id
stringlengths 5
143
| text
stringlengths 50
6.76k
| code
stringlengths 3
143
|
---|---|---|
nhn_san_pedro_cholollan
|
# San_Pedro_Cholollan
San Pedro Cholollan, ce altepetl ipan tlahtocahyotl Puebla.
|
nhn
|
yua_dinamarca
|
# Dinamarca
Dinamarka (dáanes t'aan: Kongeriget Danmark) u k'aaba' junp'éel lu'umil ich Europa. Xook yéetel 5,837,213 utia'al wíinik.
|
yua
|
mxt_zumpango
|
# Zumpango
Kụui Zumpango iin ñuu nuu norte México, inị Ñuuiñe. Zumpango de Ocampo San Pedro de la Laguna San Bartolo Cuautlalpan
|
mxt
|
mib_MT25_bis02
|
Yūcuán na te quingoo ñayuu un núū ndóho i nɨ́ɨ́ cáni. Te ñayuu váha un quɨ́vɨcoo i nuū cótecu i nɨ́ɨ́ cáni. Achí Jesús.
|
mib
|
yua_caracas
|
# Caracas
Caracas u k'aaba' junp'éel lu'umil ich Benesueelae'. Xook yéetel 955.400 utia'al wíiniko'ob.
|
yua
|
mxt_tlaxcala
|
# Tlaxcala
Yukatán, (Tu'un español: Estado de Jalisco).
|
mxt
|
yua_eslovakia
|
# Eslovakia
Eslovakia u k'aaba' junp'éel lu'umil ich Ewropa. Xook yéetel 65.073.482 utia'al wíinik.
|
yua
|
mzia_libros_sep_03_bis08
|
tek’uara nda tiyojo ngani jún
"tjian sichat’a ngarana ixtiná"
ì kabixú nga jin;
"incha kuyajingá, nga s’í nga nt’aè"
kabixú nga jìn.
Ñá jin kuaná kuiyojojine
ndí ixtiñá ñá
nga k’uajin kjua tsjare
kjua’axin kjua ba, kjua xu’ya.
Mikuira kuan nga kjua ba, kjua xu’ya
sik’ijna sa ñá;
k’uara nga kuan nga kjua tsja, kjua naxú
sik’ijna sa ñá.
"Tijnara ’ndína, tjian sichat’arangá"
kabixú ngá jìn
"tinchja kjua ská rangá ’ndína"
ì kabixú nga jin.
Tjijinra ngari ju kitsu
chuta xchinganá ngas’a
tjijinra ngari ju kitsu
chuta xchínganá ngas’a
’Ndarí ndí xú
’ndarí ndí chi’in
’ndarí ndí tá
kitsu chuta xchínganá ngas’a.
-----
Tjijin ngu niri ji,
¿Jméni nga mí k’ua tì sini nt’ae?
ngui tì tsinirí kjua ti’nda
jña sak’ua sutekjoo nt’aè
tu je kjua nk’a akun
niki tì anguini jún t’aè.
Jñá tsanguinka jún kjua’etsjenre
chuta xchínganá,
jñá tsanguinka jún kjua’etsjenre
chuta xchínganá,
jñá tsanguinka jún kjua’etsjenre
chuta xchínganá,
jñá tsanguinka jún kjua’etsjenre
chuta xchínganá.
-----
Su nanguiná
Chjí su xi tjín nanguiná, kuani tsa un, jun ixti sinda
xtín jun.
Naxu tuchikua
Naxu luxa
-----
Kjua xi be chuta nanguiná
chjí jme kjua xi be chutari
¿Jú kjuan najñure inchjín?
¿Jú kjuan najñure chuta xi’in?
¿Jmé su xi tengui chuta?
¿Jmé xi kjine chuta?
.
¿Jú in s’í xi tjí, ju kji’á k’ua ma?
¿Jú kjuan ni’ya?
¿Jmé xá xi tjín?
-----
Xá jnù
Chjí ji xi júma xá jnù:
|JNÙ CHÀN|JNÙ NDUBA’|
|---|---|
|||
-----
En xi tikuini xi tsure.
Kja’é tsure chuta Naxijén. Ningotse, Tjèjò, Ngat’iá.
-----
En xi ngaxten ka xi ngakixì
Tjín én xi jngu nga ya’a xinkjín: jngu xi
ngaxten k’ua jngu xi ngakixì nchjà;
Nda chútsejen:
Tsa nk’a kuixú, ¿Jñánire xi ngaxten nchjà?
Katu.
Jngu ndiyá chjíre xi kui nchjani:
-----
¿A je kjuankjinri?
Siská ñá:
Tsa xàn xian an, ¿Júsi ji?
Tsa tjà xian an, ¿Júsi ji?
Tsa kix’i xian an, ¿Júsi ji?
Tsa tjibe xian an, ¿Júsi ji?
Tsa majén xian an, ¿Júsi ji?
Tinchisje én xi kui akínre:
Chjí xujunri kja’é nguisa én
-----
## ***15***
Ningotse
Jngu naxinandá xi k’uati tsja chun xi ju chun nanguina
tijna t’aná nguba xi Ningotse in, tsja chun, tjín yá naxú,
tjín xungá k’uan nda animare chuta Ningotse.
Ningotse in kjua nga jngu nìngò tijna xi ñú ’mbá k’ua ’ñú
nk’a, te ñujun (14) metros teya k’ua ichite ka kan jo (72)
nga ndujó, ya ngasunk’a tjìnguì kisinda chuta nú xchá, je
xú jan uchan nú tjinre nga kuanda.
Kui nga’ndebi tijna ndubaxá ngasku, tejó (12) naxinandá
atexumare:
1. Sko Nandá (Cabeza de Tilpan),
2. Yáxu Nindu (La Pochota),
3. Ndìtsìn (San Felipe Tilpan),
4. Yá Tsjián (Emiliano Zapata).
Nga ñujun naxinandába én ngat’iá mare
k’ua xi nguisa en Ningotse.
-----
5. Ndá nga Yuba (Arroyo Zontle),
6. Naxi Kití (Cerro Quemado),
7. Naxi kjindiá (Cerro Benito Juárez),
8. Ndá Ningú (Arroyo Murciélago),
9. Naxi Primo (El Progreso),
10. Chincha (La Laguna),
11. Ndiyá chita xá Nìngò (Camino Sacristán),
12.Ndiyá Ningotse (Raya lxcatlán).
Nga kis’eya xujun chuta nú 1990 kuan xkì nga 9, 613
(ñajan jmi, jun uchan ka teján) mani chuta ngayeje
nangui Ningotse, ka xi inchjín ka xi xi’in.
Kui nangui Ningotse 169.95 km [2] teyajin, tanga tse nangui
xi ki nguindá nga kitse nandá nú 1955.
-----
Xi jusin chjunungui
Nda chutsejen jusin ja xujun jñani jar’a xi jusin
chjununguire chuta. K’ua tjaji k’ua nga sinde.
Jú kji’á : 11 sá mayo nú 1995
Nga’nde : Ningotse.
Kjuà : S’í Ningotse.
Xi kjinungui : Román Ramírez
Xi chjununguire : Esteban Carrera.
- ¿Jñani s’í xi ’ñú ma Ningotse?
- Kui s’í San Isidro
- ¿Jú kji’ani ma kui s’íbe?
- 13 sa’nda 15 sá mayo, xkì nú.
- ¿Jú ta ma nga s’í ma?
- Nkjín tsujmí sutena k’ua nkjín chuta atse tsujmí xi
tsjare; naxín síkanga nacha chuta; k’ua nga jñú
jane su xi tengui chuta xi tsjare.
- ¿Jú chun jñani Ningotse in?
- Tsja chun, jngu nìngù xi ’mbá kji’i tijna, kui kjua
nga Ningotse in; tsjasin tsejensun ndáje nga
yà tiyojo ñá.
Chjí ji jngu én xi chjunungui, nda chútsejenre ju kji’i
xi tsjít’a ì.
-----
En xi ’ jika
Nda chútsejenre k’ua t’exkiye én xi chjika.
1. K’uati tijna t’aná nangui xi kja’é.
2. Jngu nìngù xi ’ñú nk’a k’ua xi ’ñú ’mbá tijna
Ningotse.
3. Tjín chuta ngat’iá kui nga’ndebe.
4. Kji’a ki an s’í Ningotse.
Ngaya nìngo chjí én xi ’ jika:
-----
Xi kui akínre
Nda chútsejenre ndiyá, Iòjò inchaya jñani jisun
chuta; én kainchaya an k’ua chja’ajin ji tatse’e
nga kuan ndujó én:
.
Kjua nga tjína miki kajia
Ngaya nìngò chuta.
Nkjín tjín Ningotse.
.
Tsja chun kui
Iòjò tsangaya ndiya te.
Xjó tsangaya ndiyá.
Chjí nguisa xi kja’é tsu nguisa k’ua xujun tibari
tjat’e.
-----
K’uexkiya nkjín ñá.
T’exkiyeke ixti xinguisa kui én xi tsja tsu xi kisindane
non gui j ña kitsin a n.
NANGUI JÑA KITSIN AN
ti 1 Nangui jña tsja chun
¿A naxú xi sijen tsi jin?
¿A nise xi tsjasin se tsin?
nangui jña kitsin an.
Ngayeje ¡Tsín xi ch’u tsu énre!
ixti ¡Tsín xi ch’u tjín animare!
Tjín kjua tsja, kjua naxú,
tjín kjua nixá, kjua nìmà.
ti 2 Kui kjua nga tjú be an,
tsja kie, tsja mana nanguina
tisi kjien, tisi k’ina,
nangui jña kuan xchá an.
Ngayeje ¡Tsín xi ch’u ...
ixti
ti 3 Kuichu tsa nitjin, tsa nitjen
mí ndusina tsa kjin, tsa tiña,
tsa stsí, tsa chu’un tí jane nga’nde
jña tijna kjua nimana.
ti 4 ¿A ’ye jña nangui xi xian?
chutsejen jña kantje na’en tsu’í,
¿A ’ye ngasu’nde jña kitsin an?
chutsejen jña kantjé nana sá.
-----
¿Jméni k’ua in?
Kui je’énre naxinandá tjínre jmeni nga k’ua ini.
Naxi Kicha:
Lojo Nduya:
Sko Nandá:
Ndá Tu Jña:
Ndetsin Xchá:
Naxi Tjio:
Ndá Xkiè:
Tjìnguì Nk’a:
-----
Ningotse: Jngu nìngù xi ’mbá kji’i tijna kui ngande
kui kj u a nga Ningotse in.
Ndá Xjò:
Ndá Ningú:
Naxi Kití:
Naxi Chincha:
Yá Tsjián:
Naxintsje:
Naxitsé:
Ndá Tsja:
-----
## ***16***
Nandá xi ’yu ñá
Tsu chuta chjine xki nga k’ua nga nandá xkuén ’yu ñá,
ta ntsje xú nga kjine ma ngants’a; ta ngantsjé nitjin nga
ja’aná k’ua jín xú injndí ñá, ngat’ara nga kui chù xi
inchajin nandá k’ua tsa tsujmí xi chine kui xi ch’o síkaná.
Tsa ndánch’ìn tjín nanguiná ma nichunre ta tse’e nga mí
kuan ch’o; k’ua nga ba’a stsí ya xíjenya nandáre ye’e,
ndá ni’nde ta jmeni.
Tìñáni xi tinich’o nanguiná, ndánch’ìná, xungáná,
ni’yaná...
Nandá xi je kixu ma ’yú. Ma nixkire tu xi chine ñá.
Kunejun ñá ndsa.
132
chine ñá.
-----
xkún mari
Xi ma ’yú k’ua tsa ’yujen.
Tsú chuta chjine xki nga mí xú ndani tsa nandá xkuén
s’io, tjín nga ju nika nga nitsje: tsa k’uixu, tsa sik’angui
k’ua tsa nixkire, ta tse’e nga kuan tse k’ua kuiyá chù xi
inchajin.
Kui chù xi tjínre nandá miki ’yare nga ta xkun chutsejenre,
tjín chutsín xi ichú nga’ñure nga nda ’yare, ngat’ara
nga tuxí ’ñú ’ndí kjuan.
Machjen nga chjine xki kunguin chune tsa xkì nga masen
nú ta tse’e nga kuitsuyaná tsa chi’in tjína. Nda sikuenda
|
mzia
|
nch_xaltosan
|
# Xaltosan
Xaltosan se altepetlali ni ipan Hidalgo Tlatokajyotl, ichinanko tekiuaj Xaltosan.
|
nch
|
tac_MT15_bis02
|
Abé i'libeko Esusi suwábaga ralámuli julasa ku ejperélachi, Esusi 'lige alué 'yuga járome si, 'ma jímale bárkochi 'lige 'mi a'bé Magarani anilichi we'ká riógachi simíbale.
|
tac
|
lac_constitucion_bis35
|
**III.** U chaꞌic xan soc u chaꞌbʌr u jocꞌar u tropa tu cotor cajar raꞌ a maꞌichu pꞌisYajaꞌ cajar, u man u tropa u nachir tsꞌur ich u ruꞌum ic cajerex yejer tuꞌ cꞌʌxicnajten u jer u mucꞌ, tiꞌ a jen manaꞌ turiꞌ ic naꞌ, ich u rʌc jaꞌ mexicano.
**IV.** Yan u tsꞌic yeticobsoc a juꞌ Tsꞌurir Tu cotor cajar us u tsꞌic Yʌj cʌnatʌyʌjiꞌ Tu cotor cajar raꞌ maꞌ tiꞌ yan ich u Cajar, cu yiric mun u mukꞌir cu binu cꞌʌne.
**V.** U yaꞌac, wa saꞌtaꞌan u rʌc mucꞌconstitucionales tiꞌ a turiꞌ Cajar, jeꞌu bin cʌxtʌbir turiꞌ u Tsꞌurir a cu bin jamach beyaj, raꞌ a jeꞌ u yaꞌra u tetaꞌ an ten bicu rʌc leya jeꞌ juꞌun a betaꞌ tiꞌ cʌsiꞌ Cajar. Caꞌ bin tetaꞌac u Tsꞌurir jeꞌ ubetic Senado raꞌ a jeꞌ u cʌxtaꞌ tres winic tiꞌ u Tsꞌurir Tu cotor cajar caꞌ bin chaꞌbʌc ten ados terceras u xotꞌorten u yet beyaj a tiꞌ yan, yejer tuꞌ cu yan jeꞌsicoꞌb u bʌj, ten a cu Beyaj atocRajiꞌiric tiꞌ, ket a bʌxic aꞌran. A winic aj tetaꞌb, majuꞌ bin tetbir kir u wayʌr u Tsꞌurir constitucional tuꞌ cu tetcob raꞌ a cu bin ibir caj tꞌanoꞌb a cu bin u tsꞌibte. A jeꞌ baj aꞌrab jeꞌ u maꞌe iꞌrir soc a juꞌ rʌc juꞌunin Cajar a betaꞌb majuꞌ yaꞌre tiꞌ a jeꞌa.
**VI.** Yan u tsoykintic tuꞌ cu yaꞌraꞌ política a cu tar ich u rʌc mucꞌ Cajara wa cu beticoꞌb a jeꞌajeꞌ u yiꞌri ten Senado, wa tuꞌ cu yiꞌrir cu xuꞌsaꞌ u beyaj constitucional, raꞌ a juꞌ cꞌat u cꞌʌnic tsꞌon. Tiꞌ a bʌxcajeꞌraꞌ a Senado jeꞌ u yaꞌac bic tabar cu bin tsoykintʌbir, raꞌ a ta cu bin yirej ich Juꞌun a Rʌc betaꞌb tiꞌ Tu cotor cajar yejer a tiꞌ Cajar.
Aleyjeꞌ u yaꞌac bic tabar caꞌbin betaꞌac a jeꞌa yejer asam aꞌrac.
**VII.** Jeꞌ u betaꞌ ich Winic a cu yaꞌric wa yan u siꞌpir soc u cꞌʌotaꞌ ich a baꞌ cu yaꞌric político tuꞌ majuꞌ nuꞌbsaꞌ wa baꞌ cu betaꞌ a cu rʌc betic winica cu beyaj tiꞌ toꞌnex yejer a cu potmastic raꞌ a cu cꞌaskintic abaꞌ kir u jach cꞌatob yejer a tuꞌ cu yamticoꞌb, a bic u yaꞌac artículo 110 ich ajeꞌ Juꞌun a betaꞌb.
