ing
stringlengths 0
514
| ru
stringlengths 0
496
|
---|---|
— Тоаденна да? — аьнна юха а белгалдаьккхар Пугачева. | — Благополучно? — повторил Пугачев. |
— ХӀаьта нах моцалла бовш латт! | — А народ мрет с голоду! |
Ше шийх паччахьа цӀитиллачо бакъ йоахар, хӀаьта а айса биа дув бахьан долаш, уж дерригаш а даьсса хабараш хиларах а, Оренбурге еррига хӀамаш а шортта хиларах а тешабе эттар со. | Самозванец говорил правду; но я по долгу присяги стал уверять, что все это пустые слухи и что в Оренбурге довольно всяких запасов. |
— Гой хьона, — аьнна лаьцар из дош къоаночо, — бӀаргашта гуш хье цо Ӏехавелга. | — Ты видишь, — подхватил старичок, — что он тебя в глаза обманывает. |
Байддараша массане а цхьатарра ма йоахий, Оренбурге моцал а я, нах бовш а латт, яйнача хӀамай дулхаш а дуъ, цох а доккхал а деш: хӀаьта ер-м къар ма лой деррига а шортта да яхаш. | Все беглецы согласно показывают, что в Оренбурге голод и мор, что там едят мертвечину, и то за честь; а его милость уверяет, что всего вдоволь. |
Нагахьа санна Швабрин хьалъолла хьа безам бале, иштта, из хьалъэллача бӀоагӀах хьалъолла Ӏа е кӀант а, цаӀ шоллагӀчох хьагаргвоацаш. | Коли ты Швабрина хочешь повесить, то уж на той же виселице повесь и этого молодца, чтоб никому не было завидно. |
НаӀалт хиларго воккхача саго даьча къамаьло, хеталуш дар, Пугачев шекваьккхача санна. | Слова проклятого старика, казалось, поколебали Пугачева. |
Ираза, ший новкъоста духьалвала эттар Хлопуша. | К счастию, Хлопуша стал противоречить своему товарищу. |
«Тоъаргда хьона, Наумыч, — аьлар цо цунга. | — Полно, Наумыч, — сказал он ему. |
— «Боабелгеи урсаш хьекхилгеи хилча, кхы хӀама эшаш вацар-кх хьо. | — Тебе бы все душить да резать. |
Хье а кашана йистте ма латтий хьо, хӀаьта а кхыбараш боабу. | Сам в могилу смотришь, а других губишь. |
Кхы кӀезига-х мичад хьох хьаьрча цӀий?» | Разве мало крови на твоей совести? |
— Хьох мишта хилар тоам лелабер? — аьлар цунна духьал Белобородовс. | — Да ты что за угодник? — возразил Белобородов. |
— Хьона мичара дера къахетилга? | — У тебя-то откуда жалость взялась? |
— Бакъда, — аьнна жоп делар Хлопушас, — къинош-м сох а хьаьрчад, хӀаьта е кулг а (из ше оаллашехь а цо вӀашкатоӀабир ший тӀехкаш ягӀа бий, хӀаьта пхьош хьал а хьекха баьнна пхьарс гуча а баьккхар цо), е кулг а да керастай цӀий Ӏодахийтарна бехке-м. | — Конечно, — отвечал Хлопуша, — и я грешен, и эта рука (тут он сжал свой костливый кулак и, засуча рукава, открыл косматую руку), и эта рука повинна в пролитой христианской крови. |
Бакъда, аз боабаьраш-м моастагӀий ба, хьаьший бац. | Но я губил супротивника, а не гостя; |
Кортамукъа долча наькъашкен баьдеча хьунагӀеи боабаьб, пешка хьалхашка цӀагӀа Ӏохайна а ца боабеш, бийнацеи бӀастамцеи боабаьб, кхалнаха мо мотт а ца бетташ. | на вольном перепутье, да в темном лесу, не дома, сидя за печью; кистенем и обухом, а не бабьим наговором. |
Воккхача саго юха а вийрза, борд-йордах аьлар е дешаш: | Старик отворотился и проворчал слова: |
«ийттӀа мериӀургаш!»… | «Рваные ноздри!»… |
