីបង្កើនកិច្ចសហប្រតិបត្តិការទ្វេភាគីពី កាលពីថ្ងៃទី១សីហា នៅទីស្ដីការក្រសួងមហាផ្ទៃ។ ឯកអគ្គរដ្ឋទូតថ្មីរូបនេះ អះអាងថា ភាគីទាំងពីរបានផ្លាស់ប្តូរយោបល់ទៅវិញទៅមក ជុំវិញកិច្ចសហប្រតិបត្តិការអនុវត្តច្បាប់ចិននិងកម្ពុជា។ លោក វ៉ាង វិនពីន បានសរសេរលើទំព័រហ្វេសប៊ុក ពីការប្ដេជ្ញា យ៉ាងដូច្នះ៖ «រួមគ្នាឯកភាពបង្កើនកិច្ចសហប្រតិបត្តិការ លើការបង្ក្រាបបទល្មើសឆ្លងដែន ក៏ដូចជាបទល្មើសល្បែងស៊ីសងអនឡាញ និងឆបោកតាមទូរគមនាគមន៍ ដើម្បីបង្កើតបរិស្ថាននិងបរិយាកាសល្អប្រសើរ សម្រាប់ការផ្លាស់ប្តូរមេត្រីភាពរវាងប្រជាជនចិននិងកម្ពុជា»។ ដើម្បីបង្កើនកិច្ចសហប្រតិបត្តិការរួមគ្នា លោក ស សុខា គ្រោងនឹងទៅបំពេញទស្សនកិច្ចផ្លូវការប្រទេសចិនតាមការអញ្ជើញរបស់ក្រសួងសន្តិសុខសាធារណចិន។ បើតាមការចេញផ្សាយរបស់ក្រសួងមហាផ្ទៃ ដំណើរទស្សនកិច្ចនេះ រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃ នឹងចូលរួមវេទិកាសកលសន្តិសុខសាធារណ និងបូកសរុបកិច្ចដែលបានធ្វើរួមគ្នារវាងប្រទេសទាំងពីរផងដែរ។ ក្នុងដំណើរទស្សនកិច្ច លោក ស សុខា រំពឹងនឹងបានឈ្វេងបន្ថែមពីកិច្ចនានា ពាក់ព័ន្ធនឹងការរក្សាសន្តិសុខ និងសង្ឃឹមថាភាគីចិន នឹងផ្ដល់ជំនួយ រួមទាំងបច្ចេកទេស ដើម្បីរក្សាសណ្ដាប់ធ្នាប់និងសន្តិសុខ។ នាពេលថ្មីៗនេះ ឯកអគ្គរដ្ឋទូតថ្មីនៃប្រទេសចិនប្រចាំកម្ពុជា បានជួបជាមួយមន្ត្រីសំខាន់ៗ ដើម្បីពង្រឹងទំនាក់ទំនង។ ហើយកាលពីថ្ងៃទី២សីហា លោក វ៉ាង វិនពីន ក៏បានជួបជាមួយសម្ដេច ឃួន សុដារី ប្រធានសភាកម្ពុជាផងដែរ។ ជួបនេះ ភាគីទាំងពីរឯកភាពពង្រឹងការផ្លាស់ប្តូរ និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការរវាងស្ថាប័ននីតិប្បញ្ញត្តិនៃប្រទេសទាំងពីរ ក្នុងគោលដៅឱ្យទំនាក់ទំនងមិត្តភាពដែកថែបចិននិងកម្ពុជា កាន់តែស៊ីជម្រៅ៕ អត្ថបទទាក់ទង កម្ពុជា-ចិន ប្តេជ្ញាពង្រឹងចំណងមិត្តភាពដែកថែប	ភ្នំពេញ៖ លោក វ៉ាង វិនពីន (WANG Wenbin) ឯកអគ្គរដ្ឋទូតថ្មីនៃប្រទេសចិនប្រចាំកម្ពុជា អះអាង ជាមួយរដ្ឋមន្ត្រីមហាផ្ទៃកម្ពុជា នឹងរួមគ្នាបង្ក្រាបបទល្មើសឆ្លងដែន ដើម្បីបង្កើនចំណងមិត្តភាពរវាងប្រទេសទាំងពីរឱ្យកាន់តែល្អប្រសើរ។
មន្ទីរពេទ្យគន្ធបុប្ផា បញ្ជាក់ថា ក្នុងខែកក្កដានេះ មានកុមារចំនួន ៧៨ ២២០នាក់ បានពិនិត្យព្យាបាល នៅក្នុងផ្នែកពិគ្រោះជំងឺក្រៅ។ ចំណែកឯ កុមារមានជំងឺធ្ងន់ៗ ចំនួន ១៤ ៩២១នាក់ និងកុមារមានជំងឺគ្រុនឈាម ចំនួន ៣២០នាក់ ត្រូវបានសម្រាកព្យាបាលក្នុងមន្ទីរពេទ្យ។ រីឯកុមារត្រូវបានទទួលការវះកាត់ មានចំនួន២ ៧០៤នាក់ និងកុមារចំនួន ៩៣នាក់ ត្រូវវះកាត់បេះដូង និងភ្ជិតប្រហោងបេះដូងតាមសរសៃឈាម នៅមន្ទីរពេទ្យគន្ធបុប្ផាភ្នំពេញ និងសៀមរាប។ ជាមួយគ្នានេះ ស្រ្តីមានផ្ទៃពោះចំនួន ៨ ៨៧១នាក់ បានមកពិនិត្យតាមដានផ្ទៃពោះ និងសម្រាលកូនបានចំនួន ១ ៧២០នាក់។ សូមជម្រាបថា មន្ទីរពេទ្យគន្ធបុប្ផា បានចូលរួមយ៉ាងសកម្មក្នុងការផ្តល់សេវាសុខាភិបាលដល់កុមារ និងស្រ្តីមានផ្ទៃពោះមកពីគ្រប់មជ្ឈដ្ឋានទាំងអស់ ដោយមិនគិតថ្លៃ៕	ភ្នំពេញ៖ កុមារចំនួន ៧៨ ២២០នាក់ បានទៅពិនិត្យព្យាបាលជំងឺនៅផ្នែកពិគ្រោះជំងឺក្រៅ ខណៈមានកុមារឈឺធ្ងន់ចំនួន ១៤ ៩២១នាក់ ត្រូវបានដាក់ឱ្យសម្រាកព្យាបាលនៅក្នុងមន្ទីរពេទ្យគុន្ធបុប្ផា ក្នុងខែ កក្កដា ឆ្នាំ២០២៤។ នេះបើយោងតាមរបាយការណ៍ពីមន្ទីរពេទ្យគន្ធបុប្ផា។
បន្ទាប់ពីការស្លាប់របស់លោក Ismail Haniyeh ក្បាលម៉ាស៊ីននយោបាយរបស់ក្រុមហាម៉ាស ភាពតាងតឹងនៅក្នុងតំបន់មជ្ឈិមបូព៌ា បានកើនមួយកម្រិតទៀត។ អ៊ីរ៉ង់ និងហាម៉ាស បានទម្លាក់កំហុសលើអុីស្រាអែល។ ស្របពេលភូមិសាស្រ្តនយោបាយនៅតំបន់មជ្ឈិមបូព៌ា កាន់តែក្តៅ អាម៉េរិក បានឯកភាពបញ្ជូននាវាប្រដេញ និងនាវាពិឃាដ ដែលអាចបាញ់កម្ទេចមីស៊ីលបាលីស្ទីកបានទៅតំបន់មជ្ឈិមបូព៌ា។ យោធាអាម៉េរិក ក៏បានបញ្ជូនយន្តហោះចម្បាំងទៅជាមួយផង។ «លោក អូស្ទីន ប្រមុខការពារជាតិអាម៉េរិក បានបញ្ជាឱ្យមានការផ្លាស់ប្តូរជំហរយោធារបស់ខ្លួន ដើម្បីកែលម្អការការពារកងទ័ពអាម៉េរិកក្នុងតំបន់»។ មន្ទីរបញ្ចកោណ បានបញ្ជាក់បែបនេះ នៅក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍មួយចេញនៅថ្ងៃទី៣ ខែសីហា ដោយបន្ថែមថា វាជាការបង្កើនការគាំទ្រសម្រាប់ការការពារអុីស្រាអែល និងឆ្លើយតបនឹងស្ថានភាពអាសន្នមួយចំនួន។ នេះបើតាមការចុះផ្សាយរបស់ទីភ្នាក់ងារព័ត៌មាន Reuters។ ក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍ដដែល យោធាអាម៉េរិក នឹងពង្រឹងការត្រៀមខ្លួនសម្រាប់ការពង្រាយមីស៊ីលបាលីស្ទីកសម្រាប់ការពារផងដែរ៕	យោធាអាម៉េរិក នឹងបញ្ជូននាវា និងយន្តហោះចម្បាំងបន្ថែមទៅតំបន់មជ្ឈិមប៉ូព៌ា ស្របពេលមានភាពតានតឹងនៅក្នុងតំបន់។ មន្ទីរបញ្ចកោណអាម៉េរិក បានបញ្ជាក់បែបនេះ នៅថ្ងៃទី៣ ខែសីហា។
ព័ត៌មានពិស្ដារ សូមស្ដាប់បទសម្ភាសរវាងអ្នកសារព័ត៌មានឌីជីថលថ្មីៗ អ្នកនាង អ៊ីសា រ៉ហានី ជាមួយលោក អន សុភាព ដែលមើលការខុសត្រូវនៅការដ្ឋានស្ពានហាលអង្គរវត្តដូចតទៅ៖ គួរបញ្ជាក់ថា ទំនប់ដីខាងលើនេះ មានទទឺង៤ម៉ែត្រ និងបណ្ដោយជិត១០០ម៉ែត្រ ដែលធ្វើឡើងដើម្បី គ្រឿងចក្រធុនតូចចល័តចុះឡើង ដូចជាដឹកជញ្ជូនថ្ម និងសម្ភារផ្សេងៗបម្រើក្នុងការដ្ឋានជួសជុល ស្ពានហាល ដែលជាគម្រោងជួសជុលដោយអាជ្ញាធរជាតិអប្សរា និងសាកលវិទ្យាល័យសូហ្វីយ៉ា ប្រទេសជប៉ុន។ បច្ចុប្បន្ន ការងាររើអាចម៍ដីនេះ សម្រេចបានប្រមាណ៨០%ហើយ៕ កម្មករកំពុងកើប និងកាយយកអាចម៍ដីចេញពីទំនប់ស្ពានហាលខាងលិចអង្គរវត្ត។ លោក អន សុភាព បុរាណវិទូ ស្ពានហាលខាងលិចអង្គរវត្ត	សៀមរាប៖ ច្រើនខែមកហើយ ដែលក្រុមកម្មករនៃអាជ្ញាធរជាតិអប្សរា ចាប់ផ្តើមកើបអាចម៍ដីចេញពីទំនប់នៅប៉ែកខាងជើង ស្ពានហាលខាងលិចអង្គរវត្ត ក្រោយទីតាំងនេះបានបញ្ចប់ការជួសជុលជាស្ថាពរនៅចុងឆ្នាំ២០២៣កន្លងទៅ។ បុរាណវិទូលោក អន សុភាព បានឱ្យដឹងថា ការងារនេះប្រើកម្លាំងសរុបជិត៣០នាក់ ដោយប្រើកម្លាំងកាប់ កាយយកអាចម៍ដីចេញឱ្យអស់ពីក្នុងទំនប់ទឹក។ លោកបន្តថា ការងារនេះដើម្បីលើកសោភ័ណ និងក្រោយពេលទំនប់ដីនេះ លែងប្រើការបានទៀត។ ទំនប់នេះ ត្រូវបានរៀបចំនៅកំឡុងឆ្នាំ២០១៥ គឺមុនបន្ដិចនៅពេលមានគម្រោងជួសជុលស្ពានហាលខាងលិចអង្គរវត្តដំណាក់កាលទី២ ដែលដំណើរការជួសជុលជាផ្លូវការនៅឆ្នាំ២០១៦។
លោក ហ៊ុន សារ៉ាត អះអាងថាព្រះរាជអាជ្ញានៃអយ្យការអមសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ បានអនុញ្ញាតឱ្យ ក្រុមការងារអន្តរាគមន៍បង្ក្រាបបទល្មើសចលនាសត្វ សហការជាមួយមន្ត្រីការិយាល័យផលិតកម្ម និងបសុព្យាបាលរាជធានីភ្នំពេញ រួមជាមួយសមាគមអ្នកចិញ្ចឹមសត្វកម្ពុជា នាំយកសាច់ខូចគុណភាពខាងលើទៅដុតចោល នៅទីលានចាក់សំរាម ខណ្ឌដង្កោ រាជធានីភ្នំពេញ។ លោក សារ៉ាត បង្ហាញលក្ខណៈសាច់នាំចូលខុសច្បាប់ គឺមិនមានវិញ្ញាបនបត្រអនាម័យសត្វពីប្រទេសនាំចេញ។ សាច់ទាំងនោះ នាំចូលផ្ទុយពីវិធានការហាមឃាត់របស់រដ្ឋាភិបាល ដែលហាមនាំចូលបណ្ដោះអាសន្នពីគ្រឿងក្នុងរបស់សត្វ និងសាច់បង្កក្នុងរយៈពេល ៦ខែ។ ដោយសារគោលការណ៍ ហាមឃាត់ខាងលើ ទើបអាជ្ញាធរ ចុះប្រមូលនិងបង្ក្រាបសាច់បង្កកខាងលើ ហើយកម្ទេចចោល។ នេះបើតាមលោក សារ៉ាត។ បើតាមអគ្គនាយកដ្ឋានសុខភាពសត្វ និងផលិតកម្មសត្វ ក្រុមការងារជំនាំញ នឹងបន្តចុះបង្ក្រាប់ និងចុះត្រួតពិនិត្យឆែកឆេនូវទីតាំងស្ដុក និងចែកចាយសាច់បង្កក និងផលិតផលផ្សេងៗទៀត ជាប្រចាំនៅទូទាំងប្រទេសបន្តទៀត៕	ភ្នំពេញ៖ មន្ត្រីជំនាញ បង្ក្រាបបានសាច់បង្កកនាំចូលខុសច្បាប់ និងខូចគុណភាពជាង២តោន ហើយបានយកទៅដុតបំផ្លាញកាលពីថ្ងៃទី២សីហា។ នេះបើតាម លោក ហ៊ុន សារ៉ាត មន្ត្រីជំនាញនៃអគ្គនាយកដ្ឋានសុខភាពសត្វ និងផលិតកម្មសត្វ បានសរសេរលើគណនីហ្វេសប៊ុក។
ក្នុងពិធីសំណេះសំណាលជាមួយមន្រ្តីនៃមន្ទីរបរិស្ថានខេត្តកែប នៅថ្ងៃទី៣ ខែសីហានេះ លោក អ៊ាង សុផល្លែត បានលើកឡើងថា រុក្ខជាតិក្ងោកគឺជាដើមសម្គាល់អត្តសញ្ញាណរបស់ខេត្តកែប ហើយការដាំដើមឈើប្រភេទនេះនៅតាមបណ្ដាឆ្នេរសមុទ្រ នឹងចូលរួមបង្កើនគម្របបៃតង ព្រមទាំងជួយពង្រឹងបន្ថែមលើការរៀបចំសេវាទេសចរណ៍ ផងដែរ។ តាមរយៈភាពស្អាត ភាពបៃតង និងមានចីរភាព គឺជាមូលដ្ឋានគ្រឹះធ្វើឱ្យសម្រេចបានតាមគោលដៅយុទ្ធសាស្ត្រចក្រាវិស័យបរិស្ថាន។ បើតាមលោក អ៊ិន សៅ ប្រធានមន្ទីរបរិស្ថានខេត្តកែប ដើមក្ងោកប្រៀបដូចជាអត្តសញ្ញាណខេត្តកែប ហើយនៅរដូវវាចេញផ្កា ចន្លោះពីខែមីនា ដល់កក្កដា មានភ្ញៀវទេសចរជាច្រើនមកគយគន និងថតរូបលេង។ បច្ចុប្បន្ន ខេត្តកែបកំពុងបន្តដាំដើមក្ងោក និងកូនឈើលម្អបន្ថែមទៀត។ មកទល់ពេលនេះ មានដាំដើមក្ងោកទាំងតូច និងធំប្រមាណ១០ម៉ឺនដើមហើយ ត្រូវបានដាំនៅទូទាំងខេត្ត៕	ទន្ទឹមនឹងការប្ដេជ្ញាចិត្តរបស់ រដ្ឋបាលខេត្តកែបក្នុងអភិវឌ្ឍវិស័យទេសចរណ៍ឱ្យកាន់តែប្រណិតភាព និងកម្រិតខ្ពស់។ លោក អ៊ាង សុផល្លែត រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងបរិស្ថាន បានលើកទឹកចិត្តឱ្យខេត្តមួយនេះដាំដើមក្ងោកនៅតាមបណ្តោយឆ្នេរសមុទ្រ ជាពិសេសនៅឆ្នេរអង្កោលបន្ថែមទៀត ដើម្បីទាក់ទាញទេសចរ។
តាមការបញ្ជាក់របស់គណៈកម្មាធិការស៊ើបអង្កេតរុស្ស៊ី ដែលជាស្ថាប័នស៊ើបអង្កេតឧក្រិដ្ឋកម្មសំខាន់ៗ លោក Dmitry Savelyev សមាជិកព្រឹទ្ធសភារុស្ស៊ី បានបញ្ជាឱ្យមិត្តភក្តិរបស់ខ្លួន ក្នុងការរៀបចំឧក្រិដ្ឋកម្មលើអ្នកធុរកិច្ចម្នាក់ នៅក្នុងឆ្នាំ ២០២៣។ បើតាមស្ថាប័នមួយនេះ ការធ្វើឃាតកម្មលើអ្នករកស៊ីរូបនោះ ត្រូវបានជឿថាទទួលបានជោគជ័យ ក្រោយលោក Savelyev បានផ្ទេរប្រាក់សម្រាប់បំពេញកិច្ចការរួចរាល់។ នេះបើតាមការចុះផ្សាយរបស់សារព័ត៌មាន The Moscow Times។ ប្រសិនបើរកឃើញកំហុសពាក់ព័ន្ធនឹងបញ្ជាឱ្យសម្លាប់មនុស្ស លោក Savelyev សមាជិកសភាជាន់ខ្ពស់រូបនេះ អាចជាប់ពន្ធនាគាររហូតដល់ ១ជីវិតឯណោះ៕	លោក Dmitry Savelyev សមាជិកព្រឹទ្ធសភារុស្ស៊ី នៅថ្ងៃទី២ ខែសីហា ត្រូវបានចាប់ខ្លួន ពីបទបញ្ជាឱ្យសម្លាប់ដៃគូរកស៊ី។ ចំណែកសភាក៏បានដកអភ័យឯកសិទ្ធិរបស់សមាជិកព្រឹទ្ធសភារូបនេះផង។
រដូវកាលទី១ នៃលីគនារី ត្រូវបានដំណើរការនៅឆ្នាំ២០១៩ ហើយក៏ត្រូវបានខកខានរយៈពេល២ឆ្នាំ ដោយសារបញ្ហាកូវីដ-១៩។ លុះចូលដល់ចុងឆ្នាំ២០២១ លីគនេះ ក៏ចាប់ផ្ដើមម្ដងទៀត រដូវកាលទី២ ហើយក៏ត្រូវខកខានរយៈពេល២ឆ្នាំទៀត គឺឆ្នាំ២០២២ និងឆ្នាំ២០២៣។ ការខកខានលីគ បានធ្វើឲ្យអ្នកគាំទ្រជាច្រើន ទទូចចង់ឲ្យបាល់ទាត់ផ្នែកនារី មានការប្រកួតឡើងវិញ។ កញ្ញា សឿន វីផា ជឿថាការប្រកួតក្នុងលីគ នឹងជួយកីឡាការិនីឲ្យមានសមត្ថភាព និងបច្ចេកទេសល្អ ហើយក៏ជាការជួយពង្រឹងក្រុមជម្រើសជាតិបាល់ទាត់ផ្នែកនារី ផងដែរ។ ខ្សែបម្រើប្រយុទ្ធរូបនេះ បន្ដទៀតថា ប្រសិនជាមិនមានការប្រកួតសម្រាប់នារីទេ ទាំងបច្ចេកទេស និងសមត្ថភាពរបស់កីឡាការិនីកម្ពុជា នឹងធ្លាក់ចុះបន្ដិចម្ដងៗ បើទោះជាមានការហ្វឹកហាត់ជាប្រចាំក៏ដោយ។ «ការហ្វឹកហាត់ជាប្រចាំ គឺជាផ្នែកមួយនៃការបង្កើតសមត្ថភាព ប៉ុន្ដែខ្វះបទពិសោធន៍ប្រកួតជាក់ស្ដែង ក៏ពិបាក ប្រជែងជាមួយគេដែរ។ ខ្ញុំ ពិតជាសប្បាយចិត្ត ដែលលីគនារីបានចាប់ផ្ដើម ហើយកីឡាការិនីទាំងអស់បានបញ្ចេញសមត្ថភាពឡើងវិញ។»។ សឿន វិផា បាននិយាយប្រាប់សារព័ត៌មានថ្មីៗតាមហ្វេសប៊ុក ដូច្នេះ។ ជាមួយគ្នានេះដែរ កញ្ញា ផាន់ បរមី អតីតកីឡាការិនីវិសាខា សោកស្ដាយដែលខ្លួនមិនបានចូលរួមប្រកួតលីគនារីរដូវកាលនេះ ព្រោះរូបកញ្ញាទើបប្រកួតពានរង្វាន់ Soccer League ចប់។ ប៉ុន្ដែកញ្ញា នៅតែសប្បាយចិត្តដោយឃើញមិត្តរួមក្រុម និងកីឡាការិនីផ្សេងទៀត មានឱកាសបញ្ចេញសមត្ថភាពឡើងវិញ បន្ទាប់ពីពួកគេ ទន្ទឹងរងចាំអស់រយៈពេល២ឆ្នាំ។ កញ្ញា ផាន់ បរមី បាននិយាយប្រាប់ដូច្នេះថា៖«ខ្ញុំសប្បាយចិត្តមែនទែន ពេលលីគនារីចាប់ផ្ដើមឡើងវិញ។ យើង ខកខានរយៈពេល២ឆ្នាំ។ ក្រុមប្រកួតទាំងអស់ បានត្រៀមលក្ខណៈរួចរាល់។ ខ្ញុំ សោកស្ដាយដែរ មិនបានចូលរួមប្រកួតក្នុងរដូវកាលនេះ សប្បាយចិត្តជំនួសកីឡាការិនីទាំងអស់ និងអ្នកធ្លាប់ជាមិត្តរួមក្រុម បានចូលប្រកួតវិញ។»។ គួរបញ្ជាក់ផងដែរថា លីគបាល់ទាត់នារីកម្ពុជា ចាប់ផ្តើមដំណើរការឡើងវិញហើយនៅឆ្នាំ២០២៤នេះ បន្ទាប់ពីខកខាន២រដូវកាល។ បើតាមសហព័ន្ធកីឡាបាល់ទាត់កម្ពុជា លីគបាល់ទាត់នារីកម្ពុជានឹងចាប់ផ្តើមពីថ្ងៃទី១៧ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២៤ ដល់ថ្ងៃទី៨ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២៥ ដោយមាន១០ក្រុមចូលរួម និងមានសរុប ៩៣ប្រកួត៕	អ្នកគាំទ្រ និងកីឡាការិនីតាមបណ្ដាក្លិបកីឡាបាល់ទាត់នៅកម្ពុជា បង្ហាញក្តីរីករាយ បន្ទាប់ពីសហព័ន្ធកីឡាបាល់ទាត់កម្ពុជា (FFC) ដំណើរការប្រកួតលីគនារីឡើងវិញ រដូវកាល ២០២៤-២៥ បន្ទាប់ពីខកខានអស់រយៈពេល២ឆ្នាំ។ កីឡាការិនី សឿន វិផា ខ្សែបម្រើប្រយុទ្ធភ្នំពេញក្រោន ជឿជាក់ថាកីឡាការិនីកម្ពុជា នឹងខ្លាំងប្រសិនជាមានការប្រកួតច្រើនសម្រាប់ ពួកគេបញ្ចេញសមត្ថភាព ជាពិសេសគឺការដុសខាត់សមត្ថភាពក្នុងលីគ។