**VIII.** U pꞌatʌr u Nojir juez a Noj u Cʌxtic u Tajirir baꞌtiꞌ Rʌccajar, ich a tres winic a cʌxtaꞌan acu bin u tsꞌajuꞌ cꞌʌote u Tsꞌurir Tu cotor cajar, anten bic kir u chaꞌicwa maꞌ u chaꞌic u betaꞌatuꞌ cu cꞌatcob u licencia wa tuꞌ cu jocꞌar tuꞌ cu beyaj, a cu bin yaꞌroba tiꞌ cu beyaj;
**IX.** U cʌxtaꞌ yejeru cꞌoxar u Yajaꞌ tsꞌurir Distrito Federal raꞌ tus aꞌran ich a jeꞌ Juꞌun a betaꞌb;
**X.** U chaꞌbʌru betaꞌ caꞌ bin tsꞌab cu tꞌanintenu voto a dos terceras u xotꞌor winic a tiꞌ rʌc yanoꞌb, a tuꞌ kiꞌ yorcaꞌ tu ketkintoꞌb yorraꞌ a tuꞌ toc yan u pꞌis a cu betic ich cajar a rʌc yan;
**XI.** U betaꞌ tuꞌ cu Cʌxtaꞌ bic tabar Tu cotor cajar cu bin Cʌnatbir Tu cotor mac a juꞌ kínin a cu bin yaꞌre ley. A wa Senado maꞌ tu yaꞌra ich u kꞌinin aj tsꞌajaꞌan, jeꞌ u naꞌajtaꞌire wa chaꞌab u betaꞌ;
**XII.** Jeꞌ u cʌxtaꞌ a yʌjirir u nuꞌbsabaꞌa cu toc aꞌric ich artículo 6o. ich a jeꞌ Juꞌun a betaꞌb, a bic u cʌsiꞌ ac yejer abaꞌ kir toc aꞌran ich ley; yejer
**XIII.** U tsꞌibtaꞌ u rʌc cꞌaba candidato ich a cu Rʌc Takꞌic u joꞌ mac ich Tu cotor cajar; u cʌxtaꞌ mac cu bin ocar beyaj tiꞌ toꞌnex,yejer u tsꞌibtic baꞌ u ber cu cꞌoxar a cu cʌsiꞌ bin ubete u Ejecutivo Tu cotor cajar, a ket bʌxic yaꞌac artículo 102, a tuꞌ ricꞌsan A, ich a jeꞌ Juꞌun a betaꞌb, yejer
**XIV.** A juꞌ rʌc jer a juꞌ cʌsiꞌ bʌjiriꞌ Juꞌun a betaꞌb cu bin aꞌric.
**Artículo 77.** A tutur rʌc Cámara us u betic, majuꞌ bin arbir ten u jer:
**I.** U yaꞌac bic tabar caꞌ bin cꞌanʌc takꞌin tuꞌcu beyaj.
**II.** U sicbar ich Cámara a tuꞌ cu rʌc beyaj yejer Ejecutivo a Pꞌeriobe, ten a rajiꞌ iric tuꞌ cu rʌc beyaj.
**III.** U cʌxtaꞌ mac cu bin beyaj tiꞌ secretaría yejer u betic u chan ley tuꞌ cu beyaj.
**IV.** U tsꞌibtaꞌ juꞌun tuꞌ kiꞌac mac u cꞌat u beyaj, raꞌ a tiꞌ yan 30 kꞌin caꞌbin iꞌric mʌnaꞌ mac tan u beyaj, caꞌ bin cꞌuchun u kꞌinin u nacʌch tetaꞌ jeꞌ u betaꞌcaꞌ bin cꞌuchuc 90 kꞌin a cu bin tar, soc u yacsaꞌob beyaj ich a tuꞌ mʌnaꞌ mac tan u beyaj a cu yaꞌric ich artículo 63 ich a jeꞌ Juꞌun a betaꞌb, a tuꞌ mʌnaꞌ mac u beyaj ire diputado yejer ire usenador Congreso a Pꞌeriobe ich u yanx chunin a tu toc aꞌrob, chen wa mʌnaꞌ mac tan u beyajichyʌraꞌ yaxkꞌin tuꞌ tan u beyaj legislador.
### Sección IV
#### Tiꞌ a cu Beyaj a Toc rajiꞌ iric tiꞌ
**Artículo 78.** Tuꞌ cu yan jeꞌescoꞌb u bʌj a Congreso a Pꞌeriobe jeꞌ u yanta tiꞌ turi acu bin Beyaj a Toc rajiꞌ iric tiꞌ raꞌ a tiꞌ cu bin beyaj 37 winicraꞌ a 19 Diputados yejer 18 Senadores, raꞌ aj tetaꞌ ten u cʌsiꞌ Cámara raꞌ a tu chambebetaꞌ tuꞌ cu nacʌch muchꞌcob u bʌj sicbar. A tutur u winkirir Cámara jeꞌ u tetic, ich yet beyaj, turiꞌ winic a cu bin jamach beyaj.
A cu Beyaj a Toc rajiꞌ iric tiꞌ, u rʌc jer a baꞌ cu tsꞌabʌr ten a jeꞌ Juꞌun a betaꞌb, jeꞌ u yan tar tiꞌ a jeꞌa:
**I.** U chaꞌic u cꞌanʌn tuꞌ cu Cʌnataꞌ Tu cotor cajar raꞌ a cu chen aꞌric artículo 76 tuꞌ cu jʌscubʌj IV;
**II.** U cꞌʌmic, a tiꞌo, a baꞌ cu yaꞌric Tsꞌurir Tu cotor Cajar;
**III.** U rʌc tsoykintic a baꞌ kir cꞌas tuꞌ cu beyaj; u cꞌʌmic tuꞌ cu yan jeꞌescoꞌb u bʌj a Congreso a Pꞌeriobe a ley a cu trucaꞌ u betaꞌ, u rʌc iꞌri ley a cu tucraꞌ u betaꞌ wa u tꞌanin a cu bin tuꞌuxte Ejecutivo yejer a baꞌ cu tucraꞌ u betaꞌ ich rʌc Cámara yejer u yiꞌri baꞌ cu yan bin arbir tiꞌ u rʌc iric a Cámaraa rajiꞌ cu bin tsꞌabitiꞌ, soc seb u yiꞌrir caꞌ bin u muchꞌob u bʌj;
**IV.** U bʌj cʌsiꞌ ac wa maꞌraꞌ akiꞌ Ejecutivo, u tꞌanʌn a Congresowachan turiꞌ Cámara soc wek u muchꞌcob u bʌj, wa yan u betaꞌ tiꞌ a caꞌjʌn jeꞌa yan u votajoꞌ a dos trecceras u xotꞌor tiꞌ a rʌc tiꞌ yanoꞌb. A tuj tꞌanʌnoꞌb jeꞌ u yaꞌac baꞌ u ber wa rʌc baꞌ u ber puririꞌ cu muchꞌcob u bʌj. A wa cu tꞌanʌn a Tu cotor Congreso soc u betaꞌ ich Najir tuꞌ cu caꞌamsa Elecoral yejer u tetaꞌ u tsꞌrurir tuꞌ cu beyaj wa a cu bin pꞌʌtbir, caꞌ bin chaꞌbʌc u tꞌanʌnoꞌb maꞌraꞌ cu bin akiꞌ u pimanin;
**V.** Rucꞌsab.
**VI.** U tsꞌic licencia hasta caꞌ bin cꞌuchuc sesenta kꞌin a toctiꞌ u Tsꞌurir Tu cotor cajar;
**VII.** U Yaꞌac mac tetaꞌbraꞌ a cu betic u Tsꞌurir tiꞌ winic a cu tar yeꞌsu cajar, winic a rʌc aꞌran u cʌnate tu cotoroꞌb, winic a cu beyaj a nojoꞌb ich Hacienda, a cu beyajoꞌb ich u najir a juꞌ ne er a rajiꞌ iric u cꞌanʌn baꞌ tiꞌ kiꞌb, u rʌc tsꞌurir boxejoꞌ yejer u rʌc jer u tsꞌurir a nojoꞌb tiꞌ u Winkirir boxejoꞌ, a cu Cuchcoꞌ u tsꞌon yejer u Mucꞌ a cu Rikꞌir caꞌnan ich Tu cotor cajar, a bic cu bin u yaꞌre ley, yejer
**VIII.** U cꞌootic yejer u tsoykintic tuꞌ cu cꞌaticoꞌb u licencia a cu tsꞌabir tenoꞌb legislador.
### Sección V
#### Tiꞌ a Yʌj irir u tajir a Noj tiꞌ Federación
**Artículo 79.** A Yʌj irri takꞌin a Noj tiꞌ Federación raꞌ a tiꞌ Cámara de Diputados, u bʌj cu bin etic u bʌj tuꞌ cu beyaj yejer u cʌxtic baꞌ kir u kiꞌ beyaj yejer u bʌj cu bin ac bic tabar caꞌ bin beyajnʌcoꞌb, soc u kiꞌ beyajoꞌb yejer u rʌc tsokintic, a bic cu bin yaꞌre ley.
A tuꞌ cu yiꞌrir u tajir baꞌjeꞌ u yiꞌrir ich u yanx chun a juꞌ chaꞌmʌn ley, a majuꞌ bin cꞌaxbir, a toc taj yejer a toc bʌxic.
|
lac
|
mxt_sonora
|
# Sonora
Ñuu Sonora, (Tu'un español: Estado de Sonora).
|
mxt
|
toc_LK12_bis01
|
Amá quilhtamacú luu lhu̠hua cristianos tatamacxtúmi̠lh la̠qui̠ natakaxmatniy xtachuhuí̠n Jesús, luu lhu̠hua ni̠ caj ma̠x aktum mi̠lh y hasta xtala̠lakxquitiya̠huamá̠nalh. Pero Jesús ca̠tasánilh xtama̠kalhtahuaké̠n porque huí tu̠ xca̠huaniputún y chiné ca̠huánilh:
—Luu xli̠ca̠na cuentaj catlahuátit ni̠tu̠ naca̠ma̠pasi̠yá̠n ni̠tlá̠n xta̠yatcán fariseos porque luu xta̠chuná caj la̠ levadura acxni̠ cajcu actzú y lakmaca̠ncán xasquítit harina hua̠k ma̠xcuti̠y.
Pero la̠tachá túcu tze̠k ma̠qui̠cán xlacata xli̠maka̠s juerza maclacán; y para aktum tachuhuí̠n hua̠ntu̠ caj tze̠k huancán caj xlacata xli̠maka̠s juerza catzi̠cán.
Y chi̠nchú hua̠ntu̠ huixinín tze̠k li̠chuhui̠naná̠tit catzi̠sní xli̠ca̠na pi̠ na̠ nali̠chuhui̠nancán acxni̠ ca̠cuhuiní; y para túcu caj luu lakasiyu xli̠chuhui̠nantanu̠pá̠tit aktum tachuhuí̠n nac aktum chiqui, pus acali̠stá̠n namín quilhtamacú nali̠aktasi̠cán nac xca̠aksti̠ní̠n laclanca ta̠lhma̠ná chiqui.
Jesús ca̠huanipá:
—Xli̠ca̠na cca̠huaniyá̠n huixinín, ni̠ caca̠pe̠cuanítit a̠ma̠ko̠lh lacchixcuhuí̠n hua̠nti̠ ca̠makni̠putuná̠n, porque xlacán tla̠n tamakni̠y xtiyatli̠hua cha̠tum cristiano, pero ni̠lay túcua ma̠laksputuy.
Pero aquit nacca̠huaniyá̠n hua̠nti̠ luu quili̠pe̠cuanitcán: huat huá cape̠cuanítit Dios porque xlá la̠ namakni̠ko̠y mimacni kalhi̠paray li̠tlihueke la̠qui̠ namacá̠n mili̠stacnicán nac pu̠pa̠ti̠n para xlá chuná nalacasquín, pus huata huá luu cape̠cuanítit.
’Caj luu caquila̠huaníhu, ¿lácu pi̠ ni̠ catzi̠yá̠tit pi̠ li̠sta̠cán tanquitzis lactzu̠ spitu caj okxtiy tumi̠n? ¿Lácu pi̠ a̠tzinú chú lhu̠hua xtapalhcán? Pero ma̠squi chuná, ni̠para tantum actzu̠ spitu pa̠tzanka̠y Dios.
Pus huá chú cca̠li̠huaniyá̠n, ni̠ cape̠cuántit porque hasta minchixitcán hua̠ntu̠ tayá̠nalh nac miakxa̠kacán Dios hua̠k ca̠pu̠tlekeya̠huani̠t la̠ta kanatunu, y cumu huixinín xcamán ni̠ cali̠puhuántit porque huixinín luu lhu̠hua mintapalhcán ni̠ xachuná a̠ma̠ko̠lh lactzu̠ spu̠n.
’Xli̠ca̠na cca̠huaniyá̠n pi̠ a̠ma̠ko̠lh cristianos hua̠nti̠ tali̠ta̠yay pi̠ aquit quintali̠pa̠huán nac xlaksti̠pa̠ncán xli̠lhu̠hua cristianos, pus na̠chuná chú aquit Xatalacsacni Chixcú na̠ nacli̠ta̠yaya̠chá pi̠ xli̠ca̠na huá quilacscujni nac xlacatí̠n ángeles hua̠nti̠ tata̠lama̠nanchá Dios nac akapú̠n.
Pero a̠má chixcú hua̠nti̠ ni̠ nali̠ta̠yay nac xlacati̠ncán cristianos pi̠ xli̠ca̠na quili̠pa̠huán, pus na̠chuná chú aquit Xatalacsacni Chixcú na̠ ni̠ cactíhua para quilacscujni nac xlacatí̠n ángeles hua̠nti̠ tata̠huila̠nanchá Dios nac akapú̠n.
’Pus la̠tachá tícuya̠ cristiano hua̠nti̠ cala̠huá naquili̠chuhui̠nán aquit Xatalacsacni Chixcú juerza tla̠n nama̠tzanke̠nanicán xtala̠kalhí̠n, pero hua̠nti̠ cala̠huá nali̠kalhkama̠nán xtascújut Espíritu Santo a̠má cristiano ni̠lay catima̠tzanke̠nanícalh xtala̠kalhí̠n.
’Acxni̠ huixinín naca̠li̠pincaná̠tit nac xpu̠siculancán judíos, osuchí nac xlacati̠ncán jueces, osuchí nac xlacati̠ncán gobernadores, ni̠ cali̠puhuántit xlacata lácu luu nahuaná̠tit acxni̠ natakalhmakta̠yayá̠tit,
porque a̠má quilhtamacú Espíritu Santo naca̠ma̠catzi̠ni̠yá̠n lácu luu nakalhti̠naná̠tit.
La̠ta xtzamacán cha̠tum chixcú chiné huánilh:
—Ma̠kalhtahuake̠ná, cahuani quinta̠lá luu lacxtum caquinta̠tapajpítzilh a̠má herencia hua̠ntu̠ quinca̠makxteknini̠tán quintla̠t.
Pero Jesús chiné kálhti̠lh:
—Kahua, ¿túcu xpa̠lacata quili̠putzaya aquit? Osuchí ¿tícu quihuili̠ni̠t li̠juez nac milaksti̠pa̠ncán la̠qui̠ nacca̠ma̠pajpitziniyá̠n hua̠ntu̠ kalhi̠yá̠tit?
Xlá chiné ca̠huanipá:
—Luu cuentaj catlahuátit ni̠tu̠ naaktzanka̠yá̠tit y nalakati̠yá̠tit nakalhi̠putuná̠tit luu lhu̠hua tumi̠n; porque a̠má li̠pa̠xúhu xlatáma̠t cha̠tum, ni̠ antá li̠quilhtzucuy para la̠ta xli̠lhu̠hua xtumi̠n hua̠ntu̠ kalhi̠y.
Y chiné ca̠huánilh eé takalhchuhuí̠n:
—Maktum quilhtamacú xuí cha̠tum chixcú pero luu xli̠ca̠na rico xuani̠t, xkalhi̠y lakatum xca̠quihuí̠n pero luu tla̠n xlana̠nán, y antá chalh lhu̠hua cuxi y luu la̠n makálalh.
Cumu luu lhu̠hua hua̠ntu̠ xmakalana̠nani̠t a̠má rico chiné tzúculh lacapa̠staca: “¿Túcu cahuá nactlahuay, porque chú niaj ni̠ ní cma̠qui̠y quincuxi?”
Y chiné lacpúhua: “Huata mejor naclactilha hua̠ntu̠ xyá actzu̠ quimpú̠cuxi y tunu nactlahuay hua̠ntu̠ tlak lanca la̠qui̠ hua̠k antá nacma̠qui̠y quincuxi y pu̠tum hua̠ntu̠ ckalhi̠y.
Y acali̠stá̠n chiné nacuaniy quili̠stacni: Chú luu lhu̠hua kalhi̠yá̠hu tumi̠n hua̠ntu̠ namaclacasquiná̠hu aklhu̠hua ca̠ta porque la̠n ca̠ma̠stokuili̠ni̠táhu. Ni̠tu̠ cali̠taakatzanke, huata mejor chú caj cajaxui, li̠huana̠ cahua̠yáhu, cakotnúhu y luu capa̠xuhuáhu.”
