word
stringlengths
2
77
meaning
stringlengths
0
255
province
stringclasses
42 values
sentence_example
listlengths
0
36
ถ่อ
เท่า
อำนาจเจริญ
[ { "sentence": "แขนถ่อลำเทียน", "translated": "แขนเท่าลำเทียน" } ]
ฮ้อนคักคักแน่แน่
ร้อนมากร้อนเกินไป
อุบลราชธานี
[ { "sentence": "มื่อนี่ฮ้อนคักคักแน่ดิเนี้ย", "translated": "" } ]
ไทเผี๋ย
เรา / พวกเรา / กลุ่มเรา
อุดรธานี
[ { "sentence": "มื้อวานนี้ไทเผี๋ยกะไปเบิ่งหมอลำซิ่งมาคือกัน", "translated": "เมื่อวานนี้เราไปดูหมอลำซิ่งมาด้วยกัน" } ]
โกบ,โอบ
การจับหรือถือสิ่งของโดยใช้สองมือ/จับ/ถือ/กำ
ยโสธร
[ { "sentence": "บักลมสีแหล่กับบักกุ้นน้องชาย *โกบ*ขี้ตมมาป้ายหน้ากัน", "translated": "น้องลมกับน้องกุ้นกำเอาโคลนมาโปะหน้ากัน" } ]
แน้ว....
แหละ
เลย
[ { "sentence": "แชบจังแน้ว...", "translated": "อร่อยจังแหละ" }, { "sentence": "มื้อนี้ไปเก็บเห็ดเทิงภูเรือมาแน้ว...", "translated": "วันนี้ไปเก็บเห็นบนภูเรือมาแหละ" } ]
เฮ็ดตี๋
สมมุติ(เป็นคำเก่า)
มุกดาหาร
[]
แดงเป๊ดเล๊ด
แดงแป๊ด
ขอนแก่น
[ { "sentence": "เสื้อสีแดงเป๊ดเล๊ด", "translated": "เสื้อสีแดงแป๊ด" }, { "sentence": "รถเก๋งสีแดงเป๊ดเล๊ด", "translated": "รถเก๋งสีแดงแป๊ด" }, { "sentence": "ทาปากแดงเป๊ดเล๊ด", "translated": "ทาปากแดงแป๊ด" } ]
สุน
โมโห
อีสานทั่วไป
[ { "sentence": "ข้อยสุนแล้วเด้อ", "translated": "ข่อยโมโหแล้วเด้อ" } ]
มอน
ลื่น / ไม่ฝืด / ไม่มีแรงต้าน / ไม่มีแรงเสียดทาน
ร้อยเอ็ด
[ { "sentence": "จักรยานเจ้ามาคือปั่นมอนแท้", "translated": "จักรยานคุณทำไมปั่นง่ายจัง คือปั่นแบบไม่ฝืดเลย" } ]
หย่ำ
เคี้ยว
มหาสารคาม
[ { "sentence": "กินข้าวหย่ำให้ละเอียด", "translated": "กินข้าวเคี้ยวให้ละเอียด" } ]
ตืม
เพิ่ม
บุรีรัมย์
[ { "sentence": "เวลาไปซื้อของ จะต้องขอตืม (เพิ่ม)", "translated": "" } ]
แนมเบิ่ง
มองดู
มุกดาหาร
[ { "sentence": "บ่าวปิ่นแนมเบิ่งหยัง", "translated": "บ่าวปิ่นมองดูอะไร" } ]
คือจั่ง/คือจั่งว่า
ทำไม/เหมือนดั่ง/เหมือนดังว่า
มุกดาหาร
[ { "sentence": "บ่าวปิ่นคือจั่งบ่มา", "translated": "ทำไมบ่าวปิ่นไม่มา" }, { "sentence": "เฮ็ดคือจั่งคนบ่ได้กินข้าวแท้", "translated": "ทำเหมือนคนไม่ได้กินข้าวจัง" }, { "sentence": "เรื่องทั้งหมด กะคือจั่งที่ข้อยเว้ามานี่ล่ะ", "translated": "เรื่องทั้งหมด ก็เหมือนดังที่ผมพูดมานี่ล่ะ" } ]
นำเดว/คือเดว
ด้วยกัน/เหมือนกัน (ภาษาผู้ไท)
มุกดาหาร
[]
ใน
เมล็ด เม็ด
มหาสารคาม