អភិបាលរងក្រុងសៀមរាប លោក ធា សថានី បានប្រាប់សារព័ត៌មានឌីជីថលថ្មីៗថា កូនឈើសរុប ១២ ០០០ ដើមហើយ ដែលបានដាំលើខ្សែផ្លូវចំនួន២៩ក្នុងក្រុងសៀមរាប។ លោកបន្តថា ខ្សែផ្លូវអាទិភាពចំនួន ១៩ទៀត នឹងដាំជាប្រភេទដើមឈើធំដែលមានចំនួន១០ ០០០ដើម ដូចជាតំបន់ផ្លូវស៊ីវុត្ថា ផ្លូវ២ធ្នូ ផ្លូវសម្ដេចតេជោសន្ដិភាព ផ្លូវវត្តពោធិលង្កា និងផ្លូវលោកតា ខៀវ ណឺយជាដើម។ យ៉ាងណា ប្រភេទដើមឈើធំតែ៦ ០០០ប៉ុណ្ណោះដែលបានដាំនៅឆ្នាំ ហើយ៤ ០០០ដើមទៀត គ្រោងដាំនៅដើមវស្សាឆ្នាំក្រោយ។ នេះជាការបញ្ជាក់ពីលោក សថានី។ តាមលោកអភិបាលរងក្រុង ដើមឈើសរុប ១៦ ០០០ដើម ដែលគ្រោងនឹងបញ្ចប់ការដាំនៅក្នុងខែ សីហា មាន១៧ប្រភេទ ដូចជា ដើមលឿងរាជ ក្ងោក ចាមរី ត្របែកព្រៃ រំដួល យាង ធ្នង់ បេង រាំង កន្សែង និងច្រកែងជាដើម។ល។ យុទ្ធនាការនេះដែរ មានការចូលរួមទាំងស្ថាប័នរដ្ឋ ឯកជន និងអង្គការដៃគូនានាក្នុងក្រុងសៀមរាប។ អាជ្ញាធរចុះដាំដើមឈើក្នុងក្រុងសៀមរាបក្នុងកំឡុងខែ កក្កដា។ រូបភាព៖ រដ្ឋបាលខេត្តសៀមរាប លោក សថានី បានប្រាប់សារព័ត៌មានឌីជីថលថ្មីៗដូច្នេះថា៖« ចលនាដាំដើមឈើដែលអាជ្ញាធរខេត្ត បាននិងកំពុងធ្វើនេះ គឺមានអត្ថន័យជ្រាលជ្រៅសម្រាប់ចលនាបំផុសស្មារតីប្រជាពលរដ្ឋ មន្រ្តីរាជការ សិស្សានុសិស្ស និងកងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធយើង ឱ្យចេះស្រឡាញ់ព្រៃឈើ ចូលរួមដាំដុះ និងការពារព្រៃឈើ ដើម្បីជាផលប្រយោជន៍សម្រាប់ជាតិទាំងមូល»។ ជាមួយគ្នានេះ លោកអភិបាលរងក្រុងសៀមរាប ក៏សុំឱ្យប្រជាពលរដ្ឋចូលរួមថែរក្សាដើមឈើនៅមុខផ្ទះ ឬអាជីវកម្មរបស់ខ្លួនឱ្យបានលូតលាស់ល្អ ដើម្បីបង្កើនសោភ័ណភាព កាត់បន្ថយការកើនឡើងកម្ដៅក្នុងក្រុង ហើយនិងជួយឱ្យក្រុងក្លាយជាក្រុងបៃតងនាពេលឆាប់ៗខាងមុខ។ នាយករដ្ឋបាល និងជាអ្នកនាំពាក្យរដ្ឋបាលខេត្តសៀមរាប លោក លី វណ្ណៈ បានឱ្យដឹងថា ត្រឹមខែ កក្កដា យុទ្ធនាការដាំដើឈើតាមក្រុង និងស្រុកទាំង១៣ ក្នុងខេត្តសៀមរាប ដាំដើមឈើបានជាង ៤ម៉ឺនដើមហើយ។ លោក វណ្ណៈ បន្ថែមថា យុទ្ធនាការនេះធ្វើឡើងស្របតាមគោលការណ៍របស់ រាជរដ្ឋាភិបាល ក្នុងការបង្កើតសួនបៃតងនៅតាមបណ្ដាខេត្តនានា ខណៈដែលអាកាសធាតុមានការប្រែប្រួល ធ្វើឱ្យរលកកម្ដៅកើនឡើងខ្លាំងនារដូវប្រាំង៕	សៀមរាប៖ ខ្សែផ្លូវសំខាន់ៗក្នុងក្រុងសៀមរាប ត្រូវបានដាក់ដាំកូនឈើចម្រុះ ក្នុងន័យដើម្បីបង្កើនភាពបៃតងក្នុងក្រុងទេសចរណ៍មួយនេះ។ ក្នុងឆ្នាំនេះ រដ្ឋបាលក្រុងសៀមរាប បានដាំកូនឈើសរុបជិត២ម៉ឺនដើម ដែលយុទ្ធនាការនេះគ្រោងបញ្ចប់នៅខែ សីហានេះ។
ដើម្បីជ្រាបច្បាស់សូមអញ្ជើញលោកអ្នកនាងទស្សនាបទយកការណ៍ខាងក្រោមនេះ៖ ឆ្នាំ២០២៤នេះ វគ្គបណ្ដុះបណ្ដាលភាពយន្តខ្លីកម្ពុជា បានមកដល់ជំនាន់ទី៧ហើយ។ វគ្គនេះទទួលបានសិក្ខាកាម៤៥នាក់ ហើយពួកគេរំពឹងថា វគ្គបណ្ដុះបណ្ដាលខាងលើ នឹងជួយពួកគេ ឱ្យក្លាយទៅជាអ្នកមានជំនាញច្បាស់លាស់ លើការផលិតភាពយន្ត និងប្រកបដោយគុណភាពខ្ពស់។ កញ្ញា នួន សូដានីន អាយុ២៣ឆ្នាំ មានតួនាទីជាអ្នកបង្កើតមាតិកា ក្នុងក្រុមហ៊ុនឯកជនមួយ បានជាប់ជម្រើសក្លាយជាសិក្ខាកាមមួយរូប ក្នុងវគ្គបណ្ដុះបណ្ដាលភាពយន្តខ្លីកម្ពុជា។ ជាអ្នកចូលចិត្តមើលភាពយន្តតាំងតែពីក្មេង ដានីន តែងជាប់ចិត្តជាមួយនឹងភាពយន្ត ដែលខ្លួនបានមើល។ លុះធំដឹងក្ដី នាងដឹងថា ក្ដីស្រឡាញ់របស់នាង គឺការផលិតភាពយន្ត ហើយនាងមានក្ដីស្រមៃ ចង់ក្លាយជាអ្នកផលិតភាពយន្ត ដែលមានគុណភាពខ្ពស់មួយរូប។ សូដានីន បន្ថែម៖«ខ្ញុំដាក់ពាក្យមកទីនេះ ដោយសារខ្ញុំស្រឡាញ់ខាងភាពយន្ត ហើយខ្ញុំចង់អភិវឌ្ឍន៍ខ្សែភាពយន្តនៅស្រុកខ្មែរ ឱ្យកាន់តែល្អប្រសើរជាងនេះទៀត។ ពីក្មេងខ្ញុំចូលចិត្តមើលរឿង ពេលខ្ញុំមើលហើយ ខ្ញុំមានអារម្មណ៍ថា សាច់រឿងខ្លះធ្វើឱ្យយើងសប្បាយចិត្ត សាច់រឿងខ្លះធ្វើឱ្យយើងកើតទុក្ខ។ ពេលធំឡើង ខ្ញុំចង់ក្លាយជាអ្នកផលិតភាពយន្តមួយរូប ដែលមានស្នាដៃល្អ។ ខ្ញុំចង់បង្កើតសាច់រឿងមួយ ដើម្បីឱ្យអ្នកទស្សនា មិនត្រឹមតែមើលហើយ ទទួលបានការកម្សាន្ត ប៉ុន្តែគាត់ទទួលបានអ្វីមួយ នៅក្នុងហ្នឹងទៀត»។ ជាអ្នករស់នៅភ្នំពេញ នារីសកម្បុរសសើចស្រស់រូបនេះ ចាប់យកជំនាញដឹកនាំរឿង និងការសរសេរអត្ថបទកុន សម្រាប់សិក្សាវគ្គនេះ។ ជាអ្នកបង្កើតមាតិកាស្រាប់ វគ្គនេះនឹងជួយឱ្យ ដានីន សម្រួចជំនាញរបស់ខ្លួន ឱ្យកាន់តែល្អប្រសើរ និងមានគុណភាពខ្ពស់។ «ខ្ញុំស្រឡាញ់ចូលចិត្ត ក្នុងវិស័យកុនទាំងអស់ ហើយចង់ចេះទាំងអស់ ប៉ុន្តែអ្វីដែលខ្ញុំផ្ដោតសំខាន់ គឺការសរសេរអត្ថបទកុន ហើយមួយទៀត ការដឹកនាំភាពយន្ត។ ព្រោះខ្ញុំជាអ្នកបង្កើតមាតិកា ភាគច្រើនផ្ដោតលើការសរសេរ ខ្ញុំគិតថាការសរសេររបស់ខ្ញុំនៅមានកម្រិត ដូច្នេះខ្ញុំចង់អភិវឌ្ឍន៍វាបន្ថែមឱ្យកាន់តែប្រសើរ។ អ្នកដឹកនាំរឿង ក៏ជាផ្នែកមួយសំខាន់ដែរ ព្រោះមិនថាថតភាពយន្ត ឬថតមាតិកាអ្វីទេ អ្នកដឹកនាំគឺគាត់សំខាន់ ហើយគាត់ធំជាងគេ នៅក្នុងផ្នែកហ្នឹងទៀត។ ដូច្នេះខ្ញុំចង់ក្លាយជាផ្នែកមួយ ដែលយល់ច្បាស់ពីដំណើរការការងារហ្នឹង ដើម្បីជួយសម្រួលដល់ក្រុមការងារ ឱ្យធ្វើការទៅរលូនទាំងអស់គ្នា»។ ដានីន បានបញ្ជាក់។ ចំណែកលោក មួង វណ្ណា ជាអ្នកផលិតរឿងខ្លីមួយរូប ដែលបានចាប់ផ្ដើមដំណើរការក្រុមរបស់ខ្លួន ក្នុងអំឡុងឆ្នាំ២០២២ ដោយផលិតបានរឿងខ្លីប្រមាណ២០រឿងមកហើយ។ យ៉ាងណាក៏ដោយ លោកអះអាងថា រឿងខ្លីដែលលោកបានផលិតកន្លងមកនោះ ពុំទាន់មានគុណភាពល្អគ្រប់គ្រាន់ឡើយ។ ដ្បិតអីលោកធ្វើទៅតាមតែការយល់ឃើញ ដោយពុំបានចូលរៀនក្នុងសាលា តាមក្បួនកុនឡើយ។ លោក វណ្ណា បញ្ជាក់៖«ខ្ញុំជាអ្នកធ្វើរឿងខ្លី។ ខ្ញុំស្រឡាញ់ជាងគេរឿងអប់រំខ្លីៗ។ គំនិតរបស់ខ្ញុំ ពេលខ្ញុំមើលក្នុងហ្វេសប៊ុក ខ្ញុំឃើញវីដេអូអត់ល្អជាច្រើន ដែលមានឥទ្ធិពលដល់កុមារ អ៊ីចឹងខ្ញុំចង់ធ្វើរឿងដែលអប់រំ។ ខ្ញុំធ្វើរឿងដំបូង រឿងអ្នកដឹកជញ្ជូន។ ពេលខ្ញុំផុសដំបូងរៀងអន់ចិត្តដែរ ព្រោះមិនសូវមានអ្នកមើល។ គេថាថ្មីៗបែបនេះមិនសូវមានអ្នកមើល ដល់ផុសយូរទៅ ក៏មានអ្នកចែករំលែក អ្នកចូលចិត្តច្រើន ខ្ញុំសប្បាយចិត្ត។ ខ្ញុំស្គាល់រសជាតិអ្នកទស្សនា១លាន២លាននឹងគេ។ ខ្ញុំមកនេះគឺចង់បន្ថែមសមត្ថភាពខ្លួនឯង ព្រោះខ្ញុំចង់មានលិខិតបញ្ជាក់មួយ សម្រាប់ឱ្យគេទទួលស្គាល់ ព្រោះអ្វីដែលខ្ញុំធ្វើកន្លងមក ធ្វើដោយខ្លួនឯង ដូច្នេះគេមិនសូវឱ្យតម្លៃទេ»។ ជ្រើសរើសយកជំនាញដឹកនាំរឿង ជាមុខវិជ្ជាគោលក្នុងការសិក្សាក្នុងវគ្គនេះ លោក វណ្ណា ថាការផលិតរឿងកន្លង លោកទទួលបានត្រឹមបទពិសោធ។ ប៉ុន្តែលើកនេះ ការចូលមកសិក្សាក្នុងវគ្គខ្លី ដែលរៀបចំដោយក្រសួងវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈ លោកមានសង្ឃឹម និងជំនឿមុតមាំ ថាខ្លួននឹងអាចផលិតភាពយន្តខ្លី ប្រកបដោយគុណភាព។ ធ្លាប់ចំណាយប្រាក់អស់ជាច្រើន ក្នុងការផលិតរឿងខ្លីកន្លងទៅ ដូច្នេះចូលមករៀនវគ្គខ្លីនេះ លោកសង្ឃឹមថា នឹងអាចរួមសហការជាមួយមិត្តរួមជំនាន់ ដើម្បីផលិតរឿងខ្លីរួមគ្នា។ «ខ្ញុំរំពឹងថានៅទីនេះ នឹងជួយឱ្យខ្ញុំក្លាយជាមនុស្សគុណភាពម្នាក់ ព្រោះអ្វីដែលខ្ញុំផលិតកន្លងមក វាគ្រាន់តែជារបៀបអត់ផ្លូវការ។ ឧបករណ៍មិនសូវមានគុណភាព បច្ចេកទេសក៏មិនទំនើប។ ដល់មកកន្លែងនេះ ខ្ញុំគិតថាខ្ញុំនឹងបានអ្វីដែលខ្ញុំចង់បានត្រឡប់ទៅវិញ ជាពិសេសទំនាក់ទំនង និងចំណេះដឹងជាច្រើន។ អ្វីដែលខ្ញុំចេះពីមុន គ្រាន់តែមួយជ្រុងតូចប៉ុណ្ណោះ ប៉ុន្តែពេលមកទីនេះ ស្ដាប់គ្រូៗជាច្រើននិយាយ ទើបខ្ញុំដឹងថា មានអ្វីជាច្រើនដែលខ្ញុំមិនដឹង។ ដូច្នេះខ្ញុំរំពឹងថា នៅទីនេះនឹងជួយឱ្យខ្ញុំក្លាយជាអ្នកដឹកនាំរឿងអាជីពម្នាក់ នៅថ្ងៃក្រោយ។ ខ្ញុំនឹងផលិតរឿងឱ្យល្អជាងមុន ចាំមើលផង»។ នេះជាទំនុកចិត្តរបស់លោក មួង វណ្ណា។ រីឯកញ្ញា ជា សុលីនី អាយុ៣២ឆ្នាំ គឺជាមន្ត្រីរាជការមួយរូប នាងមករៀនវគ្គភាពយន្តនេះ ដោយសារជាចំណង់ចំណូលចិត្ត។ ធ្លាប់ទទួលបានពានរង្វាន់លេខ១ ក្នុងការប្រកួតអត្ថបទរឿងខ្លី និងរឿងប្រលោមលោក កាលពីពេលកន្លងទៅ ពេលនេះនារីរាងខ្ពស់ ញញឹមស្រស់ លីនី ចង់ពង្រឹងសមត្ថភាពរបស់ខ្លួន លើវិស័យភាពយន្តបន្ថែមទៀត។ ជ្រើសរើសយក ផ្នែកដឹកនាំភាពយន្ត និងការសរសេរអត្ថបទភាពយន្ត ក្នុងការសិក្សាគោលរបស់ខ្លួន លីនី រំពឹងទុកថា ក្រោយរៀនចប់វគ្គបណ្ដុះបណ្ដាលនេះ នាងអាចសរសេរអត្ថបទកុន និងដឹកនាំកុនដោយខ្លួនឯង។ «ខ្ញុំរំពឹងទុកថា បន្ទាប់ពីបានសិក្សាវគ្គហ្នឹងហើយ ខ្ញុំនឹងយល់ដឹងអំពីភាពយន្ត ពីដំណើរការផលិត ការថត ការសរសេរអត្ថបទភាពយន្ត ឬក៏អាចដឹកនាំ។ ខ្ញុំសង្ឃឹមថា នឹងអាចដឹកនាំភាពយន្តផ្ទាល់ខ្លួន។ មួយវិញទៀត ខ្ញុំធ្លាប់ចូលរួមការប្រឡងប្រជែងការសរសេរ ដូចជារឿងខ្លី ហើយនឹងប្រលោមលោកខ្នាតខ្លីដែរ ធ្លាប់បានពានរង្វាន់ដែរ។ ដោយសារខ្ញុំធ្លាប់បានពានរង្វាន់ខ្លះៗពីការសរសេររឿងខ្លី និងប្រលោមលោកខ្នាតខ្លី អ៊ីចឹងខ្ញុំចង់បានពានរង្វាន់ភាពយន្តម្ដង»។ នេះជាការរំពឹងទុករបស់ លីនី។ ធ្វើការពេញម៉ោង ហើយរៀនក៏ពេញម៉ោង ដូច្នេះបញ្ហាប្រឈមសម្រាប់កញ្ញា នួន សូដានីន គឺជាន់ម៉ោងរៀនជាមួយនឹងម៉ោងធ្វើការ។ ទោះជាយ៉ាងណា នាងត្រូវតែសាកល្បង និយាយជាមួយក្រុមហ៊ុនការងារ ដើម្បីផ្ដល់ពេលវេលារៀនដល់នាង ព្រោះថាការរៀននោះ នាងអះអាងថា ក៏ដើម្បីបង្កើនចំណេះដឹង យកទៅអភិវឌ្ឍន៍ក្រុមហ៊ុនវិញដែរ។ ដានីន បន្ថែម៖«កម្មវិធីសិក្សានេះ គឺល្អមែនទែន ដោយសារថាមានលោកគ្រូ អ្នកគ្រូល្បីៗជាច្រើន ចំណាយពេលវេលា ក្នុងការមកបង្រៀនពួកយើង។ រយៈពេល៣ខែនេះ ខ្ញុំសង្ឃឹមថា ខ្ញុំនឹងអាចទទួលបានចំណេះ ជំនាញ ដើម្បីអភិវឌ្ឍន៍ចំណេះដឹងរបស់ខ្ញុំ។ ហើយអាចយកចំណេះទាំងនោះ យកទៅបង្កើតសាច់រឿង ឬធ្វើអ្វីមួយ ដើម្បីបានជាប្រយោជន៍សង្គមរួម»។ លោក ជៀប សុវិជ្ជា នាយកមជ្ឈមណ្ឌលបណ្ដុះបណ្ដាលជំនាញ និងទទួលការថតភាពយន្តនៅកម្ពុជា បានលើកឡើងថា អ្នកដែលអាចចូលរៀន ក្នុងវគ្គបណ្ដុះបណ្ដាលភាពយន្តខ្លីនេះបាន គឺជាអ្នកនៅក្នុងវិស័យភាពយន្ត ឬវិស័យប្រហាក់ប្រហែល សិស្សនិស្សិត ដែលមានចំណូលចិត្តខាងភាពយន្ត អ្នកប្រកបអាជីពក្នុងវិស័យភាពយន្ត និងអ្នកផលិតមាតិកាជាដើម។ លោក សុវិជ្ជា បញ្ជាក់៖«វគ្គបណ្ដុះបណ្ដាលភាពយន្តខ្លីកម្ពុជានេះ គោលបំណងសំដៅពង្រឹងសមត្ថភាព និងគុណភាពនៃការផលិតភាពយន្តខ្លី និងផលិតជាមាតិកាផ្សេងៗ។ ក្មួយៗប្អូនៗមួយចំនួន គាត់ចេះតគ្នា គាត់មិនបានរៀនសូត្រអ្វីទេ អ៊ីចឹងយើងចង់ឱ្យអ្នកទាំងអស់គ្នានោះ មករៀនដើម្បីឱ្យដឹងថា តើគេត្រូវធ្វើយ៉ាងម៉េចដើម្បីផលិតរឿងខ្លីមួយ។ គេត្រូវការអ្វីខ្លះ គេត្រូវចាប់ផ្ដើមពីត្រង់ណាមុន។ ក្មួយៗចេះអក្សរ ក.