— Фуд Ӏа цига дувцар, къаденна Ӏурашк? — аьнна цӀогӀа техар Хлопушас. | — Что ты там шепчешь, старый хрыч? — закричал Хлопуша. |
— Аз лургья хьона ийттӀа мериӀургаш, сабарде Ӏа, хьа ха а хьатӀакхоачаргъя хьона дала аьнна дале, Іа а йоаккхаргья моарзӀагӀах хьаж… | — Я тебе дам рваные ноздри; погоди, придет и твое время; бог даст, и ты щипцов понюхаешь… |
ХӀаьта хӀанзарчоа а хьожаш хилалахь, сога хьай можилг хьа ца яккхийта! | А покамест смотри, чтоб я тебе бородишки не вырвал! |
— Господа инаралаш! — аьнна, кхайкардир куро Пугачева. | — Господа енаралы! — провозгласил важно Пугачев. |
— Тоъаргда шун эгӀазъахар. | — Полно вам ссориться. |
Оренбурге мел дола жӀали а цхьан оарцах хьалъэхка когаш детташ дадаш хилча а из-м доккха во дацар: доккха во да воай жӀалеш шоайла вӀашагӀлете. | Не беда, если б и все оренбургские собаки дрыгали ногами под одной перекладиной: беда, если наши кобели меж собою перегрызутся. |
Жи шоай, тоам бе. | Ну, помиритесь. |
Хлопушаси, Белобородовси цхьаккха а дош аланзар, цӀимхаро шоайла вӀаший бӀарахьежар уж. | Хлопуша и Белобородов не сказали ни слова и мрачно смотрели друг на друга. |
Сайна геттара зенна долча бесса йистедала тарлургдола къамаьл хувцанза даргдоацилга бӀарга а дайна, Пугачевна тӀа а вийрза, сай юхь сакъердаме а яьккха аьлар аз цунга: | Я увидел необходимость переменить разговор, который мог кончиться для меня очень невыгодным образом, и, обратясь к Пугачеву, сказал ему с веселым видом: |
— «Айяхь, говрахи кетарахи хьона баркал ала виц а ма лорий со-м. | «Ах! я было и забыл благодарить тебя за лошадь и за тулуп. |
Хьо хиннавецаре со городе дӀа а кхоачаргвацар, наькъа тӀа гӀора а вергвар». | Без тебя я не добрался бы до города и замерз бы на дороге». |
Сона дийзар хилар. | Уловка моя удалась. |
Пугачев сакъердамегӀа хилар. | Пугачев развеселился. |
«Даь гӀулакх довзаш хила веза, — аьлар цо, бӀа а тувсаш, бӀаргаш а теӀадеш. | «Долг платежом красен, — сказал он, мигая и прищуриваясь. |
Хьаалал сога хӀанз, хьо фу гӀулакх долаш ва, Швабрина бала бахьача йоӀаца? | — Расскажи-ка мне теперь, какое тебе дело до той девушки, которую Швабрин обижает? |
Хьа дега езаенна мукъагӀа йолий из? ХӀай?» | Уж не зазноба ли сердцу молодецкому? а?» |
— Из са нускал да, — аьнна, жоп делар аз Пугачевна, дикагӀча бесса ха-оттам хувцабеннилга бӀарга а дайна, бакъдар лечкъаде дезаш а ца хийтта. | — Она невеста моя, — отвечал я Пугачеву, видя благоприятную перемену погоды и не находя нужды скрывать истину. |
— Хьа нускал! аьнна, цӀогӀа техар Пугачева. | — Твоя невеста! — закричал Пугачев. |
— ХьалхагӀа хьа хӀана алацар Ӏа? | — Что ж ты прежде не сказал? |
Вай из хьона йоала а ергья, хьа ловзарга че а ергья! | Да мы тебя женим и на свадьбе твоей попируем! |
— ТӀаккха Белобородовгахьа а вийрза: | — Потом, обращаясь к Белобородову: |
— ЛадувгӀал, фельдмаршал! | — Слушай, фельдмаршал! |
Сои, укхан возаллеи къаьна хьаьший да, Ӏо а хайша пхьор дуаргда вай; | Мы с его благородием старые приятели; сядем-ка да поужинаем; |
Ӏуйре сайренал кхеташагӀа я. | утро вечера мудренее. |
Кхоана хьожаргда вай воаш фу дергда. | Завтра посмотрим, что с ним сделаем. |
