text
stringlengths 15
900k
| id
stringlengths 2
6
| url
stringlengths 31
141
| title
stringlengths 1
112
|
|---|---|---|---|
# Кастельно-Дюрбан
Кастельно-Дюрбан (фр. Castelnau-Durban) — Франциянең Арьеж департаментына караган коммуна, Көнчыгыш Кузеран кантонына карый. | 271884 | https://tt.wikipedia.org/wiki/Кастельно-Дюрбан | Кастельно-Дюрбан |
# 818 (сан)
818 (сигез йөз унсигез) - 817 белән 819 арасындагы натураль сан.
# 818 (сан)
## Математикада
* 818 — өч урынлы җөп сан.
* 818 санның цифрлар суммасы — 17.
* 818 санның цифрлар тапкырчыгышы — 64.
* 818 санның квадраты — 669124.
# 818 (сан)
## Башка өлкәләрдә
* 818 ел
* 818 ел (б. э. к.)
* Юникодта 0332₁₆ — « ̲» символның коды. | 136666 | https://tt.wikipedia.org/wiki/818_(сан) | 818 (сан) |
# Олыяз (Кукмара районы)
Олыяз — Татарстан Республикасының Кукмара районындагы авыл.
Почта индексы — 422127.
# Олыяз (Кукмара районы)
## Климат
Тәүлек буена һаваның уртача температурасы :
| Гый | Фев | Мар | Апр | Май | Июн | Июл | Авг | Сен | Окт | Ноя | Дек | Ел |
| -11.2 °C | -11 °C | -5.7 °C | 3.8 °C | 12.5 °C | 17.9 °C | 19.9 °C | 17 °C | 11.4 °C | 3.8 °C | -5.3 °C | -10.4 °C | 3.6 °C |
Климат уртача континенталь. Кёппен-Гейгер климатлар классификациясе буенча климатның коды: Dfb. Уртача еллык һава температурасы 3.6 °C.
# Олыяз (Кукмара районы)
## Танылган шәхесләр
* Мөдәррис Исламгалиев (1945), Социалистик Хезмәт Каһарманы. | 39590 | https://tt.wikipedia.org/wiki/Олыяз_(Кукмара_районы) | Олыяз (Кукмара районы) |
# Ангул
Ангул — Россия территориясеннән ага торган елга. Төмән өлкәсе, Омск өлкәсе, Курган өлкәсе биләмәләрендә ага. Елга Бича елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. Елга озынлыгы 37 км.
# Ангул
## Су реестры мәгълүматы
Россия дәүләт су реестры мәгълүматы буенча елга Иртеш бассейн округында урнашкан. Кече елга бассейны — Бассейны притоков Иртыша от Ишема до Тобола, елга бассейны — Иртеш.
Су ресурсларының федераль агентлыгы мәгълүматы буенча:
* Дәүләт су реестрында су объектының коды — 14010400112115300012168
* Гидрологик өйрәнү (ГӨ) буенча коды — 115301216
* Бассейн коды — 14.01.04.001
* ГӨ буенча саны — 15
* ГӨ буенча чыгарылышы — 3 | 85884 | https://tt.wikipedia.org/wiki/Ангул | Ангул |
# Сен-Сир-ла-Ланд
Сен-Сир-ла-Ланд (фр. Saint-Cyr-la-Lande) — Франциянең Де-Севр департаментында урнашкан коммуна. | 318799 | https://tt.wikipedia.org/wiki/Сен-Сир-ла-Ланд | Сен-Сир-ла-Ланд |
# Маяка
Маяка (эст. Majaka) — Эстониянең Пярнумаа өязендә урнашкан авыл. | 394289 | https://tt.wikipedia.org/wiki/Маяка | Маяка |
# Искра (Бялыницкий районы)
Искра (белар. Іскра) — Белоруссиянең Могилёв өлкәсе Бялыницкий районында урнашкан авыл.
# Искра (Бялыницкий районы)
## Климаты
Биредә климат уртача, җылы җәй һәм йомшак кыш хас. Гыйнварның уртача температурасы — минус 5 °C, июльнеке — плюс 18,3 °C. Кышын көньяк җилләр, җәен көнчыгыш һәм төньяк-көнчыгыш җилләр исә. Җилнең уртача тизлеге 3 м/сек. Еллык явым-төшем күләме 550—650 мм. | 563341 | https://tt.wikipedia.org/wiki/Искра_(Бялыницкий_районы) | Искра (Бялыницкий районы) |
# Ржадванов
Ржадванов (чех. Radvánov) — Чехиянең Көньяк Чехия крае Коваржов районында урнашкан авыл.
# Ржадванов
## Географиясе
Мәйданы — 2,612 км². Диңгез дәрәҗәсе өстеннән биеклектә урнашкан.
# Ржадванов
## Климаты
Биредә климат уртача континенталь, җәй чагыштырмача җылы, кыш — салкын, болытлы, дымлы.
# Ржадванов
## Тарихы
Авыл җирләре элек Богемия тарихи төбәгенә караган.
# Ржадванов
## Демография
Халык саны динамикасы:
| Ел | Халык саны |
| 1869 | 393 |
| 1880 | 390 |
| 1890 | 319 |
| 1900 | 298 |
| Ел | Халык саны |
| 1910 | 300 |
| 1921 | 307 |
| 1930 | 293 |
| 1950 | 202 |
| Ел | Халык саны |
| 1961 | 204 |
| 1970 | 199 |
| 1980 | 170 |
| 1991 | 108 |
| Ел | Халык саны |
| 2001 | 87 |
| 2011 | 86 |
| 2021 | 81 | | 601314 | https://tt.wikipedia.org/wiki/Ржадванов | Ржадванов |
# 1766 ел
2 меңьеллык :
XVI гасыр — XVII гасыр — XVIII гасыр — XIX гасыр — XX гасыр :
Хронологик таблица :
1766 ел башка тәкъвимнәрдә :
| Милади тәкъвим | 1766 MDCCLXVI |
| Юлиан тәкъвим | 1765—1766 (12 гыйнвардан) |
| Юлиан тәкъвим византия эрасы белән | 7274—7275 (12 сентябрьдән) |
| Римны нигезләгәннән башлап | 2518—2519 (2 майдан) |
| Яһүдләр тәкъвиме | 5526—5527 ה'תקכ"ו — ה'תקכ"ז |
| Һиҗри тәкъвим | 1179—1180 |
| Борынгы әрмәннәр тәкъвиме | 4258—4259 (11 августтан) |
| Әрмәннәрнең чиркәү тәкъвиме | 1215 ԹՎ ՌՄԺԵ |
| Кытай тәкъвиме | 4462—4463 乙酉 — 丙戌 яшел әтәч — кызыл эт |
| Хәбәш тәкъвим | 1758 — 1759 |
| Борынгы һинд тәкъвиме | |
| - Викрам-самват | 1822—1823 |
| - Шака самват | 1688—1689 |
| Шәмси тәкъвим | 1144—1145 |
| Буддачылык тәкъвиме | 2309 |
| Япон ел исәбе | 3 ел Мэйва |
1766 (бер мең җиде йөз алтмыш алтынчы) ел — кәбисә булмаган ел, милади тәкъвим буенча чәршәмбе көнне башлана. Бу безнең эраның 1766 елы, II меңьеллыкның 766 елы, XVIII гасырның 66 елы, XVIII гасырның 7 унъеллыгының 6 елы, 1760 елларның 7 елы. 1766 елдан бирле 258 ел үтте.
# 1766 ел
## Вакыйгалар
* Швециядә матбугат иреклеге турында канун кабул ителә.
# 1766 ел
## Туулар
Шулай ук карагыз: Төркем:1766 елда туганнар
* 12 декабрь — Николай Карамзин, рус язучысы, тарихчы.
# 1766 ел
## Вафатлар
Шулай ук карагыз: Төркем:1766 елда вафатлар
* Котлымөхәммәт Тәфкилев — татар морзасы, рус патшаларының көнчыгыш сәясәтенә зур өлеш керткән дәүләт эшлеклесе, дипломат. | 20457 | https://tt.wikipedia.org/wiki/1766_ел | 1766 ел |
# Романга
Романга — Россия территориясеннән ага торган елга. Архангельск өлкәсе, Вологда өлкәсе биләмәләрендә ага. Елганың тамагы Вель елгасының уң ярыннан 89 км ераклыкта урнашкан. Елга озынлыгы 24 км.
# Романга
## Су реестры мәгълүматы
Россия дәүләт су реестры мәгълүматы буенча елга Двина-Печора су бассейны округында урнашкан, су хуҗалыгы участогы — Вага елгасы. Кече елга бассейны — Төньяк Двина, Вычегда һәм Кече Төньяк Двиналар кушылган урыннан түбәнрәк, елга бассейны — Төньяк Двина.
Су ресурсларының федераль агентлыгы мәгълүматы буенча:
* Дәүләт су реестрында су объектының коды — 03020300212103000029039
* Гидрологик өйрәнү (ГӨ) буенча коды — 103002903
* Бассейн коды — 03.02.03.002
* ГӨ буенча саны — 03
* ГӨ буенча чыгарылышы — 0 | 67097 | https://tt.wikipedia.org/wiki/Романга | Романга |
# Батысандал (Ердемли)
Батысандал (төр. Batısandal) — Төркия Җөмһүриятенең Акдиңгез бүлгесе Мерсин иле Ердемли илчесенә караган бер мәхәллә (төр. mahalle). | 508414 | https://tt.wikipedia.org/wiki/Батысандал_(Ердемли) | Батысандал (Ердемли) |
# Ческе Мезиржичи
Ческе Мезиржичи (чех. České Meziříčí) — Чехиянең Кралове Градец крае Рихнов-над-Кнежноу һәм Добрушка районында урнашкан авыл.
# Ческе Мезиржичи
## Географиясе
Мәйданы — 21,904323 км². Диңгез дәрәҗәсе өстеннән 254 метр биеклектә урнашкан.
# Ческе Мезиржичи
## Климаты
Биредә климат уртача континенталь, җәй чагыштырмача җылы, кыш — салкын, болытлы, дымлы.
# Ческе Мезиржичи
## Тарихы
Авыл җирләре элек Богемия тарихи төбәгенә караган.