ខដល់អ ចេះទាំងអស់ ប៉ុន្តែអត់ដឹងរៀបវគ្គមួយណាមុន វគ្គមួយណាក្រោយ ឱ្យត្រូវតាមក្បួនខ្នាត»។ ក្រោយរៀនចប់វគ្គនេះ ប្រសិនសិក្ខាកាមរូបណាមានសមត្ថភាព លោក សុវិជ្ជា ថាពួកគេអាចចូលធ្វើការ ឬហាត់ការ ឬស្ម័គ្រចិត្តនៅក្នុងផលិតកម្មធំៗមួយចំនួន ដែលជាដៃគូសហការជាមួយវគ្គបណ្ដុះបណ្ដាលផ្ទាល់។ បន្ថែមពីនោះសិក្ខាកាម ក៏មានឱកាសទទួលបានព័ត៌មានជាច្រើន ពាក់ព័ន្ធនឹងការដាក់ពាក្យ ស្នើសុំចូលរៀនជំនាញភាពយន្ត នៅក្រៅប្រទេស តាមរយៈដៃគូផ្សេងៗរបស់កម្ពុជាផងដែរ។ លោក ជៀប សុវិជ្ជា បន្ថែម៖«យើងមានដៃគូសហការនៅក្នុងប្រទេស ក៏ដូចជានៅក្រៅប្រទេស។ ក្នុងវគ្គបណ្ដុះបណ្ដាលនេះ គឺយើងបានទទួលព័ត៌មានពីផលិតកម្មក្នុងស្រុកមួយចំនួន គាត់រីករាយនឹងទទួលសិក្ខាកាមយើង ទៅធ្វើការជាកម្មសិក្សា ឬធ្វើការពេញសិទ្ធិ ឬស្ម័គ្រចិត្ត ជាមួយខាងគាត់ គាត់នឹងទទួលយក។ មួយទៀត យើងមានដៃគូនៅក្រៅប្រទេស ដូចជានៅកូរ៉េជាដើម រៀងរាល់ឆ្នាំយើងអាចបញ្ជូនសិក្ខាកាមនៅក្នុងស្រុក មិនថាតែសិក្ខាកាម ដែលរៀនវគ្គជាមួយយើងទេ គឺអ្នកទាំងអស់គ្នា ដែលមានចំណាប់អារម្មណ៍ដាក់ពាក្យ ទៅរៀននៅក្រៅអី អាចតាមដានវេបសាយរបស់ CFC ហ្វេសប៊ុកផេករបស់ Cambodian Film Commission របស់នាយកដ្ឋានសិល្បៈភាពយន្ត និងរបស់ស៊ីណេហាប់ គឺយើងមានចែករំលែកព័ត៌មានអស់ទាំងហ្នឹង»។ នាយកមជ្ឈមណ្ឌលបណ្ដុះបណ្ដាលជំនាញ និងទទួលការថតភាពយន្តនៅកម្ពុជា បញ្ជាក់ទៀតថា ក្នុងវគ្គបណ្ដុះបណ្ដាលនេះ មានបង្រៀនជំនាញគោលធំៗ៤ បន្ថែមពីនោះ ក៏មានជំនាញអម ដែលមានសារសំខាន់ ក្នុងការជួយឱ្យផលិតផលកុនមួយ មានគុណភាពខ្ពស់ផងដែរ។ លោក សុវិជ្ជា ពន្យល់៖«នៅក្នុងវគ្គបណ្ដុះបណ្ដាលយើងហ្នឹង ទី១គឺសរសេរអត្ថបទភាពយន្ត។ មុននឹងធ្វើកុនមួយ គឺគេមើលទៅលើអត្ថបទកុនសិន។ ប្រសិនអត្ថបទកុនល្អ គេចាប់អារម្មណ៍ផលិត ប៉ុន្តែបើមិនល្អទេ គឺគេរារែកចិត្តហើយ។ ទី២ដឹកនាំរឿង ទី៣ផ្នែកថត ទី៤ផ្នែកសំឡេង ហ្នឹងផ្នែកធំៗ។ បន្ទាប់មកផ្នែករៀបចំឆាក ផ្នែកកាត់ត ផ្នែកផ្គុំសំឡេង និងផ្នែកការផលិតមួយទៀត»។ ក្នុងជំនាន់ទី៧នេះ គណៈកម្មការជ្រើសរើស មានក្ដីរំពឹងខ្ពស់ទៅលើសិក្ខាកាម ថាពួកគេនឹងអាចក្រេបយកចំណេះដឹងពីគ្រូជំនាញបានច្រើន។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ លោក សុវិជ្ជា ថាក្ដីរំពឹងទុកនោះ ក៏អាស្រ័យលើការតាំងចិត្ត សិក្សារៀនសូត្រ របស់សិក្ខាកាមដែរ។ «ក្នុងគណៈកម្មការ យើងតែងរំពឹងខ្ពស់ រំពឹងថាសិក្ខាកាមយើង នឹងបានទទួលចំណេះដឹងច្រើន ពីគ្រូបង្ហាត់ដែលគាត់មានជំនាញល្អៗ និងមានកេរ្ដិ៍ល្អ ប៉ុន្តែគួបផ្សុំនឹងសាមីខ្លួនផ្ទាល់ដែរ។ បើក្មួយៗសិក្ខាកាមមិនប្រឹងប្រែងក៏មិនបានលទ្ធផលដែរ។ បើពិនិត្យមើលបទពិសោធរបស់សិក្ខាកាមវិញ យើងរើសវគ្គនេះ គឺសុទ្ធតែមានបទពិសោធល្អៗ គាត់ជាអ្នកធ្វើការក្នុងអាជីពហ្នឹងស្រាប់ផង ដែលធ្លាប់បានផលិតមាតិកា ធ្លាប់បានផលិតរឿងខ្លី។ ដូច្នេះយើងរំពឹងថា គាត់នឹងបង្កើនចំណេះ និងបង្កើនសមត្ថភាពរបស់គាត់បន្ថែមទៀត ដើម្បីពង្រឹងវិស័យដែលគាត់កំពុងធ្វើការនោះ ឱ្យកាន់តែល្អប្រសើរទៀត»។ នេះជាការបន្ថែមរបស់លោក វិជ្ជា។ យ៉ាងណាក៏ដោយ លោក ជៀប សុវិជ្ជា ក៏មានសំណូមពរដល់សិក្ខាកាមទាំងអស់ ឱ្យយកចិត្តទុកដាក់រៀនសូត្រគ្រប់ម៉ោងទាំងអស់ដែរ។ លោក សុវិជ្ជា ទទួលស្គាល់ថា ពេលវេលារៀនពេញម៉ោងបែបនេះ ពិតជាមានការលំបាក សម្រាប់សិក្ខាកាម ដែលមានការងារពេញម៉ោង ប៉ុន្តែលោកថា គ្រប់មេរៀនទាំងអស់ ដែលគណៈកម្មការ បានដាក់ឱ្យសិស្សរៀន សុទ្ធតែមានសារសំខាន់ ក្នុងការយកទៅផលិតភាពយន្ត ដូច្នោះលោកសង្ឃឹមថា សិក្ខាកាមអាចចរចាជាមួយក្រុមហ៊ុនការងារបាន។ លោក លោក ជៀប សុវិជ្ជា ពន្យល់៖«សំណូមពរឱ្យសិក្ខាកាម យកចិត្តទុកដាក់រៀនគ្រប់ម៉ោង បើមិនបានគ្រប់ដល់១០០ភាគរយ ក៏បានលើសពី៥០ភាគរយដែរ។ ព្រោះជំនាញមួយៗដែលគណៈកម្មការរៀបចំយកមកបង្ហាត់បង្ហាញ សុទ្ធតែមានសារសំខាន់ទាំងអស់។ កុនមួយដែលល្អទៅបាន គឺអាស្រ័យលើគ្រប់ផ្នែក មិនមែនថា អត្ថបទកុនមួយល្អ អាចថាកុនមួយល្អទេ គឺអត្ថបទកុនល្អ អ្នកដឹកនាំរឿងល្អ អ្នកថតល្អ ផលិតករល្អ អ្នករៀបចំសម្លៀកបំពាក់ល្អ អ្នករៀបចំឆាកល្អ អ្នកយកសំឡេងល្អ រួមទាំងអ្នកសម្ដែងល្អទៀត ទើបកុននោះល្អ។ ដូច្នេះយើងមិនអាចនិយាយថា មកពីអ្នកណាម្នាក់ទើបកុននោះល្អទេ គឺដោយសារគ្រប់ផ្នែក និងដោយសារទាំងអស់គ្នា»។ សូមបញ្ជាក់ថា វគ្គបណ្ដុះបណ្ដាលភាពយន្តខ្លីកម្ពុជាលើកទី៧នេះ មានរយៈពេល៣ខែ ដោយចាប់ផ្ដើមពីសប្ដាហ៍ទី៤ នៃខែកក្កដារហូតដល់ ពាក់កណ្ដាលខែតុលា ឆ្នាំ២០២៤។ វគ្គនេះ សម្រាប់ខែដំបូង ភាគច្រើនរៀនតាមអនឡាញ ដោយសិក្សាលើការសរសេរអត្ថបទកុន។ ចូលដល់ខែទី២ ភាគច្រើនរៀននៅក្នុងថ្នាក់ផ្ទាល់ ដោយផ្ដោតលើការសរសេរអត្ថបទកុន ការដឹកនាំរឿង និងផ្នែកបច្ចេកទេសមួយចំនួនទៀត។ ចូលដល់ខែទី៣ គឺជាវគ្គអនុវត្តន៍ផ្ទាល់ បានន័យថាចំណេះដឹង ដែលសិស្សបានរៀន រយៈពេល២ខែមកនោះ ត្រូវយកទៅផលិតភាពយន្តខ្លី ដោយសិក្ខាកាមផ្ទាល់តែម្ដង៕	ភ្នំពេញ៖ នាយកដ្ឋានសិល្បៈភាពយន្ត និងផ្សព្វផ្សាយវប្បធម៌ នៃក្រសួងវប្បធម៌បានចាប់ផ្តើមវគ្គថ្មី នៃការបណ្តុះបណ្តាលភាពយន្តខ្លីកម្ពុជា ដល់យុវជន៤៥នាក់បន្ថែមទៀត កាលពីសប្តាហ៍មុន។ សិក្ខាកាមដែលត្រូវបានជ្រើសរើសឱ្យចូលសិក្សាវគ្គបណ្តុះបណ្តាលភាពយន្តខ្លីកម្ពុជា ជំនាន់ទី៧នេះ រំពឹងថា ពួកគេនឹងទទួលបានចំណេះ ជំនាញ កាន់តែច្បាស់អំពីការផលិតភាពយន្ត និងដំណើរការសំខាន់ៗដទៃទៀត នៅក្នុងការផលិតភាពមួយដែលមានគុណភាព។
កិច្ចសហការអន្តរជាតិ ដែលចាប់ផ្តើមនៅអឺរ៉ុប និងអាមេរិកឡាទីន នឹងពង្រីកទៅមជ្ឈិមបូព៌ា កាណាដា អូស្ត្រាលី និងនូវែលសេឡង់ ដោយផ្តល់ជូននូវតម្លៃថោកដែលអាចស្រួលទិញប្រើប្រាស់និងហិរញ្ញប្បទានសម្រាប់ទិញរថយន្តអគ្គិសនីរបស់ក្រុមហ៊ុន BYD តាមកម្មវិធីApp របស់ក្រុមហ៊ុនUber។ ក្រុមអ្នកវិភាគនិយាយថា កិច្ចព្រមព្រៀងនេះគ្រាន់តែជាឧទាហរណ៍មួយនៃរបៀបដែលទីក្រុងប៉េកាំងនៅតែស្វែងរកវិធីដើម្បីជ្រៀតចូលទីផ្សារអន្តរជាតិដើម្បីបន្តពង្រីកការនាំមុខជាសកលរបស់ខ្លួននៅក្នុងវិស័យរថយន្តអគ្គិសនីទោះបីជាពន្ធគយកើនឡើង និងការកើនឡើងនៃការព្រួយបារម្ភអំពីវត្តមានរថយន្តអគ្គិសនីរបស់ចិនគ្របដណ្តប់លើទីផ្សារក៏ដោយ។ ប្រទេសគួរឱ្យកត់សម្គាល់មួយដែលមិនចូលក្នុងកិច្ចព្រមព្រៀងរបស់ក្រុមហ៊ុន BYD និង Uber គឺសហរដ្ឋអាមេរិក ដែលត្រូវបានគេរំពឹងថានឹងចាប់ផ្តើមអនុវត្តអត្រាពន្ធ១០០ ភាគរយលើរថយន្តអគ្គិសនី របស់ចិននៅចុងខែនេះ៕	រថយន្តអគ្គិសនីរបស់ចិនម៉ាកBYD បានប្រកាសពីការចាប់ដៃគូថ្មីក្នុងសប្តាហ៍នេះជាមួយ ក្រុមហ៊ុន Uber ដែលមានបំណងនាំយករថយន្តអគ្គិសនីថ្មីចំនួន១០ម៉ឺនគ្រឿងទៅប្រើប្រាស់ក្នុងកម្មវិធីApp របស់ក្រុមហ៊ុននៅទូទាំងពិភពលោក។
បើតាមក្រសួងសុខាភិបាល អ្នកជំងឺមានសភាពធ្ងន់ធ្ងរ ដោយចេញរោគសញ្ញា គ្រុនក្តៅ ក្អក ឈឺបំពង់ក ហត់ ពិបាកដកដង្ហើម។ បច្ចុប្បន្ន កំពុងទទួលការថែទាំងយ៉ាងយកចិត្តទុកដាក់ពីក្រុមគ្រូពេទ្យ។ ក្រុមឆ្លើយតបបន្ទាន់របស់ក្រសួងសុខាភិបាល និងអាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធ កំពុងស្រាវជ្រាវយ៉ាងសកម្មលើការកើតឡើងនូវជំងឺផ្តាសាយបក្សីនៅពេលនេះ និងឆ្លើយតបទៅតាមវិធីសាស្ត្រ និងពិធីសារបច្ចេកទេស បន្តការស្វែងរកប្រភពចម្លងទាំងលើសត្វ និងមនុស្ស។ ស្វែងរក ករណីសង្ស័យ និងអ្នកប៉ះពាល់ ដើម្បីទប់ស្កាត់ការឆ្លងបន្តនៅក្នុងសហគមន៍ ព្រមទាំងចែកជូនឱសថតាមីហ្គូ (Tamiflu) ដល់អ្នកប៉ះពាល់ជិតស្និទ្ធ និងធ្វើយុទ្ធនាការអប់រំសុខភាពពលរដ្ឋ នៅក្នុងភូមិដែលកើតហេតុ។ ជាមួយគ្នានេះ ក្រសួងសុខាភិបាលបានក្រើនរំលឹកឱ្យពលរដ្ឋប្រុងប្រយ័ត្នចំពោះជំងឺផ្តាសាយបក្សី H5N1 ដែលកំពុងគំរាមកំហែងដល់សុខភាពពលរដ្ឋ។ អាការៈនៃជំងឺនេះ មានដូចជា ក្ដៅខ្លួន ក្អក ហៀរសំបោរ ឬពិបាកដកដង្ហើម និងមានប្រវត្តិធ្លាប់បានប៉ះពាល់មាន់ទាឈឺ ឬស្លាប់ ក្នុងអំឡុង១៤ថ្ងៃ មុនថ្ងៃចាប់ផ្តើមមានរោគសញ្ញា៕	ជំងឺផ្តាសាយបក្សី ប្រភេទហាស់៥ ហ៊ិន១(H5N1) បានកើតលើក្មេងស្រីអាយុ១៦ឆ្នាំម្នាក់ទៀត ស្ថិតក្នុងភូមិចំការលាវ ឃុំព្រៃគគីរ ស្រុកចន្ទ្រា ខេត្តស្វាយរៀង។ នេះបើយោងតាមសេចក្ដីប្រកាសព័ត៌មានរបស់ក្រសួងសុខាភិបាល នៅថ្ងៃទី៣ ខែសីហា។
សម្ដេច ហ៊ុន ម៉ាណែត ប្រាប់ឲ្យគណៈកម្មាធិការជាតិអូឡាំពិកកម្ពុជា និងស្ថាប័នកីឡាជាតិ ដែលពាក់ព័ន្ធទាំងអស់ រៀបចំព្រឹត្តិការណ៍ប្រកួតយុទ្ធគុនចម្រុះខ្មែរបុរាណ លើកទី១ នៅអំឡុងខែតុលា ឆ្នាំ២០២៤។ នាយករដ្ឋមន្ដ្រីកម្ពុជារូបនេះ ប្រាប់ដូច្នេះក្នុងពិធីបើកជាការប្រកួតជាផ្លូវការ«យុទ្ធគុនចម្រុះជើងឯកអាស៊ី លើកទី២» (2nd AMMA Championship) កាលពីថ្ងៃទី១១ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២៤ នៅវិមាននៃពហុកីឡដ្ឋានជាតិអូឡាំពិក។ ដោយឡែក បន្ទាប់ពីកិច្ចប្រជុំលើកទី១ របស់គណៈកម្មាការចំពោះកិច្ច និងត្រៀមរៀបចំព្រឹត្តិការណ៍ប្រកួត ប្រកួតយុទ្ធគុនចម្រុះខ្មែរបុរាណ លោក វ៉ាត់ ចំរើន បាននបញ្ជាក់ប្រាប់សារព័ត៌មានក្នុងស្រុកថា ការប្រកួតនេះចែកចេញជា៣កម្រិត គឺកម្រិតទី១ ប្រកួតលក្ខណៈស្ម័គ្រចិត្ត, កម្រិតទី២ ប្រកួតលក្ខណៈអាជីព និងទី៣ គឺជាការប្រកួតលក្ខណៈសម្ដែង។ ការប្រកួតលក្ខណៈស្ម័គ្រចិត្ត គឺមានពាក់គ្រឿងការពារ ដែលមិនបង្ករជាគ្រោះថ្នាក់ខ្លាំង ដូចជាការប្រកួតអាជីព ដែលមិនមានពាក់អ្វីការពារ ដោយគ្រាន់តែពាក់ស្រោមដៃ តែប៉ុណ្ណោះ។ ចំណែកការប្រកួតសម្ដែង ជាឱកាសសម្រាប់ព្រឹទ្ធាចារ្យចាស់ៗ តាមបណ្ដាភូមិ ឃុំ ស្រុក ខេត្ត បានបង្ហាញថ្វីដៃ។ គួរបញ្ជាក់ថា ព្រឹទ្ធាចារ្យគុនទាំងនោះ នឹងមានឱកាសបង្ហាញក្បាច់គុនបុរាណខ្មែរ ដែលមានលក្ខណៈពិសេសផ្សេងៗពីគ្នាទៅតាមសហគមរបស់ខ្លួន ហើយក៏ជាឱកាសសម្រាប់អ្នកគាំទ្រ បានឃើញពីភាពសម្បូរបែប នៃក្បាច់គុនខ្មែរ ដែលព្រឹទ្ធាចារ្យទាំងនោះ បានលាក់ទុក ផងដែរ។ ព្រឹត្តិការណ៍នេះ នឹងធ្វើនៅអំឡុង ខែតុលា ឆ្នាំ២០២៤៕	ព្រឹត្តិការណ៍យុទ្ធគុនចម្រុះខ្មែរបុរាណ នឹងបើកឲ្យមានការចុះឈ្មោះដោយសេរី ហើយព្រឹទ្ធាចារ្យគុនតាមបណ្ដាខេត្តនានា ក៏មានសិទ្ធក្នុងការចុះឈ្មោះប្រកួតដែរ។ នេះជាការបញ្ជក់របស់លោក វ៉ាត ចំរើន អគ្គលេខាធិការគណៈកម្មាធិការជាតិអូឡាំពិកកម្ពុជា (NOCC) ក្រោយកិច្ចប្រជុំលើកទី១ស្ដីពីការរៀបចំគណៈកម្មាការចំពោះកិច្ច និងត្រៀមរៀបចំព្រឹត្តិការណ៍ប្រកួតកីឡាយុទ្ធគុនចម្រុះខ្មែរបុរាណ «ពានរង្វាន់សម្ដេច ហ៊ុន ម៉ាណែត»។
បើតាមរបាយការណ៍របស់មជ្ឈមណ្ឌលកម្ចាត់មីនកម្ពុជា កាលថ្ងៃទី១សីហា ក្នុងចំណោមគ្រាប់មីន ដែលបានបំផ្លាញជាង ៦ម៉ឺន មានយុទ្ធភណ្ឌមិនទាន់ផ្ទុះ ចំនួន ៦៤ ៧៨២គ្រាប់, មីនប្រឆាំងមនុស្ស ៨ ០៩២គ្រាប់, មីនប្រឆាំងរថក្រោះ ១២៦ គ្រាប់, មីនកែច្នៃចំនួន ៤គ្រាប់, គ្រាប់បែកទម្លាក់ពីលើយន្តហោះ គ្រាប់បែកចង្កោមចំនួន ២៨គ្រាប់ និងកាំភ្លើងធន់តូចចំនួន ៣ ២៧៦គីឡូក្រាម។ បន្ថែមពីនេះ ការដោះមីនក្រោមទឹកលើផ្ទៃទឹកចំនួន ៨០២ ០០០ម៉ែត្រក្រឡា និងរុករកឃើញគ្រាប់មីនប្រឆាំងមនុស្សចំនួន យុទ្ធភណ្ឌមិនទាន់ផ្ទុះ បំណែកនាវា និងអំបែង ចំនួន ២៣៥តោនផងដែរ។ ជាមួយគ្នានេះ CMACក៏បានផ្សព្វផ្សាយដល់ប្រជាពលរដ្ឋ ពីហានិភ័យនៃគ្រាប់មីនក្នុងខេត្តគោលដៅបានចំនួន ១ ១៥៤ ៤៥៥នាក់។ ទន្ទឹមនឹងនោះ សកម្មភាពបោសសម្អាតមីន និងសំណល់ជាតិផ្ទុះពីសង្រា្គមនៅកម្ពុជា មិនត្រឹមតែជាសកម្មភាពបច្ចេទេស នោះទេ តែវាត្រូវការការប្តេជ្ញាចិត្ត និងការលះបង់ខ្ពស់របស់មន្ត្រីជំនាញ ដើម្បីរួមចំណែកកាត់បន្ថយគ្រោះថ្នាក់ និងផលប៉ះពាល់ផងដែរ។ ក្រៅពីនេះ CMAC បានជួយជនមានពិការភាពដោយសារគ្រាប់មីន តាមរយៈផ្ដល់ប្រអប់ជើងសិប្បនិម្មិតចំនួន១៦៥, ឆ្នុកជើងចំនួន២៦៥ ឈើច្រត់ចំនួន១៦៤, រទេះជនពិការចំនួន៨គ្រឿង, ចងក្រងប្រវត្តិជនពិការចំនួន៦៤៩នាក់ និងសេវាកម្មសុខាភិបាលចំនួន៦៤៩នាក់ផងដែរ។ យោងតាមរបាយការណ៍របស់អាជ្ញាធរមីន រយៈពេលជាង ៣០ឆ្នាំមកនេះ ពោលចាប់ពីឆ្នាំ ១៩៩២ រហូតដល់២០២៣ កម្ពុជាបានរំដោះផ្ទៃដីដែលគំរាមកំហែងដោយសារគ្រាប់មីន និងសំណល់ជាតិផ្ទុះពីសង្គ្រាមបាន ៣ ០២៤ គីឡូម៉ែត្រការ៉េ។ ក្នុងនោះបានរកឃើញគ្រាប់ជាង ៤ លានគ្រាប់ និងមានប្រជាពលរដ្ឋប្រមាណ ១១ លាននាក់ បានទទួលផលពីការងារបោសសម្អាតមីន៕	ភ្នំពេញ៖ គិតចាប់ពីខែមករា ដល់ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២៤ មជ្ឈមណ្ឌលកម្ចាត់មីនកម្ពុជា(CMAC) បានរំដោះផ្ទៃដីតំបន់គ្រាប់មីនចំនួន១១៤គីឡូម៉ែត្រក្រឡា និងបំផ្លាញគ្រាប់មីនបានជាង៦ម៉ឺនគ្រាប់។
ការប៉ះទង្គិចរវាងក្រុមប្រដាប់អាវុធជនជាតិភាគតិចមីយ៉ាន់ម៉ា និងយោធា នៅតែបន្តកើតមាន ខណៈបទឈប់បាញ់ មិនទាន់ច្រកទ្វារនៅឡើយ។ ក្រោយប្រយុទ្ធគ្នាប្រមាណ ១ខែ យោធាសម្ព័ន្ធប្រជាធិបតេយ្យជាតិមីយ៉ាន់ម៉ា (MNDAA) បានប្រកាសគ្រប់គ្រងបញ្ជាការដ្ឋានយោធានៅរដ្ឋភាគខាងជើង។ ជាការពិត ប្រដាប់អាវុធជនជាតិភាគតិចមួយនេះ បានប្រកាសគ្រប់គ្រងចាប់តាំងពីថ្ងៃទី២៥ ខែកក្កដាមក ប៉ុន្តែការប្រយុទ្ធគ្នានៅតែបន្តរហូតដល់ថ្ងៃទី៣ ខែសីហា យោធាសម្ព័ន្ធប្រជាធិបតេយ្យជាតិមីយ៉ាន់ម៉ា បានថតរូប ដោយមានកងទ័ពឈរពីមុខស្លាកមូលដ្ឋានយោធាតែម្តង។ នៅក្នុងរដ្ឋដដែល យោធារំដោះជាតិ Taang (TNLA) ក៏បានប៉ះទង្គិចជាមួយយោធានៅក្រៅក្រុង Kyaukmeផងដែរ។ លើសពីនេះ របបសឹកមីយ៉ាន់ម៉ា បានទម្លាក់គ្រាប់បែក និងវាយប្រហារលើតំបន់ប្រយុទ្ធក្រៅក្រុងនោះដែរ។ សូមបញ្ជាក់ថា ក្រុមប្រដាប់អាវុធជនជាតិភាគតិចមីយ៉ាន់ម៉ា បានបើកប្រតិបត្តិការទ្រង់ទ្រាយធំ Operation 1027 ដោយផ្តោតលើប៉ុស្តិ៍យោធា និងប៉ូលិស ហើយបានកាន់កាប់មូលដ្ឋានយោធា និងក្រុងជាច្រើននៅក្នុងប្រទេស៕	យោធាសម្ព័ន្ធប្រជាធិបតេយ្យជាតិមីយ៉ាន់ម៉ា (MNDAA) បានប្រកាសថា ខ្លួនបានគ្រប់គ្រងបញ្ជាការដ្ឋានភូមិភាគខាងជើង ដែលស្ថិតនៅក្រុងLashio ក្នុងរដ្ឋ Shan ពេញទី។ នេះបើតាមការលើកឡើងរបស់ប្រដាប់អាវុធជនជាតិភាគតិចមីយ៉ាន់ម៉ានៅថ្ងៃទី៣ ខែសីហា។