[ { "sentence": "ในบักมี่", "translated": "เมล็ดขนุน" }, { "sentence": "ในบักม่วง", "translated": "เมล็ดมะม่วง" } ]
ฟด
การเดือด
ร้อยเอ็ด
[ { "sentence": "เจ้าอย่าเปิดไฟแฮงหลาย แกงฟดแล้ว", "translated": "ท่านอย่าเร่งงไฟให้รงนัก แกงเดือดแล้ว" } ]
โต
ตัว
กาฬสินธุ์
[ { "sentence": "นกโตนี่มางามแท้น้อ", "translated": "นกตัวนี้สวยจังเลย" } ]
อื้ดหลื้ด
สกปรกมอมแมม ใช้กับคนที่ไม่ดูแลรักษาความสะอาดให้ตัวเอง
ร้อยเอ็ด
[ { "sentence": "บักบุญกี้ มักเฮ็ดโต\"อื้ดหลื้ด\"มาตั้งแต่เกิด จนฮอดซุมื่อนี้ อายุสิขึ้นซาวห้าปีแล่ว กะยังเฮ็ดโต\"อื้ดหลื้ด\"อยู่คือเก่า", "translated": "นายบุญกี้ ชอบทำตัว\"สกปรกมอมแมม\"มาตั้งแต่กำเนิด จนกระทั่งทุกวันนี้ อายุย่างยี่สิบห้าปีแล้ว ก็ยังทำตัว\"สกปรกมอมแมม\"อยู่เหมือนเดิม" } ]
จั๊งได๋
ยังไง
กาฬสินธุ์
[ { "sentence": "เป็นจั๊งได๋ละน้อความฮัก", "translated": "ความรักเป็นยังไง" } ]
ส่ำพอ
ถึงว่า/มิหน้าล่ะ
หนองคาย
[ { "sentence": "ส่ำพอเปนหยังเขาคือซังมึง ย้อนมึงเปนจังซี่", "translated": "ถึงว่าทำเค้าถึงพากันเกลียดแก เพราะแกเป็นงี้นี่เอง" } ]
อีหยั๋งเกาะ
อะไรนะ
บุรีรัมย์
[]
สู่มื้อ
ทุกวัน
หนองคาย
[ { "sentence": "มักไปเลาะสู่มื้อ", "translated": "ชอบไปเที่ยวเล่นทุกวัน" } ]
กะแลม
ไอติม/ไอศครีม (คำเก่า ที่ลาวยังใช้อยู่)
มุกดาหาร
[ { "sentence": "ซื้อกะแลมมาให้แหน่เด้อ", "translated": "ซื้อไอศครีมมาให้หน่อยนะ" } ]
เอื้อย
พี่สาว
มุกดาหาร
[]
ซกเล็ก
ลาบเนื้อวัวดิบๆ หั่นบางๆ
ร้อยเอ็ด
[ { "sentence": "มื้อนี้งานกินดอง บ่าวหน่อ ไปกินซกเล็กนำกันเด้อ", "translated": "วันนี้งานแต่งงานบ่าวหน่อ ไปกินลาบเนื้อวัวดิบๆด้วยกันนะ" } ]
ยาง,ย่าง
เดิน
ร้อยเอ็ด
[ { "sentence": "บ่าวขี้ค้านเอ้ย...เจ้าคือมายางเลาะบ้านให่หมาเหยียบฮอยแท้", "translated": "หนุ่ขี้เกียจคนนี้ ทำไมมาเดินทั่วหมู่บ้านให้สุนัขเหยียบรอยเท้าอย่างนี้ (เดินมาก จนสุนัขเดินไปมางไหนก็เจอแต่รอยเท้าเขา นั่นแหละ)" } ]
มักบ่
ชอบไหม
มุกดาหาร
[ { "sentence": "เสื้อโตนี่มักบ่", "translated": "เสื้อตัวนี้ชอบไหม" } ]
ฮูขี่
รูทวาร
อุบลราชธานี
[]
พ่อ
พบ,เจอ
มหาสารคาม
[ { "sentence": "ลาล่า กับ ลูลู่ ไปหาเก็บเห็ดอยู่ในโคก ไปตั้งแต่เซ้าจนสวย กะบ่ \"พ่อ\" เห็ดจักดอก จนทั้งสองคนหิวเข่า กะเลยสิพากันเมียบ้าน ตอนขากลับกะย่างมา \"พ่อ\" โพน โพนบักใหญ่หนึ่ง พอเหลียวลอดง่าไม่เข่าไป ลาล่าถึงกับสะเดิด เพราะว่าลาว \"พ่อ\"ว่า อยู่ข้างโพนมีแต่เห็ดปลวกจิก เกิด ขาวจ้ากพากเต็มไปเหมิด เกิดมากะบ่เคยพบเคย \"พ่อ\"", "translated": "ลาล่า กับลูลู่ ไปหาเก็บเห็ดในป่า ไปกันตั้งแต่เช้าจนสาย ก็ไม่ \"พบ\" เห็ดสักดอก จนทั้งสองคนหิวข้าว ก็เลยพากันจะกลับบ้าน ระหว่างทางก็เดินมา \"เจอ\" กับโพนที่ใหญ่โพนหนึ่ง พอแกมองลอดกิ่งไม้เข้าไป ลาล่าถึงกับสะดุ้ง เพราะแก \"พบ\" ว่าอยู่ข้างโพนนั้นมีแต่เห็ดปลวกจิก เกิดขาวเต็มไปหมด เกิดมาก้ไม่เคยพบเคย \"เจอ\"" } ]