Pero Dios xakátli̠lh a̠má chixcú y chiné huánilh: “Xaaktzanka̠tamá̠n chixcú huix, ni̠para tzinú catzi̠ya hua̠ntu̠ amá̠n okspulayá̠n, la̠nchú eé ca̠tzi̠sní pímpa̠t ni̠ya, y chi̠nchú la̠ta xli̠lhu̠hua hua̠ntu̠ ma̠qui̠ni̠ta, ¿tícu xlá nahuán?”
Pus xli̠ca̠na chuná okspulay cha̠tum chixcú hua̠nti̠ luu lhu̠hua ma̠akstokuili̠y xtumi̠n uú nac ca̠quilhtamacú, pero nac xlacatí̠n Dios ni̠tu̠cu kalhi̠y.
Acali̠stá̠n Jesús chiné ca̠huánilh xdiscípulos:
—Luu caakatá̠kstit hua̠ntu̠ camá̠n ca̠huaniyá̠n: Ni̠ luu cali̠taakatzanké̠tit hua̠ntu̠ nahuayá̠tit cha̠li cha̠lí xlacata tla̠n nali̠latapa̠yá̠tit, ni̠para huá milhaka̠tcán cali̠taakatzanké̠tit hua̠ntu̠ nalhaka̠yá̠tit.
Porque a̠tzinú luu lhu̠hua xtapalh quili̠stacnicán ni̠ xachuná quintahuajcán, y a̠tzinú luu lhu̠hua xtapalh quintiyatli̠huacán ni̠ xachuná quilhaka̠tcán.
Caj luu caca̠ucxílhtit lactzu̠ spu̠n hua̠ntu̠ takosa ta̠lhmá̠n nac ca̠u̠ní̠n, xlacán ni̠ tachana̠nán, y ni̠para taxka̠nán, ni̠tu̠ takalhi̠y xpu̠cuxicán antanícu tama̠qui̠y hua̠ntu̠ tamaclacasquín; pero ma̠squi chuná Dios ankalhi̠ná ca̠makta̠yama y ca̠ma̠hui̠y. ¡Pus a̠tzinú huixinín mili̠stacnicán luu lhu̠hua xtapalh ni̠ xachuná a̠ma̠ko̠lh lactzu̠ spu̠n!
Caquila̠huaníhu, ¿tícu cahuá la̠ huixinín para ma̠rí liakatiyuncán pi̠ tla̠n cahuá nama̠li̠huaqui̠y ca̠na caj nícu akli̠t ca̠ta la̠ta lácu nalatama̠y?
Pero cumu ni̠lay ma̠tla̠nti̠yá̠tit hua̠ntu̠ luu ni̠para lhu̠hua tuncán, ¿túcu chú luu li̠layá̠tit li̠taaklhu̠hui̠tapa̠yá̠tit ca̠ta catu̠huá?
’Caj luu caca̠ucxílhtit lakli̠lakáti̠t xánat lácua tastaca. Xlacán ni̠ tascuja ni̠para tatlahuay hua̠ntu̠ natali̠lhaka̠nán, pero luu lacatancs cca̠huaniyá̠n pi̠ ni̠para a̠má xamaká̠n rey Salomón ma̠squi luu lhu̠hua hua̠ntu̠ xkalhi̠y lakli̠lakáti̠t xli̠taca̠xta̠y, ne̠cxni chuná li̠lakáti̠t lhaká̠nalh cumu la̠ tatasiyuy a̠ma̠ko̠lh xánat.
Pus chú luu calacpuhuántit, para Dios chuná ca̠ca̠xya̠huay xánat chu xli̠hua̠k li̠cúxtut hua̠ntu̠ taanán nac ca̠tuhuá̠n, ma̠squi xlá catzi̠y pi̠ la̠nchú luu lakli̠lakáti̠t ya̠ko̠lh pero caj li̠cha̠lí naxnekko̠y y naca̠ma̠pu̠cán nac lhcúya̠t, ¿lácu pi̠ li̠huaca chú huixinín hua̠nti̠ xcamaná̠n ni̠ catica̠ma̠xquí̠n hua̠ntu̠ nali̠lhaka̠naná̠tit? ¿Túcu luu xpa̠lacata ni̠lay li̠pa̠huaná̠tit?
|
toc
|
stp_RV22_bis02
|
Guꞌ baꞌ gu jaroiꞌ noꞌt jaiꞌ boosolh dhi ñioꞌkiꞌñ gu Dios na jɨꞌk yaꞌ tu daaxix uꞌuan taꞌm, piam ku jaꞌp xi dhuukat, gu Dios puiꞌp baaboꞌ na miꞌ ka daaxix kaꞌ na jax chɨɨꞌ bhaan gu uꞌuan na paiꞌ ja daasaim guiꞌ nam jɨꞌk bhammɨ aayaꞌ gɇꞌ kiicham, na paiꞌ joidham jix chu abhaar, bhaiꞌ na paiꞌ gammɨjɨx jɨkgɨm bap tuiꞌkaꞌ, puiꞌ na jax tu aꞌga bhaan dhi uꞌuan. Baꞌ cham tuꞌ ka jugiaꞌ gu bhaidhaꞌ na bhammɨ kɨɨk na kɨꞌn gammɨjɨx bhaiꞌ ba tu tatdaꞌ kaꞌ gɨt.
Baꞌp kaiꞌch ɨp gio guch Xoiꞌkam:
―Jix ioꞌm jootom mu jimdaꞌ iñ noꞌ pimɨt xim jotmaꞌn na pim bɨɨx kap ja aagiꞌñdhaꞌ gu jaiꞌ jaꞌtkam dhiꞌ na jɨꞌk mi chu uaꞌñix uꞌuan taꞌm.
Aañ baꞌp tɨtda:
―Ea nach puiꞌ tu duñiaꞌ nap jax kaiꞌch Jesuus jich Xoiꞌkam nap baꞌ moo jootom bha jimdaꞌ.
Jaꞌpniñ baꞌ pɨx jam tɨtdañ jaaduñ. Moo gɨt baꞌ gu Gɇꞌkam jich Xoiꞌkam xi jam joiꞌndat jam aꞌm tɨ nɨidhidhat jam palhbuiꞌñchuꞌ tuꞌ na pɨx bhaan bɨɨx jɨꞌmaꞌn aapiꞌm.
|
stp
|
nhn_julio
|
# Julio
Julio chicome metztli ipan xiuhpohualli gregoriano. Xiuhpohualli
|
nhn
|
amu_estados_unidos
|
# Estados_Unidos
Estados Unidos yia ni nkana ni xi'ánkan tuvi'i'. Një njëñá'n ñä'ma bë'mánga Inglés.
|
amu
|
nch_koatl
|
# Koatl
Koatl se okuili tekuaniketl kichanti ipan tepeuakan.
|
nch
|
nch_borroj
|
# Borroj
Yin borroj, se tlapiyali tlen neneni kimilakan uan kichanko.
|
nch
|
zaq0-sw-627863-ba-xhikwa-doo
|
# Ba xhikwa doo
**Bëni Xidza**
> Mi perrito
_Zapoteco (zaq0)_
Ba xhikwa laba Bëkunisa.
Ba bëku waladza nakaba.
Nana ba ridaniba taba.
Nana ba ridaniba gaguba bèla.
Ba witaj ba nakaba.
Lëa rixhunajba, ridaba reniba guxuba yugu ba be.
Tu lizu ba Bëkunisa guzába len netu gixi.
Tibi bixhikiajda xunja len laba, tsate gunëruba lawa.
Tu be xkonpa, labe Kiadu, gúdxibe laba.
Na budxintu yu'u ble'itu tu bëni zee gaxaj ra pwerta kietu.
Ba Bëkunisa guzloba ruxhiaba, yajswateba lee.
De ki gurene le'i gia na ki kabi gudi'nba lee.
Nana ba buxhidxa.
Ba Bëkunisa nakaba ba xmigwa tsawitera len laba rusaba neda lu idzaliyu.
|
zaq0-sw-627863-ba-xhikwa-doo
|
tar0_covid_67_bis03
|
pesqueras,acuícolas, agroindustriales, artesanales ligue turísticas ma eme aboy la
machare chiri ju wabe la nochalime ju amiriga la machinema a´misi epereili.
Abiena abichigo la uwiribo apiki eyena mi meka nochega amiriga ju mi campo agrícola
o migrante nisa, la ku ruwimela amisi epereili pe o´oka enomi yabore amiriga a loé
enomire únemela ku simia amisi béte mi comunidachi kere sinikachi eleka la tubuka
enaramere amiriga ruwi a loé ralomali machime amiriga tabile apega sebamela ye
nawili choprome enekame rosowali amiriga tabile chokemela ku bitichi simia.
8. Raíchali. Ye nocheli osali anilime guía neterigame ju ralomali raichiga ye insntitucion
nikuri amira ju Instituto Nacional de los Pueblos Indígenas.
Mi Ciudad de México, osá naó simirichí mécha Mayo okuá mili aminá osá makué
bámibali.
WALÚLA NULÁME AMÍ JÚ DIRECTOR GENERAL JENA
AMISI ÍLI INSTITUTO NACIONAL DE LOS PUEBLOS INDÍGENAS.
ADELFO REGINO MONTES
|
tar0
|
nch_kiyauitl
|
# Kiyauitl
Ikuak atl temoa iluikauikpa motoka kiyauitl. Kiyauitl mochiua ikuak mixtime in iluikatl katej seki tlen 0.5 mm.
|
nch
|
spa_EK38
|
La Palabra de vino a mí :
dice :
dice :
dice ,
dice .
|
spa
|
yua_2019
|
# 2019
2019 jumpel u ja'abil ti' Calendario gregoriano.
|
yua
|
yua_chakaj
|
# Chakaj
Chakaj Káastlan t'aan: Palo mulato. le che'a' ku ch''aakaj tial u póolal méejen che'ob, le méejen che' ku póolalo' ku kóonol. u tsu'e' susulkij le méetike' ku ch'áakal ti'aal póolbil.
|
yua
|
yua_croacia
|
# Croacia
Kroáasia (fráanses t'aan: République française) u k'aaba' junp'éel lu'umil ich Ewropa. Xook yéetel 65.073.482 utia'al wíinik.
|
yua
|
tee_MT22_bis02
|
Acsni ixtavilanalhca' ju fariseonin pus ju Jesús alacsacmi:
―T'as nonat'it ju uxijnan. Tis ists'alh lhiulayat'it ju Cristo ju ixnoncan camalakachatachilh ju Dios.
Chai ju yu'unch tajuni:
―Pus ists'alh ju k'ai ucxtin David.
Pus ju acsnich ju Jesús asacmichokolh. Alacjuni:
―Pus ju David yuchi ju Spiritu Santu ju mapast'ac'ani ni lhixak'ala ix'ucxtin ju Cristo. Pus t'as lhimach'akxayat'it ni lai chunch lalh. Pus ju yuchi ju David ma chani naulh:
Ju ucxtin Dios junilh ju qui'ucxtin
ni vanin catavi tus acsni cat'alalhajaya' ju ixt'alaxcai.
Chunch ma naulh ju David.
Chai ni is'akstu ju naulh ju David ni ix'ucxtin junita pus ju chunch va nomputun ni jantu va ists'alh junita.
Pus ju acsnich jantu lai xamati' tu'u' ixlhik'alhtaji. Chai tus acsnich avilhchan jantu lana xamati' isacmiputun tu'u' ju Jesús.
|
tee
|
mco0-sw-264083-my-senses
|
# Ejxën njä’yën.
**Rutilia Ibarra Lara "TAMAZULÁPAM"**
>
Jëktunkpäjtyëm ja’ n’ejxën njä’yën
_Mixe (mco0)_
Mëët ja’ njëëjp…
...nxu’ujkyëp ja’ päjkjeets pu’uty.
...nxu’ujkyëp ja’ pëjyët.
Mëët ja’ nween…
…n’ijxypy koo ja’ ultëxaj poj myëke’kya’.
…n’ijxypy koo ja’ meext xyo’ntä’äky.
Mëët ja’ n’ää, njä’kyajpy ja’ tä’ms nëëj.
Njä’äkyajpy ja’ pä’äktsuuky.
Mëët ja’ nkë’ë…
...nmajtsypy ja’ mkë’ë..
|
mco0-sw-264083-my-senses
|
zpm_AC2_bis02
|
Gzataa dze rcaalsa zho leṉ yadoo; rlozh ga, rcaalsaque zho lidz grë zha ne nacgrë zho row zho guietxtil zigne psaṉ Jesús diidz ga; iṉe nley, iṉe ndooladz rbe zho grë zho rquiin zho guieḻwagw ne ruṉlo zho,
ni rley zho rooḻnie zho Dios. Grëse miecha, rley zho raṉ zho sca niowse mban zho; ni zigse zie dzew, scase scase laa Dios rbedzraa grë zha ne rzëëb xnëz Jesús, laa zho racnzianraa.
|
zpm
|
nhn_temazatl
|
# Temazatl
Temazatl ce tecuani yolcatl in ompa tepemeh.
|
nhn
|
mjc_MT22_bis02
|
Tan yoñi maa cuvi̱ nacaha̱n nu caha̱n ra ndi intuhun maa tuhun. Tan nda quɨvɨ can, yoñi ca maa cuñí nducu tuhun tsi ra.
|
mjc
|
toc_RM9_bis02
|
juerza cámaj ma̠lakcha̠ni̠y aktum quilhtamacú la̠qui̠ pi̠ antiyá naca̠li̠ma̠pa̠cuhui̠cán xcamaná̠n Dios hua̠nti̠ lama xastacná.
Na̠ calacapa̠stáctit la̠ta lácu huá profeta Isaías acxni̠ xca̠li̠chuhui̠nama a̠ma̠ko̠lh hua̠nti̠ judíos: “Xli̠ca̠na pi̠ ma̠squi chuná xli̠lhu̠hua cumu la̠ muntzaya xalac pupunú xli̠hua̠k xli̠talakapasnicán judíos, aquit tancs cca̠huaniyán pi̠ ni̠ lhu̠hua catitalaktáxtulh.
Porque Dios ámaj ca̠ma̠xoko̠ni̠y xli̠hua̠k cristianos xala ca̠quilhtamacú xpa̠lacata xtala̠kalhi̠ncán, pero hua̠ntu̠ aksti̠tum natlahuay xtascújut.”
Xa̠huachí antali̠túm nac li̠kalhtahuaka chiné titzokpá Isaías:
Para huá Dios ni̠ xtica̠lakalhámalh y ni̠ xtica̠lakmá̠xtulh makapitzí̠n xalakmaká̠n quili̠talakapasnicán hua̠nti̠ quinca̠ma̠lhu̠hui̠ni̠tán,
aquinín xtisputtahuiláhu cumu la̠ tasputtahuílalh hua̠nti̠ maká̠n xtalamá̠nalh nac Sodoma y Gomorra.
Bueno, ¿túcu chi̠nchú quinca̠ma̠siyuniyá̠n eé takalhchuhuí̠n? Pus quinca̠ma̠siyuniyá̠n pi̠ a̠ma̠ko̠lh hua̠nti̠ ni̠ judíos caj xpa̠lacata tali̠pá̠hualh hua̠ntu̠ Dios ma̠lacnu̠y, xlá ca̠li̠maklhtí̠nalh cumu la̠ xalaktaxtún cristianos hua̠nti̠ ni̠tu̠ takalhi̠y xtala̠kalhi̠ncán, ma̠squi xli̠ca̠na pi̠ xapu̠lh xlacán ni̠ huá xtaputzamá̠nalh eé laktáxtut.
Y chi̠nchú a̠ma̠ko̠lh judíos hua̠nti̠ xli̠ca̠na xtalaktzaksamá̠nalh natama̠kantaxti̠y xli̠ma̠peksí̠n Dios porque xtalacpuhuán pi̠ chuná natali̠laktaxtuy xpa̠lacata xtala̠kalhi̠ncán, ma̠squi tatzáksalh ni̠ tama̠tlá̠nti̠lh.
¿Lácu chuná taliakspúlalh? Huá chuná taliakspúlalh porque caj sacstucán luu lacuán cristianos xtali̠taxtuputún o xtali̠ma̠siyuputún nac xlatama̠tcán, pero ni̠ tama̠tlá̠nti̠lh nataca̠najlay pi̠ Cristo naca̠ma̠xqui̠y eé laktáxtut. Por eso tali̠laclatá̠yalh y huá taliákchekxli a̠má “lanca chíhuix hua̠ntu̠ liakchekxnincán.”