លោក ទៀ ស្យាម នៅថ្ងៃទី១ ខែសីហា បានបើកទីតាំងច្នៃរថយន្ត RWB Cambodia នៅទឹកដីកម្ពុជា ដោយមានវត្តមានចូលរួមពីស្ថាបនិកក្រុមហ៊ុនកែច្នៃរថយន្ត RAUH-Welt BEGRIFF (RWB) លោក លោក Akira Nakai San។ កំពូលអ្នកច្នៃរថយន្ត Super Car ដ៏ល្បីឈ្មោះជនជាតិជប៉ុន Nakai San ក៏បានបញ្ចេញស្នាដៃច្នៃរថយន្ត Porsche សេរីចាស់មួយគ្រឿងនៅចំពោះមុខអ្នកចួលរួមផងដែរ។ «សហព័ន្ធបានចាប់ផ្តើមបង្កើតកម្មវិធីប្រណាំងឡានបែបស្តង់ដារ តាមនីតិវិធីអន្តរជាតិ និងស្របច្បាប់នៅកម្ពុជា។ តាមរយៈការបង្កើតកម្មវិធីនេះ នឹងជួយឱ្យមានចំនួនកីឡាករប្រណាំងច្រើន និងមាសមត្ថភាព ដ្បិតការប្រកួតប្រៀបបានជាការហ្វឹកហាត់»។ នេះជាការជឿជាក់របស់លោក ទៀ ស្យាម។ ក្នុងនាមជាអ្នកស្រឡាញ់ចូលចិត្តរថយន្ត និងវិស័យប្រណាំងរថយន្តដ៏លេចធ្លោនៅកម្ពុជា លោក ទៀត ស្យាម បានចាត់ទុកលោក Nakai San ជាវីរបុរសលើការច្នៃរថយន្ត ស្របពេលបុរសជនជាតិជប៉ុនរូបនេះក៏មានឈ្មោះល្បីល្បាញផងដែរសម្រាប់អ្នកពេញនិយមវិស័យរថយន្តនៅជុំវិញពិភពលោក។ ឆ្លើយប្រាប់អ្នកសារព័ត៌មាន អនុប្រធានសហព័ន្ធកីឡាយានយន្តកម្ពុជា និងជាប្រធានក្រុមកីឡាករមហាគ្រួសាររថយន្ត Off Road រូបនេះជឿជាក់ថា វត្តមាន RWB នៅទឹកដីកម្ពុជា នឹងជួយឱ្យមានកីឡាករប្រណាំងរថយន្តច្រើន ស្របពេលសហព័ន្ធបានចាប់ផ្តើមសិក្សាបង្កើតកម្មវិធីប្រណាំងរថយន្តតាមស្តង់ដារនៅកម្ពុជាផងដែរ។ អ្វីដែលពិសេសជាងនេះទៅទៀត ប្រសិនបើវិស័យយានយន្តនៅកម្ពុជាមានការរីកចម្រើន នោះក៏ជួយដល់ការជំរុញវិស័យទេសចរណ៍ផងដែរ ព្រោះនៅពេលមានកម្មវិធីប្រណាំងរថយន្តកម្រិតអន្តរជាតិម្តងៗ នឹងមានកីឡាករកម្ពុជាចូលរួម ហើយនៅពេលកម្ពុជាធ្វើម្ចាស់ផ្ទះក៏នឹងមានកីឡាករអន្តរជាតិចូលរួមផងដែរ៕	សហព័ន្ធកីឡាយានយន្តកម្ពុជា ចាប់ផ្តើមសិក្សាបង្កើតកម្មវិធីប្រណាំងរថយន្តតាមស្តង់ដារអន្តរជាតិ និងស្របច្បាប់នៅកម្ពុជា។ នេះបើតាមការអះអាងរបស់លោក ទៀ ស្យាម អនុប្រធានសហព័ន្ធកីឡាយានយន្តកម្ពុជា ខណៈលោកដាក់គោលដៅបង្កើតកីឡាករប្រណាំងរថយន្តកម្ពុជាកាន់តែច្រើន ដែលអាចមានសមត្ថភាពប្រកួតលំដាប់អន្តរជាតិ។
ព័ត៌មានពិស្ដារ សូមស្ដាប់បទសម្ភាសរវាងអ្នកនាង អ៊ីសា រ៉ហានី នៃសារព័ត៌មានឌីជីថលថ្មីៗ ជាមួយលោក សុខុម សំអុល នាយកប្រតិបត្តិសមាគមក្លឹបទេសចរណ៍សៀមរាប (STC) ដូចតទៅ៖	សៀមរាប៖ ផែនការអភិវឌ្ឍន៍វិស័យទេសចរណ៍ខេត្តសៀមរាប ឆ្នាំ២០២១-២០៣៥ បានព្យាករណ៍ថា ក្នុងមួយឆ្នាំៗកំណើនទេសចរក្នុងខេត្តនេះនឹងកើនឡើងជាបន្តបន្ទាប់ ហើយកើនខ្ទង់១០លាននាក់ក្នុងរង្វង់ ឆ្នាំ២០៣៥។ ទេសចរ១០លាននាក់នេះរាប់បញ្ចូលទាំងទេសចរជាតិ និងអន្តរជាតិ ដែលចំនួននេះនឹងធ្វើឱ្យខេត្តសៀមរាប មានតម្រូវការកម្លាំងពលករ ឬអ្នកធ្វើការក្នុងវិស័យបដិសណ្ឋារកិច្ចយ៉ាងហោច១លាននាក់។ រីឯសណ្ឋាគារ ផ្ទះសំណាក់ ភោជនីយដ្ឋាន អាហារដ្ឋាន ក៏នឹងមានតម្រូវការបន្ថែមផងដែរ៕
អធិការនគរបាលស្រុកក្រគរ ប្រាប់សារព័ត៌មានថ្មីៗតាមប្រព័ន្ធទូរស័ព្ទថា ករណីក្រឡាប់រថភ្លើង កើតឡើង នាពេលជិតភ្លឺ ម៉ោងប្រមាណ៤ព្រឹកថ្ងៃទី៤សីហា។ មូលហេតុនៃ ការ ក្រឡាប់ លោក ភារម្យ ពុំទាន់ដឹងច្បាស់នៅឡើយនោះទេ។ លោក ភារម្យ បានឱ្យដឹងថា៖ «មូលហេតុនៃការក្រឡាប់ខ្ញុំបានសួរ អ្នកបើករថភ្លើងហើយ គាត់មិនច្បាស់ដែរ គ្រាន់តែដឹងថា ទូដែលក្រឡាប់ដាច់ក្រឡាស់ចេញពីក្បាលនៃខ្សែរថភ្លើង ហើយក្បាលរថភ្លើងខាងមុខបើកហួសចំណាយជាង២០០ម៉ែត្រ ទើបដឹងថាក្រឡាប់»។ ជាមួយគ្នាដែរ លោក បញ្ជាក់ទូទាំង៧ដែលក្រឡាប់ មាន៤ទូដឹងធុងប្រេងសាំង ប៉ុន្តែគ្មានប្រេងក្នុងនោះទេ។ ចំណែក ទូរថភ្លើង២ទៀត គឺទូទទេ ហើយទូរមួយទៀត ដឹកស្រូវ។ អធិការនគរបាលស្រុករូបនេះ អំពាវនាវឱ្យអ្នកបើករថភ្លើង រួមជាមួយអ្នកឆ្លងកាត់តំបន់រថភ្លើង បង្កើនការប្រុងប្រយ័ត្នឱ្យបានខ្ពស់ ព្រោះកន្លងមកនៅតំបន់ស្រុកក្រគរនេះ ធ្លាប់មានគ្រោះថ្នាក់ក្រឡាប់រថភ្លើង។ អំឡុងខែមីនា ឆ្នាំ២០២៤ នៅស្រុកក្រគរ មានករណីគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍រវាងរថភ្លើង និងឡានក្រុងដឹកអ្នកទេសចរណ៍។ ហេតុការណ៍នោះ បណ្តាលឱ្យមានអ្នករបួសជាង៤០នាក់៕	ភ្នំពេញ៖ រថភ្លើង៧ទូ បានក្រឡាប់ ចេញពីផ្លូវដែក នៅចំណុចភូមិបំណក់ ឃុំឈើតុំ ស្រុកក្រគរ ខេត្តពោធិ៍សាត់។ យ៉ាងណាក៏ដោយ ករណីនេះ ពុំមានអ្នករងរបួសឡើយ។ នេះបើតាមការបញ្ជាក់របស់ លោក មោក ភារម្យ អធិការនគរបាលស្រុកក្រគរ។
ការលែងពូជត្រីនេះ ធ្វើឡើងនៅថ្ងៃទី៣ ខែសីហា ក្នុងគោលបំណងធ្វើឱ្យចំនួនត្រីក្នុងបឹងមួយនេះកាន់តែសម្បូរ ដើម្បីបម្រើឱ្យការប្រារព្ធពិធីចាប់ត្រីសាមគ្គីនៅឆ្នាំក្រោយៗទៀត។ គួរបញ្ជាក់ថា បឹងបង្កោងមានទទឹង១៥០ម៉ែត្រ និងបណ្ដោយ៣០០ម៉ែត្រ ហើយរៀងរាល់ឆ្នាំនៅថ្ងៃទី១២ ខែកុម្ភៈ ត្រូវនឹងថ្ងៃ៣កើត ខែមាឃ សហគមន៍នៅក្នុងតំបន់តែងរៀបចំពិធីចាប់ត្រីសាមគ្គីក្នុងបឹងបង្កោង។ ពិធីបុណ្យចាប់ត្រីក្នុងបឹងនេះគឺជាទំនៀមដែលធ្វើតាំងពីបុរាណកាលមកម៉្លេះ៕	ក្រសួងកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទ បានលែងពូជត្រីប្រមាណ៤ម៉ឺនក្បាលចូលទៅក្នុងបឹងបង្កោង ស្ថិតក្នុងភូមិបង្កោង ស្រុកប្រាសាទបាគង ខេត្តសៀមរាប។ ពូជត្រីទាំងនោះ មានដូចជា ត្រីប្រា ត្រីឆ្ពិន អណ្តែងទន់ ត្រីក្រាញ់ និងត្រីព្រួល។
តំបន់នៅក្បែរព្រំដែនភាគខាងជើង ដូចជាក្រុង Sinuiju និងតំបន់ Uiju បានរងជំនន់ទឹកភ្លៀង ដែលបានពន្លិចផ្ទះច្រើនកន្លែង។ លោក គីម ជុងអ៊ុន មេដឹកនាំកូរ៉េខាងជើង ក៏បានចុះទៅពិនិត្យស្ថានភាពទឹកជំនន់ដោយផ្ទាល់ផងដែរ។ នេះបើតាមការចុះផ្សាយរបស់ទីភ្នាក់ងារព័ត៌មាន KCNA។ ទាក់ទិននឹងបញ្ហានេះ រុស្ស៊ី ដែលជាប្រទេសជិតខាង បានសន្យាផ្តល់ជំនួយទៅកូរ៉េខាងជើង ដែលជាដៃគូទំនាក់ទំនងដ៏ជិតស្និទ្ធមួយ។ «ខ្ញុំសុំជូនអ្នកជាមួយក្តីអាណិត និងការគាំទ្រ ចំពោះប្រជាជនកូរ៉េខាងជើង ដែលបាត់បង់សមាជិក ដោយសារតែព្យុះ»។ លោក វ្ល៉ាឌីមៀ ពូទីន បានបញ្ជាក់បែបនេះ តាមបណ្តាញ Telegram ទៅកាន់លោកគីម។ បើតាមមេដឹកនាំរុស្ស៊ី កូរ៉េខាងជើង នៅតែពឹងផ្អែកលើជំនួយ និងការគាំទ្ររបស់រុស្ស៊ី។ ជាការឆ្លើយតប លោក គីម បានអរគុណ ហើយអះអាងថា រដ្ឋបានដាក់ចេញវិធានការ ដើម្បីដោះស្រាយស្ថានភាពក្នុងពេលបច្ចុប្បន្នរួចហើយ។ ទន្ទឹមនេះ មេដឹកនាំកូរ៉េខាងជើង បានលើកឡើងថា ប្រសិនបើចាំបាច់ រដ្ឋាភិបាលក្រុងព្យុងយ៉ាង នឹងសុំជំនួយពីក្រុងមូស្គូ៕	ស្របពេលកូរ៉េខាងជើង កំពុងរងគ្រោះខ្លាំងដោយសារទឹកជំនន់ នៅតំបន់ព្រំដែនភាគខាងជើង លោក វ្ល៉ាឌីមៀ ពូទីន ប្រធានាធិបតីរុស្ស៊ី ដែលជាមិត្តដ៏ជិតស្និត បានសន្យាជួយរដ្ឋាភិបាលក្រុងព្យុងយ៉ាង។ ជាការឆ្លើយតប លោក គីម ជុងអ៊ុន មេដឹកនាំកូរ៉េខាងជើង បានអរគុណលោកពូទីន។
នៅពេលដែលក្របីរបស់គាត់ចាប់ផ្ដើមមានស្នែងវែងជាងគេ អ្នកភូមិមិនឆ្ងល់អ្វីទេ។ អ្នកស្រីពៅ ក៏មិនឆ្ងល់ដែរ ៖ « វាធម្មតាទេ ឱ្យតែមានក្របី ជូនកាលស្នែងវែងអ៊ីចឹង។ » អ្នកស្រី ពៅ ចិញ្ចឹមក្របី ដើម្បីអូសរទេះប៉ុណ្ណោះ។ នេះជាមូលហេតុដែលគាត់មានក្របីត្រឹម២ក្បាល។ វាគ្រប់គ្រាន់ហើយ ដើម្បីអូសរទេះមួយ។ សូមលោកអ្នកទស្សនាវីដេអូខាងក្រោម៖	កំពង់ធំ៖ ក្នុងភូមិតាម៊ី ឃុំសូយោង ស្រុកតាំងគោក ខេត្តកំពង់ធំ មានតែអ្នកស្រី ស៊ុន ពៅ ម្នាក់គត់ ដែលចិញ្ចឹមសត្វក្របី។ កសិករផ្សេងៗទៀតក្នុងភូមិចិញ្ចឹមសត្វគោវិញ។ អ្នកស្រីពៅ មានក្របីញី ២ក្បាល មេ និងកូន។ មេក្របីនេះមានស្នែងស្ដើង តែវែងណាស់ ! មួយខាង មានប្រវែងមួយម៉ែត្រ។អ្នកស្រីពៅ អះអាងថា ក្រុមគ្រួសាររបស់គាត់ចិញ្ចឹមក្របី តាំងពីជំនាន់ជីតារបស់គាត់។ អ្នកស្រីពៅ បន្តដោយបញ្ជាក់ថា ក្របីពិសេសនេះមានអាយុ៥០ឆ្នាំ ខណៈមិនសូវមានក្របីដែលមានជីវិតយូរលើសពី៣០ឆ្នាំ តើស្នែងរបស់វាធ្វើឱ្យវាស័ក្តិសិទ្ធិឬទេ ? អ្នកស្រីពៅ មិនជឿទេ។ គាត់ពន្យល់ថា កាលពីវាកើតមក មិនទាន់មានស្នែងទេ។ ចាប់ពីអាយុមួយពីរខួបបានវាដុះ។ ក៏ប៉ុន្តែពីដំបូង គាត់មិនដឹងថា ស្នែងនេះត្រូវបន្តវែងទៅៗដល់នេះ ! អ្នកស្រីពៅ បានឃើញថា នៅពេលមេក្របីនេះមានកូនក្នុងពោះ ស្នែងរបស់វាកាន់តែវែង។ យ៉ាងណា គាត់ប្រាកដថា ៖ « ឥឡូវ អស់ត្រឹមនេះហើយ។ »
នៅក្នុងព្រំដែនប្រទេសចិន ភ្នំនេះមានឈ្មោះថា ភ្នំ Changbai ដោយឡែកនៅក្នុងទឹកដីកូរ៉េខាងជើង ត្រូវបានគេហៅថា មូលដ្ឋានកងទ័ពកូរ៉េខាងជើងទៅវិញ។ វាជាភ្នំភ្លើង ហើយក៏ធ្លាប់ផ្ទុះ ៣ដងរួចមកហើយ។ ការផ្ទុះដំបូង គឺនៅឆ្នាំ ១៥៧៧ លើកទី២ ១៦៦៨ និងផ្ទុះលើកទី៣ នៅក្នុងឆ្នាំ ១៧០២។ រហូតមកដល់បច្ចុប្បន្ន ភ្នំនេះ បានក្លាយជាកន្លែងទេសចរណ៍ ទាក់ទាញជាខ្លាំង ក៏ព្រោះតែសម្រស់ នៃកម្អែលភ្នំភ្លើង ចំណែកនៅត្រង់ចំណុចផ្ទុះ បានក្លាយជាបឹង មានទឹកថ្លាឆ្វង់ ប្រៀបដូចឋានសួគ៍ដូច្នេះដែរ។ ដើម្បីអាចទៅទស្សនានៃកំពូលភ្នំនេះ បានទេសចរ ត្រូវចំណាយពេលយ៉ាងហោចណាស់ ១ម៉ោង នៅលើឡានក្រុង ទើបទៅដល់ ផ្លូវឡើងភ្នំ។ ចំពោះសំបុត្រវិញ គឺមានតម្លៃ១៥ ដុល្លារសម្រាប់មនុស្សពេញវ័យ ចំណែកក្មេង មានកម្ពស់ក្រោយ ១.២៥ សង់ទីម៉ែត្រ ចំណាយតែ ៧,៥ដុល្លារ ប៉ុន្តែតម្លៃឡាន គឺ ១៥ដុល្លារផ្សេងទៀត។ ចំណែកមនុស្សចាស់វ័យ មិនត្រូវឲ្យបង់ប្រាក់ដោយ ប៉ុន្តែត្រូវចំណាយ ១៥ដុល្លា សម្រាប់ថ្លៃឡាន។ នៅតាមផ្លូវ អ្នកដំណើរ អាចគយគន់ទេសភាពចម្រុះប្រមាណ ២០០០ប្រភេទ ហើយសត្វព្រៃ ដែលកំពុងរស់នៅក្នុងព្រៃមានប្រហែល ១៥០០ក្បាល។ ក្នុង១ខែៗ ទីតាំងនេះ បានឆក់យកបេះដូងទេសចរប្រមាណ ២លាននាក់ឲ្យមកទស្សនា ហើយរដូវកាលដែល ទេសចរសម្បូរជាងគេគឺចាប់ពីខែកក្កដា ដល់ខែកញ្ញា។ ផ្លូវស្អាត មានរាងដូចអន្ទង់អាំង ព្រោះជាផ្លូវឡើងភ្នំ ហើយឡានដឹកអ្នកដំណើរ បានមកបន្តកន្ទុយគ្នាមិនដាច់ ។ មកដល់ចំណតរថយន្ត មគ្គទេសក៍នាំផ្លូវក៏បានប្រាប់ថា« យើងមានពេល២ម៉ោង ដើម្បីទៅមើលកំពូលភ្នំ»។ បន្តមកទៀត ទេសចរ ត្រូវឡើងកាំជណ្តើរចំនួន ១៤៤២កាំ ដើម្បីទៅស្រូបយកខ្យល់អាកាស ថតរូបអមដោយអ័ព្ទក្រាស់ និងមានសីតុណ្ហភាព ២០អង្សា។ ប៉ុន្តែនារដូវធ្លាក់ទឹកកក អាកាសធាតុ ធ្លាក់ចុះរហូតដល់ - ៤០អង្សា។ កាំជណ្តើរឡើងពោលពេញដោយមនុស្ស ទាំងក្មេង ទាំងចាស់ ប្រឹងឡើងរៀងៗខ្លួន និងពាក់អាវក្រាស់ៗ ដើម្បីការពារត្រជាក់។ ផ្លូវចោត និងច្រើនកាំ ធ្វើឲ្យម្នាក់ៗពិបាកឡើង ហើយហត់ជាខ្លាំង។ បើទោះជាហត់ក្តី ប៉ុន្តែមិនមានញើសមួយដំណក់ស្រកទេ ក៏ព្រោះអាកាសធាតុត្រជាក់ គ្រាន់តែសម្រាលបន្តិចក៏អាចបន្តដំណើរទៅបាន ក៏ព្រោះតែចង់ឃើញពីទិដ្ឋភាពនៅខាងលើ។ អ្វីដែលធ្វើឲ្យទេសចរ កាន់តែស្រស់ស្រាយថែមទៀតនោះ គឺអមជណ្តើរឡើង មានក្បាលចម្រុះពណ៌ ស លឿង ស្វាយ ដុះយ៉ាងស្អាតផងដែរ។ ក្រៅពីមានអ្នកឡើងដោយខ្លួនឯង នៅទីនេះ ក៏មានសេវាកម្មសែង ផងដែរ។ គ្រែស្នែងមួយ មានអ្នកសែង ២នាក់ ភាគច្រើជាមនុស្សចាស់។ សេវាកម្មសែងឡើង មានតម្លៃ ៦០ដុល្លា ហើយសែងចុះមានតម្លៃ ជាងត ក្រោយឡើងភ្នំតាមកាំជណ្តើរអស់១ម៉ោង ភាពនឿយហត់ក៏បានបាត់ទៅវិញ ក៏ព្រោះទេសភាពយ៉ាងត្រកាល បានអង្រួនចិត្តទេសចរ ឲ្យត្រជាក់កាយយាព្រោះ ពពកបានរសាត់កាត់ខ្លួនពួកគេ។ ម្នាក់ៗ លើកទូរសព្ទថតរូប យ៉ាងរំភើប ព្រោះនេះជាករចង់ចាំក្នុងជីវិតរបស់ពួកគេ បានមកឃើញកន្លែងដ៏អស្ចារ្យនេះ។ ងាកទៅផ្នែកខាងស្តាំ គេឃើញមានបង្គុលមួយមានរូបទង់ជាតិកូរ៉េខាងជើង នេះមានន័យថា ពួកគេបានដល់ព្រំដែន រវាងប្រទេសចិន និងប្រទេសកូរ៉េខាងជើងហើយ។ បន្ទាប់ពីទេសចរចំណាយពេល ប្រហែល ១ម៉ោងនៅលើកំពូលភ្នំរួចមក ពួកគេ ក៏បានចុះត្រឡប់មកវិញ ដោយភាពសប្បាយរីករាយ។ ផ្លូវចុះ លែងពិបាកដូចមុនហើយ ប៉ុន្តែបើចុះលឿន អ្នកអាច ដួលព្រោះផ្លូវចុះរៀងចោត។ ទាំងផ្លូវចុះ និងផ្លូវឡើង មមាញឹកដូចគ្នា ព្រោះទេសចរ ឡើងមកបន្តគ្នាមិនដាច់។ ទាំងនេះ ជាបទពិសោធទេសចរ មិនគួររំលង ឡើង។ យ៉ាងហោយណាស់ ឡើងទៅ១ដង ក្នុង១ជីវិត៕	Jilin,ចិន៖ តាមប្រវត្តិសាស្រ្ត ភ្នំ Changbai ចិន បានកាត់ភ្នំ ជា២ផ្នែក ដើម្បីធ្វើជាព្រំដែនរវាងប្រទេសចិន និងកូរ៉េខាងជើង។ ភ្នំ Changbai ជាភ្នំខ្ពស់ជាងគេប្រចាំប្រទេសចិន ដែលមានកម្ពស់២៤៧០ម៉ែត្រ ពីនីវ៉ូលទឹកសមុទ្រ។ ក្រៅពីជាខណ្ឌសីមាបែងចែងទឹកដី ភ្នំដ៏ធំនេះ ក៏ជាកន្លែងទាក់ទាញទេសចរប្រមាណ ២លាននាក់ ក្នុង១ខែ ឲ្យមកទស្សនា ភ្នំនេះ។