# Ческе Мезиржичи
## Демография
Халык саны динамикасы:
| Ел | Халык саны |
| 1869 | 1887 |
| 1880 | 2308 |
| 1890 | 2325 |
| 1900 | 2353 |
| 1910 | 2304 |
| 1921 | 2329 |
| Ел | Халык саны |
| 1930 | 2064 |
| 1950 | 1621 |
| 1961 | 1674 |
| 1970 | 1599 |
| 1980 | 1567 |
| 1991 | 1522 |
| Ел | Халык саны |
| 2001 | 1567 |
| 2014 | 1852 |
| 2016 | 1857 |
| 2017 | 1862 |
| 2018 | 1902 |
| 2019 | 1928 |
| Ел | Халык саны |
| 2020 | 1953 |
| 2021 | 1962 |
| 2021 | 1941 |
| 2022 | 1969 |
| 2023 | 2013 |
| 2024 | 2037 | | 604426 | https://tt.wikipedia.org/wiki/Ческе_Мезиржичи | Ческе Мезиржичи |
# Старорипин-Приватни
Старорипин-Приватни — Польшаның Куявия-Диңгез буе воеводалыгы Рыпин гминаcында урнашкан авыл.
# Старорипин-Приватни
## Климаты
Климаты уртача, йомшак кыш һәм җылы җәй белән характерлана. Гыйнварның уртача температурасы -1 °C — -5 °C, июльдә +17 °C — +19 °C. Явым-төшем 500-800 мм. | 451790 | https://tt.wikipedia.org/wiki/Старорипин-Приватни | Старорипин-Приватни |
# Смычек
Смычек — Россия территориясеннән ага торган елга. Воронеж өлкәсе биләмәләрендә ага. Елга Ыкорец елгасы кушылдыгы булып тора. Елга озынлыгы 34 км.
# Смычек
## Су реестры мәгълүматы
Россия дәүләт су реестры мәгълүматы буенча елга Тын бассейн округында урнашкан. Кече елга бассейны — Тын елгасына Хопра кушылганчы булган Тын кушылдыклары бассейны, елга бассейны — Тын (бассейнның Россия өлеше).
Су ресурсларының федераль агентлыгы мәгълүматы буенча:
* Дәүләт су реестрында су объектының коды — 05010101012107000003664
* Гидрологик өйрәнү (ГӨ) буенча коды — 107000366
* Бассейн коды — 05.01.01.010
* ГӨ буенча саны — 07
* ГӨ буенча чыгарылышы — 0 | 83601 | https://tt.wikipedia.org/wiki/Смычек | Смычек |
# Үрегыйл (Бейпазары)
Үрегыйл (төр. Üreğil) — Төркия Җөмһүриятенең Эчке Анатолия бүлгесе Анкара иле Бейпазары илчесенә караган бер мәхәллә (төр. mahalle). | 522849 | https://tt.wikipedia.org/wiki/Үрегыйл_(Бейпазары) | Үрегыйл (Бейпазары) |
# Юхары Моллу
Юхары Моллу (әзери. Yuxarı Mollu) — Әзербайҗанның Губадлы районына караган авыл. | 570561 | https://tt.wikipedia.org/wiki/Юхары_Моллу | Юхары Моллу |
# SRSF11
SRSF11 (ингл. Serine and arginine rich splicing factor 11 һәм Serine/arginine-rich-splicing factor 11) — кешенең 1-нче хромосомасы аксымы, шул ук исемдәге ген тарафыннан кодлана торган югары молекуляр органик матдә. | 369815 | https://tt.wikipedia.org/wiki/SRSF11 | SRSF11 |
# Торе дел Папа-Туфо Ранцани (Фрозиноне)
Торе дел Папа-Туфо Ранцани — Италиянең Лацио төбәге Ананьи өязендә урнашкан торак пункт.
# Торе дел Папа-Туфо Ранцани (Фрозиноне)
## Географиясе
Торе дел Папа-Туфо Ранцани Апеннин ярымутравының урта өлешендә, Үзәк Апеннин тауларыннан көнбатышка таба урнашкан.
# Торе дел Папа-Туфо Ранцани (Фрозиноне)
## Климаты
Биредәге җирләргә Урта диңгез климаты хас, җәй чагыштырмача коры һәм кызу, эссе, ә кыш — йомшак. | 655708 | https://tt.wikipedia.org/wiki/Торе_дел_Папа-Туфо_Ранцани_(Фрозиноне) | Торе дел Папа-Туфо Ранцани (Фрозиноне) |
# DIRAS2
DIRAS2 (ингл. DIRAS family GTPase 2) — кешенең 9-нчы хромосомасы аксымы, шул ук исемдәге ген тарафыннан кодлана торган югары молекуляр органик матдә. | 360835 | https://tt.wikipedia.org/wiki/DIRAS2 | DIRAS2 |
# Агрегато Касола (Виченца)
Агрегато Касола — Италиянең Венеция төбәге Роза өязендә урнашкан торак пункт.
# Агрегато Касола (Виченца)
## Географиясе
Агрегато Касола Италиянең төньягында, Падан тигезлегендә, Италия башкаласы Римнан төньяк-көнчыгышка таба урнашкан.
# Агрегато Касола (Виченца)
## Климаты
Биредәге җирләргә Урта диңгез климаты хас, җәй чагыштырмача коры һәм кызу, эссе, ә кыш — йомшак. | 610292 | https://tt.wikipedia.org/wiki/Агрегато_Касола_(Виченца) | Агрегато Касола (Виченца) |
# IC 1348
IC 1348 — Дәлү йолдызлыгы чикләрендә урнашкан астрономик җисем .
# IC 1348
## Тавиры
Әлеге күк җисеме Индекс каталогының оригиналь басмасы исемлегенә керә. Шулай ук бу космик объект башка каталогларда 2MASX J21014400-1321265, 6dFGS gJ210144.0-132127, LEDA 3093671, NPM1G -13.0509 һәм Gaia DR2 6888471001199341440 буларак та сурәтләнә. | 572885 | https://tt.wikipedia.org/wiki/IC_1348 | IC 1348 |
# Велки Грунов
Велки Грунов (чех. Velký Grunov) — Чехиянең Либерец крае Брниште районында урнашкан авыл.
# Велки Грунов
## Географиясе
Мәйданы — 7,278 км². Диңгез дәрәҗәсе өстеннән 287 метр биеклектә урнашкан.
# Велки Грунов
## Климаты
Биредә климат уртача континенталь, җәй чагыштырмача җылы, кыш — салкын, болытлы, дымлы.
# Велки Грунов
## Тарихы
Авыл җирләре элек Богемия тарихи төбәгенә караган.
# Велки Грунов
## Демография
Халык саны динамикасы:
| Ел | Халык саны |
| 1869 | 556 |
| 1880 | 533 |
| 1890 | 540 |
| 1900 | 517 |
| Ел | Халык саны |
| 1910 | 487 |
| 1921 | 575 |
| 1930 | 551 |
| 1950 | 370 |
| Ел | Халык саны |
| 1961 | 323 |
| 1970 | 343 |
| 1980 | 351 |
| 1991 | 386 |
| Ел | Халык саны |
| 2001 | 427 |
| 2011 | 413 |
| 2021 | 370 | | 593090 | https://tt.wikipedia.org/wiki/Велки_Грунов | Велки Грунов |
# Станиславув (Кольский повяты)
Станиславув — Польшаның Великопольское воеводалыгы Ходув гминасында урнашкан авыл.
# Станиславув (Кольский повяты)
## Климаты
Климаты уртача, йомшак кыш һәм җылы җәй белән характерлана. Гыйнварның уртача температурасы -1 °C — -5 °C, июльдә +17 °C — +19 °C. Явым-төшем 500-800 мм. | 441667 | https://tt.wikipedia.org/wiki/Станиславув_(Кольский_повяты) | Станиславув (Кольский повяты) |
# 948 (мәгънәләр)
Бу терминның берничә мәгънәсе бар:
* 948 — Милади тәкъвим буенча X гасырга кергән ел.
* Б. э. к. 948 — безнең эрага кадәр X гасырга кергән ел.
* 948 — сан. | 137010 | https://tt.wikipedia.org/wiki/948_(мәгънәләр) | 948 (мәгънәләр) |
# Юхары Ләки
Юхары Ләки (әзери. Yuxarı Ləki) — Әзербайҗанның Агдаш районына караган авыл. | 568346 | https://tt.wikipedia.org/wiki/Юхары_Ләки | Юхары Ләки |
# Брвине
Брвине (серб. Брвине) — Сербиянең Златибор округы Приеполе җирлегендә (серб. општина) урнашкан торак пункт.
# Брвине
## Географиясе
Балкан ярымутравының төньяк өлешендә, диңгез дәрәҗәсе өстеннән 689 метр биеклектә урнашкан.
# Брвине
## Климаты
Биредә кышлар кыска һәм карлы, җәйләр җылы. Иң салкын ай – гыйнвар, иң җылы ай – июль. Урта температура - 11 °C. Уртача еллык явым-төшем саны – 896 мм. | 606043 | https://tt.wikipedia.org/wiki/Брвине | Брвине |
# Залесе (гмина Зелюв)
Залесе — Польшаның Лодзь воеводалыгы Зелюв гминаcында урнашкан авыл.
# Залесе (гмина Зелюв)
## Климаты
Климаты уртача, йомшак кыш һәм җылы җәй белән характерлана. Гыйнварның уртача температурасы -1 °C — -5 °C, июльдә +17 °C — +19 °C. Явым-төшем 500-800 мм. | 453845 | https://tt.wikipedia.org/wiki/Залесе_(гмина_Зелюв) | Залесе (гмина Зелюв) |
# HD224926
HD224926 — Хут йолдызлыгында урнашкан B8II/III спектраль класслы химик пекуляр йолдыз, күренмә йолдызча зурлыгы 5,1 тәшкил итә.
Шул ук спектраль класслы гадәти йолдызлардан спектрдагы мөһим үзенчәлекләре белән аерылып тора. Әлеге химик пекуляр йолдыз баш эзлеклелек янучы йолдызлары арасында урнашкан.