Y na̠ antiyá nac li̠kalhtahuaka chiné tatzoktahuilani̠t:
Aquit cámaj macamín cha̠tum hua̠nti̠ naca̠lakma̠xtuyá̠n,
pero lhu̠hua hua̠nti̠ caj natali̠laclata̠yay porque huá li̠taxtuy aktum lanca chíhuix hua̠ntu̠ naliakchekxninta̠yacán y natatali̠ca̠talay nac ca̠tiyatni.
Pero hua̠nti̠ natali̠pa̠huán xli̠ca̠na pi̠ ni̠ caj catitama̠xáni̠lh acali̠stá̠n.
|
toc
|
mxp_kaaky
|
# Kaaky
Kaakyj (Poxam'ëtë ayuuk) Ja kaakyj mëtipë ja'ay o'tsyuntëp ats kyatsyëp ma Poxam'ëtë kajpn jakxon tsyim xuukëtsy. Pikatsyëtsy ja tooxtsyëkyja'ay t'koxtë, ni maja ni pëxik ja jëtsykoxk, tuuktsaax ja kujkmj ja kyipx
|
mxp
|
zaq0-sw-624166-dxaa
|
# Dxaa (Zapoteco Teotitlán del Valle)
**Rai Farrelly**
> ¿Quiénes son los diferentes animales de granja? ¡Encuéntrelo listado en este libro!
_Zapoteco (zaq0)_
bækw
bǎd
bág
gǎxh
bizin
xhǐt
xhíily
dxǐb
kǔtx
bedy
|
zaq0-sw-624166-dxaa
|
nhn_hueypochtlah_altepecalpolli
|
# Hueypochtlah_(altepecalpolli)
Hueypochtlah achcauhtoca caxtillantlahtoltica Hueypoxtla, ihtoca ce altepecalpolli itechpa 125 ialtepecalpolhuan ompa in Tlahtohcayotl Mexihco ihuan ce itech 7 altepecalpolmeh ipan Onohuayan Tzompanco. === Altepemeh ===
|
nhn
|
nhn_mizton
|
# Mizton
Mizton (latintlahtoltica; Felis domesticus), ce tecuanitzin yolcatl onemi ica chantli.
|
nhn
|
nhn_ahmozoc
|
# Ahmozoc
Ahmozoc achcauhtoca caxtillantlahtoltica Amozoc, ihtoca ce altepecalpolli itechpa 217 ialtepecalpolhuan ompa in Puebla ihuan ce itech 12 altepecalpolmeh ipan Onohuayan Centro.
|
nhn
|
pua_kupanda
|
# Kupanda
Kupanda, (kasticha uantakua: Aguacate) ma anhatapu.
|
pua
|
top_JD1_bis02
|
Na̱ kalimakxtáktit Dios nakgalimalakgawaniyán ixtalakalhamán nak milatamatkán y lipaxáu kakalhitit amá chichiní akxni Quimpuchinakán Jesucristo ama kinkgamaxkiyán amá kilatamatkán xalakg akapún nima kinkgamalakgnuninitán natalipaxawayáu kanikxniwá kilhtamakú.
Calitlán kakgamakganajlitit tí taklhuwatnán.
Cakgalakmaxtútit la tí kamakachípalh ixtacristiano tí atsiná ni natamakuasa nak lhkuyat. Na̱ wí xamakapitsi tí nakgalakkatsanátit porque snun talaktsankganit nak ixlatamatkán. Cakgalakmaxtátit, pero skálalh kaskujtit nitú tikgamapasikanátit lata ixtayatkán porque la aktum lixkájnit lhákgat nima tlhann mapasinán lixkájnit tú kalhí.
Amá chastum xastaknán Dios tí nití makchaní ixtalakgapastakni y tí limákxtakli Quimpuchinakán Jesucristo nakinkgalakmaxtuyán, watiyá snun kalhí litliweke nakgamaktayayán y xlá nikxni ama kgakxtakmakanán xlakgata nalitanuparayátit tlawayátit talakalhin porque xlá lakglhkganit ni para aktum talakalhin nalipinátit akxni lipaxáu nalakchipinátit ixlakgatin ana ní wak kgalilakátit tatutanán.
Huata wá xlá tí mininí nalakachixkuwiyáu, namakapaxawayáu, nalipawanáu y nakinkgamapaksiyán lata liminitanchá kilhtamakú, chí y lata nima naminakhá kilhtamakú. Chuná kalalh, amén.
|
top
|
nch_tekolotl
|
# Tekolotl
In tekolotl, se tototl tlen nenemi ajkopa xiuikuauitl.
|
nch
|
yua_2018
|
# 2018
2018 jumpel u ja'abil ti' Calendario gregoriano.
|
yua
|
nlv0-sw-448991-patlani
|
# Tototl
**Reyna Bautista**
> Tototl amo kualti tlapowa
_Nawatl (nlv0)_
Tortola keman patlanih
Tórtola amo kualti nejnemi itech atl
Tórtola amo kualti tlakua
Tórtola amo kualti tlakuechowa itlakual
Tórtola kema nejnemi
Tórtola amo kualti matsitsikuini
Tortola kema kualti motlalia ipan se kuajmaitl
Tórtola amo kualti mokitskia itech se kuajmaitl
|
nlv0-sw-448991-patlani
|
nch_uilotl
|
# Uilotl
Yin uilotl, se tototl tlapiyali tlen neneni kuauimej.
|
nch
|
zaq0-sw-627864-tu-reaj-raguru
|
# Tu reaj raguru
**Bëni Xidza**
> Yuguka tu reajraguru len Didza Xidza
_Zapoteco (zaq0)_
Bix nazii tu ni?
Tu ni nazii yëla
Bix nazii tu ni?
Tu ni nazii wi
Bix nazii tu ni?
Tu ni nazii mangu
Bix nazii tu ni?
Tu ni nazii sanoria
Bix nazii tu ni?
Tu ni nazii yutu
Bix nazii tu ni?
Tu ni nazii sandia
Bix nazii tu ni?
Tu ni nazii limon
Bix nazii tu ni?
Tu ni nazii papaya
Bix nazii tu ni?
Tu ni nazii uba
Bix nazii tu ni?
Tu ni nazii za lberji
|
zaq0-sw-627864-tu-reaj-raguru
|
nlv0-sw-450763-the-sun-and-the-moon
|
# Tonalli iwan metstli
**pancho g**
> Se tonalli itech inemilis tonal iwan metstli
_Nawatl (nlv0)_
Iokualkan.
Tonaltsin petlantok.
Mehtokok ikyekma
Wetsi ichpochma.
|
nlv0-sw-450763-the-sun-and-the-moon
|
tee_MT11_bis02
|
Alac'a'it'it ju quilhamap'aksin chai alak'a'it'it ni mi'amamaka'unu'an acva. Pus ju quit'in jantu jeks ic'ui chai jantu tu'u' iclhitak'ayai. Pus ni chunch ju alat'it pus cak'achanach ju mi'alhunut'an.
Pus jantu na lhixcai ixnavica ju quilhamap'aksin. Chai jantu axk'op'a'it'it ixnavica.
|
tee
|
mxt_coahuila
|
# Coahuila
Koahuila, (Tu'un español: Estado de Coahuila).
|
mxt
|
mim0-sw-294068-who
|
# Yuku ku ña
**Emelia Lorenzo**
> Na koto yo yuku ku na sa ka'ma ni
_Mixteco (mim0)_
Xinì so'o ña lo'o Priya ña so nda'a katyi si'a srr...srr...yuku kún.
Xinó ña lo'o Priya kua'an ña tyi sata. Xini ña ñi sindiki xaxi ri yita kuií. Ta siví sindiki ku ti sa ka'ma.
ndi kòsó va ku ti kunò nda'a yitún. An siví ndikoso ku ri.
Va ti sa'va va ku ti ndava no yita kuií An, siví sa'va ku ri.
Va yùsu va ku ti ndava káni ní Sivi yusu ku rí.
Tiaká va ku ri na kaá no ñu'ún takuií An, siví tiaká tuku ku ri.
Xi ti'va xìní ña lo'o Priya ñi kití tyeé mpa'la so'o. Ta ñi'i ri sata ri xi'in sata yitun.
Vitin ví kun ndaá ñini ña lo'o Priya ña ka'ma nií Srr...Srr...
|
mim0-sw-294068-who
|
nch_ayotl
|
# Ayotl
Yin ayotl, se tlapiyali tlen nenemi, kichanti tlani yin tlali.
|
nch
|
tos_libros_sep_03_bis06
|
Paks anta niku ntsokgnanitawa ' ka putsa ' Ihuwa
kgtuminitachiwin, chu ka Ihkakgó kmi litsokgni.
Kgtutupuxamatujún
-----
Kgoyom
Xa pulh xlatamanín nima nchiyu li
talakgapasa’ Kgoyom, ta kaxtawilakgolh
xmakgchokgot kgtum taxtuna’, nima
nchuna’ limapakuwikgolh: “Kgoyom”.
Uyma xtukuwani’ chuna’ makgalhinikgolh
xpalakata’ xankgalhín xukxilhkgoy lakum
xtakgestokgkgoy kgálhtí usu kgalhtutu’
lakgkgoiotsitni’, xpulakni’ Ihuku’ nima xwi
lakatsu kchuchut. Xmalana’ ima ntaxtuna’
xkilhtin Ihúku xkgalhkgalhí
xlakgapaxialhnanín, na xmalananín sípi
xa lak Putaxkat chu xa lak Likgaman.
Akxni’ nchu xchinkgoy xka paxtokgkán,
kxtum chu xtanukgoy klhúku’. Xwankgoy
chu xukxilhnanín pi atakgalán xtlawankgoy,
a takgalán xtatukikgoy, max luj
lakgkgólotsitnita’ xwankgonit. Tsukukgokaj
nchu wankgokán pi ima lakgkgolotsitni’
“kgoyo”, “kgoyo”.
Xtlawankgoy; Wa nchu ima ntachiwín
“kgoyo” tiyakgolh xlakgalatamanín imakgoyo” tiyakgolh xlakgalatamanín ima
mpukuxtu’, lakkaxtlawakgolh chu “Kgoyom”
maxtukgocha’. Kgoyom li takgatekgsa’:”xa
a takgalán xtatlau lakgkgolotsitni”’
Sixto Rodríguez
-----
Luná ' ka lakapastakni ' akni ' na kalhtinantilheya kkgatunu '
takgalaskinin. Mintakgalhtin na tsokgwiliya' ktalakalhtítni'.
Túku kawá xpalakata’ Tutunakú litsokgwilikanit xtukuwani’
makgapitsi nkachikinín, nima lakgapaskgoyauku’.
—Chiyú, kgoyom manikán Huehuetla, tuku’ nkawá xliwanka’
lakgpalinikaj xtukuwaní’ chu tíku’ lakgpalinikgolh.
—Kum kinín tutunakujni’, ¿a tlán pi ka lakgpalinika xtukuwanín kin
kachikininkán?
70
Kgtutupuxamakau
-----
—¿Lantla’ xli talaknixakgatlit mapakgsinanín?.
—Xlitatiyat xa talakkakni' tachiwinín niku luj talakaskín.
Ni lakgawa wankgokán.Ni lakgawa wankgokán.
— ~~Kstitum~~ ~~xli~~ ~~tachiwinat~~ .
—Ni tatlankanikán usu ni takilhchayawakán.
—Na ni takgalhkgamanán.
Kmin pukgalhtawakgakán ka lakkaxwilitit a tanujni '
xlalixakgatlin mapakgsinanín.
Kgtutupuxamakawitu’
-----
Kum wa lakgkgolón makgasa’ xpulanankgoy kxtawilatkán,
nachua nchú xtlawakgoy kxpulatamankán. Xmín kilhtamakú
xtakgestokgkgoy chu xlakkaxlakgoy tiku na mapakgsinán.
Wa nchu tiku smalakgchanikán ima limapakgsín xmaxtikán tuku
xlakan xmapakuwikgoy “Lítay”.
Ima ntachuwín “Lítay”, litakgatekgsa pi anta’ niku wi limapakgsín
kxpunún na tayé usu na yawakán tiku na mapakgsinán. Chu kum
lujchuna’ limapakgsín wa xlitliwékge’ kgtum kachikín. Xlakgchana’
ima “Lítay”’ na xmaxkikán xa likxilhkán ima’ litliwékge’; wa nchu
“Líxtokg” nima lán na litayé chu na litamakgatliwekglha’
kxtamaskujut limapákgsin.
Ima ntipalhuwa tachiwín,
laktanumakgólh tatsokgni’
okxtuy wí, kgalhikgoy x
limakpixlankin (‘)
lakgkgolón
xtawilatkán
nchú
kxpulatamankán
lítay
tachiwín
limapakgsín
kxpunún
kachikín
litliwékge’
líxtokg
7
LIMAKPIXLANKIN ( ' ) ktsu talhlitni ' akwilikán kgtum litsokgwilin
nima ntlak pixlanka na kgalhtawakgayau.
Kgtutupuxamakutí
-----
Ka wilitit ntachiwínín nima na li makgatsiyatit ima ntatsokgni'.
~~Lán~~ ~~na~~ ~~tiyayatit~~ ~~nima~~ ~~akxtuy~~ ~~wilakgolh~~ . ~~NiNi~~ ~~nana~~ ~~patsankganiyatitpatsankganiyatit~~
xlimakpixlankin.
Ima nkilhtamakú kaxwilau nalh lakum makgasa’
xmapakgsinankgoy ki .
xtalakapastaknikán . Chiyú kkapukuxtún chu
k mapakgsinanín ka Presidente,
Juárez usu Inspector. Kkin pukgalhtawakgakán na wilakgolh xaKkin pukgalhtawakgakán na wilakgolh xa
, kawanikán Comité de Educación. Makgapitsikawanikán Comité de Educación. Makgapitsi
kapukuxtún tiku makatsininankgoy akxni’ ntastokgkgokán ka
wanikán
ya takatsí kum xmapakgsinankgolh.
Kgtutupuxamakututu
-----
Ka kgalhtawakgatit ima ntatsokgni ' chu wixin kalilakchiwinantit
tuku wan.
Takamalh
Kxa laklanka’ kachikinín niku nchiyú tapakgsikgoy laktsu kachikinín
chu kapukuxtunín, wilakgolh xa napuxkún mapakgsinanín, nima
luwanán mapukuwikgoy Presidente Municipal. Chi nki
natatajnikán tiku ntlakg xa puxku’ xmakgalhinikgoy lítay
xmapakuwikgoy “Takamalh”. Tawán pi xtsukut, xkawanikán, ima
xa napuxkún mapakgsinanín Xa tata lakkamán” tlakg alh
kilhtamakú maputumikgolh ima kgtí’ ntachiwín, chu “Takaman”
taxtucha’, alistalh “Takamalh”, tamakgaxtakli. Litakgatekgsa’;
“xa puxku’ lakkamán”.
Wilakgolh kachikínín ima nkilhtamakú niku nchunuku’ Takamalh
mapakuwikgoy xmapakgsinakán.
Ka tsukutit limapakuwiyat Takamalh paks mapakgsinanín,
xpalakata wa luj xtachinkán natatajni'.
7
Kgtutupuxamakutati’
-----
TUKUWANI’
usu tukuwanín chixkuwín wekgni’ kiwi’ chichi’
Paks tuku anán kki kgoyot Manuel kgestín takgnu’
makgchikgokán tíji’ Andrés Pukgalhtawakga’ chíwix
Kintukuwanikán
Xtukuwani’ kachfkinín
Xtukuwaní’ sipijni’ chu
Kgestinín
Xtukuwani’ ntaxtunanín
chu kgalhtuchokgójni’
Xtukuwaní’ pulakkaxlan
chu putamakgtáyan
Xtukuwanín
putamakgkgestokgat
Ima mpulaktu
tukuwaín,
xa pulh
xlitsokgwilinkán
paks xlipán xa
laklanka’
xlikgalhitkán.
Manuel, Andrés, José
Kgoyom, kataxtunú
kakgatsala’, Putáxkat
Lipaskgón, Akgpixisipi
Kuwikchuchut, Walhtin,
Slúlh, Akgampuxam.
Pukgolhtawakga’,
Puchiwin, SSA, IMSS,
Kxanat kapen,
Tunkúwin
Kmi litsokgnín ka Ihkawilitit tlakg chu a tanujni' ntukuwanín.
~~Kuentaj~~ ~~mi~~ ~~litlawatkán~~ ~~nima~~ ~~kxtsukut~~ ~~tukuwanín~~ ~~lujchuna'~~ ~~xa~~
lanka' litsokgwilin.
Kgtutupuxamakukitsis 7
-----
XTASKUJUT KACHIKINÍN
Kin Taskujutatkán
Kum la e katsiyau kin pulatamankán luj ka kgestinín chu kachíchi’,
wa xpalakata’ tlakg liskujau xchanka’ kuxi’, stapu’, pín, pakglhcha’,
talhtsinkiwi, axkut chu káka’, kum paks wa’ luj xlitamakgtakgalhau.