អត្ថបទទាក់ទង លោក តូ ឡឹម ត្រូវបានជ្រើសតាំងជាមេដឹកនាំបក្សកុម្មុយនីស្តវៀតណាមថ្មី លោក តូ ឡឹម ប្រធានាធិបតីវៀតណាម នៅថ្ងៃទី៣ ខែសីហា ត្រូវបាន គណៈកម្មាធិការមជ្ឈិមបក្សកុម្មុយនីស្តវៀតណាម ជ្រើសតាំងជាអគ្គលេខាធិកាបក្សកុម្មុយនីស្ត បន្តពីលោក ង្វៀន ភូជុង។ ក្នុងសន្និសីទសារព័ត៌មានមួយបន្ទាប់ពីការជ្រើសតាំងនោះ លោក តូ ឡឹម បានប្តេជ្ញាបន្តកិច្ចការងារចាស់របស់លោក ង្វៀន ភូជុង ក្នុងការប្រយុទ្ធប្រឆាំងអំពើពុករលួយ ដើម្បីជាប្រយោជន៍បក្ស និងប្រទេស។ «ការប្រយុទ្ធប្រឆាំងអំពើពុករលួយ និងភាពអវិជ្ជមាន នឹងត្រូវបានពង្រឹងតាមរយៈពាក្យស្លោក គ្មានការរុញរា គ្មានការស្រាកស្រាន្ត គ្មានការលើកលែង មិនគិតពីបុគ្គល ដើម្បីជាឧទាហរណ៍សម្រាប់តំបន់»។ លោក តូ ឡឹម បានឆ្លើយនឹងសំណួររបស់អ្នកសារព័ត៌មានបែបនេះ នៅថ្ងៃទី៣ ខែសីហា ទីភ្នាក់ងារជាច្រើន នឹងចូលរួមចំណែកក្នុងការប្រយុទ្ធប្រឆាំងនេះ ដើម្បីធ្វើឱ្យបក្ស និងទីភ្នាក់ងាររដ្ឋមានភាពស្អាតស្អំ។ សូមបញ្ជាក់ថា ការឡើងកាន់តំណែងរបស់លោកតូ ឡឹម ធ្វើឡើងក្រោយកៅអីអគ្គលេខាធិការបក្សកុម្មុយនីស្តទំនេរប្រមាណ ២សប្តាហ៍ ដ្បិតលោក ង្វៀន ភូជុង ទទួលមរណភាព។ យ៉ាងណាមិញ វាមិនទាន់ច្បាស់ឡើយ ថាតើលោក តូ ឡឹម នឹងបន្តកាន់តំណែងទាំងពីរ ជាអគ្គលេខាធិការបក្សកុម្មុយនីស្តផង និងប្រធានាធិបតីផង ឬបោះបង់មួយ៕	លោក តូ ឡឹម ដែលទើបឡើងកាន់តំណែងជាអគ្គលេខាធិការបក្សកុម្មុយនីស្តវៀតណាមថ្មី នៅថ្ងៃទី៣ ខែសីហា បានប្តេជ្ញាប្រយុទ្ធប្រឆាំងអំពើពុករលួយបន្តពីមេដឹកនាំជំនាន់មុន ដោយគ្មានរុញរា និងគ្មានការស្រាកស្រាន្ត។ បើតាមប្រមុខបក្សរូបនេះ វៀតណាមនឹងប្រឆាំងអំពើពុករលួយ ដោយមិនគិតពីឋានៈរបស់បុគ្គលណាមួយឡើយ។
បើតាមរបាយការណ៍របស់មន្ទីរកសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និងនេសាទខេត្តក្រចេះ គិតត្រឹមថ្ងៃទី២ ខែសីហា មានដំណាំស្រូវ ១៩៥៤ហិកតា របស់ពលរដ្ឋ ១៥៨៧គ្រួសារបានរងការលិចលង់ និងខូចខាត ៤៨២ហិកតា ឬស្មើ ៥៩៣គ្រួសារ។ ពោតក្រហម រងការលិចលង់ ២៧៦ហិកតា ស្មើ២៦៩គ្រួសារ និងខូច១១៥ហិកតា ស្មើ ៨២គ្រួសារ។ ចំណែក ដំឡូងមីបានលិចលង់ ៤២០ហិកតា ស្មើ ៤០៣គ្រួសារ និងខូច១៦២ហិកតា ស្មើនឹង ១១៦គ្រួសារ៕ អត្ថបទទាក់ទង គណៈកម្មាធិការជាតិគ្រប់គ្រងមហន្តរាយ ឱ្យអាជ្ញាធរត្រៀមទីទួលសុវត្ថិភាពជម្លៀសពលរដ្ឋចេញពីទឹកជំនន់ ស្រូវជាង១ពាន់ហិកតា បានរងការខូចខាតដោយសារជំនន់ទឹកភ្លៀង	ដំណាំស្រូវប្រមាណ៤៨២ហិកតា នៅស្រុកចំនួន៣ ក្នុងខេត្តក្រចេះ បានរងការខូចខាត ដោយសារទឹកជំនន់ នាប៉ុន្មានសប្ដាហ៍មកនេះ។
អត្ថបទទាក់ទង អាម៉េរិក នឹងបញ្ជូននាវា និងយន្តហោះចម្បាំងបន្ថែមទៅតំបន់មជ្ឈិមបូព៌ា ភាពវឹកវរនៅក្នុងតំបន់មជ្ឈិមបូព៌ា កាន់តែធ្ងន់ធ្ងរមួយកម្រិតទៀត ក្រោយករណីស្លាប់របស់លោក Ismail Haniyeh មេដឹកនាំនយោបាយក្រុមហាម៉ាស និងការសម្លាប់លោក Fuad Shukr មេបញ្ជាការជាន់ខ្ពស់របស់ក្រុម Hezbollah។ ការស្លាប់របស់លោក Ismail Haniyeh ត្រូវបានអ៊ីរ៉ង់ និងក្រុមហាម៉ាស ទម្លាក់កំហុសលើ អុីស្រាអែល។ ដោយបារម្ភពីការរីកសាយ និងបង្ការសុវត្ថិភាព រដ្ឋាភិបាលអង់គ្លេស និងអាម៉េរិក បានស្នើឱ្យប្រជាជនខ្លួនចាកចេញពីលីបង់ជាបន្ទាន់។ «ភាពតានតឹងគឺខ្ពស់ ហើយស្ថានភាពមានសភាពធ្ងន់ធ្ងរយ៉ាងរហ័ស»។ លោក David Lammy រដ្ឋមន្រ្តីការបរទេសអង់គ្លេស បានបញ្ជាក់បែបនេះ នៅថ្ងៃទី៣ ខែសីហា ដោយបន្ថែមថា អង់គ្លេស នឹងខិតខំឱ្យបានខ្លាំងបំផុត ដើម្បីធានាថាស្ថានកុងស៊ុល នៅបន្តវត្តមាន។ ចំណែករដ្ឋាភិបាលអាម៉េរិក បានអំពាវនាវឱ្យប្រជាជនចាកចេញពីលីបង់ ដោយផ្អែកតាមសំបុត្រយន្តហោះដែលមាន។ មកទល់ពេលនេះ អុីស្រាអែល នៅតែបន្តស្ងៀមស្ងាត់ពាក់ព័ន្ធនឹងការស្លាប់របស់លោក Ismail Haniyeh ថាជាទង្វើ របស់ខ្លួន ឬយ៉ាងណា។ ការអំពាវនាវខាងលើ ធ្វើឡើងស្របពេល យោធាអាម៉េរិក នឹងបញ្ជូននាវា និងយន្តហោះចម្បាំងបន្ថែមទៅតំបន់មជ្ឈិមប៉ូព៌ា៕	រដ្ឋាភិបាលអង់គ្លេស និងអាម៉េរិក នៅថ្ងៃទី៣ ខែសីហា បានបញ្ជាឱ្យប្រជាជនរបស់ខ្លួនចាកចេញពីលីបង់ ភ្លាមៗ ស្របពេលស្ថានភាពនៅក្នុងតំបន់មជ្ឈិមបូព៌ា កំពុងតែតានតឹងខ្លាំង។ ការបញ្ជានេះ ធ្វើឡើងក្រោយអាម៉េរិក និងអង់គ្លេស បារម្ភពីការរីកសាយជម្លោះរវាងអុីស្រាអែល និងលីបង់។
បើតាមរបាយរណ៍របស់រដ្ឋបាលខេត្តពោធិ៍សាត់ ការដាំដើមឈើចម្រុះ ៥ម៉ឺនដើម លើផ្ទៃដីជាង ៤០ហិកតានេះ ក្រោមការដឹកនាំពី លោក កែវ រតនៈ រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងរ៉ែ និងថាមពល។ ផ្លូវអន្ទង់អាំង ឬបុប្ផាលាក់ខ្លួននេះ គឺជាទីតាំងគយគន់ទេសភាពព្រៃភ្នំ ផ្លូវកាច់កុង តែមួយគត់នៅប្រទេសកម្ពុជា។ កាលពីពេលថ្មីៗនេះ ក្រសួងបរិស្ថាន បានសម្រេចដកហូតដីជាង១០០ហិកតា ពីគម្រោងវិនិយោគទេសចរណ៍១៣កន្លែង ស្ថិតក្នុងភូមិសាស្រ្តភ្នំ១៥០០ ស្រុកវាលវែង ខេត្តពោធិ៍សាត់ បន្ទាប់ពីពិនិត្យឃើញថា ក្រុមហ៊ុនវិនិយោគទាំងនោះមិនបានគោរពតាមគោការណ៍របស់រដ្ឋាភិបាល និងមិនបានដំណើរការអភិវឌ្ឍជាច្រើនឆ្នាំ។ ដីដកពីគម្រោង ទាំងនេះ នឹងត្រូវដាំស្ដារព្រៃឈើឡើងវិញ៕	ភ្នំពេញ៖ រដ្ឋបាលខេត្តពោធិ៍សាត់ បានដាំដើមឈើចម្រុះ ៥០ ០០០ដើម ដើម្បីបង្កើនសម្រស់ធម្មជាតិតាមដងផ្លូវ និងស្ដារព្រៃឈើបៃតងឡើងវិញ នៅតំបន់អន្ទង់អាំងភ្នំ១៥០០។ ទន្ទឹមនឹងនោះ តំបន់សងខាងផ្លូវអន្ទង់អាំងភ្នំ១៥០០ ដែលមានប្រវែងប្រមាណ៤គីឡូម៉ែត្រ ជាទីតាំងអភិរក្សព្រៃឈើ ដើម្បីបម្រើឱ្យផលប្រយោជន៍ពលរដ្ឋ និងវិស័យទេសចរណ៍រយៈពេលវែង។
គិតចាប់ពីថ្ងៃទី១ ដល់ថ្ងៃទី៣១ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២៤ រមណីយដ្ឋានប្រាសាទព្រះវិហារ ទទួលបានទេសចរចំនួន ៨ ៨៨៣នាក់ ដោយភ្ញៀវបរទេសមានចំនួន ៥០៤នាក់។ ចំណែក រមណីយដ្ឋានប្រាសាទកោះកេរ មានទេសចរជាតិចំនួន ៧ ៥០២នាក់។ ជាមួយគ្នានេះ ទិន្នន័យទេសចរជាង ១៦ ៣៨៥នាក់នេះ កើនឡើងទេសចរប្រមាណ ៦៥៨ពាន់នាក់ បើធៀបនឹងចំនួនទេសចរ ទៅទស្សនារមណីយដ្ឋានទាំងពីរនោះ នៅខែមិថុនា ដែលមានទេសចរ ១៥ ៧២៧នាក់ ក្នុងនោះរមណីយដ្ឋានព្រះវិហារមានភ្ញៀវចំនួន ៧ ១២០នាក់ និងប្រាសាទកោះកេរ មានភ្ញៀវ ៨ ៦០៧នាក់។ រីឯ ទេសចរអន្តរជាតិចំនួន ៣៨២នាក់ផងដែរ។ សូមជម្រាបថា គ្រឹះស្ថានអង្គរ ដែលគ្រប់គ្រងការលក់សំបុត្រចូលទស្សនារមណីយដ្ឋានអង្គរ បានបង្ហាញថា ចាប់ពីខែមករា ដល់ខែ កក្កដា ទេសចរបរទេសដែលចូលមកកម្សាន្តតំបន់អង្គរមានចំនួន ៥៨៤ ៣៧៥នាក់ ដែលតួលេខនេះ កើនឡើងជាង៣៣ភាគរយ ធៀបនឹងឆ្នាំ២០២៣។ ចំណែកចំណូលវិញ គិតជាទឹកប្រាក់ស្មើនឹង ២៧ ១៧៧ ៤៣០ ដុល្លារអាម៉េរិក កើន៣៣,៧៦ ភាគរយ ធៀបនឹងឆ្នាំចាស់៕	ភ្នំពេញ៖ ទេសចរជាង ១ម៉ឺននាក់ បានចូលទស្សនាប្រាសាទព្រះវិហារ និងប្រាសាទកោះកេរ ក្នុងខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២៤។ ទេសចរ១ម៉ឺននាក់ បានទៅទស្សនាប្រាសាព្រះវិហារជាង ៨ពាន់នាក់ និងប្រាសាទកោះកេរជាង ៧ពាន់នាក់។ នេះបើតាមសេចក្តីប្រកាសរបស់ អាជ្ញាធរជាតិព្រះវិហារ។
អ្នកមិនអាចងូតទឹកភ្លាមឡើយក្រោយពេលបាយរួច ព្រោះវាអាចធ្វើឲ្យក្រពះអ្នករំលាយអាហារមិនបានល្អដោយសារតែក្រពះ និងពោះវៀនអ្នកគ្មានឈាមហូរគ្រប់គ្រាន់មកផ្គត់ផ្គង់ដំណើរការទាំងមូល។ មានមនុស្សជាច្រើនក្រោយពេលដែលពិសារបាយច្រើនរួចតែងតែបន្ធូរខ្សែក្រវ៉ាត់នៅចង្កេះជានិច្ច ប៉ុន្តែតើអ្នកដឹងទេថានៅពេលដែលអ្នកធ្វើបែបនេះយូរ ក្រពះអ្នកអាចនឹងយារធ្លាក់ដោយមិនដឹងខ្លួន។ ក្រោយពេលដែលអ្នកញ៉ាំបាយរួច ឈាមភាគច្រើនដែលមានក្នុងខ្លួនអ្នកនឹងរត់ទៅក្រពះ ជាហេតុដែលធ្វើឲ្យខួរក្បាលអ្នកខ្វះឈាមបណ្តោះអាសន្ន នោះប្រសិនជាអ្នកបើកឡានភ្លាម វាអាចធ្វើឲ្យអ្នកមានគ្រោះថ្នាក់យ៉ាងងាយ ដូចនេះអ្នកគួរតែបើកឡានក្រោយពេលពិសារបាយមួយម៉ោងទើបមានសុវត្ថិភាព។ ប្រសិនជាអ្នកចង់ច្រៀង អ្នកគួរតែច្រៀងមុនបាយ ព្រោះក្រោយពេលបាយរួច បើអ្នកច្រៀង វាអាចធ្វើឲ្យក្រពះ និងពោះវៀនអ្នកដំណើរការមិនល្អ ជាហេតុដែលធ្វើឲ្យក្រពះរំលាយអាហារមិនបានស្រួលឡើយ ដូចនេះអ្នកគួរតែច្រៀងមុនបាយ ឬក្រោយពេលពិសាររួចចំនួនមួយម៉ោង។ អ្នកមិនអាចគេងភ្លាមបានឡើយក្រោយពេលពិសារបាយរួច ព្រោះវាអាចធ្វើឲ្យក្រពះរំលាយអាហារមិនបានល្អ ថែមទាំងអាចធ្វើឲ្យអ្នកមានអាការៈវិលមុខក្រោយពេលក្រោកពីគេង ដោយសារតែឈាមដើរមិនបានល្អ ដូចនេះអ្នកអាចគេងបានក្រោយពិសារបាយរួចចំនួនពី១៥ទៅ២០នាទី។ ប្រសិនជាអ្នកញ៉ាំទឹកតែដែលក្រាស់ក្រោយពិសារបាយរួច វានឹងអាចធ្វើឲ្យអ្នកខ្វះឈាមបាន ដោយសារតែនៅពេលដែលអាហារប៉ះជាមួយនឹងសារធាតុដែលមានក្នុងតែ វានឹងបង្អាក់មិនឲ្យរាងកាយអ្នកស្រូបយកជាតិដែកឡើយ ដូចនេះយូរទៅវាអាចធ្វើឲ្យអ្នកមានជំងឺខ្វះឈាមបាន។ មានមនុស្សមួយចំនួនចូលចិត្តពិសារផ្លែឈើក្រោយបាយខ្លាំងណាស់ ប៉ុន្តែតើអ្នកដឹងទេថាវាអាចប៉ះពាល់ដល់សុខភាពអ្នកបាន ដោយសារតែនៅពេលដែលវាចូលទៅក្នុងក្រពះអ្នក វានឹងមិនអាចរំលាយបានឡើយ ព្រោះអាហារដែលអ្នកពិសារចូលទៅមុនបានបង្អាក់មិនឲ្យវារំលាយបានឡើយ៕ ត្រួតពិនិត្យដោយ៖ www.health.com.kh	តាមពិតទៅមនុស្សមួយចំនួនចូលចិត្តធ្វើរឿងមួយចំនួនក្រោយពេលបាយខ្លាំងណាស់ ដោយមិនដឹងថាវាអាចប៉ះពាល់ដល់សុខភាពប៉ុណ្ណាឡើយ។ ដូចនេះខាងក្រោមនេះយើងខ្ញុំនឹងប្រាប់អ្នកពីទម្លាប់មួយចំនួនដែលអ្នកគួរតែកែចេញប្រសិនជាអ្នកមានក្រោយពេលបាយរួច។
ដើម្បីជ្រាបច្បាស់សូមលោកអ្នកទស្សនាវីដេអូខាងក្រោម៖ បើតាម កញ្ញា Li He អ្នកគ្រប់គ្រងនៃឧទ្យាន Yanglu Guanshan សត្វក្តាន់ជាអត្តសញ្ញាណមួយប្រចាំខេត្តJilin និងកំពុងអភិរក្ស ។ ក្នុង១ឆ្នាំ ឧទ្យានចិញ្ចឹមសត្វក្តាន់នេះ បានទាក់ទាញទេសចរ ប្រមាណ ១០ម៉ឺននាក់ ។ រដូវកាលដែលទេសចរ មកទស្សនាច្រើនជាងគេ គឺចាប់ពីខែឧសភាដល់ខែវិច្ឆិកា ជាពិសេសពេលវិស្សមកាល។ សូមជម្រាបថា ឧទ្យាន Yanglu Guanshan នេះ មានទីតាំងស្ថិតនៅ ស្រុក Dongfeng ខេត្ត Jilin ប្រទេសចិន។ ឧទ្យាននេះបានបង្កើតឡើងនៅឆ្នាំ២០១៩៕	ចិន,Jilin៖ Yanglu Guanshan Park ជាទីតាំងអភិរក្សសត្វក្តាន់ប្រភេទSika និងជាអតីតកន្លែងចិញ្ចឹមក្តាន់ ក្នុងសម័យកាលរាជវង្សឆេង សម្រាប់ស្តេចបរបាញ់។ ឧទ្យាន Yanglu Guanshan មានផ្ទៃដី ១ពាន់ហិកតា ត្រូវបានហ៊ុមព័ទ្ធដោយរបង ដើម្បីការពារសត្វក្តាន់។ បច្ចុប្បន្ន សត្វក្តាន់ នៅតំបន់នេះ មានតែ១០០ក្បាលប៉ុណ្ណោះ ដែលត្រូវបានថែទាំ ផ្តល់ចំណី និងមួយចំនួនប្រលែងទៅក្នុងព្រៃ។ បើទោះមានសត្វក្តាន់ត្រឹម ១០០ក្បាលក៏ពិតមែន ប៉ុណ្ណោះ សត្វប្រភេទនេះ បានទាក់ទាញ ទេសចរ ឱ្យចង់មកឃើញ និងស្វែងយល់ពីលក្ខណៈនៃការលូតលាស់របស់វា។
បើតាមក្រុមការងារព័ត៌មាន និងប្រតិកម្មរហ័ស នៃស្នងការដ្ឋាននគរបាលរាជធានភ្នំពេញ អះអាងថា ម៉ូតូច្នៃបំពង់ស៊ីម៉ាំង២៣គ្រឿង បានបង្កសំឡេងរំខាន និងបាត់បង់សណ្ដាប់ធ្នាប់សាធារណៈ។ ម៉ូតូទាំងនេះ បង្ក្រាបក្នុងរយៈពេល៤ថ្ងៃ ក្នុងនោះ ថ្ងៃទី៣០កក្កដា បង្ក្រាបបាន៣គ្រឿង។ ចំណែក ថ្ងៃទី១និងទី២សីហា ឃាត់បានម៉ូតូ ១៧គ្រឿង។ រីឯ នៅថ្ងៃទី៤សីហា បង្ក្រាបបាន៤គ្រឿង។ បច្ចុប្បន្នមម៉ូតូខាងលើ ត្រូវសមត្ថកិច្ចយកទៅរក្សាទុកនៅអធិការដ្ឋាននគរបាលខណ្ឌដូនពេញ។ ក្រុមក្មេងទំនើងដែលបើកម៉ូតូ ត្រូវកម្លាំងជំនាញអប់រំ ហើយកោះហៅអាណាព្យាបាលធ្វើលិខិតធានា រួមអនុញ្ញាតឱ្យត្រឡប់ទៅផ្ទះវិញ។ នាពេលចុងក្រោយនេះ សមត្ថកិច្ចបានបង្កើនការចុះបង្ក្រាបក្មេងទំនើង នៅទូទាំងប្រទេស ហើយពួកគេខ្លះ ក៏ត្រូវបញ្ជូន ទៅតុលាការផងដែរ។ បើតាមក្រសួងយុត្តិធម៌ ចាប់ពី២៣ឧសភាឆ្នាំ២០២៤ ដល់១១កក្កដានេះ សមត្ថកិច្ចបញ្ជូនសំណុំរឿងក្មេងទំនើង២៩៧ ទៅតុលាការ ក្នុងនោះមានជនសង្ស័ជាក្មេងទំនើង១៦១៦នាក់៕	ភ្នំពេញ៖ កម្លាំងសមត្ថកិច្ចជំនាញ ខណ្ឌដូនពេញ បានចុះបង្រ្កាបក្រុមក្មេងទំនើងបង្ហោះម៉ូតូ ដែលពួកគេទាំងនោះ កែច្នៃបំពង់ស៊ីម៉ាំងខុសលក្ខណៈបច្ចេកទេស ហើយបង្កសំឡេងរំខានចំនួន២៤គ្រឿង។