Гадәттә, баш эзлеклелек кайнар йолдызларында күзәтелә торган өслекнең аерым составы йолдыз барлыкка килгәннән соңгы процесслардан гыйбарәт дип санала. Бу процесслар кайбер элементларны, аерым алганда, He, N һәм O, атмосфераның түбән катламнарында утырырга мәҗбүр итә, шул ук вакытта Mn, Sr, Y һәм Zr кебек башка элементлар эчтән тышка таба очалар, нәтиҗәдә, спектраль үзенчәлекләр күзәтелә. Йолдызның үзәге һәм йолдызның төп составы нормаль химик катнашмаларга ия, моның шулай булуын йолдызны барлыкка китергән газ болытлары составы чагылдыра. Мондый диффузия һәм левитация, ягъни каты яки сыек таяныч өслегенә кагылмыйча, киңлектә очып гравитацияне җиңү барсын һәм барлыкка килгән катламнар кагылгысыз булып калсын өчен, йолдыз атмосферасы конвекция өчен шактый тотрыклы булырга тиеш. Мондый тотрыклылыкны барлыкка китерә торган механизм булып гадәти булмаган зур магнит кыры тора, һәм ул, гадәттә, әлеге типтагы йолдызларда күзәтелә. | 400794 | https://tt.wikipedia.org/wiki/HD224926 | HD224926 |
# Посесионе Ка Роса (Ферара)
Посесионе Ка Роса — Италиянең Эмилия-Романья төбәге Мази-Торелло өязендә урнашкан торак пункт.
# Посесионе Ка Роса (Ферара)
## Географиясе
Посесионе Ка Роса Апеннин ярымутравының урта өлешендә, Италия башкаласы Римнан көнчыгышка таба урнашкан.-->
# Посесионе Ка Роса (Ферара)
## Климаты
Биредәге җирләргә Урта диңгез климаты хас, җәй чагыштырмача коры һәм кызу, эссе, ә кыш — йомшак. | 644370 | https://tt.wikipedia.org/wiki/Посесионе_Ка_Роса_(Ферара) | Посесионе Ка Роса (Ферара) |
# Бральия (Асти)
Бральия — Италиянең Пьемонт төбәге Канелли өязендә урнашкан торак пункт.
# Бральия (Асти)
## Географиясе
Бральия Альп тауларының көньяк-көнбатыш өлешендә, Италия башкаласы Римнан төньяк-көнбатышка таба урнашкан.
# Бральия (Асти)
## Климаты
Биредәге җирләргә Урта диңгез климаты хас, җәй чагыштырмача коры һәм кызу, эссе, ә кыш — йомшак. | 614728 | https://tt.wikipedia.org/wiki/Бральия_(Асти) | Бральия (Асти) |
# Славиця (Великопольское воеводалыгы)
Славиця — Польшаның Великопольское воеводалыгы Скоки гминасында урнашкан авыл.
# Славиця (Великопольское воеводалыгы)
## Климаты
Климаты уртача, йомшак кыш һәм җылы җәй белән характерлана. Гыйнварның уртача температурасы -1 °C — -5 °C, июльдә +17 °C — +19 °C. Явым-төшем 500-800 мм. | 441540 | https://tt.wikipedia.org/wiki/Славиця_(Великопольское_воеводалыгы) | Славиця (Великопольское воеводалыгы) |
# Виров (Плзень-север)
Виров (чех. Výrov) — Чехиянең Пльзень крае Пльзен-Төньяк районы һәм Q89342810? районында урнашкан авыл.
# Виров (Плзень-север)
## Географиясе
Мәйданы — 9,504512 км². Диңгез дәрәҗәсе өстеннән 448 ± 1 метр биеклектә урнашкан.
# Виров (Плзень-север)
## Климаты
Биредә климат уртача континенталь, җәй чагыштырмача җылы, кыш — салкын, болытлы, дымлы.
# Виров (Плзень-север)
## Тарихы
Авыл җирләре элек Богемия тарихи төбәгенә караган.
# Виров (Плзень-север)
## Демография
Халык саны динамикасы:
| Ел | Халык саны |
| 1869 | 573 |
| 1880 | 567 |
| 1890 | 476 |
| 1900 | 502 |
| 1910 | 569 |
| 1921 | 564 |
| Ел | Халык саны |
| 1930 | 602 |
| 1950 | 443 |
| 1961 | 410 |
| 1970 | 378 |
| 1980 | 374 |
| 1991 | 432 |
| Ел | Халык саны |
| 2001 | 440 |
| 2014 | 453 |
| 2016 | 455 |
| 2017 | 451 |
| 2018 | 459 |
| 2019 | 449 |
| Ел | Халык саны |
| 2020 | 450 |
| 2021 | 455 |
| 2021 | 434 |
| 2022 | 449 |
| 2023 | 461 |
| 2024 | 453 | | 593314 | https://tt.wikipedia.org/wiki/Виров_(Плзень-север) | Виров (Плзень-север) |
# (16640) 1993 QU9
(16640) 1993 QU9 — Кояш системасының Марс һәм Юпитер орбиталары арасындагы өлкәсендә урнашкан астероид.
# (16640) 1993 QU9
## Тарихы
1993 елның 20 августында Эрик Эльст тарафыннан Ла-Силья обсерваториясендә ачыла. Астероидның вакытлыча атамасы булып баштан «1993 QU9» саналган. | 283085 | https://tt.wikipedia.org/wiki/(16640)_1993_QU9 | (16640) 1993 QU9 |
# Покровск-Уральски
Покровск-Уральский (рус. Покровск-Уральский) — Свердловск өлкәсенең Североуральск шәһәр округы составына керүче эшчеләр бистәсе.
# Покровск-Уральски
## Климат
Климаты уртача континенталь. Биредә һава торышы бик үзгәрүчән, моның төп сәбәбе булып Урал таулары тора. Монда алар биек булмаса да, Россиянең Европа өлешеннән килгән һава массаларын кертми, шуңа да монда салкын Арктика һавасы да, кызу Урта Азия һава массалары да җиңел үтә. Боларның нәтиҗәсе булып, биредә һава торышының кинәт үзгәреше еш күзәтелә.
# Покровск-Уральски
## Тарих
1947—2004 елларда эшчеләр бистәсе статусын йөрткән.
# Покровск-Уральски
## Халык
Халык саны динамикасы:
2002 елгы җанисәп буенча күпчелекне алып торучы халыклар: руслар, татарлар һ.б. | 107025 | https://tt.wikipedia.org/wiki/Покровск-Уральски | Покровск-Уральски |
# (4250) Перун
(4250) Перун (лат. Perun) — Кояш системасының Марс һәм Юпитер орбиталары арасындагы өлкәсендә урнашкан Кояш тирәли әйләнеп йөрүче астероид.
# (4250) Перун
## Тарихы
1984 елның 20 октябрендә Зденка Ваврова тарафыннан Клеть обсерваториясендә ачыла. Астероидның вакытлыча атамасы булып баштан «1984 UG» саналган. | 239711 | https://tt.wikipedia.org/wiki/(4250)_Перун | (4250) Перун |
# Миллер-Фоллс (Массачусетс)
Миллер-Фоллс — Америка Кушма Штатларының Массачусетс штатында урнашкан халык санын алу урыны (ингл. census-designated place, CDP).
# Миллер-Фоллс (Массачусетс)
## Географиясе
Миллер-Фоллс халык санын алу урыны мәйданы — 2,482765 км², 2,482762 км² (1 апрель 2010). Статистик яктан аерымланган урынның чикләре хокукый статуска ия түгел.
Диңгез дәрәҗәсе өстеннән 91 ± 1 метр биеклектә урнашкан. | 490960 | https://tt.wikipedia.org/wiki/Миллер-Фоллс_(Массачусетс) | Миллер-Фоллс (Массачусетс) |
# Обинья
Обинья (фр. Aubignas) — Франциядә урнашкан коммуна, Ардеш департаментында урнашкан. | 289559 | https://tt.wikipedia.org/wiki/Обинья | Обинья |
# NGC 5335
NGC 5335 — Томанлыклар һәм йолдыз тупланмалары яңа гомуми каталогында теркәлгән галактика.
# NGC 5335
## Тарихы
Әлеге галактика 1828 елда инглиз астрономы John Herschel тарафыннан, яктылык җыючы элемент буларак көзге кулланучы, 47.5 см (18.7 дюйм) зурлыктагы оптик телескоп ярдәмендә ачылган. | 252582 | https://tt.wikipedia.org/wiki/NGC_5335 | NGC 5335 |
# Бозиень (Нямц)
Бозиень — Румыниянең Нямц жудецында урнашкан авыл. Бозиень (коммуна) коммунасына карый.
# Бозиень (Нямц)
## Географиясе
Диңгез дәрәҗәсе өстеннән 213 ± 1 метр биеклектә урнашкан. | 376684 | https://tt.wikipedia.org/wiki/Бозиень_(Нямц) | Бозиень (Нямц) |
# Миллерстаун (Пенсильвания)
һәм
Миллерстаун — Америка Кушма Штатларының Пенсильвания штатында урнашкан зур булмаган шәһәр (ингл. town).
# Миллерстаун (Пенсильвания)
## Тарихы
Огачи шәһәре 1780 елда нигезләнгән.
# Миллерстаун (Пенсильвания)
## Географиясе
Шәһәрчек мәйданы — 0,92 квадрат миль, 2,38055 км² (1 апрель 2010). Диңгез дәрәҗәсе өстеннән 459 Фут биеклектә урнашкан. | 503719 | https://tt.wikipedia.org/wiki/Миллерстаун_(Пенсильвания) | Миллерстаун (Пенсильвания) |
# Нямга
Нямга — Россия территориясеннән ага торган елга. Коми Республикасы биләмәләрендә ага. Елга Кече Паток елгасы кушылдыгы булып тора. Елга озынлыгы 11 км.
# Нямга
## Су реестры мәгълүматы
Россия дәүләт су реестры мәгълүматы буенча елга Двина-Печора бассейн округында урнашкан. Кече елга бассейны — Печора кушылдыклары бассейны Уса кушылганчы, елга бассейны — Печора.
Су ресурсларының федераль агентлыгы мәгълүматы буенча:
* Дәүләт су реестрында су объектының коды — 03050100212103000062477
* Гидрологик өйрәнү (ГӨ) буенча коды — 103006247
* Бассейн коды — 03.05.01.002
* ГӨ буенча саны — 03
* ГӨ буенча чыгарылышы — 0 | 81864 | https://tt.wikipedia.org/wiki/Нямга | Нямга |
# Ранчо Нуево де Галванес (Сан Мигел де Альенде)
Ранчо Нуево де Галванес — Мексиканың Гуанхуато штатында урнашкан торак пункт. Сан-Мигель-де-Альенде муниципалитеты составына керә.
# Ранчо Нуево де Галванес (Сан Мигел де Альенде)
## Географиясе
Ранчо Нуево де Галванес Мексиканың үзәк өлешендә урнашкан.