Сай деча сийна ак ала раьза вар со, цхьабакъда де хӀама дацар. | Я рад был отказаться от предлагаемой чести, но делать было нечего. |
Казакий къонача шин йоӀо цӀен-даь мехкараша истола тӀа кІай гата а тассаь, хьатӀаера маькх, даар, чхьагӀари, йийи чудолаш массехк шуша, хӀаьта со Пугачевцеи, цун унзарча новкъосташцеи шозлагӀа цхьан шуне хайра. | Две молодые казачки, дочери хозяина избы, накрыли стол белой скатертью, принесли хлеба, ухи и несколько штофов с вином и пивом, и я вторично очутился за одною трапезою с Пугачевым и с его страшными товарищами. |
Ца воалаш, со теш волаш хинна маларца айенна че геттара бийса яххалца йӀаьхъелар. | Оргия, коей я был невольным свидетелем, продолжалась до глубокой ночи. |
Эггара тӀехьа а, маларо бохабе баьлар къамаьлхой. | Наконец хмель начал одолевать собеседников. |
Пугачев ший моттиге ваггӀашехь а тхьайсар, цун новкъостий хьалгӀайттар, хӀаьта сога из вита, аьнна, белгало а йир цар. | Пугачев задремал, сидя на своем месте; товарищи его встали и дали мне знак оставить его. |
Со а царцца араваьлар. | Я вышел вместе с ними. |
Хлопушас ала а аьнна, хаьхочо со дӀавигар лийцача нахагара лоткъамаш ийдеча цӀагӀа, цига коравир сона Савельич а, хӀаьта сои, изи чӀега а теха циггача дитар. | По распоряжению Хлопуши, караульный отвел меня в приказную избу, где я нашел и Савельича и где меня оставили с ним взаперти. |
Цига мел хиннар бӀаргадоврах са лай сога вӀалла хаттар ца далла чӀоагӀа цецваьннавар. | Дядька был в таком изумлении при виде всего, что происходило, что не сделал мне никакого вопроса. |
Баьдеча Ӏо а вижа дукха ха яьккхар цо доккха са доахаш, «ахӀ» яхаш, хӀаьта эггара тӀехьа а «харр» делла, тхьайсар из, со ерригача бус а цхьаь цхьан минута сайга наб ца яйтача уйлаех чувелар. | Он улегся в темноте и долго вздыхал и охал; наконец захрапел, а я предался размышлениям, которые во всю ночь ни на одну минуту не дали мне задремать. |
Ӏурра Пугачева цӀерах сога кхайка баьхкар. | Поутру пришли меня звать от имени Пугачева. |
Со из волча дӀавахар. | Я пошел к нему. |
Татарий кхо говр а йоалаш соалоз латтар цун наӀар тӀа. | У ворот его стояла кибитка, запряженная тройкою татарских лошадей. |
Улица тӀа наьха тоабаш яр. | Народ толпился на улице. |
Ото чу кхийтар сох Пугачев: из каькъа гӀирс а тӀабувхаш вар, кетар а ювхаш, киргизий кий а туллаш. | В сенях встретил я Пугачева: он был одет по-дорожному, в шубе и в киргизской шапке. |
Геттара мутӀахь бола кеп а оттаяь, цунна гонахьа бар селхан шун тӀа хиннараш, хӀаьта селхан со теш хинначоа чӀоагӀа духьале еш а яр хӀанз царца хинна из мутӀахьа хилара кеп. | Вчерашние собеседники окружали его, приняв на себя вид подобострастия, который сильно противуречил всему, чему я был свидетелем накануне. |
Пугачева, сога сакъердаме волаш моаршал а денна, шийца соалоза тӀа хьатӀаха аьлар. | Пугачев весело со мною поздоровался и велел мне садиться с ним в кибитку. |
Тхо тӀахайшар. | Мы уселись. |
«Белогорски чӀоагӀалене!» — аьлар Пугачева уралатташехь а кхаь говра соалоз лехкаш латтача шера белаж йолча татречунга. | «В Белогорскую крепость!» — сказал Пугачев широкоплечему татарину, стоя правящему тройкою. |