Makgtí kgtum kata’ tachán kuxi’: xa enero wanikán “Tamakmulh”
chu xa julio “Pustakgna’”
Ni tipalhuwa ntachanán xli skujkgokán makgasa’.
Xtachanán panamak man kaj lixokgon xwanit chu xli tatiyé
ktalhákgan. Xwilakgolh chu nkachikinín tiku ntlakg tipátu’
ntachanán xlakgatikgoy lakum pín chu mpakglhcha’, kuxi’ chu
stapu’.
Ninaj makgas, luwanán, liminkgolh xchanka’ ntawakat nima kaj li
tlajakán tú min lakum kápen, úkum, sumixanat, chankat, laxux,
-----
lima, xúkut. Lluwa nchu kin tachikininkán li lakgpalikgolh xa pulh
xtachanankán.
Xlakata ntakgalhinín, pats xa la kawikín xli tamakgtakgalhkgokán,
lakum tuxpan, xkut, stakumísin, mapachín, kúyu, skau; wékgni’,
Ihpatekg, stánsas, tuxtukulut...
Kkgatunu chíki’ xkgalhikgokán paxni’, xtilan chu tajnanín, kum na
kaj kakiwín xkachipakanit chu kchikita’ xka makgastakkanit
chu xkamasmanikanit. Toro, kawayu, axnu ninaj xa ka liminkán.
Lakgkgolón tlakg xli takgatsankgekgoy xtamakgtakgalhatkán chu
ni wa’ xkgalhika’ ntúmin.
Kum xka kgataxtuní xtamakgalanankán xli xtapalikgoy a tanu
ntuku xmaklakaskinkgoy kpulistan lakum k Lákga, k Sakatlan,
Klochna’.
-----
Ka wanti’ túkú ntachanán luj xlakaskinka’ kki latamatkán, nima
~~tamakgalé~~ ~~kmin~~ ~~kachikín~~, ~~chu~~ ~~ya~~ ~~li~~ ~~chiwinanau~~ . ~~Ka~~ ~~tlawani~~ ~~xta~~
lakalhkaxtun chu xtukuwanin.
|
tos
|
ote_hidalgo
|
# Hidalgo
Dähnini Hidalgo ni M’onda, ra ñähni Nju̱nthe. Po lado mboxhyadi, rinjani ra hai hyodi Mberakru n'e hyodi Puebla, ku̱hyadi rinjani ra hai hyodi Ndämxei, mähuifi rinjani ra hai hyodi San Luis Potosí n'e mäk’angi rinjani ra hai hyodi Le̱ngu M’onda n'e hyodi Tlaxkala. Mämeni Mäñ’uts’i Ngu̱hmu Nju̱nthe Nts’u̱tk’ani May’e Mäbo̱za Magots’i Hñakala M’omu
|
ote
|
tzh_estudios_inali_01_bis321
|
(algo que nivela otra cosa); puntal
*Morf.:* **xon** < **h** - **-il.**
**xoht** [ *alt.* H: **xojt,** ox **xojt'** ] *c.n.* para
contar rollos ◊ **cha'xoht la jman**
**alambre** [ ba ] ‘compré dos rollos
de alambre’ *Morf.:* **xot** < **h** >.
**xohtan** [ *alt.* H: **xojtan,** ox **xojt'an** ]
*v.t.* doblar, torcer; colocar (algo
enrollado) ◊ **te jtatike la xojtan jilel ta**
**k'abte' te ak'e** [ tp ] ‘el señor dejó el
bejuco enrollado en una rama’
*Morf.:* **xot** < **h** - **-an.**
**xoht'** **1** [ *alt.* H: **xojt'** ] *v.i.* cortarse,
trozarse ◊ **xoht'emix yok te wakaxe** [ ba ]
‘ya se le ha cortado la pata a la
vaca’ *Morf.:* **xot'** < **h** >.
**xoht'** **2** [ *alt.* H: **xojt'** ] *c.n.* para contar
pedazos cilíndricos de algo,
trozos ◊ **oxxoht' la xot' swahle'** [ ba ]
‘cortó su caña en tres pedazos’
- **ha' nax jxoht' ay sk'uk'umal snuk'**
**me xpelona mute** [ pe ] ‘el pollo pelón
del pescuezo sólo tiene plumas
en una sección de su cuello’
*Morf.:* **xot'** < **h** >.
**xoj** *v.t.* (1) insertar, introducir en una
cavidad circular; empalar, insertar
algo circular en algo alargado o
viceversa ◊ **xoja ta koxtal chitame** [ pe ]
‘mete al puerco en el costal’ ◊ **ya**
**xoj ta sjolik te xch'oxil chi'ine** [ pe ] ‘se
ponen como collar la guía del
camote’ ◊ **la jxojbe xch'okow ta sk'ab**
**jmakem** [ tp ] ‘le coloqué el anillo al
dedo de mi novia’ (2) lazar (⇒ **xok,**
⇒ **yuk** ) ◊ **xoja ta snuk' te wakaxe** [ ba ]
‘laza la vaca en el cuello’ (3) [ ba ]
medio trabar (puerta) ◊ **tut xoja nax**
**hilel te ti'nahe** [ ba ] ‘sólo deja medio
trabada la puerta’.
**xojbil waj** [ tp ] *s.* tamal de elote ◊ **ya**
**xba jk'ajtik tal ajan yu'un ya jpastik**
**xojbil waj jwe'tik** ‘vamos a ir a
buscar elote, porque vamos a
hacer tamales de elote para
comer’ *Morf.:* **xoj -bil** + **waj.**
**xojet** **1** **,** **xojojet** *expr.* insertarse
bruscamente (algo en un hoyo
circular, algo circular en algo
alargado) ◊ **xojet slajel ta laso i**
**kawayui** [ tg ] ‘el caballo fue enlazado
bruscamente (metiéndosele el lazo
alrededor del cuello)’ *Morf.:* **xoj -et.**
**xojet** **2** **,** **xojojet** *expr.* brillar, resplandecer
- **xojet asit awelaw** [ tp ] ‘tu cara
resplandece’ ◊ **xojet sk'aalel u** [ ox ] ‘la
luz de la luna clarea’ *Morf.:* **xoj -et.**
**xojet** **3** **,** **xojojet** *expr.* sentir algo
sabroso, delicioso, fragante (olor,
sabor) ◊ **xojet nax te we'elile** [ gu ] ‘la
comida huele muy rico’ ◊ **xojojet yik'**
**te nichimetike** [ gu ] ‘las flores huelen
muy rico’ ◊ **chikan xojet sbujts' te pane**
[ tp ] ‘el pan sabe riquísimo’ ◊ **yakalat**
**mati ta ch'il ti'bal, ha' yu'un namal chikan**
**xojojet xanix yik'** [ pe ] ‘tras que estás
friendo carne, por eso desde lejos
se siente un olor rico’ *Morf.:* **xoj -et.**
**xojk** *s.* granito rojo urticante que sale
típicamente en los pliegues de las
articulaciones (quizás causado
por una diminuta garrapata roja
⇒ **jxohk'** ).
**xojk'an** [ tp ] *v.t.* colocar (pierna) en
posición levantada ◊ **ma xaxojk'an**
**awakan ta ba mexa** [ tp ] ‘no apoyes
tu pierna sobre la mesa’
*Morf.:* **xok'** < **j** - **-an.**
**xojlej** *s.* cañada, cañón, hondonada
alargada ◊ **och bel ta xojlej te chije**
[ tp ] ‘el venado se metió en la
cañada’ *Morf.:* **xoj -lej.**
**xojob** *s.* (1) luz, rayo de luz o de sol,
destello, resplandor ◊ **ochix tal xojob**
**ta kukub** [ tp ] ‘se metió un rayo de
sol entre las tablas’ *Pos.Marc.:* **-al,**
**-il** - **bayel xojobil k'ajk'** [ tp ] ‘el fuego
-----
xoniy
## x
###### 673
tiene mucho resplandor (alumbra
mucho)’ (2) [ am, ba, chi, st ] arco
iris (⇒ **sehk'ajub** ) *Morf.:* **xoj -ob.**
**xojobaj** *v.i.* resplandecer, iluminarse,
destellar ◊ **xojobaj spisil te k'inale**
[ ox ] ‘se iluminó todo el paisaje’
*Sin.:* **xojobin** *Morf.:* **xoj -ob -aj.**
**xojobin** *v.i.* resplandecer, iluminarse,
destellar ◊ **xojobin te chawuke** [ tp ]
‘destelló el rayo’ *Sin.:* **xojobaj**
*Morf.:* **xoj -ob -in.**
**xojol** ( *Pl.* **xojajtik** ) *adj.pos.* insertado,
introducido, metido, empalado
- **xojol ta yal k'abil te ch'okowile** [ ox ]
‘el anillo está insertado en el
dedo’ ◊ **xojol ta ch'okowil te yal k'abile**
[ ox ] ‘el dedo está insertado en el
anillo’ ◊ **xojol ta moral te ajane** [ ox ]
‘los elotes están metidos en el
morral’ *Morf.:* **xoj -ol.**
**xok** [ ba, gu, tg ] *v.t.* lazar, enlazar
(⇒ **xokbay,** ⇒ **yuk** ) ◊ **xokot ta lasu** [ tg ]
‘lo sujetaron con un lazo’.
**xoka** [ tp ] *s.* ( **xóka** ) (quizás del español
*soga,* cruzado con ⇒ **xok** ) nudo
corredizo, anillo hecho de lazo,
bejuco o alambre que se usa para
amarrar cargas, lazar ganado o
para ahorcar (en trampas o para
ahorcar personas) ◊ **pasa tal xoka**
[ tp ] ‘haz un nudo corredizo’
*Pos.Marc.:* **-il, -ul** - **la yak'be xokaul**
**snuk'** [ tp ] ‘le puso un nudo
corredizo al cuello’.
**xokbay** [ *alt.* -Y: **xokba** ] *v.t.* lazar,
enlazar (⇒ **xok** ) ◊ **ya jxokbay ta laso**
**te wakaxe** [ ba ] ‘voy a lazar la vaca’
*Morf.:* **xok -bay.**
**xok'** [ tp ] *v.t.* levantar (pierna, rodilla
hacia el estómago) ◊ **xok'a awakan, ya**
**jmes awanil** [ tp ] ‘levanta tus piernas,
voy a barrer abajo de ti’.
**xok'ol** ( *Pl.* **xok'ajtik** ) [ tp ] *adj.pos.*
levantada (pierna), con el pie
colgando (rodilla doblada hacia el
estómago) ◊ **xok'ol yakan ta ba xila a way**
**te alale** [ tp ] ‘el niño durmió con
las piernas levantadas sobre la
silla’ *Morf.:* **xok' -ol.**
**xolal** [ vr ] *s.* calle ⇒ **soral** - **bajt ta xolal**
[ vr ] ‘se fue a la calle’.
**xolob** [ gu ] *s.* especie de insecto
volador grande con mandíbulas
muy largas, sobre todo el macho
*(Corydalus spp.)* π sus larvas son
acuáticas (nipa, chinche acuática
⇒ **me'mut** **3** ).
**xolop** [ ba ] *s.* hormiga arriera
⇒ **ts'isim.**
**xomol** ( *Pl.* **xomajtik** ) [ cen, gu, pe, vr ]
*adj.pos.* ahuecado, carcomido,
agujereado, ahondado, ahoyado,
(mazorca, grano, diente, tela),
disparejo (corte de pelo, pastizal)
- **xomol te ajane** [ tp ] ‘el elote está
ahuecado (desgranado de una
parte)’ (véase figura 86)
*Dial.:* ba, ya **lomol** *Morf.:* **xom -ol.**
Figura 86. **Xomol** ‘disparejo con hueco’
**xompat** [ vr ] *s.* protector de espalda
(⇒ **sempat** ) *Morf.:* **xon** + **pat.**
**xon** **1** *v.t.* (1) nivelar (poniendo algo
debajo, como cuña) ◊ **xombeya yok**
**te mesae** [ ba ] ‘nivela la pata de la
mesa’ (2) apuntalar *Dial.:* ba **t'is;**
ox **xoniy.**
**xon** **2** **,** **xoon** *v.i.def.* digo ⇒ **xi** *Morf.:* **xi -on.**
**xoniy** [ *alt.* -Y: **xoni** ] [ ox, tp ] *v.t.* (1) nivelar
(poniendo algo debajo, como cuña)
(⇒ **xon** **1** ) (2) apuntalar ◊ **la jxoni ta te'**
-----
xonol
## x
###### 674
|
tzh
|
top_LK10_bis02
|
―Marta, kgoxitá wix Marta, wix litayaya mintaskujut y wata lipuwana tú militláwat jaé chichiní,
pero María mas tayaninit porque takgasnit tlhann tijia. Xlá kaxmatnit kintachiwín y akit ni kama liwaní kamákxtakli tijia nima takgasnit.
|
top
|
nhn_ome
|
# Ome
Ome, ce tlahpohualli itlahtohpohualiz. Ontetl ipan ce huan yei. Wp/nhn/Tlapohualli Portal educativo.
|
nhn
|
top_AC10_bis02
|
―Jaé lakgchixkuwín tamaklhtinanit ixlitliweke Espíritu Santo na chuná la maklhtinanitáu akín. ¿Cha̱ tiku nakinkgaliwaniyán para na ixtatakmúnulh?
Amá cristianos talipáwalh Jesús y chatunu tatakmúnulh nak ixtakuwini Jesucristo; astán Cornelio wánilh Pedro kakgatalatámalh aná laktsu kilhtamakú.
|
top
|
cle_LK18_bis02
|
Mɨ²ja̱³ gá⁴cueeyh⁴ Jesús ja̱³ baáy⁴ duh³ gá⁴taáh⁴ ta² dsá⁴jey³ diáh⁴. Liáh³ gá⁴dxaá² yeey⁴ ja̱³, mɨ²ja̱³ gá⁴ŋɨɨ́h⁴ juúh⁴, liáh³la³ gá⁴sɨɨ́h⁴:
―¿He² nɨ³ naay³ hi³ hi²jmeey⁴² chiú̱h²u³ nɨ³?
Mɨ²ja̱³ gá⁴hí̱¹ dsa³ tuu² ja̱³, liáh³la³ gá⁴féh³:
―Ñuyh⁴, naáy⁴ hi³ hu̱² hí⁴jooy³ hí⁴jnieéy⁴.
Mɨ²ja̱³ liáh³la³ gá⁴féh³ Jesús ja̱³ gá⁴sɨɨ́h⁴:
―¡Hi³ja̱³ cua²lɨ³jniaa³²u³ xa³ja̱³! Ma³laá³u³ ba² chiaah¹ hi³ ma³taá³u³ chiáh² Dios nɨ³.
Xé̱yh² ba² mɨ²ja̱³ cá⁴lɨ́⁴jniaá⁴ dsa³ tuu² ja̱³, hi³ja̱³ ja̱³ba² ŋaá² chie̱é̱yh¹ Jesús ja̱³, féh³ hi³ hi²xiáh³ gaáy³ Dios. Baáy⁴ liáh⁴jɨy³ diáh⁴ dsa³ hi³ cá⁴dah²joó² hi³ ma³lɨ⁴ ja̱³, ba² hi²xiáh³ dah²liuy³² Dios.
|
cle
|
nhn_tonanitlan
|
# Tonanitlan
Tonanitlan achcauhtoca caxtillantlahtoltica Tonanitla, ihtoca ce altepecalpolli itechpa 125 ialtepecalpolhuan ompa in Tlahtohcayotl Mexihco ihuan ce itech 12 altepecalpolmeh ipan Onohuayan Tzompanco.
|
nhn
|
yua_becan
|
# Becan
U kaaj Becan, Kaampech, Meejikoe', p'aatal tu xaman-lak'inil Noj A'almaj t'aanil u méek'tankaaj, tu'ux kutal u ts'oko'ol u pa'ak'al kij.
|
yua
|
azg_P22_bis02
|
Ee vi na jndë tajnaanꞌ tsꞌan Jesucristo na conduihin na ityeꞌntjon jon tsꞌan, ndoꞌ na itsinꞌman jon ñuaanꞌ juu, na ntyja ꞌnaanꞌ joꞌ jndë jndyaahin joo ꞌnan tyꞌa na tsixuan tsonnangue, xe na aa ntsijon nndaꞌhin yo nanꞌminꞌ na ji minhanꞌ, ndoꞌ na nninncyaa juu na joohanꞌ ntyeꞌntjon nndaꞌhanꞌhin, jen vantyichen ntsixuan tsanꞌñeen, chichen na totsixuan juu vitjachen na tëntyja tsꞌon juu Jesús.