# Ранчо Нуево де Галванес (Сан Мигел де Альенде)
## Климаты
Җирлеккә йомшак җылы климат хас, еллык уртача температура 16 — 22 °C.
Явым-төшем аз күләмдә, уртача 400 мм — 700, һәм күбесенчә җәй көне төшә, кыш коры.
# Ранчо Нуево де Галванес (Сан Мигел де Альенде)
## Тарихы
Безнең эрага кадәр 800-300 елларда бу җирләрдә чупикуарио халыклары яшәгән. X һәм XI гасырлар чикләрендә корылык аркасында бу халыклар биредән күченергә мәҗбүр була. Соңрак чичимеклар килеп урнаша башлый. 1520 елларда җирлеккә испаннар керә. Чичимек кабиләләре Испания басып алучыларына кадәр төп халык булган.
1824 елның 14 октябреннән Гуанхуато штаты составында. | 684508 | https://tt.wikipedia.org/wiki/Ранчо_Нуево_де_Галванес_(Сан_Мигел_де_Альенде) | Ранчо Нуево де Галванес (Сан Мигел де Альенде) |
# Якты Ялан (Бөгелмә районы)
Якты Ялан — Татарстан Республикасының Бөгелмә районындагы авыл.
Почта индексы — 423223.
# Якты Ялан (Бөгелмә районы)
## Климат
Тәүлек буена һаваның уртача температурасы :
| Гый | Фев | Мар | Апр | Май | Июн | Июл | Авг | Сен | Окт | Ноя | Дек | Ел |
| -11 °C | -10.8 °C | -5.7 °C | 4.8 °C | 13.9 °C | 19 °C | 20.7 °C | 18.2 °C | 12.6 °C | 4.6 °C | -4.6 °C | -10.2 °C | 4.3 °C |
Климат уртача континенталь. Кёппен-Гейгер климатлар классификациясе буенча климатның коды: Dfb. Уртача еллык һава температурасы 4.3 °C. | 49043 | https://tt.wikipedia.org/wiki/Якты_Ялан_(Бөгелмә_районы) | Якты Ялан (Бөгелмә районы) |
# Марблгед (Массачусетс)
Марблгед — Америка Кушма Штатларының Массачусетс штатында урнашкан зур булмаган шәһәр (ингл. town).
# Марблгед (Массачусетс)
## Тарихы
Огачи шәһәре 1629 елда нигезләнгән.
# Марблгед (Массачусетс)
## Географиясе
Шәһәрчек мәйданы — 50,7 км². Диңгез дәрәҗәсе өстеннән 20 ± 1 метр биеклектә урнашкан. | 500349 | https://tt.wikipedia.org/wiki/Марблгед_(Массачусетс) | Марблгед (Массачусетс) |
# Василий Шорин
Василий Иван улы Шорин (Василий Иванович Шорин, 26 декабрь 1870 (7 гыйнвар 1871) — 29 июль 1938) — Кызыл армия командирларыннан берсе.
# Василий Шорин
## Биография
Василий Шорин 1870 елның 26 декабрьдә (1871 елның 7 гыйнварда) Тверь губернасы Калязин шәһәрендә һөнәрче гаиләсендә туган. Тиздән Шоринлар гаиләсе Казанга күчә.
1892 елда Шорин Казан пехота юнкер училищесын тәмамлый. 1904—1905 еллардагы рус-япон сугышында — подпоручик, рота командиры.
Беренче бөтендөнья сугышында башта батальон командиры, 1915 елның июльдән — 338-нче Глазов җәяүле гаскәр полкында подполковник, 1917 елдан — 102-нче Вятка полкында полковник. 1918 елның гыйнварында 26-нчы җәяүле гаскәр дивизиясенең командиры булып сайлана.
1918 елның сентябрьдә ирекле рәвештә Кызыл Армиягә керә.
1918 елның сентябрьдән 1919 елның июльгә кадәр — ЭККА Көнчыгыш фронтында 2-нче армиясенең командиры, 1919 елның июльдән — ЭККА Көньяк фронтының Аерым төркеме командиры, 1919 елның ноябрьдән — ЭККА Көньяк-Көнчыгыш фронты командиры, 1920 елның гыйнвардан — ЭККА Кавказ фронты командиры.
1920—1921 елларда — Кораллы көчләр сәргаскәренең Себер буенча ярдәмчесе, антисовет фетнәләр бастыруда катнашкан, 1920 елның февраль-ноябрьдә — ЭККА Төркистан фронты командиры. 1923—1925 елларда — Ленинград хәрби округы сәргаскәренең ярдәмчесе. Яше тулып, 1925 елда ЭККА исемлегендә гомерлеккә калу белән запаска җибәрелә.
Пенсияга чыккач, Ленинградта Осоавиахим эше белән җитәкчелек итә.
1938 елда репрессияләнә. Беренче мәгълүмәтләр буенча, атып үтерелә, икенче мәгълүмәтләр буенча, мәхкәмәгә кадәр төрмәдә үлә.
# Василий Шорин
## Бүләкләр
* 2 дәрәҗә Станислав ордены (1911)
* 2 дәрәҗә Изге Анна ордены (1912)
* Георгий коралы (ВП 10.06.1915)
* 4 дәрәҗә Изге Георгий ордены (21.08.1915).
* Кызыл Байрак ордены (1919)
* Мактаулы революцион коралы (1919)
* Хорезм халык республикасы хәрби ордены (1923). | 58409 | https://tt.wikipedia.org/wiki/Василий_Шорин | Василий Шорин |
# Икенче балка
Икенче балка — Россия территориясеннән ага торган елга. Адыгея, Краснодар крае биләмәләрендә ага. Елга ? елгасына кушылып, аның кушылдыгы булып тора. Елга озынлыгы 18 км.
# Икенче балка
## Су реестры мәгълүматы
Россия дәүләт су реестры мәгълүматы буенча елга Кубань бассейн округында урнашкан. Кече елга бассейны — Асбассейн юк, елга бассейны — Кубань.
Су ресурсларының федераль агентлыгы мәгълүматы буенча:
* Дәүләт су реестрында су объектының коды — 06020001112108100005011
* Гидрологик өйрәнү (ГӨ) буенча коды — 108100501
* Бассейн коды — 06.02.00.011
* ГӨ буенча саны — 08
* ГӨ буенча чыгарылышы — 1 | 83500 | https://tt.wikipedia.org/wiki/Икенче_балка | Икенче балка |
# Куарто
Куарто — Италиянең Кампания төбәгендә урнашкан коммуна. Неаполь провинциясе составына керә.
# Куарто
## Географиясе
Диңгез дәрәҗәсе өстеннән 142 ± 1 метр биеклектә урнашкан. Җүльяно-ин-Кампания, Марано-ди-Наполи, Наполи, Поццуоли һәм Вилларикка коммуналары белән чиктәш. | 352132 | https://tt.wikipedia.org/wiki/Куарто | Куарто |
# Вилаҗо Монте Сасо (Форли-Чезена)
Вилаҗо Монте Сасо — Италиянең Эмилия-Романья төбәге Меркато-Сарачено өязендә урнашкан торак пункт.
# Вилаҗо Монте Сасо (Форли-Чезена)
## Географиясе
Вилаҗо Монте Сасо Апеннин ярымутравының урта өлешендә, Италия башкаласы Римнан көнчыгышка таба урнашкан.-->
# Вилаҗо Монте Сасо (Форли-Чезена)
## Климаты
Биредәге җирләргә Урта диңгез климаты хас, җәй чагыштырмача коры һәм кызу, эссе, ә кыш — йомшак. | 617776 | https://tt.wikipedia.org/wiki/Вилаҗо_Монте_Сасо_(Форли-Чезена) | Вилаҗо Монте Сасо (Форли-Чезена) |
# Поркуна
Поркуна (исп. Porcuna) — Испаниянең Хаэн провинциясендә урнашкан муниципалитет.
# Поркуна
## Географиясе
Муниципалитет мәйданы — 176,3 км². Диңгез дәрәҗәсе өстеннән 427 метр биеклектә урнашкан. | 327322 | https://tt.wikipedia.org/wiki/Поркуна | Поркуна |
# Аррайолуш
Аррайолуш (порт. Arraiolos) — Португалиядә урнашкан шәһәр, Эвора округына карый торган шул ук исемдәге муниципалитет үзәге.
# Аррайолуш
## Тарихы
Шәһәр 1290 елда нигезләнгән. 1936 елдан алып 1976 елга кадәр Португалиянең тарихи Алту-Алентежу провинциясенә караган.
# Аррайолуш
## Географиясе
Мәйданы — 683,75 ± 0,00999999999999 км². Муниципалитет составына Вимиейру (Аррайолуш), Игрежинья (Аррайолуш), Gafanhoeira (São Pedro) e Sabugueiro, São Gregório e Santa Justa һәм Аррайолуш (фрегезия) фрегезияләре керә. | 338084 | https://tt.wikipedia.org/wiki/Аррайолуш | Аррайолуш |
# Сан Виторе (Сондрио)
Сан Виторе — Италиянең Ломбардия төбәге Гордона өязендә урнашкан торак пункт.
# Сан Виторе (Сондрио)
## Географиясе
Сан Виторе Апеннин ярымутравының урта өлешендә, Италия башкаласы Римнан төнякка таба урнашкан.
# Сан Виторе (Сондрио)
## Климаты
Биредәге җирләргә Урта диңгез климаты хас, җәй чагыштырмача коры һәм кызу, эссе, ә кыш — йомшак. | 649017 | https://tt.wikipedia.org/wiki/Сан_Виторе_(Сондрио) | Сан Виторе (Сондрио) |
# Льерс (Испания)
Льерс (кат. Llers) — Испаниянең Жирона провинциясендә урнашкан муниципалитет.
# Льерс (Испания)
## Географиясе
Муниципалитет мәйданы — 21,3 км² (2016). Диңгез дәрәҗәсе өстеннән 142 ± 1 метр биеклектә урнашкан. | 330175 | https://tt.wikipedia.org/wiki/Льерс_(Испания) | Льерс (Испания) |
# Ташбогаз (Мутки)
Ташбогаз (төр. Taşboğaz) — Төркия Җөмһүриятенең Көнчыгыш Анатолия бүлгесе Битлис иле Мутки илчесенә караган бер авыл (төр. köy). | 542013 | https://tt.wikipedia.org/wiki/Ташбогаз_(Мутки) | Ташбогаз (Мутки) |
# Менегини (Кьети)
Менегини — Италиянең Абруцци төбәге Кьети өязендә урнашкан торак пункт.