Са дог чӀоагӀа детталора. | Сердце мое сильно забилось. |
Говраш йолаелар, гургала зов даьлар, соалоз дӀаметтахьа ийккхар… | Лошади тронулись, колокольчик загремел, кибитка полетела… |
Юхаоза! Юхаоза!» — аьнна, тӀехдаьнна сона довзаш дола цӀогӀа даьлар, — хӀаьта сона тхоашта тӀехьа ведда воагӀа Савельич бӀарга а вайра. | «Стой! стой!» — раздался голос, слишком мне знакомый, — и я увидел Савельича, бежавшего нам навстречу. |
Пугачева юхасаца аьлар. | Пугачев велел остановиться. |
— «Петр Андреевич! — яхаш цӀогӀа деттар са лаьво. | «Батюшка, Петр Андреич! — кричал дядька. |
— Тахан къавеннача дийнахьа ма виталахь со укх тийшачабал… юкъе…» | — Не покинь меня на старости лет посреди этих мошен…» |
— «А, къаьнашк, — аьлар цунга Пугачева. | — «А, старый хрыч! — сказал ему Пугачев. |
— Юха а дала вӀашагӀтехар-кх вай. | — Опять бог дал свидеться. |
Жи, хьатӀаха хьалхашкахьа. | Ну, садись на облучок». |
— Баркал хьона, паччахьа, баркал хьона, са да! — йоахар хьатӀаховш воаллашехь а Савельича. | — Спасибо, государь, спасибо, отец родной! — говорил Савельич усаживаясь. |
— Сона, воккхача сага гӀо дар а, саметта доаладар а бахьан долаш дала ше бӀаь шу доаккхийталда хьога унахцӀена, могаш-маьрша волаш. | — Дай бог тебе сто лет здравствовать за то, что меня старика призрил и успокоил. |
Венна дӀаваллалца хьона хьалхара далла ламаз деш хургва со, хӀаьта пхьагалий кетар-м аз вӀалла хьоа а ергьяц. | Век за тебя буду бога молить, а о заячьем тулупе и упоминать уж не стану. |
Цу пхьагалий кегаро эггара тӀехьа а бегаш боацаш эгӀазвига тарлургдар Пугачев. | Этот заячий тулуп мог наконец не на шутку рассердить Пугачева. |
Ираза, ше шийх паччахьа цӀи тиллачоа е из дӀахазанзар, е ца доагӀача аьнна, из дош теркал ца деш из Ӏийра. | К счастию, самозванец или не расслыхал, или пренебрег неуместным намеком. |
Говраш дӀалийлхар, улицашка юха а сецаш нах сужне ухар. | Лошади поскакали; народ на улице останавливался и кланялся в пояс. |
Пугачева шинна а оагӀорахьа корта лестабора. | Пугачев кивал головою на обе стороны. |
Минута яьлча тхо слободах ара а даьнна, шаьрача новкъа хаьхка дӀадахар. | Через минуту мы выехали из слободы и помчались по гладкой дороге. |
Шийна духьал оттаде атта да цу минута са дег тӀа хиннар. | Легко можно себе представить, что чувствовал я в эту минуту. |
Массехк сахьат даьлча сона бӀаргайов езаш яр, хьогге а аз яйна дӀаяьнна лоархӀаш хиннар. | Через несколько часов должен я был увидеться с той, которую почитал уже для меня потерянною. |
Сона духьалъувттар тхоаш вӀашагӀкхетара минута сурт… | Я воображал себе минуту нашего соединения… |
Со иштта уйла еш вар са кхел ший кара йолаш волча а, тамашийна нийсденнача гӀулакхаш тӀа гӀолла сайца вувзавенна волча а сагах. | Я думал также и о том человеке, в чьих руках находилась моя судьба и который по странному стечению обстоятельств таинственно был со мною связан. |
