Datasets:
bnabin
/
nepalimetaphorcorpus

Dataset card Data Studio Files Community
1
Sentence
string
Label
int64
खोलामा बाढी आउने बेला हामी गाईको पुच्छर समातेर बाढी तर्ने गर्थ्यौँ ।
0
यस्तो काममा खास रामकै विशेष रुचि थियो।
0
“यहीँ नजिक कुवा छ, गए सालको वर्षामा मूल फुटेको एकदम चिसो र मिठो पानी छ।”
0
उ पानी ल्याएर आइसकेको थियो।
0
पानी पिउँदै गर्दा लगभग उदास उसको स्वर मेरो कानमा गुन्ज्यो ।
1
उसले अँध्यारो मुखमुद्रामा बिनाभुमिका मलाई यो खबर सुनायो ।
1
तिमीलाई कुरामा जित्न सकिँदैन ।
1
गाउँका घटना राखेर एउटा खुब राम्रो नाटक लेखिदेउ।
0
यसपछि हामी छुटयौ ।
0
मेरो मानसपटभरि परिछनको स्वर मडारिँदै थियो ।
1
गाउँमा टेक्न पनि नपाउँदै परिछनले ममाथि गहन जिम्मेदारी सुम्पिदिएको थियो ।
1
उसको मनमा एक दिनको दृश्य झलक्क झिल्कयो।
1
झ्यालबाट हेर्यो ।
0
देख्यो कुनै सज्जन फलफूल बाँडिरहेछन्‌ ।
0
अन्न उत्पादनका दृष्टिले नेपालमा जमिनलाई दुई वर्गमा बाँडिन्छ ।
0
समतल वा गरा गरामा बाँडिएको र आली लगाई पानी जमाएर धानको उत्पादन गरिने जमिनलाई खेत भनिन्छ ।
0
पाखाबाली मात्र लाग्ने आबादी जग्गालाई बारी भनिन्छ ।
0
बारीमा धान नउब्जाए पनि मकै, कोदो, आलुलगायतका खाद्यान्न उब्जाइन्छ ।
0
उर्वरशक्तिका आधारमा जमिन अब्बल, दोयम, सिम र चाहार गरी चार किसिमका हुन्छन्‌ ।
0
सिँचाइको प्रशस्त सुविधा भएको र दुई वा त्यसभन्दा बढी बाली लाग्ने मलिलो भूमिलाई अब्बल भनिन्छ |
0
अब्बलभन्दा अलि कमसल किसिमको र अब्बलभन्दा अलि कम उब्जाउ हुने भूमिलाई दोयम भनिन्छ ।
0
सिम चाहिँ दोयमभन्दा पनि कमसल हुन्छ ।
0
यस्तो कतिपय जमिनमा धान त फल्छ तर सिम जमिन ओसिलो र धापिलो हुन्छ ।
0
यस्तो भूमि गजगजे पनि हुन्छ ।
0
सिँचाइ सुविधा नहुने र आकासे पानीको भर पर्नुपर्ने सुक्खा माटो भएको जग्गा चाहार हो ।
0
सिँचाइ उपलब्ध भए पनि यस्तो जमिन रुखो हुने हुँदा अनाज फल्दैन वा फलिहाले पनि अत्यन्त कम मात्र फल्छ ।
0
यो दुईतीन बरसमा गाउँमा धेरै उथलपुथल भयो ।
0
गए साल रोपाइँको बेलामा हामीले चार किलो बनीको कुरालाई लिएर हडताल गर्यौँ ।
0
सुरुमा त सब राम्रै थियो ।
0
तीन दिनसम्म काम ठप्प भयो ।
0
झलकमानले बालक कालमा लेखपढ गर्न पाएनन् ।
0
झलकमानको आठ वर्षसम्मको बाल्यकाल त्यत्तिकै बित्यो ।
0
नौ वर्षको उमेरदेखि झलकमान पुर्खाले जस्तै गाउन बजाउन थाले।
0
विद्यालय महाविद्यालयमा पढ्न नपाए पनि झलकमानले आफ्नो परिश्रममा संगीतको सिप बढाउँदै लगे ।
0
उनी आफूले गाउने गीत आफैँ सङ्कलन गर्थे र रचना पनि गर्थे ।
0
उनी आफूले गाउने गीतमा आफैँ संगीत भर्थे ।
0
उनका गीत मिठा छन्‌ ।
0
म कर्नालीमा जन्मेँ ।
0