# Менегини (Кьети)
## Географиясе
Менегини Апеннин ярымутравының урта өлешендә, Италия башкаласы Римнан көнчыгышка таба урнашкан.
# Менегини (Кьети)
## Климаты
Биредәге җирләргә Урта диңгез климаты хас, җәй чагыштырмача коры һәм кызу, эссе, ә кыш — йомшак. | 637233 | https://tt.wikipedia.org/wiki/Менегини_(Кьети) | Менегини (Кьети) |
# Богза (Румыния)
Богза — Румыниянең Вранча жудецында урнашкан авыл. Сихля (коммуна) коммунасына карый.
# Богза (Румыния)
## Географиясе
Диңгез дәрәҗәсе өстеннән 61 ± 1 метр биеклектә урнашкан. | 376633 | https://tt.wikipedia.org/wiki/Богза_(Румыния) | Богза (Румыния) |
# Беларусьта Һинд дине
Беларусьта Һинд дине тарафдарлары күп түгел. Беларусьта өч төп Һинду төркеме бар: ИСККОН (Халыкара Кришна Аңы Җәмгыяте), Брахмакумарис һәм Кайласа Нуры. ИСККОНга Александр Лукашенко каты басым ясый, ә Кайласа Нуры тыелган.
# Беларусьта Һинд дине
## Беларусьта Һиндлеләр
Беларусьта 700 Һиндле бар.
# Беларусьта Һинд дине
## Беларусьта Һаре Кришна Җәмгыяте (ИСККОН) тарафдарлары
"Һаре Кришна"лар Һинду диненең тарафдарлары, Вайшнавлар булып торалар.
ИСККОНның Беларусьта биш теркәлгән җәмәгате бар. Биш үзәкнең дүртесе Гомельда, Гроднода һәм Витебскта.
# Беларусьта Һинд дине
## Беларусьта Һаре Кришна Җәмгыяте (ИСККОН) тарафдарлары
### Һаре Кришна Җәмәгате тарафдарлары булган Беларусь Һиндуларына карата вәхшилекләр
Минскның 1000 әгъзалы Халыкара Кришна Аңы Җәмгыяте ябылуга дучар булган. Җирле хөкүмәтләр Һаре Кришналарның 1990 елда сатып алган һәм табыну өчен кулланган биналарын теркәүдән баш тартканнар һәм шул бина яшәү өчен генә яраклы дип әйткәннәр. 2004 елдан бирле Һаре Кришналар җирле хөкүмәтләрдән теркәлмәгән бинада очрашкан өчен алты шелтә алганнар. Минск җәмәгате Берләшкән Милләтләр Кеше Хокуклары Комиссиясенә мөрәҗәгать иткән, бу җирле хөкүмәтнең җәмәгатьне ябудан туктаткан. 2005 Августында Комиссия хөкүмәткә җәмгыятькә 90 көн эчендә "хокукларын кире кайтарырга" киңәш иткән. Шулай да 90 көн узгач хөкүмәтләр Комиссиянең киңәшен тыңламаганнар. ref>BELARUS: Government rejects UN criticism</ref>
Минск Кришна Аңы Җәмгыяте аренда өчен берничә адрес тапкан, әмма җир биләүчеләр хөкүмәт басым ясагач, баш тартканнар. Җәмгыять башка законлы адрес тапкан һәм теркәү документларын җибәргән, әмма хөкүмәтләр теркәүне танымаганнар. Хөкүмәт Һаре Кришналарны законсыз дини әдәбиятны тараткан өчен Һаре Кришналарны куган, штрафлаган һәм тоткарлаган. Минск шәһәре хөкүмәтләре Һаре Кришналарның шәһәрдә дини әдәбиятны таратырга рөхсәт алуларыннан баш тартканга, төркем әдәбият таратудан туктарга булды.
# Беларусьта Һинд дине
## Кайласа Нуры
"Кайласа Нуры" Һинд дине тарафдарлары булып торалар, Шиваизм әгъзалары.
"Кайласа Нуры" Беларусьта теркәлмәгән.
# Беларусьта Һинд дине
## Кайласа Нуры
### Кайласа Нуры Җәмгыятенә керүче Беларусь Һиндуларына каршы вәхшилекләр
2002 елның 13 июлендә полиция Минск паркларның берсендә Беларусь рухи "Кайлаша Нуры" җәмгыятенең 17 әгъзасын тоткарлап санкцияле булмаган җыелышта һәм процессиядә гаепләнгән. Шимбә кичендә 17 арестланган арасында җиде ир кеше һәм биш хатын-кыз булган, алар Беларусь паркында Һинду җырларын һәм гимннарын җырлаганнар. Мәхкәмәгә китерелгәнче, полициядә көтүче 12 Һинд дине тарафдары, барысы да Беларусь гражданнары ачлык забастовкасын башлаганнар. Рәсмиләр ачлык забастовкасы башланганны раслаганнар һәм тиздән мәхкәмә утырышы булачак дип раслаганнар.
Һинд дине тарафдарлары Парламентның түбән палатасы тарафыннан Беларусьта 20 елдан ким булган төркемнәргә әдәбиятны басырга һәм миссияләр нигезләргә һәм 20-дән кимрәк Беларусь гражданлы деноминацияләргә оештырылган доганы тыючы законга каршы чыкканнар.
Төркем 2002 Ноябренда яңа тагын да чикләнгәнрәк дин законы кертелгәнче уңышсыз теркәлеп караган.
2003 елның 1 июненда коралланган полиция Минск башкаласында Кайласа Нуры җәмгыятенең якынча алты әгъзасының шәхси фатирда үткәрелгән ритуал һәм медитациясенә бәреп кергән, моны төркемнең җитәкчесе Наталья Соловьёва сөйләгән. Бу рейд атна элек шундый ук Һинду медитация җыелышына бәреп керүдән соң булган.
# Беларусьта Һинд дине
## Беларусьта Брахма Кумарис
Беларусьта Брахма Кумарисның ике үзәге бар.
* Төп Үзәк: Брахма Кумарис Үзәге, 56 Көнчыгыш Урам, фатир 176, Минск 220113
* 2 Үзәк: Брахма Кумарис Үзәге, Шевченко бульвары 10, 1-енче фатир, Брест 224013 | 202186 | https://tt.wikipedia.org/wiki/Беларусьта_Һинд_дине | Беларусьта Һинд дине |
# Бланжи-су-Пуа
Бланжи-су-Пуа (фр. Blangy-sous-Poix) — Франциянең Сомма департаментында урнашкан коммуна. | 316381 | https://tt.wikipedia.org/wiki/Бланжи-су-Пуа | Бланжи-су-Пуа |
# Жаковоля-Попшечна
Жаковоля-Попшечна — Польшаның Люблин воеводалыгы Конколевница-Всходня гминаcында урнашкан авыл.
# Жаковоля-Попшечна
## Климаты
Климаты уртача, йомшак кыш һәм җылы җәй белән характерлана. Гыйнварның уртача температурасы -1 °C — -5 °C, июльдә +17 °C — +19 °C. Явым-төшем 500-800 мм. | 457805 | https://tt.wikipedia.org/wiki/Жаковоля-Попшечна | Жаковоля-Попшечна |
# Аккая (Чамлыдере)
Аккая (төр. Akkaya) — Төркия Җөмһүриятенең Эчке Анатолия бүлгесе Анкара иле Чамлыдере илчесенә караган бер мәхәллә (төр. mahalle). | 506247 | https://tt.wikipedia.org/wiki/Аккая_(Чамлыдере) | Аккая (Чамлыдере) |
# Мерия
Мерия (фр. Meria) — Франциянең Югары Корсика департаментына караган коммуна, Кап-Корс кантонына карый.
# Мерия
## Географиясе
Коммуна мәйданы — 20,43 км². | 268190 | https://tt.wikipedia.org/wiki/Мерия | Мерия |
# Скриньяк
Скриньяк (фр. Scrignac) — Франциянең Финистер департаментында урнашкан коммуна. | 305814 | https://tt.wikipedia.org/wiki/Скриньяк | Скриньяк |
# Новий Тухом
Новий Тухом — Польшаның Диңгез буе воеводалыгы Жуково гминасында урнашкан авыл.
# Новий Тухом
## Климаты
Климаты уртача, йомшак кыш һәм җылы җәй белән характерлана. Гыйнварның уртача температурасы -1 °C — -5 °C, июльдә +17 °C — +19 °C. Явым-төшем 500-800 мм. | 443478 | https://tt.wikipedia.org/wiki/Новий_Тухом | Новий Тухом |
# Нови Браздим
Нови Браздим (чех. Nový Brázdim) — Чехиянең Урта Чехия крае Браздим районында урнашкан авыл.
# Нови Браздим
## Географиясе
Мәйданы — 1,955 км². Диңгез дәрәҗәсе өстеннән 245 метр биеклектә урнашкан.
# Нови Браздим
## Климаты
Биредә климат уртача континенталь, җәй чагыштырмача җылы, кыш — салкын, болытлы, дымлы.
# Нови Браздим
## Тарихы
Авыл җирләре элек Богемия тарихи төбәгенә караган.
# Нови Браздим
## Демография
Халык саны динамикасы:
| Ел | Халык саны |
| 1869 | 235 |
| 1880 | 223 |
| 1890 | 215 |
| 1900 | 270 |
| Ел | Халык саны |
| 1910 | 283 |
| 1921 | 253 |
| 1930 | 252 |
| 1950 | 245 |
| Ел | Халык саны |
| 1961 | 295 |
| 1970 | 266 |
| 1980 | 279 |
| 1991 | 293 |
| Ел | Халык саны |
| 2001 | 306 |
| 2011 | 362 |
| 2021 | 397 | | 599804 | https://tt.wikipedia.org/wiki/Нови_Браздим | Нови Браздим |
# Бишайм (Түбән Рейн)
Бишайм (фр. Bischheim) — Франциянең Түбән Рейн департаментына караган коммуна.
# Бишайм (Түбән Рейн)
## Географиясе
Коммуна мәйданы — 4,41 км². | 274524 | https://tt.wikipedia.org/wiki/Бишайм_(Түбән_Рейн) | Бишайм (Түбән Рейн) |
# Гуцевиче
Гуцевиче (серб. Гуцевиће) — Сербиянең Рашка округы Тутин җирлегендә (серб. општина) урнашкан торак пункт.