គម្រោងនេះគ្រោងចំណាយថវិកា ១ ៧០០លានដុល្លារ និងប្រើពេលសាងសង់៤ឆ្នាំ។ គម្រោងនេះ នឹងផ្តល់ប្រយោជន៍ដោយផ្ទាល់ដល់ពលរដ្ឋប្រមាណ ១,៦លាននាក់ ដែលរស់នៅអមសងខាងផ្លូវទឹកព្រែកជីកនេះ ក្នុងភូមិសាស្ត្រខេត្តកណ្តាល តាកែវ កំពត និងខេត្តកែប៕	គម្រោងព្រែកជីកហ្វូណន មានប្រវែង១៨០គីឡូម៉ែត្រ ផ្ដើមចេញពីព្រែកតាកែវ នៃទន្លេមេគង្គ ឆ្លងកាត់ព្រែកតាឯក នៃទន្លេបាសាក់ រួចចូលតាមព្រែកតាហ៊ីង នៃទន្លេបាសាក់ ស្រុកកោះធំ និងបន្តរហូតដល់សមុទ្រខេត្តកែប។
ពីពិធីបើកការដ្ឋានគម្រោងព្រែកជីកហ្វូណនតេជោ នៅព្រឹកថ្ងៃទី៥ ខែសីហានេះ សម្តេច ហ៊ុន ម៉ាណែត បញ្ជាក់ដូច្នេះ៖ «ទំហំថវិកាវាជាសូចនាករមួយគត់ ប៉ុន្តែអ្វីដែលធ្វើឱ្យគម្រោងមួយនេះ អាចខុសពីគម្រោងដែលអាចធំជាងនេះ។ យើងធ្វើស្ពាន ធ្វើផ្លូវ High Way ច្រើន គម្រោងព្រលានយន្តហោះ(តម្លៃ) រាប់ពាន់លានដូចគ្នា ប៉ុន្តែអ្វីដែលខុសគ្នាចំពោះគម្រោងព្រែកមួយនេះ គឺគឺចលនាជាតិមួយទាំងមូល នៅក្រោយគម្រោងមួយនេះ។ មិនត្រឹមតែជាគម្រោងមួយ ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ ប៉ុន្តែជាគម្រោងដែលមានលក្ខណៈជាតិនិយមខ្ពស់បំផុត នៅក្នុងរជ្ជកាល នៅក្នុងសម័យកាលក្រោយរំដោះ(ឆ្នាំ)១៩៧៩។»។ ប្រមុខរាជរដ្ឋាភិបាល មើលឃើញពីចលនា អបអរសាទរពីគ្រប់ពីពលរដ្ឋខ្មែរ គ្រប់ទិសទី និងពីគ្រប់និន្នាការនយោបាយ ដែលបង្ហាញពីស្មារតីរួបរួម និងសាមគ្គីភាពដ៏សម្បើមអស្ចារ្យរបស់ពលរដ្ឋកម្ពុជា ដែលជាសំឡេងដ៏លើសលប់ លើសបដិមតិតិចតួចចំពោះគម្រោងនេះ។ គម្រោងព្រែកជីកហ្វូណន មានប្រវែង១៨០គីឡូម៉ែត្រ ផ្ដើមចេញពីព្រែកតាកែវ នៃទន្លេមេគង្គ ឆ្លងកាត់ព្រែកតាឯក នៃទន្លេបាសាក់ រួចចូលតាមព្រែកតាហ៊ីង នៃទន្លេបាសាក់ ស្រុកកោះធំ និងបន្តរហូតដល់សមុទ្រខេត្តកែប។ គម្រោងនេះគ្រោងចំណាយថវិកា ១ ៧០០លានដុល្លារ និងប្រើពេលសាងសង់៤ឆ្នាំ។ គម្រោងនេះ នឹងផ្តល់ប្រយោជន៍ដោយផ្ទាល់ដល់ពលរដ្ឋប្រមាណ ១,៦លាននាក់ ដែលរស់នៅអមសងខាងផ្លូវទឹកព្រែកជីកនេះ ក្នុងភូមិសាស្ត្រខេត្តកណ្តាល តាកែវ កំពត និងខេត្តកែប៕	សម្តេច នាយករដ្ឋមន្ត្រី ចាត់ទុកថា គម្រោងព្រែកជីកហ្វូណនតេជោ ថាជាគម្រោងដែលលើសពីសំណង់ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធដឹកជញ្ជូនផ្លូវទឹក ប៉ុន្តែជាគម្រោងដែលមានលក្ខណៈជាតិនិយមខ្ពស់បំផុតមួយ។
លោក ស៊ុន ចាន់ថុល បានបញ្ជាក់ថា រដ្ឋាភិបាល នឹងផ្ដល់សំណងឱ្យបានសមរម្យ ដល់ប្រជាពលរដ្ឋ ដែលរងផលប៉ះពាល់ ដោយសារគម្រោងព្រែកជីកនេះ។ «ចំពោះកង្វល់របស់បងប្អូនពាក់ព័ន្ធដីធ្លីផ្ទះសម្បែង ស្រែចម្ការ ដែលនឹងរងផលប៉ះពាល់ដោយសារគម្រោង ខ្ញុំបានសូមធ្វើការបញ្ជាក់អះអាងជូនបងប្អូនថា រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ដែលមានក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច ហិរញ្ញវត្ថុ នឹងគិតគូរយ៉ាងលម្អិត និងវាស់វែងច្បាស់លាស់ ដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហានៃផលប៉ះពាល់នេះ សំដៅធានាដើម្បីផ្ដល់សំណងសមស្របជូនប្រជាពលរដ្ឋ។ អាស្រ័យហេតុនេះ សូមប្រជាពលរដ្ឋជឿទុកចិត្តលើរដ្ឋាភិបាល និងកុំមានការព្រួយបារម្ភពីផលប៉ះពាល់នេះ»។ នេះបើតាមលោក ស៊ុន ចាន់ថុល។ កន្លងមក ក្រុមប្រឹក្សាអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជា បានវាយតម្លៃផលប៉ះពាល់ឃើញថា មានលំនៅឋានប្រមាណ ១.៥៨៥ខ្នង ស្ពានចំនួន៣ រោងចក្រ១ ផ្លូវជាតិចំនួន១៨ (៤គីឡូម៉ែត្រ) ផ្លូវលំចំនួន៧០ (៤៥.៥ គ.ម) ទំនប់ទឹក២ខ្សែ ប្រវែង៣៨៧ម៉ែត្រ បឹងចំនួន១៥ មានទំហំ១៣.៦ ហិកតា និងដីស្រែចម្ការ ២៩០០ហិកតា រួមទាំងដីលំនៅដ្ឋាន ១៤៩.៥ ហិកតា។ គម្រោងនេះ នឹងចំណាយពេលសាងសង់ ៤៨ខែ ដោយគ្រោងបញ្ចប់នៅក្នុងឆ្នាំ២០២៨ ខាងមុខ ក្រោមទុនវិនិយោគ សរុប ១,៧ពាន់លានដុល្លារអាម៉េរិក ដោយត្រូវបានចែកចេញជាពីរកំណាត់។ ក្នុងនោះ កំណាត់ទី១ មានចម្ងាយ ២១គីឡូម៉ែត្រ ពីព្រែកតាកែវនៃទន្លេមេគង្គ ទៅព្រែកពោធិ៍នៃទន្លេបាសាក់ នឹងត្រូវវិនិយោគ ១០០ភាគរយ ដោយសហគ្រាសសាធារណៈ និងក្រុមហ៊ុនក្នុងស្រុក ។ រីឯកំណាត់ទី២ ដែលមានចម្ងាយ ១៥៩គីឡូម៉ែត្រ ពីទន្លេបាសាក់ខេត្តកណ្តាល រហូតដល់សមុទ្រខេត្តកែប និងត្រូវវិនិយោគរួមគ្នារវាងសហគ្រាសសាធារណៈ ក្រុមហ៊ុនក្នុងស្រុក និងក្រុមហ៊ុនសាជីវកម្មស្ពាន និងថ្នល់ចិន(CRBC)។ គម្រោងព្រែកជីកហ្វូណននេះ គឺជាគម្រោងទាញសមុទ្រឱ្យជាប់ទន្លេ។ បើតាមការសិក្សាវិភាគ គម្រោងព្រែកជីកនេះ នឹងផ្ដល់អត្ថប្រយោជន៍ដ៏មហាសាលដល់សង្គម-សេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា រួមមានទី១ ពង្រឹងនូវឯករាជ្យភាពខាងនយោបាយរបស់កម្ពុជាលើការដឹកជញ្ជូនតាមផ្លូវទឹក។ ទី២ កាត់បន្ថយថ្លៃដើម ចម្ងាយ និងពេលវេលានៃការដឹកជញ្ជូនទំនិញ និងអ្នកដំណើរ រួមទាំងផ្ដល់ភាពងាយស្រួលតភ្ជាប់ជាមួយពហុមធ្យោបាយដឹកជញ្ជូនផ្សេងទៀត។ ទី៣ កាត់បន្ថយការបំភាយឧស្ម័នពុលក្នុងបរិស្ថាន។ ទី៤ ជួយរក្សាលំនឹងចីរភាពបរិស្ថាន និងប្រព័ន្ធអេកូឡូស៊ី។ ទី៥ បង្កើតជម្រកថ្មីៗសម្រាប់ពពួកវារីសត្វ-រុក្ខជាតិ និងមច្ឆាជាតិគ្រប់ប្រភេទ ជាពិសេសអាចទទួលបានទិន្នផលត្រីជាមធ្យមប្រមាណ ១ ០០០តោន ក្នុងមួយឆ្នាំ ដែលអាចឱ្យប្រជាពលរដ្ឋប្រមាណជាង ១,៦លាននាក់ រស់នៅអមសងខាងព្រែកអាស្រ័យផលជាប្រចាំ។ ទី៦ ជួយកាត់បន្ថយផលប៉ះពាល់ពីគ្រោះទឹកជំនន់ និងគ្រោះរាំងស្ងួតជាអតិបរមាសម្រាប់ខេត្តភាគខាងកើត និងភាគនិរតីរបស់កម្ពុជា។ ទី៧ ផ្ដល់ឱកាសការងារដល់ប្រជាពលរដ្ឋប្រមាណជាង ១ម៉ឺននាក់ សម្រាប់ចូលរួមដំណើរការសាងសង់ព្រែកជីកនេះ និងអាចបង្កើតការងារជាងរាប់សិបម៉ឺននាក់ នៅក្រោយពេលសាងសង់រួច និងទី៨ ផ្តល់អត្រាផលចំណេញសេដ្ឋកិច្ចខ្ពស់ (EIRR) ពី ២០ភាគរយ ទៅ ៣១ភាគរយ ខ្ពស់ជាងអត្រាមធ្យម ១២ភាគរយ ដែលត្រូវបានកំណត់ដោយស្ថាប័នជាតិ និងអន្តរជាតិ។ នេះបើតាមរបាយការណ៍របស់លោក ស៊ុន ចាន់ថុល រៀបរាប់ប្រាប់សម្ដេចនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន ម៉ាណែត នាពិធីបើកការដ្ឋានសាងសង់ព្រែកជីកហ្វូណនតេជោ។ របាយការណ៍ដដែល បានបង្ហាញថា ផ្អែកតាមលទ្ធផលសិក្សា និងពិនិត្យលើទិដ្ឋភាពច្បាប់ និងកិច្ចព្រមព្រៀងមេគង្គឆ្នាំ១៩៩៥វិញ គម្រោងនេះ មានលក្ខណៈប្រើប្រាស់ និងបង្វែរទឹកចេញពីទន្លេបាសាក់ ដែលជាដៃមួយនៃទន្លេមេ (ក្នុងអាងទន្លេមេគង្គ) ទៅអាងទន្លេដទៃផ្សេងទៀត (ក្រៅពីអាងទន្លេមេគង្គ)។ យោងតាមខ្លឹមសារនៃមាត្រា៥ នៃកិច្ចព្រមព្រៀងមេគង្គឆ្នាំ១៩៩៥ ស្ដីពីការប្រើប្រាស់ទឹកដោយសមហេតុផល និងសមធម៌នៅក្នុងដែនដីរៀងៗខ្លួន ។ ដូច្នេះគម្រោងនេះ អាចអនុវត្តបាន ដោយភាគីកម្ពុជា គ្រាន់តែអនុវត្តតាមរយៈការជូនដំណឹងជាមុន ទៅគណៈកម្មាធិការចម្រុះនៃគណៈកម្មការទន្លេមេគង្គ ដោយភ្ជាប់ជាមួយនូវរបាយការណ៍នៃការសិក្សាលម្អិត មុនពេលចាប់ផ្ដើមការងារសាងសង់ប៉ុណ្ណោះ ពោលគឺមិនចាំបាច់ស្នើសុំការយល់ព្រមណាមួយ ពីប្រទេសសមាជិកគណៈកម្មការទន្លេមេគង្គនោះឡើយ។ កម្ពុជា បានជូនដំណឹងទៅគណៈកម្មាធិការ កាលពីខែសីហា ឆ្នាំ២០២៣។ គម្រោងនេះ ត្រូវបានចំណាយពេលសិក្សា រយៈពេល២៦ខែ ចាប់ពីខែកុម្ភៈ ២០២១ ដល់ខែមេសា ២០២៣ ដោយមានក្រុមជំនាញសិក្សាពីក្រសួងសាធារណការនិងដឹកជញ្ជូន និងក្រុមជំនាញពីបរទេស សរុប៤៨នាក់។ គម្រោងនេះត្រូវបានសិក្សាយ៉ាងលម្អិត និងគ្រប់ជ្រុងជ្រោយលើគ្រប់ទិដ្ឋភាព ដោយមានការវិភាគ និងវាយតម្លៃយ៉ាងច្បាស់លាស់ ។ ក្នុងនោះសិក្សាលើទីតាំងភូមិសាស្រ្ត ដោយប្រើប្រាស់បច្ចេកវិទ្យាដ្រូន និងរូបភាពពីផ្កាយរណប។ វិភាគលើផលប៉ះពាល់សង្គមនិងសេដ្ឋកិច្ច ដោយប្រើឧបករណ៍វិភាគសេដ្ឋកិច្ចរបស់ ADB និងផលប៉ះពាល់ផ្សេងៗទៀត ដោយប្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធព័ត៌មានភូមិសាស្រ្ត (GIS)។ សិក្សាលើបញ្ហាជលសាស្រ្ត និងកករដីដោយប្រើឧបករណ៍ម៉ូដែលជលសាស្រ្តទំនើប (MIKE Plus 2023) និងការសិក្សាលើចលនាបម្រែបម្រួល (Simulation)នៃកម្ពស់ទឹកក្នុងតំបន់ ផ្អែកលើព័ត៌មានចាប់តាំងពីឆ្នាំ១៩៨៥ រហូតដល់ឆ្នាំ២០២៣ ដើម្បីធានាឱ្យបានថាគម្រោងនេះ នឹងមិនមានផលប៉ះពាល់ដល់បរិស្ថានទាំងក្នុងប្រទេសកម្ពុជា និងបណ្ដាប្រទេសជិតខាង។ អត្ថបទទាក់ទង ព្រែកជីកហ្វូណនតេជោ ជាសរសៃឈាម និងដង្ហើមសេដ្ឋកិច្ចថ្មីរបស់កម្ពុជា! បើតាមរបាយការណ៍សិក្សាដដែល តម្រាយផ្លូវទឹកនេះ ត្រូវបានតភ្ជាប់ពីទន្លេទៅសមុទ្រ មានប្រវែងសរុប ១៨០គីឡូម៉ែត្រ ចាប់ផ្តើមពីព្រែកតាកែវនៃទន្លេមេគង្គ ឆ្លងកាត់តាមព្រែកពោធិ៍ នៃទន្លេបាសាក់ រួចចូលតាមព្រែកតាហ៊ីងនៃទន្លេបាសាក់ និងបន្តរហូតដល់សមុទ្រខេត្តកែប ។ គម្រោងនេះ ឆ្លងកាត់ភូមិសាស្រ្តខេត្តចំនួន៤ រួមមាន ខេត្តកណ្តាល ខេត្តតាកែវ ខេត្តកំពត និងខេត្តកែប។ គម្រោងព្រែកជីកនេះ នឹងត្រូវសាងសង់ស្ទើរទាំងស្រុងលើតម្រាយខ្សែផ្លូវទឹកធម្មជាតិ និងផ្លូវទឹកបុរាណដែលបានបន្សល់ទុកស្រាប់តាំងពីសម័យអាណាចក្រហ្វូណនមកម្ល៉េះ ក្នុងនោះផ្លូវទឹកធម្មជាតិ ដែលមានស្រាប់ មានប្រវែងប្រមាណ ១៣៥គីឡូម៉ែត្រ ,ផ្លូវទឹកត្រូវជីកតម្រង់កុំឱ្យកោងពេក មានប្រវែងប្រមាណ ៣៨គីឡូម៉ែត្រ និងផ្លូវទឹកជីកថ្មីមានប្រវែងប្រមាណ ៧គីឡូម៉ែត្រ ដើម្បីកាត់បន្ថយកំណោង និងកាត់បន្ថយចម្ងាយតភ្ជាប់ទៅកាន់សមុទ្រ។ អនុប្រធានទី១ក្រុមប្រឹក្សាអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជា បានរៀបរាប់ទៀតថា ផ្លូវទឹកនេះ មានទទឹងមុខកាត់ផ្នែកខាងលើប្រវែង ១០០ម៉ែត្រ, មុខកាត់ផ្នែកខាងក្រោមប្រមាណ ៨០ម៉ែត្រ, ជម្រៅទឹកប្រមាណ ៥,៤ម៉ែត្រ និងមានគន្លងនាវាចរណ៍ចំនួន ២គន្លង ដែលអាចអនុញ្ញាតឱ្យនាវាមានទម្ងន់ ១០០០តោន ចរាចរណ៍ ហើយបើគិតតាមស្តង់ដាររបស់គណៈកម្មការទន្លេមេគង្គ នាវាទម្ងន់ដល់ ៣០០០តោន ឆ្លងកាត់បាន។ បើគិតតាមស្តង់ដារប្រទេសចិន នាវាអាចចេញ-ចូល និងចៀសគ្នាបានដោយសុវត្ថិភាព និងធ្វើនាវាចរណ៍បានគ្រប់ពេលវេលា។ ចំពោះជម្រៅទឹក ៥,៤ម៉ែត្រនេះ គឺជាកម្រិតនៃជម្រៅទឹក ដែលស្ថិតនៅក្រោមនីវ៉ូនៃកម្រិតកម្ពស់ទឹក ដែលទាបបំផុតក្នុងរយៈពេល ៤០ឆ្នាំ ចាប់ពីឆ្នាំ១៩៨៥ ដល់ឆ្នាំ២០២៤ នៃតំបន់ទន្លេ និងសមុទ្រ។ ដូចនេះដើម្បីធានាឱ្យបាននូវជម្រៅទឹកយ៉ាងទាបបំផុត ៥,៤ម៉ែត្រ ទាំងក្នុងរដូវប្រាំង និងរដូវវស្សានេះ វាទាមទារឱ្យជីកពីផ្ទៃដីខាងលើ ដោយនៅតំបន់ខ្លះ ២០ម៉ែត្រ ឬ ៣០ម៉ែត្រ ទើបអាចសម្រេចបាននូវជម្រៅទឹក ៥,៤ម៉ែត្រនេះ ជាកម្រិតជម្រៅទឹកអប្បបរមា។ រីឯរដូវវស្សាវិញ ជម្រៅទឹកអាចឡើងដល់ជាង១០ ឬ១៥ម៉ែត្រ។ គម្រោងនេះ នឹងសាងសង់សន្ទះផ្លូវទឹកចំនួន ៣កន្លែង ស្ថិតនៅខេត្តកណ្តាល ខេត្តតាកែវ និងខេត្តកែប ដែលធានាបាននូវប្រសិទ្ធភាព ក្នុងការទប់ស្កាត់ការជ្រៀតចូលនៃទឹកប្រៃទៅក្នុងបណ្តាញផ្លូវទឹកសាប និងអាចកំណត់បរិមាណ និងអត្រានៃរំហូរទឹកសាប ដែលត្រូវហូរចេញទៅសមុទ្របាន ប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាពខ្ពស់៕	ពលរដ្ឋដែលរស់នៅតាមបណ្ដោយព្រែកជីកហ្វូណនតេជោ កុំព្រួយបារម្ភពីបញ្ហាសំណង។ រដ្ឋាភិបាល នឹងដោះស្រាយសំណងនៃផលប៉ះពាល់ដីធ្លី និងស្រែចម្ការរបស់ពលរដ្ឋឱ្យបានត្រឹមត្រូវ។ លោកឧបនាយករដ្ឋមន្រ្តី ស៊ុន ចាន់ថុល អនុប្រធានទី១ក្រុមប្រឹក្សាអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជា ថ្លែងបែបនេះ នៅក្នុងពិធីបើកសម្ពោធការដ្ឋានសាងសងព្រែកជីកហ្វូណន នៅខេត្តកណ្ដាល នាព្រឹកថ្ងៃទី៥ សីហា។