मेरो अनुभूतिमा म जुम्ला देख्छु र तिला नदी मेरो हृदयमा दौडिन्छ।
1
नेपाली सभ्यताको यात्रा सिँजाबाट सुरु भएको मानिन्छ।
1
म त्यहीँ सिँजामा जन्मेँ र हुकैँ ।
0
मेरो हिमाल चित्ताकर्षक छ ।
1
मेरो समाज भावनात्मक छ ।
1
म सिँजालाई प्यारो जन्मभूमिका रूपमा देख्छु र यस भूमिबाट सिङ्गो नेपाललाई हेर्छु ।
1
रात अँध्यारो थियो।
0
म लालटिन बोकेर खेततिर लागेँ।
0
उताबाट जर्नेल साहेब पनि आइपुग्नुभयो।
0
उहाँको हातमा रेडियो थियो।
0
उहाँ मोबाइलको लाइट बालेर बाटो काट्दै आउनुभयो।
0
उहाँको काँधमा झोला थियो।
0
थर्मसमा चिया थियो।
0
जाडाले काप्दै गाउँका अरू मानिसहरू पनि आएका थिए।
0
राति वन्यजन्तुको शिकार गर्न सिकारीहरू आएका थिए।
0
हामी सबै भेला भएर सिकारीलाई धपायौँ र जङ्गलका जन्तुलाई बचायौँ।
0
नेपाली व्यञ्जन वर्णलाई उच्चारण स्थान, उच्चारण प्रयत्न, घोषत्व र प्राणत्वका आधारमा वर्गिकरण गरिन्छ ।
0
अन्य केही भाषामा लेख्य परम्पराको विकास हुँदै छ ।
0
नेपालका कतिपय भाषा अहिले पनि कथ्य परम्परामा नै सीमित छन्‌ ।
0
लेख्य परम्परा भएका भाषाहरूमा नेपाली, मैथिली, नेवारी, तामाङ, मृगर, लिम्बु, भोजपुरी, अवधी आदि हुन्‌ ।
0
उसका हातमा एउटा सादा लिफाफा र एक पाना कागज थियो।
0
हल्ला मच्चाएर मेरो शान्ति भङ्ग गरिदिएको हुनाले आगन्तुक उपर मलाई अलिअलि रिस उठिराखेको थियो।
0
झर्केर सोधेँ, “के बाबु बाबु चिच्याइरहेको ? को बाबुलाई खोज्छौ तिमी ।”
0
कुनै पनि भाषाका शब्द सङ्ग्रह गरेर व्यवस्थित रूपले त्यसको अर्थ विधान गरिएको ग्रन्थलाई शब्दकोश भनिन्छ ।
0
शब्दकोशमा शब्दका अर्थ मात्र हुँदैनन्‌ ।
0
यसमा शीर्ष शब्द, शब्दको हिज्जे, शब्दको उच्चारण, व्याकरण निर्देश, शब्दको स्रोत, शब्दको अर्थविधान, शब्दको जौण र उपप्रविष्टि, व्युत्पादक सर्ण, पर्याय, विपर्याय, उखानटुक्काको प्रयोग, उदाहरण, चित्राङकन आदि हुन्छन्‌।
0
यस्ता विषयलाई शब्दकोशमा प्रसङ्गअनुसार व्यवस्थित गरिएको हुन्छ ।
0
शब्दकोशमा कुनै शब्द चढाउनुलाई प्रविष्टि भनिन्छ ।
0
शब्दकोशमा शब्दहरू वर्णानुक्रममा राखिन्छ ।
0
शब्दकोशमा विभिन्न सङ्क्षिप्त शब्द र सङ्केत चिन्ह दिइएका हुन्छन्‌ ।
0
शब्दकोश हेर्नुभन्दा पहिले यस्ता सङ्केतका बारेमा थाहा पाउनुपर्छ ।
0
शब्दकोशमा वर्णानुक्रममा शब्दहरूको प्रविष्टि गरिएको हुन्छ ।
0
बाल्यकालको दशैको स्मृति मेरो हृदयमा अझसम्म ताजै छ ।
0
पूर्वी नेपालको पहाडमा जन्मेकी म मेरो गाउँ झन्डै झन्डै दसैँको एकल संस्कृतिमा जम्थ्यो र त्यसमै रमाउँथ्यो ।
1
एक वर्षको दसैँ सकिएको चारपाँच महिनापछि म अर्को पटकको दसैँ कहिले आउला भन्ने जिज्ञासामा हुन्थेँ ।
0