# Гуцевиче
## Географиясе
Балкан ярымутравының төньяк өлешендә, диңгез дәрәҗәсе өстеннән 1111 метр биеклектә урнашкан.
# Гуцевиче
## Климаты
Биредә кышлар кыска һәм карлы, җәйләр җылы. Иң салкын ай – гыйнвар, иң җылы ай – июль. Урта температура - 11 °C. Уртача еллык явым-төшем саны – 896 мм. | 608596 | https://tt.wikipedia.org/wiki/Гуцевиче | Гуцевиче |
# HD45798
HD45798 — Селәүсән йолдызлыгында урнашкан A5V спектраль класслы химик пекуляр йолдыз, күренмә йолдызча зурлыгы 8,08 ± 0,01 тәшкил итә.
Шул ук спектраль класслы гадәти йолдызлардан спектрдагы мөһим үзенчәлекләре белән аерылып тора. Әлеге химик пекуляр йолдыз баш эзлеклелек янучы йолдызлары арасында урнашкан.
Гадәттә, баш эзлеклелек кайнар йолдызларында күзәтелә торган өслекнең аерым составы йолдыз барлыкка килгәннән соңгы процесслардан гыйбарәт дип санала. Бу процесслар кайбер элементларны, аерым алганда, He, N һәм O, атмосфераның түбән катламнарында утырырга мәҗбүр итә, шул ук вакытта Mn, Sr, Y һәм Zr кебек башка элементлар эчтән тышка таба очалар, нәтиҗәдә, спектраль үзенчәлекләр күзәтелә. Йолдызның үзәге һәм йолдызның төп составы нормаль химик катнашмаларга ия, моның шулай булуын йолдызны барлыкка китергән газ болытлары составы чагылдыра. Мондый диффузия һәм левитация, ягъни каты яки сыек таяныч өслегенә кагылмыйча, киңлектә очып гравитацияне җиңү барсын һәм барлыкка килгән катламнар кагылгысыз булып калсын өчен, йолдыз атмосферасы конвекция өчен шактый тотрыклы булырга тиеш. Мондый тотрыклылыкны барлыкка китерә торган механизм булып гадәти булмаган зур магнит кыры тора, һәм ул, гадәттә, әлеге типтагы йолдызларда күзәтелә. | 402284 | https://tt.wikipedia.org/wiki/HD45798 | HD45798 |
# NGC 1472
NGC 1472 — Томанлыклар һәм йолдыз тупланмалары яңа гомуми каталогында теркәлгән галактика.
# NGC 1472
## Тарихы
Әлеге галактика 1886 елда Америка астрономы Ормонд Стоун тарафыннан, яктылык җыючы элемент буларак көзге кулланучы, 66.04 см (26 дюйм) зурлыктагы оптик телескоп ярдәмендә ачылган. | 248720 | https://tt.wikipedia.org/wiki/NGC_1472 | NGC 1472 |
# NGC 1141
NGC 1141 — Томанлыклар һәм йолдыз тупланмалары яңа гомуми каталогында теркәлгән галактика.
# NGC 1141
## Тарихы
Әлеге галактика 1864 елда Алмания астрономы Альберт Март тарафыннан, яктылык җыючы элемент буларак көзге кулланучы, 121.92 см (48 дюйм) зурлыктагы оптик телескоп ярдәмендә ачылган. | 248386 | https://tt.wikipedia.org/wiki/NGC_1141 | NGC 1141 |
# Арнаваз
Арнаваз (фарсы телендә:اَرْنَواز) (Авеста телендә: Arənauuāčī) Фарсы иленең мифологик патшасы Җәмшидның ике кызының (яки мөгаен кызтуганнарның) берсе. Арнаваз һәм аның кызтуганы Шәһрназ башта Заһһакка кияүгә чыккан булганнар, әмма соңрак Ферейдун Заһһакны тар-мар иткәч һәм аны Дамаванд тавында төрмәгә салганнан соң Ферейдунга кияүгә чыккан булган. Шаһнамәнең Мәскәү юрамасын һәм Ṯaʿалебиныкын кертеп кайбер юрамаларында, Арнаваз һәм Шәһрназ Җәмшид кызлары булып тора, әмма башкаларында, алар аның кызтуганнары. Шаһнамә буенча, ул Заһһак белән гармониядә торган һәм Заһһак "аны ничек җинаять кылырга өйрәткән". Шулай да, Арнаваз Заһһакның киңәшчесе булган. Ферейдун ахыр чиктә Заһһакны тар-мар иткәннән соң, ул Арнавазны һәм аның кызтуганын үкенергә мәҗбур иткән, аларны барлык гөнаһларыннан чистарткан һәм икесен дә юлдаш итеп алган. Шәһрназ аңа ике угылны Тур һәм Саламны тудырган, шул ук вакытта Арнаваз аңа кече угылы Ираҗны тудырган. Ферейдун шуннан соң дөньяны угыллары арасында бүлгән, Румны (Римлы) Салмга биреп, Туранны Турга һәм Иранны Ираҗга. Иран дөньяның иң яхшы өлеше булганга күрә, бу Салм һәм Турның көнчелеген китереп чыгарып аларны Ираҗны үтерүгә этәргән. Шулай да, Ираҗның (исеме булмаган) кызы булган, ул Пашангка кияүгә чыккан (Туран Пашангы белән ялгыш бутамаска), һәм аңа дәү әтисенең үлемен үч иткән улны Манучеһрны тудырган. | 587001 | https://tt.wikipedia.org/wiki/Арнаваз | Арнаваз |
# Задов
Задов (чех. Zadov) — Чехиянең Көньяк Чехия крае Стахи (Чехия) районында урнашкан авыл.
# Задов
## Географиясе
Мәйданы — . Диңгез дәрәҗәсе өстеннән биеклектә урнашкан.
# Задов
## Климаты
Биредә климат уртача континенталь, җәй чагыштырмача җылы, кыш — салкын, болытлы, дымлы.
# Задов
## Тарихы
Авыл җирләре элек Богемия тарихи төбәгенә караган.
# Задов
## Демография
Халык саны динамикасы:
| Ел | Халык саны | Халык саны |
| 2021 | 6 | | | 596183 | https://tt.wikipedia.org/wiki/Задов | Задов |
# Карабурун (Арнавуткөй)
Карабурун (төр. Karaburun) — Төркия Җөмһүриятенең Мәрмәр бүлгесе Истмала иле Арнавуткөй илчесенә караган бер мәхәллә (төр. mahalle). | 515065 | https://tt.wikipedia.org/wiki/Карабурун_(Арнавуткөй) | Карабурун (Арнавуткөй) |
# Үвезбэли (Җумаери)
Үвезбэли (төр. Üvezbeli) — Төркия Җөмһүриятенең Карадиңгез бүлгесе Дүзҗе иле Җумаери илчесенә караган бер авыл (төр. köy). | 542815 | https://tt.wikipedia.org/wiki/Үвезбэли_(Җумаери) | Үвезбэли (Җумаери) |
# Новы Снов
Новы Снов (белар. Новы Сноў) — Белоруссиянең Минск өлкәсе Нясвижский районында урнашкан авыл.
# Новы Снов
## Климаты
Биредә климат уртача, җылы җәй һәм йомшак кыш хас. Гыйнварның уртача температурасы — минус 6,8 °C, июльнеке — плюс 17,5 °C. Кышын көньяк җилләр, җәен көнчыгыш һәм төньяк-көнчыгыш җилләр исә. Җилнең уртача тизлеге 3 м/сек. Еллык явым-төшем күләме 550—650 мм. | 580321 | https://tt.wikipedia.org/wiki/Новы_Снов | Новы Снов |
# Ярат
Ярат — Башкортстанның Баймак районында урнашкан авыл.
Почта индексы — 453658, ОКАТО коды — 80206859001.
# Ярат
## Демография
Халык саны динамикасы:
2010 ел җанисәбен алу буенча биредә 516 кешенең яшәве мәгълүм. | 42758 | https://tt.wikipedia.org/wiki/Ярат | Ярат |
# (13857) Stafford
(13857) Stafford — Кояш системасының Марс һәм Юпитер орбиталары арасындагы өлкәсендә урнашкан астероид.
# (13857) Stafford
## Тарихы
1999 елның 4 декабрендә CSS проекты тарафыннан Каталина обсерваториясендә ачыла. Астероидның вакытлыча атамасы булып баштан «1999 XE109» саналган. | 280279 | https://tt.wikipedia.org/wiki/(13857)_Stafford | (13857) Stafford |
# Вестерли (сан алу урыны, Род-Айленд)
Вестерли — Америка Кушма Штатларының Род-Айленд штатында урнашкан халык санын алу урыны (ингл. census-designated place, CDP).
# Вестерли (сан алу урыны, Род-Айленд)
## Географиясе
Вестерли халык санын алу урыны мәйданы — 42,7 км², 42,783013 км² (1 апрель 2010). Статистик яктан аерымланган урынның чикләре хокукый статуска ия түгел.
Диңгез дәрәҗәсе өстеннән биеклектә урнашкан. | 494793 | https://tt.wikipedia.org/wiki/Вестерли_(сан_алу_урыны,_Род-Айленд) | Вестерли (сан алу урыны, Род-Айленд) |
# Киң-Вильям
Киң-Вильям (ингл. King William Island) — Канада Арктика архипелагы утраулар төркеменә кергән утрауларның берсе. Мәйданы — 13 111 км². | 213364 | https://tt.wikipedia.org/wiki/Киң-Вильям | Киң-Вильям |
# (2565) Гроглер
(2565) Гроглер (лат. Grögler) — Кояш системасының Марс һәм Юпитер орбиталары арасындагы өлкәсендә урнашкан Кояш тирәли әйләнеп йөрүче астероид.
# (2565) Гроглер
## Тарихы
1977 елның 12 октябрендә Пауль Вильд тарафыннан Циммервальд обсерваториясендә ачыла. Астероидның вакытлыча атамасы булып баштан «1977 TB1» саналган. | 238239 | https://tt.wikipedia.org/wiki/(2565)_Гроглер | (2565) Гроглер |
# Оргланд
Оргланд (фр. Orglandes) — Франциянең Манш департаментында урнашкан коммуна. | 309460 | https://tt.wikipedia.org/wiki/Оргланд | Оргланд |
# Рай (Арканзас)
Рай — Америка Кушма Штатларының Арканзас штатында урнашкан халык санын алу урыны (ингл. census-designated place, CDP).