Сона дагаухар сайна дукха езаш яр кӀалхарйоаккхилга шийна тӀаийцачун тӀехъяьнна чӀоагӀа къизал а цун наьха цӀий Ӏомехкадар дезаш йола оамалаш а. | Я вспоминал об опрометчивой жестокости, о кровожадных привычках того, кто вызывался быть избавителем моей любезной! |
Пугачевна хацар из капитана Миронова йоӀ йолга, эгӀазвахача Швабринга деррига а цунга дӀаоалалургдар, Пугачева бакъдар дайза а дайза, кхыча бесса… | Пугачев не знал, что она была дочь капитана Миронова; озлобленный Швабрин мог открыть ему все; Пугачев мог проведать истину и другим образом… |
ТӀаккха фу хургда Марья Ивановнах? | Тогда что станется с Марьей Ивановной? |
Нихь гӀеттар са дегӀа тӀара. | Холод пробегал по моему телу, и волоса становились дыбом… |
ЦӀаьхха Пугачева са уйлаш йохайир, согахьа хьавийрза хаттар а даь: | Вдруг Пугачев прервал мои размышления, обратясь ко мне с вопросом: |
— Сен уйлаш еш вагӀа хьо, хьа возалле? | — О чем, ваше благородие, изволил задуматься? |
— Мишта яц укхаза уйлаш, — аьлар аз цунга. | — Как не задуматься, — отвечал я ему. |
— Со эпсар а, дворянин а ва, кхыметтел селхан а тӀехьа хьона духьал латаш а хиннав со, тахан хьоца цхьан соалоза тӀа а хайна вода со, хӀаьта са деррига вахара ираз хьа кара а да. | — Я офицер и дворянин; вчера еще дрался противу тебя, а сегодня еду с тобой в одной кибитке, и счастие всей моей жизни зависит от тебя. |
— Фу даьд? — аьнна, хаьттар сога Пугачева. | — Что ж? — спросил Пугачев. |
— Унзара хет хьона? | — Страшно тебе? |
Аз жоп делар, цкъа цо сайна гештдаь хилар тӀа гӀолла, со сайна гештдерг хиларга догдаьха а ца Ӏеш, гӀо дерг хиларга а догдоахаш вар се, аьнна. | Я отвечал, что, быв однажды уже им помилован, я надеялся не только на его пощаду, но даже и на помощь. |
— Бакъ а ва хьо, даьра ва бакъ! — аьлар ше шийх паччахьа цӀитиллачо. | — И ты прав, ей-богу прав! — сказал самозванец. |
— Хьона ма байрий са кӀантий хьайна бӀагӀарахьежаш; | — Ты видел, что мои ребята смотрели на тебя косо; |
хӀаьта къоано-м тахан а тӀехьа вар, хьо аькх а ва, хӀаьта хьога Ӏазап озийта а, хьо хьалъолла а веза яхара тӀера ца воалаш, цхьабакъда, аз раьза хила тиганзар, — аьнна, тІатехар цо, Савельичаи, татречоаи ше яхар дӀахоааргдоацаш гӀар шорт а яь, — хьа къаракъа пелеи, пхьагалий кетари дага а йоагӀаш. | а старик и сегодня настаивал на том, что ты шпион и что надобно тебя пытать и повесить; но я не согласился, — прибавил он, понизив голос, чтоб Савельич и татарин не могли его услышать, — помня твой стакан вина и заячий тулуп. |
БӀаргагой хьона, шунбараша дувцача бесса, селла чӀоагӀа цӀиймерг со воацилга. | Ты видишь, что я не такой еще кровопийца, как говорит обо мне ваша братья. |
Белогорски чӀоагӀале дӀалацар дагадехар сона, хӀаьта а цунна духьалвала везаш а хетанзар сона, цхьаккха дош юха а аланзар аз. | Я вспомнил взятие Белогорской крепости; но не почел нужным его оспоривать и не отвечал ни слова. |
— Фу йоах сох Оренбурге? — аьнна, хаьттар Пугачева кӀеззига йист ца хулаш а ваьгӀа. | — Что говорят обо мне в Оренбурге? — спросил Пугачев, помолчав немного. |
Subsets and Splits
No community queries yet
The top public SQL queries from the community will appear here once available.