Ee na nndaꞌ nanꞌxuan nanꞌñeen, juu jñꞌoon na iquenhanꞌ tsꞌan chaꞌxjen na chuhanꞌ na tonnon Tyoꞌtsꞌon, yantyichen xe na aa tatajnꞌaan nanꞌñeenhanꞌ, chito vi na jndë tajnꞌaanhin juu jñꞌoonꞌñeen, ndoꞌ na ntji ntcüeꞌhin ntyja ꞌnaanꞌhanꞌ.
Ndoꞌ na nndaꞌ contꞌahan, itsiꞌmanhanꞌ na mayuuꞌ juu jñꞌoon na tyiꞌquitso nquiiꞌhanꞌ na itsohanꞌ: “Juu quitsëꞌ, ꞌnan na jndë tan oꞌ, iꞌu ntcüeꞌ oꞌhanꞌ. Ndoꞌ quitscu xque, vi na jndë siquindëëꞌ tsꞌan oꞌ, ivantcüeꞌ oꞌ quiiꞌ ndooꞌ.”
|
azg
|
tar_jesusi
|
# Jesusi
Jesusi mapu eperéi pa Nazaretachi, aché si méari Belénachi gite ró'árame nima oseríchi. Jipe a naware belénachi tamó suwibúame, Kristo rejói. A'rí che tikínare wekabé angelo mapu wikarái; ga'rá ju onorúame re'pá atíame, ga'nírewame ma ju re'ré kawichí mapu eperé rejói bichíwiame.
|
tar
|
mit_MT10_bis02
|
Te nú quixi iin nècuàchì profeta cáhàn cuenta xi Dios, te cudíì ini nèhivì xì palabra cachí‑nè, dandu dava‑ni nìhìtáhvì stná nèhivì mà nùù‑yá na ian nduú stná‑nè iin profeta. Te divi ducání stná xì ndéni tiàa nì cui vàha inì‑xi, nú cudíì ini nèhivì xì ñà‑ndùá cachí‑nè, dandu davani nìhìtáhvì stná‑nè nahi nècuàchìmà.
Dècuèndè, stná nèhivì chicá nduú nèhivì ùún, nú ni cuáha‑nsianè chii tècuìí coho‑ne sàhà‑ñá nchícùn‑nè yùhù, dandu seguru nìhìtáhvì stná‑nsià sàhámà nùù Dios ―nì cachi Jesús.
|
mit
|
top_RM11_bis02
|
Pues lata tú anán wá tlawanit, y para tú kinkgamaxkiyán wata porque kinkgalakalhamanán y mininí napaxkatkatsiniyáu. ¡Calakachixkuwíu y kapaxkatkatsiníu Dios kanikxniwá kilhtamakú!
|
top
|
nch_tekuani
|
# Tekuani
Yin tekuani, se tekuaniketl itech senyilismistomej, latintlajtoltika panthera onca, ni kichanti Arizona kanaj Brasil.
|
nch
|
nhn_tamazolin
|
# Tamazolin
Tamazolin, ce yolcatl chanti tlatizntla atl.
|
nhn
|
zad_AC9_bis02
|
Na' Pédrona' bigaaṉe' Jópena' zan lla lill Simónna, beena' chkoll yidxa bayix̱'ka'.
|
zad
|
azn0-sw-287329-chiva
|
# CHITATSIN
**Javier Solís Teopantzin**
> Chitatsin ijxinenen on kitemojto on sakatl kamela uelik uan xokitak ika uejua katka itech nantli chita.
_Nahuatl (azn0)_
Chitatsin kitemojto on sakatl kamela uelik. Ajkopaltik ipan yejua ajko katka xiupaltik. Tlakon xokitak ajko.
|
azn0-sw-287329-chiva
|
spa_LV1
|
llamó a Moisés y le habló desde el Tabernáculo de Reunión:
|
spa
|
maj_JN11_bis02
|
Kui chu̱bo̱ ja kitsjá kju̱a̱ já na̱'mi k'aku̱ ko̱ já fariseo̱, tsa tjín xi be má tíjña Jesu tjíhin nga ku̱i̱tsu̱ya tu̱ xi ka̱ma ku̱a̱kj'ánijéhe.
|
maj
|
spa_JR47
|
Palabra de que vino al profeta Jeremías con respecto a los filisteos , antes que Faraón destruyera Gaza .
dice:
|
spa
|
mxt_sinaloa
|
# Sinaloa
Ñuu Sinaloa, (Tu'un español: Estado de Sinaloa).
|
mxt
|
jac_MK15_bis02
|
Wal ix María Magdalena yeb ix María ismiꞌ naj José yil ebix bay alaxcanicto isnimanil Comam.
|
jac
|
nhn_texocotl
|
# Texocotl
Texocotl, ce xochihcualli xococ huel miac, quitoznequi caxtillantlahtolcopa; tejocote. Xochihcualli
|
nhn
|
nch_tlauili
|
# Tlauili
Tlauili se enerjiya iukayotl tlen amo moueliti momatoka. Nochi ika se temperatura achi ueyi tlen 0K tlauilia. Tlauili monemi ipan 299,792.458 km/s, yejika tlauili iuikpa Tonati hasta Tlaltikpak mouejkaua chikueyi minutos.
|
nch
|
nhn_tlalli
|
# Tlalli
Tlalli, tlamantli tlen temoa ihcuac cah tlalticpactli.
|
nhn
|
yua_cuernavaca
|
# Cuernavaca
Cuernavaca u k'aaba' junp'éel lu'umil ich Morelos. Xook yéetel 955.400 utia'al wíinik.
|
yua
|
spa_EX30
|
habló a Moisés :
habló a Moisés :
Además habló a Moisés :
También dijo a Moisés :
|
spa
|
spa_IS51
|
Ciertamente consolará a Sion . Consolará todos sus lugares desolados. Convertirá su desierto en un paraíso y su soledad en un huerto de . Allí habrá gozo y alegría , acciones de gracias y voz de melodía.
¡ Despierta , despierta , vístete de fuerza, oh brazo de ! ¡ Despierta como en los días de antaño, como en las generaciones antiguas ! ¿ No eres Tú el mismo que destrozó a Rahab, el que traspasó al dragón ?
¿ No eres Tú el que secó el mar , las aguas del gran abismo ? ¿ El que transformó las profundidades del mar en camino para que pasaran los redimidos ?
Así los redimidos de volverán y entrarán a Sion con gritos de júbilo, y gozo eterno habrá sobre sus cabezas . Obtendrán gozo y alegría . Huirán el dolor y el gemido.
¡ Despierta ! ¡ Despierta ! ¡ Levántate , oh Jerusalén! Porque de la mano de bebiste la copa de su furor . Porque de la copa del aturdimiento bebiste hasta los sedimentos.
Entre los hijos que ella dio a luz, no hay uno que la guíe. Entre todos los hijos que ella crió, no hay uno que la lleve de la mano .
Esos dos males te vinieron: desolación y quebrantamiento , hambre y espada . ¿ Quién se compadecerá de ti? ¿ Quién te consolará ?
Tus hijos desfallecieron. Están tendidos al comienzo de todas las calles como antílope en la red , llenos de la ira de , de la reprensión de tu
Por tanto , escucha esto , oh afligida, embriagada, y no de vino .
el y tu , Quien aboga por su pueblo , dice:
|
spa
|
mix_cenapred_31
|
NCHIVI ÑUU VIKÓ, A.C.
MIXTECOS DE PLAN ALEMÁN
SANTO TOMAS OCOTEPEC, OAXACA
gob.mx/cenapred
|
mix
|
tos_C14_bis02
|
Sa̱mpi̱ mili̱catzi̱tcán pi̱ hua̱nti̱ li̱pa̱huán Dios ni̱ caj xma̱n antiyá̱ li̱tamakaxtaka̱ pala catzi̱y lacuan tachihuí̱n, chu̱ stla̱n li̱chihui̱nán xtapáksi̱t, hua̱mpi̱ antá̱ huí̱ xquilhtzúcut la̱ntla̱ ma̱siyuy c-xlatáma̱t pi̱ kalhi̱y xli̱tlihuaka Dios, sa̱mpi̱ ma̱kantaxti̱y.
Huá̱ chuná̱ cca̱li̱huanimá̱n sa̱mpi̱ ¿pá̱ lacasquiná̱tit nacca̱lakana̱chá̱n laqui̱mpi̱ caj nacca̱lacaquilhni̱yá̱n, usu lacasquiná̱tit nacca̱lakapaxia̱lhnaná̱n, chu̱ luhua li̱pa̱xuhu nacca̱ta̱kalhchihui̱naná̱n xta̱chuná̱ la̱ quincamán hua̱nti̱ tlahuama̱kó̱ hua̱ntu̱ cli̱ma̱paksi̱ko̱y?
|
tos
|
nhn_campeche
|
# Campeche
Campeche nozo Tlahtohcayotl Campeche, ce tlahtohcayotl ipan Mexihco. San Francisco de Campeche itecuacan.
|
nhn
|
top_libros_sep_02_bis16
|
– Wa t’ajna, uyu ch’ipapa xtijya, uyu alh.
Tlawalh la wanilh xtilan, xlakan talatatanokglhi
talawanilh xniku xtaman, talakgan xtilan.
Chalh kilhtamaku la ixkalhkanikat.
P’ula p’uyu chalh ana’ ni xtalawaninit
natalatatanokglha, akxni’ chalh t’ajna talawanilh tlen
uyu titum ta’alh nak xchik xtilan.
Akxni’tachalh, tawa – tlen, xtilan nakgalhtinalh, nawa
-- tlen, ni kamaxkilh talakaskin natachiwinan, tunkan
kawanilh. -- kapixtasatit, ti pixtlewekge napixtasay wa
nama nak tamakgaxtokga.
P’uyu paxawalh, uyu matsukilh xpixtasat la tasakgolh,
tsukulh chi t’ajna kgolonan, wani chi p’uyu.
Wix na kaj xlakp’uwanita, nanitamakgxtakga,
nama la kgolonana.
Lat’a tatlawakgolh tu xkawanikanit, aks tatayalh,
takgaxmatputulh xtakgalhtin xtilan.
Xtilan tsukulh chiwinan.
--– ni pixchipitit la akit xakklakpuwanit, max nila
kitikatatmakgaxtokgni. Lat’a takgaxmatkgolh tu wa
xtilan wetekglh talalakgspitli uyu tachapalh xtijyakan yaj
talatachiwinalh chu talasitsinilh.
Wankan mat wa ja’e xpalakata p’uyu chu t’ajna
nitalakxilhputun.
*Xtachiwin Kitsistankanin*
-----
-----
###### Li’akgatakgsni’
Akxni ch’ichinan
kinkatakgokgeyan,
kaniwa ka’aw
chu akxni t’apujwi
tatsekga xlakata
ni na’akxila
(maspelekg)
Makg’alhtawakg’ena:
Eduardo Olarte Tiburcio.
Ch’akitsis laktsukaman
makxtum talakgawanit
ni lakxtum talakstaknit
chu niti kamapitsi.
¿Tuku kawa?
( makan)
104
Akit ktsu k’iwi
ni ktasi pala tlan kiwakan
akxni kimpulhukan tasi
kintankgaxekg, wa chi likatsikan
xlakata lhan kiwakan.
¿ Tiku akit?
( kgoxkgewi)
-----
###### Kg’anch’ichi
Wi tantum makgtits’ekg’ejwa ktsu kinch’ichi’, wanikan
kganch’ichi.
Lakgati kgamanan, akxni’ mapakuwikan, tunk’an
minacha, snik’i snik’i tlawa ixstajan, tsuku, musunan.
Kg’anchi’ichi lakgati t’akgamanan p’axni, lakgati
lakatini ixtajan.
Akxni sits’i p’axni lakgankanacha kganch’ichi’
tsakgsakan xkakan.
Ama ktsu ch’icihi nachuna ts’apakgan, tunkan ts’ala.
Akxni takgts’ipala p’axni, kganch’ichi ampala lakatini
ixstajan, chuna ama takgamanama wan.
Nama kganch’ichi’sunun skulujwa,ni maxk’i kilhtamaku
natalakatsuwi xtan nak akxtakga.
*Liakgskgawan*
-----
###### Tsatsana’
Akxni’ kmilh kkgalhtast’unu, nak tijia tlania xlama
tsatsana’; Tunk’an tsukulh kintalitakxtu, tsukulh kintaxka.
Akit tu ktlawalh tatsalh k’alh kwanilh kintatitu xlakata
tlania lama tsatsana’ nak tijia.
Xla’ kinkagalhtilh:
Amaja min sen kgaw, xakxlakan ch’ali, xakxlakan
t’uxama ama taxtuyachi.
Nachuna’ kiwanilh xlakata nama tsatsana’
makxkatsinana akxni’ amaja min sen. Wa chi
matakuxtunanin tunkan ta’akxkatsi, tawan tlania lama
tsatsana’, chi amaja min sen; nachuna wi xni tawan;
amapaja min sen, pi tlanialamapa tsatsana’.
*Limakanajlit*
-----
###### Akit kilhtunaku
Akit kilhtutunaku
kkgalhi liuj tlan tapuwan
kkgalhi kilhakgat snapapa.
Kkgalhi liuj tlan tachiwin.
Wixin ni kalipuwantit
wakg lamakgachakxiya
lipaxaw kgalhchiwinana
nak kintachiwinkan.
Akit kilhtutunaku
kkgalhi liuj tlan tapuwan
Kkgalhi kilhakgat snapapa
kkgalhi liuj tlan tachiwin.
*Ta’akgchiwin*
*Manuel Gómez Vicente*
###### Li’akgatakgsni’
Nak xlipulhni minacha,
stilili chu pinini wata.
k’akuwini tasi.
¿Tuku akit?
(ch’ichini’)
*Makg’alhtawakg’ena;*
*Gudelia Pérez Olarte*
-----
###### Puskat chu juk’i
Likgalhchiwinankan xlakata lat’a makgan xtalamana
ch’atum ch’ixku chu xpuskat, xtawilana ch’atuy
xlakgkg’awasank’an.
Ama ch’ixku xkg’alhi xlit’alatni chu xlakgati xan
putsatapuli ch’ali ch’ali tu nataliwayan. Akxni’ xmakgni
tuku, xputsa, tunk’an xlin nak ixchik, xlakgxuy chu
xpuskat xpaxawakgo chu lakapala xkaxtlawa xtawa.
Akxni’ xkaxtlawakgo xtawa, xkat’asani xkaman chu
xkgolo xlakata natawayan. Chuna’ ja’e lipaxaw
xtalamana.
Milh kilhtamaku, ama lakgkg’awasan tastakkgolh. Ama
xtikuk’an ch’apalh t’atat, k’uch’ika ni akgsanalh, ni
xlimakg’as nilh. Ama xla puskat awat’a xlakgkg’awasan
kat’atamakgxtakgli. Ama ixlakgkg’awasan
natalakpuwa nikula xt’amanaj taskuja’, tu tatlawalh
natatsukulh ta’an tapusa nak k’ak’iwin tu nataliwayan.
Chuna’ ama lipaxaw xtalamana. Makgtum, akxni’
tachilh ixlakgkg’awasan xtalimin xliwatk’an, tawanilh
ixtsek’an xlakata katlawalh tawa. Ama xla puskat
lakapala tlawalh xtawa. Akxni’ tlawakgolh ixtawa,
kat’asanilh ixlakgkg’awasan xlakata natawayan.
Akxni’ xta’amanaj tatsuku tawayan, tawanilh ixtsek’an.
-- ¿Tse’ wix chi ni pimp’at wayana? Ama puskat
kgalhtinalh.
--To, kawayantit wixin, akit k’ama lini ixchaw
mintikuk’an nak k’ak’iwin.
-----
Ama lakgkg’awasan slalh talakg’olh chu talakpuwa
--¿Tiku ama tachiwinan kintsek’an?.
Kintikuk’an ninit’a; uyu kitiyalh ixkg’axi, uyu alh. Ama
lakgkg’awasan ni tawayankgolh, tatayalh chu
tatokgokg’elh xlakata nataskgali ixtsek’an. Xlak’an
xtak’atsip’utumana niku lima xtawa.
Akxni’ ta’akxila uyu tampitanulh k’ak’iwin,
ixlakgkg’awasan nachuna’talalh; akxni’ta’akxilhi
ixtsek’an tsukulh mawi tantum snapapa juk’i. Ama xla
juk’i paxawakgolh akxni’ lichanika ixchaw.
Ama lakgkg’awasan wat’iya xtalalakakxila’, astan
chi talawanih:
-- Nama kintsek’an snapapa juk’i mawima, akin chi
akgxtakgajnamanaw, putsamanaw liway chu
mawimanaw ama kitsistank’a; katasp’itwi nak
kinchikk’an, tuku chi nakinkawaniyan kintsek’an.