# Рай (Арканзас)
## Географиясе
Рай халык санын алу урыны мәйданы — 11,301993 км², 11,301986 км² (1 апрель 2010). Статистик яктан аерымланган урынның чикләре хокукый статуска ия түгел.
Диңгез дәрәҗәсе өстеннән 187 Фут биеклектә урнашкан. | 487622 | https://tt.wikipedia.org/wiki/Рай_(Арканзас) | Рай (Арканзас) |
# NGC 5289
NGC 5289 — Томанлыклар һәм йолдыз тупланмалары яңа гомуми каталогында теркәлгән галактика.
# NGC 5289
## Тарихы
Әлеге галактика 1787 елда инглиз астрономы William Herschel тарафыннан, яктылык җыючы элемент буларак көзге кулланучы, 47.5 см (18.7 дюйм) зурлыктагы оптик телескоп ярдәмендә ачылган. | 252536 | https://tt.wikipedia.org/wiki/NGC_5289 | NGC 5289 |
# Бре (Мез)
Бре (фр. Breux) — Франциянең Мёз департаментында урнашкан коммуна. | 311211 | https://tt.wikipedia.org/wiki/Бре_(Мез) | Бре (Мез) |
# Дунайский Клатов
Дунайский Клатов (словак. Dunajský Klátov) — Словакиянең Дунайска-Стреда округында урнашкан авыл.
# Дунайский Клатов
## Тарихы
Авыл 1393 елда нигезләнгән.
# Дунайский Клатов
## Географиясе
Мәйданы — 4,57 км². Диңгез дәрәҗәсе өстеннән 113 ± 2 метр биеклектә урнашкан.
# Дунайский Клатов
## Климаты
Биредә климат уртача континенталь, җәй чагыштырмача җылы, кыш — салкын, болытлы, дымлы. | 434635 | https://tt.wikipedia.org/wiki/Дунайский_Клатов | Дунайский Клатов |
# IC 4540
IC 4540 — чикләрендә урнашкан билгесез астрономик объект .
# IC 4540
## Тавиры
Әлеге күк җисеме Индекс каталогының оригиналь басмасы исемлегенә керә. Шулай ук бу космик объект башка каталогларда буларак та сурәтләнә. | 575842 | https://tt.wikipedia.org/wiki/IC_4540 | IC 4540 |
# Яңа Минькино
Яңа Минькино — Татарстан Республикасының Түбән Кама районындагы авыл.
Почта индексы — 423587.
# Яңа Минькино
## Климат
Тәүлек буена һаваның уртача температурасы :
| Гый | Фев | Мар | Апр | Май | Июн | Июл | Авг | Сен | Окт | Ноя | Дек | Ел |
| -11.1 °C | -10.9 °C | -5.7 °C | 4.4 °C | 13.4 °C | 18.7 °C | 20.4 °C | 17.7 °C | 12.1 °C | 4.3 °C | -4.9 °C | -10.3 °C | 4.0 °C |
Климат уртача континенталь. Кёппен-Гейгер климатлар классификациясе буенча климатның коды: Dfb. Уртача еллык һава температурасы 4.0 °C. | 39202 | https://tt.wikipedia.org/wiki/Яңа_Минькино | Яңа Минькино |
# Монтини (Терни)
Монтини — Италиянең Умбрия төбәге Нарни өязендә урнашкан торак пункт.
# Монтини (Терни)
## Географиясе
Монтини Апеннин ярымутравының урта өлешендә, Италия башкаласы Римнан көнчыгышка таба урнашкан.-->
# Монтини (Терни)
## Климаты
Биредәге җирләргә Урта диңгез климаты хас, җәй чагыштырмача коры һәм кызу, эссе, ә кыш — йомшак. | 639152 | https://tt.wikipedia.org/wiki/Монтини_(Терни) | Монтини (Терни) |
# Каракалпак татарлары
Каракалпак татарлары (әстерхан каракалпаклары, урал каракалпаклары, калпаклар, казан каракалпаклары, мишәр каракалпаклары) — татарларның Волгоград өлкәсенең Палласовка һәм Старополтав районнары, Көнбатыш Казакъстан өлкәсенең Бүкәйурдасы һәм Җәнибәк районнарында күпләп яшәүче этник төркеме.
# Каракалпак татарлары
## Таралышлары
Каракалпак татарлары күпләп яшәгән урын булып Волгоград өлкәсенең Палласовка районы Палласовка станциясе, «Кумыс» санаториясе, Иске Полтавка районы Гмелинка авылы, Әстерхан өлкәсенең Актүбә районы Түбән Баскунчак авылы, Көнбатыш Казакъстан өлкәсенең Бүкәйурдасы районы Сайкын авылы һәм Җәнибәк районы Борсы авылы, Казталов районы Карасу авылы тора, субэтносның аерым вәкилләре бу өлкәләрнең башка торак пунктларында, Сарытау өлкәсе дә яшиләр, бер өлеше әстерхан татарлары эченә дә кергән. Көнбатыш Казакъстан өлкәсенең Бүкәйурдасы районы Сарбаста и Сегир-Кудук авылларында (хәзер Шонай авылында саналалар) казакълар белән кушылып татар-казакъ телләре кушылмасында сөйләшәләр. «Каракалпакларның» «казах», «татар», «каракалпак» дип язылганнары да бар.
# Каракалпак татарлары
## Саннары
1926 елда Казакъ ССРның Урал округында хуҗалык башлыклары буларак 845 ир-ат «каракалпак» исәпләнә, ягъни аларның гаиләләре белән, барлыгы 3-4 мең каракалпак татары кеше яшәгән. Россия губерналарына караган Александров Гай (1895 елда эшләтеп җибәргәннән соң) һәм Палласовка, Кайсацкая (икесе дә 1909 елда) тимер юл станцияләрендә дә шул кадәр яшәгә дип уйланыла. Кайберләре исәпкә алынмаска да мөмкин, чөнки (хәтта бер гаиләдә дә) каракалпак, казах, татар, башкорт кебек язылганнар. Г. Н. Дроздов «каракалпакларның» санын Урал округында — 845, Таловск районында — 597, Джаныбек районында 247 каракалпак яши, ягъни барлыгы 1687 кеше дип күрсәткән.
Бүгенге көндә аларның ике меңләбе Казакъстанда, тагын ике меңе Волгоград һәм Саратов якларында яши дип санала.
# Каракалпак татарлары
## Тарих
Әстерхан каракалпаклары дигән этник төркем фәндә XIX гасырның икенче яртысында билгеле була. Каракалпак татарлары 1817 елда Түбән Идел далаларына килеп чыгалар һәм рәсми документларда 1827 елдан билгеле булып китәләр. 1827 елда Баскунчак күле тирәсендә яшәгән 61 татар үзләрен «кундару татарлар» итеп язуларын сорап үтенеч язган. 1847 елда бу «каракалпакларның» саны 68 ир, 66 хатын-кыз исәпләнгән. Бер өлеше соңрак Әстерхан иркендәге Биштүбә авылына күчереп утыртыла, Килдермеш авылында да төпләнәләр. Казакчы (казанлы) ыруының кайберләре Ставрополь крае Камыш Борын авылына күчереп утыртыла.
1799—1801 елларда Идел буендагы казахларның Бүкәй Урдасы солтаны Бүкәй хан рус армиясеннән далага качкан идел буе татарларын (Бөгелмә, Бәләбәй, Богырыслан якларыннан) Урдада алып кала, качкыннарга яшеренер өчен каракалпак атамасы бирелә. Шулай итеп, казахлар арасында «калпак» яки «каракалпак» исемен йөртүче татарлар төркем килеп чыга. 1810 елларда буйсынмауда гаепләп, аларны Урдадан Россия империясе чикләренә кудырта һәм алар урынына 1840 елларда Алтавыл (нигездә Лятошинка) мишәрләрен ала. 1841—1842 елларда аларның күпчелеге Бүкәй хан улы Җангир белән орышып Иделнең уң як ярына күченеп Яңа Әскәр, Биштүбә, Килдермеш авылларын нигезлиләр. Калганнары казан-каракапаклары белән кушылып Каспий буе казакълары арасында урнашалар, казакъларның һәм нугайларның «калпак» ырулары булып китәләр, карагаш нугайлар арасындагылары «шобалатчы-найман ыруы»ннан санала башлый.
Кайбер авторлар аларны каракалпакларның бер төркеме дип күрсәтергә тырышкан, әмма моңа бернинди дә дәлил табылмаган, ә бу аларның теле өйрәнелмәү белән аңлатыла. 1978 елда бу сөйләш өйрәнелә, һәм аның татар теле сөйләше икәне билгеле була. Антропологик яктан алар мишәр, казан татарларыннан аерылмыйлар. Аларны формалаштыуда татарлар, бохарлыклар, хивалылар катнашкан дип санала. Шул ук вакытта күпчелек өлешен Лятошинка мишәрләре, казан татарлары һәм чембар (Алтавыл) мишәрләре тәшкил иткән. Үзләре чыгышларын Оренбург губернасының Бөгелмә һәм Бозаулык өязләре, Уфа губернасының Бәләбәй өязе татарлары белән бәйләгәннр.
# Каракалпак татарлары
## Тел
Казакълар арасында шактый озак яшәүләренә карамастан, күпчелек каракалпакларда үзаң, татар теле сакланган. Җирле татарлар ике телле. Татарча да, казакъча да сөйләшәләр. Икетеллелек аларның теленә йогынты ясаган. Гаиләдә татар телендә сөйләшәләр, туган тел дип татар телен саныйлар һәм үзләрен «татар — казан татары» дип йөртәләр. Җирле татарларның формалашуында урта диалект вәкилләреннән тыш Волгоград өлкәсендә яшәүче мишәрләр дә катнашкан. «Каракалпакларның» «казах», «татар», «каракалпак» дип язылганнары да бар.
Тел ягыннан аларның телләре урта диалектның аерым мөстәкыйль татар-каракалпак сөйләше итеп карала.
# Каракалпак татарлары
## Мәдәният
Каракалпакларда татарларга хас материаль һәм рухи мәдәниятне, фольклор үрнәкләрен дә шактый тулы саклаганнар. Мәсәлән, аларда «Сак-Сок бәете», «Җизнәкәй», «Баламишкин», «Карурман», «Зиләйлүк» көйләре киң таралган. | 816154 | https://tt.wikipedia.org/wiki/Каракалпак_татарлары | Каракалпак татарлары |
# Видра (Илфов)
Видра — Румыниянең Илфов жудецында урнашкан авыл. Видра (коммуна, Илфов) коммунасына карый.