บ่อนเข็ด
สถานที่ศักดิ์สิทธิ์ หรือเป็นที่น่ายำเกรง หรือเป็นที่เคารพนับถือ/ ที่สูงควรแก่การเคารพ
มุกดาหาร
[ { "sentence": "เจ้าไปอยู่ต่างบ้าน บ่อนเข็ดให้ยำ บ่อนขะลำให้ย้านเด้อ", "translated": "ไปอยู่ต่างบ้าน สถานที่สำคัญให้ยำเกรง ให้รู้จักกลัวในกฎระเบียบ" } ]
ตีงคีง
ขยับ/เคลื่อนไหว
หนองคาย
[ { "sentence": "นังดีๆอย่าตีงคีงเดี๋ยวเรือจะล่ม", "translated": "นังดีๆอย่าเคลื่อนไหวเดี๋ยวเรือจะล่ม" } ]
คนขี้ถี่
คนขี้เหนียว/หวงของ
อุดรธานี
[ { "sentence": "อ้ายอั่นนี่เลาคือมาขี้ถี่แท้", "translated": "พี่คนนี้ทำไมมาขี้เหนียวจัง" } ]
มักคัก
ชอบมาก/ชอบใจมาก/ถูกอกถูกใจมาก/ชอบจริงๆ
มุกดาหาร
[ { "sentence": "มักคักน้อ อีสานจุฬานั้น", "translated": "ชอบจริงๆนะ อีสานจุฬา (หมายถึง ชมรมอีสานจุฬา)" } ]
ม๊วนหลาย
ไพเราะมาก
ชัยภูมิ
[ { "sentence": "ไปเบิ่งหมอลำซิ่ง ม๊วนหลาย คนตีกัน ข่างฮ้าน", "translated": "" } ]
แฮ่ง
ยิ่ง
กาฬสินธุ์
[ { "sentence": "โอยสูย่าสูให้เงินบักหลาย อย่าไปซื้อแนวบ่เป็นตาหรือบ่สำคัญเด้อ แฮ่งซื้อแฮ่งจนกูสิบอก", "translated": "" } ]
ถอกทิ่ม
เททิ้ง/เทออกให้หมด
สุรินทร์
[ { "sentence": "พ่อใหญ่หนู...ใช้ถ้วยกาแฟเก่า แต่ว่ายังมีกาแฟเหลืออยู่ จึงต้องเททิ้งก่อน..ภาษาบ้านผมเรียกว่า..\"ถอกทิ่ม\"", "translated": "พ่อใหญ่หนู...ใช้ถ้วยกาแฟเก่า แต่ว่ายังมีกาแฟเหลืออยู่ จึงต้องเททิ้งก่อน..ภาษาบ้านผมเรียกว่า..\"ถอกทิ่ม\"" } ]
มิดจั๊ด
เงียบสนิท/เงียบหาย
ขอนแก่น
[ { "sentence": "ดนตรีเล่นอย่างมันส์ กำลังเต้นหน้าฮ้านอยู่ม่วนๆ ไฟผัดดับ มิดจั๊ดเลย", "translated": "ดนตรีเล่นอย่างมันส์ กำลังดิ้นหน้าเวทีอย่างสนุก ไฟเกิดดับ เงียบสนิท!!!" }, { "sentence": "ตะผัดพ่อใหญ่ดลเลาไปเฮ็ดงานอยู่ไต้หวัน บ่มีไผฮู้ข่าวเลาเลย มิดจั๊ดเลย", "translated": "ตั้งแต่พ่อใหญ่ดลแกไปทำงานที่ไต้หวัน ไม่มีใครรู้ข่าวแกเลย เงียบหายไปเลย" } ]
บักหำ
เป็นคำที่ใช้นำหน้าเรียกเด็กผู้ชาย
กาฬสินธุ์
[ { "sentence": "บักหำน้อยไปนานำแม่เด้อ", "translated": "เด็กชายน้อยไปนากับแม่นะ" } ]
ขอก
นอกสุด/ริมนอก/ริมสุด/ข้างนอก/ริมข้าง
มุกดาหาร
[ { "sentence": "หยับออกไปนอนขอกๆพู้น", "translated": "ขยับออกไปนอนข้างนอกโน่น" } ]