Ama xla lakgkg’awasan tatasp’itli nak ixhcikk’an.
Ama puskat ni k’atsilh xlakata ixlakgkg’awasan
ta’akxilhli akxni’ xmawima snapapa juk’i. Akxni’ chalh
nak ixchix ama ixlakgkg’awasan takgalask’inilh pala
wayalh ixtikuk’an. Ama puskat kgalhtinalh:
-- Je,wayalh; ixlakgkg’awasan tawampa.
-- Ni xlikana, akin kkakxilhni, ixmawip’at snapapa juk’i,
ama ni kintikuk’an, kintikuk’an nitit’a; chi yaj k’amanaw
putsatapuliya liway xlakata yaj namawiya ama
snapapa juk’i. lxtsek’an kakgalhtilh.
-- Wixin ni k’atsiyatit wanchi kmawima chu
kmakt’akg’alhma ama snapapa juk’i. Ama snapapa
juk’i nema akxnilhtit xpuchina’ kitsistank’anin, wa’ja’e
xpalakata klilakgach’ixkuwi xlakata nikxni nats’ankgay
liwa nak kinchikk’an akxni’ napinatit kk’ak’iwin
xankgalhin namanokglhoyatit tu nawaya.
Ama lakgkwasan talitayalh xlakta akxni’tu
natamanokglhoy, p’ulh natamawi snapa juk’i.
-----
###### Kuwixanat
Kuwixanat tipakgatsi limanin kgalhiya
xaxkayiwa, xasnapapa chu xaspinini’
xaxkayiwa wa xla xak’iwi Kuwixanat
xaspinini’ wa xachan kape.
Kuwixanat Ian pulataman
akit snun klipaxawayan
kgalhiya lhuwa tach’anan
la xanat Ian tasikgo
Wa klipaxkiyan, pulataman.
*Ta’akgchiwin*
*Limakgalhtawakget:*
*Aracelí Francisco Ortega*
###### Li’akgatakgsni’
Akit ktsu k’iwi,
lakgstunti kinpakgen,
laktsu kkpakglha,
kixanat snapapa
xtakni kintawak’at,
kaniwa kimaklakaskinkan
chu snun kk’amakg’atasa
ti kiwa.
*¿Tiku akit?*
*(p’in)*
-----
###### Ch’amakxkulit
Kgotan Ian lat’a ch’ichinalh. Kintiku kinkata’an nak
k’atulkuxtu, k’aw lakgkuxtuya stapu. Akxni’ tastunulh,
k’aw waya kintiwatk’an nak ixtampin jaka. Lat’a
kkgalhtastunokgow, xlipuntsu tsukulh min sen.
|
top
|
mxb_AC21_bis02
|
Sa̱ꞌá ño̱ó ni̱ da̱taká ra̱ kuaꞌa̱ soldado xíꞌín dao ka̱ ta̱a ñóꞌo ti̱xi ndáꞌa̱ rá. Dá ni̱ kee ra taxí táꞌan ra kuaꞌa̱n ra̱ no̱ó ni̱ na̱taka ña̱yuu kuáꞌa̱ ñoó. Dá tá ni̱ xini na̱ ña̱ ni̱ ka̱sáa̱ ta̱a dándáki soldado ñoó xíꞌín soldado ra̱, dá ví ni̱ da̱ndíꞌi na ña̱ káni na Pablo.
Dá ni̱ na̱tuu yati ta̱a dándáki soldado ñoó, dá ni̱ tiin ra Pablo. Dá ni̱ saꞌanda ra̱ choon ña̱ ná kandiko̱ na̱ xíꞌín uu̱ cadena. Dá ni̱ nda̱to̱ꞌón rá ña̱yuu ñoó, tá kaá ra̱:
―¿Ndá yoo kúú ta̱a yóꞌo? Ta, ¿ndí ki̱án ni̱ kee ra? ―kaá ra̱.
Tído dao ña̱yuu ñoó káꞌa̱n iin ña̱ꞌa, ta dao ka̱ na̱ káꞌa̱n iin ka̱a̱n. Sa̱ꞌá ño̱ó ko̱ ní kátóni̱ taꞌon ini ra̱ ndí ki̱án kúú kua̱chi Pablo, chi̱ ni̱ na̱kui̱na vaa̱ nda̱ꞌo ña̱yuu ñoó. Dá ni̱ saꞌanda ra̱ choon ña̱ ná kandaka ñaá rá koꞌo̱n ra̱ veꞌe noo̱ ndéi soldado ñoó.
Dá tá ni̱ saa̱ ra̱ noo̱ ndéi kuei̱n ko̱kuꞌu ra veꞌe soldado ñoó, dá ni̱ ka̱neꞌe ni̱no ra Pablo, chi̱ kua̱ꞌá nda̱ꞌo ña̱yuu ve̱i kóni̱ kani ñaá.
Ta ndidaá ña̱yuu tákuei ve̱i ñoó káyuꞌú, ta kaá na̱:
―¡Kaꞌání ní ta̱a xaa̱n!
Tá kuaꞌa̱n soldado nachiꞌi ra Pablo ini veꞌe noo̱ ndéi ra ñoó, dá ni̱ kaꞌa̱n na̱ yúꞌu̱ griego xíꞌín ta̱a dándáki soldado ñoó:
―¿Á konó ní ná kaꞌi̱n cháá xíꞌín ní?
Dá ni̱ kaa ra̱ xíꞌín Pablo:
―¿Á ti̱ꞌa yoꞌó káꞌo̱n yúꞌu̱ griego, nda̱ni?
¿Á o̱ du̱ú yoꞌó kúú iin ta̱a Egipto, táꞌa̱n ra̱ ni̱ nda̱kuíi̱n ni̱ na̱á xíꞌín ta̱ néꞌe choon tá sata̱? Chi̱ ni̱ taó rá komi̱ mil ta̱a saꞌání ndi̱i, dá ndáka ñaá rá ni̱ saꞌa̱n ra̱ nda̱ noo̱ kúú ñoꞌó i̱chí ―kaá ra̱.
Dá ni̱ kaa Pablo xíꞌín rá:
―Yuꞌu̱ kúú iin ta̱ Israel, ta ni̱ kakii ñoo Tarso, táꞌa̱n ña̱ kúú iin ñoo ndáya̱ꞌi chí kuendá Cilicia diꞌa. Tído xíka̱i̱ iin ña̱ mani̱ noo̱ ní ña̱ konó ní ná kaꞌi̱n cháá xíꞌín ña̱yuu yóꞌo ―kaá na̱.
Dá ni̱ sonó ta̱a ñoó ña̱ kaꞌa̱n Pablo xíꞌín ña̱yuu ñoó. Dá ni̱ na̱kuíi̱n ndichi Pablo noo̱ kuei̱n yéꞌé veꞌe soldado ñoó. Dá ni̱ nda̱neꞌe na ndáꞌa̱ ná ni̱ xika̱ na̱ ña̱ ná kandei tádi̱ ña̱yuu ñoó. Dá tá ni̱ kutádi̱ ná, dá ni̱ kaꞌa̱n na̱ yúꞌu̱ hebreo xíꞌín ná, ta kaá na̱:
|
mxb
|
nhn_chilli
|
# Chilli
Chilli, ce xochihcualli huel cococ, quitoznequi caxtillantlahtolcopa; aji. Xochihcualli
|
nhn
|
eng_wiki_Progeronia
|
Progeronia is a genus of ammonites belonging to the family Perisphinctidae.
These fast-moving nektonic carnivores lived in the Jurassic period, from 155.7 to 150.8 Ma.
Species
Species within this genus include:
Progeronia breviceps
Progeronia lictor
Progeronia polyplocoides
Description
Shells of Progeronia species can reach a diameter of . These large shell are large and involute, with a bifurcated or trifurcated ribs.
Distribution
Fossils of species within this genus have been found in the Jurassic sediments of Algeria and Hungary.
References
External links
Jsd Ammonites
Ammonites of Europe
Fossils of Algeria
Jurassic ammonites
Ammonitida genera
Perisphinctidae
|
eng
|
mig_MT12_bis02
|
Te ni̱ ka'a̱n‑ya̱ jíín cháa ni̱ ka'a̱n súan jíín‑yá: Ndéja̱ kúu náa̱‑ri̱, te ndéja̱ kákuu ñani̱‑ri̱. Achí‑ya̱.
Te ni̱ skáa̱‑ya̱ ndá'a‑yá onde̱ nuu̱ káxiu̱kú cháa káskuá'a jíín‑yá. Te ni̱ ka'a̱n‑ya̱: Yá'a nde̱'é‑ró núu̱ náa̱‑ri̱ jíín núu̱ ñaní‑ri̱.
Chi ña̱yɨvɨ skíkuu tiñu kuní máá Táa̱‑ri̱ kánchaa̱‑ya̱ ondé andɨ́vɨ́, jia̱n kúu kua̱'a‑ri̱ kúu náa̱‑ri̱. Achí‑ya̱.
|
mig
|
nhn_nanacamilpan_altepecalpolli
|
# Nanacamilpan_(altepecalpolli)
Nanacamilpan achcauhtoca caxtillantlahtoltica Nanacamilpa, ihtoca ce altepecalpolli itechpa 60 ialtepecalpolhuan ompa in Tlaxcallan.
|
nhn
|
nhn_noviembre
|
# Noviembre
Noviembre mahtlactli huan ce metztli ipan xiuhpohualli gregoriano. Xiuhpohualli
|
nhn
|
nhn_morelos
|
# Morelos
Morelos nozo Tlahtohcayotl Morelos, ce tlahtohcayotl ipan Mexihco. Cuauhnahuac itecuacan.
|
nhn
|
kek_JM1
|
La̱in laj Santiago, laj c'anjel chiru li Dios ut chiru li Ka̱cua' Jesucristo. Yo̱quin chi tz'i̱bac e̱riq'uin la̱ex, li cablaju chi xte̱paleb laj Israel. Nintakla xsahil e̱ch'o̱l la̱ex li xejeq'ui e̱rib yalak bar sa' li junju̱nk chi na'ajej.
Ex inherma̱n, chisahok' taxak sa' e̱ch'o̱l riq'uin li raylal nequec'ul. Yalak c'a'ru li raylal nachal sa' e̱be̱n, a'an yal re xyalbal rix le̱ pa̱ba̱l.
La̱ex nequenau nak riq'uin li yalec' nakac'ul, nacacuu li kach'o̱l sa' li kapa̱ba̱l.
Abanan junelic checuyak li raylal re nak tz'akalak e̱re e̱ru nak texcua̱nk. Cha̱bilakex ut ma̱c'a' chexpaltok' cui'.
Cui cuan junak sa' e̱ya̱nk ta̱raj xna'leb, chixtz'a̱mahak re li Dios, ut li Dios tixq'ue chi anchal xch'o̱l ut chi nabal.
Ut nak tixtz'a̱ma re li Dios, tento nak tixpa̱b nak ta̱q'uehek' re xban li Dios. Moco yal ta xcab rix xch'o̱l nak tixtz'a̱ma. Tixtz'a̱ma ban chi anchal xch'o̱l. Li ani yal xcab rix xch'o̱l tixtz'a̱ma li c'a'ru ta̱raj re li Dios, a'an chanchan li palau inc'a' tuktu ru. Lix ch'o̱l li jun a'an chanchan li palau ec'asinbil xban li ik' ut nac'ame' yalak bar.
Cui yal xcab rix xch'o̱l nak tixtz'a̱ma, mixc'oxla nak tixc'ul li c'a'ru naxtz'a̱ma re li Dios.
Li ani cuib ru lix ch'o̱l, junpa̱t naxjal xc'a'ux riq'uin li c'a'ru naxc'oxla xba̱nunquil.
Junak li herma̱n, usta ma̱c'a' cuan re, chisahok' sa' xch'o̱l xban nak a'an k'axal lok' chiru li Dios.
Jo'can ajcui' junak biom chisahok' sa' xch'o̱l usta nasach chixjunil li c'a'ru cuan re xban nak lix biomal ma̱c'a' na-oc cui' chiru li Dios. Li biomal chanchan li utz'u'uj nak na-oso'.
Li utz'u'uj nachakic xban li sak'e ut nat'ane'. Jo'can ajcui' li cuan xbiomal. A'an ta̱ca̱mk usta toj yo̱k chixsic'bal xtz'akob lix biomal.
Us xak reheb li neque'xcuy xnumsinquil li raylal ut inc'a' neque'ch'inan xch'o̱l. Li ani naxcuy xnumsinquil li yalec' te'xc'ul lix ma̱tan li naxyechi'i li Dios reheb li neque'rahoc re. Ut lix ma̱taneb, a'an li yu'am chi junelic.
Li ani nayale' rix lix pa̱ba̱l mixc'oxla nak a' li Dios naq'uehoc re chi a̱le̱c. Li Dios ma̱ ani naxq'ue chi a̱le̱c chi moco naa̱le̱c xban li inc'a' us.
Li a̱le̱c nachal sa' xbe̱n li junju̱nk li naxq'ue rib chi balak'i̱c xban li naxrahi ru.
Riq'uin xrahinquil ru li c'a'ru inc'a' us, naticla li ma̱c. Ut nak ac xnumta li ma̱c nachal li ca̱mc.
Ex inherma̱n, me̱balak'i e̱rib chixc'oxlanquil nak li Dios naq'uehoc chak re li a̱le̱c sa' e̱be̱n.
Xban nak chixjunil li c'a'ak re ru tz'akal cha̱bil a' li Dios sa' choxa naq'uehoc chak ke. Li Dios quiyi̱ban re li nacutanobresin ru li choxa. Li Dios ma̱cua' jo' li sak'e namoy ru. Li Dios inc'a' naxjal lix na'leb. A'an ban chi junelic.
Xban nak jo'can quiraj li Dios, jo'can nak quixye nak chiru li Dios chanchano li xbe̱n ru li racui̱mk li quixyo'obtesi chak.
Ex inherma̱n, raro̱quex inban. La̱ex ac nequenau li xya̱lal a'in. Jo'can nak cheq'uehak e̱ch'o̱l chi abi̱nc. Chec'oxla chi us li oc e̱re chixyebal ut mexjosk'o'.
Xban nak cui nocojosk'o', inc'a' nakaba̱nu li c'a'ru naraj li Dios.
Jo'can ut nak checanabak xba̱nunquil li c'a'ru inc'a' us ut chixjunil li ma̱usilal. Ut chec'ulak sa' xya̱lal li ra̱tin li Dios li q'uebil e̱re. Chicana̱k sa' e̱ch'o̱l xban nak li ra̱tin cuan xcuanquil re e̱colbal.
Chepa̱bak ut cheba̱nuhak li c'a'ru naxye li ra̱tin li Dios. Me̱balak'i e̱rib chixc'oxlanquil nak tz'akal riq'uin ca'aj cui' rabinquil li ra̱tin. Tento ban ajcui' xba̱nunquil li naxye li ra̱tin li Dios.
Li ani narabi li ra̱tin li Dios ut inc'a' naxba̱nu li naxye, a'an chanchan jun li cui̱nk naril li ru sa' lem.
Ut nak ac xril li ru, naxic ut sa' junpa̱t nasach sa' xch'o̱l chanru na-iloc.
Lix chak'rab li Dios tz'akal re ru ut riq'uin xpa̱banquil a'an nakatau li kacolbal. Li ani naxq'ue xch'o̱l chixtzolbal lix chak'rab li Dios inc'a' nasach sa' xch'o̱l li c'a'ru naxtzol. Naxba̱nu ban li naxye. Ut osobtesinbil xban li Dios riq'uin li c'a'ru naxba̱nu.
Cui junak naxc'oxla nak tz'akal aj pa̱banel, ut inc'a' naxq'ue retal li c'a'ru naxye, li jun a'an naxbalak'i rib xjunes rib ut lix pa̱ba̱l ma̱c'a' na-oc cui'.
Aban chiru li Acuabej Dios, li napa̱ban chi tz'akal ut ma̱c'a' xpaltil, a'an li natenk'an reheb li neba' ut li xma̱lca'an sa' lix raylaleb. Ut inc'a' naxba̱nu li ma̱usilal li neque'xba̱nu li toj ma̱ji' neque'pa̱ban.
|
kek
|
spa_EX31
|
habló a Moisés :
Y habló a Moisés :
Y cuando acabó de hablar con él en la Montaña Sinaí , dio a Moisés las dos tablas del Testimonio , tablas de piedra escritas por el dedo de
|
spa
|
zaq0-sw-621723-the-sun-and-the-moon
|
# Wits nazal mioo
**Evaristo Luis**
> mioo, wits, nkew
_Zapoteco (zaq0)_
Or dxil
Wiʼts rlub ló
Runa stí rkër zeen nkotʼna
Wiʼts nlle zeen ra̰na
|
zaq0-sw-621723-the-sun-and-the-moon
|
yua_dzilam_de_bravo
|
# Dzilam_de_Bravo
U méek'tankaajil Tsilam, Yúukatan, Méxikooe', p'aatal tu xaman-lak'inil Noj A'almaj t'aanil u méek'tankaaj, tu'ux kutal u ts'oko'ol u pa'ak'al kij.
|
yua
|
yua_chilam_baalami_chumayel
|
# Chilam_Baalami_Chumayel
Esto solo es una prueba
|
yua
|
top_libros_sep_01_bis06
|
xmalana kuxi, xlakata lhan natamakgalay; akxni’
skinikan lilhan xmalana kuxi, pulh takaxlhawanan nak
puchaw, astalh walikan tawa, chaw, kape, kaxtilanchu,
chu lakgaskgoyonankan.