# Видра (Илфов)
## Географиясе
Диңгез дәрәҗәсе өстеннән 55 ± 1 метр биеклектә урнашкан. | 377974 | https://tt.wikipedia.org/wiki/Видра_(Илфов) | Видра (Илфов) |
# Райн (Джорджия)
Райн — Америка Кушма Штатларының Джорджия штатында урнашкан зур булмаган шәһәр (ингл. town).
# Райн (Джорджия)
## Тарихы
Огачи шәһәре елда нигезләнгән.
# Райн (Джорджия)
## Географиясе
Шәһәрчек мәйданы — 8,136095 км² (1 апрель 2010). Диңгез дәрәҗәсе өстеннән 74 метр биеклектә урнашкан. | 499061 | https://tt.wikipedia.org/wiki/Райн_(Джорджия) | Райн (Джорджия) |
# Абрагам (Галанта)
Абрагам (словак. Abrahám) — Словакиянең Галанта округында урнашкан авыл.
# Абрагам (Галанта)
## Тарихы
Авыл 1266 елда нигезләнгән.
# Абрагам (Галанта)
## Географиясе
Мәйданы — 15,78 км². Диңгез дәрәҗәсе өстеннән 125 метр биеклектә урнашкан.
# Абрагам (Галанта)
## Климаты
Биредә климат уртача континенталь, җәй чагыштырмача җылы, кыш — салкын, болытлы, дымлы. | 435630 | https://tt.wikipedia.org/wiki/Абрагам_(Галанта) | Абрагам (Галанта) |
# (11961) 1994 PO
(11961) 1994 PO — Кояш системасының Марс һәм Юпитер орбиталары арасындагы өлкәсендә урнашкан астероид.
# (11961) 1994 PO
## Тарихы
1994 елның 3 августында Ё. Симидзу, Т. Урата тарафыннан Нати-Кацуура обсерваториясендә ачыла. Астероидның вакытлыча атамасы булып баштан «1994 PO» саналган. | 278364 | https://tt.wikipedia.org/wiki/(11961)_1994_PO | (11961) 1994 PO |
# Мисыр музее
Мисыр музее (алман. Ägyptisches Museum), тулы исеме Мисыр һәм папируслар туплау музее (алман. Ägyptisches Museum und Papyrussammlung) — Берлин дәүләт музейлары рәтенә кергән музей. Борынгы Мисырга кагылышлы артефактларны туплаган дөньяда иң мөһим музейларның берсе. Коллекция Яңа музей өлешен тәшкил итә. 2005 елда Мисыр музее вакытлыча Иске музейга күчерелсә дә, 2009 елда ул кире, торгызылган Яңа музей бинасына кайткан.
# Мисыр музее
## Тарих
Мисыр музеена Фридрих Вильгельм III патшасы коллекциясенең Мисыр бүлеге нигез сала. Ул 1828 елда ачылган.
1850 елда музей яңа бинага күчә. Ул «Музей утравында» төзелә. Бүгенге көндә анда Яңа музей урнаша.
Икенче бөтендөнья сугышы вакытында музей фонды бүленә. 1943 елда, җитди янгын нәтиҗәсендә күп экспонатларның югалу нәтиҗәсендә, коллекцияне төрле урыннарга озаталар. Аның бер өлеше Көнчыгыш Берлинга күчеп, Боде музеенда урнаштырыла. Икенчесе исә Көнбатыш Берлинда Штюлеров сараенда урын ала.
Алмания берләшүе нәтиҗәсендә музей да берләшә. 2005 елда коллекция Иске музейда урнаштырыла. 2009 елда яңа торгызылган Яңа музейга кайта.
# Мисыр музее
## Коллекция
Музейда безнең эрага кадәр 4 меңенче елдан башлап, якынча безнең эрага кадәр 1300 нче елларга кадәр вакыт аралыгында булдырылган экспонатлар урнаша. Алар арасында иң күренеклесе — данлыклы Нефертити сыны. | 44982 | https://tt.wikipedia.org/wiki/Мисыр_музее | Мисыр музее |
# Биләр вулысы (Нократ губернасы)
Биләр вулысы — Нократ губернасының Алабуга өязендә административ-территориаль берәмлек. 1921 елдан ул Удмурт автономияле өлкәсенең Можга өязенә күчерелә. 1924 елда юкка чыгарыла, аның территориясе Алнаш, Грахов һәм Можга вулыслары арасында бүленә.
Вулыс идарәсе Биләр авылында урнашкан.
# Биләр вулысы (Нократ губернасы)
## Тарих
Биләр волосте якынча 1904 елда барлыкка килгән, моңа кадәр Биләр авылы Можга вулысы составына кергән .
1916 елда вулыс өязнең II станына керә һәм 11 авыл ширкәтен, 18 авылны, 1101 йортны үз эченә ала. Вулыста ир-ат җенесеннән 3356 кеше һәм 3638 хатын-кыз яшәгән.
1921 елда, Удмурт автономияле өлкәсе төзелү сәбәпле, Алабуга өязенең төньяк өлешендә Можга өязе төзелгән, аның составына башкалар арасында Биләр вулысы да керә. Вулыс 1924 елда бетерелә, аның территориясе Алнаш, Грохово һәм Можга вулыслары арасында бүленгән. | 486409 | https://tt.wikipedia.org/wiki/Биләр_вулысы_(Нократ_губернасы) | Биләр вулысы (Нократ губернасы) |
# Ле-Тур
Ле-Тур (фр. Le Thour) — Франциянең Арденны департаментына караган коммуна, Асфельд кантонына карый.
# Ле-Тур
## Географиясе
Коммуна мәйданы — 16.62 км². | 264107 | https://tt.wikipedia.org/wiki/Ле-Тур | Ле-Тур |
# Ричленд (Миссури)
Ричленд — Америка Кушма Штатларының Миссури штатында урнашкан шәһәр.
# Ричленд (Миссури)
## Тарихы
Ричленд шәһәре елда нигезләнгән.
# Ричленд (Миссури)
## Географиясе
Шәһәр мәйданы — 5,934284 км², 5,934285 км² (1 апрель 2010). Диңгез дәрәҗәсе өстеннән 346 ± 1 метр биеклектә урнашкан. | 417672 | https://tt.wikipedia.org/wiki/Ричленд_(Миссури) | Ричленд (Миссури) |
# Яцевичи
Яцевичи — Польшаның Подлясье воеводалыгы Бельск-Подляский гминасында урнашкан авыл.
# Яцевичи
## Климаты
Климаты уртача, йомшак кыш һәм җылы җәй белән характерлана. Гыйнварның уртача температурасы -1 °C — -5 °C, июльдә +17 °C — +19 °C. Явым-төшем 500-800 мм. | 475444 | https://tt.wikipedia.org/wiki/Яцевичи | Яцевичи |
# Медзежа
һәм
Медзежа — Польшаның Свентокшиж воеводалыгы Смыкув гминасында урнашкан авыл.
# Медзежа
## Климаты
Климаты уртача, йомшак кыш һәм җылы җәй белән характерлана. Гыйнварның уртача температурасы -1 °C — -5 °C, июльдә +17 °C — +19 °C. Явым-төшем 500-800 мм. | 476587 | https://tt.wikipedia.org/wiki/Медзежа | Медзежа |
# Лукувек
Лукувек — Польшаның Люблин воеводалыгы Савин гминаcында урнашкан авыл.
# Лукувек
## Климаты
Климаты уртача, йомшак кыш һәм җылы җәй белән характерлана. Гыйнварның уртача температурасы -1 °C — -5 °C, июльдә +17 °C — +19 °C. Явым-төшем 500-800 мм. | 458609 | https://tt.wikipedia.org/wiki/Лукувек | Лукувек |
# Марьянова (Лёзненский районы)
Марьянова (белар. Мар’янова) — Белоруссиянең Витебск өлкәсе Лёзненский районында урнашкан авыл.
# Марьянова (Лёзненский районы)
## Климаты
Биредә климат уртача, җылы җәй һәм йомшак кыш хас. Җил җәен төньяк-көнбатыштан, кышын көньяк яки көньяк-көнбатыштан исә, кышын еш кына циклоннар уза һәм җепшек һава торышы тора. | 550593 | https://tt.wikipedia.org/wiki/Марьянова_(Лёзненский_районы) | Марьянова (Лёзненский районы) |
# HD89680
HD89680 — Җилкәннәр йолдызлыгында урнашкан A(pCr) спектраль класслы химик пекуляр йолдыз, күренмә йолдызча зурлыгы 8,41 ± 0,01 тәшкил итә.
Шул ук спектраль класслы гадәти йолдызлардан спектрдагы мөһим үзенчәлекләре белән аерылып тора. Әлеге химик пекуляр йолдыз баш эзлеклелек янучы йолдызлары арасында урнашкан.
Гадәттә, баш эзлеклелек кайнар йолдызларында күзәтелә торган өслекнең аерым составы йолдыз барлыкка килгәннән соңгы процесслардан гыйбарәт дип санала. Бу процесслар кайбер элементларны, аерым алганда, He, N һәм O, атмосфераның түбән катламнарында утырырга мәҗбүр итә, шул ук вакытта Mn, Sr, Y һәм Zr кебек башка элементлар эчтән тышка таба очалар, нәтиҗәдә, спектраль үзенчәлекләр күзәтелә. Йолдызның үзәге һәм йолдызның төп составы нормаль химик катнашмаларга ия, моның шулай булуын йолдызны барлыкка китергән газ болытлары составы чагылдыра. Мондый диффузия һәм левитация, ягъни каты яки сыек таяныч өслегенә кагылмыйча, киңлектә очып гравитацияне җиңү барсын һәм барлыкка килгән катламнар кагылгысыз булып калсын өчен, йолдыз атмосферасы конвекция өчен шактый тотрыклы булырга тиеш. Мондый тотрыклылыкны барлыкка китерә торган механизм булып гадәти булмаган зур магнит кыры тора, һәм ул, гадәттә, әлеге типтагы йолдызларда күзәтелә. | 403831 | https://tt.wikipedia.org/wiki/HD89680 | HD89680 |
Subsets and Splits
No community queries yet
The top public SQL queries from the community will appear here once available.