នេះជាព្រែកជីកជាប្រវត្តិសាស្ត្រលើកទី១ នៅកម្ពុជា ក្រោមគំនិតផ្តួចផ្តើមដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់បំផុតរបស់ សម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន ប្រធានព្រឹទ្ធសភា នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា និងជាប្រធានក្រុមឧត្តមប្រឹក្សាផ្ទាល់ព្រះមហាក្សត្រ ហើយកំពុងបន្តជំរុញការអនុវត្តដោយសម្ដេចមហាបវរធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ដើម្បីផ្តល់ជាឧត្តមប្រយោជន៍សម្រាប់សេដ្ឋកិច្ចប្រទេសកម្ពុជាទាំងមូល។ បុរី មេគង្គ លែន បង្ហាញសេចក្តីត្រេកអរយ៉ាងក្រៃលែងពីផលវិជ្ជមាន ដែលប្រទេសកម្ពុជានឹងទទួលបានពីការសាងសង់ព្រែកជីកហ្វូណនតេជោ ដែលជាផ្លូវទឹកដ៏ធំជាប្រវត្តិសាស្ត្ររបស់កម្ពុជា និងជឿជាក់យ៉ាងមោះមុតថាគម្រោងព្រែកជីកហ្វូណនតេជោនឹងផ្តល់ផលប្រយោជន៍ដល់ប្រព័ន្ធដឹកជញ្ជូន, ប្រព័ន្ធស្រោចស្រពនៅភាគនិរតី, ប្រព័ន្ធបញ្ចៀសទឹកជំនន់, ការបង្កើនផលរបរនេសាទរបស់ប្រជាជន, ការបង្កើតតំបន់ពាណិជ្ជកម្ម និងតំបន់សេដ្ឋកិច្ចពិសេស, និងវិស័យទេសចរណ៍ដែលបម្រើផលប្រយោជន៍ជាតិដ៏ធំធេង ជាពិសេសផ្នែកសេដ្ឋកិច្ច-សង្គមនៅកម្ពុជា។ ជាចុងក្រោយ បុរី មេគង្គ លែន សូមសម្តែងនូវការគោរពដឹងគុណយ៉ាងជ្រាលជ្រៅចំពោះភាពប៉ិនប្រសប់នៃការដឹកនាំរបស់ សម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន ដែលបានចេញគោលនយោបាយ និងផែនការយុទ្ធសាស្រ្តយូរអង្វែងនេះ និងថ្លែងគោរពកោតសរសើរដល់ សម្ដេចមហាបវរធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត ក្នុងការជំរុញការចាប់ផ្តើមការសាងសង់នៃគម្រោងព្រែកជីកនេះ។ បុរី មេគង្គ លែន សូមជូនពរការសាងសង់ព្រែកជីកហ្វូណនតេជោ ដំណើរការទៅដោយរលូន ដើម្បីបម្រើជាផលប្រយោជន៍ជាតិសម្រាប់ប្រជាជនកម្ពុជារាប់ជំនាន់តទៅអនាគត៕ បុរី មេគង្គ លែន ផ្តើមជីវិតរីករាយនិងជោគជ័យនៅទីនេះ! (អត្ថបទពាណិជ្ជកម្ម)	(ភ្នំពេញ)៖ នាព្រឹកថ្ងៃទី៥ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២៤ ស្ថាបនិក និងអគ្គនាយកបុរី មេគង្គ លែន លោក ជាម ឃុនណាត ព្រមទាំងគណៈថ្នាក់ដឹកនាំ និងបុគ្គលិកគ្រប់ជាន់ថ្នាក់នៃ បុរី មេគង្គ លែន សម្ដែងការគាំទ្រយ៉ាងពេញទំហឹងចំពោះការអនុវត្ត និងចូលរួមអបអរសាទរការបើកការដ្ឋានសាងសង់គម្រោងព្រែកជីកហ្វូណនតេជោ។
ក្នុងពិធីបើកការដ្ឋានគម្រោងព្រែកជីកហ្វូណនតេជោ នៅព្រឹកថ្ងៃទី៥ ខែសីហានេះ សម្តេច ហ៊ុន ម៉ាណែត បានប្រកាសប្រាប់ពលរដ្ឋកុំឱ្យព្រួយបារម្ភពីការបាត់អធិបតេយ្យភាព ដោយសារគម្រោងព្រែកជីកហ្វូណនតេជោ ។ ប្រមុខរដ្ឋាភិបាល បានសង្កត់ធ្ងន់ថា កម្ពុជា នឹងមិនបាត់បង់អធិបតេយ្យភាព និងទឹកដីដោយសារគម្រោងនេះឡើយ។ ផ្ទុយទៅវិញសម្ដេច ប្ដេជ្ញាចិត្តទាញផលប្រយោជន៍ ឱ្យបានលើសលុបតាមពីគម្រោងនេះ ដើម្បីបំបាត់ក្ដីកង្វល់ និងមន្ទិលសង្ស័យរបស់សាធារណជនមួយចំនួនតូច។ ទាក់ទិននឹងមតិមួយចំនួនរបស់មហាជន ដែលតែងតែបង្ហាញក្ដីកង្វល់ពីគម្រោងអភិវឌ្ឍរបស់រដ្ឋាភិបាល នាយករដ្ឋមន្ត្រីបានសង្កត់ធ្ងន់បែបនេះ៖ «ការសម្រេចចិត្តនយោបាយមិនស្រួលទេ! ខ្ញុំយល់ហើយ១០ខែនេះ។ សម្ដេចតេជោ៤០ឆ្នាំ! ជាពិសេស ពេលយើងធ្វើអ្វីដែលមានការយល់ច្រឡំ ហើយមិនអាចបញ្ជាក់បានភ្លាម ត្រូវការភាពអំណត់»។ ទោះបីជាយ៉ាងណា សម្ដេច ហ៊ុន ម៉ាណែត ក្នុងនាមជាប្រមុខរដ្ឋាភិបាលអាណត្តិថ្មី បានព្យាយាមពន្យល់ថា រដ្ឋាភិបាល មិនអាចបោះបង់គោលដៅធំ ក្នុងការបម្រើប្រជាពលរដ្ឋ និងជាតិមាតុភូមិនោះទេ។ សម្ដេច ហ៊ុន ម៉ាណែត បានមើលឃើញថា គម្រោងព្រែកជីកហ្វូណន មានការគាំទ្រច្រើនពីពលរដ្ឋ ក្នុងស្មារតីជាតិនិយមខ្ពស់ ពីគ្រប់និន្នាការ ខណៈពលរដ្ឋមួយភាគតូច មិនទាន់ពេញចិត្ត។ តែយ៉ាងណារដ្ឋាភិបាល នឹងប្រឹងប្រែងទាញយកផលប្រយោជន៍ពីគម្រោងព្រែកជីកហ្វូណន ដើម្បីសេដ្ឋកិច្ចសង្គមជាតិ៕ អត្ថបទទាក់ទង សម្តេច ហ៊ុន ម៉ាណែត៖ គម្រោង«ព្រែកជីកហ្វូណនតេជោ» បង្ហាញពីស្មារតីជាតិនិយមខ្ពស់ ព្រែកជីកហ្វូណនតេជោ ជាសរសៃឈាម និងដង្ហើមសេដ្ឋកិច្ចថ្មីរបស់កម្ពុជា! គម្រោងព្រែកជីកហ្វូណន បង្ហាញពីភាពរួបរួមគ្នា របស់ខ្មែរពីគ្រប់និន្នាការ	កណ្ដាល៖ កាន់តំណែងជានាយករដ្ឋមន្ត្រី រយៈពេល១០ខែ សម្ដេច ហ៊ុន ម៉ាណែត មើលឃើញថា ការសម្រេចចិត្តលើផ្នែកនយោបាយ មិនមែនជារឿងងាយស្រួលឡើយ ខណៈបញ្ហាខ្លះ មិនអាចបញ្ជាក់បានភ្លាមៗ ដោយតម្រូវឱ្យមានភាពអំណត់។
ការសម្រេចចិត្តកាត់ទំនាក់ទំនងការទូតជាមួយអ៊ុយក្រែន គឺត្រូវចូលជាធរមានភ្លាមៗ។ នេះបើតាមលោក Abdoulaye Maiga អ្នកនាំពាក្យរដ្ឋាភិបាលយោធាម៉ាលីបានបញ្ជាក់នៅថ្ងៃទី៤ ខែសីហា។ ការផ្ដាច់ទំនាក់ទំនងនេះ កើតមានក្រោយមន្រ្តីអ៊ុយក្រែននិយាយថា អ៊ុយក្រែនបានវាយប្រហារយ៉ាងព្រៃផ្សៃដល់ក្រុមភេរវករប្រដាប់អាវុធ ដែលបណ្តាលឱ្យមានរបួសដល់ទាហានម៉ាលី និងសមាជិកនៃសាជីវកម្មយោធាឯកជនរុស្ស៊ី Wagner។ ការប្រយុទ្ធគ្នាយ៉ាងខ្លាំងរយៈពេលបីថ្ងៃបានផ្ទុះឡើងនៅជំរំយោធាក្នុងក្រុង Tinzaouatene ជិតព្រំដែនរវាងម៉ាលី និងអាល់ហ្សេរី ចាប់តាំងពីថ្ងៃទី២៥ ខែកក្កដា។ មេដឹកនាំយោធាម៉ាលីបាននិយាយថា ពួកបំបែកខ្លួន និងក្រុមឧទ្ទាមជីហាដជាអ្នកវាយប្រហារនេះ។ កងទ័ពម៉ាលីបានទទួលការរងរបួសជាច្រើននាក់ ប៉ុន្តែមិនបានបញ្ជាក់ពីតួលេខនោះទេ។ ក្រុមបំបែកខ្លួនដែលដឹកនាំដោយក្រុមជនជាតិភាគតិច Tuareg បានប្រកាសកាលពីថ្ងៃទី១ ខែសីហាថា សមាជិក Wagner ៨៤នាក់ និងទាហានម៉ាលី៤៧នាក់ត្រូវបានសម្លាប់នៅក្នុងការប្រយុទ្ធគ្នានេះ។ លោក Yusov បានលើកឡើងតាមកញ្ចក់ទូរទស្សន៍ថា ពិភពលោកទាំងមូលដឹងថាក្រុមឧទ្ទាមបានទទួលទិន្នន័យចាំបាច់ ដែលអនុញ្ញាតឱ្យពួកគេអនុវត្តផែនការប្រឆាំងនឹងរុស្ស៊ី។ លោក Maiga បានសង្កត់ធ្ងន់ថា សកម្មភាពរបស់អ៊ុយក្រែនបានរំលោភលើអធិបតេយ្យភាពរបស់ម៉ាលី និងជាការជ្រៀតជ្រែកពីបរទេសដែលមិនអាចទទួលយកបាន និងគាំទ្រដល់អំពើភេរវកម្ម។ រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសរុស្ស៊ី លោក Sergei Lavrov កាលពីសប្តាហ៍មុន បានអះអាងសារជាថ្មីពីការគាំទ្ររបស់ទីក្រុងមូស្គូចំពោះម៉ាលី នៅក្នុងការសន្ទនាតាមទូរស័ព្ទ ជាមួយសមភាគីរបស់លោក Abdoulaye Diop។ ម៉ាលីជាប្រទេសនៅអាហ្វ្រិកខាងលិចជាប់ព្រំប្រទល់ អាល់ហ្សេរី នីហ្សេរីយ៉ា កូតឌីវ័រ ហ្គីណេ និងសេណេហ្កាល់ ដែលមានផ្ទៃដីជាង ១,២លានគីឡូម៉ែត្រការ៉េ និងមានប្រជាជនជិត ២២,៦លាននាក់។ ប្រទេសនេះជាប្រទេសផលិតមាសធំជាងគេទីបីនៅអាហ្វ្រិក។ មេដឹកនាំយោធារបស់ម៉ាលីបានឡើងកាន់អំណាចបន្ទាប់ពីការធ្វើរដ្ឋប្រហារក្នុងឆ្នាំ ២០២០។ អាទិភាពរបស់រដ្ឋាភិបាលយោធារបស់ម៉ាលី គឺការដណ្តើមយកទឹកដីទាំងអស់របស់ប្រទេសឡើងវិញពីក្រុមផ្តាច់ខ្លួន និងក្រុមឧទ្ទាមដែលមានទំនាក់ទំនងជាមួយក្រុមអាល់កៃដា។ ម៉ាលីបានកាត់ផ្តាច់សម្ព័ន្ធភាពប្រពៃណីរបស់ខ្លួនជាមួយបារាំង និងពង្រឹងទំនាក់ទំនងជាមួយរុស្ស៊ី៕	ម៉ាលីបានកាត់ផ្តាច់ទំនាក់ទំនងការទូតជាមួយអ៊ុយក្រែន ដោយចោទប្រកាន់មន្ត្រីអ៊ុយក្រែនថាបានគាំទ្រក្រុមឧទ្ទាមបំបែកខ្លួន។
Edriel Yulo ដណ្តើមបានមេដាយមាស២ ក្នុងប្រភេទកីឡាកាយសម្ព័ន្ធ វិញ្ញាសា Floor Exercise និងវិញ្ញាសា individual Vault។ ២មេដាយមាសអូឡាំពិកនេះ បានជួយអត្តពលិកហ្វីលីពីនវ័យ២៤ឆ្នាំ ក្លាយជាអត្តពលិកដំបូងក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រហ្វីលីពីនដែលឈ្នះមេដាយមាសកីឡាកាយសម្ព័ន្ធ និងក្នុងតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍។ នេះក៏ជាមេដាយមាសទី៣ផងដែរសម្រាប់ហ្វីលីពីន បន្ទាប់ពីកីឡាការិនីលើកទម្ងន់ Hidilyn Diaz ឈ្នះមេដាយមាសកាលអូឡាំពិកតូក្យូ ឆ្នាំ ២០២០។ តាមការសន្យារបស់រដ្ឋាភិបាលហ្វីលីពីន អត្តពលិកខ្លួនរួបណាដណ្តើមបានមេដាយមាសអូឡាំពិកនឹងទទួលបានផ្ទះ ស្របពេលអ្នកជំនួញផ្សេងៗក៏ប្រកាសផ្តល់រង្វាន់លើកទឹកចិត្តផងដែរ។ ត្រឡប់ពីប្រទេសបារាំង ទៅហ្វីលីពីនវិញ Yulo នឹងទទួលបានផ្ទះដ៏ស្រស់ស្អាតតម្លៃប្រមាណជិតកន្លះលានដុល្លារពីរដ្ឋាភិបាលហ្វីលីពីន (សម្រាប់មេដាយមាស១)។ ប្រាក់រង្វាន់លើកទឹកចិត្តជិត ១៧ម៉ឺនដុល្លារ ពីគណៈកម្មការកីឡាហ្វីលីពីន (សម្រាប់មេដាយមាស១)។ ៥ម៉ឺនដុល្លារ ពីសភាតំណាងរបស់ប្រទេសហ្វីលីពីន (សម្រាប់មេដាយមាស១)។ ទទួលបានការពិនិត្យ និងព្យាបាលបញ្ញហាក្រពះ ពោះវៀនដោយឥតគិតថ្លៃ រហូតដល់អាយុ ៤៥ឆ្នាំ ខណៈសព្វថ្ងៃ Yulo មានអាយុ ២៤ឆ្នាំ។ ទទួលបានការញ៉ាំអាហារប៊ុស្វេដោយឥតគិតថ្លៃ ពេញមួយជីវិតពីភោជនីដ្ឋានមួយទាំងនៅក្នុងស្រុក និងក្រៅស្រុក។ ទទួលបានការរចនាវិស្វកម្មឥតគិតថ្លៃពីក្រុមហ៊ុនសំណង់ដ៏ល្បីនៅហ្វីលីពីនពេញមួយជីវិតផងដែរ។ គិតត្រឹមថ្ងៃទី៥ ខែសីហា ក្នុងចំណោមប្រទេសអាស៊ីអាគ្នេយ៍ មានតែហ្វីលីពីនប៉ុណ្ណោះដែលដណ្តើមបានមេដាយមាសពីកីឡាអូឡាំពិកប៉ារីស ស្របពេលឥណ្ឌូណេស៊ី និងម៉ាឡេស៊ី ឈ្នះមេដាយសំរឹទ្ធ១រៀងខ្លួន។ ថៃ ដែលបញ្ជូនអត្តពលិកទៅប៉ារីស ឆ្នាំ ២០២៤ ច្រើនជាងគេមិនទាន់រកបានមេដាយណាមួយនៅឡើយទេ។ អាម៉េរិក និងចិន កំពុងប្រដេញមេដាយគ្នានៅកំពូលតារាង ស្របពេលម្ចាស់ផ្ទះបារាំងឈរលេខ៣បណ្តោះអាសន្ន។ អាម៉េរិក ឈរកំពូលតារាង រកបានមេដាយមាស១៩ ប្រាក់២៦ និងសំរឹទ្ធ២៦ តាមពីក្រោយដោយចិន មាស១៩ ប្រា់១៥ និងសំរឹទ្ធ១១ និងបារាំងមាស១២ ប្រាក់១៤ និងសំរឹទ្ធ១៨៕	Carlos Edriel Yulo នឹងត្រឡប់ទៅហ្វីលីពីនវិញជាមួយនឹងស្ថានភាពជីវិតថ្មី បន្ទាប់ពីរូបគេដណ្តើមបានមេដាយមាសដល់ទៅ២ ពីកីឡាអូឡាំពិករដូវក្តៅ ក្រុងប៉ារីស។ ប្រាក់រង្វាន់លើកទឹកចិត្តប្រមាណជិតកន្លះលាដុល្លារ, ផ្ទះ, ខុនដូ និងការផ្តល់ជូនការញ៉ាំអាហារប៊ូហ្វេមិនគិតថ្លៃមួយជីវិត កំពុងរង់ចាំ Edriel Yulo នៅប្រទេសកំណើត។
«គ្មានគម្រោងកាត់ [ខេត្ត] ទៅឱ្យពីណាគេទេ ហើយគ្មានពីណាលេបយកខេត្តនៅខាងកើត ឬខាងត្បូងនៃព្រែក[ជីកហ្វូណ]នេះទេ»។ សម្តេចនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន ម៉ាណែត បានថ្លែងបែបនេះនៅចំពោះមុខអ្នកចូលរួមពិធីបើកដ្ឋានសាងសង់គម្រោង«ព្រែកជីកហ្វូណនតេជោ» ដោយផ្ទាល់ប្រមាណ១ម៉ឺននាក់ នៅមាត់ព្រែកតាកែវ ភូមិព្រែកតាកែវ ឃុំសំរោងធំ ស្រុកកៀនស្វាយ ខេត្តកណ្តាល នាថ្ងៃទី៥ ខែសីហា។ គម្រោងនេះ គ្រោងចំណាយទុនវិនិយោគប្រមាណ១ ៧០០លានដុល្លារអាម៉េរិក រវាងវិស័យឯកជន និងសាធារណៈ។ អត្ថបទទាក់ទង ព្រែកជីកហ្វូណនតេជោ ជាសរសៃឈាម និងដង្ហើមសេដ្ឋកិច្ចថ្មីរបស់កម្ពុជា! ព្រែកជីកហ្វូណនតេជោ គឺជាគម្រោងវិនិយោគក្នុងទម្រង់ BOT (Build Operate and Transfer) ឬហៅថា សាងសង់ ប្រតិបត្តិការ និងផ្ទេរ ដោយក្រុមហ៊ុនឯកជនក្នុងស្រុកខ្ចីថវិកាពីបរទេសដើម្បីវិនិយោគ។ បើតាមសម្តេច ហ៊ុន ម៉ាណែត គម្រោងនេះស្ថិតនៅក្រោមការវិនិយោគពីក្រុមហ៊ុនខ្មែរដោយផ្ទាល់ ដែលមានការចូលរួមពីក្រុមហ៊ុនបរទេសតែមួយផ្នែកប៉ុណ្ណោះ។ គម្រោងនេះត្រូវអភិវឌ្ឍឡើងជាពីរដំណាក់កាល។ សម្តេចនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន ម៉ាណែត ការអភិវឌ្ឍព្រែកជីកនេះ ក្នុងដំណាក់កាលទីមួយមានប្រវែង២១គីឡូម៉ែត្រ ផ្តើមចេញពីមាត់ព្រែកតាកែវ ស្ថិតភូមិព្រែកតាកែវ ឃុំសំរោងធំ ស្រុកកៀនស្វាយ ទៅភ្ជាប់ជាមួយទន្លេបាសាក់ ឃុំត្រើយស្លា ស្រុកស្អាង ខេត្តកណ្តាល។ «នៅក្នុងដំណាក់កាលនេះ គឺយើងមានក្រុមហ៊ុនខ្មែរ១០០ភាគរយ ជាអ្នកអនុវត្តនៅទីនេះ»។ សម្តេច ហ៊ុន ម៉ាណែត បានរៀបរាប់ថា ក្នុងចំណោមក្រុមហ៊ុនខ្មែរវិនិយោគទាំង១០០ភាគរយនេះ គឺមានសហគ្រាសសាធារណៈរបស់រដ្ឋដែលមានកំពង់ផែស្វយ័តក្រុងព្រះសីហនុ និងកំពង់ផែស្វយ័តភ្នំពេញមានទុនសរុប៥១ភាគរយ។ ក្រៅពីនេះ ក្រុមហ៊ុនសាជីវកម្មវិនិយោគទុននៅក្រៅប្រទេស (OCIC) របស់លោក ពុង ឃាវសែ មានទុនវិនិយោគ៤៩ភាគរយ។ សម្តេចនាយករដ្ឋមន្ត្រីបានបញ្ជាក់យ៉ាងដូច្នេះ៖ «ដំណាក់កាលនេះ! ខ្មែរយើងវិនិយោគ១០០ភាគរយ ហើយក្រុមហ៊ុនរដ្ឋជាអ្នកកាន់ភាគហ៊ុនធំនៅទីនេះ។ អ៊ីចឹង គឺមិនមានបរទេសនៅទីនេះទេ! មិនអាចអធិបតេយ្យភាពទេ!»