Astalh chu matakuxtuna’ takilhputani’ xpuchina’ kuxi,
skini litlan xlakata kamakgalah kuxi, wani pi kuxi lu
tamaklakaskini akxni’ wayankan, kuxi malamaninan.
Astan matakuxtuna’ tsukuy ch’an ixkuxi.
-----
nana tata
tsiyuna tatitu
-----
Nak mujukan chaw.
p ’at’ujwa laxix chu chat’ujwa k’iwi.
i xtse kintse lakgati kiwani tu ixanan
makg’asa.
i xtiku kintse kimask’iwilh pakgtum kutun
xlakata ni naklonkga.
Kaputsapala tunu nema talakgpali ixtukuwini’.
-----
Kilatamatkan
Akin likilhtutunaku kg’alhiya kilatamatkan nema
lipawana’.
Tunu lakch’ixkuwin nema ni kilhtutunaku, natakg’alhi
ixlatamatkan, xlak’an tunu la lipula.
Putunu tach’ixkuwit tunuj tunuj ixlatamatkan, wa chi ama
limatlani.
Wakg latamat wakg laktlan chu laklan niwi nema ni lan,
wa chi kapaxawawi xlakata kg’alhiya kilatamatkan.
Paks tapaxawa laktsukaman xlakata takg’alhi tunu
ixlatamatkan chu ixtalhakg’ankan, wa ama kalimatunuja
chu ni kalakgmakgan.
-----
Ch’atum ch’ixku mak’uk’init kgetuy__________________
ixtakgatakga.
Ama takgatakga____________________ixtak’uka lakgasut
tatl’awama.
Ixt’akuka snun_____________________wa limaklakgonit.
Akxni’ nachan nak ixchik ama maxkikan________________,
xlakata natatl’iwekglhpala chu tlan
namak’ukipalakan_____________nema puxtokgma.
Ama takgatakga lakapala________________akxni’ ni lin
tsinka tak’uka, wa chi lipaxki’________________xlakata
skulujwa.
-----
liakgslujwin litamaw
tuxuwa tatunu
Akxni’ nak’an nak litamaw naktamawa kintuxuwa nema
klipuch’alhkatnan xlakata ni nakintulhtuku lht’uk’un.
Nachuna naktamawa kintatunu nema klipupaxialhnan
akxni’ nak’an latapuli nak k’achik’in. Nachuna
nak’an akgslujwinan nak kgalhtuchokgo, klin kgantuy
kiliakgslujwin xlakata tlan nakchapa tamakgni.
-----
Lakgpaxialhna
Atuma nakan klakgpaxialhnan kintata, makgasa
yajkakxilha, naklini kgantum lixtokgo nikuma
nalitamakgachapay akxni’ na’an latapuli.
Kintata kgalhi ktsu ch’ik’i, nikuma ya xpuitat
k’achik’in, xaxulalh wakg takatsapsnit chu lu
kawan.
Nachana’ wi kgantum lipatakutani’, akxni’ yaa
xlhawakan lu tuwa xchankan nak xk’achik’in
kintata, lachiyu nituwa chankan xlakata wija
lipatakutni’.
-----
Benito Juárez García.
Lakgawa xlikgalhp’uxumatum xli’akgtutu papa’ 1806 nak
pulataman San Pablo Guelatao nikuma tapakgsiyacha
nak Oaxaca, chu xchiwinan Zapoteco.
Akxni’ aktsujku xwanit limaxkgan tamakgxtakglhi, alistalh
tsukulh kgalhtawakga chu lanka mapakgsina litayacha.
Xenkgalh lichiwinalh pi akin nalalakgachixkuwiyaw, ni
nalaslakgaw xlakata tlan nalatamayaw.
Akxni’ chan xlikgalhp’uxumatum xli’akgtutu papa’ putum
lakchixkuwin tapaxawa xlakata lakapastakkan lanka
mapakgsina nikuma mapakuwikan Benito Juárez.
|
top
|
ctp0-sw-573488-the-sun-and-the-moon
|
# koaqᶜ qoᴱ kwchoaᴳ
**Isa de los santos**
> koaqᶜ qoᴱ kwchoaᴳ neᴳ, skoaᶜ nyqanᴬ ranᶠ.
_Chatino (ctp0)_
tlyaᶜ niᶜ
shoaᶜ qaᴬ kwanᴬ niᶜ
Lqaᴬ reᴵ banᴬ ndyqoᴴ tkwaᴵ kwchoaᴳ
Lqa reᴵ qyoaᴵ ngtenᶜ kwchoaᴳ
|
ctp0-sw-573488-the-sun-and-the-moon
|
nch_estados_unidos
|
# Estados_Unidos
Estados Unidos noso Estados Unidostlatokajyotl (kaxtiyatlajtoli; Union Americana) se tlatokajyotl ipan América.
|
nch
|
mxt_chiapas
|
# Chiapas
Yukatán, (Tu'un español: Estado de Jalisco).
|
mxt
|
tos_C213
|
La̱ntla̱ catzi̱yá̱tit pi̱ lapi̱ cha̱tuy, usu kalhatutu testigos ma̱lulokko̱y pi̱ xli̱ca̱na̱ tlahuani̱t tala̱kalhí̱n cha̱tum, cumu tancs ma̱lulokko̱y testigos, pus yama̱ chixcú̱ lakchá̱n pi̱ nama̱pa̱ti̱ni̱cán. Chuná̱ cca̱huaniyá̱n sa̱mpi̱ na̱ aya xli̱maktutu̱ la̱nchú̱ nacca̱lakana̱chá̱n.
Acxni̱ cca̱qui̱laklachá̱n xli̱maktuy, cli̱huaniko̱lh yama̱ hua̱nti̱ c-milaksti̱pa̱ncán xtlahuama̱kó̱ tala̱kalhí̱n pi̱ nia̱lh catlahuako̱lh, chu̱ xli̱pacs hua̱nti̱ tlahuama̱kó̱ hua̱ntu̱ ni̱tlá̱n a̱li̱sok cca̱ma̱catzi̱ni̱yá̱n xli̱makua̱ ni̱ ca̱ca̱lakana̱chá̱n xli̱maktutu, lapi̱ chunacú̱ lapá̱tit nahuán, tancs cca̱huaniyá̱n pi̱ quit ni̱ cactica̱lakcatzán la̱ntla̱ nacca̱li̱huaniyá̱n.
Cumu huixín li̱huana̱ talulokputuná̱tit lapi̱ xli̱ca̱na̱ Cristo quima̱xqui̱ni̱t xtalacapa̱stacni, pus lacatancs nataluloká̱tit sa̱mpi̱ nakaxpatá̱tit hua̱ntu̱ xlá̱ quili̱ma̱paksi̱ni̱t laqui̱mpi̱ nacca̱li̱ta̱kalhchihui̱naná̱n, sa̱mpi̱ Cristo hua̱nti̱ ca̱ta̱lamá̱n c-milatama̱tcán ni̱ caj xaxlajuani, huata kalhi̱y tlanca xli̱tlihuaka, chu̱ huá̱ nama̱siyuy c-milaksti̱pa̱ncán acxni̱ nacca̱lakaná̱n.
Sa̱mpi̱ ma̱squi xli̱ca̱na̱ acxni̱ xlá̱ pakaxtokohuacaca̱ c-cruz, tasíyulh xta̱chuná̱ la̱ cha̱tum hua̱nti̱ ni̱ kalhi̱y li̱tlihuaka, hua̱mpi̱ chú̱ xastacná lama̱ sa̱mpi̱ huá̱ li̱lama̱ tlanca xli̱tlihuaka Dios. Na̱ chuná̱ chú̱ quinca̱qui̱taxtuniyá̱n xli̱pacs quin hua̱nti̱ cscujnaniya̱hu Jesús, sa̱mpi̱ ni̱tú̱ ckalhi̱ya̱hu li̱tlihuaka̱ xta̱chuná̱ la̱ntla̱ xlá̱ ni̱tú̱ xkalhi̱y li̱tlihuaka̱ c-cruz, hua̱mpi̱ cumu Cristo lama̱ c-quilatama̱tcán, na̱ huá̱ chú̱ cli̱lama̱hu nahuán yama̱ tlanca xli̱tlihuaka̱ hua̱ntu̱ naquinca̱makta̱yayá̱n acxni̱ nacca̱ta̱lacca̱xlayá̱n.
Luhua li̱huana̱ calacapa̱stáctit lapi̱ xli̱ca̱na̱ aksti̱tum li̱pa̱huaná̱tit Jesús, pala aktum ma̱cui̱ntajli̱ni̱tántit mintalacapa̱stacnacán. ¿Chí̱mpala caj xma̱n huaná̱tit pi̱ li̱pa̱huaná̱tit, chu̱ ni̱ li̱huana̱ taluloká̱tit? ¡Sa̱mpi̱ mili̱catzi̱tcán pi̱ Jesús lama̱ c-milatama̱tcán!
Hua̱mpi̱ quit cpuhuán pi̱ huixín stalanca ucxilhpá̱tit pi̱ quit ctaluloka̱ pi̱ Cristo xli̱ca̱na̱ lama̱ c-quilatáma̱t, chu̱ pi̱ quilacsacni̱t laqui̱mpi̱ xapóstol nacuán ti̱ naca̱li̱akchihui̱naniyá̱n xtachihuí̱n.
Huá̱ xpa̱lacata quin ankalhí̱n csquiniya̱hu Dios c-quioracioncán pi̱ huixín nia̱lh tú̱ natlahuayá̱tit tala̱kalhí̱n. Yuma̱ quioración hua̱ntu̱ ctlahuay ni̱ caj xpa̱lacata pala nali̱tasiyuy pi̱ tla̱n ctlahuani̱t quintascújut c-milaksti̱pa̱ncán, hua̱mpi̱ huá̱ laqui̱mpi̱ xli̱ca̱na̱ huixín aksti̱tum nalatapa̱yá̱tit, sa̱mpi̱ xma̱n huá̱ clacasquina̱hu pi̱ aksti̱tum nalatapa̱yá̱tit, ni̱ quincuentajcán hua̱ntu̱ nali̱chihui̱nancán xpa̱lacata quintascújut.
Chu̱ ma̱squi ni̱tlá̱n caquinca̱li̱chihui̱nancán, hua̱mpi̱ ankalhí̱n huá̱ clacasquina̱hu cata̱yánilh hua̱ntu̱ xtalulóktat, chu̱ ni̱ hua̱ntu̱ caj ta̱ksaní̱n.
Huachá̱ yumá̱ cli̱pa̱xuhuaya̱hu ma̱squi caquinca̱huanicán pi̱ ni̱tú̱ quilakasicán, laqui̱mpi̱ huixín xli̱ca̱na̱ lakskalalán nali̱taxtuyá̱tit, chu̱ ankalhí̱n nacsquiniya̱hu Dios caj mimpa̱lacatacán laqui̱mpi̱ li̱huana̱ nali̱tatancsá̱tit pacs hua̱ntu̱ xatla̱n xtalacapa̱stacni.
Xli̱makua̱ ni̱ ca̱ca̱lakana̱chá̱n, a̱li̱sok cca̱tzoknimá̱n yuma̱ quincarta laqui̱mpi̱ acxni̱ nacca̱lakana̱chá̱n ni̱tú̱ tlahuapá̱tit nahuán hua̱ntu̱ ni̱tlá̱n, chu̱ tlihuaka nactzucuyá̱n ca̱li̱lacaquilhni̱yá̱n, xta̱chuná̱ la̱ntla̱ quit quili̱tláhuat, sa̱mpi̱ huá̱ quili̱ma̱paksi̱ni̱t Quimpu̱chinacán, chu̱ ni̱tú̱ caj nacca̱li̱ma̱makuasi̱yá̱n, huata laqui̱mpi̱ caj nacca̱makta̱yayá̱n la̱ntla̱ li̱huacá̱ aksti̱tum nali̱pa̱huaná̱tit.
Hua̱ chú̱ nata̱laní̱n, quit clacasquín pi̱ li̱pa̱xuhu cala̱ta̱latapá̱tit hua̱ntu̱ aksti̱tum, chu̱ aktuma talacapa̱stacni cakalhí̱tit, acxtum cala̱lakalhamántit, cala̱makta̱yátit, chu̱ cala̱ma̱akpuhuanti̱ní̱tit, chu̱ pi̱ Dios, hua̱nti̱ ankalhí̱n quinca̱lakalhamaná̱n, chu̱ quinca̱ma̱xqui̱yá̱n tatancsni, caxani̱li̱huayá̱ naca̱ta̱latama̱yá̱n.
Ma̱squi ni̱ antá̱ cuilachá, cala̱macatiyátit, chu̱ cala̱snáttit xta̱chuná̱ la̱ntla̱ xli̱ca̱na̱ li̱nata̱lán.
Xli̱pacs nata̱laní̱n hua̱nti̱ u̱nú̱ li̱pa̱huanko̱y Quimpu̱chinacán, li̱pa̱xuhu ca̱xakatli̱laca̱nko̱ya̱chá̱n.
Clacasquín pi̱ xa̱li̱ankalhí̱n namakcatzi̱yá̱tit c-milatama̱tcán la̱ntla̱ xli̱ca̱na̱ ca̱lakalhamaná̱n Quimpu̱chinacan Jesucristo, la̱ntla̱ ca̱pa̱xqui̱yá̱n Quintla̱tican Dios, xa̱huá̱ la̱ntla̱ ca̱ta̱lamá̱n Espíritu Santo.
|
tos
|
mco0-sw-58891-ja-ujkin
|
# Ja ujkïn
**Colmix Tlahuitoltepec **
> Tsyuj'ijxpy ja osï tu'uk sää ja pïktä'äky y'ukyïtë.
_Mixe (mco0)_
Tsyuj'ijxpy ja osï sää ja pïktä'äky y'ukyïtë.
Tëë ja tyätsk pyu'tsï.
Tëë ja myaats jyäämï
Tëë ja y'ääw tsyäjptsï.
Tëë ja kyë' tsyuu'nkï.
Tëë ja jyëxk tsyujxkï.
Tëë ja tyeky jyooxtsäjptsï.
¡Tëë ja osï ja y'ujkïn tpiky!
¡Tëëts jïnet! ¿Mää ja osï ja y'ujkïn tëë nyëjkxkixy?
|
mco0-sw-58891-ja-ujkin
|
nch_julio
|
# Julio
Julio itoka inik chikome metstli ipan se xiuitl.
|
nch
|
azn0-sw-291988-what-would-happen-if
|
# ¿Tlenoj panos tla…?
**Isa Garcia Rojas**
> Tlenoj panoskiya tla Susita mopatskiliya ixiktli
¿Noso tlakintelanas inakasuan?
Xipoa in kaultsin ueuejtlajtole kenon yolchikajtika tlanemilismej.
_Nahuatl (azn0)_
¿Tlenoj panos tla…
…nikmopatskilisnoxik?
¡sssss! ¡Niuelis nimouilanas itla kaltentli!
¿Tlenoj panos tlanikinkua iyolouan tomatl? ¡Pum pum! ¡Niuelis nikintemotlas xopilmej!
Tlenojpanos tlanimijyotamachiua?
¡Onimokueppopolochtli! Kox niueli nikauas nitlatempixoua uan nimomimiloua sankanajuik.
¿Tlenoj panos tlajnikintelinkatsakua noixtelolojuan? ¡Chiss! ¡Kox xaka nechita. Kox xaka kimati tlanejuanikan nika!
¿Tlenoj panos tlanikintelanas nonakasuan? ¡Yupiii! Nipatlantimemis iuan tototsitsin.
¡Chiss! Maka yakaj tiktlakechilis tlanejua niueixtika.
Se tonali nejua niuelis nikchiuas san tlemach kanoueyilis. ¡Uan uelis nikpaleuis nochi tlaltikpaktli!
|
azn0-sw-291988-what-would-happen-if
|
Subsets and Splits
No community queries yet
The top public SQL queries from the community will appear here once available.