आमाबुबाको "भ्याउँकिरी कराएको तीन महिनापछि' भन्ने उत्तर पाएपछि म भ्याउँकिरी कहिले कराउला र दसैँ आउला भन्ने सोचमा मृग्न हुन्थेँ ।
0
नभन्दै कुनै साँझ भ्याउँकिरी पनि कराउँथ्यो, वर्षाले सिङ्गो पहाडलाई छोप्थ्यो ।
1
कलकल गर्दै बग्ने झरना र निलो कोसी नदी उर्लन थाल्थे र बिस्तारै यी सेलाउँथे ।
1
लेखनाथ पौड्यालले भने झरी, बाढी र हिलो पनि हट्दै शारदीय शोभामा रमाउँदै धर्तीमा दसैँ आउँथ्यो।
1
पुर्खाले बनाएको यो प्राकृतिक र सांस्कृतिक समन्वय मलाई अति प्रिय लाग्थ्यो।
0
बाल्यकालको यो मेरो दसैँ लुगा, पिङ, मिठो खाना, केरा, कुराउनी, सेलरोटी, मासुचिउरा र अन्य परिकार र दक्षिणासमेत बोकेर आउँथ्यो।
1
वास्तवमा, एउटा बालिकाको रूपमा यो मेरो बाल्ययात्राको सुखद प्राप्ति थियो।
0
दसैँ र त्यसपछि आउने तिहार मेरा खुसीका थलो थिए।
1
यी खुसी मेरा जीवनकला र शैलीसँग जोडिएका थिए।
0
जब मैले "यो नै मेरो संस्कृति हो" भनेर बुझ्न थालेँ, त्यस बेलासम्म यी पर्वहरू मेरो जीवन र मनोविज्ञानमा सदैव रहिरहेकै छन्।
0
जीवन एउटा प्रवाहशील नदी हो।
1
जीवन सामुद्रिक नाविकहरूको यात्रा जस्तै हो, जसलाई हामी निरन्तर दौडाइरहेका हुन्छौँ।
1
जीवन मनुष्यको गतिशील यात्रा हो, जसलाई हामी भोग्ने, बुझ्ने, सम्झने र विचार गर्ने क्रममा हुन्छौँ।
1
जीवन यात्राकै सिलसिलामा मैले पहाड छाडेर काठमाडौँ पुगेँ।
1
म प्रकृतिको काखमा रमाउने मान्छे, केही समय त सहरमा घुलमिल हुन पनि कठिन भयो।
1
बिस्तारै सहरका गल्ली, कोलाहल र भिडभाडसँग परिचित हुन थालेँ।
1
एउटा कन्या विद्यालयमा भर्ना भएर पढ्न थालेपछि मलाई थाहा भयो कि नेपाल त अत्यन्तै व्यापक रहेछ।
1
यही व्यापकतामा मैले त्यहाँ तामाङ, गुरुङ, मृगर, लिम्बू, राई, झा, यादव, नेवार आदि साथीहरू पाएँ।
0
त्यहाँ हामी कोही शरद ऋतुमा दसैँ मनाउँथ्यौँ, तर कोही भने अर्कै समय र अर्कै दिनलाई दसैँ मनाउँथे।
0
कोही बुद्ध पूर्णिमाको कुरा गर्थे, कोही उँधौली उँभौलीको कथा सुनाउँथे।
0
कोही क्रिसमसको उत्सव मनाउँथे, कोही ल्होसारलाई आफ्नो मूल चाडका रूपमा मनाउने कुरा गर्थे।
0
कोही ईदको चर्चा गर्थे, कोही माघीको परिकार बताउँथे, र कोही देउडाको भाका गाउँथे।
0
त्यसपछि मात्रै म सिङ्गो नेपाल चिन्ने भएँ।
1
म महाकाली र मेचीको सीमाभित्र रहेको विविध नदीनव संस्कृतिको अनुभव गर्न थालेँ।
0
भिन्न धर्म, भिन्न संस्कृति, भिन्न पहिरन, र भिन्न पहिचानको सुन्दर साङ्लो नै नेपाली जीवन रहेछ भन्ने मलाई थाहा भयो।
1
नेपाल त मेचीदेखि महाकाली र उत्तर हिमालयदेखि दक्षिण तराई मधेससम्मको उदात्त चेतना र भावनामा फैलेको रहेछ।
1
यही विद्यालयीय जीवनमा मैले काठमाडौँको नेवार संस्कृति, मुस्ताङको थकाली संस्कृति, पूर्वको लिम्बू संस्कृति बुझ्न पाएँ।
0