។ ដោយឡែក នៅក្នុងដំណាក់ទីពីរ ចាប់ផ្តើមពីព្រែកតាហ៊ីង នៅស្រុកកោះធំ ខេត្តកណ្តាល ទៅដល់សមុទ្រកែប មានប្រវែង១៣០គីឡូម៉ែត្រ។ ការសាងសង់ព្រែកជីកនេះ គឺមានការចូលរួមវិនិយោគពីក្រុមហ៊ុនសាជីវកម្មថ្នល់ និងស្ពាន(CRBC)របស់ចិនចំនួន៤៩ភាគរយប៉ុណ្ណោះ។ រីឯ ទុនវិនិយោគ៥១ភាគរយទៀត គឺក្រុមហ៊ុនខ្មែរជាអ្នកកាន់កាប់។ អ្វីដែលសម្តេចបានរៀបរាប់ខាងលើបង្ហាញឱ្យឃើញច្បាស់ថា គម្រោងព្រែកជីកហ្វូណនតម្លៃវិនិយោគ១ ៧០០ លានដុល្លារអាម៉េរិក គឺក្រុមហ៊ុនខ្មែរជាអ្នកគ្រប់គ្រងដោយផ្ទាល់មានភាគហ៊ុនធំជាងបរទេស ក្រោមទម្រង់វិនិយោគBOT។ សម្តេច ហ៊ុន ម៉ាណែត បានពន្យល់យ៉ាងលម្អិត ថា បើទោះការវិនិយោគនេះស្ថិតក្រោមទម្រង់BOPក្តី ប៉ុន្តែមិនធ្វើឱ្យកម្ពុជាបាត់នូវអធិបតេយ្យភាពឡើយ ពីព្រោះការវិនិយោគរបស់ក្រុមហ៊ុនណាមួយមិនថាក្នុងឬក្រៅប្រទេសនោះទេ គឺស្ថិតនៅក្រោមច្បាប់របស់កម្ពុជា។ បើតាមសម្តេច ទោះបីក្រុមហ៊ុនអាម៉េរិកមកវិនិយោគធ្វើរោងចក្រមួយកន្លែង ឬធ្វើផ្លូវមួយខ្សែ ឬ ធ្វើព្រែកជីកហ្វូណននេះ ក៏កម្ពុជាមិនបាត់បង់អធិបតេយ្យភាពដែរ។ « ដូច្នេះ បងប្អូនដែលព្រួយបារម្ភថាធ្វើគម្រោងនេះហើយយើងនឹងបាត់អធិបតេយ្យភាពនៃការប្រើប្រាស់! សូមច្បាស់ឡើងវិញគម្រោងនេះមិនបាត់អធិបតេយ្យទេ តែផ្ទុយទៅវិញគម្រោងនេះគឺខ្មែរយើងអ្នកធ្វើដែលមានការចូលរួមមួយភាគក្រុមហ៊ុនពីបរទេស»។ នេះជាការពន្យល់របស់ប្រមុខរដ្ឋាភិបាលទៅកាន់ប្រជាពលរដ្ឋដែលបញ្ជាក់ថា បើកម្ពុជាមិនធ្វើព្រែកជីកនេះ នោះកម្ពុជាមិនត្រឹមតែបាត់អធិបតេយ្យភាពប៉ុណ្ណោះទេ តែបាត់ទាំងការពង្រឹងសក្តានុពលសេដ្ឋកិច្ច និងការទាញយកឱកាសដើម្បីពង្រឹងជាតិថែមទៀត។ សម្តេច ហ៊ុន ម៉ាណែត បន្តនិយាយយ៉ាងដូច្នេះ៖ «បើយើងមិនធ្វើ[គម្រោងនេះ]យើងអាចដោះស្រាយនូវកង្វល់របស់បងប្អូនមួយចំនួនតូចពីរឿងបាត់បង់ទឹកដី ពីរឿងបាត់បង់អធិបតេយ្យភាព។ ប៉ុន្តែរឿងបាត់បង់អធិបតេយ្យភាពនេះ ខ្ញុំសុំបញ្ជាក់ថា បាត់បង់ទឹកដី គឺមិនទៅរួចទេ ព្រោះវានៅតែជាដែនរបស់យើង! យើងបោះបង្គោលរួចហើយ ប្រជាពលរដ្ឋយើងរស់នៅរាប់លាននាក់ទៅហើយ។ ហើយគ្មានគម្រោងកាត់[ខេត្ត]ទៅឱ្យពីណាគេទេ។ អ្វីដែលយើងមាន យើងត្រូវការពារឱ្យបាន»។ គួរជម្រាបថា គម្រោងផ្លូវនាវាចរណ៍ និងប្រព័ន្ធភស្ដុភារកម្មទន្លេបាសាក់(គម្រោងព្រែកជីកហ្វូណនតេជោ) ត្រូវបានរាជរដ្ឋាភិបាលអនុម័ត កាលពីថ្ងៃទី១៩ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៤។ គម្រោងដឹកជញ្ជូនទំនិញ និងអ្នកទេសចរតាមផ្លូវទឹករបស់កម្ពុជា មានលក្ខណៈតភ្ជាប់ប្រព័ន្ធទន្លេ និងផ្លូវសមុទ្រ ដែលក្រសួងសាធារណការ និងដឹកជញ្ជូន និងក្រុមហ៊ុនចិន ចំណាយពេលសិក្សារួមគ្នាអស់រយៈពេលជាង២ឆ្នាំ។ តាមលទ្ធផលនៃការវិភាគ និងវាយតម្លៃផ្នែកសេដ្ឋកិច្ច ការវិនិយោគ និងគណនាផលប្រយោជន៍សេដ្ឋកិច្ច គម្រោងផ្លូវទឹកថ្មីនេះ នឹងត្រូវចំណាយទុនវិនិយោគប្រមាណ១៧០០លានដុល្លារ និងចំណាយពេលសាងសង់ក្នុងរយៈពេល៤ឆ្នាំ។ គម្រោងនេះ នឹងជួយកាត់បន្ថយរយៈពេល និងចម្ងាយនៃការដឹកជញ្ជូននាពេលបច្ចុប្បន្ន ដែលត្រូវឆ្លងកាត់តាមកំពង់ផែកៃមែប របស់វៀតណាមប្រមាណ ៦៩គីឡូម៉ែត្រ ពីកំពង់ផែស្វយ័តក្រុងភ្នំពេញ ទៅកំពង់ផែក្រុងព្រះសីហនុ និងប្រមាណ១៣៥គីឡូម៉ែត្រ ពីកំពង់ផែស្វយ័តក្រុងភ្នំពេញ ទៅកំពង់ផែខេត្តកំពត។ «គម្រោងនេះ នឹងផ្ដល់ផលចំណេញលើតម្លៃដឹកជញ្ជូនប្រមាណ១៧០លានដុល្លារសម្រាប់ទំនិញប្រភេទកុងតឺន័រ២០ហ្វីត ស្មើនឹង (១TEUs) និងចំណេញប្រមាណ ២២៣លានដុល្លារ សម្រាប់ទំនិញប្រភេទកុងតឺន័រ៤០ហ្វីត ដែលតម្លៃនេះ គឺទាបជាងតម្លៃដឹកជញ្ជូននាពេលបច្ចុប្បន្នប្រមាណ ១៦ភាគរយ»។ នេះបើតាមសិក្សារបស់ក្រសួងសាធារណការ។ គម្រោងនេះ ក៏នឹងផ្ដល់អត្ថប្រយោជន៍ជាច្រើនផ្សេងទៀតដល់ចរន្តសេដ្ឋកិច្ចផងដែរ ដូចជា៖ ការបង្កើតតំបន់ពាណិជ្ជកម្ម និងមជ្ឈមណ្ឌលភស្ដុភារកម្ម, ការអភិវឌ្ឍផែរណបថ្មីៗជាច្រើន, ការពង្រីកតំបន់អភិវឌ្ឍន៍កសិកម្ម ធារាសាស្ត្រ វារីវប្បកម្ម និងចិញ្ចឹមសត្វ, ការជួយគាំទ្រដល់ការអភិវឌ្ឍប៉ូលសេដ្ឋកិច្ចទី៤ របស់កម្ពុជា ការបង្កើតការងារបន្ថែមនៅកំពង់ផែស្វយ័តក្រុងព្រះសីហនុ កំពង់ផែស្វយ័តក្រុងភ្នំពេញ និងកំពង់ផែផ្សេងទៀត ការជំរុញការអភិវឌ្ឍទីក្រុង និងនគរូបនីយកម្ម និងការជំរុញការរីកចម្រើនផ្នែកអចលនទ្រព្យ។ នេះ គឺជាគម្រោងប្រវត្តិសាស្រ្តលើកទី១ ក្នុងវិស័យដឹកជញ្ជូនផ្លូវទឹករបស់កម្ពុជា ដើម្បីតភ្ជាប់ប្រព័ន្ធទន្លេមេគង្គ និងផ្លូវសមុទ្រ។ ការសិក្សាសមិទ្ធិលទ្ធភាពគម្រោងផ្លូវនាវាចរណ៍ និងប្រព័ន្ធភស្តុភារកម្មទន្លេបាសាក់នេះ ក្រសួងសាធារណការបានបែងចែកជា២ដំណាក់កាល ដោយដំណាក់កាលទីមួយ គឺជាការសិក្សាបឋម ប្រើរយៈពេល១៤ខែ និងដំណាក់កាលទីពីរ ជាការសិក្សាសមិទ្ធិលទ្ធភាព ប្រើរយៈពេល១២ខែ។ ក្រុមការងារបច្ចេកទេស បានកំណត់គោលដៅនៃការសិក្សានេះ ដើម្បីបង្កើនអធិបតេយ្យភាពការដឹកជញ្ជូនតាមផ្លូវទឹករបស់កម្ពុជា កាត់បន្ថយពេលវេលា ចម្ងាយ និងថវិកា កាត់បន្ថយនីតិវិធីសម្រាប់នាវា និងទំនិញចូល-ចេញ ធ្វើឱ្យចំណេញ និងបង្កើនល្បឿននៃការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចជាតិ ធ្វើសមាហរណកម្មដឹកជញ្ជូនតាមផ្លូវទឹក តាមរយៈការពង្រីកការតភ្ជាប់ពហុមធ្យោបាយដឹកជញ្ជូន កាត់បន្ថយការខូចខាតផ្លូវថ្នល់ និងការកកស្ទះចរាចរណ៍ និងកាត់បន្ថយគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍លើផ្លូវថ្នល់។ ការសិក្សារបស់ក្រុមការងារបច្ចេកទេស បានបង្ហាញឱ្យឃើញថា៖« តម្រាយផ្លូវទឹកដែលតភ្ជាប់ទៅពីទន្លេ ទៅសមុទ្រ គឺស្រដៀងគ្នានេះ ហើយក៏ធ្លាប់បានជីកតាំងពីអាណាចក្រហ្វូណនមកម្លេះ។ ផ្លូវទឹកនេះ គឺនឹងត្រូវកសាងលើតម្រាយខ្សែរផ្លូវទឹកបុរាណ ដែលបានបន្សល់ទុកស្រាប់»។ តាមការសិក្សាផ្លូវទឹកនេះ មានប្រវែងប្រមាណ១៨០គីឡូម៉ែត្រ ចាប់ផ្តើមពីព្រែកតាកែវនៃទន្លេមេគង្គ ឆ្លងកាត់តាមព្រែកតាឯកនៃទន្លេបាសាក់ រួចចូលតាមព្រែកតាហ៊ីងនៃទន្លេបាសាក់ស្រុកកោះធំ និងបន្តរហូតដល់សមុទ្រខេត្តកែប ដោយឆ្លងកាត់ខេត្តកណ្តាល តាកែវ កំពត និងកែប ដែលមានប្រជាជនប្រមាណ ១,៦លាននាក់ រស់នៅអមសងខាងផ្លូវទឹកនេះ។ ការស្ថាបនាច្រាំងនៃផ្លូវនាវាចរណ៍នេះ គឺនឹងការដាំស្មៅនៅក្នុងប្រឡាយនាវាចរណ៍ និងការរៀបចំច្រាំងទន្លេបាសាក់ចំណុចព្រែកតាឯក រហូតដល់ព្រែកតាហ៊ីង ដោយប្រើប្រាស់ Geotextile និងបាវខ្សាច់ Geobag សម្រាប់ការពារការបាក់ច្រាំង។ លោក ផៃ ស៊ីផាន បានបញ្ជាក់ថា ការប្រើប្រាស់វិធីសាស្ត្រទាំងពីរប្រភេទនេះ គឺមានលក្ខណៈសមស្របទៅលើហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធផ្លូវទឹក សំណង់ផ្លូវទឹក និងសន្ទះផ្លូវនាវាចរណ៍ ដែលគម្រោងនេះនឹងសាងសង់សន្ទះផ្លូវនាវាចរណ៍៣កន្លែង ដែលស្ថិតនៅខេត្តកណ្តាល ខេត្តតាកែវ និងខេត្តកែប សាងសង់ស្ពានចំនួន ១១កន្លែង។ លទ្ធផលនៃការសិក្សាបង្ហាញឱ្យឃើញថា គម្រោងនេះនឹងត្រូវការប្រើប្រាស់ទឹកជាមធ្យមតិចជាង ២ភាគរយប៉ុណ្ណោះពីទន្លេ និងព្រែកធម្មជាតិក្នុងស្ថានភាពរបបជលសាស្ត្រធម្មតា។ ក្នុងករណីមានការប្រែប្រួល អាកាសធាតុបណ្ដាលឱ្យកម្ពស់ទឹកសមុទ្រកើនឡើងលើសពី ០,៥ម៉ែត្រ លើកម្រិតធម្មតាហើយទ្វារនៃសន្ទះផ្លូវទឹកត្រូវបានបើកចំហ ៩០ភាគរយក្នុងមួយថ្ងៃ។ នោះអាចបណ្តាលឱ្យមានការជ្រៀតចូលទឹកប្រៃពីសមុទ្រក្នុងកម្រិតអតិបរមាប្រមាណត្រឹមតែ១,២៣ភាគរយប៉ុណ្ណោះ ដែលបរិមាណនេះជាចំនួនតិចតួចនឹងមិនអាចបណ្តាលឱ្យមានផលប៉ះពាល់ជាអវិជ្ជមានលើបរិស្ថាន និងប្រព័ន្ធអេកូឡូស៊ីនោះទេ៕	សម្តេច ហ៊ុន ម៉ាណែត បានអះអាងជាថ្មីថា គម្រោង«ព្រែកជីកហ្វូណនតេជោ» គឺដើម្បីលើកកិត្យានុភាពជាតិ ឯកភាពរាជ្យភាព និងភាពរីកចម្រើននៃសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា ហើយគ្មានឡើយនូវការបាត់បង់នូវទឹកដី និងអធិបតេយ្យភាពជាតិ។
ឧត្តមស្នងការទទួលបន្ទុកសិទ្ធិមនុស្សអង្គការសហប្រជាជាតិ លោក Volker Turk នៅថ្ងៃទី៤ ខែសីហា សម្តែងការព្រួយបារម្ភខ្លាំងជុំវិញអំពើហិង្សានាពេលថ្មីៗនេះនៅ បង់ក្លាដែសដោយអំពាវនាវឱ្យមានការជជែកគ្នារវាងរដ្ឋាភិបាល និងក្រុមបាតុករ។ នៅក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍មួយលោក Turk បានអំពាវនាវឱ្យទប់ស្កាត់ការរីករាលដាលនៃព័ត៌មានមិនពិត និងការញុះញង់ឱ្យមានអំពើហិង្សា និងជួយសម្រួលដល់ការជជែកពិភាក្សា។ ឧត្តមស្នងការរូបនេះក៏បានព្រមានថា ការហែក្បួនដ៏ធំគ្រោងធ្វើឡើងនៅថ្ងៃទី ៥ខែសីហា នៅក្នុងរដ្ឋធានីដាហ្កា អាចបណ្តាលឱ្យមនុស្សស្លាប់បន្ថែមទៀត។ ការប៉ះទង្គិចគ្នាដែលបានកើតឡើងកាលពីថ្ងៃទី ៤ ខែសីហា រវាងបាតុកររាប់ម៉ឺននាក់ និង អ្នកគាំទ្ររដ្ឋាភិបាលបានបណ្តាលឲ្យមនុស្សយ៉ាងតិច ៩១ នាក់ស្លាប់ និងរាប់រយនាក់រង របួស។ នេះជាចំនួនអ្នកស្លាប់និងរបួសច្រើនបំផុតក្នុងរយៈពេលតែមួយថ្ងៃសម្រាប់ការតវ៉ា នាពេលថ្មីៗនេះនៅបង់ក្លាដែស។ រដ្ឋាភិបាលបង់ក្លាដែសបានប្រកាសបម្រាមគោចរតាមទីតាំងមួយចំនួនទូទាំងប្រទេស ដោយចាប់ផ្តើមពីម៉ោង ៦ល្ងាច នៅថ្ងៃទី ៤ ខែសីហា (ម៉ោងក្នុងតំបន់)។ ភាពចលាចលនេះក៏បានជំរុញឲ្យរដ្ឋាភិបាលផ្អាកសេវាអ៊ីនធឺណិតជាបណ្ដោះអាសន្ន។ ការតវ៉ាបានចាប់ផ្តើមកាលពីខែកក្កដា ជុំវិញការខ្វែងគំនិតគ្នាលើកូតាការងារមន្ត្រីរដ្ឋ។ បាតុកម្មបានរីករាលដាលទៅជាចលនាប្រឆាំងរដ្ឋាភិបាលទ្រង់ទ្រាយធំ ដោយមនុស្សរាប់សែននាក់បានទាមទារឲ្យនាយករដ្ឋមន្ត្រីលោកស្រី Sheikh Hasina ចុះចេញពីតំណែងក្រោយកាន់អំណាចរយៈពេល ១៥ ឆ្នាំ៕	ឧត្តមស្នងការសិទ្ធិមនុស្សអំពាវនាវឲ្យ បញ្ឈប់អំពើហិង្សនៅបង់ក្លាដែស ក្រោយការប៉ះទង្គិចគ្នារវាងបាតុកររ៉ាប់ម៉ឺននាក់ និងអ្នកគាំទ្ររដ្ឋាភិបាលបង់ក្លាដែសនៅថ្ងៃទី៤ ខែសីហា បានធ្វើឲ្យមនុស្សស្លាប់ជាង៩០នាក់។
ទឹកដោះគោជូរជួយដល់ការរំលាយអាហារ យោងតាមអ្នកជំនាញអាហារូបត្ថម្ភ ប្រព័ន្ធរំលាយអាហារដែលមានសុខភាពល្អមិនត្រឹមតែជួយឱ្យអ្នករីករាយជាមួយអាហារឆ្ងាញ់ៗ និងស្រូបយកសារធាតុចិញ្ចឹមបានល្អប្រសើរប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែថែមទាំងពង្រឹងភាពធន់របស់រាងកាយផងដែរ ដោយហេតុនេះការពារអ្នកពីជំងឺជាច្រើន។ ទឹកដោះគោជូរផ្តល់អត្ថប្រយោជន៍សុខភាពរាប់មិនអស់ ជាពិសេសជួយដល់មុខងាររំលាយអាហារ។ ទឹកដោះគោជូរផ្តល់នូវប្រភពដ៏សម្បូរបែបនៃ probiotics ដែលជួយធ្វើឱ្យមានតុល្យភាពនៃប្រតិកម្មមេតាប៉ូលីសនៅក្នុងពោះវៀន និងជួយរាងកាយក្នុងការបង្កើតអង់ស៊ីមរំលាយអាហារ។ ក្រៅពីនេះ ទឹកដោះគោជូរក៏ជួយឱ្យផ្លូវរំលាយអាហារដំណើរការបានយ៉ាងរលូនផងដែរ ។ វាជួយយកជាតិពុលចេញពីរាងកាយ និងរក្សាមុខងារល្អបំផុតនៃប្រព័ន្ធរំលាយអាហារ។ នៅពេលដែល probiotics ចូលទៅក្នុងពោះវៀន ពួកវាមានសមត្ថភាពពង្រឹងប្រព័ន្ធការពាររាងកាយ ជួយអ្នកក្នុងការប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងមេរោគយ៉ាងមានប្រសិទ្ធភាព។ ដូច្នេះហើយ ការទទួលទានទឹកដោះគោជូរមួយប្រអប់ជារៀងរាល់ថ្ងៃ មិនត្រឹមតែជួយដល់សុខភាពទូទៅប៉ុណ្ណោះទេ ថែមទាំងជួយពង្រឹងភាពស៊ាំ និងពង្រឹងមុខងាររំលាយអាហារផងដែរ។ ទឹកដោះគោជូរជួយឱ្យស្បែកស្រស់ស្អាត ទឹកដោះគោជូរមានវីតាមីនជាច្រើនរួមមាន A, B1, B2, E និង carotene ដែលមានសមត្ថភាពទប់ទល់នឹងអុកស៊ីតកម្មមនៃអាស៊ីតខ្លាញ់មិនឆ្អែត ជួយការពារស្បែកពីការប៉ះពាល់បរិស្ថានខាងក្រៅ និងការពារស្បែកស្ងួត។ លើសពីនេះ បរិមាណវីតាមីន C នៅក្នុងទឹកដោះគោជូរ ក៏មានប្រសិទ្ធភាពខ្ពស់ក្នុងការកំណត់ការបង្កើតសារធាតុពណ៌ស្បែកផងដែរ។ មិនត្រឹមតែប៉ុណ្ណោះ អាស៊ីតឡាក់ទិកនៅក្នុងទឹកដោះគោជូរជួយការពារការជ្រៀតចូល និងរារាំងសកម្មភាពរបស់បាក់តេរីដែលបង្កគ្រោះថ្នាក់ដល់ស្បែក។ លើសពីនេះ បាក់តេរីដែលមានជាតិ fermented នៅក្នុងទឹកដោះគោជូរក៏ផលិតអង់ទីប៊ីយ៉ូទិកធម្មជាតិ ជំរុញដំណើរការព្យាបាលមុខរបួស ជួយឱ្យស្នាមរបួសឆាប់ជាសះស្បើយ និងបង្កើតស្បែកថ្មី។ ដូច្នេះហើយ ការទទួលទានទឹកដោះគោជូរជារៀងរាល់ថ្ងៃ អាចជួយធ្វើឱ្យស្បែកស ទន់រលោង និងភ្លឺថ្លា ខណៈពេលដែលបង្កើនភាពយឺតនៃស្បែក។ ទឹកដោះគោជូរជួយឱ្យអ្នកស្រស់ស្អាត ទឹកដោះគោជូរមានជាតិកាបូអ៊ីដ្រាតទាប ប៉ុន្តែសម្បូរទៅដោយវីតាមីន B កាល់ស្យូម ប្រូតេអ៊ីន និងសារធាតុរ៉ែសំខាន់ៗ។ ការទទួលទានទឹកដោះគោជូរប្រចាំថ្ងៃមិនត្រឹមតែផ្តល់ប្រូតេអ៊ីនមានជាតិខ្លាញ់ទាបប៉ុណ្ណោះទេ ថែមទាំងជួយដល់ប្រព័ន្ធរំលាយអាហារឱ្យដំណើរការប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាព ដោយហេតុនេះធ្វើអោយប្រសើរឡើងនូវការរំលាយអាហារ ធ្វើឱ្យការសម្រកទម្ងន់ និងបង្កើនសាច់ដុំកាន់តែមានប្រសិទ្ធភាព។ លើសពីនេះ ទឹកដោះគោយ៉ាអួផ្តល់នូវបរិមាណកាល់ស្យូមដ៏សម្បូរបែប ដែលរួមចំណែកដល់ការរក្សាដង់ស៊ីតេឆ្អឹង និងកម្លាំងសាច់ដុំ ដែលជាអ្វីដែលមនុស្សគ្រប់គ្នាប្រាថ្នាចង់បាន។ ដូច្នេះ ចូរបន្ថែមទឹកដោះគោជូរទៅក្នុងរបបអាហារប្រចាំថ្ងៃរបស់អ្នក ដើម្បីជួយឱ្យសាច់ដុំរបស់អ្នកកាន់តែរឹងមាំ។ ប្រសិនបើអ្នកកំពុងតែសម្រកទម្ងន់ កុំភ្លេចទាញយកអត្ថប្រយោជន៍ពីផលិតផលដ៏អស្ចារ្យនេះ!៕ ត្រួតពិនិត្យដោយ៖ www.health.com.kh	ទឹកដោះគោជូរត្រូវបានគេចាត់ទុកថាជាអាហារទំនើបដែលមានអត្ថប្រយោជន៍ជាច្រើនចំពោះសុខភាព។ ការទទួលទានទឹកដោះគោជូរជារៀងរាល់ថ្ងៃអាចធ្វើអោយប្រព័ន្ធរំលាយអាហារប្រសើរឡើង បង្កើនភាពស៊ាំ និងសម្រកទម្ងន់យ៉ាងមានប្រសិទ្ធភាព។

Subsets and Splits

No community queries yet

The top public SQL queries from the community will appear here once available.